Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

1 -1 .5 I4 [3 m1 «1 δ2 ሀ340 ሁ12 ሂ22 ሃ43 ሄ56 ህ150 ሆ33 ለ1499 ሉ35 ሊ138 ላ203 ሌ43 ል555 ሎ45 ሐ1163 ሑ38 ሒ13 ሓ13 ሔ26 ሕ851 ሖ54 መ4520 ሙ132 ሚ80 ማ775 ሜ107 ም1717 ሞ181 ሟ1 ሠ488 ሡ20 ሢ34 ሣ126 ሤ51 ሥ530 ሦ21 ረ436 ሩ26 ሪ5 ራ107 ሬ10 ር471 ሮ53 ሰ1449 ሱ65 ሲ73 ሳ137 ሴ47 ስ655 ሶ333 ሸ23 ሹ5 ሺ6 ሻ6 ሼ2 ሽ14 ሾ8 ቀ766 ቁ27 ቂ34 ቃ166 ቄ74 ቅ435 ቆ93 ቈ130 ቊ2 ቋ9 ቌ1 ቍ169 በ3044 ቡ30 ቢ53 ባ300 ቤ204 ብ965 ቦ185 ተ3892 ቱ12 ቲ9 ታ244 ቴ61 ት937 ቶ37 ቸ1 ች1 ኀ726 ኁ4 ኂ14 ኃ24 ኄ31 ኅ378 ኆ31 ኈ19 ኊ2 ኍ17 ነ1085 ኑ38 ኒ22 ና230 ኔ28 ን751 ኖ66 አ7785 ኡ9 ኢ1848 ኣ153 ኤ172 እ4463 ኦ133 ከ1637 ኩ47 ኪ100 ካ145 ኬ55 ክ397 ኮ235 ኰ88 ኲ12 ኳ14 ኴ3 ኵ493 ኽ2 ኾ2 ወ2956 ዊ2 ዋ72 ዌ2 ው667 ዐ900 ዑ52 ዒ2 ዓ149 ዔ22 ዕ764 ዖ54 ዘ2451 ዙ4 ዚ9 ዛ110 ዜ52 ዝ405 ዞ12 ዠ16 ዡ2 ዢ1 ዣ24 ዥ1 የ404 ዩ4 ያ920 ዬ4 ይ3257 ዮ100 ደ730 ዱ12 ዲ137 ዳ153 ዴ44 ድ491 ዶ25 ጀ5 ጁ7 ጃ2 ጅ5 ገ758 ጉ40 ጊ75 ጋ81 ጌ78 ግ504 ጎ59 ጐ114 ጒ1 ጓ9 ጔ3 ጕ129 ጠ322 ጡ9 ጢ31 ጣ43 ጤ33 ጥ300 ጦ26 ጨ6 ጫ3 ጭ4 ጮ1 ጰ48 ጱ1 ጲ11 ጳ49 ጴ21 ጵ29 ጶ10 ጸ716 ጹ5 ጺ13 ጻ112 ጼ53 ጽ643 ጾ74 ፀ178 ፁ6 ፂ16 ፃ27 ፄ23 ፅ107 ፆ5 ፈ558 ፉ6 ፊ68 ፋ47 ፌ19 ፍ516 ፎ11 ፐ13 ፒ9 ፓ11 ፔ8 ፕ7 ፡14 ።3 ፤1 ፩67 ፪25 ፫30 ፬22 ፭15 ፮2 ፯10 ፰4 ፱5 ፲37 ፳9 ፴7 ፵7 ፶7 ፷2 ፸7 ፹2 ፺3 ፻3 ፼1 back to full list

ንጹፍ

stratus^la: ፍኖተ፡ ሀካያን፡ ንጹፍ፡ በአሥዋክ፡ ; ጽርሕ፡ ንጹፍ፡ ወርሱይ፡ ; ምስካብ፡ ንጹፍ፡ Enc.; ወንጹፍ፡ ጸፍጸፉ፡ ( ለታዕካ፡ መንግሥት፡ ) በሕብረ፡ ወርቅ፡ ወብሩር፡ ; ውስጡ፡ ንጹፍ፡ በእብነ፡ ሰንፔር፡ λιθόστρωτος ( pavitus^la) .

ፍኖት

, fem. et m. , ፍናው፡ et ፍናዌ፡ , ፍናዋት፡ (formam ፍንዋት፡ in , formam ፍኖታት፡ reperi) via^la,

1)iter^la, quod quis facit: ይሜርድ፡ ፍኖቶ፡ ; ከመ፡ ጾር፡ ክቡድ፡ በውስተ፡ ፍኖት፡ ርሑቅ፡ ; ; ፍኖተ፡ የሐውር፡ ; ; ; ; ሥንቅ፡ ለፍኖት፡ ; ; ; በፍኖት፡ ; ; ; ; ; ; ; ውስተ፡ ፍኖት፡ .

2)via^la, qua inceditur: ቁሚ፡ ውስተ፡ ፍኖት፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ሐዊር፡ ፍኖተ፡ ጠዋየ፡ ወመብእሰ፡ ; ፍኖት፡ መብእስ፡ ወጐፃጕፅ፡ ; ሖረ፡ ፍኖተ፡ ; n. 1373 ; ; ; ይሠወጥ፡ በፍኖት፡ እንተ፡ ባቲ፡ መጽአ፡ ; ; ኣመጽኦሙ፡ ለዕዉራን፡ በፍኖት፡ ዘኢያአምሩ፡ ; ; እንተ፡ አይ፡ ፍኖት፡ ነዐርግ፡ ; ፍኖት፡ እንተ፡ ትወስድ፡ ውስተ፡ ሀጕል፡ ; ; ፍኖተ፡ ግበሩ፡ ለዘዐርገ፡ ; ; አስተዳልዉ፡ ፍኖቶ፡ ; ዘይጸይሕ፡ ፍኖተከ፡ ; ; ፍናው፡ ርቱዓት፡ ; ፍናው፡ ዕጹባት፡ ; ቁሙ፡ ውስተ፡ ፍናው፡ ; ርእዪ፡ ኵሎ፡ ፍናወ፡ ; ማእከለ፡ ፍናው፡ ቆመት፡ ; ፍናወ፡ ዚአኪ፡ ἀποστολαί σου ; ፍናዋት፡ ; ; በእንተ፡ ፍናዋት፡ ወጽጐጓት፡ ወመራሕብት፡ ; ፍናዌ፡ ; ; ; ; ; ; ; Gen. : ፍኖተ፡ መንፈስ፡ ; ; ; Gen. loci, ad quem via ducit: ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; .

a)quivis meatus^la, aditus^la, exitus^la, transitus^la, plateae^la: ፍኖት፡ ኅቡእ፡ εἴσοδος ; ; ውስተ፡ ፍኖተ፡ ባሕር፡ ; ; ; ውስተ፡ ፍናወ፡ አናቅጽ፡ ἐν τοῖς διόδοις ; በፍናዋት፡ ἐν ἐξόδοις ; በርእሰ፡ ኵሉ፡ ፍናዋት፡ ; ውስተ፡ ፍናዌ፡ ; ውስተ፡ ኵሉ፡ ፍናዋት፡ ; ፍናዊሃ፡ ለጽዮን፡ ὁδοί ; ; ውስተ፡ ፍናወ፡ ሀገር፡ ἐν ῥύμαις πόλεως ; ; ፍናወ፡ አህጉር፡ πλατεῖαι .

b)orbita^laastrorum ; .

c) ፍኖት፡ መጽያሕት፡ vel ፍኖተ፡ መጽያሕት፡ via^lapublica^la( መጽያሕት፡ col. 1309), et ፍኖተ፡ ንጉሥ፡ via^laregia^la, p. 238 n. 5.

d) ፍኖተ፡ loci et st. constr., passim i.q. versus^la: ጐዩ፡ በሌሊት፡ እምነ፡ ሀገር፡ ፍኖተ፡ ገነተ፡ ንጉሥ፡ , ; ; .

3)Transl.:

a)directio i.e. latus^la, pars^la( Seite^de), κλίτος ; ዘክልኤቱ፡ ፍናዊሁ፡ (alias ፍና፡ ).

b)via^lai.e. locus^latempusve opportunum: ወሀብኮሙ፡ መዋዕለ፡ ወፍኖተ፡ ከመ፡ ይድኀኑ፡ ; ; ግበር፡ ፍኖተ፡ ( τόπον locum^lavel aditum^la) ለዐቃቤ፡ ሥራይ፡ ; ኀጥአ፡ ፍኖተ፡ ይነስሕ፡

c)ratio^la, modus^la: በፍናው፡ ብዙኅ፡ ( καθόδους ) ; በኅቡእ፡ ፍኖት፡ ἠρέμα ( ደጐጸ፡ ).

d)creberrime: vivendi^laagendique^laratio^la(ex usu loquendi biblico), እኩይ፡ ፍኖትከ፡ ; ፍናውየ፡ ; ; ዝፍናው፡ ; ; ; ; ; ; ; እለ፡ ኢሖሩ፡ በፍኖተ፡ ጽድቅ፡ ; ; ኢያአምርዋ፡ ለፍኖተ፡ ሰላም፡ ; ; ፍኖተ፡ እግዚአብሔር፡ ; ; ; ፍናዊየ፡ ; ኢትምሀሩ፡ ፍኖተ፡ አረማውያን፡ ; አጽንዐ፡ ፍናዌ፡ ዳዊት፡ ; አሜሃ፡ ይጸድቃ፡ ፍናዊከ፡ ወፍናዌ፡ ውሉድከ፡ ; ዕቀብ፡ ፍናዊሃ፡ ; ; ፍናዎሙ፡ (pro ፍናዊሆሙ፡ ) ; ፍናዋት፡ ኄራት፡ ; ; ; ፍኖተ፡ ሕይወት፡ ወፍኖተ፡ ሞት፡ ; .

fǝnot , fǝnaw , fǝnāwe , fǝnāwāt

Cross-references: for አመልዐ፡ ፍኖተ አመልዐ፡ (Leslau)

ፍኖት

, fem. et m. , ፍናው፡ et ፍናዌ፡ , ፍናዋት፡ (formam ፍንዋት፡ in , formam ፍኖታት፡ reperi) via^la,

b)orbita^laastrorum ; .

c) ፍኖት፡ መጽያሕት፡ vel ፍኖተ፡ መጽያሕት፡ via^lapublica^la( መጽያሕት፡ col. 1309), et ፍኖተ፡ ንጉሥ፡ via^laregia^la, p. 238 n. 5.

d) ፍኖተ፡ loci et st. constr., passim i.q. versus^la: ጐዩ፡ በሌሊት፡ እምነ፡ ሀገር፡ ፍኖተ፡ ገነተ፡ ንጉሥ፡ , ; ; .

3)Transl.:

a)directio i.e. latus^la, pars^la( Seite^de), κλίτος ; ዘክልኤቱ፡ ፍናዊሁ፡ (alias ፍና፡ ).

c)ratio^la, modus^la: በፍናው፡ ብዙኅ፡ ( καθόδους ) ; በኅቡእ፡ ፍኖት፡ ἠρέμα ( ደጐጸ፡ ).

fǝnot , fǝnaw , fǝnāwe , fǝnāwāt

Cross-references: for አመልዐ፡ ፍኖተ አመልዐ፡ (Leslau)

መጽያሕት ፍኖት

locus complanatus^la, pervius^la, in specie via trita^la, strata^la, munita^la, publica^la: ይኩን፡ ኵሉ፡ መብእስ፡ መጽያሕተ፡ εἰς εὐθεῖαν ; ስእኑ፡ ሐዊረ፡ መጽያሕት፡ ; ፍኖተ፡ ጽኑዓን፡ መጽያሕት፡ τετριμμένα ; ወይከውን፡ መጽያሕተ፡ δίοδος ; n. 1309 ዐርዩ፡ መጽያሕቶ፡ τὰς τρίβους ; ; ; ከመ፡ ይሖር፡ መጽያሕተ፡ ; ; ; ; ፍኖት፡ መጽያሕት፡ et ፍኖተ፡ መጽያሕት፡ ; ; ; ; ; , fem. et m. , ፍናው፡ et ፍናዌ፡ , ፍናዋት፡ (formam ፍንዋት፡ in , formam ፍኖታት፡ reperi) via^la,

b)orbita^laastrorum ; .

c) ፍኖት፡ መጽያሕት፡ vel ፍኖተ፡ መጽያሕት፡ via^lapublica^la( መጽያሕት፡ col. 1309), et ፍኖተ፡ ንጉሥ፡ via^laregia^la, p. 238 n. 5.

d) ፍኖተ፡ loci et st. constr., passim i.q. versus^la: ጐዩ፡ በሌሊት፡ እምነ፡ ሀገር፡ ፍኖተ፡ ገነተ፡ ንጉሥ፡ , ; ; .

3)Transl.:

a)directio i.e. latus^la, pars^la( Seite^de), κλίτος ; ዘክልኤቱ፡ ፍናዊሁ፡ (alias ፍና፡ ).

c)ratio^la, modus^la: በፍናው፡ ብዙኅ፡ ( καθόδους ) ; በኅቡእ፡ ፍኖት፡ ἠρέμα ( ደጐጸ፡ ).

fǝnot , fǝnaw , fǝnāwe , fǝnāwāt

Cross-references: for አመልዐ፡ ፍኖተ አመልዐ፡ (Leslau)

ተዘግሐ

III,1

1)concludi^la, includi^la, በመዋቅሕት፡ Lud. ex. ; ተዘግሖ፡ ውስተ፡ ቤተ፡ ሞቅሕ፡ ; ሶበ፡ ወፅኡ፡ እምነ፡ ተዘግሖቶሙ፡

2)secludi^la, se secludere^la: የኀሥሡ፡ ተዘግሖ፡ ውስተ፡ ጾማዕታት፡ ; distinguuntur ፍኖተ፡ ምንኵስና፡ , ፍኖተ፡ ስምዕ፡ በዐውደ፡ ነገሥተ፡ , ፍኖተ፡ ተዘግሖ፡ በውስተ፡ ገዳም፡

ኬደ

I,1[amh. ሔደ፡ , كَدِيدٌ terra calcata^la; كَدَا durum fuit^lasolum (proprie: tundendo vel calcando)] ይኪድ፡ calcare^la,

a)viam, locum eundo^la, incedendo^la; terere^la: : ኀበ፡ ኬደ፡ ἐν βήμασιν αὐτοῦ ; ብሔር፡ ኀበ፡ ኢኬደ፡ ( እግረ፡ ) ሰብእ፡ ; : ኬዱ፡ ፍኖተ፡ ; ; ፍኖተ፡ ረሲዓን፡ ኢትኪድ፡ ; ለከይደ፡ አሠሮሙ፡ ; ኢትድግሙ፡ እንከ፡ ከይደ፡ ዐጸድየ፡ ; ; ; ዲበ፡ ; ; ; ውስተ፡ ; ላዕለ፡ .

b)argillam: ኬዱኒ፡ ከመ፡ ጽቡር፡ ; .

c)in torculari, ; torcular 19,15.

d)terere^la, triturare^lafrumentum: ይከይድዋ፡ ለሞአብ፡ ከመ፡ ዘይከይድዎ፡ (v. ያከይድዎ፡ ) ለእክል፡ በመንኰራኵር፡ ; ይከይድዎን፡ ለአህጉር፡ በኲናት፡ ἀλοήσουσι ;

e)calcando conterere^la, conculare^la, proterere^la, proculare^la, ; ; ; ; ; ; ዘተርፈ፡ ሣዕረ፡ ትከይዱ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ነዳይ፡ እመ፡ ወድቀ፡ ይከይድዎ፡ ቢጹ፡ ; ; ከመ፡ ትኪዶሙ፡ ; .

ስሕተት

, m. et fem. , ስሕተታት፡ aberratio^la, error^la, errores^la, ( vitium^la, peccatum^la): ስሕተት፡ ጸዋግ፡ περιφέρεια πονηρά ; (var. ስሕታት፡ ); πλάνη ፍኖተ፡ ስሕተት፡ ; ስሕተቶሙ፡ እምአእምሮ፡ እግዚአብሔር፡ ; ስሕተተ፡ ልቦሙ፡ ; ; ስሕተተ፡ አሕዛብ፡ ; Asc. ; ዘእንበለ፡ ስሕተት፡ sine errore^la n. 331. 31 ; error ; seductio^la(passive) Sx. Enc. sǝḥtat

Grébaut
ስሕተተ፡ ልብ፡ sǝḥtata lǝbb «folie^fr» ተወለጠ፡ ልቡናሁ፡ ወኮነ፡ የዐውድ፡ ውስተ፡ አብያተ፡ ዘቅጽር፡ በስሕተተ፡ ልብ። 287, ልብ፡
33

ተዘግሐ

III,1

1)concludi^la, includi^la, በመዋቅሕት፡ Lud. ex. ; ተዘግሖ፡ ውስተ፡ ቤተ፡ ሞቅሕ፡ ; ሶበ፡ ወፅኡ፡ እምነ፡ ተዘግሖቶሙ፡

ተዘግሐ

III,1

1)concludi^la, includi^la, በመዋቅሕት፡ Lud. ex. ; ተዘግሖ፡ ውስተ፡ ቤተ፡ ሞቅሕ፡ ; ሶበ፡ ወፅኡ፡ እምነ፡ ተዘግሖቶሙ፡

ፍኖት

, fem. et m. , ፍናው፡ et ፍናዌ፡ , ፍናዋት፡ (formam ፍንዋት፡ in , formam ፍኖታት፡ reperi) via^la,

b)orbita^laastrorum ; .

c) ፍኖት፡ መጽያሕት፡ vel ፍኖተ፡ መጽያሕት፡ via^lapublica^la( መጽያሕት፡ col. 1309), et ፍኖተ፡ ንጉሥ፡ via^laregia^la, p. 238 n. 5.

d) ፍኖተ፡ loci et st. constr., passim i.q. versus^la: ጐዩ፡ በሌሊት፡ እምነ፡ ሀገር፡ ፍኖተ፡ ገነተ፡ ንጉሥ፡ , ; ; .

3)Transl.:

a)directio i.e. latus^la, pars^la( Seite^de), κλίτος ; ዘክልኤቱ፡ ፍናዊሁ፡ (alias ፍና፡ ).

c)ratio^la, modus^la: በፍናው፡ ብዙኅ፡ ( καθόδους ) ; በኅቡእ፡ ፍኖት፡ ἠρέμα ( ደጐጸ፡ ).

fǝnot , fǝnaw , fǝnāwe , fǝnāwāt

Cross-references: for አመልዐ፡ ፍኖተ አመልዐ፡ (Leslau)

ዲበ

[sive a ደበበ፡ sive a ዴበ፡ propagata] antiquitus ዲቤ፡ (ut et ; et ) quae forma ante pronomina suff. semper retinetur ( gramm.§ 167,3), dein plerumque ዲበ፡

1) ዲበ፡ simplex: super^la, supra^la, in^la, plerumque ἐπί , de statu quietis et de motu (cum ላዕለ፡ multis in locis permutatur, sed proprie ab eo distinguitur, sicut ἐπί auf ab ὑπὲρ über , ita quidem, ut ዲበ፡ magis de iis quae in superiore rei parte posita sunt, ei insistunt vel incumbunt, minus de iis, quae rei imminent et super eam suspensa sunt, usurpetur: ዘይወግር፡ እብነ፡ ላዕሌሁ፡ ({über sich}) ትወርድ፡ ዲበ፡ ( auf ) ርእሱ፡ ; አዕረፈት፡ በረከት፡ ላዕለ፡ ያዕቆብ፡ ዲበ፡ ርእሱ፡ ): እብን፡ ዲበ፡ እብን፡ ; አግብርት፡ ዲበ፡ አፍራስ፡ ; ርእስኪ፡ ዘዲቤኪ፡ ; እደውኪ፡ ዲበ፡ ርእስኪ፡ ; ; መንፈሰ፡ ዚአየ፡ ውእቱ፡ ዘዲቤከ፡ ; ይነብር፡ ዲበ፡ መንበር፡ ; ; ያንብርዋ፡ ዲበ፡ ተቅዋማ፡ ; ; ቆመት፡ ዲበ፡ ምድር፡ ; ይሰክብ፡ n. 1104 ዲበ፡ ምስካቡ፡ ; ; ይርፍቁ፡ ዲበ፡ ሣዕር፡ ; እለ፡ የኀድሩ፡ ዲበ፡ የብስ፡ ; ይጼዐን፡ ዲበ፡ አድግ፡ ; አስመኩ፡ ዲቤከ፡ ; ያሰክምዎ፡ ዲበ፡ መታክፍቲሁ፡ ; ወድቀ፡ ዲበ፡ ኰኵሕ፡ ; ; ዲበ፡ ዘይወርድ፡ መንፈስ፡ ; ዲበ፡ ኰኵሕ፡ አሐንጽ፡ ; ; ዘይወዲ፡ እብነ፡ ዲበ፡ ሞጸፍ፡ ; ንሥኡ፡ አርዑትየ፡ ዲቤክሙ፡ ; ሶጠት፡ ዲበ፡ ርእስየ፡ ; ተክዕወ፡ ዲበ፡ ምድር፡ ; ወሀብኩ፡ መንፈስየ፡ ዲቤሁ፡ ; አፍሓመ፡ እሳት፡ ታስተጋብእ፡ ዲበ፡ ርእሱ፡ ; ; ጽሑፍ፡ ዲበ፡ ( ተድባብ፡ ); እንስሳ፡ ዘሀሎ፡ ዲበ፡ ምድር፡ ; .

a)post verba tegendi et vestiendi: ክዱን፡ እብን፡ ዲቤሁ፡ ; ; ; ; de vestibus alicui superindutis: ኢየሀሉ፡ ዲቤሆሙ፡ ፀምር፡ ; ሀሎ፡ ዲቤሁ፡ ልብስ፡ ጥቁብ፡ vel de tutela, qua quis protegitur ; ; vel precari pro^laaliquo ; .

b)de onere, quod est super aliquem: ጌጋይነ፡ ወኀጢአትነ፡ ዲቤነ፡ ውእቱ፡ ; ከብደ፡ ቀትል፡ ዲበ፡ ሳኦል፡ .

c)de potestate, qua quis superat alios: ነግሠ፡ ዲበ፡ ; ሤምኮ፡ ዲበ፡ ኵሉ፡ ; ; ; ; ኣመጽኦሙ፡ ዲቤኪ፡ ወየዐግቱኪ፡ ; ; et de praestantia .

d)nonnumquam: per^lavel trans superficiem^larei, {darüber hin}: ; ; ሐመር፡ ዲበ፡ ሞገድ፡ እንተ፡ ተሐውር፡ ; ፍኖተ፡ አርዌ፡ ምድር፡ ዲበ፡ ኰኵሕ፡ ; ሰፍሐ፡ እዴሁ፡ ዲበ፡ ባሕር፡ ; et passim ad^la, in^lavertere licet: እደዊሃ፡ ትሰፍሕ፡ ዲበ፡ ዘይበቍዕ፡ ἐπὶ τὰ συμφέροντα ; ከልብ፡ ዘይገብእ፡ ዲበ፡ ቂያኡ፡ ; ; ነፍኀ፡ ዲበ፡ ገጹ፡ መንፈሰ፡ ; ዕፃ፡ በጽሐ፡ ዲበ፡ ማትያስ፡ .

e)de imminendo et suspendendo rei: ( an ) ad^la, in^la: ነበረ፡ ዲበ፡ ዐዘቅት፡ ; በከየ፡ ዲበ፡ ክሳዱ፡ ; ኢይቢታ፡ ዲበ፡ መሳቅል፡ ; ተሰቅለ፡ ዲበ፡ ዕፅ፡ ; ረፈቀ፡ ዲበ፡ እንግድኣሁ፡ ; ; ከመ፡ እስልጥ፡ መቅሠፍትየ፡ ዲቤሆሙ፡ ἐν αὐτοῖς .

a)de causa: ob^la, de^la, ዲበ፡ ሀጕለ፡ ውሉዶሙ፡ ይግዕሩ፡ ; ተፈሥሐ፡ ; ; በከየ፡ ; ሠሐቀ፡ ; ተሳለቀ፡ ; ; ተምዐ፡ , al.

b)post verba confidendi: ; .

c)adversus^la, contra^la, in^la: ; ; ; ( εἰς ); ; ; ; ; ; ; ; ; ; ያነብሩ፡ መዓቅበ፡ ዲቤኪ፡ እንተ፡ ዐውድኪ፡ ; al.

d)addendo et cumulando: super^la, insuper^la, ad^la, ይዌስክ፡ ዓዲ፡ ዲቤሁ፡ ; ; ; ; መቅሠፍት፡ ዲበ፡ መቅሠፍት፡ ወጽልእ፡ ዲበ፡ ጽልእ፡ ( በዲበ፡ ); ወዲበ፡ ዝኒ፡ ወሰከ፡ ላዕለ፡ ሥጋሁ፡ ቅሥፈተ፡ Enc. II) Componitur cum aliis praepositionibus:

3) በዲበ፡ super^la, supra^la, in^la

a)post verba commorandi: በዲበ፡ ምድር፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ቀሡት፡ በዲበ፡ መትከፍታ፡ ; በዲበ፡ ምስካቢሆሙ፡ ; በዲበ፡ አንሕስት፡ ; ; በዲበ፡ ሠናይቱ፡ ለሰብእ፡ ተአዛዚ፡ ; ዘነበበ፡ በዲበ፡ ምሥዋዕ፡ .

b)adjiciendi et cumulandi: ወሰከ፡ ; ; ; ; ደገመ፡ ; ወይሌ፡ በዲበ፡ ወይሌ፡ ወድንጋፄ፡ በዲበ፡ ድንጋፄ፡ ; n. 1105 ድቀት፡ በዲበ፡ ድቀት፡ ; ; ; ሠናይት፡ በዲበ፡ በረከት፡ .

4) እምዲበ፡

a)desuper^la ; ; ; .

b)super^la .

5) እንተ፡ ዲበ፡

a)trans^laet super^la( über – hin , über – hinüber ) ; ; ይወግሩ፡ ርእሶ፡ እንተ፡ ዲበ፡ አረፍት፡ .

b)per^la: እንተ፡ ዲበ፡ ኵሉ፡ የሐውር፡ .

አዔለ

II,1, in Imperf. etiam II,2oberrare^lavel vagari facere^la: አዔሎሙ፡ ውስተ፡ ገዳም፡ ; አዔልዎ፡ ውስተ፡ ይእቲ፡ ሀገር፡ (per illam terram) ; loci vel viae: አዔሎሙ፡ (v. ያዔይሎሙ፡ ) ፍኖተ፡ እንተ፡ ኢያአምሩ፡ .

አስተሐመቀ

IV,1stultum reputavit^la[i.q. ٱسْتَحْمَقَ ]: Deus^la( Verbum^la) ፍኖተ፡ እንተ፡ ትደሉ፡ ለትሥጉት፡ ኢያስተሐሚቆ፡ ልደተ፡ ተወልደ፡ ἰέναι τὴν πρέπουσαν τρίβον οὐκ ἀπαξιώσας partu natus est^laCyr. c. n. 77– Voc.^laad Cyr.: ኢያስተምሐሚቆ፡ ዘ፡ ኢያስተሐቂሮ።

ፍኖት

, fem. et m. , ፍናው፡ et ፍናዌ፡ , ፍናዋት፡ (formam ፍንዋት፡ in , formam ፍኖታት፡ reperi) via^la,

b)orbita^laastrorum ; .

c) ፍኖት፡ መጽያሕት፡ vel ፍኖተ፡ መጽያሕት፡ via^lapublica^la( መጽያሕት፡ col. 1309), et ፍኖተ፡ ንጉሥ፡ via^laregia^la, p. 238 n. 5.

d) ፍኖተ፡ loci et st. constr., passim i.q. versus^la: ጐዩ፡ በሌሊት፡ እምነ፡ ሀገር፡ ፍኖተ፡ ገነተ፡ ንጉሥ፡ , ; ; .

3)Transl.:

a)directio i.e. latus^la, pars^la( Seite^de), κλίτος ; ዘክልኤቱ፡ ፍናዊሁ፡ (alias ፍና፡ ).

c)ratio^la, modus^la: በፍናው፡ ብዙኅ፡ ( καθόδους ) ; በኅቡእ፡ ፍኖት፡ ἠρέμα ( ደጐጸ፡ ).

fǝnot , fǝnaw , fǝnāwe , fǝnāwāt

Cross-references: for አመልዐ፡ ፍኖተ አመልዐ፡ (Leslau)

ጸንሐ

I,1[quod equidem non cum Ludolfo ad ܨܢܰܥ i.e. صنع ( ጸንዐ፡ ) artificiose conficere^la, sed ad צָנַע צָנַח retulerim (at دنق ጠንቀቀ፡ ); a subsidendo^laenim et se demittendo^lafacile derivatur insidiari^laet exspectare^la] ይጽናሕ፡ ,

1)insidere^laviam, insidiari^la, viae: ጽንሕ፡ (sic) ፍኖተ፡ ወቅትል፡ ነፍሰ፡ ሰብእ፡ ; ጸኒሐ፡ ፍኖት፡ ; ἐνεδρεύειν ; ; ; ; ; : በገዳም፡ ጸንሑኒ፡ ; ; እለ፡ ይጸንሑኒ፡ ἐγκάθετοι .

a)observare^la, speculari^la; : ዐይነ፡ ዘማዊ፡ ይጸንሕ፡ ጽልመተ፡ ; ይጸንሕዋ፡ ይርከብዋ፡ παρετηροῦσαν ; ὑποβλέπεσθαι .

b)occasionem captare^la: ይጸንሕ፡ ἐτήρει καιρόν .

2)exspectare^la, manere^la, ; ; ; ጸንሐ፡ ህየ፡ እስከ፡ የኀልፍ፡ ኤርምያስ፡ Rel. Bar.; ; ; ጽናሕ፡ ንስቲተ፡ ; ; ; ; ይጸንሑ፡ ኀቤየ፡ ; : ጸናሕኩክሙ፡ ; ; እጸንሖ፡ ለእግዚአብሔር፡ ; ; ጽንሐኒ፡ ; ጽንሖሙ፡ ምስለ፡ ተዓይኒከ፡ ; ; vel rei: ጽንሕዋ፡ ለምሕረቱ፡ ; ጽናሕ፡ ፍሬሃ፡ ቡሩከ፡ ; ጸናሕነ፡ ፍትሐ፡ ; ጽንሖ፡ ; ; verbi: ጸንሖሙ፡ ኤልዩስ፡ ያውሥእዎ፡ ለኢዮብ፡ ; ጸናሕክዎ፡ ይፍረይ፡ ; ; ; ( ); ለ፡ rei: ለምንት፡ (v. ምንተ፡ ) ይጸንሕ፡ ኃጥእ፡ ; ( ); እምነ፡ ab^laaliquo: እምትጽናሕ፡ አንተ፡ እምእዴሆሙ፡ ለደቂቅከ፡ (v. ውስተ፡ እዴሆሙ፡ , እዴሆሙ፡ ) ἐμβλέπειν .

a)de rebus, quae aliquem manent, exspectant, ei imminent^la, instant^la, parata sunt^la: እሉ፡ ክልኤቱ፡ ይጸንሑኪ፡ ; ; ; ; ; ለ፡ pers.: n. 1285 ይጸንሕ፡ መቅሠፍት፡ ለእኩያን፡ ἑτοιμάζονται .

b)vacare^laalicui, curandi^laet protegendi^lacausa ( abwarten ): ትጸንሖ፡ ከመ፡ እሙ፡ ὑπαντήσεται αὐτῷ ; ጽንሕኒ፡ ውስተ፡ ሠናይ፡ ወሰውርኒ፡ እሞት፡

c)manere^lai.e. durare^la, ; : alicui^la, መንግሥትከ፡ ይጸንሐከ፡ μένει σοι .

ጽናሕ፡ ṣǝnāḥ part of (personal name) e.g. አምላክ፡ ጽናሕ፡

ፍኖት

, fem. et m. , ፍናው፡ et ፍናዌ፡ , ፍናዋት፡ (formam ፍንዋት፡ in , formam ፍኖታት፡ reperi) via^la,

b)orbita^laastrorum ; .

c) ፍኖት፡ መጽያሕት፡ vel ፍኖተ፡ መጽያሕት፡ via^lapublica^la( መጽያሕት፡ col. 1309), et ፍኖተ፡ ንጉሥ፡ via^laregia^la, p. 238 n. 5.

d) ፍኖተ፡ loci et st. constr., passim i.q. versus^la: ጐዩ፡ በሌሊት፡ እምነ፡ ሀገር፡ ፍኖተ፡ ገነተ፡ ንጉሥ፡ , ; ; .

3)Transl.:

a)directio i.e. latus^la, pars^la( Seite^de), κλίτος ; ዘክልኤቱ፡ ፍናዊሁ፡ (alias ፍና፡ ).

c)ratio^la, modus^la: በፍናው፡ ብዙኅ፡ ( καθόδους ) ; በኅቡእ፡ ፍኖት፡ ἠρέμα ( ደጐጸ፡ ).

fǝnot , fǝnaw , fǝnāwe , fǝnāwāt

Cross-references: for አመልዐ፡ ፍኖተ አመልዐ፡ (Leslau)

ፍኖት

, fem. et m. , ፍናው፡ et ፍናዌ፡ , ፍናዋት፡ (formam ፍንዋት፡ in , formam ፍኖታት፡ reperi) via^la,

b)orbita^laastrorum ; .

c) ፍኖት፡ መጽያሕት፡ vel ፍኖተ፡ መጽያሕት፡ via^lapublica^la( መጽያሕት፡ col. 1309), et ፍኖተ፡ ንጉሥ፡ via^laregia^la, p. 238 n. 5.

d) ፍኖተ፡ loci et st. constr., passim i.q. versus^la: ጐዩ፡ በሌሊት፡ እምነ፡ ሀገር፡ ፍኖተ፡ ገነተ፡ ንጉሥ፡ , ; ; .

3)Transl.:

a)directio i.e. latus^la, pars^la( Seite^de), κλίτος ; ዘክልኤቱ፡ ፍናዊሁ፡ (alias ፍና፡ ).

c)ratio^la, modus^la: በፍናው፡ ብዙኅ፡ ( καθόδους ) ; በኅቡእ፡ ፍኖት፡ ἠρέμα ( ደጐጸ፡ ).

fǝnot , fǝnaw , fǝnāwe , fǝnāwāt

Cross-references: for አመልዐ፡ ፍኖተ አመልዐ፡ (Leslau)

መቃዐን

( I,3) compressus^la, arctus^la, angustus^la: ፍኖተ፡ ጻድቃን፡ ጸባብ፡ ወመቃዐን፡ እንተ፡ ትወስድ፡ ውስተ፡ ሕይወት፡ Macc. f. 17 (cfr. ); ፍኖተ፡ ጸባብ፡ ወመቃዐን፡

ጸይሕ

et ጽይሕ፡ , complanatio^lavel planum^la; ፍኖተ፡ ጸይሕ፡ et ጽይሕ፡ via strata^la, plana^la, M.M. f. 362.

መቃዐን

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose