Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

1 -1 .5 I4 [3 m1 «1 δ2 ሀ340 ሁ12 ሂ22 ሃ43 ሄ56 ህ150 ሆ33 ለ1499 ሉ35 ሊ138 ላ202 ሌ43 ል555 ሎ45 ሐ1163 ሑ38 ሒ13 ሓ13 ሔ26 ሕ851 ሖ53 መ4499 ሙ132 ሚ80 ማ774 ሜ107 ም1706 ሞ181 ሟ1 ሠ449 ሡ19 ሢ32 ሣ122 ሤ44 ሥ484 ሦ21 ረ435 ሩ26 ሪ5 ራ107 ሬ10 ር451 ሮ53 ሰ1447 ሱ65 ሲ73 ሳ137 ሴ44 ስ650 ሶ333 ሸ23 ሹ5 ሺ6 ሻ6 ሼ2 ሽ14 ሾ8 ቀ766 ቁ27 ቂ34 ቃ166 ቄ74 ቅ435 ቆ93 ቈ130 ቊ2 ቋ9 ቌ1 ቍ169 በ3043 ቡ30 ቢ53 ባ300 ቤ202 ብ965 ቦ185 ተ3844 ቱ12 ቲ9 ታ244 ቴ61 ት936 ቶ37 ቸ1 ች1 ኀ726 ኁ4 ኂ14 ኃ24 ኄ31 ኅ377 ኆ31 ኈ19 ኊ2 ኍ17 ነ1085 ኑ38 ኒ22 ና230 ኔ28 ን751 ኖ66 አ7755 ኡ9 ኢ1848 ኣ153 ኤ172 እ4463 ኦ133 ከ1637 ኩ47 ኪ100 ካ145 ኬ55 ክ397 ኮ235 ኰ88 ኲ12 ኳ14 ኴ3 ኵ493 ኽ2 ኾ2 ወ2955 ዊ2 ዋ72 ዌ2 ው667 ዐ900 ዑ52 ዒ2 ዓ149 ዔ22 ዕ764 ዖ54 ዘ2449 ዙ4 ዚ9 ዛ110 ዜ52 ዝ405 ዞ12 ዠ16 ዡ2 ዢ1 ዣ24 ዥ1 የ404 ዩ4 ያ908 ዬ4 ይ3231 ዮ100 ደ730 ዱ12 ዲ137 ዳ153 ዴ44 ድ491 ዶ25 ጀ5 ጁ7 ጃ2 ጅ5 ገ758 ጉ40 ጊ75 ጋ81 ጌ78 ግ504 ጎ59 ጐ114 ጒ1 ጓ9 ጔ3 ጕ129 ጠ322 ጡ9 ጢ31 ጣ43 ጤ33 ጥ300 ጦ26 ጨ6 ጫ3 ጭ4 ጮ1 ጰ48 ጱ1 ጲ11 ጳ49 ጴ21 ጵ29 ጶ10 ጸ716 ጹ5 ጺ13 ጻ112 ጼ53 ጽ643 ጾ74 ፀ178 ፁ6 ፂ16 ፃ27 ፄ23 ፅ107 ፆ5 ፈ558 ፉ6 ፊ68 ፋ47 ፌ19 ፍ516 ፎ11 ፐ13 ፒ9 ፓ11 ፔ8 ፕ7 ፡14 ።3 ፤1 ፩67 ፪25 ፫30 ፬22 ፭15 ፮2 ፯10 ፰4 ፱5 ፲37 ፳9 ፴7 ፵7 ፶7 ፷2 ፸7 ፹2 ፺3 ፻3 ፼1 back to full list

እኩይ

(etiam እኵይ፡ ) et , fem. እኪት፡ (rarius እኪይት፡ ut in Herm.; L),

A)Adj. malus^la

1)vilis^la, futilis^la, foedus^laaspectu: ; ; ; ; ; ; .

2)noxius^la, perniciosus^la, malignus^la, de morbis, vulneribus, ulceribus: ; Lev.13,4; ; እኩይ፡ ደዌ፡ ; ; ; ; bestiis rapacibus: ; ; ( ὄφις ); ; aliis rebus ; ; ተዘከር፡ ከመ፡ እኩይ፡ ዐይነ፡ ሰብእ፡ ; .

3)adversus^la, molestus^la, gravis^la, sinister^la, miser^la: ነገር፡ እኩይ፡ ; ጽልመት፡ እኪት፡ σκότος δεινόν ; ቅኔ፡ et ኵነኔ፡ እኩይ፡ σκληρός ; እኩይ፡ ሞት፡ ሞታ፡ ; እኪት፡ ኀሳር፡ ; ድቀቶሙ፡ ለሰብእ፡ ኃጥኣን፡ እኩይ፡ ; ዕለት፡ እኪት፡ ; ; ; መዋዕል፡ እኩይ፡ ; ; ; ; ; እኪተ፡ መዋዕል፡ σκληρὰ ἡμέρᾳ .

4)ethice: pravus^la, nequam^la, malignus^la, improbus^la; de personis: ብእሲ፡ እኩይ፡ πονηρός ; ; እኩያን፡ ; ; ; ; ትውልድ፡ እኪት፡ ; κακός ; ; ; ; φαῦλος ; ብእሲት፡ እኪት፡ ; ; σκληρός ; λοιμός ; ; ἀσεβής ; ; እኩያነ፡ ልማድ፡ ወግዕዝ፡ ; መንፈስ፡ እኩይ፡ ; ጋኔን፡ እኩይ፡ ; ; de Satana ; ; ; de rebus, ut: ልብ፡ እኩይ፡ ( σκληρά ) ; ; ; በእኪት፡ ዐይን፡ ( ἀναιδεῖ ) ; እኩይ፡ ፍኖትከ፡ ; , ዘእኩይ፡ ምግባሩ፡ ; ነገር፡ እኩይ፡ ; ኅሊና፡ እኩይ፡ ; ፍትወት፡ እኪት፡ ; ትምክሕት፡ እኪት፡ ; ስም፡ እኩይ፡ nomen malum^lai.e. mali^la ; ; . — እኩይ፡ በኀበ፡ vel በቅድመ፡ ; ; vel ላዕለ፡ idem est quod displicens^laalicui.

B)sive እኩይ፡ sive እኪት፡ malum^la, እኩያት፡ ;

1)ethice

a)pravum^la, malitia^la, እኩይ፡ ; ; ; ; ; ; እኪት፡ ; ; ; ; ; ኵሉ፡ እኪት፡ ትንእስ፡ እምእኪት፡ ብእሲት፡ πᾶσα κακία ; ብዙኀ፡ እኪተ፡ ትሜህር፡ አጽርዖት፡ ; ; ; ; .

b)malum quod quis facit, loquitur, sentit: ገብሩ፡ እኩየ፡ በቅድሜየ፡ ; ; ; ; ; ይነቡ፡ ኵሎ፡ እኩየ፡ ; ; ትኄልዩ፡ እኩየ፡ ; ይፈድዩኒ፡ እኩየ፡ ; n. 789 ገቢረ፡ እኪት፡ ; ገበርተ፡ እኪት፡ ; ; ኢትግበራ፡ ለእኪት፡ ወኢይርከብከ፡ እኩይ፡ ; እስመ፡ ፪ እኩያተ፡ ገብሩ፡ ሕዝብየ፡ .

2)malum quod cui accidit: res adversae^la, calamitas^la, miseria^la, infortunium^la, እኩይ፡ ዐቢይ፡ ; ; ; ; እኪት፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ለእኪትክሙ፡ ( ut male sit vobis^la) ; ; በመዋዕለ፡ እኩያት፡ .

Cross-references: Adv. እኩየ፡ male^la ; በእኩይ፡ male^la, ut: እስከ፡ ይጠወይ፡ ሥጋሁ፡ በእኩይ፡ ; dolose^la ; ተናገሩ፡ ምስሌሆሙ፡ በእኩይ፡ — Voc. Ae.: እኩይ፡ ሕሡም፡ ብ፡ ቢስ።

ገፍትአ

quadril. I [ جَفَأَ et كَفَأَ vertit^lavel invertit^lavas et effudit ( كَفْتٌ ); in uno codice inveni ገብትአ፡ ]

1)vertere^la, invertere^la, .

2)avertere^la: ገፍትኡ፡ አዕይንቲሆሙ፡ ከመ፡ ኢይነጽሩ፡ Dan. apocr. 1,9; ትገፈትእዎ፡ ለሕዝብ፡ እምግብሩ፡ .

3)pervertere^la, እለ፡ ትገፈትእዋ፡ ለርትዕ፡ ; ከመ፡ ይገፍትእ፡ ፍትሐ፡ ምስኪን፡ ; ፍትወት፡ ገፍትአ፡ ልበከ፡ ; ; ; ; ; .

4)evertere^la, subvertere^la: mensam ; ; መናብርተ፡ ; እገፈትእ፡ መናብርተ፡ ነገሥት፡ ወእገፈትእ፡ ሰረገላ፡ ወመስተጽእናነ፡ ; tentorium ; urbes ; ; ; ; ; ; ; ; ; turrim ; misit Deus ዐቢየ፡ ነፋሰ፡ ወገፍትአ፡ አማልክቲሆሙ፡ ወደፈኖሙ፡ ውስተ፡ ምድር፡ ; montes ; ገፍትኦሙ፡ ለአድባር፡ እመሠረቶሙ፡ ; እመ፡ ገፍትኦ፡ ለኵሉ፡ ; homines: ይገፈትኦሙ፡ ለኀያላነ፡ ምድር፡ ; ; ; ; .

a)subvertere^laet dejicere^laaliquem a sede, .

b)evertere^lai.e. ejicere^la: ገፍታእኩ፡ ኵሎ፡ ንዋዮ፡ አፍአ፡ እምነ፡ … (at legendum videtur ገደፍኩ፡ ).

ፍትው

desiderabilis^la, exoptandus^la, jucundus^la, suavis^la, ; ; አጥባትኪ፡ አንቅዕተ፡ ሐሊብ፡ ፍትው፡ I ዝክርክሙ፡ ፍትው፡ እምሥጋክሙ፡ መዋቲ፡ Enc.; ፍትወ፡ ምግባር፡ ወምዑዘ፡ ኂሩት፡

ፍትው

ፍት

( m. ), ፍተት፡

1)frustum^la, frustulum^larei esculentae, panis: ፍት፡ ጥዑም፡ ምስለ፡ ሰላም፡ ψωμός ; ፍተ፡ ኅብስት፡ ; ; ; ἄρτος εἷς ; ፍተት፡ M.M. f. 332.

2)portio^la, ( ፈተተ፡ ); hospiti data: ፍተ፡ ሐምል፡ ξενισμὸς μετὰ λαχάνων .

3)donum^la, datum^la, munus^la: ፍቱ፡ ለእግዚአብሔር፡ ብእሲት፡ የዋህ፡ δόσις ; δόμα ; ፍተክሙ፡ ትነሥኡ፡ ; ; ፍተ፡ መንግሥትከ፡ ሀብ፡ ለባዕድ፡ ; ; χάρισμα ; . – : ፍት፡ ዘ፡ ክፍል፡ ; aliud^la: ፍቶ፡ (sic) ዘ፡ ፈንታ።

ጥዑም

sapidus^la, gustu jucundus^la, dulcis^la, suavis^la: ፍት፡ ጥዑም፡ μεθ᾽ ἡδονῆς ; γλυκύς ; ; ; መዓር፡ ጥዑም፡ ; ; ; ; ; crebro de aqua viva et dulci: ማይ፡ ጥዑም፡ ; ; ; ; ማየ፡ ጥዑም፡ ; ; ; ; ማይ፡ ዘጥዑም፡ መሪረ፡ ይከውን፡ Rel. Bar.; ; መባልዕት፡ ጥዑም፡ ἡδύσματα cupediae^la, sapores^la ; ብልዑ፡ ወስትዩ፡ ጥዑማተ፡ γλυκάσματα ; de aliis rebus variis, ut: somno ; unguento ; luce ; ልሳን፡ ጥዑም፡ λάρυγξ γλυκύς , አፍ፡ ጥዑም፡ γλῶσσα εὔλαλος ; ; ጥዑም፡ ነገር፡ ; cantus ሐዋዝ፡ ወጥዑም፡ ; ጥበብ፡ ለሰሚዕ፡ ጥዑም፡ ; καίριος ; χρηστός ; ጥዑማነ፡ ዜና፡ ወዝክር፡ Enc. – Adv. ጥዑመ፡ jucunde^la, suaviter^la, Lud.

ፍት

( m. ), ፍተት፡

1)frustum^la, frustulum^larei esculentae, panis: ፍት፡ ጥዑም፡ ምስለ፡ ሰላም፡ ψωμός ; ፍተ፡ ኅብስት፡ ; ; ; ἄρτος εἷς ; ፍተት፡ M.M. f. 332.

2)portio^la, ( ፈተተ፡ ); hospiti data: ፍተ፡ ሐምል፡ ξενισμὸς μετὰ λαχάνων .

ፍጹም

1)impletus^la, plenus^la: ; ; ሥርናይ፡ ፍጹም፡ πλήρης ; ወርኅ፡ ፍጹመ፡ ብርሃን፡

a)plenus^la, de tempore, infra sub. n. 2,e.

b) ፍጹመ፡ መዋዕል፡ plenus dierum i.e. qui^lavitae suae tempus explevit^la

c)expletus^la: .

2)perfectus^la, absolutus^la, plenus^la:

a)ad^lafinem^laperductus^la, consummatus^la: ; ወገብረ፡ ፍጹመ፡ ኪራም፡ ኵሎ፡ ቅኔ፡ (v. ፈጸመ፡ ) ; .

b)( vollkommen^de) τέλειος ; ፍጹመ፡ ግብረ፡ ይገብር፡ እግዚአብሔር፡ ምስሌከ፡ ; πλήρης ; ከመ፡ ፍጽምተ፡ ትኩን፡ በረከትከ፡ ; እስመ፡ ፍጹም፡ ውእቱ፡ ላሕይኪ፡ ; ብእሲ፡ ዘሠናይ፡ ራእዩ፡ ኀያል፡ ወጽኑዕ፡ ወፍጹም፡ በራእይ፡ ; ቀላይ፡ ፍጹም፡ ; ፍት፡ ፍጹም፡ ; ለእመ፡ ነስሐ፡ ንስሓ፡ ፍጽምተ፡ F.M. 6,13.

α)scientia et arte: ኬንያ፡ ፍጹም፡ ; ፍጹማን፡ ወምሁራን፡ ( Meister und Lehrlinge^de) .

β)ethice: ; ፍጹም፡ በጽድቁ፡ ; ፍጹም፡ በኵሉ፡ ምግባራቲሁ፡ ምስለ፡ እግዚአብሔር፡ ; ፍጹም፡ በሃይማኖት፡ ; ኖኅ፡ ተረክበ፡ ፍጹመ፡ ጻድቀ፡ (v. ጽድቅ፡ ) ; ፍጹም፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ሥርዐተ፡ ኄራን፡ ወሥርዐተ፡ ፍጹማን፡ ; in malam partem: ፍጹማነ፡ አበሳ፡ .

c)maturus^la, de fetu: ብእሲት፡ ዘቀተለት፡ ሕፃነ፡ ፍጹመ፡ ዘወለደት፡

d)sanus^la, labis^laexpers^la: ዕፀው፡ ፍጹም፡ ; በግዕ፡ ፍጹም፡ .

e)integer^la, plenus^la, totus^la: ፈለሰ፡ ፍጹመ፡ ፍልሰተ፡ ; ይነጽሕ፡ ንጽሐ፡ ፍጹመ፡ ; ; በልብ፡ ፍጹም፡ ; ; ; ; in specie de temporis spatiis: ; ; ዓመት፡ ፍጹም፡ ; ፴ ዓመት፡ ፍጽምት፡ ; ዓመተ፡ ፍጹመ፡ .

f)solidus^lavel probus^la, de metallis: ወርቅ፡ ፍጹም፡ ; ብሩር፡ ፍጹም፡

g)germanus^la: አኀው፡ ፍጹማን፡ .

3)Accipitur pro : perfectio^la, ; ትሕትና፡ ውእቱ፡ ፍጹመ፡ ጽድቅ፡

4)Adv. ፍጹመ፡

a)plene^la, perfecte^la: ኢተከሥተ፡ ሕግ፡ ፍጹመ፡ n. 1389 ; ; ; ይትጋደል፡ ፍጹመ፡ ; „exacte“ Lud. ex

b)prorsus^la, plane^la, ; ፍጹመ፡ ኢ፡ omnino^lanon^la: Lud. e Lit. Mss.; ወማየሰ፡ ፍጹመ፡ ኢይሰቲ፡

c)jam^la, ἤδη

ፍትወት

(etiam ፍቶት፡ Lud. e Cant. Mar.), act. et , m. et fem. , ፍትወታት፡ cupiditas^la

a)concupiscentia^la, appetitus^la, libido^la: ; ; ; ; , ተዐገሥ፡ እምፍትወተ፡ እኩይ፡ (v. እምፍትወት፡ ) ὀρέξεων ; ፍትወተ፡ ልቡ፡ ; እምኵሉ፡ ፍትወተ፡ ብእሲ፡ ይእቲ፡ ተዐቢ፡ ; እኪት፡ ፍትወት፡ ; ; ; ፍትወተ፡ ረሲዓን፡ ; ፍትወት፡ (collect.) ይቀትላሁ፡ ; ፍትወተ፡ ረባሕ፡ ; ፍትወቱ፡ ለሥጋ፡ vel ለዐይን፡ ; ; ; ; ; ; ; al.; concupiscentia carnalis vel venerea ; ; ; Lud. Comm. hist.p. 316; al.; ሕማመ፡ ፍትወተ፡ ዝሙት፡ Lud. e Vit. Dan.; ፍትወታቲሁ፡ ለዝ፡ ዓለም፡ ; ; ለእመ፡ ፈተውነ፡ ፍትወታተ፡ ንሕነ፡ ንረክብ፡

b)desiderium^laet res^ladesiderata^la: ; ; ; ; ኢያደምዕ፡ ፍትወቶ፡ ; ያጸግበከ፡ እምፍትወተ፡ ነፍስከ፡ ; ፍትወታ፡ ለጥበብ፡ .

c)deliciae^la: ፍትወተ፡ አዕይንቲሆሙ፡ ἐπιθυμήματα ; ; ; እለ፡ ይገብሩ፡ ፍትወተ፡ ነፍሶሙ፡ καταθύμια ; ኵሉ፡ ፍትወት፡ ὅλος ἐπιθυμία ; ብእሴ፡ ፍትወት፡ አንተ፡ ; ; .

d)studium^la, προαίρεσις ; ; .

e)voluntas^laDei, .

ፍት

( m. ), ፍተት፡

1)frustum^la, frustulum^larei esculentae, panis: ፍት፡ ጥዑም፡ ምስለ፡ ሰላም፡ ψωμός ; ፍተ፡ ኅብስት፡ ; ; ; ἄρτος εἷς ; ፍተት፡ M.M. f. 332.

2)portio^la, ( ፈተተ፡ ); hospiti data: ፍተ፡ ሐምል፡ ξενισμὸς μετὰ λαχάνων .

ፍኁር

, fem. ፍኅርት፡ sponsa^la, desponsata^la ; ; ; F.N. 24; ማርያም፡ ፍኅርትከ፡ Cyr. de r. fid. f. 43.

ተስፋ

, m. et fem. , ተስፋት፡

1)spes^la, expsectatio^la ; ; ; ; ለዕፅ፡ ቦ፡ ተስፋ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; እለ፡ ቀብጹ፡ ተስፋሆሙ፡ desperantes^la ; ሠናየ፡ ተስፋ፡ εὔελπις ; per st. constr., ut: ተስፋ፡ ኀይል፡ ; አልቦ፡ ተስፋ፡ ወፂእ፡ እምጽልመት፡ ; ኀበ፡ ; ዲበ፡ ; ለ፡ et Infin., ut: እመቦ፡ ተስፋ፡ ለድኂን፡ ; ; n. 408 ተስፋት፡ ; Saepius: causa spei^la; id quod vel a quo speratur: ; ; እስመ፡ ውእቱ፡ ተስፋሁ፡ ; ; ; .

2)promissio^la, promissum^la, ἐπαγγελία ; ; ; ( ); ; ; ; ; እልክቱ፡ ተስፋት፡ ; Chrys. ho. 23; ፍኂር፡ ኪዳን፡ ውእቱ፡ ወተስፋ፡ F.N. 24,3. – : ተስፋ፡ ብ፡ አለኝታ።

ፈኀረ

I,1[ מהר , مهر ] ይፍኀር፡ (F.N. 24,2), despondere^la, desponsare^lafeminam, et ለ፡ :

a)alicui: ; et

b)sibi, sive omisso : ; ; sive adjecto ሎቱ፡ sibi^la: እፍኅረኪ፡ ሊተ፡ ብእሲተ፡ ; – Nota definitionem: ፍኂር፡ ኪዳን፡ ውእቱ፡ ወተስፋ፡ ዘይቀድም፡ እምአውስቦ፡ ወይከውን፡ በመጽሐፈ፡ መልእክት፡ ወዘእንበለ፡ መጽሐፍ፡ F.N. 24,3. – Quomodo differat a ሐፀየ፡ vid. 140. – : ፈኀረ፡ ዘ፡ ሐጨ።

ፍኅረት

desponsatio^la( sponsalia^la): በእንተ፡ ፍኅረት፡ ወሕፄ፡ F.N. 24; ዘሐዘነት፡ በእንተ፡ ሞት፡ ኢትትከላእ፡ እምፍኅረት፡ F.N. 24,3; ፈቲሐ፡ ፍኅረት፡ F.N. 24,3; ዐረቦን፡ ዘፍኅረት፡ arrha^lasponsalicia^la, F.N. 24,3.

ፍኁር

, fem. ፍኅርት፡ sponsa^la, desponsata^la ; ; ; F.N. 24; ማርያም፡ ፍኅርትከ፡ Cyr. de r. fid. f. 43.

ፍና ፍና

, m. et fem. , (sed nonnisi apud scriptores inferioris aetatis) ፍናት፡ ; de forma ፍናዌ፡ , quae nescio an ad ፍና፡ referenda sit, ፍኖት፡ ; proprie conversio^la, directio^la, inde

1)crebro in formula ፍና፡ ሰርክ፡ appropinquatio^lavesperae^la, tempus^lavespertinum^la(coll. לפְנוֹת עֶרֶב ): ወፍና፡ ሰርክ፡ ውእቱ፡ ; ፍና፡ ሰርክ፡ sub^lavesperam^la: ; ; ; ; ; እንተ፡ ፍና፡ ሰርክ፡ tempore^lavespertino^la ; እስከ፡ ፍና፡ ሰርክ፡ ad^lavesperam^la ; ; ለፍና፡ ሰርክ፡ n. 1374tempori^lavespertino^la .

2)via^la: ብክዩ፡ በውስተ፡ ፍና፡ በድው፡ ; በፍና፡ in^lavia^la Enc.; ዘጽድቅ፡ ፍና፡

a) በፍና፡ versus^la, ut: በፍና፡ ብሔሮሙ፡ .

b)latus^la, pars^la: ; ; ውስተ፡ አርባዕቱ፡ ፍናሃ፡

c)locus^la, τόπος ; ; ; መንገለ፡ ይትፈቀድ፡ ፍና፡ in quocumque opus fuerit loco, Enc. (Lud.: Enc.).

d)ratio^la, modus^la: በአይ፡ ፍና፡ τίνα τρόπον ; Cyr. c. ; Cyr. ad ; በካልእ፡ ፍና፡ F.M. 11; ለትሕትና፡ ክልኤ፡ ፍና፡ ; Maria ወላዲተ፡ እግዚአ፡ ኵሉ፡ በሐዲስ፡ ፍና፡ Ssal. Req.; በእንተ፡ ሠላስ፡ ፍናት፡ ;

via^la ፈነወ፡

ፍናቢኮስ

episcopi Aeg. ( ).

ፍና

2)via^la: ብክዩ፡ በውስተ፡ ፍና፡ በድው፡ ; በፍና፡ in^lavia^la Enc.; ዘጽድቅ፡ ፍና፡

a) በፍና፡ versus^la, ut: በፍና፡ ብሔሮሙ፡ .

b)latus^la, pars^la: ; ; ውስተ፡ አርባዕቱ፡ ፍናሃ፡

c)locus^la, τόπος ; ; ; መንገለ፡ ይትፈቀድ፡ ፍና፡ in quocumque opus fuerit loco, Enc. (Lud.: Enc.).

አግሐሠ

II,1

1)de personis

a)seducere^la, seorsim ducere^la, solum prendere^la, sevocare^la( bei Seite nehmen ): አግሐሦሙ፡ እንዘ፡ ባሕቲቶሙ፡ ; ; ; አግሐሦሙ፡ እምፍኖት፡ ; .

b)recedere jubere^la, removere^la( abtreten lassen ): አግሐሦ፡ ኪያሁ፡ μεταστήσας .

c)devertere facere^la, et ውስተ፡ 2 ; apud se^lai.e. hospitio excipere^la, ad devertendum^lainvitare^la: ; .

d)seducere^la, sevocare^lai.e. deflectere facere^la, abducere^la, avertere^la, ፍናወ፡ ሕይወት፡ ያግሕሣ፡ እምእኩይ፡ ; አግሕሦ፡ ; ያግሕሥከ፡ እምነ፡ ርኵሶሙ፡

2)de rebus:

a)seponere^la, reponere^la, ; ; .

b)semovere^la, amovere^la, removere^la, ; እለ፡ አግሕሦ፡ አግሐሠ፡ እግዚአብሔር፡ ; አግሕሥ፡ እከየ፡ እምሥጋከ፡ ἀπόστησον ; transferre^lasedem, familiam alio, Lud. ex

c)avertere^la: አግሕሥ፡ እገሪከ፡ እምአሠሮሙ፡ ἔκκλινον ; ተጋደሉ፡ ለአግሕሦ፡ ጽዕለት፡ እምኔክሙ፡

d)flectere^lajus: አግሕሦ፡ ጽድቅ፡ በፍትሕ፡ .

e)tollere^la, auferre^lautensilia (post usum), abräumen : አስተፋጠኑ፡ ወአግሐሡ፡ ἀπολύειν (v. አስተግሐሡ፡ ) .

ፍኖት

, fem. et m. , ፍናው፡ et ፍናዌ፡ , ፍናዋት፡ (formam ፍንዋት፡ in , formam ፍኖታት፡ reperi) via^la,

1)iter^la, quod quis facit: ይሜርድ፡ ፍኖቶ፡ ; ከመ፡ ጾር፡ ክቡድ፡ በውስተ፡ ፍኖት፡ ርሑቅ፡ ; ; ፍኖተ፡ የሐውር፡ ; ; ; ; ሥንቅ፡ ለፍኖት፡ ; ; ; በፍኖት፡ ; ; ; ; ; ; ; ውስተ፡ ፍኖት፡ .

2)via^la, qua inceditur: ቁሚ፡ ውስተ፡ ፍኖት፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ሐዊር፡ ፍኖተ፡ ጠዋየ፡ ወመብእሰ፡ ; ፍኖት፡ መብእስ፡ ወጐፃጕፅ፡ ; ሖረ፡ ፍኖተ፡ ; n. 1373 ; ; ; ይሠወጥ፡ በፍኖት፡ እንተ፡ ባቲ፡ መጽአ፡ ; ; ኣመጽኦሙ፡ ለዕዉራን፡ በፍኖት፡ ዘኢያአምሩ፡ ; ; እንተ፡ አይ፡ ፍኖት፡ ነዐርግ፡ ; ፍኖት፡ እንተ፡ ትወስድ፡ ውስተ፡ ሀጕል፡ ; ; ፍኖተ፡ ግበሩ፡ ለዘዐርገ፡ ; ; አስተዳልዉ፡ ፍኖቶ፡ ; ዘይጸይሕ፡ ፍኖተከ፡ ; ; ፍናው፡ ርቱዓት፡ ; ፍናው፡ ዕጹባት፡ ; ቁሙ፡ ውስተ፡ ፍናው፡ ; ርእዪ፡ ኵሎ፡ ፍናወ፡ ; ማእከለ፡ ፍናው፡ ቆመት፡ ; ፍናወ፡ ዚአኪ፡ ἀποστολαί σου ; ፍናዋት፡ ; ; በእንተ፡ ፍናዋት፡ ወጽጐጓት፡ ወመራሕብት፡ ; ፍናዌ፡ ; ; ; ; ; ; ; Gen. : ፍኖተ፡ መንፈስ፡ ; ; ; Gen. loci, ad quem via ducit: ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; .

a)quivis meatus^la, aditus^la, exitus^la, transitus^la, plateae^la: ፍኖት፡ ኅቡእ፡ εἴσοδος ; ; ውስተ፡ ፍኖተ፡ ባሕር፡ ; ; ; ውስተ፡ ፍናወ፡ አናቅጽ፡ ἐν τοῖς διόδοις ; በፍናዋት፡ ἐν ἐξόδοις ; በርእሰ፡ ኵሉ፡ ፍናዋት፡ ; ውስተ፡ ፍናዌ፡ ; ውስተ፡ ኵሉ፡ ፍናዋት፡ ; ፍናዊሃ፡ ለጽዮን፡ ὁδοί ; ; ውስተ፡ ፍናወ፡ ሀገር፡ ἐν ῥύμαις πόλεως ; ; ፍናወ፡ አህጉር፡ πλατεῖαι .

b)orbita^laastrorum ; .

c) ፍኖት፡ መጽያሕት፡ vel ፍኖተ፡ መጽያሕት፡ via^lapublica^la( መጽያሕት፡ col. 1309), et ፍኖተ፡ ንጉሥ፡ via^laregia^la, p. 238 n. 5.

d) ፍኖተ፡ loci et st. constr., passim i.q. versus^la: ጐዩ፡ በሌሊት፡ እምነ፡ ሀገር፡ ፍኖተ፡ ገነተ፡ ንጉሥ፡ , ; ; .

3)Transl.:

a)directio i.e. latus^la, pars^la( Seite^de), κλίτος ; ዘክልኤቱ፡ ፍናዊሁ፡ (alias ፍና፡ ).

b)via^lai.e. locus^latempusve opportunum: ወሀብኮሙ፡ መዋዕለ፡ ወፍኖተ፡ ከመ፡ ይድኀኑ፡ ; ; ግበር፡ ፍኖተ፡ ( τόπον locum^lavel aditum^la) ለዐቃቤ፡ ሥራይ፡ ; ኀጥአ፡ ፍኖተ፡ ይነስሕ፡

c)ratio^la, modus^la: በፍናው፡ ብዙኅ፡ ( καθόδους ) ; በኅቡእ፡ ፍኖት፡ ἠρέμα ( ደጐጸ፡ ).

d)creberrime: vivendi^laagendique^laratio^la(ex usu loquendi biblico), እኩይ፡ ፍኖትከ፡ ; ፍናውየ፡ ; ; ዝፍናው፡ ; ; ; ; ; ; ; እለ፡ ኢሖሩ፡ በፍኖተ፡ ጽድቅ፡ ; ; ኢያአምርዋ፡ ለፍኖተ፡ ሰላም፡ ; ; ፍኖተ፡ እግዚአብሔር፡ ; ; ; ፍናዊየ፡ ; ኢትምሀሩ፡ ፍኖተ፡ አረማውያን፡ ; አጽንዐ፡ ፍናዌ፡ ዳዊት፡ ; አሜሃ፡ ይጸድቃ፡ ፍናዊከ፡ ወፍናዌ፡ ውሉድከ፡ ; ዕቀብ፡ ፍናዊሃ፡ ; ; ፍናዎሙ፡ (pro ፍናዊሆሙ፡ ) ; ፍናዋት፡ ኄራት፡ ; ; ; ፍኖተ፡ ሕይወት፡ ወፍኖተ፡ ሞት፡ ; .

fǝnot , fǝnaw , fǝnāwe , fǝnāwāt

Cross-references: for አመልዐ፡ ፍኖተ አመልዐ፡ (Leslau)

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose