Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

, fem. et m. , ነፍሳት፡ anima^la, animus^la

1)halitus^la, spiritus^la: እምጣነ፡ ሕያው፡ አንተ፡ ወሀለወት፡ ነፍስከ፡ πνοή ; ; ; ነፍሱሂ፡ ፍሕም፡ ይእቲ፡ ; ; ; እስከ፡ ነፍስ፡ ደኃሪት፡ usque ad extremum spiritum^la .

2)anima^lai.e. vis vitalis^la, vita^la: ነፍሰ፡ ኵሉ፡ ሕያው፡ ; ሀለወት፡ ነፍሱ፡ ላዕሌሁ፡ ; አልጸቀት፡ ትፃእ፡ ነፍሳ፡ ; ትግባእ፡ ነፍሱ፡ ላዕሌሁ፡ ; ትሕዮ፡ ነፍስየ፡ ; ሐይወት፡ ነፍስከ፡ ; ; ለትሙት፡ ነፍስየ፡ ; ነፍሶሙ፡ መጠዉ፡ reddiderunt animam^lai.e. exspiraverunt^la Enc.; ; መጠወ፡ ነፍሶ፡ በእንተ፡ vel ህየንተ፡ ; የኀሥሥዋ፡ ለነፍሶ፡ ; ቀታሌ፡ ነፍስ፡ ; ; ይቀትሎ፡ ነፍሶ፡ ; ; ; ; ; ዕቀቡ፡ ነፍሰክሙ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ነፍስ፡ ነባቢት፡ anima rationalis^laLit. Chrys.; እስመ፡ ፪ ነፍሳት፡ ሀለዋ፡ ኀበ፡ ሰብእ፤ አሐቲ፡ መንፈሰ፡ ሕይወት፡ ዘወፅአት፡ እምአፉሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ ወኢትትኌለቍ፡ ምስለ፡ ጠባይዕ፡ ወኢትመውትሂ፤ ወአሐቲመ፡ ደመ፡ ነፍስት፡ ይእቲ፡ እምጠባይዕ፡ ወይእቲሰ፡ መዋቲት፡ Org. ( ዐብረ፡ )

a) ዘነፍስ፡ anima praeditum^la, animatum^la, animans^la ዘአልቦ፡ ነፍስ፡ inanimatum^la ; ኵሉ፡ ዘነፍስ፡ πᾶσα σάρξ omnes mortales^la ; ; ; ; ; ; ; .

b) ዘነፍስ፡ ψυχικός animalis^la( rationalis et spiritualis) ; 1 .

c)anima^la(a corpore separata) mortuorum^la, manes^la: ከመ፡ ታዕርፍ፡ ነፍሱ፡ ; ; ትረክቡ፡ ሕይወተ፡ ዘለዓለም፡ ወክፍለ፡ ምስለ፡ ነፍሳተ፡ ጻድቃን፡ በመንግሥተ፡ ሰማያት፡ ; ; ; ; ; ; .

3)animus^la( ψυχή et πνεύμα , etiam καρδία et θυμός ): ; ; ; ; ; ; ; ; ; ኵሉ፡ ነፍስ፡ ይደነግፅ፡ ; ( πνεῦμα ); ( πνεῦμα ); ; ; ; ; ; ; l ( πνεῦμα ); በፍትወተ፡ ነፍሶሙ፡ ; አፍቅሮ፡ እምነፍስከ፡ ; በኵሉ፡ ነፍስከ፡ ; ; ; ; καρδία ; ; ነፍስ፡ ጠባብ፡ ψυχή πεπαιδευμένη ; ነፍስ፡ መስተዓግሥት፡ ψυχή εγκρατής ; ነፍስ፡ እንተ፡ ትፈርሆ፡ ለእግዚአብሔር፡ πνεῦμα φοβούμενων ; ነፍሳተ፡ አራዊት፡ θυμοὶ θηρίων .

4)animans^la: ኵሉ፡ ነፍሰ፡ ሕይወት፡ ; ; ; ነፍሰ፡ ሕያው፡ ; .

a)in specie homo^la, persona^la: ; ; ; ; ነፍስ፡ ሕዝንት፡ ; ነፍስ፡ መዐትም፡ ; ነፍስ፡ እንተ፡ ተኀሥሦ፡ ; ነፍሳቲነ፡ (v. ነፍስትነ፡ ) αἱ ἰδέαι ἡμῶν ; in censu populi: ; ; ; ; ; ኵሉ፡ ነፍሳት፡ ዘአትረፈ፡ ; ወኢአሐቲ፡ ነፍስ፡ ; ፸፻ ነፍስ፡ ὀνόματα .

b)de mancipiis^la: በነፍሰ፡ ሰብእ፡ ; .

c)de mortuo^lavel cadavere^la: ነፍስ፡ እንተ፡ ሞተት፡ ; ; ነፍስ፡ ; ምስለ፡ ነፍሰ፡ ሕፃን፡

d)spiritus^lacoelestes vel daemones^la: ; ነፍሳት፡ ርኩሳት፡ ወአጋንንት፡ ; ; ; እምነፍሰ፡ አጋንንት፡ . n. 708

5)cum : ipse^la(quamquam rarius usitatum), ut: ከመ፡ ኢታውድቅ፡ ነፍሰከ፡ εἰς πτῶσίν σου ; ; ; መጠወ፡ ነፍሶ፡ ለሞት፡ Lit. Chrys.

vel ደንገጸ፡ quadril. I [amh. ደነገጸ፡ et ደነገጠ፡ id.; etymon haud satis conspicuum est; conjeceris si quidem ደ formativum est, collidi^la, concuti^laa נְקַשׁ ܢܩܰܫ , vel commoveri^la, contremiscere^laa نغش vel نغض ]

1)concuti^la, contremere^la, ἐῤῥάγη ; ᾔχησε ; ; ἐθάμβησεν .

2)mente percelli^la, attonitum esse^la, obstupescere^la, stupere^la, perturbari animo^la, θαμβεῖν ; ; ደንገፁ፡ ዐቢየ፡ ድንጋፄ፡ ἐξέστησαν ; ; ; ደንገፀ፡ ነፍሱ፡ ἐξελύθη τὸ πνεῦμα αὐτοῦ ; ደንገፀት፡ ሰማይ፡ ; ; ይደነግፀኪ፡ ልብኪ፡ ; ; በ፡ ob^la: ; vel እምነ፡ ; ; ; vel በእንተ፡ et በበይነ፡ , ut: ደንገፁ፡ በበይነ፡ ዘኮነ፡ .

3)terrore^lavel pavore percelli^la, perterreri^la, consternari^la, expavescere^la, trepidare^la: ደንገፀ፡ ድንጋፄ፡ ዐቢየ፡ ἐξέστη ; ; ; ; ; ; ; ደንጊፆሙ፡ ጐዩ፡ ; ἐταράχθη ; ; ; ; ; ኢትደንግፁ፡ ; ; ; κατενύχθη ; ; ኢትደንግፁ፡ μὴ θροεῖσθε ; ; ደንገፀኒ፡ ነፍስየ፡ ἐφέστηκεν εἰς φόβον ; ኵሉ፡ ነፍስ፡ ይደነግፅ፡ δειλιάσει ; ; ἔπτηξαν ; ኢትደንግፅ፡ μὴ πτοηθῇς ; ; ; ; ; de avibus ; φοβεῖσθαι ; εὐλαβεῖσθαι ; ; ኢትደንግፅ፡ ነፍስከ፡ μὴ ἀσθενείτω ἡ ψυχή σου , al.; ; ; ; ; ; ደንገፀ፡ በኅሊናሁ፡ ; በእንተ፡ ; ; vel እምነ፡ pers. et rei: ( σαλεύεσθαι ); እምእሉ፡ ሠለስቱ፡ ደንገፀኒ፡ ልብየ፡ ; ; ; vel እምቅድመ፡ et በቅድመ፡ ; ; ; ከመ፡ : ; de stupore animi in ecstasi^la ; Platt.

nafs
በነፍስ፡ በደም፡ banafs badam , በነፍስ፡ ወበደም፡ banafs wabadam Conti Rossini translates it as ‘for reasons of time’, see below, but his rendering seems incorrect ዝኵሉ፡ ሐደስኩ፡ አነ፡ ልብነ፡ ድንግል፡ ከመ፡ ኢይባእ፡ መኰንን፡ እመሂ፡ አፈ፡ መኰንን፡ እመሂ፡ አንበሳ፡ ወእመሂ፡ ፈረስ፡ እመሂ፡ በነፍስ፡ በደም፡ ወእመሂ፡ በቀደስተይና። ‘J’ai confirmé tout cela; que personne ne puisse y entrer, ni le gouverneur, ni le procureur du gouverneur (afa makuannen), ni le lion ni le cavalier, ni pour raisons temporelles ni sous prétextes ecclésiastiques (?)^fr’ 32 l. 24–26 (ed.), 38 l. 1–4 (tr.); ወአውገዝነ፡ በአፈ፡ ጳጳስነ፡ አባ፡ ማርቆስ፡ ወበአፈ፡ አብ፡ ወወልድ፡ ወመንፈስ፡ ቅዱስ፡ ወበአፉሃ፡ ለእግዝእትነ፡ ማርያም፡ ከመ፡ ኢይታዓደዎ፡ ትግሬ፡ መኰንን፡ በነፍስ፡ ወበደም፡ ‘Sous peine d’excommunication par la bouche de notre métropolite abbā Mārqos, par la bouche du Père, du Fils et du saint Esprit, et par la bouche de Notre-Dame Marie, nous avons défendu au gouverneur du Tigré de violer ce fief, pour l’âme et pour le sang^fr’ 34 l. 24–27 (ed.), 40 l. 22–26 (tr.)

Leslau
ነፍሰ፡ ሕይወት nafsa ḥǝywat living creature^en, ሕይወት፡ 252b

Cross-references: for መሥዋዕተ፡ ነፍስ፡ መሥዋዕት፡

ኮነ

I,1[proprie: erectum stare^la, Ges. thes. p. 665; كَانَ exsistit^la, accidit^la, fuit^la] n. 862 ኮነ፡ ( ; ; al.), ይኩን፡ ( ይኵን፡ passim), Imperat. ኩን፡ ( ኵን፡ )

1)accidere^la, evenire^la, fieri^la( geschehen^de): ዘከመ፡ ኮነ፡ τὸ γεγονός ; ; ደንገፁ፡ በበይነ፡ ዘኮነ፡ ; ; ; ለእመ፡ ከዊነ፡ ኮነ፡ ከመዝ፡ በመዋዕሊክሙ፡ ; ; ኀጢአት፡ ዘይከውን፡ ውስተ፡ ምድር፡ ; ; ; በከመ፡ ነበብኩ፡ ከማሁ፡ ይከውን፡ ; ዘእንበለ፡ ይኩን፡ ; ; ዘእምይእዜ፡ ይከውን፡ ; ዘሀሎ፡ ይኩን፡ ἃ δεῖ γενέσθαι ; እምኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ኮነት፡ ዛቲ፡ ; ; ዘኮነ፡ τὴν αἰτίαν ; (pro ): ኮነነ፡ በከመ፡ ፈከረ፡ ; በከመ፡ ኢተሐዘብኩ፡ ኮነኒ፡ ; saepe in locutione hac: ወኮነ፡ ቃለ፡ እግዚአብሔር፡ ኀበ፡ አብራም፡ ; ; ; ; ; saepe pro hebr. וַיְהִי vel וְהָיָה , sive ወ፡ sive omisso, ut: ; ; ; ; ; ; ; ወይከውን፡ ይእተ፡ አሚረ፡ al.; ለይኩን፡ ለይኩን፡ fiat! fiat!^la ; ; ; ; ለይኩን፡ በከመ፡ ትቤ፡ .

a)evadere^la, ratum fieri^la, impleri^la, de votis, promissis, vaticiniis, ; ; ዝኵሉ፡ ይከውን፡ ፍጡነ፡ ; በግብር፡ ይከውን፡ ዘነበበ፡ ; ; .

b)absolvi^la, confici^la, ; እምዝ፡ አብእዎሙ፡ ውስተ፡ መቃብሪሆሙ፡ ወትብል፡ ፫ ጸዋት፡ ወትጸርኅ፡ ፱ ጊዜ፡ እስከ፡ ይከውን፡ ({ bis es vorüber ist^de}, sepultura) ;

c)contingere^lai.e. succedere^laalicui (e voto), vel : ወኢኮኖ፡ ሎቱዝ፡ ; ወኢኮኖሙ፡ ;

2)fieri^la( werden^de)

a)exsistere^la, oriri^la, gigni^la ; ; ; ; ; ; ወኮነ፡ ጋእዝ፡ ; ; ; ; ኢይኩን፡ እንከ፡ ፍሬ፡ እምውስቴትኪ፡ ; ; ኵሉ፡ ኮነ፡ እመሬት፡ ; ኢየሱስ፡ ዘኮንከ፡ እምቤተ፡ ይሁዳ፡ Enc. Mar.

b)obtingere^la( zu Theil werden^de) vel : ወኮኑ፡ ሊተ፡ እምኔሃ፡ ፫ ውሉድ፡ ; ኢትከውነክሙ፡ ሰላም፡ ; ; ; ; ; ; ; ; .

c)fieri aliquid^la, converti in aliquid^la( zu etwas werden^de), praedicati (passim ): ብርሃንከ፡ ጽልመተ፡ ኮነከ፡ ; እምከመ፡ ሞተ፡ ሰብእ፡ ይከውን፡ ክፍለ፡ ዕፄ፡ ; እግዚአብሔር፡ ረዳኢየ፡ ኮነኒ፡ ; ; ኮነ፡ ነዳፌ፡ ; ; ; ኮንኪ፡ ብእሲተ፡ ; ; ; ; ; ( ἐστράφη ); ; ቦዐርከ፡ ዘጸላኤ፡ ይከውነከ፡ ( μετατιθέμενος ) ; ( τρεπόμενος ); ዘሌሊት፡ መዓልተ፡ ይከውኖ፡ ; ; ; ; ; crebro in locutione: ወኮነቶ፡ ብእሲቶ፡ ; al.; መንፈቀ፡ ሌሊት፡ ከዊኖ፡ ; ; አቅደመ፡ ስምዐ፡ ከዊነ፡ እስጢፋኖስ፡ Mavâs. 4; ኢትፍቅድ፡ ከዊነ፡ መኰንነ፡ ; ለ፡ praed.: ; ናሁ፡ ቃለ፡ እግዚአብሔር፡ ኮኖሙ፡ ለጽእለት፡ ; vel ውስተ፡ , ut: ይእቲ፡ ኮነት፡ ውስተ፡ ርእሰ፡ ማእዘንት፡ ; ከመ፡ ( fieri instar^laalicujus i.e. ei similem^la), ኮኑ፡ ከመ፡ አእዱገ፡ ገዳም፡ ; ; ኮኑ፡ ከመ፡ ዘኢተፈጥሩ፡ ; ; .

α)aliquis factus est aliquid i.e. accidit ei^laaliquid, expertus est^laaliquid: ኢያእመረት፡ ዘኮነ፡ ምታ፡ ; ; እለ፡ ከመዝ፡ ኮኑ፡ ; ; መንተ፡ ኮንኪ፡ ; ; ; ; ; ; ምንተ፡ ኮንክሙ፡ ይእዜ፡ ; ኮንኩ፡ ከመ፡ n. 863 ; .

β)vertitur^laalicui aliquid in rem, vel ei imputatur tamquam^la: ይከውነከ፡ ጌጋየ፡ ነቢበ፡ ብዙኅ፡ ነገር፡ λογισθήσεται ; ጥበበ፡ ይከውኖ፡ (v. ይትሐሰብ፡ ሎቱ፡ ) ; ; ; ; .

3)esse^la, raro i.q. exsistere^la( dasein^de, vorhanden sein^de), ut: ; እስመ፡ ኢኮኑ፡ ( ደቂቃ፡ ) ὅτι οὐκ εἰσίν (v. ኢሀለዉ፡ ); ; plerumque ad copulandum subjectum et praedicatum, quod ubi nomen ( vel ) est, in poni solet (quamquam passim Nominativus occurrit, ut in locutione ; ኢኮነ፡ ሠናይ፡ ወኢኮነ፡ አዳም፡ ትኩን፡ ታቦተ፡ እግዚአብሔር፡ ኀበ፡ ባዕድ፡ ). Crebro usurpatur, ubi enunciationis copula pronominalis variis de causis non sufficit, ut: ኩን፡ መሓሬ፡ ; ትከውኖ፡ ከመ፡ መጽሄት፡ ዝሕልት፡ ; ይከውኑ፡ ዘአምላክ፡ ; ; እመ፡ ጠቢበ፡ ኮንከ፡ ለርእስከ፡ ጠቢበ፡ ትከውን፡ ለቢጽከ፡ ; ; ምድር፡ ከመ፡ ገነተ፡ ትፍሥሕት፡ ኮነት፡ ; ኢይክል፡ ኵሎ፡ ከዊነ፡ እጓለ፡ እመሕያው፡ ; በከዊነ፡ ሕዝቡ፡ ቅዱስ፡ ; ; (ubi ignominia te afficiunt, Deum invoca) ወሶቤሃ፡ ይትዌለጥ፡ ኀሳርከ፡ እምከዊነ፡ ኀሳር፡ ኀበ፡ ከዊነ፡ ክብር፡ ; ከመ፡ ኢኮነ፡ ውእቱ፡ ክርስቶስሃ፡ ; ; ; ; ; ; ; አኮኑ፡ ጽልመት፡ ይእቲ፡ ( ዕለት፡ ) ወኢኮነት፡ ብርሃነ፡ ; ተቀብረ፡ በሀገረ፡ ዳዊት፡ ወኢኮነሰ፡ ውስተ፡ መቃብረ፡ ነገሥት፡ ; ; ኢኮነ፡ ከመዝ፡ ; ; ወኮነ፡ አይኅ፡ ላዕለ፡ ምድር፡ አርብዓ፡ ዕለተ፡ ; ; ; ; ; ; ; ዘይከውን፡ is qui futurus est^la ; ዘይመጽእ፡ ወዘይከውን፡ በደኃሪት፡ ; ; .

a)Aliis verbis praemittitur

α) ኮነ፡ Imperfecto verbi, ad significandum Imperfectum Latinorum: ኮነ፡ ይገብር፡ fuit conficiens^lai.e. conficiebat^la ; ; ኮነ፡ ይጐይይ፡ ወትረ፡ ; ኮነ፡ ያወትር፡ ; ኮነ፡ ያመልክ፡

β) ኮነ፡ Perfecto, ad significandum Perfectum vel Plusquamperfectum Latinorum: ኮንኩ፡ ኢነበብኩ፡ ቃለ፡ ጽድቅ፡ ; አስቴር፡ ዘኮነ፡ አክሶይሮስ፡ አውሰባ፡ ; እስከ፡ ፍጻሜሁ፡ ለዘ፡ ኮኑ፡ ወጠኑ፡ al. (maxime in libris ex Arabico translatis).

γ) ይከውን፡ vel ይኩን፡ Imperfecto vel Subjunctivo, ut: ይኩኑ፡ ያምልኩ፡ adoraturi sint^la .

b)est alicui^lares i.e. habet^larem ( einem gehören^de), ለ፡ pers., ut ; ; ; ማእዱ፡ ለከ፡ ትኩን፡ ; ኵሉ፡ ንዋዩ፡ እምድኅረ፡ ምንኵስናሁ፡ ይከውን፡ ለምኔት፡ F.N. 10.

c)esse in rem^lavel rei^la( zu etwas dienen^de, gereichen^de), ለ፡ rei: ; ; ወይከውን፡ ፍሬሁ፡ ለሲሳይ፡ ወቈጽሉ፡ ለፈውስ፡ ; ; (pro ) i.e. alicui^la, ut: ወይኩንከ፡ ለዐጸደ፡ ወይን፡ ; vel rei et (pro ): ወትከውኖ፡ ዕቅፍተ፡ 1 ; አሮን፡ ይኩንከ፡ ነቢየ፡ ; ; ; ኢይከውነከ፡ ምክሐ፡ (v. ለምክሕ፡ ) ; etiam ከመ፡ rei ( pro^la, loco^la): ኩኖ፡ ለእጓለ፡ ማውታ፡ ከመ፡ አቡሁ፡ .

d)versari in^laaliqua re, በ፡ , ut: በሣልሲት፡ ዓመት፡ ይኩን፡ (poenitens) በጾም፡ ወበጸሎት፡ F.M. 5,8; ዘኮነ፡ በሐዊረ፡ ፍኖት፡ F.M. 32,1; ከመ፡ እኩን፡ ቦቱ፡ ἵνα εὑρεθῶ ἐν αὐτῷ .

e)constare^la

α)manere, firmum esse: በቃሉ፡ ይከውን፡ ኵሉ፡ σύγκειται ; ነገር፡ ዘተናገርክሙ፡ ኢይከውን፡ (v. ኢይቀውም፡ ) ἐμμείνῃ .

β)de pretio, : ኮነ፡ ርእሰ፡ አድግ፡ ፶ ሰቅለ፡ ብሩር፡ caput asini erat quinquaginta siclis^la ; n. 864 በ፡ , ut: መስፈርተ፡ ስንዳሌ፡ በሰቅል፡ ትከውን፡ .

f) ዘኮነ፡ vel ዘኮነ፡ ከዊኖ፡ (v. ከዊነ፡ ) quicumque fuerit^la, quicumque^lavel ullus^la( irgendwelcher^de): ዘኮነ፡ ; ዘኮነ፡ ንዋይ፡ πᾶν σκεῦος ; ; ጠዐም፡ እክለ፡ ዘኮነ፡ ; በዘ፡ ኮነ፡ ከዊኖ፡ ὅ τι οὖν ἂν ᾖ ; ዘይቀሥጥ፡ እምቤተ፡ እግዚአብሔር፡ ዘኮነ፡ ከዊነ፡ Clem. f. 161; ; ወእመሂ፡ በዘኮነ፡ ከዊኖ፡ መግባረ፡ እኩይ፡ (sive quocumque facinore malo) ; ; Clem. f. 133; ; ; እመኒ፡ ገብር፡ አው፡ ሐራዊ፡ አው፡ ነዓዊ፡ ወዘኮነ፡ ከዊኖ፡

4)Significatui esse^lasignificationes quaedam secundariae et speciales admiscentur:

a)est i.e. (factum est quod fieret necesse erat) satis est^la, sufficit^la, ; (pro : alicui^la): ኮነከ፡ አከለከ፡ ἱκανούσθω σοι ; ; ይኩንክሙ፡ ለክሙ፡ ; ይከውነክሙ፡ ( እምይእዜ፡ ) ; Infin. in Nom. vel : ኮነክሙ፡ ዐሪግ፡ ; ኮነክሙ፡ ዐዊዶቶ፡ ; verbi (quae loci interpretatio magis placet, quam est quod^la); ኮንየ፡ (sub ኮን፡ ).

b)fieri potest^la: እፎ፡ ይከውን፡ ነቢብ፡ እምኀበ፡ ዘአልቦ፡ ልሳን፡

c)est alicujus^la, meum^la, tuum^la, decet^laaliquem, vel ለ፡ pers.: ኢኮነ፡ ለክሙ፡ አእምሮ፡ ፍትሕ፡ ; ኢኮነ፡ ለክሙ፡ ታእምሩ፡ መዋዕለ፡ ወአዝማነ፡ ; ኢኮነ፡ ለነ፡ ወለክሙ፡ ዘነሐንጽ፡ ቤተ፡ አምላክነ፡ ; ኢይከውነከ፡ ከመ፡ ትዕጥን፡ .

d)permissum est^la, licet^la( ἔξεστι , ἔστι ): ገብረ፡ ዘኢይከውን፡ ; ; suff. (pro ) vel ለ፡ , ut: ኵሉ፡ ይከውነነ፡ ; እስመ፡ ዝንቱ፡ ኵሉ፡ ኢኮነ፡ ለክርስቲያን፡ ; Infin. sive in , ut: ዘኢይከውን፡ ገቢረ፡ ; ; ; ; ; ; ; sive praemisso ለ፡ , ut: ዘኢይከውኖሙ፡ ለበሊዕ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; , sive praemisso እምነ፡ (negativo): ; verbi: ኢይከውን፡ ንደዮ፡ ; ; ; ; ; ከመ፡ verbi: ; Rel. Bar.

e)expedit^la, conducit^la: ለከ፡ ይከውነከ፡ ትሕምም፡ ወለቤትከሂ፡ σοὶ συμφέρον ἐστὶ θλιβῆναι ,

አይ

interrog. [ أَيٌّ , אֵי ], m. et fem. , አያት፡

1)interrog., in quaestionibus directis et indirectis,

a): qui ? qualis?^la( uter?^la): አይ፡ ብሔር፡ ማኅደሩ፡ ለብርሃን፡ ( ποῖος ) ; አእምሩ፡ አይ፡ ፍኖት፡ ሠናይ፡ ; interrog. ኑ፡ annexo auctum: አይኑ፡ ዘርእ፡ ክቡር፡ ; አይኑ፡ መጽሐፈ፡ ኅድጋቲሃ፡ ; አይኑ፡ ሕዝብ፡ ; ; suo substantivo postpositum: ወያአምሩ፡ መናብርት፡ አይ፡ ዚአሆሙ፡ ; praedicati loco positum: አይኑ፡ ውእቱ፡ መዋቲ፡ ዘይነጽሕ፡ ; አይ፡ ውእቱ፡ ዝንቱ፡ ወርኅ፡ Rel. Bar.; አይ፡ ይእቲ፡ ፍኖተ፡ ሲኦል፡ ; ; : አየ፡ ፍኖተ፡ (v. ፍኖት፡ ) ኀለፈ፡ ; አየኑ፡ ቤተ፡ ተሐንጹ፡ ሊተ፡ ; አየ፡ ኀጢአተ፡ ገብሩ፡ Rel. Bar.; ; Genit.: ዘአይ፡ አምላክ፡ qualis Dei?^laCyr. de r. fid. f. 41; praemissis praepositionibus: በአይ፡ እደው፡ Cyr. ad ; በአይ፡ እምእላንቱ፡ እሣሀሎሙ፡ ; በአይ፡ ፍኖት፡ ; ; ; ; n. 795 በአይ፡ ልሳን፡ ንክል፡ ነጊረ፡ ግብረቶን፡ ; ; ; በአይ፡ ፍና፡ τίνα τρόπον Cyr. c. ; ለአይ፡ ወለማእዜ፡ መዋዕል፡ ; እመአይ፡ ሕዝብ፡ ; ; በእንተ፡ አይ፡ ኀጢአት፡ ; በታሕተ፡ አይ፡ ዕፅ፡ ; ; አያተ፡ ሥሕጸታተ፡ Cyr. c. ; : አያቶሙ፡ ይኄይሱ፡ qui eorum sunt meliores?^la

b)quid? qualis res?^la አይ፡ ይከውን፡ እምዝ፡ ወእምዝ፡ ; በአይ፡ quare?^la ዘይብሎ፡ ለአቡሁ፡ ምንተ፡ ወለድከኒ፡ ወለእሙኒ፡ በአይ፡ ማሕምምኪ፡ .

c) አይ፡ quomodo?^la (si non: qualis^laego?).

2)indef. quicumque^la, qualiscumque^la, quilibet^la, quisquis^la, ( utercumque^la);

a) አይ፡ , ut: ውስተ፡ አይ፡ መካን፡ ሀሎ፡ in quocumque loco fuerit^la ; ኵሉ፡ አሕላም፡ በአይ፡ ገጽ፡ ኮነ፡ omnia somnia qualiacumque sint^la

b) አይሂ፡ — vel አይኒ፡ , ut: አይሂ፡ ዘተምዐ፡ quicumque irascitur^la ; በእንተ፡ አይኒ፡ ኀጢአት፡ ዘኮነተ፡ ; ( ታሕጻጽ፡ ).

c)ullus^lain sententiis negativis: ወኢበአይ፡ መንግሥት፡ . — አይቴ፡ , እፎ፡ , እስፍንቱ።

ኵሉ

i.e. ኵል፡ III m. ( gramm.§ 157,2) ኵሎ፡ (i.e. ኵለ፡ et ሁ፡ ).

A)Refertur ad res multas, individua multa, et latine redditur omnis^la. Quam ubi significationem habet, secundum genera et numeros variare licet, ut fem. ኵላ፡ , m. ኵሎሙ፡ , fem. ኵሎን፡ , quamquam plerumque ኵሉ፡ sine ulla mutatione nominibus fem. et m. , et , apponitur. Sed ubi omnes^laad II vel I refertur, harum personarum pronomina voci ኵል፡ suffigantur necesse est, ut: ኵልነ፡ , ኵለነ፡ nos^laomnes^la, ኵልክሙ፡ m. , ኵልክን፡ fem. , ኵለክሙ፡ , ኵለክን፡ vos^laomnes^la.

1)omnis^la, omnes^la,

a)(vel subsantive): ከመ፡ ትቅትል፡ ኵለነ፡ ; አበ፡ ኵልነ፡ ; ብዙኀ፡ ንስሕት፡ ኵልነ፡ ; ; ኵልነ፡ ኃጥኣን፡ ንሕነ፡ ; ; ; ኵልክሙ፡ ; ; ; ; ; እመሂ፡ ኵሎሙ፡ ዐለዉከ፡ ; ; ; crebro etiam ኵሉ፡ omnes^la, ut ; ; ; ; ; al., et omnia^la ; ; ; ; ; ; al. n. 815

b)adjectivi instar alii nomini apponitur (plerumque praepositum, rarius postpositum):

α)sive utrumque in : ኵሉ፡ ሰብእ፡ ; ; እነግር፡ ኵሎ፡ ስበሓቲከ፡ ; ኅድግዋ፡ ለኵሉ፡ ርስሐት፡ ; ኵላ፡ እከይ፡ ; ኵሎ፡ ንዋዮሙ፡ ; ኵሉ፡ እኪት፡ እንተ፡ ; አይድዖሙ፡ ዘኵሎ፡ ቃለ፡ ; ኵላ፡ ትእዛዝየ፡ ; ኵሉ፡ ሕዝብ፡ ; ኵሎ፡ አምሳለ፡ .

β)sive utrumque in : ኵሎሙ፡ ኃጥኣን፡ ; ; ; ለኵሎን፡ ኀጣውእ፡ ; .

γ)sive ኵሉ፡ solum in : ኵሎን፡ በረከት፡ ; ኵሎሙ፡ ይእቲ፡ ትውልድ፡ ; ; .

δ)sive ኵሉ፡ solum in (in specie ante nomina inanimatorum et rerum): ኵሉ፡ መዋዕሊሁ፡ ; ኵሉ፡ ቀላያት፡ ; ; ኵሉ፡ ዕፀው፡ ; ; ኵሉ፡ አሕዛብ፡ ; ; ; .

ε)cum adjectivis et pronominibus: ኵሉ፡ ነዋኅ፡ πᾶν ὑψηλόν ; ምስለ፡ ዝንቱ፡ ኵሉ፡ ; ; ነገርዎ፡ ኵሎ፡ እንተ፡ ረከበቶሙ፡ ; ; ; ; al.

2)omnis^lai.e. quivis^la, unusquisque^la, (jeder): ለኵሉ፡ ነፍስ፡ ; ; ኵሉ፡ ዐራት፡ ; ኵሉ፡ ለባዊ፡ ; አተወ፡ ኵሉ፡ ውስተ፡ ርስቱ፡ ; ያስተርኢ፡ ለዐይነ፡ ኵሉ፡ ወያአምር፡ ኵሉ፡ ; ; ; ; ኵሉ፡ ዘሰአለከ፡ ; ; 1 ; ἕκαστος ; ; ; ; etiam ኵሉ፡ ኵሉ፡ omnes^laet^lasinguli^la Enc.

a)ullus^la, quicumque^la ; ; ; Kuf. p. 166, l. 12; cum negandi particula: nullus^la, nihil^la ; ; ; ; ; .

b)omnis^lageneris^la, quilibet^la, varius^la, ; ; ; ; .

3) ኵሉ፡ universum^la, universitas^larerum^la: አምላከ፡ ኵሉ፡ ; እግዚአ፡ ኵሉ፡ Lit.; እንተ፡ ላዕለ፡ ኵሉ፡ catholica^la, ut: ቅድስት፡ እንተ፡ ላዕለ፡ ኵሉ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ Cyr. ad ; ; ; ;

B)Refertur ad rem unam, continuam, et latine vertitur: totus^la. Quam ubi significationem habet, nonnisi formas ኵሉ፡ et ኵላ፡ adhibere licet, eaeque nonnisi cum nominibus componuntur. (Ad nomina vel ad personas I et II et I, II, III relata, vox totus^lanomine ኵለንታ፡ exprimitur). Exempla: ውስተ፡ ኵሉ፡ ምድር፡ ; ; ኵሉ፡ ሕዝቦሙ፡ ; ኵሎ፡ በግዖ፡ ; ; ; 1 ; ኵሉ፡ ሥጋሁ፡ ; ኵሉ፡ ሕንጻ፡ ; ኵላ፡ ኢየሩሳሌም፡ ; ; በኵሉ፡ ልብክሙ፡ ; ; ኵላ፡ ሌሊተ፡ ; ; .

Cross-references: Adverbialiter usurpatur

a) ኵሉ፡ prorsus^la: ኵሉ፡ ለምዕር፡ ወግብተ፡ διὰ τάχους ἐξάπινα ; ኵሉ፡ ዘከመ፡ .

b) በኵሉ፡

α)omnino^la, prorsus^la ὅλως .

β)quaqua^la, ubique^la, omnifariam^la: πάντη ; ; በኵሉ፡ ኀበ፡ ubicumque^la ; ; ; ubicumque^la ውስተ፡ ኵሉ፡ ዘ፡ .

ደይም

, nonnisi in አድያም፡ usitatum, አድያማት፡ [proprie circulus^la, orbis^la, دَامَ II. VI. X; ደወል፡ ] tractus terrae^lavel regio circumjacens^la, loca circumjacentia^lavel vicina^lavel finitima^la: አድያመ፡ ኢየሩሳሌም፡ κυκλόθεν Ἱερουσαλήμ ; ; በኵሉ፡ አድያሚነ፡ ; ኵሉ፡ አሕዛብ፡ ወእለ፡ አድያም፡ ; አህጕረ፡ አድያማት፡ Lud. ex Mss.; አህጉር፡ ዘአድያሚሃ፡ ; አድያሚሃ፡ αἱ κύκλῳ αὐτῆς χῶραι ; ; ; ; ; ἡ περίχωρος ; ; ; ὅρια . In specie አድያመ፡ ዮርዳኖስ፡ regio Jordani adjacens^la( כִּכַּר הַיַּרְדֵּן ἡ περίχωρος ): ; ( φρύαγμα ); ; ; etiam አድያም፡ .

a)territorium^laurbis cum vicis^laet pagis^la, ager suburbanus^la, suburbia^la: κῶμαι , ላዕለ፡ ኵሉ፡ አድያሚሃ፡ ; ; አህጉር፡ ወአድያሚሆን፡ προάστεια

b)provincia^la: አድያም፡ χῶραι ; ዘቂሳርያ፡ አድያም፡ (dioecesis Caesareae) Enc.

c)vicini^la, finitimi^la, circumjacentes^la(populi, urbes): ; ; ; አድያሚሆን፡ τὰς ὁμορούσας αὐταῖς ; οἱ πάροικοι αὐτῆς . — Scholion Voc. Ae. sub ደወል፡

daym

Leslau
*dym አድያም ʾadyām area^en, region^en, outskirts^en, environs^en, borders^en, limits^en, bordering cities^en, confines^en, district^en, province^en 146a

Cross-references: also መድያም፡

አረፍት

, m. et fem. , አረፋት፡ ,

1)paries^la, τοῖχος , አረፍት፡ ጽንንት፡ ; ምራገ፡ አረፍት፡ ; ; ; አረፍት፡ ይሴውረኒ፡ ; አረፍት፡ እንተ፡ ገየሩ፡ ; ; ; ; አረፋት፡ (templi) 2 ; altaris ; ; አረፍተ፡ ማእከል፡ μεσότοιχον ; intergerinus^la: ይንሥት፡ አረፍተ፡ እንተ፡ ጽልእ፡ እማእከለ፡ ሰብእ፡ እንተ፡ ነበረት፡ በዕልወተ፡ አዳም፡

2)murus^la, moenia^la, τεῖχος , አንሥአነ፡ ለነ፡ አረፍተ፡ ውድቅተ፡ ; ; ኵሉ፡ አረፍት፡ ቀዋም፡ ; ; ; አረፍት፡ ወጥቅም፡ ; ; ; የሐንጹ፡ አሕዛብ፡ አረፋተኪ፡ ; ; ; ; ; አረፋቲሃ፡ ለኢየሩሳሌም፡ ተነሥተ፡ ; ; ; ; ; ; አረፍተ፡ ጥቅመ፡ ሀገር፡ ὀχυρώματα τείχους ; ; ; አረፋት፡ ἐπάλξεις . – : አረፍት፡ ዘ፡ ግድግዳ።

ቀምሕ

, plerumque m. , አቅማሕ፡ et አቅማሕት፡ ( ), አቅማሓት፡ ( ; ) esculentum^la, quod terra gignit^la, cujusvis generis^la, proventus^la, fruges^la, fructus^la, γέννημα ፍጡነ፡ ትበልዕ፡ ; ትጸግቡ፡ እምነ፡ ቀምሕየ፡ .

a)arborum et fruticum^la, poma^la, fructus auctumnales^la: ይተክሉ፡ ወይነ፡ ወይበልዑ፡ ቀምሖ፡ ; አልቦ፡ ቀምሐ፡ ውስተ፡ ወይን፡ ; βότρυς ; ሠረጸ፡ ፍሬሃ፡ ከመ፡ ቆዐ፡ ቀምሕ፡ ὡς περκαζούσης σταφυλής ; καρπός ( ἀμτελώνων ) ; ኵሎ፡ አቅማሓተ፡ ጽድቅ፡ ; ዐቃቢሁ፡ ለቀምሕ፡ ይሬኢ፡ ፍሬሁ፡ ; ἀκροδρύα ; ; ; ዕፀወ፡ ቀምሕ፡ ξύλον βρώσιμον ; ኵሉ፡ አቅማሐ፡ ገዳም፡ Joel l, 12; ὀπώρα ; ; ; ልገተ፡ ዐቃቤ፡ ቀምሕ፡ ὀπωροφυλάκιον ; ; .

b)herbarum et seminalium^la, in specie hortensium^la: olera^la, legumina^la, al.; κῆπος : ሰሚሮ፡ አቅማሒክሙ፡ ; ; ትክሉ፡ አቅማሓተ፡ φυτεύσατε παραδείσους ; አቅማሐ፡ አዝርእት፡ ("legumina seminum") et አቅማሐ፡ አትክልት፡ ("legumina olerum") Lud. ex ; አቅማሐ፡ አፈዋት፡ et ጽጌያት፡ ("fructus aromatum et florum") Lud. ex Org.

c)Inde ዐጸደ፡ ቀምሕ፡ hortus^la, viridarium^la, κῆποι ዐጸደ፡ አቅማሕ፡ ; παράδεισος አዕጻዳተ፡ ቀምሕ፡ ; ; vel ገነተ፡ አቅማሕ፡ . – ቀምሕ፡ ብ፡ ፍሬ።

qamḥ

Grébaut
ቀምሕ፡ qamḥ automnales frustus^la, fruit d’automne^fr Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 55.
172

Leslau
ቀምሕ qamḥ produce^en, yield^en, fruit^en, leguminous plant^en 432a

ተዐቅፈ

III,1

1)implicari^la, impediri^la: ኢይትዐቀፍ፡ በኀጢአት፡ ἐν ἁμαρτίαις οὐκ ἐγκυλισθήσονται ; ከመ፡ ኢትትዐቀፍ፡ ጸሎትክሙ፡ .

2)offendere^la, ( impingere^la), እመ፡ ተዐቅፈ፡ ; ; ; ዘእንበለ፡ ይትዐቀፉ፡ (v. ትትዐቀፉ፡ ) እገሪክሙ፡ ; እገሪከ፡ ከመ፡ ኢይትዐቀፉ፡ ; ከመ፡ ኢትትዐቀፍ፡ በእብን፡ እግረከ፡ ; ; ኵሉ፡ አብድ፡ ይትዐቀፍ፡ ቦቱ፡ (sc. በዕፀ፡ ዕቅፍት፡ ) ; ከመ፡ ኢትትዐቀፍ፡ በእብነ፡ መንሱት፡ .

3)offendi^la, ( indignari^la), offensionis causam habere^lain re, scandalizari^la, በ፡ scandali: ይትዐቀፉ፡ ቦሙ፡ ; ይትዐቀፉ፡ n. 983 ደቂቅ፡ በልሂቅ፡ ; Asc. ; ; ; ; vel በእንተ፡ . – : ተዓቀፈ፡ ዘ፡ ተሰናከለ፡

መልህቅት

(Lud.: መልሀቅ፡ ) , collective: seniores^la(et aetate et dignitate), principes^la( Ältestenschaft ): Clem. f. 208 (de omnibus ordinibus eccles. superioribus); frequentius usurpatur in , vel መልሀቃት፡ magistratus^la(politicus) , vel መላህቅት፡ et መላህቅታት፡ ( ), ut: ኵሉ፡ አኀዊሁ፡ መላህቅት፡ omnes ejus fratres natu maiores^la ; መላህቅተ፡ ሕዝብ፡ seniores Judaeorum^la ; ; ; ; (var.); ; ( ); ኢይፍታሕ፡ ሕዝባዊ፡ ወኢመላህቅት፡ ዘእንበለ፡ ዳእሙ፡ ሥዩማነ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ magistratus^la ; de feminis senioribus ( πρεσβύτιδες ) ( ደናግል፡ ወመበለታት፡ ወመላህቅታት፡ ይቁማ፡ ቅድመ፡ ኵሎን፡ አንስት፡ ). malhǝqt , malhaq , malhaqāt , malāhǝqt , malāhǝqtāt

Grébaut
መልሀቅ፡ malhaq «senior^la», መላህቅት፡ malāhǝqt ― ሽማግሌ፡ Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 3.
20
መላህቅተ፡ ሐራ፡ malāhǝqta ḥarā les généraux en chef^fr Texte et référence: ወሶበ፡ ርእዩ፡ መላህቅተ፡ ሐራሁ፡ ከመ፡ ኢኮነ፡ ውእቱ፡ ንጉሠ፡ እስራኤል፡ ተግኅሡ፡ እምኔሁ። Lorsque les généraux en chief virent que ce n’était pas le roi d’Israël , ils s’éloignèrent de lui.^fr Ms. BNFet110, fol. 16vb, ሐራ፡
446

Leslau
መልህቅት malhǝqt ( መልህቅታት malhǝqtāt , መላህቅት malāhǝqt , መላህቅታት malāhǝqtāt , () መላሕቅት malāhǝqt ) eldest^en, elder^en, senior^en, chief^en 309a

ገብር

; m. , አግብርት፡ servus^la( mancipium^la, minister^la, famulus^la), παῖς ; ; ; ገብር፡ ከመ፡ እግዚኡ፡ ; ; ; δοῦλος ; ; ; ገብር፡ ይፈርህ፡ እግዚኦ፡ ; ቦኑ፡ ውእቱ፡ ገብር፡ ያዕቆብ፡ አው፡ ልደ፡ ቤት፡ ውእቱ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; οἰκέτης ; ; ; ; ; ; ; θεράπων ; ; ; al. creberrime; ገብረ፡ አጋእዝቲከ፡ ὁ σύνδουλός σου conservus^la ; ; ; አግብርት፡ ; ; ; አግብርት፡ ብዙኅ፡ ; ; ; al.; ; F.N. 42,12. Sicut Hebraeorum עֶבֶד dicitur de cultoribus vel ministris Dei, ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ኵሉ፡ አግብርትየ፡ ነቢያት፡ ; ; ; de ministris regum ; ; de populis subjectis et stipendiariis ; ; ; ; ; de quovis qui alicujus potestati subjectus est, ut አግብርተ፡ ኀጢአት፡ ; ; in colloquio cum nobilioribus: ; ; 1 ; ; ; ; ; ; al. – Voc. Ae.^la: ገብር፡ ዘ፡ ወንድ፡ ባርያ። gabr

1) part of (personal name) e.g. ገብረ፡ መስቀል፡

አግዓዚ

et (ab አግዓዝ፡ vocis ግዕዝ፡ ?), nonnumquam (ut in ) አጋዕዚ፡ scriptum,

1)liber^la, ἐλεύθερος , ኵሉ፡ አግዓዚ፡ ; ; ; ትፌንዎ፡ አግዓዜ፡ እምኀቤከ፡ ; ትፌንዋ፡ አግዓዚተ፡ ; ; ; ; ; ; F.N. 31; አግዓዚት፡ ; ; ; ኢየሩሳሌም፡ አግዓዚት፡ እንተ፡ በሰማያት፡ ; collect. ; አግዓዝያን፡ ; ይፈኑ፡ ፩፩ ደቆ፡ ወ፩፩ ወለቶ፡ አግዓዝያነ፡ ; ; ጸጋ፡ አግዓዝያን፡ ዘነሥአ፡ Enc.; ረሲ፡ ደኃሪትየ፡ እምኀጢአት፡ አግዓዜ፡ Enc.

a)immunis^la .

b)liberalis^la, ingenuus^la( ቂቁይ፡ ) ( አንሳሕስሐ፡ ).

2)Hoc nomine (collective accepto) sese nominant Aethiopes^laipsi ( ግዕዝ፡ c), quare

a) ብሔረ፡ አግዓዚ፡ Aethiopia^la, Abyssinia^la: ለብሔረ፡ አግዓዚ፡ ሰበከ፡ አባ፡ ሰላማ፡ ዜናሁ፡ Deg.; ብሔረ፡ አግዓዚ፡ ዘስሙ፡ ኢትዮጵያ፡ Cod. Mus. Brit. XLI; M.M. f. 48; Enc. ( etiam p. 56; Hist. I,1).

b)aethiopicus^la: ዘእልፍ፡ አግዓዚ፡ ( እልፍ፡ aliorum populorum ut أَلْفٌ Arabum, quod mille^lasignificat) .

ʾagʿazi the Ethiopian Highlands^en ወበይእቲ፡ ዓመት፡ ፈነወ፡ እግዚአብሔር፡ ክቡር፡ ወልዑል፡ ሣህሎ፡ ውስተ፡ ኵላ፡ ምድረ፡ አግዓዚ፡ ወአምጽአ፡ ሰላመ፡ ለብሔር፡ በእደ፡ መልአኩ፡ በዓለ፡ ዝንቱ፡ ዜና፡ ሠናይ። ‘In that year, God glorious and the most high sent his mercy into the whole land of ʾAgʿazi and restored peace to the land by the hand of his envoy, the subject of this fine story^en’ 22 § 31 (ed.), 13 § 31(tr.)

አፈው

, plerumque m. , et , አፈዋት፡ [cfr. فُوهٌ , فَوْعَةٌ , فَوْغَةٌ , أَفْعاءٌ ] aroma^la, odor suavis^la, odoramentum^la( ἀρώματα , ἡδύσματα ), ; ; ; አግማል፡ ይጸውሩ፡ አፈዋተ፡ ; ; ; ; ; ቅድው፡ አፈዋት፡ ; ; ; ; ; ; ; 6; ; አፈወ፡ ቅብእ፡ ጥዑመ፡ (Acc.) ; ኵሉ፡ አፈው፡ ; እሉ፡ አፈው፡ ; ; ; አፈወ፡ ሃይማኖት፡ ነአልድ፡ ምስለ፡ ፍሬ፡ ምግባር፡ ጥዑም፡ Enc.

ገብአ

I, 1 [proprie: se recipere^la, sich zurückziehen جَبَأَ ; deinde colligere^la, zusammenziehen^de, جَبَا ܓܒܳܐ ] ይግባእ፡

1)recedere^la, reverti^la, redire^la: ድኅረ፡ ኀለፈ፡ ክረምት፡ ወገብአ፡ ዝናም፡ (sc. in suum locum, unde venerat) ; ኢይገብእ፡ እንከ፡ ; ; ; ሑር፡ ወግባእ፡ ; ; ; ; ገቢኦ፡ ; ይትመየጥ፡ ለገቢእ፡ ; ብሔረ፡ ኢገቢእ፡ (regio unde non est reversio) ; ገብኦ፡ ልቡ፡ (rediit ei animus) ; ; loci: ገብአ፡ ቤቶ፡ ; ; ; ; viae ; ; loci: እመ፡ ገብአ፡ ውስተ፡ ቤቱ፡ ; ; ገቢኦትከ፡ ውስተ፡ ሥጋ፡ ; ; ; ; ; ; n. 1169 እገብእ፡ ውስተ፡ ምድር፡ ; ; ; ; ; ኵሉ፡ አፍላግ፡ ውስተ፡ ባሕር፡ ይገብእ፡ ማዩ፡ ; ; ኀበ፡ ; ; ለ፡ loci ; አይቴ፡ ይገብኡ፡ ; ዲበ፡ ; እምነ፡ ; ኀበ፡ pers.: ; ; ; ; ; ; ; ላዕለ፡ pers. ; ; ይግብኡ፡ ድኅሬሆሙ፡ ; ; ; ዲበ፡ rei ; ; ውስተ፡ rei vel conditionis, ad quam quis revertitur: ; ይገብእ፡ ውስተ፡ ኀጢአት፡ ; ገብኡ፡ እምነ፡ ላሕ፡ ውስተ፡ ፍሥሓ፡ ; reflecti^la, de finium tractu ; ; .

a)recedere^la, desistere^laa re: ገብኡ፡ ፩፩፡ እምፍኖት፡ እኩይ፡ ; .

b)se convertere^la ኀበ፡ ; ad Deum , vel resipiscere^la: ; ; ለእመ፡ ተመይጡ፡ ወገብኡ፡ ውስተ፡ ንስሓ፡ ;

c)recĭdere^lain consuetudinem malam: ;

d)alio verbo i.q.

α)iterum^lafacere aliquid: ግባእ፡ ስክብ፡ 1 ; ገብአ፡ ወገብረ፡ ; ኢይገብእ፡ ይርአይ፡ ; ተዐንብዝ፡ ገባእከ፡ .

β)denique^lavel postremo^lafacere aliquid: ይገብእ፡ ይትኀየልከ፡ et ይገብእ፡ ያሕምምከ፡ .

e)reddi^la, restitui^laalicui, ; ; ; vel redire^laad possessorem vel dominum pristinum ( zurückfallen ): ይገብእ፡ ሎቱ፡ ገራህቱ፡ ; ; .

f)retrahi^la, ገብአት፡ እዴሁ፡ ኀቤሁ፡ ወኮነት፡ ከመ፡ ቀዳሚ፡ .

g)restitui^lain statum pristinum, iterum fieri^la(id quod aliquid antea fuerat): ; ሐይወት፡ ወገብአት፡ ከመ፡ ካልእታ፡ ; ; ወትገብእ፡ ካዕበ፡ ከመ፡ ትካት፡ .

h)reduci^lavel redigi^lain statum vel conditionem: ይገብእ፡ ውስተ፡ ስኢል፡ ἐπιδεὴς γίνεται ; ገብኡ፡ ይብልዑ፡ እንስሳሆሙ፡ ; ከመ፡ ኢትግባእ፡ ታስተበቍዖሙ፡ .

i)converti^lavel transmutari^lain aliquid vel fieri^laaliquid: መዋቅሕቲሃ፡ ወልታ፡ ጽኑዕ፡ ይከውነከ፡ ወጋጋሃ፡ አልባሰ፡ ክብር፡ ይገብአከ፡ ; ገብኡ፡ ከመ፡ ዘኢተወልዱ፡ ; ደኀርት፡ ይገብኡ፡ ቅድመ፡ ; መዝሙረ፡ ገብአኒ፡ ብካይየ፡ .

2)devenire^lavel transire in^lavel ad^laaliquid vel aliquem,

a)cedere^laalicui: res domino vacua ለይግባእ፡ ለቤተ፡ ክርስቲያን፡ F.N. 18; de terra expugnata .

b)incĭdere^lain aliquid, ውስተ፡ , ; .

c)se convertere^laad aliquem, se adjungere^laalicui: ገብአ፡ ልቦሙ፡ ኀበ፡ አቤሴሎም፡ ; ፈላሲ፡ ዘገብአ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ὁ προσκείμενος πρὸς θεόν ; ; ; ውስተ፡ ( προσθῆσθε ).

d)se dedere^lavel tradere^lain fidem, ditionem alicujus: ገብኡ፡ ለሊሆሙ፡ ኀበ፡ ኢየሱስ፡ ηὐτομόλησαν .

e)se subjicere^lavel submittere^la: ዘኢገብአ፡ ታሕተ፡ ዘየአክዮ፡ ἐδούλευσεν .

f)tradi^la: ገባእነ፡ ውስተ፡ እደ፡ ጸላእትነ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ለ፡ pers. ; ; ሀብተ፡ ገብኡ፡ ሊተ፡ እሙንቱ፡ .

g)subjici^la, submitti^la: ገብኡ፡ ታሕተ፡ እደ፡ ትሑት፡ ; ገባእነ፡ ውስተ፡ ጸጋ፡ እግዚአብሔር፡ ἐσμὲν ὑπὸ χάριν ; .

ኢ

particula negandi [hebr. אִי ; utrum አይ፡ ejusdem particulae negativae forma antiquior an interrog. sit, dubium videtur]. Non absolute ponitur ( አኮ፡ , አልቦ፡ ), sed negandis sive enunciationibus sive singulis nominibus adhibetur. Verbo nominive, cui vim negativam tribuit, praefigi solet, ut: ኢይገብሩ፡ , sed accedente particula enclitica eam a suo verbo vel nomine separare licet, ut: ወኢሂ፡ ትትዌሰክ፡ ወኢሂ፡ ተሐጽጽ፡ ; ; Platt, ኢኬ፡ ትዘሀሩ፡ ( ); Vim negativam tribuit

1)enunciationi

a)simplici: non^la, haud^la, et praedicato praefigitur, ut: ኢያውሥአ፡ (pro ኢአውሥአ፡ gramm.§ 48,5) ኢየሱስ፡ ቃለ፡ ; ; ኢያድኅነኪ፡ አምላክኪ፡ ; ; ; ; ; ; ኢታአምሩኑ፡ ; ; ዓዲሁ፡ አንትሙኒ፡ ኢለባውያን፡ አንትሙ፡ ; rarius alii sententiae parti, quae emphaseos causa praedicato praemissa est, praefigitur, ut: ኢሰማየ፡ የዐርጉ፡ ወኢምድረ፡ ይበጽሑ፡ ; quamquam tum ante praedicatum vel ዘ፡ interponere amant, ut: አመ፡ ኢበዝንቱ፡ ደብር፡ ወኢበኢየሩሳሌም፡ ዘይሰግዱ፡ Platt; vel particulam ኢ፡ repetere ; ; ; ; ኢሊተ፡ ኢይኩን፡ ወኢላቲ፡ ^b,26; ; ኢኬ፡ ንዋይ፡ ኢይበቍዕ፡ vel ኢኬ፡ አብ፡ ኢይቤዙ፡ ወልዶ፡ ; etiam ወኢሂ፡ ኢይክሎ፡ Platt; enunciationum earum, in quibus vel praedicatum vel copula subjecti et praedicati omissa sunt, exempla sunt: ገብረ፡ እኩየ፡ ወባሕቱ፡ ኢከመ፡ ነገሥተ፡ እስራኤል፡ ; ወኢጽንዐ፡ ሰማይ፡ ላዕሌሁ፡ .

b)prohibitivae vel dehortatoriae: ne^la, Subjunctivo, ኢይኩንከ፡ ዕፁበ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; et ከመ፡ ኢ፡ seq. : ; ; ; ; ; .

2)nominibus,

a)Infinitivis: ኢለነዲቅ፡ አብያተ፡ ወኢለነቢር፡ ህየ፡ ; ; ; ; ; በእንተ፡ ኢዐቂቦቱ፡ ላቲ፡ F.N. 29.

b)cuivis nomini et abstracto et concreto (lat.: in^la-): ኢሕዝብየ፡ ; ኢአማኒ፡ incredulus^laF.N. 24,5; ኢምሒከ፡ ሥጋ፡ ἀφειδία σώματος 23 Platt; ኢዘምዎ፡ ἐγκράτεια ; ኢአሚኖቶሙ፡ ἀπιστία αὐτῶν ; በኢያእምሮ፡ ; በኢድልወትነ፡ ob indignitatem nostram^la

a)Ubi enunciationis negativae pars aliqua e pluribus membris copula ወ፡ conjunctis composita est, ante singula membra ኢ፡ repetere amant ( nec^la- nec^la): በሓውርት፡ ኀበ፡ ኢያአምሩ፡ ኢእሙንቱ፡ ወኢአበዊሆሙ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ኢይከውኑ፡ ዐዚዛነ፡ ወኢልዑላነ፡ ; ኢይንሣእ፡ ኢፈትለ፡ ወኢቶታነ፡ ; ; ; ; ; ኢተግሕሣ፡ ኢለየማን፡ ወኢለፀጋም፡ ; ^b,26.

b)etiam ubi primo loco aliae negationes (atque ኢ፡ ) positae sunt, ut: እለ፡ አልቦሙ፡ አብ፡ ወኢእም፡ ወኢአዛዚ፡ F.N. 24,3; in specie ubi praepositioni ዘእንበለ፡ sine^la, plura nomina subjuncta sunt, alterum tertiumve non per ወ፡ sed per ወኢ፡ annectere solent: ዘእንበለ፡ ነፍስ፡ ወኢነሶሳው፡ ; ዘእንበለ፡ ምክንያት፡ ወኢአበሳ፡ absque causa et culpa^laF.M. 12,2; ዘእንበለ፡ ነጽሮ፡ መልክዐ፡ ብእሲት፡ ወኢሁከት፡ ዘኅሊና፡ F.M. 14,1; ; .

c) ወኢ፡ vel ወኢሂ፡ ወኢ – ሂ፡ ወኢ – ኒ፡ nec^la, neque^la ; ; ; ; ; ; ; ; n. 716 ኢ፡ – ወኢ፡ , ወኢ፡ – ወኢ፡ , ኢሂ፡ – ወኢሂ፡ , ኢ – ኒ፡ – ወኢ – ኒ፡ nec^la- nec^la ; ; ; ; ; ; ; ; ኢመኑ፡ vel ወኢመኑሂ፡ nemo^la, ኢምንት፡ , ወኢምንት፡ , ወኢምንትሂ፡ nihil^la መኑ፡ et ምንት፡ ; ወኢአሐዱ፡ ne unus quidem^la, nullus^lasub አሐዱ፡ ; ኢ፡ – ኵሉ፡ vel ኵሉ፡ ኢ፡ nullus^la, nihil^lavid. ኵሉ፡ ; ኢ፡ – ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ – ኢ፡ ne^la– quidem^la ጥቀ፡ ; ኢ፡ – እንከ፡ non amplius^lavid. sub እንከ፡ ; ዓዲ፡ ኢ፡ nondum^la ዓዲ፡ ; ግሙራ፡ ኢ፡ et ኢ፡ – ግሙራ፡ numquam^la ግሙራ፡

also አይ፡

ተጸርኀ

taṣarḫa III, 1 be called in a loud voice^en ኵሉ፡ እለ፡ ተጸርኁ፡ ይንግሩ፡ ‘Tutti quelli che sono stati chiamati a gran voce lo dicano!^it’ 392 (ed.), 134 (tr.) (‘Verbo ተጸርኀ፡ assente da 1274-1275 e 563.’ 134 n. 40 )

ግብር

, m. et fem. , ግበር፡ et ግብራት፡

1)actio^la, efficacia^la, ἐνέργεια .

2)labor^la, operatio^la, opera^la, opus^la( Arbeit^de): ሀቦ፡ ግብሮ፡ በአምጣነ፡ ኀይሉ፡ ; ኢትትማከር፡ ምስለ፡ ሀካይ፡ በእንተ፡ ግብር፡ ; materfamilias ትሁቦን፡ ግብሮን፡ ለአእማቲሃ፡ ; ; ግብረ፡ ሐቅል፡ ; ; ; ስድስተ፡ መዋዕለ፡ ግብር፡ ; ; ; ; ; ጳውሎስ፡ ይሴሰይ፡ እምግብረ፡ እደዊሁ፡ ; ይሴሰዩ፡ በግብረ፡ እደዊሆሙ፡ ; አብሕርት፡ ወአፍላግ፡ ይፌጽሙ፡ ግብሮሙ፡ .

a)negotium^la: ; ኢኮነ፡ ግብረ፡ አሐቲ፡ ዕለት፡ ወኢኮነ፡ ግብረ፡ ሰኑይ፡ ; ኵሉ፡ እለ፡ ይገብሩ፡ ግብረ፡ ንጉሥ፡ ; ብየ፡ ግብር፡ በዘ፡ አሐውር፡ Lud. e Vit. Sam.

b)officium^la, munus^la: አግብኦ፡ ውስተ፡ ግብሩ፡ ; ኢይግበር፡ ሕዝባዊ፡ ግብረ፡ ክህነት፡ ; ግብረ፡ ዲያቆን፡ . p. 314.

c)opus^lavel ministerium sacrum^la: ንዋየ፡ ግበሪሆሙ፡ τὰ σκεύη τῆς λειτουργίας ; ; ; ግበር፡ ; እለ፡ ይገብሩ፡ ግብረ፡ እግዚአብሔር፡ .

d)opificium^la, ars^la: ተምህሮ፡ ግብረ፡ እድ፡ ; ; ; ; ይትሜሀር፡ ግብረ፡ ኀጺን፡ ; እለ፡ ኵሎሙ፡ ይጠብቡ፡ በግብሮሙ፡ ; figuli .

3)opus^la( Werk^de) quod quis producit,

a)Dei, creatura^la, res creata^la: ኵሉ፡ ግብረ፡ እግዚአብሔር፡ ; ; ; ; ; ; ; ποίημα ; ; ግብር፡ ዐበይት፡ ; ; ኵሉ፡ ግብራተ፡ ሰማይ፡ ; እስከ፡ ይትገበር፡ ሐዲስ፡ ግብር፡ .

b)hominum, artificium^la, opificium^la: ኮነ፡ ይገብር፡ ግብረ፡ ብርት፡ ወኀጺን፡ ; ግብረ፡ ማእነም፡ ; ግብረ፡ እብን፡ ; ; ግብረ፡ ብርት፡ ; ግብረ፡ ኬንያ፡ ; ; ; πλάσμα figmentum^la ; poëma ; idola ግብረ፡ እደው፡ ; ; ; ; al.

c)quae labore parta est merces^la , vel qui a planta producitur fructus^la: ሐሰት፡ ግብራ፡ ለዘይት፡ .

4)actio^la, factum^la, facinus^la, opus^la, agendi ratio^la, facinora^la, opera^la: ዛቲ፡ ግብር፡ haec actio^la ; ኵሉ፡ ግብሩ፡ ድሩክ፡ ; ; ቀዳሜ፡ ኵሉ፡ ግብር፡ ምክር፡ ; τὸ πραχθέν ; ነኪር፡ ግብሩ፡ ለእግዚአብሔር፡ ; ; ; ; ; ; ግብረ፡ ጽድቅ፡ ; ግብረ፡ ዐመፃ፡ ምግባሮሙ፡ ; ከመ፡ ይግበሩ፡ ግብረ፡ ሠናየ፡ Platt; ዐቢየ፡ ግብረ፡ ፈጸምከ፡ ; ግብረ፡ እደዊሆሙ፡ ; τὰ ἔργα ; ; ; ; ; ; ; ሠናየ፡ ግብረ፡ ገብረት፡ ላዕሌየ፡ .

a)peractio^la: ለግብረ፡ ጌጋይ፡ ወኀጢአት፡ 5.

b)factum^la, oppos. verbo et consilio: ከመ፡ ንግበራ፡ ለዛቲ፡ ምክር፡ ግብረ፡ ; ; በግብር፡ de facto^la, re^la, revera^la(aliâs በአማን፡ ) Chrys. crebro. n. 1164

c)res agenda^lavel gerenda^la, res gesta^la, acta^la: ; ; ; ; ግብረ፡ ልኡካን፡ vel ሐዋርያት፡ inscriptus est liber πράξεις τῶν ἀποστόλων Acta Apostolorum^la; nonnumquam ግብር፡ nudum, ut .

5)res^la: ለዝ፡ ግብር፡ εἰς αὐτὸ τοῦτο ; ኵሉ፡ ግብራ፡ ለገነት፡ መንክር፡ ወመድምም፡ ; ሠለስቱ፡ ግብራት፡ τρία ; ነኪር፡ ግብር፡ ξένον τι Platt; ግብራቲሁ፡ ለዝ፡ ዓለም፡ ; ግብራት፡ ዓለማውያት፡ ;

a)causa^la: በእንተ፡ ሠላስ፡ ግብራት፡ ; Lud. e Mss. Colb.

b)ratio^la, modus^la: ምንት፡ ግብረ፡ ዓመት፡ በዝናማት፡ ; በአይ፡ ግብር፡ Lud.; docuit eum ኵሎ፡ ግብረ፡ ምንኵስና፡ Lud. e Vit. S.; ግብረ፡ አናቅጽ፡ . p. 305 n. 16.

6)necessitas^la: እስመ፡ ግብሩ፡ ውእቱ፡ ከመ፡ ያብእ፡ መሥዋዕተ፡ ; de necessitate corporis, euphemistice: ወረደ፡ እምገመል፡ በእንተ፡ ግብረ፡ ሥጋ፡ Adv.

a) በግብር፡

α)per vim^lavel per necessitatem^la, ; ; ; ; ; በግብር፡ ዘእንበለ፡ ፈቃዱ፡ .

β)necessario^la, omnino^la, utique^la( jedenfalls^de): በግብር፡ ይከውን፡ ዘነበበ፡ ዮናስ፡ πάντως .

b) ግብር፡

α)necessario^lavel ad significandum oportet^la, necesse est^la: ግብር፡ ይመጽእ፡ መንሱት፡ (necessario veniet i.e. necesse est veniat) ; ; ; ;

β)omnino^la, sane^la, πάντως .

7)opus praestandum i.e.

a)tributum^la, vectigal^la τέλος ; φόρος , ከመ፡ የሀቡ፡ ግብረ፡ ; ርኡሰ፡ ግብር፡ ; ይሁብዎ፡ ግብረ፡ በበዓመት፡ .

α)collatio^la, λογία

β)reditus^la: p. 303 n. 10.

b)opera serva^la, angaria^la: እለ፡ ይቀውሙ፡ ላዕለ፡ ግብር፡ ἐργοδιωκτοῦντες .

gǝbr , gǝbar , gǝbrāt

1) (Dillmann 7 a) ግብረ፡ እስላም፡ gǝbra ʾǝslām ‘tax of Muslims’, meaning unknown (see Conti Rossini’s comment below) ነበረ፡ ፮ግብር፡ ፩ቅዴታ፡ ወ፩ጸማጅ፡ ወ፩ግብረ፡ እስላም፡ ‘il y avait 6 impôts: un était le qedētā; un était le ṣamāǧ; un le gebra eslām^fr’ 75 l. 27–28 (ed.), 91 l. 4–5 (tr.) (‘Mot à mot: impôt des Musulmans; je n’en sais pas le véritable caractère, ni s’il s’agit d’un impôt particulier sur les Islamites.’ 92 n. 10), እስላም፡

Leslau
ግብረ፡ ሕማማት፡ gǝbra ḥǝmāmāt the Rite of Passion Week^en see Hammerschmidt in 117, 233a–b, ሕማም፡

Cross-references:

a) for ቤተ፡ ግብር፡ ቤት፡ (TraCES)

b) for ዓቃቤ፡ ንዋየ፡ ግበር፡ ዐቃቢ፡ (TraCES)

ተፈጥረ

III,1creari^la, ; ; ; ; ይከውኑ፡ ከመ፡ ዘኢተፈጥሩ፡ ; ; ; ; እምአመ፡ ተፈጥረ፡ ሰብእ፡ ዲበ፡ ምድር፡ ; ; ዘእንበለ፡ ይትፈጠር፡ ዓለም፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ተፈጢርየ፡ ; ; ; ቦኑ፡ ቀደምከ፡ ተፈጥሮ፡ ; ; ኢተፈጥሮ፡ ; እምነ፡ materiae: ኵሉ፡ እምነ፡ ምድር፡ ተፈጥረ፡ .

a)generari^la, gigni^la, natura^lafieri^la: ተፈጠርኩ፡ ውስተ፡ ከርሥ፡ ἐγενόμην ; ዘተኀጽወ፡ በግብር፡ ወተፈጥረ፡ ምዉተ፡ ኀፍረተ፡ ዚአሁ፡ F.M. 33,1; ዕፄ፡ ኢተፈጥረ፡ በላዕሌሁ፡ .

b)fieri^la(inde ab initio rerum vel a creatore): እስመ፡ ትእዛዘ፡ ሕግ፡ ተፈጥረ፡ ሞተ፡ ትሙት፡ ( ἀπ᾽ αἰῶνος ) ; ሰንበት፡ ተፈጥረት፡ በእንተ፡ ሰብእ፡ .

ተሴሰየ

III,1et ali^la, nutriri^la, vesci^la, cibum sumere^la, vietum quaeritare^lavel vivere^lare: ; ዘኢይፈቅድ፡ ይትቀነይ፡ ኢይሴሰይ፡ ; ; እለ፡ ይሴሰዩ፡ ውስተ፡ ማእድየ፡ ; : እለ፡ ይሴሰዩ፡ እክልየ፡ ; ; ; ይሴሰዩ፡ ሰገመ፡ ; ሐምለ፡ ; ሲሳየ፡ ; መሓስዐ፡ ; ዳፍንተ፡ ; መዓረ፡ ወቅብአ፡ ; ሶበ፡ አኅለቁ፡ ተሴስዮ፡ እክለ፡ ; ; ; በ፡ ; ; እምነ፡ ; ; እምነ፡ ዘአምጻእኩ፡ እሴሰይ፡ ; እለ፡ ይሴሰዩ፡ እማእደ፡ ንጉሥ፡ ; ኵሉ፡ እምኔሁ፡ ይሴሰይ፡ ; አንስት፡ ይሴሰያ፡ እምግብረ፡ እደዊሆን፡ ; ተሴሰዩ፡ እምጻማ፡ እደዊሆሙ፡

እሱር

1)ligatus^la, alligatus^la, colligatus^la, ; ; ንዋይ፡ ዘኢኮነ፡ እሱረ፡ ማእሰር፡ ላዕሌሁ፡ ; እሱራን፡ እሙንቱ፡ ከመ፡ ጾረ፡ ኵስሕ፡ ; እሱረ፡ መንኮብያቲሁ፡ ; በ፡ rei ut: ነፍስ፡ እስርት፡ በሥጋ፡ ; ከናፍር፡ ጠበብት፡ እሱራን፡ በአእምሮ፡ ; fuit እሱረ፡ አእዳው፡ ወአእጋር፡ በእግረ፡ ፈረስ፡ Enc.; እመ፡ ኮንከ፡ ኦብእሲ፡ እሱረ፡ በብእሲትከ፡ ኢትኅሥሥ፡ ተፈልጦታ፡ F.N. 24,1; vel ምስለ፡ , ut: እመ፡ ኮነከ፡ እሱረ፡ ምስለ፡ ብእሲትከ፡ F.N. 24,5.

a)alligatus^lai.e. affixus^la, suspensus^la: ነፍሱ፡ እስርት፡ እመንፈሰዝ፡ (tamquam: suspensa ab anima ejus^la) ( ተአስረ፡ ; aliâs ስቁል፡ ).

b)obligatus^la, obstrictus^la: እስርት፡ ይእቲ፡ በሕግ፡ ; ; ብእሲት፡ ዘእስርት፡ በሕግ፡ (opponitur concubinae) F.N. 25.

c)ligatus^la, sensu spirituali vel ecclesiastico, ;

d)intextus^la, inclusus^la: ልቡጥ፡ በወርቅ፡ ወእሱር፡ በወርቅ፡ ; .

e)illigatus^la, ἐνδεδεμένος , በ፡ ; ውስተ፡ .

2)vinctus^la, vinculis adstrictus^la, ; ; ; ይፈትሕ፡ ዘእሱር፡ ; ; ኵሉ፡ እሱራነ፡ ምድር፡ δέσμιοι ; ዘእሱር፡ እዴሁ፡ ዘየማን፡ .

ጉቡእ

(passim ጕቡእ፡ )

1)comprehensus^la, ጉቡእ፡ በእድ፡ vel ጉቡአ፡ እድ፡ πρόχειρος promtus^la .

2)congregatus^la, ; ኵሉ፡ እስራኤል፡ ምስሌሁ፡ ጉቡኣን፡ ; እለ፡ ጉቡኣን፡ ውስተ፡ ኢየሩሳሌም፡ 2 ; ወኵሉ፡ ደቂቅየ፡ ጉቡኣን፡ ህየ፡ ውስተ፡ ግብር፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ኵልክሙ፡ ለእለ፡ ጉቡኣን፡ ዮም፡ ውስተ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ ይረሲክሙ፡ ድልዋነ፡ ለመንግሥቱ፡ .

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose