Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

( ብሕሩስ፡ ) Substantivumsubst.[sec. Lud. “forsan sic dictum a ባሕር፡ quod in fluminibus crescat”] arundola, cannala, calamusla(sec. Lud.: “species quaedam arundinis tenuioris, cujus usus in toto Oriente ad scribendum frequens): ብርዐ፡ ባሕሩስ፡ (v. ብሕሩስ፡ ) Jesaiae prophetia.Jes. 1,31 ( καλάμη στιππύου ); ባሕሩስ፡ (v. ብርዐ፡ ባሕሩስ፡ ) καλάμη Nahum.Nah. 1,10 ; በትረ፡ ባሕሩስ፡ (v. በርሁስ፡ ) ῥάβδος καλαμίνη Regum liber biblicum IV.4 Reg. 18,21 ; ለየዐይ፡ በሀሩስ፡ ( cod. Laur.; al.: ቢሮሽ፡ πίτυς ) Zachariae prophetia.Zach. 11,2 ; tempore Salomonis ኀጺን፡ ኮነ፡ ብዙኀ፡ ከመ፡ ዕፀ፡ ባሕሩስ፡ ወከመ፡ ብርዐ፡ ገዳም፡ Kebra Nagast; numerus significat sectiones.Kebr. Nag. 22. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ባሕሩስ፡ ዘ፡ መቃዕ፡ (v. መቃ፡ ). n. 495
( ብሕሩስ፡ ) Substantivumsubst.[sec. Lud. “forsan sic dictum a ባሕር፡ quod in fluminibus crescat”] arundola, cannala, calamusla(sec. Lud.: “species quaedam arundinis tenuioris, cujus usus in toto Oriente ad scribendum frequens): ብርዐ፡ ባሕሩስ፡ (v. ብሕሩስ፡ ) Jesaiae prophetia.Jes. 1,31 ( καλάμη στιππύου ); ባሕሩስ፡ (v. ብርዐ፡ ባሕሩስ፡ ) καλάμη Nahum.Nah. 1,10 ; በትረ፡ ባሕሩስ፡ (v. በርሁስ፡ ) ῥάβδος καλαμίνη Regum liber biblicum IV.4 Reg. 18,21 ; ለየዐይ፡ በሀሩስ፡ ( cod. Laur.; al.: ቢሮሽ፡ πίτυς ) Zachariae prophetia.Zach. 11,2 ; tempore Salomonis ኀጺን፡ ኮነ፡ ብዙኀ፡ ከመ፡ ዕፀ፡ ባሕሩስ፡ ወከመ፡ ብርዐ፡ ገዳም፡ Kebra Nagast; numerus significat sectiones.Kebr. Nag. 22. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ባሕሩስ፡ ዘ፡ መቃዕ፡ (v. መቃ፡ ). n. 495
( ብሕሩስ፡ ) Substantivumsubst.[sec. Lud. “forsan sic dictum a ባሕር፡ quod in fluminibus crescat”] arundola, cannala, calamusla(sec. Lud.: “species quaedam arundinis tenuioris, cujus usus in toto Oriente ad scribendum frequens): ብርዐ፡ ባሕሩስ፡ (v. ብሕሩስ፡ ) Jesaiae prophetia.Jes. 1,31 ( καλάμη στιππύου ); ባሕሩስ፡ (v. ብርዐ፡ ባሕሩስ፡ ) καλάμη Nahum.Nah. 1,10 ; በትረ፡ ባሕሩስ፡ (v. በርሁስ፡ ) ῥάβδος καλαμίνη Regum liber biblicum IV.4 Reg. 18,21 ; ለየዐይ፡ በሀሩስ፡ ( cod. Laur.; al.: ቢሮሽ፡ πίτυς ) Zachariae prophetia.Zach. 11,2 ; tempore Salomonis ኀጺን፡ ኮነ፡ ብዙኀ፡ ከመ፡ ዕፀ፡ ባሕሩስ፡ ወከመ፡ ብርዐ፡ ገዳም፡ Kebra Nagast; numerus significat sectiones.Kebr. Nag. 22. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ባሕሩስ፡ ዘ፡ መቃዕ፡ (v. መቃ፡ ). n. 495
( ባሕሪ፡ ) proprie adjectivumadj., deinde Substantivumsubst., m. et fem. , collatio, -is vel collectivum, -ecoll.et sing., pluralisPl. ባሕርያት፡ [i.q. بَحْرىٌّ ]
3)naturala, essentiala, substantiala, hypostasisla(sicut جَوْهَرٌ )
a)de hominibus: እስመ፡ እሙንቱ፡ ኀደጉ፡ ፍጥረቶሙ፡ ወባሕርየ፡ ጠባይዖሙ፡ ወነዱ፡ በበይናቲሆሙ፡ በፍትወት፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 7,1 (e ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,23 sequensseq.); qui matrimonium abominatur, መስተሳልቀ፡ ኮነ፡ ላዕለ፡ ባሐርየ፡ ፍጥረቱ፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 9,2 .
b)de Deo trino: οὐσία Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 22 ; እስመ፡ ብሂሎቱሰ፡ ኀየሰ፡ እመላእክት፡ አኮ፡ ዘያኤምር፡ ኀበ፡ ባሕርይሁ፡ ዘእምአብ፡ እስመ፡ ባሕርየ፡ መለኮቱ፡ አኮ፡ ዘኮነ፡ ሥጋ፡ አላ፡ ተወልደ፡ ወባሐቱ፡ ይኤምር፡ ኀበ፡ ባሕርየ፡ ሥጋዌሁ፡ τὸ γὰρ Κρείττων γενόμενος οὐκ οὐσίας δηλωτικόν ἐστι τῆς κατὰ πατέρα . ἐκείνη γὰρ οὐκ ἐγένετο ἀλλὰ γεγέννηται . ἀλλὰ τῆς κατὰ σάρκα Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 1 ; ባሕርየ፡ ሥላሴ፡ ፩ውእቱ፡ ዘውእቱ፡ ፩መለኮት፡ not able to find explanation in abbreviation listHaim. Ab. ; አርአያ፡ አካለ፡ ባሕርይሁ፡ χαρακτὴρ τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 1 ; tres personae ዕሩያን፡ በባሕርይ፡ ወበአምላክና፡ ወበቅድምና፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 17,8 ; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. , al. (In disputationibus theologicis de naturis Christi ባሕርይ፡ non tantum pro hypostasilavel personala, sed etiam pro naturalaab Abyssinis accipi, demonstrat Lud. lexiconlex.cumc.229). Libellus መጽሐፈ፡ ባሕርይ፡ exstat in codice Tubing. not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 39 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 40 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 41 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 42 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 43 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 44 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 45 ; d’ d'AbbadieAbb.cat. p. 84, qui etiam ጸሎተ፡ ዘይት፡ በዘይሰረይ፡ ኀጢአት፡ appellatur; ሰማይናሃ፡ መጽሐፈ፡ ባሕርይ፡ እስመ፡ ቃለ፡ መለኮት፡ ይእቲ፡ ( not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 42 ). Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ግዕዝ፡ ወባሕርይ፡ ዘ፡ ጠባይ።
Substantivumsubst., fem. et m. , [ بَحْرٌ ܒܰܚܪܳܐ ] pluralisPl. አብሕርት፡ { pluralisPl.etiam ባሕራት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 5,3 var. in not able to find explanation in abbreviation listCod. Abb. LV }
1)marela, lacus magnuslaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 1,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,26 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,28 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,13 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 15,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 15,10 ; liber Jobi.Job 11,9 ; liber Jobi.Job 14,11 ; liber Jobi.Job 28,14 ; liber Jobi.Job 38,8 ; liber Jobi.Job 38,9 ; liber Jobi.Job 38,10 ; liber Jobi.Job 38,11 ; Jesaiae prophetia.Jes. 23,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 50,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,42 ; Zachariae prophetia.Zach. 14,8 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 1,7 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,19 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 2,28 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 2,46 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 5,3 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,36 ; Judith liber apocryphus.Judith 5,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 73,14 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 94,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,26 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 4,6 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 15,2 ; እለ፡ ይነግድዋ፡ ለባሕር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,24 ; ባሕር፡ ዘይትሀወክ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,30 ; እለ፡ መንገለ፡ ባሕር፡ αἱ παραωαλάσσιοι Jeremiae prophetia.Jer. 29,7 ; አብሕርት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 5,3 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 77,3 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 172,1 ; ባሕር፡ ዐቢይ፡ Danielis prophetia.Dan. 7,2 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 8 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 34,6 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 34,7 ; ባሕረ፡ ኤርትራ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 10,19 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 23,31 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 135,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 135,15 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 32,2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 77,6 ; ባሕር፡ ኬኔሬት፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 34,11 ; ባሕር፡ ዘገሊላ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,18 ; Matth, 4,15; ባሕረ፡ ሚኦት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 8 ; ባሕር፡ ምዉት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 14 ; ባሕረ፡ ጥብርያዶስ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 152 ; ባሕረ፡ ጸና፡ in Abyssinia, . I,8. n. 112.
b)de labro vel lavacro magno: ባሕር፡ ዘብርት፡ mare aheneumlaJeremiae prophetia.Jer. 52,17 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 16,17 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,10 sequensseq.
c)translatetransl.: ባሕረ፡ እሳት፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 9 ; Johannes Apostolus cognominatur ባሕረ፡ ጥበባት፡ Deguâ, thesaurus hymnorum ecclesiasticorum, Mss.Deg.
bāḥr
ባሕረ፡ ሊባ፡ bāḥra libā northwesten ወእመ፡ ይትከሀሎሙ፡ ይብጽሑ፡ ፊንቄ፡ ወይክ(ር)ሙ፡ ውስተ፡ ቀሬጤ፡ ዘአንጻረ፡ ባሕረ፡ ሊባ፡if it were possible for them, to reach Phoenicia and winter in Crete, which is facing northwest (?)en 73 (ed.), 50 (tr.) (‘In some sources, baḥr and liba refer to opposite directions, the former to northeast and the latter to southwest. In others baḥr is southwest and liba northwest. How “baḥrä liba ” stood for “northwest” ( χῶρος ) is not clear.’ 50 n. 233) videasvid. ሊባ፡
Grébaut
ባሕረ፡ ሐሳብ፡ bāḥra ḥassāb «chronologie astronomique et historiquefr» Ms. BNFabb217, fol. 23v., videasvid. ሐሳብ፡
49
Leslau
ባሕር፡ bāḥr westen, northwesten, northen 91b
ባሕረ፡ ሐሳብ bāḥra ḥassāb Treatise on Computationen, videasvid. ሐሳብ፡ 245a
ባሕር፡ ምውት bāḥr mǝwwǝt the Dead Seaen, videasvid. ምዉት፡ 375b
Cross-references:
a) part of nomen propriumn. pr. (lake) videasvid. ባሕረ፡ ሳፍ፡
b) part of nomen propriumn. pr. (personal name) videasvid. e.g. ባሕር፡ ሰገድ፡ , ባሕረ፡ አስግድ፡
c) part of nomen propriumn. pr. (sea) videasvid. ባሕረ፡ ኢያሪኮ፡
d) for ማእከለ፡ ባሕር፡ videasvid. ማእከል፡ (TraCES)
e) for ሥዩመ፡ ባሕር፡ videasvid. ሥዩም፡ (TraCES)
f) for አተረ፡ ባሕር፡ videasvid. ዐተር፡ (TraCES)
adjectivumadj.relativumrel.maritimusla, marinusla, Lud.; Hezekielis prophetia.Hez. 25,16 ubi ሰብአ፡ ጰራልያ፡ exponitur ባሕራዊ፡ adjectivumadj.relativumrel.maritimusla, marinusla, Lud.; Hezekielis prophetia.Hez. 25,16 ubi ሰብአ፡ ጰራልያ፡ exponitur ባሕራዊ፡ bāḥrāwi , ባሕርያዊ፡ bāḥrǝyāwi
Leslau
ባሕራዊ bāḥrāwi , ባሕርያዊ፡ bāḥrǝyāwi marineen, maritimeen, pertaining to the seaen 91b
Cross-references: for ሕማም፡ ባሕርያዊ፡ videasvid. ሕማም፡ (Grébaut, Leslau)
bāḥrāwi , ባሕርያዊ፡ bāḥrǝyāwi
Leslau
ባሕራዊ bāḥrāwi , ባሕርያዊ፡ bāḥrǝyāwi marineen, maritimeen, pertaining to the seaen 91b
Cross-references: for ሕማም፡ ባሕርያዊ፡ videasvid. ሕማም፡ (Grébaut, Leslau)
Substantivumsubst.( ሕመም፡ Matthaei Evangelium.Matth. 24,8 romanae editionisrom., sed ሕማም፡ 24,21) m. et fem. (ut liber Jobi.Job 11,16 ), pluralisPl. ሕማማት፡
3)passiola, passionesla: πειρασμός Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 2,1 ; ዝንቱ፡ እምእኩይ፡ ሕማም፡ ውእቱ፡ ἐκ κακοπαθείας Malachiae prophetia.Mal. 1,13 ; ሕማሙ፡ ለዝ፡ ዓለም፡ τὰ παθήματα τοῦ νῦν καιροῦ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,18 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 3,11 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 4,15 ; ሕማሙ፡ ለክርስቶስ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 1,5 ; ሕማማት፡ Christilaad Hebraeos epistola.Hebr. 2,10 ; Deusla ዘእንበለ፡ ሕማም፡ ἀπαθής Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 103 ; ሕማማቲሁ፡ መድኃኒት፡ Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 160,2 ; ሰሙነ፡ ሕማማት፡ septima passionislaCod. Mus. Brit. XXIX, II, 17; nec non animi passioneslai.e. affectiones et perturbationesla( τὰ πάθη , conferascfr. ܚܰܝܳܐ ) Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 106 ; Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 110 ; Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 203 ; ሕማማ፡ ፍትወተ፡ ዝሙት፡ Vit. Dan.
4)in genere: afflictiola, aerumnala, miseriala; angustiaela, periculumla; aegritudola, moerorla: θλίψις , ad Romanos epistola Pauli.Rom. 5,3 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,26 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 65,16 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 7,14 ; ሕማም፡ ወምንዳቤ፡ Danielis prophetia.Dan. 12,1 ; πόνος liber Jobi.Job 5,6 ; Habacuci prophetia.Hab. 1,3 ; κόπος liber Jobi.Job 6,2 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 1,8 ; ሕማም፡ ወስራሕ፡ κόποι καὶ πόνοι Jeremiae prophetia.Jer. 20,18 ; ἀνάγκη liber Jobi.Job 15,24 ; liber Jobi.Job 20,22 ; κίνδυνος Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,24 ; conditio molala πονηρία Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 12,17 ; በሕማሙ፡ διὰ τὸ κεκακῶσθαι Jesaiae prophetia.Jes. 53,7 ; πένθος liber Jobi.Job 30,31 .
Substantivumsubst.( ሕመም፡ Matthaei Evangelium.Matth. 24,8 romanae editionisrom., sed ሕማም፡ 24,21) m. et fem. (ut liber Jobi.Job 11,16 ), pluralisPl. ሕማማት፡
3)passiola, passionesla: πειρασμός Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 2,1 ; ዝንቱ፡ እምእኩይ፡ ሕማም፡ ውእቱ፡ ἐκ κακοπαθείας Malachiae prophetia.Mal. 1,13 ; ሕማሙ፡ ለዝ፡ ዓለም፡ τὰ παθήματα τοῦ νῦν καιροῦ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,18 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 3,11 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 4,15 ; ሕማሙ፡ ለክርስቶስ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 1,5 ; ሕማማት፡ Christilaad Hebraeos epistola.Hebr. 2,10 ; Deusla ዘእንበለ፡ ሕማም፡ ἀπαθής Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 103 ; ሕማማቲሁ፡ መድኃኒት፡ Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 160,2 ; ሰሙነ፡ ሕማማት፡ septima passionislaCod. Mus. Brit. XXIX, II, 17; nec non animi passioneslai.e. affectiones et perturbationesla( τὰ πάθη , conferascfr. ܚܰܝܳܐ ) Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 106 ; Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 110 ; Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 203 ; ሕማማ፡ ፍትወተ፡ ዝሙት፡ Vit. Dan.
4)in genere: afflictiola, aerumnala, miseriala; angustiaela, periculumla; aegritudola, moerorla: θλίψις , ad Romanos epistola Pauli.Rom. 5,3 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,26 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 65,16 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 7,14 ; ሕማም፡ ወምንዳቤ፡ Danielis prophetia.Dan. 12,1 ; πόνος liber Jobi.Job 5,6 ; Habacuci prophetia.Hab. 1,3 ; κόπος liber Jobi.Job 6,2 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 1,8 ; ሕማም፡ ወስራሕ፡ κόποι καὶ πόνοι Jeremiae prophetia.Jer. 20,18 ; ἀνάγκη liber Jobi.Job 15,24 ; liber Jobi.Job 20,22 ; κίνδυνος Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,24 ; conditio molala πονηρία Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 12,17 ; በሕማሙ፡ διὰ τὸ κεκακῶσθαι Jesaiae prophetia.Jes. 53,7 ; πένθος liber Jobi.Job 30,31 .
adjectivumadj.relativumrel.maritimusla, marinusla, Lud.; Hezekielis prophetia.Hez. 25,16 ubi ሰብአ፡ ጰራልያ፡ exponitur ባሕራዊ፡ ḥǝmām , ḥǝmam , pluralisPl. ḥǝmāmāt
1) (Dillmann 1)
a) ዐቢይ፡ ሕማም፡ ʿabiy ḥǝmām serious diseaseen, ‘grave malattiaitይቤ፡ ፩፡ ብእሲ፡ ቀዳሚ፡ እንዘ፡ ሀሎኩ፡ አመ፡ ንእስየ፡ በብሔረ፡ አቡየ፡ አኅዘኒ፡ ዐቢይ፡ ሕማም፡Disse un uomo — Un tempo, nella mia infanzia, mentre mi trovavo nella contrada di mio padre, fui colpito da una grave malattiait 75 § 189 (ed.), 47 § 189 (tr.) (‘«grave malattia»: un testo ʿabiy ḥemām , che potrebbe valere «lebbra», secondo il significato che l’espressione ha in tigrino (vd. 1876; altre occorenze del sintagma ai §§ 275, 329, 345, 354, dove tale significato non è quello preferibile, lasciano intendere che «lebbra» è solo una possibilità tra altre.’ 47 n. 6), videasvid. ዐቢይ፡
b) ሕማመ፡ ደዌ፡ ḥǝmāma dawe ይሰክብ፡ ኀበ፡ ዐራት፡ ወበሕማመ፡ ደዌሁሂ፡ ኢያጸርዕ፡ ቃለ፡ መለኮት፡e neanche a causa della sue grave malattia tralasciava la parola della divinitàitʼ 32 (112) l. 6–7 (ed.); 33 (113) l. 6–7 (tr.) (ʻL’agiografo si serve di due sinonimi ሕማመ፡ ደዌ፡ ; lo scopo sembra quello di ottenere il superlativo.ʼ 33 (113) n. 14), videasvid. ደዌ፡
Grébaut
ሕማም፡ ḥǝmām , pluralisPl. ሕማማት፡ ḥǝmāmāt «afflictionfr, souffrancefr, maladiefr, passionfr, douleurfr» ― እማም፡ Ms. BNFabb217, fol. 20v.
44
Pluriel ሕማማት፡ ḥǝmāmāt (seul ou en composition). Sens liturgique de ce pluriel : ‘La Semaine Sainte’.
ሕማማት፡ ḥǝmāmāt La Semaine Saintefr.
ጊዜ፡ ሕማማት፡ gize ḥǝmāmāt La Semaine Saintefr, videasvid. ጊዜ፡ .
ሰሙነ፡ ሕማማት፡ samuna ḥǝmāmāt La Semaine Saintefr, videasvid. ሰሙን፡ .
ጾመ፡ ሕማማት፡ ṣoma ḥǝmāmāt La Semaine Saintefr videasvid. ጾም፡ .
ጾመ፡ ሰሙነ፡ ሕማማት፡ ṣoma samuna ḥǝmāmāt La Semaine Saintefr videasvid. ጾም .
ሱባኤ፡ ሕማማት፡ subaʾe ḥǝmāmāt La Semaine Saintefr videasvid. ሱባዔ፡ . Cf. 255.
45
ሕማመ፡ ልብ፡ ḥǝmāma lǝbb «mélancoliefr» ወድቀ፡ ውስተ፡ ዝንቱ፡ ሕማመ፡ ልብ። 184, videasvid. ልብ፡
32
ሕማመ፡ ማሕያዊት፡ ḥǝmāma māḥyāwit Passion du Christfr ወፈደዮሙ፡ እግዚአብሔር፡ በእንተ፡ ዘኢያክበርዋ፡ ለሕማሙ፡ ማሕያዊት፡ ለእግዜእነ፡ ...Le Seigneur les paya (ainsi), parce qu’ils n’avaient pas honoré la Passion vivificatrice de Notre Seigneur.fr 326, videasvid. ማሕይው፡
447–448
ሕመም፡ ባሕርያዊ፡ ḥǝmam bāḥrǝyāwi mal de merfr ... ሕማም፡ ባሕርያዊ፡ ዘኮነ፡ ባቲ፡Le mal de mer qui est en ellefr’ Ms. BNFet110, fol. 41va, videasvid. ባሕራዊ፡
ሕማም፡ ጠባይዓዊ፡ ḥǝmām ṭabāyʿāwi mal de la naturefr c’est-à-dire les souffrances causées par toutes intempéries; expression corrélative à la précédente. ... ነዋ፡ ተሀውከ፡ ቦቱ፡ ሕማም፡ ጠባይዓዊ፡ Ms. BNFet110, fol. 41va, videasvid. ጠባይዓዊ፡
ሕማመ፡ ፈንጸንት፡ ḥǝmāma fanṣant dysenteriefr 1374 mentionne une forme proche: videasvid. ፈንጻጻ፡ qu’il traduit variolela, syphilisla. አኀዞ፡ ሕማመ፡ ፈንጸንት፡ ወበኅዳጥ፡ ዘመን።[Ménas] contracta la dysenterie et mourut en peu de tempsfr 448, videasvid. ፈንጸንት፡
448
Leslau
ሕማም ḥǝmām , ሕመም፡ ḥǝmam illnessen, diseaseen, painen, sufferingen, griefen, distressen, afflictionen, tribulationen, passionen, Passion (of Christ)en, Passion Weeken
ሕማማት ḥǝmāmāt Passion (of Christ)en, Good Fridayen 233a
ሕመም፡ ባሕርያዊ ḥǝmam bāḥrǝyāwi seasicknessen, videasvid. ባሕራዊ፡ 91b
ሕማመ፡ ፈንጸንት ḥǝmāma fanṣant ( 448) dysenteryen, videasvid. ፈንጸንት፡ 163a
Cross-references: for ግብረ፡ ሕማማት፡ videasvid. ግብር፡
ḥǝmām , ḥǝmam , pluralisPl. ḥǝmāmāt
1) (Dillmann 1)
a) ዐቢይ፡ ሕማም፡ ʿabiy ḥǝmām serious diseaseen, ‘grave malattiaitይቤ፡ ፩፡ ብእሲ፡ ቀዳሚ፡ እንዘ፡ ሀሎኩ፡ አመ፡ ንእስየ፡ በብሔረ፡ አቡየ፡ አኅዘኒ፡ ዐቢይ፡ ሕማም፡Disse un uomo — Un tempo, nella mia infanzia, mentre mi trovavo nella contrada di mio padre, fui colpito da una grave malattiait 75 § 189 (ed.), 47 § 189 (tr.) (‘«grave malattia»: un testo ʿabiy ḥemām , che potrebbe valere «lebbra», secondo il significato che l’espressione ha in tigrino (vd. 1876; altre occorenze del sintagma ai §§ 275, 329, 345, 354, dove tale significato non è quello preferibile, lasciano intendere che «lebbra» è solo una possibilità tra altre.’ 47 n. 6), videasvid. ዐቢይ፡
b) ሕማመ፡ ደዌ፡ ḥǝmāma dawe ይሰክብ፡ ኀበ፡ ዐራት፡ ወበሕማመ፡ ደዌሁሂ፡ ኢያጸርዕ፡ ቃለ፡ መለኮት፡e neanche a causa della sue grave malattia tralasciava la parola della divinitàitʼ 32 (112) l. 6–7 (ed.); 33 (113) l. 6–7 (tr.) (ʻL’agiografo si serve di due sinonimi ሕማመ፡ ደዌ፡ ; lo scopo sembra quello di ottenere il superlativo.ʼ 33 (113) n. 14), videasvid. ደዌ፡
Grébaut
ሕማም፡ ḥǝmām , pluralisPl. ሕማማት፡ ḥǝmāmāt «afflictionfr, souffrancefr, maladiefr, passionfr, douleurfr» ― እማም፡ Ms. BNFabb217, fol. 20v.
44
Pluriel ሕማማት፡ ḥǝmāmāt (seul ou en composition). Sens liturgique de ce pluriel : ‘La Semaine Sainte’.
ሕማማት፡ ḥǝmāmāt La Semaine Saintefr.
ጊዜ፡ ሕማማት፡ gize ḥǝmāmāt La Semaine Saintefr, videasvid. ጊዜ፡ .
ሰሙነ፡ ሕማማት፡ samuna ḥǝmāmāt La Semaine Saintefr, videasvid. ሰሙን፡ .
ጾመ፡ ሕማማት፡ ṣoma ḥǝmāmāt La Semaine Saintefr videasvid. ጾም፡ .
ጾመ፡ ሰሙነ፡ ሕማማት፡ ṣoma samuna ḥǝmāmāt La Semaine Saintefr videasvid. ጾም .
ሱባኤ፡ ሕማማት፡ subaʾe ḥǝmāmāt La Semaine Saintefr videasvid. ሱባዔ፡ . Cf. 255.
45
ሕማመ፡ ልብ፡ ḥǝmāma lǝbb «mélancoliefr» ወድቀ፡ ውስተ፡ ዝንቱ፡ ሕማመ፡ ልብ። 184, videasvid. ልብ፡
32
ሕማመ፡ ማሕያዊት፡ ḥǝmāma māḥyāwit Passion du Christfr ወፈደዮሙ፡ እግዚአብሔር፡ በእንተ፡ ዘኢያክበርዋ፡ ለሕማሙ፡ ማሕያዊት፡ ለእግዜእነ፡ ...Le Seigneur les paya (ainsi), parce qu’ils n’avaient pas honoré la Passion vivificatrice de Notre Seigneur.fr 326, videasvid. ማሕይው፡
447–448
ሕመም፡ ባሕርያዊ፡ ḥǝmam bāḥrǝyāwi mal de merfr ... ሕማም፡ ባሕርያዊ፡ ዘኮነ፡ ባቲ፡Le mal de mer qui est en ellefr’ Ms. BNFet110, fol. 41va, videasvid. ባሕራዊ፡
ሕማም፡ ጠባይዓዊ፡ ḥǝmām ṭabāyʿāwi mal de la naturefr c’est-à-dire les souffrances causées par toutes intempéries; expression corrélative à la précédente. ... ነዋ፡ ተሀውከ፡ ቦቱ፡ ሕማም፡ ጠባይዓዊ፡ Ms. BNFet110, fol. 41va, videasvid. ጠባይዓዊ፡
ሕማመ፡ ፈንጸንት፡ ḥǝmāma fanṣant dysenteriefr 1374 mentionne une forme proche: videasvid. ፈንጻጻ፡ qu’il traduit variolela, syphilisla. አኀዞ፡ ሕማመ፡ ፈንጸንት፡ ወበኅዳጥ፡ ዘመን።[Ménas] contracta la dysenterie et mourut en peu de tempsfr 448, videasvid. ፈንጸንት፡
448
Leslau
ሕማም ḥǝmām , ሕመም፡ ḥǝmam illnessen, diseaseen, painen, sufferingen, griefen, distressen, afflictionen, tribulationen, passionen, Passion (of Christ)en, Passion Weeken
ሕማማት ḥǝmāmāt Passion (of Christ)en, Good Fridayen 233a
ሕመም፡ ባሕርያዊ ḥǝmam bāḥrǝyāwi seasicknessen, videasvid. ባሕራዊ፡ 91b
ሕማመ፡ ፈንጸንት ḥǝmāma fanṣant ( 448) dysenteryen, videasvid. ፈንጸንት፡ 163a
Cross-references: for ግብረ፡ ሕማማት፡ videasvid. ግብር፡
bāḥrāwi , ባሕርያዊ፡ bāḥrǝyāwi
Leslau
ባሕራዊ bāḥrāwi , ባሕርያዊ፡ bāḥrǝyāwi marineen, maritimeen, pertaining to the seaen 91b
Cross-references: for ሕማም፡ ባሕርያዊ፡ videasvid. ሕማም፡ (Grébaut, Leslau)
Substantivumsubst., fem. et m. , [ بَحْرٌ ܒܰܚܪܳܐ ] pluralisPl. አብሕርት፡ { pluralisPl.etiam ባሕራት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 5,3 var. in not able to find explanation in abbreviation listCod. Abb. LV }
1)marela, lacus magnuslaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 1,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,26 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,28 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,13 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 15,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 15,10 ; liber Jobi.Job 11,9 ; liber Jobi.Job 14,11 ; liber Jobi.Job 28,14 ; liber Jobi.Job 38,8 ; liber Jobi.Job 38,9 ; liber Jobi.Job 38,10 ; liber Jobi.Job 38,11 ; Jesaiae prophetia.Jes. 23,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 50,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,42 ; Zachariae prophetia.Zach. 14,8 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 1,7 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,19 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 2,28 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 2,46 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 5,3 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,36 ; Judith liber apocryphus.Judith 5,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 73,14 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 94,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,26 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 4,6 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 15,2 ; እለ፡ ይነግድዋ፡ ለባሕር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,24 ; ባሕር፡ ዘይትሀወክ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,30 ; እለ፡ መንገለ፡ ባሕር፡ αἱ παραωαλάσσιοι Jeremiae prophetia.Jer. 29,7 ; አብሕርት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 5,3 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 77,3 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 172,1 ; ባሕር፡ ዐቢይ፡ Danielis prophetia.Dan. 7,2 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 8 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 34,6 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 34,7 ; ባሕረ፡ ኤርትራ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 10,19 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 23,31 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 135,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 135,15 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 32,2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 77,6 ; ባሕር፡ ኬኔሬት፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 34,11 ; ባሕር፡ ዘገሊላ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,18 ; Matth, 4,15; ባሕረ፡ ሚኦት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 8 ; ባሕር፡ ምዉት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 14 ; ባሕረ፡ ጥብርያዶስ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 152 ; ባሕረ፡ ጸና፡ in Abyssinia, . I,8. n. 112.
b)de labro vel lavacro magno: ባሕር፡ ዘብርት፡ mare aheneumlaJeremiae prophetia.Jer. 52,17 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 16,17 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,10 sequensseq.
c)translatetransl.: ባሕረ፡ እሳት፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 9 ; Johannes Apostolus cognominatur ባሕረ፡ ጥበባት፡ Deguâ, thesaurus hymnorum ecclesiasticorum, Mss.Deg.
bāḥr
ባሕረ፡ ሊባ፡ bāḥra libā northwesten ወእመ፡ ይትከሀሎሙ፡ ይብጽሑ፡ ፊንቄ፡ ወይክ(ር)ሙ፡ ውስተ፡ ቀሬጤ፡ ዘአንጻረ፡ ባሕረ፡ ሊባ፡if it were possible for them, to reach Phoenicia and winter in Crete, which is facing northwest (?)en 73 (ed.), 50 (tr.) (‘In some sources, baḥr and liba refer to opposite directions, the former to northeast and the latter to southwest. In others baḥr is southwest and liba northwest. How “baḥrä liba ” stood for “northwest” ( χῶρος ) is not clear.’ 50 n. 233) videasvid. ሊባ፡
Grébaut
ባሕረ፡ ሐሳብ፡ bāḥra ḥassāb «chronologie astronomique et historiquefr» Ms. BNFabb217, fol. 23v., videasvid. ሐሳብ፡
49
Leslau
ባሕር፡ bāḥr westen, northwesten, northen 91b
ባሕረ፡ ሐሳብ bāḥra ḥassāb Treatise on Computationen, videasvid. ሐሳብ፡ 245a
ባሕር፡ ምውት bāḥr mǝwwǝt the Dead Seaen, videasvid. ምዉት፡ 375b
Cross-references:
a) part of nomen propriumn. pr. (lake) videasvid. ባሕረ፡ ሳፍ፡
b) part of nomen propriumn. pr. (personal name) videasvid. e.g. ባሕር፡ ሰገድ፡ , ባሕረ፡ አስግድ፡
c) part of nomen propriumn. pr. (sea) videasvid. ባሕረ፡ ኢያሪኮ፡
d) for ማእከለ፡ ባሕር፡ videasvid. ማእከል፡ (TraCES)
e) for ሥዩመ፡ ባሕር፡ videasvid. ሥዩም፡ (TraCES)
f) for አተረ፡ ባሕር፡ videasvid. ዐተር፡ (TraCES)
III,1( ተሀወከ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,3 ): tahawka , tahawaka
Grébaut
ተሀውከ፡ III,1 se révolterfr, se rebellerfr.
ከማሁ፡ መርገምኒ፡ ትትመየጥ፡ ላዕለ፡ ዘይረግም፡ እንበለ፡ ድልወት። ወሁከትኒ፡ ላዕለ፡ ዘይትሀወክ፡ ወዘኢድልወት፡ እምኔሁ። BNFet110, fol. 33rb.
8
Leslau
ተሀውከ tahawka , ተሀወከ tahawaka , ተሆከ tahoka passive; also move abouten, quakeen, rebelen 220a
Substantivumsubst.m. et fem. , pluralisPl. ቀለያት፡ et ቀላያት፡ profundumla, imumlatam maris et fluviorum quam terrae, abyssusla, voragola, barathrumla, βάθος Jesaiae prophetia.Jes. 7,11 ( oppositum, -o, -nituropp. አርያም፡ ); ቀላየ፡ ባሕር፡ Jesaiae prophetia.Jes. 51,10 ; Amosi prophetia.Am. 9,3 ; Hezekielis prophetia.Hez. 26,12 ; Lucae evangelium.Luc. 17,2 ; ቀላያተ፡ አፍላግ፡ liber Jobi.Job 28,11 ; Zachariae prophetia.Zach. 10,11 ; ቀላያተ፡ ማያት፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 76,16 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,18 ; ἄβυσσος Genesis liber Pentateuchi.Gen. 7,11 ; ቀላያት፡ ነቅዑ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,20 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 32,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 41,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 148,7 ; liber Jobi.Job 28,14 ; liber Jobi.Job 36,16 ; liber Jobi.Job 38,16 ; ዕሙቅ፡ ቀላይ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,5 ; ማየ፡ ቀላይ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,29 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 16,18 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,18 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,23 ; Jesaiae prophetia.Jes. 44,27 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,10 ; not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 3,31 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 10,6 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,1 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,2 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 11,7 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 2 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 5 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 6,6 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,27 ; βόθυνος Jeremiae prophetia.Jer. 31,43 ; Jeremiae prophetia.Jer. 31,44 ; καταιγίς Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,19 ; λίμνη Lucae evangelium.Luc. 8,22 ; ባሕርኑ፡ አው፡ ቀላይ፡ δράκων ( תַּנִּין ) liber Jobi.Job 7,12 ; ᾅδης ዕመቃ፡ ለቀላይ፡ liber Jobi.Job 11,8 ; Amosi prophetia.Am. 9,2 . Transl.: de rebus immense profundis, ut de misericordia not able to find explanation in abbreviation listDei Org. 3. qalāy , pluralisPl. qalayāt , qalāyāt
Grébaut
ቀላይ፡ qalāy abyssusla, marela, abîmefr, gouffrefr, merfr Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 55.
171
Leslau
ቀላይ qalāy (pluralisPl. ቀለያት qalayāt ) depthen (of river, sea), oceanen, gulfen, abyssen, piten, ravineen, gullyen, underworlden, lower regionsen, () poolen, ponden 431a
I,1(an ad בָּלַק ܒܠܰܩ בּוּק בָּקַק referendum?] evacuarila, exhauririla, exinanirila: ባሕርኒ፡ ሶበ፡ ይቀብል፡ σπανίζεται liber Jobi.Job 14,11 ; ይቀብላ፡ እምኍልቍ፡ አውራኂሁ፡ liber Jobi.Job 21,21 ; (Deus omnia) ይሴሲ፡ እመዝገቡ፡ ዘኢይቀብል፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 3 ; ትሁብ፡ ለኵሉ፡ እንዘ፡ ኢትቀብል፡ Liturgia Joannis Evangelistae.Lit. Joh. ; ስቴ፡ ዘኢይቀብል፡ not able to find explanation in abbreviation listSsal. Req. ; (Dens) አሐዱ፡ በመለኮት፡ ዘኢይትከፈል። ምሉእ፡ በኵለሄ፡ ዘኢይቀብል፡ Gadela Karazûn.Gad. Kar. ; ምልእት፡ ዘኢትቀብል፡ not able to find explanation in abbreviation listAthan. de Trin. Voc. Ae.: ቀብለ፡ ነተገ፡ ሐጸ፡ ዘ፡ ጐደለ።
III,1
1)dissolvila, discindila: ይሰዐር፡ ተዋስቦ፡ (matrimonium) F.N. 24,1; ዝግብሮሙ፡ የኀልፍ፡ ወይሰዐር፡ Actus apostolorum.Act. 5,38 ; ተስዕረት፡ ምክርከ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 14,10 .
3)abscindila, auferrila, tollila, removerila, cessarela: ተስዕረ፡ አርዑቶሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 9,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,27 ; Jesaiae prophetia.Jes. 14,25 ; ይሰዐር፡ ቅንአተ፡ ኤፍሬም፡ Jesaiae prophetia.Jes. 11,13 ; Jesaiae prophetia.Jes. 16,10 ; ተስዕረ፡ ኵሉ፡ ትፍሥሕተ፡ ምድር፡ Jesaiae prophetia.Jes. 24,11 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 7,13 ; ከመ፡ ትሰዐር፡ ዐመፃ፡ Danielis prophetia.Dan. 9,24 ; ሊቃናት፡ እምነ፡ አንቀጽ፡ ተስዕሩ፡ κατέπαυσαν Threni, liber biblicus.Thren. 5,14 ; እፎ፡ ተስዕረ፡ ዘያቀቱ፡ ወተስዕረ፡ ዘያሜምዕ፡ ἀναπέπαυται Jesaiae prophetia.Jes. 14,4 ; ይሰዐር፡ (v. ይስዐር፡ ) እምግብሩ፡ ἀποστήσεται Numeri, liber Pentateuchi.Num. 8,25 ;
4)in specie: removerilavel expellilamunere ( depponila), Actus apostolorum.Act. 24,27 ; ትሰዐር፡ እምግብከ፡ ወእምኵናንከ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 22,19 ; creberrime in canonibus ecclesiasticis: Can. Apostolorum. Pars Synodi. Numerus significat canones.Can. Ap. 19 ( Can. Apostolorum. Pars Synodi. Numerus significat canones.Can. Ap. 18 ); ይሰዐር፡ እማዕርጊሁ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 147 ; ይሰዐር፡ እምሢመቱ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 204, al.
5)absolvila, dimittila: ከመ፡ እሰዐር፡ ὅπως ἀπολυθῶ Tobit, liber apocryphus.Tob. 3,6 ; ተስዕርኪ፡ እምደዌኪ፡ Lucae evangelium.Luc. 13,12 ; καταργεῖσθαι ἀπὸ τοῦ νόμου ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,2 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,6 .
6)exscindila, exstinguila, delerila: ተስዕረ፡ ሐሤት፡ ወፍሥሓ፡ እምአፉክሙ፡ Joelis prophetia.Joel 1,5 ; ባሕርኒ፡ ተስዕረት፡ እንከ፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 21,1 .
tasǝʿra
7) be takenen, be captureden, be seizeden ዘንተሰ፡ ቃልነ፡ ያጸድቅ፡ አመ፡ ዕለተ፡ ተስዕረ፡ አምባ፡ ተወርዋቱ፡ መትሕተ፡ ጸድፍ፡ በፈቃደ፡ ርዕሱ።Mais notre parole démontrera cela le jour de la prise de l’ambā, car il se jeta volontairement au fond d’un précipicefr 103 l. 34-36 (ed.) , 118 l. 9-10 (tr.) , እምድኅረ፡ ተስዕሮቱ፡ ለሽከና፡ አምባ፡ አስተሓመመ፡ ጥቀ፡ ዝንቱ፡ ንጉሥ፡ መሲሓዊ፡ በእንተ፡ ሥዒሮቱ፡ ለወርቅ፡ አምባ፡Après la prise de Šekanā Ambā, le roi chrétien réfléchit beaucoup comment il pouvait prendre Warq Ambāfr 106 l. 20-21 (ed.) , 121 l. 12-14 (tr.)
8) (of a soldier) deserten እምድኅረ፡ ኃለፈ፡ ሰዐተ፡ ንዋም፡ ተስዕሩ፡ ኵሉ፡ ሠራዊቱ፡ ለፋሲሎ፡ እለ፡ የዐቅቡ፡ ካበ፡ በበ፡ በሩ።après l’heure de sommeil, tous les soldats de Fāsilo, qui gardaient chacun une des entrées de la forteresse, désertèrentfr 36 l. 15-17 (ed.) , 42 l. 12-14 (tr.)
( ባሕሪ፡ ) proprie adjectivumadj., deinde Substantivumsubst., m. et fem. , collatio, -is vel collectivum, -ecoll.et sing., pluralisPl. ባሕርያት፡ [i.q. بَحْرىٌّ ]
3)naturala, essentiala, substantiala, hypostasisla(sicut جَوْهَرٌ )
a)de hominibus: እስመ፡ እሙንቱ፡ ኀደጉ፡ ፍጥረቶሙ፡ ወባሕርየ፡ ጠባይዖሙ፡ ወነዱ፡ በበይናቲሆሙ፡ በፍትወት፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 7,1 (e ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,23 sequensseq.); qui matrimonium abominatur, መስተሳልቀ፡ ኮነ፡ ላዕለ፡ ባሐርየ፡ ፍጥረቱ፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 9,2 .
b)de Deo trino: οὐσία Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 22 ; እስመ፡ ብሂሎቱሰ፡ ኀየሰ፡ እመላእክት፡ አኮ፡ ዘያኤምር፡ ኀበ፡ ባሕርይሁ፡ ዘእምአብ፡ እስመ፡ ባሕርየ፡ መለኮቱ፡ አኮ፡ ዘኮነ፡ ሥጋ፡ አላ፡ ተወልደ፡ ወባሐቱ፡ ይኤምር፡ ኀበ፡ ባሕርየ፡ ሥጋዌሁ፡ τὸ γὰρ Κρείττων γενόμενος οὐκ οὐσίας δηλωτικόν ἐστι τῆς κατὰ πατέρα . ἐκείνη γὰρ οὐκ ἐγένετο ἀλλὰ γεγέννηται . ἀλλὰ τῆς κατὰ σάρκα Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 1 ; ባሕርየ፡ ሥላሴ፡ ፩ውእቱ፡ ዘውእቱ፡ ፩መለኮት፡ not able to find explanation in abbreviation listHaim. Ab. ; አርአያ፡ አካለ፡ ባሕርይሁ፡ χαρακτὴρ τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 1 ; tres personae ዕሩያን፡ በባሕርይ፡ ወበአምላክና፡ ወበቅድምና፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 17,8 ; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. , al. (In disputationibus theologicis de naturis Christi ባሕርይ፡ non tantum pro hypostasilavel personala, sed etiam pro naturalaab Abyssinis accipi, demonstrat Lud. lexiconlex.cumc.229). Libellus መጽሐፈ፡ ባሕርይ፡ exstat in codice Tubing. not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 39 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 40 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 41 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 42 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 43 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 44 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 45 ; d’ d'AbbadieAbb.cat. p. 84, qui etiam ጸሎተ፡ ዘይት፡ በዘይሰረይ፡ ኀጢአት፡ appellatur; ሰማይናሃ፡ መጽሐፈ፡ ባሕርይ፡ እስመ፡ ቃለ፡ መለኮት፡ ይእቲ፡ ( not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 42 ). Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ግዕዝ፡ ወባሕርይ፡ ዘ፡ ጠባይ።
( ባሕሪ፡ ) proprie adjectivumadj., deinde Substantivumsubst., m. et fem. , collatio, -is vel collectivum, -ecoll.et sing., pluralisPl. ባሕርያት፡ [i.q. بَحْرىٌّ ]
3)naturala, essentiala, substantiala, hypostasisla(sicut جَوْهَرٌ )
a)de hominibus: እስመ፡ እሙንቱ፡ ኀደጉ፡ ፍጥረቶሙ፡ ወባሕርየ፡ ጠባይዖሙ፡ ወነዱ፡ በበይናቲሆሙ፡ በፍትወት፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 7,1 (e ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,23 sequensseq.); qui matrimonium abominatur, መስተሳልቀ፡ ኮነ፡ ላዕለ፡ ባሐርየ፡ ፍጥረቱ፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 9,2 .
b)de Deo trino: οὐσία Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 22 ; እስመ፡ ብሂሎቱሰ፡ ኀየሰ፡ እመላእክት፡ አኮ፡ ዘያኤምር፡ ኀበ፡ ባሕርይሁ፡ ዘእምአብ፡ እስመ፡ ባሕርየ፡ መለኮቱ፡ አኮ፡ ዘኮነ፡ ሥጋ፡ አላ፡ ተወልደ፡ ወባሐቱ፡ ይኤምር፡ ኀበ፡ ባሕርየ፡ ሥጋዌሁ፡ τὸ γὰρ Κρείττων γενόμενος οὐκ οὐσίας δηλωτικόν ἐστι τῆς κατὰ πατέρα . ἐκείνη γὰρ οὐκ ἐγένετο ἀλλὰ γεγέννηται . ἀλλὰ τῆς κατὰ σάρκα Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 1 ; ባሕርየ፡ ሥላሴ፡ ፩ውእቱ፡ ዘውእቱ፡ ፩መለኮት፡ not able to find explanation in abbreviation listHaim. Ab. ; አርአያ፡ አካለ፡ ባሕርይሁ፡ χαρακτὴρ τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 1 ; tres personae ዕሩያን፡ በባሕርይ፡ ወበአምላክና፡ ወበቅድምና፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 17,8 ; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. , al. (In disputationibus theologicis de naturis Christi ባሕርይ፡ non tantum pro hypostasilavel personala, sed etiam pro naturalaab Abyssinis accipi, demonstrat Lud. lexiconlex.cumc.229). Libellus መጽሐፈ፡ ባሕርይ፡ exstat in codice Tubing. not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 39 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 40 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 41 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 42 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 43 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 44 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 45 ; d’ d'AbbadieAbb.cat. p. 84, qui etiam ጸሎተ፡ ዘይት፡ በዘይሰረይ፡ ኀጢአት፡ appellatur; ሰማይናሃ፡ መጽሐፈ፡ ባሕርይ፡ እስመ፡ ቃለ፡ መለኮት፡ ይእቲ፡ ( not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 42 ). Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ግዕዝ፡ ወባሕርይ፡ ዘ፡ ጠባይ።
( ባሕሪ፡ ) proprie adjectivumadj., deinde Substantivumsubst., m. et fem. , collatio, -is vel collectivum, -ecoll.et sing., pluralisPl. ባሕርያት፡ [i.q. بَحْرىٌّ ]
3)naturala, essentiala, substantiala, hypostasisla(sicut جَوْهَرٌ )
a)de hominibus: እስመ፡ እሙንቱ፡ ኀደጉ፡ ፍጥረቶሙ፡ ወባሕርየ፡ ጠባይዖሙ፡ ወነዱ፡ በበይናቲሆሙ፡ በፍትወት፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 7,1 (e ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,23 sequensseq.); qui matrimonium abominatur, መስተሳልቀ፡ ኮነ፡ ላዕለ፡ ባሐርየ፡ ፍጥረቱ፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 9,2 .
b)de Deo trino: οὐσία Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 22 ; እስመ፡ ብሂሎቱሰ፡ ኀየሰ፡ እመላእክት፡ አኮ፡ ዘያኤምር፡ ኀበ፡ ባሕርይሁ፡ ዘእምአብ፡ እስመ፡ ባሕርየ፡ መለኮቱ፡ አኮ፡ ዘኮነ፡ ሥጋ፡ አላ፡ ተወልደ፡ ወባሐቱ፡ ይኤምር፡ ኀበ፡ ባሕርየ፡ ሥጋዌሁ፡ τὸ γὰρ Κρείττων γενόμενος οὐκ οὐσίας δηλωτικόν ἐστι τῆς κατὰ πατέρα . ἐκείνη γὰρ οὐκ ἐγένετο ἀλλὰ γεγέννηται . ἀλλὰ τῆς κατὰ σάρκα Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 1 ; ባሕርየ፡ ሥላሴ፡ ፩ውእቱ፡ ዘውእቱ፡ ፩መለኮት፡ not able to find explanation in abbreviation listHaim. Ab. ; አርአያ፡ አካለ፡ ባሕርይሁ፡ χαρακτὴρ τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 1 ; tres personae ዕሩያን፡ በባሕርይ፡ ወበአምላክና፡ ወበቅድምና፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 17,8 ; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. , al. (In disputationibus theologicis de naturis Christi ባሕርይ፡ non tantum pro hypostasilavel personala, sed etiam pro naturalaab Abyssinis accipi, demonstrat Lud. lexiconlex.cumc.229). Libellus መጽሐፈ፡ ባሕርይ፡ exstat in codice Tubing. not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 39 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 40 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 41 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 42 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 43 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 44 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 45 ; d’ d'AbbadieAbb.cat. p. 84, qui etiam ጸሎተ፡ ዘይት፡ በዘይሰረይ፡ ኀጢአት፡ appellatur; ሰማይናሃ፡ መጽሐፈ፡ ባሕርይ፡ እስመ፡ ቃለ፡ መለኮት፡ ይእቲ፡ ( not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 42 ). Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ግዕዝ፡ ወባሕርይ፡ ዘ፡ ጠባይ።
adjectivumadj.relativumrel.gemmeusla; ባሕርያውያት፡ ut videtur i.q. ባሕርያት፡ Lud. comm. p. 49 not able to find explanation in abbreviation list4 Nr. 5.
adjectivumadj.relativumrel.gemmeusla; ባሕርያውያት፡ ut videtur i.q. ባሕርያት፡ Lud. comm. p. 49 not able to find explanation in abbreviation list4 Nr. 5.
adjectivumadj.relativumrel.maritimusla, marinusla, Lud.; Hezekielis prophetia.Hez. 25,16 ubi ሰብአ፡ ጰራልያ፡ exponitur ባሕራዊ፡ adjectivumadj.relativumrel.maritimusla, marinusla, Lud.; Hezekielis prophetia.Hez. 25,16 ubi ሰብአ፡ ጰራልያ፡ exponitur ባሕራዊ፡ bāḥrāwi , ባሕርያዊ፡ bāḥrǝyāwi
Leslau
ባሕራዊ bāḥrāwi , ባሕርያዊ፡ bāḥrǝyāwi marineen, maritimeen, pertaining to the seaen 91b
Cross-references: for ሕማም፡ ባሕርያዊ፡ videasvid. ሕማም፡ (Grébaut, Leslau)
bāḥrāwi , ባሕርያዊ፡ bāḥrǝyāwi
Leslau
ባሕራዊ bāḥrāwi , ባሕርያዊ፡ bāḥrǝyāwi marineen, maritimeen, pertaining to the seaen 91b
Cross-references: for ሕማም፡ ባሕርያዊ፡ videasvid. ሕማም፡ (Grébaut, Leslau)
adjectivumadj.relativumrel.gemmeusla; ባሕርያውያት፡ ut videtur i.q. ባሕርያት፡ Lud. comm. p. 49 not able to find explanation in abbreviation list4 Nr. 5.
( ባሕሪ፡ ) proprie adjectivumadj., deinde Substantivumsubst., m. et fem. , collatio, -is vel collectivum, -ecoll.et sing., pluralisPl. ባሕርያት፡ [i.q. بَحْرىٌّ ]
3)naturala, essentiala, substantiala, hypostasisla(sicut جَوْهَرٌ )
a)de hominibus: እስመ፡ እሙንቱ፡ ኀደጉ፡ ፍጥረቶሙ፡ ወባሕርየ፡ ጠባይዖሙ፡ ወነዱ፡ በበይናቲሆሙ፡ በፍትወት፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 7,1 (e ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,23 sequensseq.); qui matrimonium abominatur, መስተሳልቀ፡ ኮነ፡ ላዕለ፡ ባሐርየ፡ ፍጥረቱ፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 9,2 .
b)de Deo trino: οὐσία Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 22 ; እስመ፡ ብሂሎቱሰ፡ ኀየሰ፡ እመላእክት፡ አኮ፡ ዘያኤምር፡ ኀበ፡ ባሕርይሁ፡ ዘእምአብ፡ እስመ፡ ባሕርየ፡ መለኮቱ፡ አኮ፡ ዘኮነ፡ ሥጋ፡ አላ፡ ተወልደ፡ ወባሐቱ፡ ይኤምር፡ ኀበ፡ ባሕርየ፡ ሥጋዌሁ፡ τὸ γὰρ Κρείττων γενόμενος οὐκ οὐσίας δηλωτικόν ἐστι τῆς κατὰ πατέρα . ἐκείνη γὰρ οὐκ ἐγένετο ἀλλὰ γεγέννηται . ἀλλὰ τῆς κατὰ σάρκα Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 1 ; ባሕርየ፡ ሥላሴ፡ ፩ውእቱ፡ ዘውእቱ፡ ፩መለኮት፡ not able to find explanation in abbreviation listHaim. Ab. ; አርአያ፡ አካለ፡ ባሕርይሁ፡ χαρακτὴρ τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 1 ; tres personae ዕሩያን፡ በባሕርይ፡ ወበአምላክና፡ ወበቅድምና፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 17,8 ; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. , al. (In disputationibus theologicis de naturis Christi ባሕርይ፡ non tantum pro hypostasilavel personala, sed etiam pro naturalaab Abyssinis accipi, demonstrat Lud. lexiconlex.cumc.229). Libellus መጽሐፈ፡ ባሕርይ፡ exstat in codice Tubing. not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 39 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 40 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 41 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 42 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 43 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 44 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 45 ; d’ d'AbbadieAbb.cat. p. 84, qui etiam ጸሎተ፡ ዘይት፡ በዘይሰረይ፡ ኀጢአት፡ appellatur; ሰማይናሃ፡ መጽሐፈ፡ ባሕርይ፡ እስመ፡ ቃለ፡ መለኮት፡ ይእቲ፡ ( not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 42 ). Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ግዕዝ፡ ወባሕርይ፡ ዘ፡ ጠባይ።
Substantivumsubst.[i.q. arab. لُؤْلُؤٌ et amh. ሉል፡ ] margaritala, uniola, Org. [In antiquiore Geez ባሕርይ፡ vocatur margaritala]. Mirum est, quod Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.habet: ሉል፡ ዘ፡ ምሉ። ( ባሕሪ፡ ) proprie adjectivumadj., deinde Substantivumsubst., m. et fem. , collatio, -is vel collectivum, -ecoll.et sing., pluralisPl. ባሕርያት፡ [i.q. بَحْرىٌّ ]
3)naturala, essentiala, substantiala, hypostasisla(sicut جَوْهَرٌ )
a)de hominibus: እስመ፡ እሙንቱ፡ ኀደጉ፡ ፍጥረቶሙ፡ ወባሕርየ፡ ጠባይዖሙ፡ ወነዱ፡ በበይናቲሆሙ፡ በፍትወት፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 7,1 (e ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,23 sequensseq.); qui matrimonium abominatur, መስተሳልቀ፡ ኮነ፡ ላዕለ፡ ባሐርየ፡ ፍጥረቱ፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 9,2 .
b)de Deo trino: οὐσία Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 22 ; እስመ፡ ብሂሎቱሰ፡ ኀየሰ፡ እመላእክት፡ አኮ፡ ዘያኤምር፡ ኀበ፡ ባሕርይሁ፡ ዘእምአብ፡ እስመ፡ ባሕርየ፡ መለኮቱ፡ አኮ፡ ዘኮነ፡ ሥጋ፡ አላ፡ ተወልደ፡ ወባሐቱ፡ ይኤምር፡ ኀበ፡ ባሕርየ፡ ሥጋዌሁ፡ τὸ γὰρ Κρείττων γενόμενος οὐκ οὐσίας δηλωτικόν ἐστι τῆς κατὰ πατέρα . ἐκείνη γὰρ οὐκ ἐγένετο ἀλλὰ γεγέννηται . ἀλλὰ τῆς κατὰ σάρκα Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 1 ; ባሕርየ፡ ሥላሴ፡ ፩ውእቱ፡ ዘውእቱ፡ ፩መለኮት፡ not able to find explanation in abbreviation listHaim. Ab. ; አርአያ፡ አካለ፡ ባሕርይሁ፡ χαρακτὴρ τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 1 ; tres personae ዕሩያን፡ በባሕርይ፡ ወበአምላክና፡ ወበቅድምና፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 17,8 ; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. , al. (In disputationibus theologicis de naturis Christi ባሕርይ፡ non tantum pro hypostasilavel personala, sed etiam pro naturalaab Abyssinis accipi, demonstrat Lud. lexiconlex.cumc.229). Libellus መጽሐፈ፡ ባሕርይ፡ exstat in codice Tubing. not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 39 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 40 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 41 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 42 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 43 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 44 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 45 ; d’ d'AbbadieAbb.cat. p. 84, qui etiam ጸሎተ፡ ዘይት፡ በዘይሰረይ፡ ኀጢአት፡ appellatur; ሰማይናሃ፡ መጽሐፈ፡ ባሕርይ፡ እስመ፡ ቃለ፡ መለኮት፡ ይእቲ፡ ( not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 42 ). Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ግዕዝ፡ ወባሕርይ፡ ዘ፡ ጠባይ።
V
1)fulgerela, micarela, scintillarela, coruscarela: ሰይፍ፡ ውስተ፡ እዴሁ፡ ያንጸበርቅ፡ ከመ፡ መብረቅ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 280 ; ወለእመኒ፡ አንጸብረቀ፡ ወልታ፡ ንጉሥ፡ κἂν ἀστράψῃ μόνον ἡ ἀσπίς Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 6 ; Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 20 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 172,1 ; ሶበ፡ አንጸብረቀ፡ ( ባሕርይ፡ ) ከመ፡ ፀሓይ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 370 ; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1 ; de auro, Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 4 ; አልባሲሁ፡ ያንጸበርቅ፡ ከመ፡ መብረቅ፡ Jsp. p. 294; ብርሃን፡ ዘያንጸበርቅ፡ ዋካሁ፡ Mashafa Falasfa.Fal. f. 68 ; reginae ዘበላዕሌሆን፡ ያንጸበርቅ፡ ብዑድ፡ ሥነ፡ ላሕይ፡ Cyr. ad Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. f. 25.
2)niterela, pellucidum essela: ስኂን፡ ዘያንጸበርቅ፡ λίβανος διαφανής Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,34 .
lul
Grébaut
ሉል፡ lul «margaritala», pluralisPl. ሉላት፡ lulāt Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 3.
20
Leslau
ሉል lul pearlen 314a