Paris, Bibliothèque nationale de France, BnF Éthiopien 110

በስመ፡ አብ፡ . . . . .ommission by Hermann Zotenberg ዝንቱ፡ አብ፡ ወሊቅ፡ አንቲያኮስ፡ እምደብረ፡ ሲቅ፡ ዘሀለወት፡ በምሥራቅ፡ ኢየሩሳሌም↗ ። እስመ፡ ውእቱ፡ ረከበ፡ ኀበ፡ ዛቲ፡ ደብር፡ ፍኖተ፡ ኀዲጎቲ፡ በምክንያት፡ ዘይደሉ፡ ጽሒቆታ። ወአስተጋብአ፡ በህየ፡ እመጻሕፍት፡ ቅዱሳት፡ አምላካዊያት፡ መጽሐፈ፡ ወሰመየ፡ ስሞ፡ ሐዊ። ዘውእቱ፡ አስተጋባኤ፡ ክልኤቱ፡ ጾታት። እስመ፡ ውእቱ፡ ያኤምር፡ ላዕለ፡ ግብራት፡ ብዙኃት። ወፀአታ፡ እመጻሕፍት፡ ቅዱሳት፡ ቀኖናዊት፡ ከመ፡ ውእቱ፡ ነገረ፡ በውስቴታ፡ ወጽሕቀ፡ በአስተጋብኦታ፡ በቍዔተ፡ ለኵሉ፡ ዘያነበባ። ወከመ፡ ዘይእዜ፡ በመዋዕሊሁ፡ ለቈስጠንጢኖስ፡ ኮኑ፡ መነኮሳት፡ እለ፡ ተምህሩ፡ በጉባኤ፡ ኮኑ፡ የኀድሩ፡ በደብር፡ ጸሊም፡ እምአድባራት። ወበእንተዝ፡ ረከበ፡ ፍኖተ፡ ኀዲጎታ፡ ለዛቲ፡ ደብር፡ በምክንያት፡ ዘይደሉ። ወአእመረ፡ እስመ፡ አፍልሶተ፡ ክበደ፡ መጽሐፍ፡ ቅዱስ፡ ሕጋዊ፡ እመካን፡ ውስተ፡ መካን፡ ኮነ፡ ዕፁበ፡ ወዘኢይትከሀል። ወፈድፋደሰ፡ ነዋ፡ በዝኀት፡ ዛቲ፡ መጽሐፍ፡ ሕጋዊት፡ እምአዝማናት፡ እለ፡ ኀለፉ። ወተወሰከት፡ ብዙኀ። ወርእየት፡ ትርጓሜሃ፡ ዝርወ፡ ወሊሉየ፡ ወምዩተ፡ ለዝየ፡ ወለዝየ። ወከመ፡ ይእቲ፡ ነዋ፡ ኮነት፡ አስተርአየት፡ ውስተ፡ ዕመቀ፡ ባሕር፡ እምብዝኀ፡ መጻሕፍት። ወኮነ፡ ለሰብአ፡ ዝንቱ፡ ዘመን፡ ወዝንቱ፡ ትውልድ፡ አገበረነ፡ መፍቅድ፡ ኀበ፡ ትርጓሜ፡ ዛቲ፡ መጽሐፍ፡ ከመ፡ ታብርሃነ፡ ወትክሥት፡ ለነ፡ ልበ፡ መጻሕፍት፡ አምላካዊያት፡ ዘተኀብአ፡ እምኔነ፡ እምብዝኀ፡ ዑረተ፡ ሕሊናነ፡ ወትክሥት፡ ለነ፡ ፍካሬሃ፡ ክሥተተ፡ ግሁደ፡ ከመ፡ ኢንትገኀሥ፡ እምፍኖተ፡ ጽድቅ፡ ወኢንትከዓው፡ እምኔሁ፡ በስሕተትነ፡ ወኅርትምናነ፡ ወተሊወ፡ ፈቃደ፡ ሕሊናነ፡ ሥጋዊ፡ በከመ፡ ነዋ፡ ተጽሕፈ፤ እስመ፡ ኵሉ፡ ለለ፩፩፡ እምሰብእ፡ ነዋ፡ ተኰነነ፡ ወተስሕበ፡ ወገረረ፡ ወተግኅሠ፡ እምባሕርየ፡ ፍትወቱ፡ በአምጣነ፡ ረከቦሙ፡ ለሥጋዊያን፡ ሶበ፡ ኢለበዉ፡ መጻሕፍተ፡ ቅዱሳተ፡ አምላካዊያተ፡ በከመ፡ ይደሉ፤ ወመጠነ፡ ዘኢይደሉ፡ አንጎገዉ፡ ወእምፈቃዳተ፡ ባህላት፡ ጸኑ፡ ኀበ፡ ኀጢአት፡ ብዙኅ፡ ወኑፋቄያተ፡ እራሲስ። ወበእንተ፡ ዝንቱ፡ ስሕቱ፡ በስሕተተ፡ ሕሊናሆሙ፡ ወበስሕተተ፡ ሰይጣናት። ወበእንተዝ፡ አስተጋብኦ፡ ለዝንቱ፡ መጽሐፍ፡ ዝኩ፡ አብ፡ ወሊቅ፡ ዘቀደመ፡ ዝክሩ፡ ወደረሰ፡ ዘንተ፡ ድርሳነ፡ በረድኤተ፡ እግዚአብሔር፡ . . . . .ommission by Hermann Zotenberg ወጠንኩ፡ አነ፡ ነዳይ፡ ወምስኪን፡ በጺሒፈ (!) sic by Hermann Zotenberg፡ ዝንቱ፡ መጽሐፍ፡ ቅዱስ፡ እንዘ፡ ይትራዳእ፡ እግዚአብሔር፡ ልዑል፡ ወበረድኤተ፡ ቅዱሳኒሁ። ወወለጥኩ፡ ቃላተ፡ ሮማዌ፡ ዘሀሎ፡ ውስቴታ፡ ወጸሐፍክዋ፡ ብልሳን፡ ዕውቅት፡ ከመ፡ ኢይኩን፡ ገዓረ፡ ላዕለ፡ አጋእዝትየ፡ አበውየ፡ ወአኀውየ። አምሳሊሁ፡ ሶበ፡ ይቤ፡ ጸሎተ፡ አስባሪታ፡ ጸሐፍክዋ፡ ጸሎተ፡ ንዋም። ወሶበ፡ ይቤ፡ ሲቅ፡ ጸሐፍክዋ፡ ደብረ። ወሶበ፡ ይቤ፡ እልዓዋዳስ፡ ጸሐፍክዋ፡ አብጥሊሳተ። ወሶበ፡ ይቤ፡ አጥሩባርያት፡ ጸሐፍክዋ፡ ዜማ። ወካልእሰ፡ ግብረ፡ ዕውቀ፡ ወዕፁበ፡ ኢወለጥክዎ፡ ዘከመ፡ ሲኖዶሳት፡ ወክንብዩን፡ ዘውእቱ፡ ጉባኤ፡ ተሳትፎ፡ ወዘይመስሎ፡ ለዝንቱ፤ ወወጠንኩ፡ አነ፡ ሕፁፅ፡ ገብርኤል፡ ወልደ፡ በትረክ፡↗ በጽሒፈ፡ ዝንቱ፡ መጽሐፍ፡ አመ፡ ሀሎኩ፡ በደብረ፡ ቅዱስ፡ ወዓቢይ፡ እንጦንዮስ↗ ፡ በገዳመ፡ ዓረብ፡ በፍጻሜሁ፡ ለሚ[ያ(?)]supplied by Hermann Zotenbergዝያ፡ በዓመት፡ ፱፻፹ወ፫፡ እምሰማዕታት፡ ንጹሓን፡ ዘየኀብር፡ ምስለ፡ ወርኀ፡ ረጀብ፡ እብናዊ። በዓመት፡ ፮፻፷ወ፭። በሰላመ፡ እግዚአብሔር፡ አሜን።

ባህል፡ ዳግማዊ፡ ይመርህ፡ ላዕለ፡ መቅድመ፡ መጽሐፍ፡ ወትርጓሜ፡ ትእዛዛተ፡ እግዚአብሔር፡ አምላካዊት። ወነዋ፡ ትኤምር፡ በዘይደሉ፡ ላዕለ፡ ተጋብኦታ፡ ወመፍቅደ፡ ኵሉ፡ መጻሕፍት። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢያእምሮትነ፡ መጻሕፍተ፡ ንወድቅ፡ ውስተ፡ መሥገርተ፡ ሰይጣን፡ ወንትወሀብ፡ ለሐጕል። ወበእንተ፡ እለ፡ ይትኤዘዙ፡ በገሪር፡ ወእለሂ፡ ያገርርዎሙ፡ እመጻሕፍት፡ አምላካዊያት፡ ለምግባር፡ ዘመናዊ፡ ወኅድግት፡ በምክንያተ፡ ተአዝዞ፡ ወመቲረ፡ ፈቃዳት፡ ይትሜሰልዎሙ፡ ለሰይጣናት፡ ወለሰብአ፡ ትእዛዝ፡ ሥዩማን፡ በውስተ፡ ሀገር፡ ኢያመስጡ፡ እምኵነኔሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ ኢአዛዝያን፡ ወኢተአዛዝያን፡ ወኢበሀልያን፡ ወኢሰማዕያን፡ ዳእሙ፡ ኵሉ፡ ለለ፩፡ ያገብእ፡ ቃለ፡ በእንተ፡ ምግባሩ።

ባህል፡ ሣልስ፡ ይመርህ፡ ኀበ፡ ትርጓሜ፡ ወፍካሬ፡ ትእዛዘ፡ እግዚአብሔር፡ አምላክ፡ በአኅፅሮ፡ ወበዘይደሉ፡ እምነ፡ ባህላቲሁ፡ ለዮሐንስ፡ አፈ፡ ወርቅ፡↗ ወካልኣኒሁ፡ እምአበው፡ አምላካዊያን፡ ንጹሓነ፡ ልብ፡ ወሕሊና። ርእሰ፡ መጽሐፍ፡ ዘታስተጋብእ፡ ዘንተ፡ ትርጓሜ፡ እስመ፡ ለዘረከቦ፡ ኀዘን፡ ወጽእለት፡ እምደቂቀ፡ እጓለ፡ እመሕያው፡ በእንተ፡ ትሩፋት፡ ይትመየጥ፡ ኀበ፡ ብፅዓን። ዘሰ፡ ይረክቦ፡ ኀዘን፡ ወጽእለት፡ በእንተ፡ ሕሰመ፡ ምግባሩ፡ ፍጹመ፡ ሕርትምና፡ ውእቱ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ይደሉ፡ ለዘሐይወ፡ በትሩፋት፡ ያስተብፅዕዎ፡ ኵሎሙ፡ ሰብእ፡ አስተብፅዖተ፡ ፍጹመ። እስመ፡ ኀሣሥያነ፡ ስብሐት፡ እምነ፡ ሰብእ፡ ሎሙኒ፡ መፍቅዶሙ፡ አሥምሮቱ፡ ኵሉ፡ ሰብእ። ወበዝንቱ፡ ይትዓወቅ፡ ነቢየ፡ ሐሰት፡ ወመምህረ፡ ሐሰት፡ ወመስሐቲ፡ እስመ፡ እሙንቱ፡ ኢይሜህሩ፡ እምነ፡ መጻሕፍት፡ አምላካዊያን፡ ባሕቱ፡ እምልቦሙ፡ ከመ፡ ፍትወታቲሆሙ፡ ኵሉ፡ ለለ፡ አሐዱ፡ ለዘያፈቅሮሙ፡ ወይከውኖሙ፡ ረድአ።

ባህል፡ ራብዕ፡ በእንተ፡ ርሒቅ፡ እምዓለም፡ ወመንኖታ፡ ወበእንተ፡ ተሰናዕዎ፡ በምግባር፡ ማሕመሚ፡ እኩይ፡ ውእቱ፤ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ሠናይ፡ ውእቱ፡ ከመ፡ ይፍልጥ፡ ማእከለ፡ እለ፡ መኑ፡ እሙንቱ፡ እለ፡ ስንእዋን፡ ላዕለ፡ ዝንቱ፡ ጾታ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ግብረ፡ ፈቃድ፡ ይወዲ፡ ኀበ፡ ኵነኔ፡ አመንኵሶተ፡ አንስት፡ ዘእንበለ፡ ፈሊጥ፡ ወሊልዮ፡ ወርእይ፡ እመ፡ ሎን፡ ውሉድ፡ አው፡ ላዕለ፡ አይ፡ ገጽ፡ ካልእ፡ ይከውን፡ አመንኵሶተ፡ ሕዝብ፡ ፍጹመ። ወዘከመ፡ እፎ፡ ይደሉ፡ ተወክፎተ፡ እልክቱ፡ ኵሎሙ፡ ውስተ፡ አድባራት። ወበእንተ፡ ላዕለ፡ ወሀቢ፡ ወነሣኢ፡ ወዘየሀብር፡ ላዕለ፡ ነሢአ፡ ንዋይ፡ ወአብኦቶሙ፡ ወተወክፎቶሙ፡ በካልእ፡ እምነ፡ ዘሀሎ፡ ውስተ፡ መጻሕፍት፡ ቅዱሳት፡ ዐቢይ፡ እከይ፡ ውእቱ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ይትሌለይ፡ እምቤተ፡ ክርስቲያን፡ አሐቲ፡ ጉባኤ፡ ወነኪር፡ እምፍቅረ፡ እግዚአብሔር፡ ዘይፈልጥ፡ ነፍሶ፡ በምንትኒ፡ ግብር፡ እምነ፡ ግብራት፡ ውስተ፡ አድባራት፡ ዘውእቱ፡ በክኑብያ፡ ወይእቲ፡ ሕይወት፡ ሱቱፍት። ወዘከመ፡ እፎ፡ ይደሉ፡ ላዕሌሆሙ፡ መግቦተ፡ ግብሮሙ፡ ወእምድኅረ፡ ዝንቱ፡ ያብእዎሙ፡ ኀበ፡ ጾታ፡ መነኮሳት። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢያርአዩ፡ ተወክፎተ፡ ገድለ፡ ብሕትውና፡ ወተዋሕዶ፡ ላዕለ፡ ገጽ፡ ካልእ፡ ዘኮነ፡ በገጽ፡ እምገጻት። እመ፡ ኢኮነ፡ ላዕለ፡ ዘሕግጎ፡ ቅዱስ፡ ባስልዮስ፡ ዘየዓቢ፡↗ በባህላቲሁ፡ በእንተ፡ ተጸምዶ።

ባህል፡ ኃምስ፡ በእንተ፡ ፍካራ፡ አመንኵሶተ፡ አግብርት፡ እለ፡ ይመጽኡ፡ ኀቤነ፡ ወበእንተ፡ እለ፡ ይትዌከፍዎሙ፡ ዘእንበለ፡ ፈሊጥ፡ ወሌልዮ፡ በካልእ፡ እምነ፡ ዘሀሎ፡ ውስተ፡ መጽሐፍ፡ አምላካዊ። አው፡ እምካልእ፡ እምክረ፡ አጋዕዝቲሆሙ፡ ያመንኵስዎሙ፡ ወይገሥጽዎሙ፡ ቅድመ፡ ከመ፡ ይግርሩ፡ ለአጋዕዝቲሆሙ፡ በሥነ፡ ፍጸሜ። እመ፡ ኢኮነ፡ በዝንቱ፡ ዕፀበ፡ ነፍስ፤ እስመ፡ እለ፡ ተወክፍዎሙ፡ ይትከልኡ፡ እምቍርባን፡ ወትረግሞሙ፡ ቀኖና፡ አምላካዊት። ወለአግብርትሰ፡ ሕግ፡ አፍኣዊት፡ ትመይጠሙ፡ ኀበ፡ ከዊነ፡ አግብርት፡ እመ፡ ኢኮኑ፡ ነዋ፡ ቦኡ፡ ወሖሩ፡ ሑረተ፡ ሠናየ፡ ውስተ፡ ገድለ፡ ተጸምዶ፡ አግዓዚት፡ አማናዊት።

ባህል፡ ሳድስ፡ በእንተ፡ እለ፡ ይትፈለጡ፡ እምጉባኤ፡ አኀው፡ ወበእንተ፡ ዘይትፈለጥ፡ እምኔሆሙ፡ በምክንያተ፡ ዕረፍት፡ ሥጋዊ፡ አው፡ ለይሑር፡ ውስተ፡ ምንትኒ፡ ግብር፡ እምግብረ፡ ዓለም፡ ምኑን፡ ውእቱ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ፈድፋደ፡ ወክሂድ፡ በዘአሰፈወ፡ ቦቱ፡ እስመ፡ ቀኖና፡ አምላካዊ፡ ትክልኦሙ፡ ለእልክቱ፡ ወለእለ፡ ይትቄበልዎሙ፡ እምነሢአ፡ ቍርባን። ወበእንተ፡ እለ፡ ይትፈለጡ፡ ዝየ፡ ወዝየ፡ ላዕለ፡ ጾታ፡ ዘኢዘከርናሃ፡ በእንተ፡ እግዚአብሔር፡ ውዲሳን፡ እሙንቱ፡ ወኢይትፈለጡ፡ እምነ፡ ኵሎ፡ አኀው፡ እመ፡ ኮኑ፡ ፈጸሙ፡ ተመግቦ፡ ዘኮነ።

ባህል፡ ሳብእ፡ በእንተ፡ ተፈልጦ፡ ሁከታት፡ ወተጋእዞታት፡ ወዘሀሎ፡ ማእከሌሆሙ፡ ወበእንተ፡ ዘይትጌበር፡ ወቦ፡ ዘይቤ፡ በእንተ፡ ነጐርጓር፡ ወኑፋቄ፡ በትእዛዘ፡ እግዚአብሔር፡ አው፡ ዘይትጌበር፡ በከመ፡ ሥርዓተ፡ አበው፡ ቅዱሳን፡ ወእመ፡ ተሐውከ፡ እምነ፡ ዝንቱ፡ መኑሂ፡ ዘኮነ፡ ኢይደሉ፡ ከመ፡ ያጽርዕ፡ ዝኩ፡ እምነ፡ ግብሩ፡ በምክንያተ፡ እለ፡ ይትሀወኩ። አው፡ ከመ፡ ይትጋብእ፡ ምስሌሆሙ፡ ላዕለ፡ ገጽ፡ ካልእ፡ ከመ፡ ውእቱ፡ እመ፡ አጽለመቶ፡ ምንትኒ፡ ግብር፡ ዘአፍአ፡ እምሥርዓተ፡ አበው። አሜሃ፡ ይደሉ፡ ከመ፡ ይፍልጦ፡ ለዘይትሀወክ፡ ወያርኅብ፡ ላዕሌሁ፡ ወኢይኅድግ፡ ግብሮ፡ በእንተ፡ ዘከመ፡ ሰላም፡ ወጸሎት፡ እመ፡ ኢረከበት፡ ዘይደልዋ፡ ትትመየጥ፡ ካዕበ፡ ኀበ፡ ዘፈነዋ። ከማሁ፡ መርገምኒ፡ ትትመየጥ፡ ላዕለ፡ ዘይረግም፡ እንበለ፡ ድልወት። ወሁከትኒ፡ ላዕለ፡ ዘይትሀወክ፡ በዘኢድልወት፡ እምኔሁ።

ባህል፡ ሳምን፡ በእንተ፡ ፍካራ፡ ፈሊጥ፡ ማእከለ፡ ማእምራን፡ ወከመ፡ ኵነኔ፡ መምህር፡ መደንግፅ፡ እመ፡ መሀረ፡ ምንተኒ፡ ግብረ፡ ዘአፍአ፡ እምትእዛዘ፡ እግዚአብሔር። ወበእንተ፡ ዘኢይደሉ፡ በኀቤነ፡ ነሀሊ፡ ከመ፡ ናስተሐቅር፡ ትእዛዘ፡ ንኤሰ፤ ወበእንተ፡ ዘይደሉ፡ ተአዝዞ፡ ለመምህራን፡ እመ፡ መሀሩነ፡ ምንተ፡ እመጸሕፍት፡ አምላካዊያት፡ ወእመ፡ መሀሩነ፡ እምጕሥዓተ፡ ልቦሙ፡ ተአዝዞቶሙ፡ በዝንቱ፡ ዘኢድልው።

ባህል፡ ታስዕ፡ በእንተ፡ ፈሊጥ፡ እምነ፡ ዘይደሉ፡ ወዘኢይደሉ፡ እምነ፡ በቀል፡ ወቍጥዓ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይሰነዓወነ፡ ወትረ፡ ከመ፡ ኢንትበቀል፡ ወኢንትቈጣዕ። ባሕቱ፡ ንትመዓዕ፡ በጊዜ፡ ዘይሰነዓው፡ ከመ፡ ኢንደቅ፡ በምክንያተ፡ ትሕትና፡ ውስተ፡ መሥገርተ፡ ሰይጣን፡ ወንርኀቅ፡ እምእግዚአብሔር፡ በተፈልጦ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደልወነ፡ ካዕበ፡ በምክንያተ፡ ቍጥዓነ፡ ዘይደሉ፡ ከመ፡ ኢንድኀፅ፡ ውስተ፡ ቍጥዓ፡ ዘኢይደሉ። እስመ፡ ትምይንቱ፡ ለመስተቃርን፡ ወተጓሕልዎቱ፡ በአምሳለ፡ ዛቲ፡ ግብር፡ ብዙኅ፡ ውእቱ። ወመፍቅድሰ፡ ብነ፡ ያስተጋብእ፡ ብዙኀ፡ ኀበ፡ ልባዌ፡ መንፈሳዊ፡ ወኀሢሠ፡ መጽሐፍ፡ አምላካዊ፡ በልብ፡ ቅጥቁጥ፡ ወትሑት። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ቍጥዓ፡ በእንተ፡ ግብር፡ ሥጋዊ፡ ነኪር፡ ውእቱ፡ እምሥነ፡ አምልኮ፡ አምላካዊ። ወከመ፡ ኢንኅፅፅ፡ እመንፈሳውያት፡ ይደልወነ፡ አሜሃ፡ ከመ፡ ንትመዓዕ።

ባሀል፡ ዓሥር፡ በእንተ፡ ጽርፈት፡ ወጽኢል፡ ወኵሉ፡ ጸታ፡ ትምይንት፡ ወቃል፡ ጽሩዕ፡ ወሕስው። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ንባእ፡ ውስተ፡ እሳተ፡ ገሃነም፡ በእንተ፡ ቀትል፡ ወዝሙት፡ ወምርዓት፡ ወዘይመስሎ፡ ለዝንቱ፡ ግሙራ፡ ዳእሙ፡ በእንተ፡ ሕምየት፡ ወድፍረት፡ ወተሣልቆ፡ ወዘይመስሎ፡ ለዝንቱ። አኮ፡ እምዘ፡ ተግህደ፡ ከመ፡ ይእቲ፡ ጽርፈት፡ ቀሊል፡ ወንእስት፡ ዳእሙ፡ ላዕለ፡ ግብር፡ ዘኮነ፡ እስመ፡ ኵነኔ፡ በእንተ፡ ዛቲ፡ ወእንታክቲ፡ ይከውን፡ ዕሩየ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደልዎ፡ ለብእሊ፡ ከመ፡ ይጽርፍ፡ ወይጽአል፡ ብእሴ፡ በተበቅሎ፡ እምነፍሱ፤ አው፡ በእንተ፡ ግብር፡ ዘኢይደሉ፡ ዳእሙ፡ በፈሊጥ፡ ማእከለ፡ ዝንቱ፡ በከመ፡ ኮነ፡ ማእከለ፡ ዘይደሉ፡ ወኢይደሉ። ወበቃል፡ ፍንው፡ ኵሉ፡ ዘይሣለቅ፡ በብእሊ፡ ወይጽእሎ፡ ወይጸርፎ፡ ግብተ፡ በቃል፡ ፍንው፡ ወበግብር፡ ካልእ፡ ይትከላእ፡ እምነ፡ ቍርባን።