Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

, scilicetsc. አልኢፍሉሳውያን፡ quod exponitur ዐፀውተ፡ አናቅጽ፡ ( πυλωροί ) F.N.
nomen actionisn. act.et Substantivumsubst.migratiola
b)exsiliumla: እሬስያ፡ ለኢየሩሳሌም፡ ለፍልሰት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,11 ; Jeremiae prophetia.Jer. 13,19 ; እለ፡ ኢወፅኡ፡ ውስተ፡ ፍልሰት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 36,16 vers. alt.; እስከ፡ አመ፡ ፍልሰት፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 5,22 ; Matthaei Evangelium.Matth. 1,12 ; Matthaei Evangelium.Matth. 1,17 .
c)transitiola: ፍልሰተ፡ ህርቃኖስ፡ ኀበ፡ ሰዱቃዊያን፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 301.
g)mobilitasla, mutabilitasla, inconstantiala: ለእመ፡ ሞእከ፡ ፍልሰተ፡ ኅሊናት፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 29 ; ኢፍልሰተ፡ (constantia) ኅሊና፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 44.
not foundsubst.subtilitasla; non usurpatur nisi in Acc.adverbium, adverbialiteradv. ጥቀ፡ subtiliterlai.e.
1)accuratela, ad amussimla, exactela, diligenterla: Josuae liber.Jos. 22,5 ; ( Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 mihi quidem ጥቀ፡ ad ዘባረከ፡ referendum videtur, at lectio alia est ጥንቁቀ፡ pro ጥቀ፡ ); ከመ፡ ይምላኅ፡ ጥቀ፡ እማእከለ፡ ሥርናይ፡ ክርዳደ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 19 Enc. ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ πάνυ μὲν οὖν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. 70 al. ( videasvid. sub በሕቁ፡ col. 98); etiam satisla( wohlde, hinlänglichde): ነጺሮሙ፡ ጥቀ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 28 Enc.
2)ipsumla, utiquela, sanela( ebende, geradede) በዝንቱ፡ ጥቀ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,42 ; ከመዝ፡ ጥቀ፡ ለብሓዊ፡ καθὼς ὁ κεραμεὺς οὗτος Jeremiae prophetia.Jer. 18,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,30 .
3)valdela, admodumla, vehementerla, perquamla: እፈቅድ፡ ጥቀ፡ ከመ፡ ትጽደቅ፡ liber Jobi.Job 33,32 ; λίαν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,28 ; σφόδρα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 35,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,13 ; ጥቀኑ፡ ትቴክዝ፡ አንተ፡ Jonae prophetia.Jon. 4,4 ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ ἐπὶ πλεῖον σφόδρα Jeremiae prophetia.Jer. 2,12 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,36 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,2 ; Threni, liber biblicus.Thren. 5,22 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 3,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,54 ; Lucae evangelium.Luc. 18,23 al.; περισσῶς Danielis prophetia.Dan. 7,7 ;
α)ubi ad adjectivum refertur, voculam ጥቀ፡ uno vel pluribus verbis interjectis ab eo separare amant: ብዙኃት፡ ሰራዊት፡ ጥቀ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,10 ; ዐቢይ፡ መቅሠፍት፡ ውስተ፡ ሀገር፡ ጥቀ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,12 ; Josuae liber.Jos. 9,7 ; Josuae liber.Jos. 22,8 ; በዐቢይ፡ ቀትል፡ ጥቀ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 14,17 .
β)passim respondent τί , ὡς , quantopere! quam!la ጥቀ፡ ሠነይኪ፡ τί ὡραιώθης Canticum Canticorum.Cant. 7,7 ; ጥቀ፡ ተሰብሐ፡ ሰምከ፡ ὡς θαυμαστόν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 83,1 .
γ)nonnumquam: magisla: sive sequensseq. እምነ፡ , ut: ገቢረ፡ ጽድቅ፡ ሥሙር፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ጥቀ፡ እምዘቢሐ፡ መሥዋዕት፡ μᾶλλον ἢ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,5 ; sive absoluteabs., ut: ወረሲዕሰ፡ ያነሥእ፡ ጥቀ፡ ጽልአ፡ μᾶλλον Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,18 ; et sequensseq. ኢ፡ non magislai.e. nihilo minus nonlaLucae evangelium.Luc. 22,53 .
δ) መጠነ፡ ጥቀ፡ quantumvislaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 34,12 .
4)adeola, vella, etiamla( sogarde), Evangelium Joannis.Joh. 8,52 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,24 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,3 ; liber Jobi.Job 4,18 ; አስራበ፡ ሰማይ፡ ጥቀ፡ ለእመ፡ ወረደ፡ ዲቤሆሙ፡ ኢኮነ፡ ጊዜሁ፡ (seq.: quanto minus) Reliquiae Baruch.Rel. Bar. ; omnia quae repuisti reddes እስከ፡ ጥቀ፡ ግማሸ፡ ኅብስት፡ ዘሄድከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 269. n. 1224
5)praemisso vel sequente ኢ፡ , scilicetsc. ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ ne quidemla: liber Jobi.Job 4,18 ; liber Jobi.Job 15,15 ; ማየ፡ ጥቀ፡ ኢያስተይኮ፡ ለጽሙእ፡ liber Jobi.Job 22,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,32 ; Lucae evangelium.Luc. 7,44 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 12,27 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,1 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,4 ; ነፍሶ፡ ጥቀ፡ ኢምሕከ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2. Voc. Ae.: ጥቀ፡ ዘ፡ በ፫ እጅግ፡ ለኳ፡ ስኳ፡ (v. ለካ፡ ስንኳ፡ ).
not foundsubst.subtilitasla; non usurpatur nisi in Acc.adverbium, adverbialiteradv. ጥቀ፡ subtiliterlai.e.
1)accuratela, ad amussimla, exactela, diligenterla: Josuae liber.Jos. 22,5 ; ( Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 mihi quidem ጥቀ፡ ad ዘባረከ፡ referendum videtur, at lectio alia est ጥንቁቀ፡ pro ጥቀ፡ ); ከመ፡ ይምላኅ፡ ጥቀ፡ እማእከለ፡ ሥርናይ፡ ክርዳደ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 19 Enc. ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ πάνυ μὲν οὖν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. 70 al. ( videasvid. sub በሕቁ፡ col. 98); etiam satisla( wohlde, hinlänglichde): ነጺሮሙ፡ ጥቀ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 28 Enc.
2)ipsumla, utiquela, sanela( ebende, geradede) በዝንቱ፡ ጥቀ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,42 ; ከመዝ፡ ጥቀ፡ ለብሓዊ፡ καθὼς ὁ κεραμεὺς οὗτος Jeremiae prophetia.Jer. 18,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,30 .
3)valdela, admodumla, vehementerla, perquamla: እፈቅድ፡ ጥቀ፡ ከመ፡ ትጽደቅ፡ liber Jobi.Job 33,32 ; λίαν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,28 ; σφόδρα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 35,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,13 ; ጥቀኑ፡ ትቴክዝ፡ አንተ፡ Jonae prophetia.Jon. 4,4 ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ ἐπὶ πλεῖον σφόδρα Jeremiae prophetia.Jer. 2,12 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,36 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,2 ; Threni, liber biblicus.Thren. 5,22 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 3,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,54 ; Lucae evangelium.Luc. 18,23 al.; περισσῶς Danielis prophetia.Dan. 7,7 ;
α)ubi ad adjectivum refertur, voculam ጥቀ፡ uno vel pluribus verbis interjectis ab eo separare amant: ብዙኃት፡ ሰራዊት፡ ጥቀ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,10 ; ዐቢይ፡ መቅሠፍት፡ ውስተ፡ ሀገር፡ ጥቀ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,12 ; Josuae liber.Jos. 9,7 ; Josuae liber.Jos. 22,8 ; በዐቢይ፡ ቀትል፡ ጥቀ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 14,17 .
β)passim respondent τί , ὡς , quantopere! quam!la ጥቀ፡ ሠነይኪ፡ τί ὡραιώθης Canticum Canticorum.Cant. 7,7 ; ጥቀ፡ ተሰብሐ፡ ሰምከ፡ ὡς θαυμαστόν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 83,1 .
γ)nonnumquam: magisla: sive sequensseq. እምነ፡ , ut: ገቢረ፡ ጽድቅ፡ ሥሙር፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ጥቀ፡ እምዘቢሐ፡ መሥዋዕት፡ μᾶλλον ἢ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,5 ; sive absoluteabs., ut: ወረሲዕሰ፡ ያነሥእ፡ ጥቀ፡ ጽልአ፡ μᾶλλον Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,18 ; et sequensseq. ኢ፡ non magislai.e. nihilo minus nonlaLucae evangelium.Luc. 22,53 .
δ) መጠነ፡ ጥቀ፡ quantumvislaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 34,12 .
4)adeola, vella, etiamla( sogarde), Evangelium Joannis.Joh. 8,52 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,24 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,3 ; liber Jobi.Job 4,18 ; አስራበ፡ ሰማይ፡ ጥቀ፡ ለእመ፡ ወረደ፡ ዲቤሆሙ፡ ኢኮነ፡ ጊዜሁ፡ (seq.: quanto minus) Reliquiae Baruch.Rel. Bar. ; omnia quae repuisti reddes እስከ፡ ጥቀ፡ ግማሸ፡ ኅብስት፡ ዘሄድከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 269. n. 1224
5)praemisso vel sequente ኢ፡ , scilicetsc. ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ ne quidemla: liber Jobi.Job 4,18 ; liber Jobi.Job 15,15 ; ማየ፡ ጥቀ፡ ኢያስተይኮ፡ ለጽሙእ፡ liber Jobi.Job 22,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,32 ; Lucae evangelium.Luc. 7,44 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 12,27 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,1 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,4 ; ነፍሶ፡ ጥቀ፡ ኢምሕከ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2. Voc. Ae.: ጥቀ፡ ዘ፡ በ፫ እጅግ፡ ለኳ፡ ስኳ፡ (v. ለካ፡ ስንኳ፡ ).
not foundsubst.subtilitasla; non usurpatur nisi in Acc.adverbium, adverbialiteradv. ጥቀ፡ subtiliterlai.e.
1)accuratela, ad amussimla, exactela, diligenterla: Josuae liber.Jos. 22,5 ; ( Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 mihi quidem ጥቀ፡ ad ዘባረከ፡ referendum videtur, at lectio alia est ጥንቁቀ፡ pro ጥቀ፡ ); ከመ፡ ይምላኅ፡ ጥቀ፡ እማእከለ፡ ሥርናይ፡ ክርዳደ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 19 Enc. ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ πάνυ μὲν οὖν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. 70 al. ( videasvid. sub በሕቁ፡ col. 98); etiam satisla( wohlde, hinlänglichde): ነጺሮሙ፡ ጥቀ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 28 Enc.
2)ipsumla, utiquela, sanela( ebende, geradede) በዝንቱ፡ ጥቀ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,42 ; ከመዝ፡ ጥቀ፡ ለብሓዊ፡ καθὼς ὁ κεραμεὺς οὗτος Jeremiae prophetia.Jer. 18,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,30 .
3)valdela, admodumla, vehementerla, perquamla: እፈቅድ፡ ጥቀ፡ ከመ፡ ትጽደቅ፡ liber Jobi.Job 33,32 ; λίαν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,28 ; σφόδρα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 35,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,13 ; ጥቀኑ፡ ትቴክዝ፡ አንተ፡ Jonae prophetia.Jon. 4,4 ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ ἐπὶ πλεῖον σφόδρα Jeremiae prophetia.Jer. 2,12 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,36 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,2 ; Threni, liber biblicus.Thren. 5,22 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 3,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,54 ; Lucae evangelium.Luc. 18,23 al.; περισσῶς Danielis prophetia.Dan. 7,7 ;
α)ubi ad adjectivum refertur, voculam ጥቀ፡ uno vel pluribus verbis interjectis ab eo separare amant: ብዙኃት፡ ሰራዊት፡ ጥቀ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,10 ; ዐቢይ፡ መቅሠፍት፡ ውስተ፡ ሀገር፡ ጥቀ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,12 ; Josuae liber.Jos. 9,7 ; Josuae liber.Jos. 22,8 ; በዐቢይ፡ ቀትል፡ ጥቀ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 14,17 .
β)passim respondent τί , ὡς , quantopere! quam!la ጥቀ፡ ሠነይኪ፡ τί ὡραιώθης Canticum Canticorum.Cant. 7,7 ; ጥቀ፡ ተሰብሐ፡ ሰምከ፡ ὡς θαυμαστόν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 83,1 .
γ)nonnumquam: magisla: sive sequensseq. እምነ፡ , ut: ገቢረ፡ ጽድቅ፡ ሥሙር፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ጥቀ፡ እምዘቢሐ፡ መሥዋዕት፡ μᾶλλον ἢ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,5 ; sive absoluteabs., ut: ወረሲዕሰ፡ ያነሥእ፡ ጥቀ፡ ጽልአ፡ μᾶλλον Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,18 ; et sequensseq. ኢ፡ non magislai.e. nihilo minus nonlaLucae evangelium.Luc. 22,53 .
δ) መጠነ፡ ጥቀ፡ quantumvislaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 34,12 .
4)adeola, vella, etiamla( sogarde), Evangelium Joannis.Joh. 8,52 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,24 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,3 ; liber Jobi.Job 4,18 ; አስራበ፡ ሰማይ፡ ጥቀ፡ ለእመ፡ ወረደ፡ ዲቤሆሙ፡ ኢኮነ፡ ጊዜሁ፡ (seq.: quanto minus) Reliquiae Baruch.Rel. Bar. ; omnia quae repuisti reddes እስከ፡ ጥቀ፡ ግማሸ፡ ኅብስት፡ ዘሄድከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 269. n. 1224
5)praemisso vel sequente ኢ፡ , scilicetsc. ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ ne quidemla: liber Jobi.Job 4,18 ; liber Jobi.Job 15,15 ; ማየ፡ ጥቀ፡ ኢያስተይኮ፡ ለጽሙእ፡ liber Jobi.Job 22,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,32 ; Lucae evangelium.Luc. 7,44 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 12,27 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,1 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,4 ; ነፍሶ፡ ጥቀ፡ ኢምሕከ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2. Voc. Ae.: ጥቀ፡ ዘ፡ በ፫ እጅግ፡ ለኳ፡ ስኳ፡ (v. ለካ፡ ስንኳ፡ ).
not foundsubst.subtilitasla; non usurpatur nisi in Acc.adverbium, adverbialiteradv. ጥቀ፡ subtiliterlai.e.
1)accuratela, ad amussimla, exactela, diligenterla: Josuae liber.Jos. 22,5 ; ( Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 mihi quidem ጥቀ፡ ad ዘባረከ፡ referendum videtur, at lectio alia est ጥንቁቀ፡ pro ጥቀ፡ ); ከመ፡ ይምላኅ፡ ጥቀ፡ እማእከለ፡ ሥርናይ፡ ክርዳደ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 19 Enc. ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ πάνυ μὲν οὖν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. 70 al. ( videasvid. sub በሕቁ፡ col. 98); etiam satisla( wohlde, hinlänglichde): ነጺሮሙ፡ ጥቀ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 28 Enc.
2)ipsumla, utiquela, sanela( ebende, geradede) በዝንቱ፡ ጥቀ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,42 ; ከመዝ፡ ጥቀ፡ ለብሓዊ፡ καθὼς ὁ κεραμεὺς οὗτος Jeremiae prophetia.Jer. 18,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,30 .
3)valdela, admodumla, vehementerla, perquamla: እፈቅድ፡ ጥቀ፡ ከመ፡ ትጽደቅ፡ liber Jobi.Job 33,32 ; λίαν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,28 ; σφόδρα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 35,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,13 ; ጥቀኑ፡ ትቴክዝ፡ አንተ፡ Jonae prophetia.Jon. 4,4 ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ ἐπὶ πλεῖον σφόδρα Jeremiae prophetia.Jer. 2,12 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,36 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,2 ; Threni, liber biblicus.Thren. 5,22 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 3,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,54 ; Lucae evangelium.Luc. 18,23 al.; περισσῶς Danielis prophetia.Dan. 7,7 ;
α)ubi ad adjectivum refertur, voculam ጥቀ፡ uno vel pluribus verbis interjectis ab eo separare amant: ብዙኃት፡ ሰራዊት፡ ጥቀ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,10 ; ዐቢይ፡ መቅሠፍት፡ ውስተ፡ ሀገር፡ ጥቀ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,12 ; Josuae liber.Jos. 9,7 ; Josuae liber.Jos. 22,8 ; በዐቢይ፡ ቀትል፡ ጥቀ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 14,17 .
β)passim respondent τί , ὡς , quantopere! quam!la ጥቀ፡ ሠነይኪ፡ τί ὡραιώθης Canticum Canticorum.Cant. 7,7 ; ጥቀ፡ ተሰብሐ፡ ሰምከ፡ ὡς θαυμαστόν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 83,1 .
γ)nonnumquam: magisla: sive sequensseq. እምነ፡ , ut: ገቢረ፡ ጽድቅ፡ ሥሙር፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ጥቀ፡ እምዘቢሐ፡ መሥዋዕት፡ μᾶλλον ἢ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,5 ; sive absoluteabs., ut: ወረሲዕሰ፡ ያነሥእ፡ ጥቀ፡ ጽልአ፡ μᾶλλον Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,18 ; et sequensseq. ኢ፡ non magislai.e. nihilo minus nonlaLucae evangelium.Luc. 22,53 .
δ) መጠነ፡ ጥቀ፡ quantumvislaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 34,12 .
4)adeola, vella, etiamla( sogarde), Evangelium Joannis.Joh. 8,52 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,24 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,3 ; liber Jobi.Job 4,18 ; አስራበ፡ ሰማይ፡ ጥቀ፡ ለእመ፡ ወረደ፡ ዲቤሆሙ፡ ኢኮነ፡ ጊዜሁ፡ (seq.: quanto minus) Reliquiae Baruch.Rel. Bar. ; omnia quae repuisti reddes እስከ፡ ጥቀ፡ ግማሸ፡ ኅብስት፡ ዘሄድከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 269. n. 1224
5)praemisso vel sequente ኢ፡ , scilicetsc. ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ ne quidemla: liber Jobi.Job 4,18 ; liber Jobi.Job 15,15 ; ማየ፡ ጥቀ፡ ኢያስተይኮ፡ ለጽሙእ፡ liber Jobi.Job 22,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,32 ; Lucae evangelium.Luc. 7,44 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 12,27 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,1 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,4 ; ነፍሶ፡ ጥቀ፡ ኢምሕከ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2. Voc. Ae.: ጥቀ፡ ዘ፡ በ፫ እጅግ፡ ለኳ፡ ስኳ፡ (v. ለካ፡ ስንኳ፡ ).
particula negandi [hebr. אִי ; utrum አይ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,10 ejusdem particulae negativae forma antiquior an pronomenpron.interrog. sit, dubium videtur]. Non absolute ponitur ( videasvid. አኮ፡ , አልቦ፡ ), sed negandis sive enunciationibus sive singulis nominibus adhibetur. Verbo nominive, cui vim negativam tribuit, praefigi solet, ut: ኢይገብሩ፡ , sed accedente particula enclitica eam a suo verbo vel nomine separare licet, ut: ወኢሂ፡ ትትዌሰክ፡ ወኢሂ፡ ተሐጽጽ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt, ኢኬ፡ ትዘሀሩ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,10 ( Cod. Laur.); Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88. Vim negativam tribuit
1)enunciationi
a)simplici: nonla, haudla, et praedicato praefigitur, ut: ኢያውሥአ፡ (pro ኢአውሥአ፡ gramm.§ 48,5) ኢየሱስ፡ ቃለ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,1 ; ኢያድኅነኪ፡ አምላክኪ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 5,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,15 ; ኢታአምሩኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,24 ; ዓዲሁ፡ አንትሙኒ፡ ኢለባውያን፡ አንትሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,16 ; rarius alii sententiae parti, quae emphaseos causa praedicato praemissa est, praefigitur, ut: ኢሰማየ፡ የዐርጉ፡ ወኢምድረ፡ ይበጽሑ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 45,2 ; quamquam tum ante praedicatum vel pronomenpron.relativumrel. ዘ፡ interponere amant, ut: አመ፡ ኢበዝንቱ፡ ደብር፡ ወኢበኢየሩሳሌም፡ ዘይሰግዱ፡ Evangelium Joannis.Joh. 4,21 Platt; vel particulam ኢ፡ repetere Evangelium Joannis.Joh. 4,21 romanae editionisrom.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; ኢሊተ፡ ኢይኩን፡ ወኢላቲ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 8,7 ; ኢኬ፡ ንዋይ፡ ኢይበቍዕ፡ vel ኢኬ፡ አብ፡ ኢይቤዙ፡ ወልዶ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88 ; etiam ወኢሂ፡ ኢይክሎ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt; enunciationum earum, in quibus vel praedicatum vel copula subjecti et praedicati omissa sunt, exempla sunt: ገብረ፡ እኩየ፡ ወባሕቱ፡ ኢከመ፡ ነገሥተ፡ እስራኤል፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,2 ; ወኢጽንዐ፡ ሰማይ፡ ላዕሌሁ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 18,12 .
2)nominibus,
a)Infinitivis: ኢለነዲቅ፡ አብያተ፡ ወኢለነቢር፡ ህየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,18 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,10 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,1 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,19 ; በእንተ፡ ኢዐቂቦቱ፡ ላቲ፡ F.N. 29.
b)cuivis nomini et abstracto et concreto (lat.: inla-): ኢሕዝብየ፡ Hosea.Hos. 1,10 ; ኢአማኒ፡ increduluslaF.N. 24,5; ኢምሒከ፡ ሥጋ፡ ἀφειδία σώματος ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2, 23 Platt; ኢዘምዎ፡ ἐγκράτεια not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 1,6 ; ኢአሚኖቶሙ፡ ἀπιστία αὐτῶν Matthaei Evangelium.Matth. 13,58 ; በኢያእምሮ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 22,29 ; በኢድልወትነ፡ ob indignitatem nostramlaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 16.
3)
a)Ubi enunciationis negativae pars aliqua e pluribus membris copula ወ፡ conjunctis composita est, ante singula membra ኢ፡ repetere amant ( necla- necla): በሓውርት፡ ኀበ፡ ኢያአምሩ፡ ኢእሙንቱ፡ ወኢአበዊሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,62 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,38 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,39 ; Deuteronomium.Deut. 28,36 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,19 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,20 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 12,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; ኢይከውኑ፡ ዐዚዛነ፡ ወኢልዑላነ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 38,4 ; ኢይንሣእ፡ ኢፈትለ፡ ወኢቶታነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; Deuteronomium.Deut. 23,20 ; Judicum liber.Jud. 1,27 ; Lucae evangelium.Luc. 9,3 ; ኢተግሕሣ፡ ኢለየማን፡ ወኢለፀጋም፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 6,12 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26.
b)etiam ubi primo loco aliae negationes (atque ኢ፡ ) positae sunt, ut: እለ፡ አልቦሙ፡ አብ፡ ወኢእም፡ ወኢአዛዚ፡ F.N. 24,3; in specie ubi praepositioni ዘእንበለ፡ sinela, plura nomina subjuncta sunt, alterum tertiumve non per ወ፡ sed per ወኢ፡ annectere solent: ዘእንበለ፡ ነፍስ፡ ወኢነሶሳው፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,5 ; ዘእንበለ፡ ምክንያት፡ ወኢአበሳ፡ absque causa et culpalaF.M. 12,2; ዘእንበለ፡ ነጽሮ፡ መልክዐ፡ ብእሲት፡ ወኢሁከት፡ ዘኅሊና፡ F.M. 14,1; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 163,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 166,4 .
c) ወኢ፡ vel ወኢሂ፡ ወኢ ሂ፡ ወኢ ኒ፡ necla, nequelaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,32 ; Lucae evangelium.Luc. 20,36 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,24 ; n. 716 ኢ፡ ወኢ፡ , ወኢ፡ ወኢ፡ , ኢሂ፡ ወኢሂ፡ , ኒ፡ ወኢ ኒ፡ necla- neclaEvangelium Joannis.Joh. 4,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,36 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 2,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 7,16 ; ኢመኑ፡ vel ወኢመኑሂ፡ nemola, ኢምንት፡ , ወኢምንት፡ , ወኢምንትሂ፡ nihillavideasvid. መኑ፡ et ምንት፡ ; ወኢአሐዱ፡ ne unus quidemla, nulluslavideasvid.sub አሐዱ፡ ; ኢ፡ ኵሉ፡ vel ኵሉ፡ ኢ፡ nullusla, nihillavid. ኵሉ፡ ; ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ nela quidemlavideasvid. sub ጥቀ፡ ; ኢ፡ እንከ፡ non ampliuslavid. sub እንከ፡ ; ዓዲ፡ ኢ፡ nondumlavideasvid. sub ዓዲ፡ ; ግሙራ፡ ኢ፡ et ኢ፡ ግሙራ፡ numquamlavideasvid. sub ግሙራ፡
particula negandi [hebr. אִי ; utrum አይ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,10 ejusdem particulae negativae forma antiquior an pronomenpron.interrog. sit, dubium videtur]. Non absolute ponitur ( videasvid. አኮ፡ , አልቦ፡ ), sed negandis sive enunciationibus sive singulis nominibus adhibetur. Verbo nominive, cui vim negativam tribuit, praefigi solet, ut: ኢይገብሩ፡ , sed accedente particula enclitica eam a suo verbo vel nomine separare licet, ut: ወኢሂ፡ ትትዌሰክ፡ ወኢሂ፡ ተሐጽጽ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt, ኢኬ፡ ትዘሀሩ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,10 ( Cod. Laur.); Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88. Vim negativam tribuit
1)enunciationi
a)simplici: nonla, haudla, et praedicato praefigitur, ut: ኢያውሥአ፡ (pro ኢአውሥአ፡ gramm.§ 48,5) ኢየሱስ፡ ቃለ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,1 ; ኢያድኅነኪ፡ አምላክኪ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 5,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,15 ; ኢታአምሩኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,24 ; ዓዲሁ፡ አንትሙኒ፡ ኢለባውያን፡ አንትሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,16 ; rarius alii sententiae parti, quae emphaseos causa praedicato praemissa est, praefigitur, ut: ኢሰማየ፡ የዐርጉ፡ ወኢምድረ፡ ይበጽሑ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 45,2 ; quamquam tum ante praedicatum vel pronomenpron.relativumrel. ዘ፡ interponere amant, ut: አመ፡ ኢበዝንቱ፡ ደብር፡ ወኢበኢየሩሳሌም፡ ዘይሰግዱ፡ Evangelium Joannis.Joh. 4,21 Platt; vel particulam ኢ፡ repetere Evangelium Joannis.Joh. 4,21 romanae editionisrom.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; ኢሊተ፡ ኢይኩን፡ ወኢላቲ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 8,7 ; ኢኬ፡ ንዋይ፡ ኢይበቍዕ፡ vel ኢኬ፡ አብ፡ ኢይቤዙ፡ ወልዶ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88 ; etiam ወኢሂ፡ ኢይክሎ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt; enunciationum earum, in quibus vel praedicatum vel copula subjecti et praedicati omissa sunt, exempla sunt: ገብረ፡ እኩየ፡ ወባሕቱ፡ ኢከመ፡ ነገሥተ፡ እስራኤል፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,2 ; ወኢጽንዐ፡ ሰማይ፡ ላዕሌሁ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 18,12 .
2)nominibus,
a)Infinitivis: ኢለነዲቅ፡ አብያተ፡ ወኢለነቢር፡ ህየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,18 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,10 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,1 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,19 ; በእንተ፡ ኢዐቂቦቱ፡ ላቲ፡ F.N. 29.
b)cuivis nomini et abstracto et concreto (lat.: inla-): ኢሕዝብየ፡ Hosea.Hos. 1,10 ; ኢአማኒ፡ increduluslaF.N. 24,5; ኢምሒከ፡ ሥጋ፡ ἀφειδία σώματος ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2, 23 Platt; ኢዘምዎ፡ ἐγκράτεια not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 1,6 ; ኢአሚኖቶሙ፡ ἀπιστία αὐτῶν Matthaei Evangelium.Matth. 13,58 ; በኢያእምሮ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 22,29 ; በኢድልወትነ፡ ob indignitatem nostramlaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 16.
3)
a)Ubi enunciationis negativae pars aliqua e pluribus membris copula ወ፡ conjunctis composita est, ante singula membra ኢ፡ repetere amant ( necla- necla): በሓውርት፡ ኀበ፡ ኢያአምሩ፡ ኢእሙንቱ፡ ወኢአበዊሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,62 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,38 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,39 ; Deuteronomium.Deut. 28,36 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,19 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,20 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 12,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; ኢይከውኑ፡ ዐዚዛነ፡ ወኢልዑላነ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 38,4 ; ኢይንሣእ፡ ኢፈትለ፡ ወኢቶታነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; Deuteronomium.Deut. 23,20 ; Judicum liber.Jud. 1,27 ; Lucae evangelium.Luc. 9,3 ; ኢተግሕሣ፡ ኢለየማን፡ ወኢለፀጋም፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 6,12 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26.
b)etiam ubi primo loco aliae negationes (atque ኢ፡ ) positae sunt, ut: እለ፡ አልቦሙ፡ አብ፡ ወኢእም፡ ወኢአዛዚ፡ F.N. 24,3; in specie ubi praepositioni ዘእንበለ፡ sinela, plura nomina subjuncta sunt, alterum tertiumve non per ወ፡ sed per ወኢ፡ annectere solent: ዘእንበለ፡ ነፍስ፡ ወኢነሶሳው፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,5 ; ዘእንበለ፡ ምክንያት፡ ወኢአበሳ፡ absque causa et culpalaF.M. 12,2; ዘእንበለ፡ ነጽሮ፡ መልክዐ፡ ብእሲት፡ ወኢሁከት፡ ዘኅሊና፡ F.M. 14,1; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 163,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 166,4 .
c) ወኢ፡ vel ወኢሂ፡ ወኢ ሂ፡ ወኢ ኒ፡ necla, nequelaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,32 ; Lucae evangelium.Luc. 20,36 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,24 ; n. 716 ኢ፡ ወኢ፡ , ወኢ፡ ወኢ፡ , ኢሂ፡ ወኢሂ፡ , ኒ፡ ወኢ ኒ፡ necla- neclaEvangelium Joannis.Joh. 4,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,36 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 2,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 7,16 ; ኢመኑ፡ vel ወኢመኑሂ፡ nemola, ኢምንት፡ , ወኢምንት፡ , ወኢምንትሂ፡ nihillavideasvid. መኑ፡ et ምንት፡ ; ወኢአሐዱ፡ ne unus quidemla, nulluslavideasvid.sub አሐዱ፡ ; ኢ፡ ኵሉ፡ vel ኵሉ፡ ኢ፡ nullusla, nihillavid. ኵሉ፡ ; ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ nela quidemlavideasvid. sub ጥቀ፡ ; ኢ፡ እንከ፡ non ampliuslavid. sub እንከ፡ ; ዓዲ፡ ኢ፡ nondumlavideasvid. sub ዓዲ፡ ; ግሙራ፡ ኢ፡ et ኢ፡ ግሙራ፡ numquamlavideasvid. sub ግሙራ፡
particula negandi [hebr. אִי ; utrum አይ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,10 ejusdem particulae negativae forma antiquior an pronomenpron.interrog. sit, dubium videtur]. Non absolute ponitur ( videasvid. አኮ፡ , አልቦ፡ ), sed negandis sive enunciationibus sive singulis nominibus adhibetur. Verbo nominive, cui vim negativam tribuit, praefigi solet, ut: ኢይገብሩ፡ , sed accedente particula enclitica eam a suo verbo vel nomine separare licet, ut: ወኢሂ፡ ትትዌሰክ፡ ወኢሂ፡ ተሐጽጽ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt, ኢኬ፡ ትዘሀሩ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,10 ( Cod. Laur.); Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88. Vim negativam tribuit
1)enunciationi
a)simplici: nonla, haudla, et praedicato praefigitur, ut: ኢያውሥአ፡ (pro ኢአውሥአ፡ gramm.§ 48,5) ኢየሱስ፡ ቃለ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,1 ; ኢያድኅነኪ፡ አምላክኪ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 5,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,15 ; ኢታአምሩኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,24 ; ዓዲሁ፡ አንትሙኒ፡ ኢለባውያን፡ አንትሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,16 ; rarius alii sententiae parti, quae emphaseos causa praedicato praemissa est, praefigitur, ut: ኢሰማየ፡ የዐርጉ፡ ወኢምድረ፡ ይበጽሑ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 45,2 ; quamquam tum ante praedicatum vel pronomenpron.relativumrel. ዘ፡ interponere amant, ut: አመ፡ ኢበዝንቱ፡ ደብር፡ ወኢበኢየሩሳሌም፡ ዘይሰግዱ፡ Evangelium Joannis.Joh. 4,21 Platt; vel particulam ኢ፡ repetere Evangelium Joannis.Joh. 4,21 romanae editionisrom.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; ኢሊተ፡ ኢይኩን፡ ወኢላቲ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 8,7 ; ኢኬ፡ ንዋይ፡ ኢይበቍዕ፡ vel ኢኬ፡ አብ፡ ኢይቤዙ፡ ወልዶ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88 ; etiam ወኢሂ፡ ኢይክሎ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt; enunciationum earum, in quibus vel praedicatum vel copula subjecti et praedicati omissa sunt, exempla sunt: ገብረ፡ እኩየ፡ ወባሕቱ፡ ኢከመ፡ ነገሥተ፡ እስራኤል፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,2 ; ወኢጽንዐ፡ ሰማይ፡ ላዕሌሁ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 18,12 .
2)nominibus,
a)Infinitivis: ኢለነዲቅ፡ አብያተ፡ ወኢለነቢር፡ ህየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,18 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,10 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,1 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,19 ; በእንተ፡ ኢዐቂቦቱ፡ ላቲ፡ F.N. 29.
b)cuivis nomini et abstracto et concreto (lat.: inla-): ኢሕዝብየ፡ Hosea.Hos. 1,10 ; ኢአማኒ፡ increduluslaF.N. 24,5; ኢምሒከ፡ ሥጋ፡ ἀφειδία σώματος ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2, 23 Platt; ኢዘምዎ፡ ἐγκράτεια not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 1,6 ; ኢአሚኖቶሙ፡ ἀπιστία αὐτῶν Matthaei Evangelium.Matth. 13,58 ; በኢያእምሮ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 22,29 ; በኢድልወትነ፡ ob indignitatem nostramlaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 16.
3)
a)Ubi enunciationis negativae pars aliqua e pluribus membris copula ወ፡ conjunctis composita est, ante singula membra ኢ፡ repetere amant ( necla- necla): በሓውርት፡ ኀበ፡ ኢያአምሩ፡ ኢእሙንቱ፡ ወኢአበዊሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,62 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,38 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,39 ; Deuteronomium.Deut. 28,36 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,19 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,20 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 12,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; ኢይከውኑ፡ ዐዚዛነ፡ ወኢልዑላነ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 38,4 ; ኢይንሣእ፡ ኢፈትለ፡ ወኢቶታነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; Deuteronomium.Deut. 23,20 ; Judicum liber.Jud. 1,27 ; Lucae evangelium.Luc. 9,3 ; ኢተግሕሣ፡ ኢለየማን፡ ወኢለፀጋም፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 6,12 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26.
b)etiam ubi primo loco aliae negationes (atque ኢ፡ ) positae sunt, ut: እለ፡ አልቦሙ፡ አብ፡ ወኢእም፡ ወኢአዛዚ፡ F.N. 24,3; in specie ubi praepositioni ዘእንበለ፡ sinela, plura nomina subjuncta sunt, alterum tertiumve non per ወ፡ sed per ወኢ፡ annectere solent: ዘእንበለ፡ ነፍስ፡ ወኢነሶሳው፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,5 ; ዘእንበለ፡ ምክንያት፡ ወኢአበሳ፡ absque causa et culpalaF.M. 12,2; ዘእንበለ፡ ነጽሮ፡ መልክዐ፡ ብእሲት፡ ወኢሁከት፡ ዘኅሊና፡ F.M. 14,1; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 163,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 166,4 .
c) ወኢ፡ vel ወኢሂ፡ ወኢ ሂ፡ ወኢ ኒ፡ necla, nequelaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,32 ; Lucae evangelium.Luc. 20,36 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,24 ; n. 716 ኢ፡ ወኢ፡ , ወኢ፡ ወኢ፡ , ኢሂ፡ ወኢሂ፡ , ኒ፡ ወኢ ኒ፡ necla- neclaEvangelium Joannis.Joh. 4,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,36 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 2,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 7,16 ; ኢመኑ፡ vel ወኢመኑሂ፡ nemola, ኢምንት፡ , ወኢምንት፡ , ወኢምንትሂ፡ nihillavideasvid. መኑ፡ et ምንት፡ ; ወኢአሐዱ፡ ne unus quidemla, nulluslavideasvid.sub አሐዱ፡ ; ኢ፡ ኵሉ፡ vel ኵሉ፡ ኢ፡ nullusla, nihillavid. ኵሉ፡ ; ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ nela quidemlavideasvid. sub ጥቀ፡ ; ኢ፡ እንከ፡ non ampliuslavid. sub እንከ፡ ; ዓዲ፡ ኢ፡ nondumlavideasvid. sub ዓዲ፡ ; ግሙራ፡ ኢ፡ et ኢ፡ ግሙራ፡ numquamlavideasvid. sub ግሙራ፡
particula negandi [hebr. אִי ; utrum አይ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,10 ejusdem particulae negativae forma antiquior an pronomenpron.interrog. sit, dubium videtur]. Non absolute ponitur ( videasvid. አኮ፡ , አልቦ፡ ), sed negandis sive enunciationibus sive singulis nominibus adhibetur. Verbo nominive, cui vim negativam tribuit, praefigi solet, ut: ኢይገብሩ፡ , sed accedente particula enclitica eam a suo verbo vel nomine separare licet, ut: ወኢሂ፡ ትትዌሰክ፡ ወኢሂ፡ ተሐጽጽ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt, ኢኬ፡ ትዘሀሩ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,10 ( Cod. Laur.); Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88. Vim negativam tribuit
1)enunciationi
a)simplici: nonla, haudla, et praedicato praefigitur, ut: ኢያውሥአ፡ (pro ኢአውሥአ፡ gramm.§ 48,5) ኢየሱስ፡ ቃለ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,1 ; ኢያድኅነኪ፡ አምላክኪ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 5,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,15 ; ኢታአምሩኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,24 ; ዓዲሁ፡ አንትሙኒ፡ ኢለባውያን፡ አንትሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,16 ; rarius alii sententiae parti, quae emphaseos causa praedicato praemissa est, praefigitur, ut: ኢሰማየ፡ የዐርጉ፡ ወኢምድረ፡ ይበጽሑ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 45,2 ; quamquam tum ante praedicatum vel pronomenpron.relativumrel. ዘ፡ interponere amant, ut: አመ፡ ኢበዝንቱ፡ ደብር፡ ወኢበኢየሩሳሌም፡ ዘይሰግዱ፡ Evangelium Joannis.Joh. 4,21 Platt; vel particulam ኢ፡ repetere Evangelium Joannis.Joh. 4,21 romanae editionisrom.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; ኢሊተ፡ ኢይኩን፡ ወኢላቲ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 8,7 ; ኢኬ፡ ንዋይ፡ ኢይበቍዕ፡ vel ኢኬ፡ አብ፡ ኢይቤዙ፡ ወልዶ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88 ; etiam ወኢሂ፡ ኢይክሎ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt; enunciationum earum, in quibus vel praedicatum vel copula subjecti et praedicati omissa sunt, exempla sunt: ገብረ፡ እኩየ፡ ወባሕቱ፡ ኢከመ፡ ነገሥተ፡ እስራኤል፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,2 ; ወኢጽንዐ፡ ሰማይ፡ ላዕሌሁ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 18,12 .
2)nominibus,
a)Infinitivis: ኢለነዲቅ፡ አብያተ፡ ወኢለነቢር፡ ህየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,18 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,10 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,1 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,19 ; በእንተ፡ ኢዐቂቦቱ፡ ላቲ፡ F.N. 29.
b)cuivis nomini et abstracto et concreto (lat.: inla-): ኢሕዝብየ፡ Hosea.Hos. 1,10 ; ኢአማኒ፡ increduluslaF.N. 24,5; ኢምሒከ፡ ሥጋ፡ ἀφειδία σώματος ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2, 23 Platt; ኢዘምዎ፡ ἐγκράτεια not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 1,6 ; ኢአሚኖቶሙ፡ ἀπιστία αὐτῶν Matthaei Evangelium.Matth. 13,58 ; በኢያእምሮ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 22,29 ; በኢድልወትነ፡ ob indignitatem nostramlaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 16.
3)
a)Ubi enunciationis negativae pars aliqua e pluribus membris copula ወ፡ conjunctis composita est, ante singula membra ኢ፡ repetere amant ( necla- necla): በሓውርት፡ ኀበ፡ ኢያአምሩ፡ ኢእሙንቱ፡ ወኢአበዊሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,62 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,38 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,39 ; Deuteronomium.Deut. 28,36 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,19 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,20 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 12,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; ኢይከውኑ፡ ዐዚዛነ፡ ወኢልዑላነ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 38,4 ; ኢይንሣእ፡ ኢፈትለ፡ ወኢቶታነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; Deuteronomium.Deut. 23,20 ; Judicum liber.Jud. 1,27 ; Lucae evangelium.Luc. 9,3 ; ኢተግሕሣ፡ ኢለየማን፡ ወኢለፀጋም፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 6,12 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26.
b)etiam ubi primo loco aliae negationes (atque ኢ፡ ) positae sunt, ut: እለ፡ አልቦሙ፡ አብ፡ ወኢእም፡ ወኢአዛዚ፡ F.N. 24,3; in specie ubi praepositioni ዘእንበለ፡ sinela, plura nomina subjuncta sunt, alterum tertiumve non per ወ፡ sed per ወኢ፡ annectere solent: ዘእንበለ፡ ነፍስ፡ ወኢነሶሳው፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,5 ; ዘእንበለ፡ ምክንያት፡ ወኢአበሳ፡ absque causa et culpalaF.M. 12,2; ዘእንበለ፡ ነጽሮ፡ መልክዐ፡ ብእሲት፡ ወኢሁከት፡ ዘኅሊና፡ F.M. 14,1; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 163,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 166,4 .
c) ወኢ፡ vel ወኢሂ፡ ወኢ ሂ፡ ወኢ ኒ፡ necla, nequelaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,32 ; Lucae evangelium.Luc. 20,36 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,24 ; n. 716 ኢ፡ ወኢ፡ , ወኢ፡ ወኢ፡ , ኢሂ፡ ወኢሂ፡ , ኒ፡ ወኢ ኒ፡ necla- neclaEvangelium Joannis.Joh. 4,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,36 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 2,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 7,16 ; ኢመኑ፡ vel ወኢመኑሂ፡ nemola, ኢምንት፡ , ወኢምንት፡ , ወኢምንትሂ፡ nihillavideasvid. መኑ፡ et ምንት፡ ; ወኢአሐዱ፡ ne unus quidemla, nulluslavideasvid.sub አሐዱ፡ ; ኢ፡ ኵሉ፡ vel ኵሉ፡ ኢ፡ nullusla, nihillavid. ኵሉ፡ ; ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ nela quidemlavideasvid. sub ጥቀ፡ ; ኢ፡ እንከ፡ non ampliuslavid. sub እንከ፡ ; ዓዲ፡ ኢ፡ nondumlavideasvid. sub ዓዲ፡ ; ግሙራ፡ ኢ፡ et ኢ፡ ግሙራ፡ numquamlavideasvid. sub ግሙራ፡
particula negandi [hebr. אִי ; utrum አይ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,10 ejusdem particulae negativae forma antiquior an pronomenpron.interrog. sit, dubium videtur]. Non absolute ponitur ( videasvid. አኮ፡ , አልቦ፡ ), sed negandis sive enunciationibus sive singulis nominibus adhibetur. Verbo nominive, cui vim negativam tribuit, praefigi solet, ut: ኢይገብሩ፡ , sed accedente particula enclitica eam a suo verbo vel nomine separare licet, ut: ወኢሂ፡ ትትዌሰክ፡ ወኢሂ፡ ተሐጽጽ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt, ኢኬ፡ ትዘሀሩ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,10 ( Cod. Laur.); Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88. Vim negativam tribuit
1)enunciationi
a)simplici: nonla, haudla, et praedicato praefigitur, ut: ኢያውሥአ፡ (pro ኢአውሥአ፡ gramm.§ 48,5) ኢየሱስ፡ ቃለ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,1 ; ኢያድኅነኪ፡ አምላክኪ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 5,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,15 ; ኢታአምሩኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,24 ; ዓዲሁ፡ አንትሙኒ፡ ኢለባውያን፡ አንትሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,16 ; rarius alii sententiae parti, quae emphaseos causa praedicato praemissa est, praefigitur, ut: ኢሰማየ፡ የዐርጉ፡ ወኢምድረ፡ ይበጽሑ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 45,2 ; quamquam tum ante praedicatum vel pronomenpron.relativumrel. ዘ፡ interponere amant, ut: አመ፡ ኢበዝንቱ፡ ደብር፡ ወኢበኢየሩሳሌም፡ ዘይሰግዱ፡ Evangelium Joannis.Joh. 4,21 Platt; vel particulam ኢ፡ repetere Evangelium Joannis.Joh. 4,21 romanae editionisrom.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; ኢሊተ፡ ኢይኩን፡ ወኢላቲ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 8,7 ; ኢኬ፡ ንዋይ፡ ኢይበቍዕ፡ vel ኢኬ፡ አብ፡ ኢይቤዙ፡ ወልዶ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88 ; etiam ወኢሂ፡ ኢይክሎ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt; enunciationum earum, in quibus vel praedicatum vel copula subjecti et praedicati omissa sunt, exempla sunt: ገብረ፡ እኩየ፡ ወባሕቱ፡ ኢከመ፡ ነገሥተ፡ እስራኤል፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,2 ; ወኢጽንዐ፡ ሰማይ፡ ላዕሌሁ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 18,12 .
2)nominibus,
a)Infinitivis: ኢለነዲቅ፡ አብያተ፡ ወኢለነቢር፡ ህየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,18 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,10 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,1 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,19 ; በእንተ፡ ኢዐቂቦቱ፡ ላቲ፡ F.N. 29.
b)cuivis nomini et abstracto et concreto (lat.: inla-): ኢሕዝብየ፡ Hosea.Hos. 1,10 ; ኢአማኒ፡ increduluslaF.N. 24,5; ኢምሒከ፡ ሥጋ፡ ἀφειδία σώματος ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2, 23 Platt; ኢዘምዎ፡ ἐγκράτεια not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 1,6 ; ኢአሚኖቶሙ፡ ἀπιστία αὐτῶν Matthaei Evangelium.Matth. 13,58 ; በኢያእምሮ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 22,29 ; በኢድልወትነ፡ ob indignitatem nostramlaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 16.
3)
a)Ubi enunciationis negativae pars aliqua e pluribus membris copula ወ፡ conjunctis composita est, ante singula membra ኢ፡ repetere amant ( necla- necla): በሓውርት፡ ኀበ፡ ኢያአምሩ፡ ኢእሙንቱ፡ ወኢአበዊሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,62 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,38 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,39 ; Deuteronomium.Deut. 28,36 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,19 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,20 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 12,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; ኢይከውኑ፡ ዐዚዛነ፡ ወኢልዑላነ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 38,4 ; ኢይንሣእ፡ ኢፈትለ፡ ወኢቶታነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; Deuteronomium.Deut. 23,20 ; Judicum liber.Jud. 1,27 ; Lucae evangelium.Luc. 9,3 ; ኢተግሕሣ፡ ኢለየማን፡ ወኢለፀጋም፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 6,12 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26.
b)etiam ubi primo loco aliae negationes (atque ኢ፡ ) positae sunt, ut: እለ፡ አልቦሙ፡ አብ፡ ወኢእም፡ ወኢአዛዚ፡ F.N. 24,3; in specie ubi praepositioni ዘእንበለ፡ sinela, plura nomina subjuncta sunt, alterum tertiumve non per ወ፡ sed per ወኢ፡ annectere solent: ዘእንበለ፡ ነፍስ፡ ወኢነሶሳው፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,5 ; ዘእንበለ፡ ምክንያት፡ ወኢአበሳ፡ absque causa et culpalaF.M. 12,2; ዘእንበለ፡ ነጽሮ፡ መልክዐ፡ ብእሲት፡ ወኢሁከት፡ ዘኅሊና፡ F.M. 14,1; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 163,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 166,4 .
c) ወኢ፡ vel ወኢሂ፡ ወኢ ሂ፡ ወኢ ኒ፡ necla, nequelaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,32 ; Lucae evangelium.Luc. 20,36 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,24 ; n. 716 ኢ፡ ወኢ፡ , ወኢ፡ ወኢ፡ , ኢሂ፡ ወኢሂ፡ , ኒ፡ ወኢ ኒ፡ necla- neclaEvangelium Joannis.Joh. 4,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,36 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 2,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 7,16 ; ኢመኑ፡ vel ወኢመኑሂ፡ nemola, ኢምንት፡ , ወኢምንት፡ , ወኢምንትሂ፡ nihillavideasvid. መኑ፡ et ምንት፡ ; ወኢአሐዱ፡ ne unus quidemla, nulluslavideasvid.sub አሐዱ፡ ; ኢ፡ ኵሉ፡ vel ኵሉ፡ ኢ፡ nullusla, nihillavid. ኵሉ፡ ; ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ nela quidemlavideasvid. sub ጥቀ፡ ; ኢ፡ እንከ፡ non ampliuslavid. sub እንከ፡ ; ዓዲ፡ ኢ፡ nondumlavideasvid. sub ዓዲ፡ ; ግሙራ፡ ኢ፡ et ኢ፡ ግሙራ፡ numquamlavideasvid. sub ግሙራ፡
particula negandi [hebr. אִי ; utrum አይ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,10 ejusdem particulae negativae forma antiquior an pronomenpron.interrog. sit, dubium videtur]. Non absolute ponitur ( videasvid. አኮ፡ , አልቦ፡ ), sed negandis sive enunciationibus sive singulis nominibus adhibetur. Verbo nominive, cui vim negativam tribuit, praefigi solet, ut: ኢይገብሩ፡ , sed accedente particula enclitica eam a suo verbo vel nomine separare licet, ut: ወኢሂ፡ ትትዌሰክ፡ ወኢሂ፡ ተሐጽጽ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt, ኢኬ፡ ትዘሀሩ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,10 ( Cod. Laur.); Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88. Vim negativam tribuit
1)enunciationi
a)simplici: nonla, haudla, et praedicato praefigitur, ut: ኢያውሥአ፡ (pro ኢአውሥአ፡ gramm.§ 48,5) ኢየሱስ፡ ቃለ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,1 ; ኢያድኅነኪ፡ አምላክኪ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 5,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,15 ; ኢታአምሩኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,24 ; ዓዲሁ፡ አንትሙኒ፡ ኢለባውያን፡ አንትሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,16 ; rarius alii sententiae parti, quae emphaseos causa praedicato praemissa est, praefigitur, ut: ኢሰማየ፡ የዐርጉ፡ ወኢምድረ፡ ይበጽሑ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 45,2 ; quamquam tum ante praedicatum vel pronomenpron.relativumrel. ዘ፡ interponere amant, ut: አመ፡ ኢበዝንቱ፡ ደብር፡ ወኢበኢየሩሳሌም፡ ዘይሰግዱ፡ Evangelium Joannis.Joh. 4,21 Platt; vel particulam ኢ፡ repetere Evangelium Joannis.Joh. 4,21 romanae editionisrom.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; ኢሊተ፡ ኢይኩን፡ ወኢላቲ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 8,7 ; ኢኬ፡ ንዋይ፡ ኢይበቍዕ፡ vel ኢኬ፡ አብ፡ ኢይቤዙ፡ ወልዶ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88 ; etiam ወኢሂ፡ ኢይክሎ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt; enunciationum earum, in quibus vel praedicatum vel copula subjecti et praedicati omissa sunt, exempla sunt: ገብረ፡ እኩየ፡ ወባሕቱ፡ ኢከመ፡ ነገሥተ፡ እስራኤል፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,2 ; ወኢጽንዐ፡ ሰማይ፡ ላዕሌሁ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 18,12 .
2)nominibus,
a)Infinitivis: ኢለነዲቅ፡ አብያተ፡ ወኢለነቢር፡ ህየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,18 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,10 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,1 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,19 ; በእንተ፡ ኢዐቂቦቱ፡ ላቲ፡ F.N. 29.
b)cuivis nomini et abstracto et concreto (lat.: inla-): ኢሕዝብየ፡ Hosea.Hos. 1,10 ; ኢአማኒ፡ increduluslaF.N. 24,5; ኢምሒከ፡ ሥጋ፡ ἀφειδία σώματος ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2, 23 Platt; ኢዘምዎ፡ ἐγκράτεια not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 1,6 ; ኢአሚኖቶሙ፡ ἀπιστία αὐτῶν Matthaei Evangelium.Matth. 13,58 ; በኢያእምሮ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 22,29 ; በኢድልወትነ፡ ob indignitatem nostramlaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 16.
3)
a)Ubi enunciationis negativae pars aliqua e pluribus membris copula ወ፡ conjunctis composita est, ante singula membra ኢ፡ repetere amant ( necla- necla): በሓውርት፡ ኀበ፡ ኢያአምሩ፡ ኢእሙንቱ፡ ወኢአበዊሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,62 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,38 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,39 ; Deuteronomium.Deut. 28,36 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,19 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,20 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 12,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; ኢይከውኑ፡ ዐዚዛነ፡ ወኢልዑላነ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 38,4 ; ኢይንሣእ፡ ኢፈትለ፡ ወኢቶታነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; Deuteronomium.Deut. 23,20 ; Judicum liber.Jud. 1,27 ; Lucae evangelium.Luc. 9,3 ; ኢተግሕሣ፡ ኢለየማን፡ ወኢለፀጋም፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 6,12 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26.
b)etiam ubi primo loco aliae negationes (atque ኢ፡ ) positae sunt, ut: እለ፡ አልቦሙ፡ አብ፡ ወኢእም፡ ወኢአዛዚ፡ F.N. 24,3; in specie ubi praepositioni ዘእንበለ፡ sinela, plura nomina subjuncta sunt, alterum tertiumve non per ወ፡ sed per ወኢ፡ annectere solent: ዘእንበለ፡ ነፍስ፡ ወኢነሶሳው፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,5 ; ዘእንበለ፡ ምክንያት፡ ወኢአበሳ፡ absque causa et culpalaF.M. 12,2; ዘእንበለ፡ ነጽሮ፡ መልክዐ፡ ብእሲት፡ ወኢሁከት፡ ዘኅሊና፡ F.M. 14,1; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 163,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 166,4 .
c) ወኢ፡ vel ወኢሂ፡ ወኢ ሂ፡ ወኢ ኒ፡ necla, nequelaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,32 ; Lucae evangelium.Luc. 20,36 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,24 ; n. 716 ኢ፡ ወኢ፡ , ወኢ፡ ወኢ፡ , ኢሂ፡ ወኢሂ፡ , ኒ፡ ወኢ ኒ፡ necla- neclaEvangelium Joannis.Joh. 4,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,36 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 2,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 7,16 ; ኢመኑ፡ vel ወኢመኑሂ፡ nemola, ኢምንት፡ , ወኢምንት፡ , ወኢምንትሂ፡ nihillavideasvid. መኑ፡ et ምንት፡ ; ወኢአሐዱ፡ ne unus quidemla, nulluslavideasvid.sub አሐዱ፡ ; ኢ፡ ኵሉ፡ vel ኵሉ፡ ኢ፡ nullusla, nihillavid. ኵሉ፡ ; ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ nela quidemlavideasvid. sub ጥቀ፡ ; ኢ፡ እንከ፡ non ampliuslavid. sub እንከ፡ ; ዓዲ፡ ኢ፡ nondumlavideasvid. sub ዓዲ፡ ; ግሙራ፡ ኢ፡ et ኢ፡ ግሙራ፡ numquamlavideasvid. sub ግሙራ፡
particula negandi [hebr. אִי ; utrum አይ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,10 ejusdem particulae negativae forma antiquior an pronomenpron.interrog. sit, dubium videtur]. Non absolute ponitur ( videasvid. አኮ፡ , አልቦ፡ ), sed negandis sive enunciationibus sive singulis nominibus adhibetur. Verbo nominive, cui vim negativam tribuit, praefigi solet, ut: ኢይገብሩ፡ , sed accedente particula enclitica eam a suo verbo vel nomine separare licet, ut: ወኢሂ፡ ትትዌሰክ፡ ወኢሂ፡ ተሐጽጽ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt, ኢኬ፡ ትዘሀሩ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,10 ( Cod. Laur.); Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88. Vim negativam tribuit
1)enunciationi
a)simplici: nonla, haudla, et praedicato praefigitur, ut: ኢያውሥአ፡ (pro ኢአውሥአ፡ gramm.§ 48,5) ኢየሱስ፡ ቃለ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,1 ; ኢያድኅነኪ፡ አምላክኪ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 5,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,15 ; ኢታአምሩኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,24 ; ዓዲሁ፡ አንትሙኒ፡ ኢለባውያን፡ አንትሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,16 ; rarius alii sententiae parti, quae emphaseos causa praedicato praemissa est, praefigitur, ut: ኢሰማየ፡ የዐርጉ፡ ወኢምድረ፡ ይበጽሑ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 45,2 ; quamquam tum ante praedicatum vel pronomenpron.relativumrel. ዘ፡ interponere amant, ut: አመ፡ ኢበዝንቱ፡ ደብር፡ ወኢበኢየሩሳሌም፡ ዘይሰግዱ፡ Evangelium Joannis.Joh. 4,21 Platt; vel particulam ኢ፡ repetere Evangelium Joannis.Joh. 4,21 romanae editionisrom.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; ኢሊተ፡ ኢይኩን፡ ወኢላቲ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 8,7 ; ኢኬ፡ ንዋይ፡ ኢይበቍዕ፡ vel ኢኬ፡ አብ፡ ኢይቤዙ፡ ወልዶ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88 ; etiam ወኢሂ፡ ኢይክሎ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt; enunciationum earum, in quibus vel praedicatum vel copula subjecti et praedicati omissa sunt, exempla sunt: ገብረ፡ እኩየ፡ ወባሕቱ፡ ኢከመ፡ ነገሥተ፡ እስራኤል፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,2 ; ወኢጽንዐ፡ ሰማይ፡ ላዕሌሁ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 18,12 .
2)nominibus,
a)Infinitivis: ኢለነዲቅ፡ አብያተ፡ ወኢለነቢር፡ ህየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,18 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,10 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,1 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,19 ; በእንተ፡ ኢዐቂቦቱ፡ ላቲ፡ F.N. 29.
b)cuivis nomini et abstracto et concreto (lat.: inla-): ኢሕዝብየ፡ Hosea.Hos. 1,10 ; ኢአማኒ፡ increduluslaF.N. 24,5; ኢምሒከ፡ ሥጋ፡ ἀφειδία σώματος ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2, 23 Platt; ኢዘምዎ፡ ἐγκράτεια not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 1,6 ; ኢአሚኖቶሙ፡ ἀπιστία αὐτῶν Matthaei Evangelium.Matth. 13,58 ; በኢያእምሮ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 22,29 ; በኢድልወትነ፡ ob indignitatem nostramlaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 16.
3)
a)Ubi enunciationis negativae pars aliqua e pluribus membris copula ወ፡ conjunctis composita est, ante singula membra ኢ፡ repetere amant ( necla- necla): በሓውርት፡ ኀበ፡ ኢያአምሩ፡ ኢእሙንቱ፡ ወኢአበዊሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,62 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,38 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,39 ; Deuteronomium.Deut. 28,36 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,19 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,20 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 12,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; ኢይከውኑ፡ ዐዚዛነ፡ ወኢልዑላነ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 38,4 ; ኢይንሣእ፡ ኢፈትለ፡ ወኢቶታነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; Deuteronomium.Deut. 23,20 ; Judicum liber.Jud. 1,27 ; Lucae evangelium.Luc. 9,3 ; ኢተግሕሣ፡ ኢለየማን፡ ወኢለፀጋም፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 6,12 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26.
b)etiam ubi primo loco aliae negationes (atque ኢ፡ ) positae sunt, ut: እለ፡ አልቦሙ፡ አብ፡ ወኢእም፡ ወኢአዛዚ፡ F.N. 24,3; in specie ubi praepositioni ዘእንበለ፡ sinela, plura nomina subjuncta sunt, alterum tertiumve non per ወ፡ sed per ወኢ፡ annectere solent: ዘእንበለ፡ ነፍስ፡ ወኢነሶሳው፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,5 ; ዘእንበለ፡ ምክንያት፡ ወኢአበሳ፡ absque causa et culpalaF.M. 12,2; ዘእንበለ፡ ነጽሮ፡ መልክዐ፡ ብእሲት፡ ወኢሁከት፡ ዘኅሊና፡ F.M. 14,1; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 163,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 166,4 .
c) ወኢ፡ vel ወኢሂ፡ ወኢ ሂ፡ ወኢ ኒ፡ necla, nequelaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,32 ; Lucae evangelium.Luc. 20,36 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,24 ; n. 716 ኢ፡ ወኢ፡ , ወኢ፡ ወኢ፡ , ኢሂ፡ ወኢሂ፡ , ኒ፡ ወኢ ኒ፡ necla- neclaEvangelium Joannis.Joh. 4,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,36 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 2,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 7,16 ; ኢመኑ፡ vel ወኢመኑሂ፡ nemola, ኢምንት፡ , ወኢምንት፡ , ወኢምንትሂ፡ nihillavideasvid. መኑ፡ et ምንት፡ ; ወኢአሐዱ፡ ne unus quidemla, nulluslavideasvid.sub አሐዱ፡ ; ኢ፡ ኵሉ፡ vel ኵሉ፡ ኢ፡ nullusla, nihillavid. ኵሉ፡ ; ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ nela quidemlavideasvid. sub ጥቀ፡ ; ኢ፡ እንከ፡ non ampliuslavid. sub እንከ፡ ; ዓዲ፡ ኢ፡ nondumlavideasvid. sub ዓዲ፡ ; ግሙራ፡ ኢ፡ et ኢ፡ ግሙራ፡ numquamlavideasvid. sub ግሙራ፡
particula negandi [hebr. אִי ; utrum አይ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,10 ejusdem particulae negativae forma antiquior an pronomenpron.interrog. sit, dubium videtur]. Non absolute ponitur ( videasvid. አኮ፡ , አልቦ፡ ), sed negandis sive enunciationibus sive singulis nominibus adhibetur. Verbo nominive, cui vim negativam tribuit, praefigi solet, ut: ኢይገብሩ፡ , sed accedente particula enclitica eam a suo verbo vel nomine separare licet, ut: ወኢሂ፡ ትትዌሰክ፡ ወኢሂ፡ ተሐጽጽ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt, ኢኬ፡ ትዘሀሩ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,10 ( Cod. Laur.); Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88. Vim negativam tribuit
1)enunciationi
a)simplici: nonla, haudla, et praedicato praefigitur, ut: ኢያውሥአ፡ (pro ኢአውሥአ፡ gramm.§ 48,5) ኢየሱስ፡ ቃለ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,1 ; ኢያድኅነኪ፡ አምላክኪ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 5,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,15 ; ኢታአምሩኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,24 ; ዓዲሁ፡ አንትሙኒ፡ ኢለባውያን፡ አንትሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,16 ; rarius alii sententiae parti, quae emphaseos causa praedicato praemissa est, praefigitur, ut: ኢሰማየ፡ የዐርጉ፡ ወኢምድረ፡ ይበጽሑ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 45,2 ; quamquam tum ante praedicatum vel pronomenpron.relativumrel. ዘ፡ interponere amant, ut: አመ፡ ኢበዝንቱ፡ ደብር፡ ወኢበኢየሩሳሌም፡ ዘይሰግዱ፡ Evangelium Joannis.Joh. 4,21 Platt; vel particulam ኢ፡ repetere Evangelium Joannis.Joh. 4,21 romanae editionisrom.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; ኢሊተ፡ ኢይኩን፡ ወኢላቲ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 8,7 ; ኢኬ፡ ንዋይ፡ ኢይበቍዕ፡ vel ኢኬ፡ አብ፡ ኢይቤዙ፡ ወልዶ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88 ; etiam ወኢሂ፡ ኢይክሎ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt; enunciationum earum, in quibus vel praedicatum vel copula subjecti et praedicati omissa sunt, exempla sunt: ገብረ፡ እኩየ፡ ወባሕቱ፡ ኢከመ፡ ነገሥተ፡ እስራኤል፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,2 ; ወኢጽንዐ፡ ሰማይ፡ ላዕሌሁ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 18,12 .
2)nominibus,
a)Infinitivis: ኢለነዲቅ፡ አብያተ፡ ወኢለነቢር፡ ህየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,18 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,10 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,1 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,19 ; በእንተ፡ ኢዐቂቦቱ፡ ላቲ፡ F.N. 29.
b)cuivis nomini et abstracto et concreto (lat.: inla-): ኢሕዝብየ፡ Hosea.Hos. 1,10 ; ኢአማኒ፡ increduluslaF.N. 24,5; ኢምሒከ፡ ሥጋ፡ ἀφειδία σώματος ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2, 23 Platt; ኢዘምዎ፡ ἐγκράτεια not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 1,6 ; ኢአሚኖቶሙ፡ ἀπιστία αὐτῶν Matthaei Evangelium.Matth. 13,58 ; በኢያእምሮ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 22,29 ; በኢድልወትነ፡ ob indignitatem nostramlaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 16.
3)
a)Ubi enunciationis negativae pars aliqua e pluribus membris copula ወ፡ conjunctis composita est, ante singula membra ኢ፡ repetere amant ( necla- necla): በሓውርት፡ ኀበ፡ ኢያአምሩ፡ ኢእሙንቱ፡ ወኢአበዊሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,62 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,38 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,39 ; Deuteronomium.Deut. 28,36 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,19 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,20 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 12,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; ኢይከውኑ፡ ዐዚዛነ፡ ወኢልዑላነ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 38,4 ; ኢይንሣእ፡ ኢፈትለ፡ ወኢቶታነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; Deuteronomium.Deut. 23,20 ; Judicum liber.Jud. 1,27 ; Lucae evangelium.Luc. 9,3 ; ኢተግሕሣ፡ ኢለየማን፡ ወኢለፀጋም፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 6,12 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26.
b)etiam ubi primo loco aliae negationes (atque ኢ፡ ) positae sunt, ut: እለ፡ አልቦሙ፡ አብ፡ ወኢእም፡ ወኢአዛዚ፡ F.N. 24,3; in specie ubi praepositioni ዘእንበለ፡ sinela, plura nomina subjuncta sunt, alterum tertiumve non per ወ፡ sed per ወኢ፡ annectere solent: ዘእንበለ፡ ነፍስ፡ ወኢነሶሳው፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,5 ; ዘእንበለ፡ ምክንያት፡ ወኢአበሳ፡ absque causa et culpalaF.M. 12,2; ዘእንበለ፡ ነጽሮ፡ መልክዐ፡ ብእሲት፡ ወኢሁከት፡ ዘኅሊና፡ F.M. 14,1; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 163,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 166,4 .
c) ወኢ፡ vel ወኢሂ፡ ወኢ ሂ፡ ወኢ ኒ፡ necla, nequelaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,32 ; Lucae evangelium.Luc. 20,36 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,24 ; n. 716 ኢ፡ ወኢ፡ , ወኢ፡ ወኢ፡ , ኢሂ፡ ወኢሂ፡ , ኒ፡ ወኢ ኒ፡ necla- neclaEvangelium Joannis.Joh. 4,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,36 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 2,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 7,16 ; ኢመኑ፡ vel ወኢመኑሂ፡ nemola, ኢምንት፡ , ወኢምንት፡ , ወኢምንትሂ፡ nihillavideasvid. መኑ፡ et ምንት፡ ; ወኢአሐዱ፡ ne unus quidemla, nulluslavideasvid.sub አሐዱ፡ ; ኢ፡ ኵሉ፡ vel ኵሉ፡ ኢ፡ nullusla, nihillavid. ኵሉ፡ ; ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ nela quidemlavideasvid. sub ጥቀ፡ ; ኢ፡ እንከ፡ non ampliuslavid. sub እንከ፡ ; ዓዲ፡ ኢ፡ nondumlavideasvid. sub ዓዲ፡ ; ግሙራ፡ ኢ፡ et ኢ፡ ግሙራ፡ numquamlavideasvid. sub ግሙራ፡
particula negandi [hebr. אִי ; utrum አይ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,10 ejusdem particulae negativae forma antiquior an pronomenpron.interrog. sit, dubium videtur]. Non absolute ponitur ( videasvid. አኮ፡ , አልቦ፡ ), sed negandis sive enunciationibus sive singulis nominibus adhibetur. Verbo nominive, cui vim negativam tribuit, praefigi solet, ut: ኢይገብሩ፡ , sed accedente particula enclitica eam a suo verbo vel nomine separare licet, ut: ወኢሂ፡ ትትዌሰክ፡ ወኢሂ፡ ተሐጽጽ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt, ኢኬ፡ ትዘሀሩ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,10 ( Cod. Laur.); Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88. Vim negativam tribuit
1)enunciationi
a)simplici: nonla, haudla, et praedicato praefigitur, ut: ኢያውሥአ፡ (pro ኢአውሥአ፡ gramm.§ 48,5) ኢየሱስ፡ ቃለ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,1 ; ኢያድኅነኪ፡ አምላክኪ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 5,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,15 ; ኢታአምሩኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,24 ; ዓዲሁ፡ አንትሙኒ፡ ኢለባውያን፡ አንትሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,16 ; rarius alii sententiae parti, quae emphaseos causa praedicato praemissa est, praefigitur, ut: ኢሰማየ፡ የዐርጉ፡ ወኢምድረ፡ ይበጽሑ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 45,2 ; quamquam tum ante praedicatum vel pronomenpron.relativumrel. ዘ፡ interponere amant, ut: አመ፡ ኢበዝንቱ፡ ደብር፡ ወኢበኢየሩሳሌም፡ ዘይሰግዱ፡ Evangelium Joannis.Joh. 4,21 Platt; vel particulam ኢ፡ repetere Evangelium Joannis.Joh. 4,21 romanae editionisrom.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; ኢሊተ፡ ኢይኩን፡ ወኢላቲ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 8,7 ; ኢኬ፡ ንዋይ፡ ኢይበቍዕ፡ vel ኢኬ፡ አብ፡ ኢይቤዙ፡ ወልዶ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88 ; etiam ወኢሂ፡ ኢይክሎ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt; enunciationum earum, in quibus vel praedicatum vel copula subjecti et praedicati omissa sunt, exempla sunt: ገብረ፡ እኩየ፡ ወባሕቱ፡ ኢከመ፡ ነገሥተ፡ እስራኤል፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,2 ; ወኢጽንዐ፡ ሰማይ፡ ላዕሌሁ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 18,12 .
2)nominibus,
a)Infinitivis: ኢለነዲቅ፡ አብያተ፡ ወኢለነቢር፡ ህየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,18 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,10 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,1 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,19 ; በእንተ፡ ኢዐቂቦቱ፡ ላቲ፡ F.N. 29.
b)cuivis nomini et abstracto et concreto (lat.: inla-): ኢሕዝብየ፡ Hosea.Hos. 1,10 ; ኢአማኒ፡ increduluslaF.N. 24,5; ኢምሒከ፡ ሥጋ፡ ἀφειδία σώματος ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2, 23 Platt; ኢዘምዎ፡ ἐγκράτεια not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 1,6 ; ኢአሚኖቶሙ፡ ἀπιστία αὐτῶν Matthaei Evangelium.Matth. 13,58 ; በኢያእምሮ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 22,29 ; በኢድልወትነ፡ ob indignitatem nostramlaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 16.
3)
a)Ubi enunciationis negativae pars aliqua e pluribus membris copula ወ፡ conjunctis composita est, ante singula membra ኢ፡ repetere amant ( necla- necla): በሓውርት፡ ኀበ፡ ኢያአምሩ፡ ኢእሙንቱ፡ ወኢአበዊሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,62 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,38 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,39 ; Deuteronomium.Deut. 28,36 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,19 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,20 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 12,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; ኢይከውኑ፡ ዐዚዛነ፡ ወኢልዑላነ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 38,4 ; ኢይንሣእ፡ ኢፈትለ፡ ወኢቶታነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; Deuteronomium.Deut. 23,20 ; Judicum liber.Jud. 1,27 ; Lucae evangelium.Luc. 9,3 ; ኢተግሕሣ፡ ኢለየማን፡ ወኢለፀጋም፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 6,12 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26.
b)etiam ubi primo loco aliae negationes (atque ኢ፡ ) positae sunt, ut: እለ፡ አልቦሙ፡ አብ፡ ወኢእም፡ ወኢአዛዚ፡ F.N. 24,3; in specie ubi praepositioni ዘእንበለ፡ sinela, plura nomina subjuncta sunt, alterum tertiumve non per ወ፡ sed per ወኢ፡ annectere solent: ዘእንበለ፡ ነፍስ፡ ወኢነሶሳው፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,5 ; ዘእንበለ፡ ምክንያት፡ ወኢአበሳ፡ absque causa et culpalaF.M. 12,2; ዘእንበለ፡ ነጽሮ፡ መልክዐ፡ ብእሲት፡ ወኢሁከት፡ ዘኅሊና፡ F.M. 14,1; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 163,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 166,4 .
c) ወኢ፡ vel ወኢሂ፡ ወኢ ሂ፡ ወኢ ኒ፡ necla, nequelaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,32 ; Lucae evangelium.Luc. 20,36 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,24 ; n. 716 ኢ፡ ወኢ፡ , ወኢ፡ ወኢ፡ , ኢሂ፡ ወኢሂ፡ , ኒ፡ ወኢ ኒ፡ necla- neclaEvangelium Joannis.Joh. 4,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,36 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 2,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 7,16 ; ኢመኑ፡ vel ወኢመኑሂ፡ nemola, ኢምንት፡ , ወኢምንት፡ , ወኢምንትሂ፡ nihillavideasvid. መኑ፡ et ምንት፡ ; ወኢአሐዱ፡ ne unus quidemla, nulluslavideasvid.sub አሐዱ፡ ; ኢ፡ ኵሉ፡ vel ኵሉ፡ ኢ፡ nullusla, nihillavid. ኵሉ፡ ; ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ nela quidemlavideasvid. sub ጥቀ፡ ; ኢ፡ እንከ፡ non ampliuslavid. sub እንከ፡ ; ዓዲ፡ ኢ፡ nondumlavideasvid. sub ዓዲ፡ ; ግሙራ፡ ኢ፡ et ኢ፡ ግሙራ፡ numquamlavideasvid. sub ግሙራ፡
Substantivumsubst.perpetuitasla, tempus perpetuumlavel sempiternumla. Usitatum est
1)ad formanda adverbia:
a) ዘልፈ፡
β)antea semperlavel solito morela( gewöhnlich ): እለ፡ ይሬእይዎ፡ ዘልፈ፡ οἱ θεωροῦντες αὐτὸν τὸ πρότερον Evangelium Joannis.Joh. 9,8 romanae editionisrom.; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 7,2 ; በከመ፡ ይገብር፡ ዘልፈ፡ καθὼς ἦν ποιῶν ἔμπροσθεν Danielis prophetia.Dan. 6,10 ; διόλου not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 13,13 ; ከመ፡ ዘልፈ፡ καθάπερ καθ ʼ ἡμέραν Judith liber apocryphus.Judith 13,3 ; καθὼς χθὲς καὶ τρίτης ἡμέρας Dan. apocr. 1,15; Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,7 varia lectiovar.
c) ከመ፡ ዘልፍ፡ ut semperla, ut solitus eratla( wie gewöhnlich ) Judicum liber.Jud. 16,20 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,7 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 20,25 .
2)ad formanda adjectiva: perpetuusla, jugisla, sempiternusla, creberla, scilicetsc.statui constr. vel notae Genitivi subjunctum, ut: ሕግ፡ ዘዘልፍ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 46,14 ; መሥዋዕት፡ ዘልፍ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 3,5 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 20,33 ; መሥዋዕት፡ ዘዘልፍ፡ Judith liber apocryphus.Judith 4,14 ; ሠናያት፡ ዘዘልፍ፡ bona aeternalaLud. ex Enc. Patr.; vel ዘለዘልፍ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,8 ; በእንተ፡ ደዌከ፡ ዘዘልፍ፡ διὰ τὰς πυκνάς σου ἀσθενείας ad Timotheum epistola I.1 Tim. 5,23 .
pronomenpron.Substantivumsubst.personapers.interrog. ( gramm.§ 63; gramm.§ 147,b; gramm.§ 198,c). Nonnisi ad personas refertur, rarissime ad res, ut መኑ፡ የዐቢ፡ መንግሥተ፡ ሰማያትኑ፡ ወሚመ፡ ገነት፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 62 (aliter se habet phrasis መኑ፡ ስምከ፡ quam videasvid.infra). Est gen. masc. et fem. , numeralenum.sing.et pl.; quamquam pl.nonnumquam praemisso እለ፡ a singulari distinguitur: እለ፡ መኑ፡ እሙንቱ፡ አኀውየ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 12,48 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 3,16 ; እለ፡ መኑ፡ እሙንቱ፡ τίνες εἰσίν; Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 27. Accusativus est መነ፡ , rarius መነሃ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 51,12 varia lectiovar.; Matthaei Evangelium.Matth. 27,21 romanae editionisrom.; መነሃ፡ እጼውዕ፡ Org.; sed passim etiam መኑ፡ ut Jesaiae prophetia.Jes. 6,8 varia lectiovar.; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,4 varia lectiovar.
1)est interrogativum: quisla, quaela, quila, quae?la መኑ፡ ዝንቱ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 63,1 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,65 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 38,11 ; Matthaei Evangelium.Matth. 3,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,10 ; Marci Evangelium.Marc. 10,26 ; መኑ፡ ይእቲ፡ ዛቲ፡ Canticum Canticorum.Cant. 8,5 ; Ruth liber biblicus.Ruth 2,9 ; አንቲ፡ መኑ፡ አንቲ፡ Judith liber apocryphus.Judith 10,12 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,48 ; መኑ፡ ውእቶሙ፡ እሉ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 40,8 ; መኑ፡ ወመኑ፡ አንትሙ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 10,8 ; Acc. መነ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 6,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,15 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 28,11 ; Threni, liber biblicus.Thren. 2,20 ; Gen. notatur aut praemisso nominis statu constr.: ወልደ፡ መኑ፡ ዝንቱ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 17,56 ; በርስተ፡ መኑ፡ እንከ፡ አኀድር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 22,42 ; aut nota Gen. ዘ፡ , እንተ፡ , እለ፡ , ut: ዘመኑ፡ ዝአልባስ፡ Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 9,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 22,20 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,28 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 22,6 ; Ruth liber biblicus.Ruth 2,5 ; እለ፡ መኑ፡ አንትሙ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 377 ; praepositiones praemissas admittit: ለመኑ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 6,10 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 23,29 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,29 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 31,29 ; Jesaiae prophetia.Jes. 50,1 ; Jesaiae prophetia.Jes. 53,1 ; በመኑ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 36,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 40,18 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 3,69 ; ኀበ፡ መኑ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 10,3 ; Jesaiae prophetia.Jes. 66,2 ; እምነ፡ መኑ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 32,12 ; እምኀበ፡ መኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 17,25 ; በእንተ፡ መኑ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,5 ; al.
d) መኑ፡ እምነ፡ quis eorum?laJudicum liber.Jud. 21,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,31 .
e)nomen sibi appositum cum መኑ፡ haud toleret, lat. quila, qualis?la(vel pronomine adjectivo አይ፡ vel) phrasi መኑ፡ ዘ፡ circumscribitur: መኑ፡ ( ውእቱ፡ ) ብእሲ፡ ጠቢብ፡ ዘይሌብዎ፡ ለዝንቱ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,12 ; liber Jobi.Job 9,4 ; መኑ፡ ባዕድ፡ ዘ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 44,25 ; Deuteronomium.Deut. 4,7 ; Deuteronomium.Deut. 4,8 .
3)indefinitum fit adjecto ሂ፡ , quare dicas: መኑሂ፡ aliquisla, aliquala( ullusla, quisquamla): ዘይዘብጥ፡ መነሂ፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 6,5 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,29 ; potissimum usitatur in sententiis negativis: ኢ፡ መኑሂ፡ , አልቦ፡ መኑሂ፡ nemolaut Matthaei Evangelium.Matth. 8,28 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 34,24 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 15,20 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,4 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 27,26 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 26,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 11,9 ; ዘትጸልእ፡ ለሊከ፡ ኢትግበር፡ ለመኑሂ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 4,15 ; et praemisso ወ፡ usurpatur ወኢመኑሂ፡ vel ወኢመኑ፡ et ne unus quidemla, nemo omninola, ut Matthaei Evangelium.Matth. 17,8 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 16,17 ; Jacobi epistola.Jac. 1,13 . Memorabilis est locutio: ወለእመኒ፡ መኑ፡ ኮነ፡ ὅστις ἂν ᾖ ad Galatas epistola Pauli.Gal. 5,10 romanae editionisrom.(Platt: መኑሂ፡ ዘኮነ፡ ከዊነ፡ ).
[compositum ex እም፡ silaet በል፡ (i.e. בַּל nonla) in st. constr. gramm.§ 57, ut proprie significet nisila] et ዘእንበለ፡ [proprie: quod si nonlavel nisila] conjunctioconj.et praepositiopraep.
A)Conj.
1)nisila, praeterquamla, post sententias negativas.
a)sequente nomine: ኢታገምር፡ ፍኖት፡ ዘእንበለ፡ አሐተ፡ (v. አሐቲ፡ ) ኪደተ፡ እግረ፡ ብእሲ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 5,7 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,27 ; አልቦ፡ ዘአትረፉ፡ ሊተ፡ እንበለ፡ ሐናሃ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 1,20 ; ኀበ፡ መኑ፡ እንከ፡ እኔጽር፡ ዘእንበለ፡ ኀበ፡ የዋህ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 66,2 ; ምንተ፡ ይፈቅድ፡ እግዚአብሔር፡ ዘእንበለ፡ ዘርአ፡ (v. ዘርእ፡ ) Malachiae prophetia.Mal. 2,15 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 27 ; Danielis prophetia.Dan. 6,7 ; Danielis prophetia.Dan. 6,12 ; Josuae liber.Jos. 22,29 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 3,19 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,4 ; Marci Evangelium.Marc. 6,8 ; Lucae evangelium.Luc. 4,26 ; ዘእንበለ፡ አመ፡ Marci Evangelium.Marc. 9,9 ; እንበለ፡ ሶበ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,16 .
b)sequente verbo: ዘእንበለ፡ እግዚአብሔር፡ ወሀቦ፡ ኢይክል፡ ፈክሮ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,16 ; ይልህቅኑ፡ ሐመልማል፡ ዘእንበለ፡ ይሰቅይዎ፡ (v. ይሰቀይ፡ ) liber Jobi.Job 8,11 ; የሐውሩኑ፡ ፪ ኅቡረ፡ ዘእንበለ፡ (v. እንዘ፡ ኢ፡ ) ይትራአዩ፡ Amosi prophetia.Am. 3,3 ; sequensseq.SubjunctivusSubj.: ዘእንበለ፡ይዝልፍዎ፡ ad Timotheum epistola I.1 Tim. 5,19 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,32 . Nota etiam ዘእንበለ፡ እመ፡ ኢቀደመ፡ አሲሮቶ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 12,29 ; ubi aut ዘእንበለ፡ , aut እመ፡ ኢ፡ superfluum videtur.
d) እንበለ፡ ዳእሙ፡ excipe tamenla, non autemla(negatione non praemissa) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,22 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 2,10 ; vel sed nonnisila(negatione praemissa) Actus apostolorum.Act. 27,22 .
2)nisilanonnumquam idem est quod ( ohne daßde) ita ut nonla, quinla, vel not foundPart.cum negatione, vel quamvis nonla; sequensseq.Imperf., አሐቲ፡ እምኔሆን፡ ኢትወድቅ፡ ዘእንበለ፡ ያአምር፡ አቡክሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 10,29 ; sequensseq.SubjunctivusSubj.: ዘእንበለ፡ ይደረር፡ ἄδειπνος Danielis prophetia.Dan. 6,18 ; Matthaei Evangelium.Matth. 22,12 ; p. 335; ዘረወ፡ ምጽዋተ፡ እንበለ፡ ያትርፍ፡ ጥሪተ፡ ብዕሉ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 26 Enc.; Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 29 ; እንበለ፡ ትግበር፡ ጌጋየ፡ ( ተቀትለት ) Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 30 Enc.
3)sequensseq.SubjunctivusSubj.ne fortela, μήποτε , እንበለ፡ ትፍተው፡ (paulo infra ከመ፡ ኢትምክን፡ ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,9 .
4)sequensseq.SubjunctivusSubj.priusquamla, antequamla, ut: ንግበር፡ ለነ፡ ስመ፡ እንበለ፡ ንዘረው፡ (proprie: si non volumusladissipari i.e. ut nelaposthac dissipemur i.e. priusquamlacaet.) Genesis liber Pentateuchi.Gen. 11,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 48,5 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 1,19 ; Josuae liber.Jos. 2,8 ; Josuae liber.Jos. 3,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 118,67 ; liber Jobi.Job 10,21 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 8,24 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 18,13 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,1 sequensseq.; Jesaiae prophetia.Jes. 44,7 ; Jesaiae prophetia.Jes. 66,7 ; Jeremiae prophetia.Jer. 1,5 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 14,15 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,2 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,3 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,4 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,5 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,6 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,7 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,8 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,9 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,10 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,11 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,12 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,13 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,24 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,19 ; እንበለ፡ ትስማዕ፡ ኢታውሥእ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 14,13 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,19 sequensseq.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 83,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 1,18 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,34 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,11 , al. Passim nondum — quumla, ut: እንበለ፡ ይስክቡ፡ ሰብእ፡ ዐገቱ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,15 .
B)not foundPraep.; ante pronomen suffixumpron. suff.formam ( ) እንበሌ፡ assumit, ut: እንበሌየ፡ al.; aliâs forma እንበሌ፡ obsoleta est nec nisi raro occurrit (ut Matthaei Evangelium.Matth. 15,38 ).
2)sinela, absquela; አንሰ፡ አሐውር፡ እንበለ፡ ወልድ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 14 ; ኢይክሉ፡ ዕደው፡ እንበለ፡ አንስት፡ Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 4,17 ; ዘእንበሌሆሙ፡ ኢይትከሀል፡ ነቢረ፡ ሀገር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,32 ; ዘእንበለ፡ ንጉሥ፡ οὐκ ὄντος βαβιλέως Hos, 3,4; Jes, 28,1; n. 774 ዘእንበለ፡ ወርቅ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 55,1 ; እንበለ፡ ሤጥ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 51,25 ; liber Jobi.Job 6,6 ; liber Jobi.Job 24,7 ; liber Jobi.Job 31,39 ; οὐ μετά Jeremiae prophetia.Jer. 17,11 ; Danielis prophetia.Dan. 2,34 ; Matthaei Evangelium.Matth. 13,34 ; Lucae evangelium.Luc. 6,49 ; Evangelium Joannis.Joh. 15,5 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,14 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 4,15 ; ዘእንበለ፡ መባሕት፡ F.N. 4; inscio et invito aliquo Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,44 ; Jesaiae prophetia.Jes. 36,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 51,19 ; Evangelium Joannis.Joh. 1,3 .
a)crebro adhibetur exponendis Graecorum adjectivis vel adverbiis negativis et privativis, ut: ἄτεκνος ዘእንበለ፡ ውሉድ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 16,3 ; ἀνέγκλητος ዘእንበለ፡ ነውር፡ ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 1,8 ; ዘእንበለ፡ ዐስብ፡ , ዘእንበለ፡ ሲሳይ፡ ἀμισθί , ἀσιτί liber Jobi.Job 24,6 ; ἀνελεημόνως liber Jobi.Job 6,21 , al.
3)prius quamla, antela: ዘእንበለ፡ ጊዜከ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,17 ; ዘእንበለ፡ ቅጥቃጤ፡ πρὸ συντριβῆς Proverbiorum liber biblicus.Prov. 18,12 . Ubi praepositioni ዘእንበለ፡ plura nomina subjunguntur, posteriori negatio ኢ፡ praemitti solet, ut: ዘእንበለ፡ ክልአት፡ ወኢጽርዐት፡ Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 163,4 (alia exempla videasvid. sub ኢ፡ ).
[compositum ex እም፡ silaet በል፡ (i.e. בַּל nonla) in st. constr. gramm.§ 57, ut proprie significet nisila] et ዘእንበለ፡ [proprie: quod si nonlavel nisila] conjunctioconj.et praepositiopraep.
A)Conj.
1)nisila, praeterquamla, post sententias negativas.
a)sequente nomine: ኢታገምር፡ ፍኖት፡ ዘእንበለ፡ አሐተ፡ (v. አሐቲ፡ ) ኪደተ፡ እግረ፡ ብእሲ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 5,7 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,27 ; አልቦ፡ ዘአትረፉ፡ ሊተ፡ እንበለ፡ ሐናሃ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 1,20 ; ኀበ፡ መኑ፡ እንከ፡ እኔጽር፡ ዘእንበለ፡ ኀበ፡ የዋህ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 66,2 ; ምንተ፡ ይፈቅድ፡ እግዚአብሔር፡ ዘእንበለ፡ ዘርአ፡ (v. ዘርእ፡ ) Malachiae prophetia.Mal. 2,15 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 27 ; Danielis prophetia.Dan. 6,7 ; Danielis prophetia.Dan. 6,12 ; Josuae liber.Jos. 22,29 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 3,19 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,4 ; Marci Evangelium.Marc. 6,8 ; Lucae evangelium.Luc. 4,26 ; ዘእንበለ፡ አመ፡ Marci Evangelium.Marc. 9,9 ; እንበለ፡ ሶበ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,16 .
b)sequente verbo: ዘእንበለ፡ እግዚአብሔር፡ ወሀቦ፡ ኢይክል፡ ፈክሮ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,16 ; ይልህቅኑ፡ ሐመልማል፡ ዘእንበለ፡ ይሰቅይዎ፡ (v. ይሰቀይ፡ ) liber Jobi.Job 8,11 ; የሐውሩኑ፡ ፪ ኅቡረ፡ ዘእንበለ፡ (v. እንዘ፡ ኢ፡ ) ይትራአዩ፡ Amosi prophetia.Am. 3,3 ; sequensseq.SubjunctivusSubj.: ዘእንበለ፡ይዝልፍዎ፡ ad Timotheum epistola I.1 Tim. 5,19 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,32 . Nota etiam ዘእንበለ፡ እመ፡ ኢቀደመ፡ አሲሮቶ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 12,29 ; ubi aut ዘእንበለ፡ , aut እመ፡ ኢ፡ superfluum videtur.
d) እንበለ፡ ዳእሙ፡ excipe tamenla, non autemla(negatione non praemissa) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,22 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 2,10 ; vel sed nonnisila(negatione praemissa) Actus apostolorum.Act. 27,22 .
2)nisilanonnumquam idem est quod ( ohne daßde) ita ut nonla, quinla, vel not foundPart.cum negatione, vel quamvis nonla; sequensseq.Imperf., አሐቲ፡ እምኔሆን፡ ኢትወድቅ፡ ዘእንበለ፡ ያአምር፡ አቡክሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 10,29 ; sequensseq.SubjunctivusSubj.: ዘእንበለ፡ ይደረር፡ ἄδειπνος Danielis prophetia.Dan. 6,18 ; Matthaei Evangelium.Matth. 22,12 ; p. 335; ዘረወ፡ ምጽዋተ፡ እንበለ፡ ያትርፍ፡ ጥሪተ፡ ብዕሉ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 26 Enc.; Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 29 ; እንበለ፡ ትግበር፡ ጌጋየ፡ ( ተቀትለት ) Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 30 Enc.
3)sequensseq.SubjunctivusSubj.ne fortela, μήποτε , እንበለ፡ ትፍተው፡ (paulo infra ከመ፡ ኢትምክን፡ ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,9 .
4)sequensseq.SubjunctivusSubj.priusquamla, antequamla, ut: ንግበር፡ ለነ፡ ስመ፡ እንበለ፡ ንዘረው፡ (proprie: si non volumusladissipari i.e. ut nelaposthac dissipemur i.e. priusquamlacaet.) Genesis liber Pentateuchi.Gen. 11,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 48,5 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 1,19 ; Josuae liber.Jos. 2,8 ; Josuae liber.Jos. 3,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 118,67 ; liber Jobi.Job 10,21 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 8,24 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 18,13 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,1 sequensseq.; Jesaiae prophetia.Jes. 44,7 ; Jesaiae prophetia.Jes. 66,7 ; Jeremiae prophetia.Jer. 1,5 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 14,15 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,2 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,3 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,4 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,5 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,6 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,7 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,8 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,9 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,10 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,11 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,12 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,13 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,24 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,19 ; እንበለ፡ ትስማዕ፡ ኢታውሥእ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 14,13 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,19 sequensseq.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 83,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 1,18 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,34 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,11 , al. Passim nondum — quumla, ut: እንበለ፡ ይስክቡ፡ ሰብእ፡ ዐገቱ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,15 .
B)not foundPraep.; ante pronomen suffixumpron. suff.formam ( ) እንበሌ፡ assumit, ut: እንበሌየ፡ al.; aliâs forma እንበሌ፡ obsoleta est nec nisi raro occurrit (ut Matthaei Evangelium.Matth. 15,38 ).
2)sinela, absquela; አንሰ፡ አሐውር፡ እንበለ፡ ወልድ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 14 ; ኢይክሉ፡ ዕደው፡ እንበለ፡ አንስት፡ Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 4,17 ; ዘእንበሌሆሙ፡ ኢይትከሀል፡ ነቢረ፡ ሀገር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,32 ; ዘእንበለ፡ ንጉሥ፡ οὐκ ὄντος βαβιλέως Hos, 3,4; Jes, 28,1; n. 774 ዘእንበለ፡ ወርቅ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 55,1 ; እንበለ፡ ሤጥ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 51,25 ; liber Jobi.Job 6,6 ; liber Jobi.Job 24,7 ; liber Jobi.Job 31,39 ; οὐ μετά Jeremiae prophetia.Jer. 17,11 ; Danielis prophetia.Dan. 2,34 ; Matthaei Evangelium.Matth. 13,34 ; Lucae evangelium.Luc. 6,49 ; Evangelium Joannis.Joh. 15,5 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,14 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 4,15 ; ዘእንበለ፡ መባሕት፡ F.N. 4; inscio et invito aliquo Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,44 ; Jesaiae prophetia.Jes. 36,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 51,19 ; Evangelium Joannis.Joh. 1,3 .
a)crebro adhibetur exponendis Graecorum adjectivis vel adverbiis negativis et privativis, ut: ἄτεκνος ዘእንበለ፡ ውሉድ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 16,3 ; ἀνέγκλητος ዘእንበለ፡ ነውር፡ ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 1,8 ; ዘእንበለ፡ ዐስብ፡ , ዘእንበለ፡ ሲሳይ፡ ἀμισθί , ἀσιτί liber Jobi.Job 24,6 ; ἀνελεημόνως liber Jobi.Job 6,21 , al.
3)prius quamla, antela: ዘእንበለ፡ ጊዜከ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,17 ; ዘእንበለ፡ ቅጥቃጤ፡ πρὸ συντριβῆς Proverbiorum liber biblicus.Prov. 18,12 . Ubi praepositioni ዘእንበለ፡ plura nomina subjunguntur, posteriori negatio ኢ፡ praemitti solet, ut: ዘእንበለ፡ ክልአት፡ ወኢጽርዐት፡ Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 163,4 (alia exempla videasvid. sub ኢ፡ ).
partic. neg. [sine dubio composita e ኮ፡ (i.e. כֹּה , כָּה sicla, itala) et አ፡ ( nonla), quod e pleniori quadam forma (ut እን፡ vel አል፡ ) extenuatum videtur; aliam conjecturam habet Ewald Lehrbuch der hebr. Sprache|1855 p. 692], vi gravior est quam ኢ፡ , et ad neganda singula sententiarum verba adhihetur: nonla, nequaquamla, neutiquamla, praemisso ወ፡ necla, nequela:
c)in sententiis integris, ubi vis negationis in unum potissimum nomen cadit, frequentatur አኮ፡ ዘ፡ , nonla(est) quilavel quodla, ut: አኮ፡ እምድር፡ ዘይወፅእ፡ ጻማ፡ nonla(est quodla) e humo nascitur molestialaliber Jobi.Job 5,6 ; አኮ፡ ሰብእ፡ ዘይዘልፈኒ፡ nonla(est) homola( quila) me convincitlaliber Jobi.Job 21,4 ; ርእዩ፡ ከመ፡ አኮ፡ ለባሕቲትየ፡ ዘጻመውኩ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,34 ; አኮ፡ ብዙኃን፡ እለ፡ ያአምርዋ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,22 : Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,28 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,27 ; Jesaiae prophetia.Jes. 38,18 ; ኦኮ፡ ሊተ፡ ዘሦዕከ፡ አባግዒከ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 43,23 ; Jesaiae prophetia.Jes. 58,5 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 11,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 45,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,4 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 9,24 ; Matthaei Evangelium.Matth. 16,11 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,11 ; Marci Evangelium.Marc. 13,7 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,21 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,29 .
d) አኮ፡ ባሕቲቱ፡ vel አኮ፡ ክመ፡ seq. ኒ፡ , vel አላ፡ vel ዓዲ፡ vel ወዓዲ፡ vel ዓዲ፡ ኒ፡ vel ሂ፡ non tantumla sed etiamla, ut: አኮ፡ ሰብእ፡ ባሕቲቱ፡ ዘይትቀነይ፡ ሎቱ፡ አራዊተ፡ ገዳምኒ፡ ወእንስሳ፡ caet. Judith liber apocryphus.Judith 11,7 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,4 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,18 (alia exempla habes sub ባሕቲት፡ col. 497).
e) ወእመ፡ አኮ፡ vel ወእመ፡ አኮሰ፡ vel ወእማእኮ ( )
β)autla, et repetitum autla autlavideasvid. sub እመ፡ col. 724.
f) አኮኑ፡ vel አኮሁ፡ nonnela, annon?la አኮኑ፡ ቦቱ፡ ተወከልኩ፡ liber Jobi.Job 6,13 ; አኮኑ፡ ኀይሉ፡ ያፈርሀክሙ፡ liber Jobi.Job 13,11 ; liber Jobi.Job 1,10 ; liber Jobi.Job 22,2 ; liber Jobi.Job 22,5 ; liber Jobi.Job 31,15 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 14,15 ; አኮኑ፡ በዕፅ፡ ጥዕመ፡ ማይ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,5 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,4 ; አኮኑ፡ ዛቲ፡ ባቢሎን፡ Danielis prophetia.Dan. 4,27 ; Ruth liber biblicus.Ruth 3,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 42,24 ; Malachiae prophetia.Mal. 1,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 107,12 ; አኮኑ፡ ሰማርያ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,5 ; አኮሁ፡ አነ፡ ዘኣወልድ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 66,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,46 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 18,33 ; አኮኑ፡ ነዳያን፡ እሙንቱ፡ ἴσως πτωχοί εἰσι Jeremiae prophetia.Jer. 5,4 .
α)In interrogatione iterata, cujus pars prior responsionem negativam, posterior affirmativam postulat, posteriori praemittitur አኮኑ፡ nonnelae contrario?la( nicht vielmehr?de) i.e. immola, immo verola, quin etiamla: Jesaiae prophetia.Jes. 28,25 ; Jesaiae prophetia.Jes. 36,12 ; Hezekielis prophetia.Hez. 34,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 3,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 33,19 ; ኪያየኑ፡ ያምዕዑኒ፡ አኮኑ፡ ለርእሶሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 7,19 ; Lucae evangelium.Luc. 17,8 ; n. 782 አኮኑ፡ ፍኖትክሙ፡ ኢኮነ፡ ርቱዐ፡ (nonne i.e.) immo vero via vestra non est rectalaHezekielis prophetia.Hez. 18,29 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 3,60 ; quare passim pro ἀλλά ponitur, ut: አኮኑ፡ ኀጢአትክሙ፡ ይቀውም፡ Jesaiae prophetia.Jes. 59,2 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,19 romanae editionisrom.
β)i.q. καὶ γάρ etenimla({— ja doch}) ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,1 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,7 .
g)rarius (praedicato praemissum) ad negandam enunciationem integram adhibetur: ዘአኮ፡ ንፈርሆሙ፡ ለደቂቀ፡ እስራኤል፡ Judith liber apocryphus.Judith 5,23 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 105,23 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 104,5 ; ግዕዞሙ፡ ለረሲዓን፡ አኮ፡ አዳም፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 12,26 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 18,5 .
h)emphaseos causa iteratur: አኮ፡ አኮ፡ በቅብአ፡ ደነስ፡ not able to find explanation in abbreviation listIII Sal. Mar. 2.
i) አኮ፡ ኢ፡ affirmat: ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 3,9 ; አኮ፡ ኢያእሚረከ፡ οὐκ ἀγνοών Sap.12,10.
I,1[amh. ካደ፡ ; جَحَدَ , כָּחַשׁ , vicinusvic. כָּחַד videasvid.Ges. thes. p. 675] SubjunctivusSubj. ይክሐድ፡ ,
2)in specie: negare eum vel id, cui quis obedientiam vel fidem debet, i.e
a)infidelem essela, nonlacrederelaActus apostolorum.Act. 19,9 .
b)inobedientemlavel contumacemlaessela, rebellarela: ኢይክሕድ፡ οὐκ ἀπειθῶ Jesaiae prophetia.Jes. 50,5 ; cumc.Acc.: ዝንቱ፡ ወልድ፡ ይክሕደነ፡ Deuteronomium.Deut. 21,20 ; እለ፡ ኢይክሕድዎ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 1,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 59,13 ( ἀπειθεῖν ); cumc. በ፡ rei: እስመ፡ ክሕድክሙ፡ በዝንቱ፡ ነገር፡ Jesaiae prophetia.Jes. 30,12 .
c)fidemlaalicui datam fallerela, perfidelaagerela, perfidelaviolarelavel desererela, deficerela, desciscerela, absoluteabs.: ክሕድነ፡ ἀπέστημεν Danielis prophetia.Dan. 9,9 ; cumc.Acc.personapers.vel rei: ክሕዱኒ፡ κατεφρόνησέ μου Hosea.Hos. 6,7 ; ክሕዱኒ፡ ቤተ፡ እስራኤል፡ ἠθέτησεν Jeremiae prophetia.Jer. 3,20 ; ክሒደ፡ ትክሕደኒ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 48,8 ; እምትጥበብ፡ ወትክሐድ፡ ሕጎ፡ ለእግዚአብሔር፡ παραβαίνειν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,24 ; ክሕዱ፡ ኪዳነ፡ ἤλλαξαν Jesaiae prophetia.Jes. 24,5 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 5,11 ; ἀρνεῖσθαι ad Titum epistola.Tit. 1,16 ; ኢይክል፡ ክሒደ፡ ርእሶ፡ nonlapotestla(se ipsum negare i.e.) alaselaipsoladesciscerelaad Timotheum epistola II.2 Tim. 2,13 ; ክሕደ፡ መሐላ፡ F.M. 22,9; አምጽኡ፡ ላዕሌነ፡ መሐላ፡ ዘኢንክል፡ ክሒደ፡ Judith liber apocryphus.Judith 8,30 ; cumc. ለ፡ ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 4,8 ; cumc. በ፡ pers. vel rei: ክሕደት፡ በእግዚአብሔር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,23 ; Jos.7,11; Epistola Joannis I.1 Joh. 2,22 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 2,23 ; cumc. እምነ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 1,4 ( ἀπέστη ); cumc. እምውስተ፡ Deuteronomium.Deut. 9,12 ( παρέβησαν ).
d)in specie: abnegarelaDeum Christum, abjurarelafidem Christianam, apostatamlafierila: ክሕደ፡ ሃይማኖቶ፡ ad Timotheum epistola I.1 Tim. 5,8 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 5,12 ; ክሒድ፡ ስመ፡ እግዚእነ፡ ኢየሱስ፡ F.M. 16; Sx. ut Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 13 ; Syn., crebro.
I,1[contiguum videtur ዐቀበ፡ , an وَقَى ?] SubjunctivusSubj. ይዑቅ፡
1)servarela, observarela: ነፍሶ፡ ዑቅ፡ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ διαφύλαξον liber Jobi.Job 2,6 ; ዑቅ፡ ትእዛዘ፡ ወግበር፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 77.
a)respicerela, attenderela, viderela, prospicerela, cumc.Acc.personapers.vel rei: ዑቀኒ፡ ἐπιγνῶναί με Ruth liber biblicus.Ruth 2,10 ; εἰδέναι ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 5,12 ; ዘኢየዐውቅ፡ ቤቶ፡ ይወርሶ፡ ነፋስ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 11,29 ; βλέπειν ad Colossenses epistola Pauli.Col. 4,17 ; diaconi ይዑቅዎሙ፡ ለእለ፡ አልቦሙ፡ (prospiciant iis qui nihil habent) p. 321; etiam cumc. ላዕለ፡ vel ለ፡ pers.: ዑቅኬ፡ ላዕለ፡ (v. ) ኢዮብ፡ προσέχειν liber Jobi.Job 2,3 .
b)caverela
α)aliquem vel aliquid i.e. vitarela, cumc.Acc.: ዑቅዎሙ፡ ለከለባት፡ βλέπετε τοὺς κύνας ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 3,2 ; ዘንተ፡ ዑቅ፡ ከመ፡ ኢታግብኦ፡ ለወልድየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,8 ; sequensseq. እምነ፡ rei, ut: ዑቅ፡ ርእሰከ፡ (v. ዑቅ፡ ) እምእኩይ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,20 .
β)providerela, viderela, cautionem adhiberela, sive addito ርእሶ፡ (proprie: semet custodirela) sive omisso; absoluteabsol.: ዑቅ፡ ርእሰከ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,2 ; Deuteronomium.Deut. 4,9 ; Deuteronomium.Deut. 8,11 ; Marci Evangelium.Marc. 13,9 ; Lucae evangelium.Luc. 17,3 ; ዑቅ፡ ወተዐቀብ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,13 ; ዑቂ፡ ወለብዊ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 3 ; ዑቁ፡ ወኢታፅርዑ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 7,23 ; cumc. በእንተ፡ rei ad Timotheum epistola I.1 Tim. 4,16 ; sequensseq. ኢ፡ cum SubjunctivusSubj.verbi ( nela): Deuteronomium.Deut. 4,23 ; Deuteronomium.Deut. 6,12 ; Deuteronomium.Deut. 11,16 ; Deuteronomium.Deut. 12,13 ; Deuteronomium.Deut. 12,19 ; Deuteronomium.Deut. 12,30 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,6 ; ዑቁ፡ ኢታርኅዉ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 17,3 ; Epistola Jeremiae, apocrypha.Ep. Jer. 4 ; ዑቅ፡ ኢያስሕቱከ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 41,10 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,1 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 29,24 ; Lucae evangelium.Luc. 21,34 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 12,25 ; raro sequensseq.Imperf., ut: ዑቅ፡ አልቦ፡ ዘትኄሊ፡ liber Jobi.Job 1,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 9,30 ; sequensseq. ከመ፡ cumc.SubjunctivusSubj.( utla): ዑቁ፡ ከመ፡ ትግበሩ፡ Deuteronomium.Deut. 27,1 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 8,5 ; sequensseq. ዮጊ፡ ኢ፡ ne fortelac. SubjunctivusSubj., Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,10 Platt.
2)animadverterela, cognoscerela: ዑቅ፡ ከመ፡ „scito, quod“ Lud. e Vit. Pach. [quae verbi አወቀ፡ significatio in lingua Amh. tritissima est; conferascfr. נָצַר custodirela, at نظر ነጸረ፡ intuerila, aspicerela].
3)intrans.: notumla, manifestum esselavel fierila, apparerela: ድኅረ፡ የዐውቅ፡ እከይሁ፡ (nisi ያዐውቅ፡ ἐκφαίνει τὴν κακίαν legere malueris) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 14,7 ; አዕረፈ፡ ( ያሬድ፡ ማሕሌታዊ፡ ) በሰላም፡ ወመቃብሪሁሰ፡ ኢተዐውቅ፡ (ni ተዐውቀ፡ legendum est) Sx. not able to find explanation in abbreviation listGenb. 11 ; ናሁኬ፡ የዐውቅ፡ ከመ፡ („elucet“, ni ያዐውቅ፡ „indicat“ interpretandum est) M.M. f. 109.
I,1[ ܟܠܳܐ idemid.; כָּלָא inclusitla, retinuitla, denegavitla; كَلَأَ II retinuitla; I custodivitla; videasvid.etiam ከልከለ፡ ] SubjunctivusSubj. ይክላእ፡ ,
2)cohiberela, retinerela, cumc.Acc.: ከሊአ፡ መንፈስ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,8 ; ከልአ፡ ዝናመ፡ እምሰማይ፡ liber Jobi.Job 12,15 ; በቃለ፡ እግዚአብሔር፡ ከልኦ፡ ለሰማይ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 48,3 ; Hezekielis prophetia.Hez. 31,15 ; ኢትክልኦሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 43,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 39,12 ; cumc.Acc.et እምነ፡ , ut: እምፍኖተ፡ ዐመፃ፡ ከላእኩ፡ እግርየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 118,101 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 100,2 .
3)prohiberela,
a)impedirela, averterelaHenochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,9 , cumc.Acc. ክልኦሙ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 11,28 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,7 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,11 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 9,3 ; Asc. Jesaiae prophetia.Jes. 9,4 ; cumc.Acc.personapers.et እምነ፡ rei, ut: ክላእ፡ ልሳነከ፡ እምእኩይ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 33,14 ; cumc.duplexdupl.Acc.: ከልእዎሙ፡ ለሕዝብ፡ ጌጋየ፡ κωλῦσαι λαὸν ἀπὸ ἁμαρτίας Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 46,7 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,16 ; ይከልእዎ፡ ትድምርተ፡ Can. Sardicenses. Pars Synodi. Numerus significat canones.Can. Sard. 15 ; cumc.Acc.sequensseq. ከመ፡ ኢ፡ cumc.SubjunctivusSubj.: Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,33 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 3,3 ; ይከልኦ፡ ከመ፡ ኢያንቀልቅል፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 11 ; sequensseq. ኢ፡ cumc.SubjunctivusSubj.verbi: ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 2,16 ; Threni, liber biblicus.Thren. 4,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,9 ; አኀዞ፡ ለንጉሥ፡ ወከልኦ፡ ኢይባእ፡ (v. ይባእ፡ ) not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 13,19 ; cumc.Acc.Infin.: Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 63,10 ; cumc.Acc.personapers.et Acc.Infin.: እመ፡ ከላእክዎ፡ ( ለሰማይ፡ ) አውርዶ፡ ዝናም፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 7,13 ; ኢትክልኦ፡ ነቢበ፡ ቃሉ፡ ለዘይትናገር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,23 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 6,8 ; ከመ፡ ይክልእዎሙ፡ ኀሊፈ፡ Judith liber apocryphus.Judith 4,7 ; Judicum liber.Jud. 15,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,14 .
I,1[ ܟܠܳܐ idemid.; כָּלָא inclusitla, retinuitla, denegavitla; كَلَأَ II retinuitla; I custodivitla; videasvid.etiam ከልከለ፡ ] SubjunctivusSubj. ይክላእ፡ ,
2)cohiberela, retinerela, cumc.Acc.: ከሊአ፡ መንፈስ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,8 ; ከልአ፡ ዝናመ፡ እምሰማይ፡ liber Jobi.Job 12,15 ; በቃለ፡ እግዚአብሔር፡ ከልኦ፡ ለሰማይ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 48,3 ; Hezekielis prophetia.Hez. 31,15 ; ኢትክልኦሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 43,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 39,12 ; cumc.Acc.et እምነ፡ , ut: እምፍኖተ፡ ዐመፃ፡ ከላእኩ፡ እግርየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 118,101 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 100,2 .
3)prohiberela,
a)impedirela, averterelaHenochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,9 , cumc.Acc. ክልኦሙ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 11,28 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,7 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,11 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 9,3 ; Asc. Jesaiae prophetia.Jes. 9,4 ; cumc.Acc.personapers.et እምነ፡ rei, ut: ክላእ፡ ልሳነከ፡ እምእኩይ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 33,14 ; cumc.duplexdupl.Acc.: ከልእዎሙ፡ ለሕዝብ፡ ጌጋየ፡ κωλῦσαι λαὸν ἀπὸ ἁμαρτίας Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 46,7 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,16 ; ይከልእዎ፡ ትድምርተ፡ Can. Sardicenses. Pars Synodi. Numerus significat canones.Can. Sard. 15 ; cumc.Acc.sequensseq. ከመ፡ ኢ፡ cumc.SubjunctivusSubj.: Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,33 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 3,3 ; ይከልኦ፡ ከመ፡ ኢያንቀልቅል፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 11 ; sequensseq. ኢ፡ cumc.SubjunctivusSubj.verbi: ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 2,16 ; Threni, liber biblicus.Thren. 4,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,9 ; አኀዞ፡ ለንጉሥ፡ ወከልኦ፡ ኢይባእ፡ (v. ይባእ፡ ) not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 13,19 ; cumc.Acc.Infin.: Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 63,10 ; cumc.Acc.personapers.et Acc.Infin.: እመ፡ ከላእክዎ፡ ( ለሰማይ፡ ) አውርዶ፡ ዝናም፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 7,13 ; ኢትክልኦ፡ ነቢበ፡ ቃሉ፡ ለዘይትናገር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,23 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 6,8 ; ከመ፡ ይክልእዎሙ፡ ኀሊፈ፡ Judith liber apocryphus.Judith 4,7 ; Judicum liber.Jud. 15,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,14 .
particula consecutiva [composita ex I እን፡ et ከ፡ , gramm.§ 62,c et gramm.§ 64; ከ፡ autem e forma pleniore extenuatum videtur, collatio, -is vel collectivum, -ecoll. ኬ፡ ; frustra Schrader de linguae Ae. indole p. 29 እንከ፡ ex እንተ፡ ከ፡ contractum esse conjecit], postpositiva, nec nisi emphaseos causa (ut Matthaei Evangelium.Matth. 12,26 romanae editionisrom.) vel ubi vocibus encliticis ሰ፡ et ኬ፡ aucta est (sc. እንከሰ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 57,12 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 4,8 vel እንከሰኬ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 1,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,6 ) primum orationis locum obtinet.
1)de consecutione causali: igiturla, itaquela, ergola, ( nun , also ), οὖν Matthaei Evangelium.Matth. 7,11 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,32 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,40 ; Matthaei Evangelium.Matth. 22,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 22,45 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,1 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,11 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,22 al. ἄρα , ታአምር፡ እንከሰ፡ liber Jobi.Job 38,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 22,25 ( nimirumla; thesi propositae firmandae exemplum infert, sicut Graeci nonnumquam voce ἄρα utuntur); in sententiis interrogativis: liber Jobi.Job 17,15 ; በቀለኑ፡ እንከ፡ ትትቤቀላኒ፡ Joelis prophetia.Joel 4,4 ; ወአይቴኑ፡ እንከ፡ አምላከ፡ ጽድቅ፡ Malachiae prophetia.Mal. 2,17 ; መኑ፡ እንከ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 36,20 ; Jesaiae prophetia.Jes. 46,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 57,6 ; በውስተ፡ ርስተ፡ መኑ፡ እንከ፡ አኀድር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 13,27 ; Matthaei Evangelium.Matth. 13,56 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,22 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 2,21 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 3,1 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 3,27 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 4,1 ; et cohortativis: ኅፈሩ፡ እንከ፡ ቃልየ፡ τοιγαροῦν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 41,16 ; Epistola Jeremiae, apocrypha.Ep. Jer. 14 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 4,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 9,38 . Matthaei Evangelium.Matth. 10,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 24,42 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 5,1 .
b)in apodosi sententiarum conditionalium, sive እንከ፡ , ut አእመርኩ፡ እንከ፡ ከመ፡ Danielis prophetia.Dan. 2,9 ; Judicum liber.Jud. 16,11 ; sive እንከ፡ Judicum liber.Jud. 16,7 .
c) እንከ፡ ( und nunde, und sode) duas enuntiationes ita conjungit, ut posteriorem e priori consequi significet (sicut וְ consec. et ف ); ወያአምር፡ እንከ፡ ኵሉ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,27 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 17,46 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 6,7 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 7,5 ; ኢታውጽእ፡ ነገረ፡ ዘሰማዕከ፡ ወተአመን፡ እንከ፡ ከመ፡ ሕሡም፡ አልቦ፡ ዘይረክበከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,10 ; ወወድቀ፡ እንከ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 18,26 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 11,20 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 86,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 93,3 .
2)de consecutione temporali: adhucla, porrola, ampliusla, diutiusla; passim, ubi temporis praesentis ratio habetur: nuncla, jamla, vel ubi temporis futuri: in reliquumlasive posterumla; ἔτι Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,14 ; ኀደገት፡ እንከ፡ ብሂሎታ፡ ἐκόπασε τοῦ λαλῆσαι πρὸς αὐτὴν ἔτι Ruth liber biblicus.Ruth 1,18 ; አሐተ፡ እንከ፡ ἔτι τὸ ἅπαξ τοῦτο Judicum liber.Jud. 16,18 ; ቦኑ፡ ለግሙራ፡ ኣረምም፡ እንከ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 42,14 ; እምይእዜ፡ እንከ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 5,7 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,1 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 12,7 ; ወተከልአ፡ ሕዝብ፡ እንከ፡ አብኦ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 36,6 ; Jeremiae prophetia.Jer. 3,1 ; ትሬኢ፡ እንከ፡ ዘየዐቢ፡ ኀጢአተ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 8,6 ; እንከ፡ ዓዲ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,4 ; ወእምዝ፡ እንከ፡ καὶ τότε Esther, liber biblicus.Esth. 2,13 ; τὸ λοιπόν ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,13 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 4,8 ; ወይጸርኅ፡ እንከ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 15 ; አእመርኩ፡ እንከሰ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 26,21 ; ይብል፡ እበልዕ፡ ወእንከሰ፡ እፈግዕ፡ καὶ νῦν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,19 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,48 . Crebro componuntur
adverbium, adverbialiteradv.( gramm.§ 163,2),
1) ግሙራ፡
a)prorsusla, planela, omninola, Did. edidited.not able to find explanation in abbreviation listPlatt p. 81 l. 8; Did. edidited.not able to find explanation in abbreviation listPlatt p. 81 l. 14.
α)omninolai.e. summatimla, in universumla( überhauptde, im Allgemeinende): ዘከረ፡ መሥዋዕተ፡ ግሙራ፡ (non ejus species et modos) F.M. 23,5.
β)cumc.negatione: prorsus nonla, plane nonla, Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 90,4 ; ዘኢርእዩ፡ ግሙራ፡ τὸ καθόλου μὴ βλέπουσιν Hezekielis prophetia.Hez. 13,3 ; liber Jobi.Job 34,8 .
2) ለግሙራ፡ ( ܠܰܓܡܳܪ ) prorsusla, in perpetuumla, semperla, εἰς τέλος Amosi prophetia.Am. 9,8 ; Hezekielis prophetia.Hez. 20,40 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,34 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 12,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 73,12 ; ቦኑ፡ ለግሙራ፡ ኣርምም፡ እንከ፡ μὴ καὶ ἀεὶ σιωπήσομαι Jesaiae prophetia.Jes. 42,14 ; εἰς νῖκος Threni, liber biblicus.Thren. 5,20 ; εἰς τὸ διηνεκές ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,12 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,14 .
adverbium, adverbialiteradv.( gramm.§ 163,2),
1) ግሙራ፡
a)prorsusla, planela, omninola, Did. edidited.not able to find explanation in abbreviation listPlatt p. 81 l. 8; Did. edidited.not able to find explanation in abbreviation listPlatt p. 81 l. 14.
α)omninolai.e. summatimla, in universumla( überhauptde, im Allgemeinende): ዘከረ፡ መሥዋዕተ፡ ግሙራ፡ (non ejus species et modos) F.M. 23,5.
β)cumc.negatione: prorsus nonla, plane nonla, Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 90,4 ; ዘኢርእዩ፡ ግሙራ፡ τὸ καθόλου μὴ βλέπουσιν Hezekielis prophetia.Hez. 13,3 ; liber Jobi.Job 34,8 .
2) ለግሙራ፡ ( ܠܰܓܡܳܪ ) prorsusla, in perpetuumla, semperla, εἰς τέλος Amosi prophetia.Am. 9,8 ; Hezekielis prophetia.Hez. 20,40 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,34 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 12,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 73,12 ; ቦኑ፡ ለግሙራ፡ ኣርምም፡ እንከ፡ μὴ καὶ ἀεὶ σιωπήσομαι Jesaiae prophetia.Jes. 42,14 ; εἰς νῖκος Threni, liber biblicus.Thren. 5,20 ; εἰς τὸ διηνεκές ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,12 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,14 .
I,1[amh. ፈራ፡ ; ei Ges. in thes. p. 1122 comparavit فَرّ , نَفَر fugitla, fugaxla, pavidus fuitla, sed etiam יָרֵא et وَرُعَ cognata videntur] SubjunctivusSubj. ይፍራህ፡
1)timerela, metuerela, Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 15,1 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,24 ; Deuteronomium.Deut. 1,21 ; Josuae liber.Jos. 8,1 ; Judicum liber.Jud. 7,3 ; Judicum liber.Jud. 8,20 ; Ruth liber biblicus.Ruth 3,11 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 45,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 51,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 55,4 ; liber Jobi.Job 9,35 ; ኢይፍራህኪ፡ (suff. Dat.) ልብኪ፡ Judith liber apocryphus.Judith 10,16 ; Judith liber apocryphus.Judith 11,1 ; Deuteronomium.Deut. 20,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 14,30 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,7 ; ፈሪህየ፡ ሖርኩ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 25,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 28,5 ; Matthaei Evangelium.Matth. 28,10 al.; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 5,20 ; ፈርሁ፡ ዐቢየ፡ ፍርሀተ፡ Marci Evangelium.Marc. 4,41 ; Lucae evangelium.Luc. 2,9 ; construitur cumc.c.Acc.rei vel personapers.: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,2 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 14,9 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 21,34 ; ፈርህዎ፡ ለእግዚአብሔር፡ ዐቢየ፡ ፍርሀተ፡ Jonae prophetia.Jon. 1,16 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 22,4 ; ምንተ፡ እፈርህ፡ እንከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,18 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,6 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,14 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 2,10 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 11,23 ; ኢፈሪሆ፡ መዐተ፡ ንጉሥ፡ ad Hebraeos epistola.Hebr. 11,27 ; vel cumc. እምነ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,1 ; Deuteronomium.Deut. 3,22 ; Josuae liber.Jos. 10,2 ; liber Jobi.Job 5,21 ; liber Jobi.Job 5,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 48,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 37,6 ; Jeremiae prophetia.Jer. 1,8 ; vel cumc. እምቅድመ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 3,15 ; Judith liber apocryphus.Judith 4,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 18,12 .
a)construitur cumc.c. ለ፡ ejus, cuilatimemus: Maʃshafa Genzat.Genz. f. 156 ; vel cumc. ላዕለ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,12 ; ፈርሀ፡ ላዕለ፡ ነፍሱ፡ እምእኁሁ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 333 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 355 ; ለእመ፡ ፈርሀት፡ ላዕሌሁ፡ በእንተ፡ ደዌ፡ F.M. 27,3; vel cumc. በእንተ፡ delaaliquo: ለእመ፡ ይፈርሁ፡ በእንቲአሁ፡ ሞተ፡ F.N. 3.
c)ubi Latine sequitur nela, Aethiopice sequitur ከመ፡ ኢ፡ cumc.SubjunctivusSubj.: Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 106,6 ; Actus apostolorum.Act. 27,29 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,12 ; Chrys. passim; raro cumc.Imperf.: እፈርህ፡ ከመ፡ ኢይሌቡ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 95 ; vel ኢ፡ cumc.SubjunctivusSubj.: እፈርህ፡ ኢይሙት፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,15 ; ብዙኃን፡ እለ፡ ኢይሌቅሑ፡ በፈሪህ፡ (v. በፈሪሀ፡ ) ኢይህጐሉ፡ ወኢይጸዐሉ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 29,7 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 48 ; vel ከመ፡ cumc.SubjunctivusSubj.: እፈርህ፡ በእንቲአክሙ፡ ከመ፡ ትክዐዉ፡ ደመ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 32 ; vel እንዳዒ፡ ለእመ፡ ad Galatas epistola Pauli.Gal. 4,11 ; praemisso ዮጊ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 11,3 ; vel ዮጊ፡ ኢ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 6,3 .
II,1
1)causative cumc.duplexdupl.Acc., facere ut aliquis relinquatla, dimittatla, remittatla, omittatla, desinatlai.e.
a)abstraherela, averterela, avocarela, deducerelaaliquem a re, ut a consilio: ከመ፡ ያኅድግዎሙ፡ ምክሮሙ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 4,5 ; a consuetudine: ኣኀድገኪ፡ ዝሙተኪ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 16,41 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 46,7 ; Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 2,11 ; a via: አኅድጉነ፡ ዘንተ፡ አሠረ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 30,11 ; a fiducia Michaei prophetia.Mich. 2,8 ; ab amore: መኑ፡ ያኀድገነ፡ ፍቅሮ፡ ለኢየሱስ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,35 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,38 ; ab ira Numeri, liber Pentateuchi.Num. 25,11 ; vel rem ab aliquo: አኅደጎሙ፡ ጽእለቶሙ፡ ለሕዝቡ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 4,1 varia lectiovar.In specie: infantem depellere ablauberibusla: አኅደግዎ፡ ጥበ፡ እሙ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 130,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,8 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 1,23 , vel አኅደግዎሙ፡ ጠቢወ፡ ጥብ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 28,9 .
b)removerelaa munere: አኅደግዎ፡ክህነቶ፡ Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 5,39 .
c)eriperelaaliquem alicui: ከመ፡ ታኅድጎ፡ ለምታ፡ እምእደ፡ ዘባጢ፡ Deuteronomium.Deut. 25,11 ; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1.
d)divortium concederelaalicui: soror Herodis ሰአለቶ፡ ለእኁሃ፡ ከመ፡ ያኅድጋ፡ እምኔሁ፡ ( ለምታ፡ ) ወአኅደጋ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 328.
e)expiarela: ምጽዋት፡ ታኀድግ፡ ኀጢአተ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,30 ; Hezekielis prophetia.Hez. 16,63 .
f)ad defectionemlavel desertionem sollicitarela: ያኀድጋሆሙ፡ ቃለ፡ እግዚአብሔር፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,16 ; ለአኅድጎ፡ ሥርዐት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 2 ; Actus apostolorum.Act. 21,21 .
g)prohiberela, sequensseq. ኢ፡ cumc.SubjunctivusSubj., ut: አኅደግዎሙ፡ ለአሕዛብ፡ ኢይሡዑ፡ ሎሙ፡ Actus apostolorum.Act. 14,18 Platt.
h)intermitterelavel desinere facerela, sequensseq.Infin.: አኅደግዎሙ፡ ሐኒጸ፡ Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 5,70 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,9 .
2)Transit. cessarelavel remittere facerela, sedarela, cohiberela: Josuae liber.Jos. 7,26 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 10,4 ; ጥበብ፡ መገሥጽት፡ እንተ፡ ታኀድግ፡ ሐዘነ፡ ወትካዘ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 8,9 ; ጋእዘ፡ ያኀድግ፡ ዕፃ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 18,18 ; አኅድግ፡ ኵሎ፡ መጽሐፈ፡ ዐመፃ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 58,6 .
vel ተዐቅበ፡ III,1
II)Reflex.
1)se custodirela, se abstinerela, sibi caverela, caverela, sequensseq. እምነ፡ rei: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,26 ; ይትዐቀቡ፡ እምነ፡ ኵሉ፡ ዝሙት፡ ወርኵስ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 20 ; Deuteronomium.Deut. 23,10 ; Judicum liber.Jud. 13,13 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 1,11 ; Lucae evangelium.Luc. 12,1 ; Lucae evangelium.Luc. 12,15 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 188 ; vel personapers.: ተዐቀብ፡ እምነ፡ እኩይ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,33 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,15 ; cumc.Acc.personapers.( ablaaliquo): ተዐቀቦሙ፡ ለአዕርክቲከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,13 ; ተዐቀቦ፡ φύλαξαι ἀπ αὐτοῦ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,11 ; ተዐቀብዎሙ፡ ለቢጽክሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,4 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 4,15 ; Lucae evangelium.Luc. 20,46 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 16,17 ; sequensseq. ከመ፡ ኢ፡ cumc.SubjunctivusSubj.: ተዐቀብኩ፡ በመንፈስየ፡ ከመ፡ ኢየአብስ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 25 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,13 ; vel sequensseq. ኢ፡ cumc.SubjunctivusSubj., ut: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 19,12 ; ተዐቀብ፡ ኢያስሕትከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 29,20 ; ad Galatas epistola Pauli.Gal. 6,1 ; sed post ኢተዐቀበ፡ seq. ከመ፡ cumc.SubjunctivusSubj., ut: ኢተዐቀበ፡ ከመ፡ ይሖር፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 10,31 ; absoluteabs.: ተዐቀበ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 7,4 ; በተዐቅቦ፡ ዐቢይ፡ cautissimelaF.M. 29,4; ተዐቅቦ፡ (sive cautiolasive abstinentiala) p. 319.
a)nonnumquam additur ርእሰከ፡ vel ርእስከ፡ , ut: ተዐቀብ፡ ርእሰከ፡ (v. ርእስከ፡ ) ኢያስሕትከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 29,20 ; vel ለርእሱ፡ , ut ad Galatas epistola Pauli.Gal. 6,1 .
b)cautionem adhiberelacumc. በ፡ in re: ተዐቀብ፡ በዕፀ፡ መሥዋዕት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 21 ; ተዐቀብ፡ በደም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 21 ; cumc. እምነ፡ , ut: መፍትው፡ ይትዐቀቡ፡ በአስተሓምሞ፡ እምስጢር፡ (decet caute tractare mysterium) p. 308; sequensseq. ከመ፡ cumc.SubjunctivusSubj.: Deuteronomium.Deut. 24,8 .
2)se servarela, cumc. በ፡ in re; Judae epistola.Judae 21 ; እመ፡ ኢያፍጠነ፡ ተዐቅቦ፡ በፍርሀተ፡ እግዚአብሔር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,3 .
3)sibi custodire i.e.
a)observarela, attenderelaad aliquid vel aliquem, cumc.Acc.: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 129,3 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 1,12 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 18,12 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 3,17 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 2,1 ; sidera Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 3 ; በተዐቅቦ፡ μετὰ παρατηρήσεως Lucae evangelium.Luc. 17,20 (nisi hunc Infin. passive sumere malueris); huc nescio an referendus sit etiam locus ከመ፡ ይትዐቀባ፡ ለሕይወቱ፡ ከመ፡ ዐሳብ፡ ἵνα εὐδοκήσῃ τὸν βίον ὥσπερ μισθωτός liber Jobi.Job 14,6 ; providerela1 not able to find explanation in abbreviation listCor. 3,10 .
b)callide observarela, insidiarila, παρατηρεῖν , cumc.Acc.personapers.: Marci Evangelium.Marc. 3,2 ; Lucae evangelium.Luc. 6,7 ; Lucae evangelium.Luc. 14,1 ; ዘይትዐቀበከ፡ ὁ ὑποβλεπόμενός σε Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,10 .
videasvid. also አይ፡ videasvid. also አይ፡ videasvid. also አይ፡ videasvid. also አይ፡ videasvid. also አይ፡ videasvid. also አይ፡ videasvid. also አይ፡ videasvid. also አይ፡ videasvid. also አይ፡ ʾay not foundparticle neg. Recueil des Inscriptions de l’Éthiopie des périodes pré-axoumite et axoumite, n. 188RIÉ 188 l. 5 , Recueil des Inscriptions de l’Éthiopie des périodes pré-axoumite et axoumite, n. 189RIÉ 189 l. 4 , Recueil des Inscriptions de l’Éthiopie des périodes pré-axoumite et axoumite, n. 189RIÉ 189 l. 6 , Recueil des Inscriptions de l’Éthiopie des périodes pré-axoumite et axoumite, n. 189RIÉ 189 l. 6 . On the relation between this particle with the other negative particles ኢ፡ and አል፡ see .
adverbium, adverbialiteradv.[ut videtur, primitus Adj. ( gramm.§ 163,2), terminatione îlaformatum ex ዓድ፡ i.e. עוֹד , quod proprie continuationemlaet iterationemlasignificans in Adv. abiit; de radice ejusque significationibus videasvid.supra ዖደ፡ ]
1)ratione habita temporis praeteriti: adhucla, etiamnumla( etiamtumla), Genesis liber Pentateuchi.Gen. 43,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,34 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,17 ; ዓዲ፡ ብየ፡ ነገር፡ ኀቤየ፡ liber Jobi.Job 36,2 ; n. 1009plerumque cum pronominibus suffixis ad Subjectum enunciationis relatis: ዓዲሆሙ፡ ሕዝብ፡ ይሠረዉ፡ ἔτι ὁ λαὸς κατεφθείρετο Paralipomenon liber II.2 Par. 27,2 ; እንዘ፡ ዓዲነ፡ ሕያዋን፡ ንሕነ፡ Threni, liber biblicus.Thren. 4,17 ; እደ፡ እግዚአብሔር፡ ዓዲሃ፡ ልዕልት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,28 ; ወልድየ፡ ዓዲሁ፡ ደቂቅ፡ ውእቱ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 22,5 ; ዓዲየ፡ ጽኑዕ፡ አነ፡ Josuae liber.Jos. 14,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 43,28 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 45,3 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 18,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 18,19 ; Judicum liber.Jud. 6,24 ; Judicum liber.Jud. 19,11 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 13,7 ; Jesaiae prophetia.Jes. 29,8 ; Actus apostolorum.Act. 9,1 .
b)nonnumquam ዓዲ፡ pronomine (neutr.) suff. ሁ፡ augetur: ዓዲሁ፡ ኢትሌብዉኑ፡ adhuc non intelligitisne? Matthaei Evangelium.Matth. 16,9 (aliter 15,16 ubi ሁ፡ nota interrog. est); እስከ፡ ዓዲሁ፡ ኢ፡ usque adhuc nonlai.e. nondumlaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 4.
2)ratione habita temporis futuri: adhucla, porrola, ampliusla, diutiusla: ተዐገሡ፡ ዓዲ፡ ኀሙሰ፡ መዋዕለ፡ Judith liber apocryphus.Judith 8,30 ; ተዐገሠኒ፡ ዓዲ፡ ኅዳጠ፡ liber Jobi.Job 36,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 7,4 ; ዓዲ፡ ኅዳጥ፡ ወይቈርር፡ Jesaiae prophetia.Jes. 10,25 ; ዓዲ፡ ኅዳጠ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 28,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 36,10 ; ዓዲ፡ እስከ፡ ፲ወ፭ ዓመት፡ ትጠፍእ፡ መንግሥት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 7,8 ; እፎ፡ ዓዲ፡ (v. እንከ፡ ) ትቈስሉ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 1,5 ; ዓዲ፡ እረድአከ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 44,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 54,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,9 ; Jeremiae prophetia.Jer. 39,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 39,43 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 6,22 ; እንከ፡ ዓዲ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,4 .
a)cum negatione pro ዓዲ፡ ኢ፡ frequentant ኢ፡ እንከ፡
3)de accessione rei alicujus ad aliquid: adhucla, praetereala, insuperla, etiamla: ወወለደት፡ ዓዲ፡ ፱ ደቂቀ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 4 ; ይዌስክ፡ ዓዲ፡ ዲቤሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,19 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 2,21 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 5,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,1 ; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 8,22 Platt; εἶτα Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 14,22 ; οὐ μόνον δὲ ἀλλὰ καί ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 8,19 ; ፶ ዕደው፡ ወዓዲ፡ አንስት፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 14 Enc.; crebro ወዓዲ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 39,12 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 4,17 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,7 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 8,1 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,15 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 7,15 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 5,13 ; F.N. 15.
a)sequensseq. ሂ፡ vel ኒ፡ , etiamla, adeola( sogar ): ወዓዲ፡ ኪያሁኒ፡ ይመስለከ፡ ከመ፡ ዘበዲበ፡ ምድር፡ ረከብከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 29,6 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 4,16 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 15,7 ; Actus apostolorum.Act. 21,28 .
b)tamenla( noch immer ): Lucae evangelium.Luc. 14,22 ; ወዓዲ፡ ኢ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 57,10 .
c)imola, imo verola, potiusla( vielmehr ): ኢታጠነቅቁ፡ ፈጽሞ፤ ዓዲ፡ የዐቢ፡ እምኵሉ፡ ዝንቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,30 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 5,11 romanae editionisrom.; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 104 b; አላ፡ ዓዲ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 18,22 ; ዘእንበለ፡ ዓዲ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 27,24 .
adverbium, adverbialiteradv.suff., a radice pronominali propagatum ( gramm.§ 62,1,b et gramm.§ 168,1,3):
2)etla, –quela( τε ), sive per se Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,21 , sive (id quod longe frequentius occurrit) cum conjunctum: ሂ፡ exempli gratiaex. gr.: ወለዘሂ፡ ነሥአከ፡ ልብሰከ፡ Lucae evangelium.Luc. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,5 ; in sententiis negativis: necla, nequela. Inde ሂ፡ ወሂ፡ et – etla, cum – tumla, ut – italaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 41,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 47,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 47,18 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 18,3 ; Jesaiae prophetia.Jes. 7,20 ; Hezekielis prophetia.Hez. 5,11 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,15 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 4,12 ; idem significat ሂ፡ ወ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,17 ; ሂ፡ ወ ኒ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,35 . Cum እመ፡ conjunctum እመሂ፡ ወእመሂ፡ est: sive – sivela, nec non ወእመሂ፡ per se sivelasignificare potest, videasvid. እመ፡
3)adverbiis interrogativis, ut አይቴ፡ , maxime autem pronominibus interr. መኑ፡ et ምንት፡ annexum ሂ፡ vim indefinitorum tribuit; videasvid. መኑ፡ , ምንት፡ , አይቴ፡ al.
adverbium, adverbialiteradv.suff., a radice pronominali propagatum ( gramm.§ 62,1,b et gramm.§ 168,1,3):
2)etla, –quela( τε ), sive per se Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,21 , sive (id quod longe frequentius occurrit) cum conjunctum: ሂ፡ exempli gratiaex. gr.: ወለዘሂ፡ ነሥአከ፡ ልብሰከ፡ Lucae evangelium.Luc. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,5 ; in sententiis negativis: necla, nequela. Inde ሂ፡ ወሂ፡ et – etla, cum – tumla, ut – italaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 41,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 47,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 47,18 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 18,3 ; Jesaiae prophetia.Jes. 7,20 ; Hezekielis prophetia.Hez. 5,11 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,15 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 4,12 ; idem significat ሂ፡ ወ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,17 ; ሂ፡ ወ ኒ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,35 . Cum እመ፡ conjunctum እመሂ፡ ወእመሂ፡ est: sive – sivela, nec non ወእመሂ፡ per se sivelasignificare potest, videasvid. እመ፡
3)adverbiis interrogativis, ut አይቴ፡ , maxime autem pronominibus interr. መኑ፡ et ምንት፡ annexum ሂ፡ vim indefinitorum tribuit; videasvid. መኑ፡ , ምንት፡ , አይቴ፡ al.
hi
Grébaut
ሂ፡ enclictic particleencl. particle
1) Affirmation
a) Mise an relief : tantôt ሂ፡ , tantôt ወ―ሂ፡ .
b) Élément de liaison : ordinairement ወ―ሂ፡ , plus rarement ሂ፡ .
c) Idée de répartition : tantôt ሂ፡ ―ወሂ፡ , tantôt ሂ፡ ―ወ፡ .
d) Notion d’indéfini : s’ajoute aux pronoms interrogatifs መኑ፡ et ምንት፡ ; régulièrement መኑሂ፡ , ምንትሂ፡ , par exception ወመኑሂ፡ , ወምንትሂ፡ .
e) Disjonction: s’ajoute à la conjonction እመ፡ , tantôt እመሂ፡ ―ወእመሂ፡ , tantôt እመሂ፡ ―ወለእመሂ፡ .
f) Double interrogation indirecte : s’ajoute à la conjonction ወለእመ፡ du second membre de l’interrogation, tantôt እመ፡ ―ወለእመሂ፡ , tantôt ለመሂ፡ ―ወለእመሂ፡ .
g) Change la conjonction hypothétique እመ፡ en conjonction concessive እመሂ፡ .
2) Négation
a) Mise an relief : ወኢ―ሂ፡ (ordinairement avec le copulatif); ኢ―ሂ፡ (rarement sans cette copule).
b) Élément de liaison : ወኢ―ሂ፡ (ordinairement avec le copulatif); ኢ―ሂ፡ (rarement sans cette copule).
c) Idée de répartition : tantôt ኢ―ሂ፡ ―ኢ―ወሂ፡ , tantôt ኢ―ሂ፡ ―ኢወ፡ .
d) Notion d’indéfini : α. S’ajoute à መኑ፡ (avec ou sans le copulatif) : ኢመኑሂ፡ , አልቦ፡ መኑሂ፡ , ወኢመኑሂ፡ , ወአልቦ፡ መኑሂ፡ .
β) S’ajoute rarement à ምንት፡ (avec ou sans le copulatif) : ኢምንትሂ፡ , ወኢምንትሂ፡ .
γ) S’ajoute rarement à ማእዜ፡ , soit ኢማእዜሂ፡ .
δ) S’ajoute assez souvent à አይቴ፡ , soit ኢአይቴሂ፡ .
Cette particule enclictique ሂ፡ est concurrencée en ses diverses significations par la particule ኒ፡ .
1–2
Leslau
hi alsoen, anden, furtheren, evenen, the veryen, for one’s parten (e.g. አነሂ ʾana-hi I, for my parten);
is attached to መኑ mannu , ምንት mǝnt , አይቴ ʾayte ( መኑሂ mannu-hi , ምንትሂ mǝntǝ-hi , አይቴሂ ʾayte-hi ), mostly in negative sentences; it expresses the indefinite ‘no one, nothing, nowhere’;
it is combined with እመ- ʾǝmma- in እመሂ ʾǝmma-hi thoughen, even thoughen;
እመ...ወለእመሂ ʾǝmma…walaʾǝmma-hi either … oren; እመሂ...ወእመሂ ʾǝmma-hi…waʾǝmma-hi either … oren;
in the meaning ‘and’ it can be repeated, as in አነሂ፡ወውእቱሂ ʾana-hi wawǝʾǝtu-hi both I and heen, I and heen; or in -ሂ...-ኒ -hi…-ni , as in እሙንቱሂ፡ ወአቡሆሙኒ ʾǝmmuntuhi waʾabuhomuni they as well as their fatheren 213a
hi
Grébaut
ሂ፡ enclictic particleencl. particle
1) Affirmation
a) Mise an relief : tantôt ሂ፡ , tantôt ወ―ሂ፡ .
b) Élément de liaison : ordinairement ወ―ሂ፡ , plus rarement ሂ፡ .
c) Idée de répartition : tantôt ሂ፡ ―ወሂ፡ , tantôt ሂ፡ ―ወ፡ .
d) Notion d’indéfini : s’ajoute aux pronoms interrogatifs መኑ፡ et ምንት፡ ; régulièrement መኑሂ፡ , ምንትሂ፡ , par exception ወመኑሂ፡ , ወምንትሂ፡ .
e) Disjonction: s’ajoute à la conjonction እመ፡ , tantôt እመሂ፡ ―ወእመሂ፡ , tantôt እመሂ፡ ―ወለእመሂ፡ .
f) Double interrogation indirecte : s’ajoute à la conjonction ወለእመ፡ du second membre de l’interrogation, tantôt እመ፡ ―ወለእመሂ፡ , tantôt ለመሂ፡ ―ወለእመሂ፡ .
g) Change la conjonction hypothétique እመ፡ en conjonction concessive እመሂ፡ .
2) Négation
a) Mise an relief : ወኢ―ሂ፡ (ordinairement avec le copulatif); ኢ―ሂ፡ (rarement sans cette copule).
b) Élément de liaison : ወኢ―ሂ፡ (ordinairement avec le copulatif); ኢ―ሂ፡ (rarement sans cette copule).
c) Idée de répartition : tantôt ኢ―ሂ፡ ―ኢ―ወሂ፡ , tantôt ኢ―ሂ፡ ―ኢወ፡ .
d) Notion d’indéfini : α. S’ajoute à መኑ፡ (avec ou sans le copulatif) : ኢመኑሂ፡ , አልቦ፡ መኑሂ፡ , ወኢመኑሂ፡ , ወአልቦ፡ መኑሂ፡ .
β) S’ajoute rarement à ምንት፡ (avec ou sans le copulatif) : ኢምንትሂ፡ , ወኢምንትሂ፡ .
γ) S’ajoute rarement à ማእዜ፡ , soit ኢማእዜሂ፡ .
δ) S’ajoute assez souvent à አይቴ፡ , soit ኢአይቴሂ፡ .
Cette particule enclictique ሂ፡ est concurrencée en ses diverses significations par la particule ኒ፡ .
1–2
Leslau
hi alsoen, anden, furtheren, evenen, the veryen, for one’s parten (e.g. አነሂ ʾana-hi I, for my parten);
is attached to መኑ mannu , ምንት mǝnt , አይቴ ʾayte ( መኑሂ mannu-hi , ምንትሂ mǝntǝ-hi , አይቴሂ ʾayte-hi ), mostly in negative sentences; it expresses the indefinite ‘no one, nothing, nowhere’;
it is combined with እመ- ʾǝmma- in እመሂ ʾǝmma-hi thoughen, even thoughen;
እመ...ወለእመሂ ʾǝmma…walaʾǝmma-hi either … oren; እመሂ...ወእመሂ ʾǝmma-hi…waʾǝmma-hi either … oren;
in the meaning ‘and’ it can be repeated, as in አነሂ፡ወውእቱሂ ʾana-hi wawǝʾǝtu-hi both I and heen, I and heen; or in -ሂ...-ኒ -hi…-ni , as in እሙንቱሂ፡ ወአቡሆሙኒ ʾǝmmuntuhi waʾabuhomuni they as well as their fatheren 213a
adverbium, adverbialiteradv.suff., a radice pronominali propagatum ( gramm.§ 62,1,b et gramm.§ 168,1,3):
2)etla, –quela( τε ), sive per se Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,21 , sive (id quod longe frequentius occurrit) cum conjunctum: ሂ፡ exempli gratiaex. gr.: ወለዘሂ፡ ነሥአከ፡ ልብሰከ፡ Lucae evangelium.Luc. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,5 ; in sententiis negativis: necla, nequela. Inde ሂ፡ ወሂ፡ et – etla, cum – tumla, ut – italaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 41,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 47,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 47,18 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 18,3 ; Jesaiae prophetia.Jes. 7,20 ; Hezekielis prophetia.Hez. 5,11 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,15 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 4,12 ; idem significat ሂ፡ ወ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,17 ; ሂ፡ ወ ኒ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,35 . Cum እመ፡ conjunctum እመሂ፡ ወእመሂ፡ est: sive – sivela, nec non ወእመሂ፡ per se sivelasignificare potest, videasvid. እመ፡
3)adverbiis interrogativis, ut አይቴ፡ , maxime autem pronominibus interr. መኑ፡ et ምንት፡ annexum ሂ፡ vim indefinitorum tribuit; videasvid. መኑ፡ , ምንት፡ , አይቴ፡ al.
hi
Grébaut
ሂ፡ enclictic particleencl. particle
1) Affirmation
a) Mise an relief : tantôt ሂ፡ , tantôt ወ―ሂ፡ .
b) Élément de liaison : ordinairement ወ―ሂ፡ , plus rarement ሂ፡ .
c) Idée de répartition : tantôt ሂ፡ ―ወሂ፡ , tantôt ሂ፡ ―ወ፡ .
d) Notion d’indéfini : s’ajoute aux pronoms interrogatifs መኑ፡ et ምንት፡ ; régulièrement መኑሂ፡ , ምንትሂ፡ , par exception ወመኑሂ፡ , ወምንትሂ፡ .
e) Disjonction: s’ajoute à la conjonction እመ፡ , tantôt እመሂ፡ ―ወእመሂ፡ , tantôt እመሂ፡ ―ወለእመሂ፡ .
f) Double interrogation indirecte : s’ajoute à la conjonction ወለእመ፡ du second membre de l’interrogation, tantôt እመ፡ ―ወለእመሂ፡ , tantôt ለመሂ፡ ―ወለእመሂ፡ .
g) Change la conjonction hypothétique እመ፡ en conjonction concessive እመሂ፡ .
2) Négation
a) Mise an relief : ወኢ―ሂ፡ (ordinairement avec le copulatif); ኢ―ሂ፡ (rarement sans cette copule).
b) Élément de liaison : ወኢ―ሂ፡ (ordinairement avec le copulatif); ኢ―ሂ፡ (rarement sans cette copule).
c) Idée de répartition : tantôt ኢ―ሂ፡ ―ኢ―ወሂ፡ , tantôt ኢ―ሂ፡ ―ኢወ፡ .
d) Notion d’indéfini : α. S’ajoute à መኑ፡ (avec ou sans le copulatif) : ኢመኑሂ፡ , አልቦ፡ መኑሂ፡ , ወኢመኑሂ፡ , ወአልቦ፡ መኑሂ፡ .
β) S’ajoute rarement à ምንት፡ (avec ou sans le copulatif) : ኢምንትሂ፡ , ወኢምንትሂ፡ .
γ) S’ajoute rarement à ማእዜ፡ , soit ኢማእዜሂ፡ .
δ) S’ajoute assez souvent à አይቴ፡ , soit ኢአይቴሂ፡ .
Cette particule enclictique ሂ፡ est concurrencée en ses diverses significations par la particule ኒ፡ .
1–2
Leslau
hi alsoen, anden, furtheren, evenen, the veryen, for one’s parten (e.g. አነሂ ʾana-hi I, for my parten);
is attached to መኑ mannu , ምንት mǝnt , አይቴ ʾayte ( መኑሂ mannu-hi , ምንትሂ mǝntǝ-hi , አይቴሂ ʾayte-hi ), mostly in negative sentences; it expresses the indefinite ‘no one, nothing, nowhere’;
it is combined with እመ- ʾǝmma- in እመሂ ʾǝmma-hi thoughen, even thoughen;
እመ...ወለእመሂ ʾǝmma…walaʾǝmma-hi either … oren; እመሂ...ወእመሂ ʾǝmma-hi…waʾǝmma-hi either … oren;
in the meaning ‘and’ it can be repeated, as in አነሂ፡ወውእቱሂ ʾana-hi wawǝʾǝtu-hi both I and heen, I and heen; or in -ሂ...-ኒ -hi…-ni , as in እሙንቱሂ፡ ወአቡሆሙኒ ʾǝmmuntuhi waʾabuhomuni they as well as their fatheren 213a
adverbium, adverbialiteradv.suff., a radice pronominali propagatum ( gramm.§ 62,1,b et gramm.§ 168,1,3):
2)etla, –quela( τε ), sive per se Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,21 , sive (id quod longe frequentius occurrit) cum conjunctum: ሂ፡ exempli gratiaex. gr.: ወለዘሂ፡ ነሥአከ፡ ልብሰከ፡ Lucae evangelium.Luc. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,5 ; in sententiis negativis: necla, nequela. Inde ሂ፡ ወሂ፡ et – etla, cum – tumla, ut – italaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 41,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 47,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 47,18 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 18,3 ; Jesaiae prophetia.Jes. 7,20 ; Hezekielis prophetia.Hez. 5,11 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,15 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 4,12 ; idem significat ሂ፡ ወ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,17 ; ሂ፡ ወ ኒ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,35 . Cum እመ፡ conjunctum እመሂ፡ ወእመሂ፡ est: sive – sivela, nec non ወእመሂ፡ per se sivelasignificare potest, videasvid. እመ፡
3)adverbiis interrogativis, ut አይቴ፡ , maxime autem pronominibus interr. መኑ፡ et ምንት፡ annexum ሂ፡ vim indefinitorum tribuit; videasvid. መኑ፡ , ምንት፡ , አይቴ፡ al.
hi
Grébaut
ሂ፡ enclictic particleencl. particle
1) Affirmation
a) Mise an relief : tantôt ሂ፡ , tantôt ወ―ሂ፡ .
b) Élément de liaison : ordinairement ወ―ሂ፡ , plus rarement ሂ፡ .
c) Idée de répartition : tantôt ሂ፡ ―ወሂ፡ , tantôt ሂ፡ ―ወ፡ .
d) Notion d’indéfini : s’ajoute aux pronoms interrogatifs መኑ፡ et ምንት፡ ; régulièrement መኑሂ፡ , ምንትሂ፡ , par exception ወመኑሂ፡ , ወምንትሂ፡ .
e) Disjonction: s’ajoute à la conjonction እመ፡ , tantôt እመሂ፡ ―ወእመሂ፡ , tantôt እመሂ፡ ―ወለእመሂ፡ .
f) Double interrogation indirecte : s’ajoute à la conjonction ወለእመ፡ du second membre de l’interrogation, tantôt እመ፡ ―ወለእመሂ፡ , tantôt ለመሂ፡ ―ወለእመሂ፡ .
g) Change la conjonction hypothétique እመ፡ en conjonction concessive እመሂ፡ .
2) Négation
a) Mise an relief : ወኢ―ሂ፡ (ordinairement avec le copulatif); ኢ―ሂ፡ (rarement sans cette copule).
b) Élément de liaison : ወኢ―ሂ፡ (ordinairement avec le copulatif); ኢ―ሂ፡ (rarement sans cette copule).
c) Idée de répartition : tantôt ኢ―ሂ፡ ―ኢ―ወሂ፡ , tantôt ኢ―ሂ፡ ―ኢወ፡ .
d) Notion d’indéfini : α. S’ajoute à መኑ፡ (avec ou sans le copulatif) : ኢመኑሂ፡ , አልቦ፡ መኑሂ፡ , ወኢመኑሂ፡ , ወአልቦ፡ መኑሂ፡ .
β) S’ajoute rarement à ምንት፡ (avec ou sans le copulatif) : ኢምንትሂ፡ , ወኢምንትሂ፡ .
γ) S’ajoute rarement à ማእዜ፡ , soit ኢማእዜሂ፡ .
δ) S’ajoute assez souvent à አይቴ፡ , soit ኢአይቴሂ፡ .
Cette particule enclictique ሂ፡ est concurrencée en ses diverses significations par la particule ኒ፡ .
1–2
Leslau
hi alsoen, anden, furtheren, evenen, the veryen, for one’s parten (e.g. አነሂ ʾana-hi I, for my parten);
is attached to መኑ mannu , ምንት mǝnt , አይቴ ʾayte ( መኑሂ mannu-hi , ምንትሂ mǝntǝ-hi , አይቴሂ ʾayte-hi ), mostly in negative sentences; it expresses the indefinite ‘no one, nothing, nowhere’;
it is combined with እመ- ʾǝmma- in እመሂ ʾǝmma-hi thoughen, even thoughen;
እመ...ወለእመሂ ʾǝmma…walaʾǝmma-hi either … oren; እመሂ...ወእመሂ ʾǝmma-hi…waʾǝmma-hi either … oren;
in the meaning ‘and’ it can be repeated, as in አነሂ፡ወውእቱሂ ʾana-hi wawǝʾǝtu-hi both I and heen, I and heen; or in -ሂ...-ኒ -hi…-ni , as in እሙንቱሂ፡ ወአቡሆሙኒ ʾǝmmuntuhi waʾabuhomuni they as well as their fatheren 213a