Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

Substantivumsubst., m. et fem. (ut liber Jobi.Job 32,10 ), pluralisPl. ፍትሓት፡ et አፍታሕ፡ ,
1)judiciumla,
b)sententialajudicis: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 18,15 ; Deuteronomium.Deut. 17,9 ; Deuteronomium.Deut. 17,11 ; ሰምዑ፡ ዘንተ፡ ፍትሐ፡ ዘፈትሐ፡ ንጉሥ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 96,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,33 ( videasvid. አፍትሐ፡ ); ኰነንከ፡ ፍትሐ፡ ዐመፃ፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,53 ; አግብኡ፡ ፍትሐ፡ Marci Evangelium.Marc. 14,64 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; ኢያቅልሉ፡ ፍትሓቲሁ፡ ( ለፈታሒ፡ ) F.N. 43,2; cumc. ለ፡ seu Dat.comm.: እግዚአብሔር፡ ይሁብ፡ ፍትሐ፡ ለነዳያን፡ liber Jobi.Job 36,6 ; ይገብር፡ ፍትሐ፡ ለግዩር፡ Deuteronomium.Deut. 10,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 20,12 ; በከመ፡ ክብሩ፡ ያገብኡ፡ ሎቱ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,14 .
c)causalaforensisla, lisla: በአፍታሒሆሙ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 10,9 ; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 10 ( videasvid. sub ቅሥት፡ ); ፍትሐ፡ ከናፍርየ፡ κρίσις ( litigiumla) liber Jobi.Job 13,6 .
d) praemiumlaexlasententialareportatumla“: አንበሩ፡ ፍትሐ፡ ለዘ፡ ሞአ፡ በምሳሌሁ፡ Lud. ex Organon Mariae, quod Ezra Edzardi Hamburgi possidebat, a Ludolfo lectum.Org. Edz.
2)jusla, quodlajustumlavel legitimumlaestla, n. 1366Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,19 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 1,3 ; liber Jobi.Job 32,10 ; Habacuci prophetia.Hab. 1,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 1,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 16,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 40,14 ; በርትዕ፡ ወፍትሕ፡ ወጽድቅ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,4 ; ዳዊት፡ ይገብር፡ ፍትሐ፡ ወጽድቀ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 4 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 20 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 98,4 ; ወለጠ፡ ፍትሐ፡ liber Jobi.Job 34,12 .
a)causalajustala: liber Jobi.Job 9,15 ; ሜጠ፡ ፍትሐ፡ የዋሃን፡ liber Jobi.Job 36,15 ; ዘይፈቱ፡ ያዕምፅ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 23,6 ; Deuteronomium.Deut. 24,17 ; Deuteronomium.Deut. 27,19 ; ከመ፡ ያስተራትዕ፡ ፍትሖ፡ ለቢጹ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,25 .
b)juslaquatenus est normalajudicandilaet complectitur legeslaet statutala: ፍትሕየ፡ δικαιώματα καὶ κρίσεις Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,18 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; ፍትሐ፡ ሕግ፡ ያአምሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Danielis prophetia.Dan. 9,5 ; ፍትሐ፡ ኵነኔየ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 27,11 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,29 ; Deuteronomium.Deut. 4,1 ; Deuteronomium.Deut. 4,5 ; Deuteronomium.Deut. 4,8 ; Deuteronomium.Deut. 4,14 ; በከመ፡ ዝንቱ፡ ፍትሕ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,24 ; ትእዛዝ፡ ወፍትሕ፡ . p. 305 n. 16; ፍትሓተ፡ ሕገጊሁ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 165 ; ፍትሓት፡ F.N. in prol.; ፍትሐ፡ ነገሥት፡ inscriptus est Nomocanon Abyssinorum celeberrimus.
c)juslaquatenus opponitur gratiae: አኮ፡ በፍትሕ፡ non jure (sed gratia), Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 5.
Substantivumsubst., m. et fem. (ut liber Jobi.Job 32,10 ), pluralisPl. ፍትሓት፡ et አፍታሕ፡ ,
1)judiciumla,
b)sententialajudicis: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 18,15 ; Deuteronomium.Deut. 17,9 ; Deuteronomium.Deut. 17,11 ; ሰምዑ፡ ዘንተ፡ ፍትሐ፡ ዘፈትሐ፡ ንጉሥ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 96,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,33 ( videasvid. አፍትሐ፡ ); ኰነንከ፡ ፍትሐ፡ ዐመፃ፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,53 ; አግብኡ፡ ፍትሐ፡ Marci Evangelium.Marc. 14,64 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; ኢያቅልሉ፡ ፍትሓቲሁ፡ ( ለፈታሒ፡ ) F.N. 43,2; cumc. ለ፡ seu Dat.comm.: እግዚአብሔር፡ ይሁብ፡ ፍትሐ፡ ለነዳያን፡ liber Jobi.Job 36,6 ; ይገብር፡ ፍትሐ፡ ለግዩር፡ Deuteronomium.Deut. 10,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 20,12 ; በከመ፡ ክብሩ፡ ያገብኡ፡ ሎቱ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,14 .
c)causalaforensisla, lisla: በአፍታሒሆሙ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 10,9 ; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 10 ( videasvid. sub ቅሥት፡ ); ፍትሐ፡ ከናፍርየ፡ κρίσις ( litigiumla) liber Jobi.Job 13,6 .
d) praemiumlaexlasententialareportatumla“: አንበሩ፡ ፍትሐ፡ ለዘ፡ ሞአ፡ በምሳሌሁ፡ Lud. ex Organon Mariae, quod Ezra Edzardi Hamburgi possidebat, a Ludolfo lectum.Org. Edz.
2)jusla, quodlajustumlavel legitimumlaestla, n. 1366Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,19 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 1,3 ; liber Jobi.Job 32,10 ; Habacuci prophetia.Hab. 1,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 1,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 16,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 40,14 ; በርትዕ፡ ወፍትሕ፡ ወጽድቅ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,4 ; ዳዊት፡ ይገብር፡ ፍትሐ፡ ወጽድቀ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 4 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 20 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 98,4 ; ወለጠ፡ ፍትሐ፡ liber Jobi.Job 34,12 .
a)causalajustala: liber Jobi.Job 9,15 ; ሜጠ፡ ፍትሐ፡ የዋሃን፡ liber Jobi.Job 36,15 ; ዘይፈቱ፡ ያዕምፅ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 23,6 ; Deuteronomium.Deut. 24,17 ; Deuteronomium.Deut. 27,19 ; ከመ፡ ያስተራትዕ፡ ፍትሖ፡ ለቢጹ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,25 .
b)juslaquatenus est normalajudicandilaet complectitur legeslaet statutala: ፍትሕየ፡ δικαιώματα καὶ κρίσεις Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,18 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; ፍትሐ፡ ሕግ፡ ያአምሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Danielis prophetia.Dan. 9,5 ; ፍትሐ፡ ኵነኔየ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 27,11 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,29 ; Deuteronomium.Deut. 4,1 ; Deuteronomium.Deut. 4,5 ; Deuteronomium.Deut. 4,8 ; Deuteronomium.Deut. 4,14 ; በከመ፡ ዝንቱ፡ ፍትሕ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,24 ; ትእዛዝ፡ ወፍትሕ፡ . p. 305 n. 16; ፍትሓተ፡ ሕገጊሁ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 165 ; ፍትሓት፡ F.N. in prol.; ፍትሐ፡ ነገሥት፡ inscriptus est Nomocanon Abyssinorum celeberrimus.
c)juslaquatenus opponitur gratiae: አኮ፡ በፍትሕ፡ non jure (sed gratia), Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 5.
Substantivumsubst., m. et fem. (ut liber Jobi.Job 32,10 ), pluralisPl. ፍትሓት፡ et አፍታሕ፡ ,
1)judiciumla,
b)sententialajudicis: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 18,15 ; Deuteronomium.Deut. 17,9 ; Deuteronomium.Deut. 17,11 ; ሰምዑ፡ ዘንተ፡ ፍትሐ፡ ዘፈትሐ፡ ንጉሥ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 96,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,33 ( videasvid. አፍትሐ፡ ); ኰነንከ፡ ፍትሐ፡ ዐመፃ፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,53 ; አግብኡ፡ ፍትሐ፡ Marci Evangelium.Marc. 14,64 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; ኢያቅልሉ፡ ፍትሓቲሁ፡ ( ለፈታሒ፡ ) F.N. 43,2; cumc. ለ፡ seu Dat.comm.: እግዚአብሔር፡ ይሁብ፡ ፍትሐ፡ ለነዳያን፡ liber Jobi.Job 36,6 ; ይገብር፡ ፍትሐ፡ ለግዩር፡ Deuteronomium.Deut. 10,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 20,12 ; በከመ፡ ክብሩ፡ ያገብኡ፡ ሎቱ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,14 .
c)causalaforensisla, lisla: በአፍታሒሆሙ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 10,9 ; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 10 ( videasvid. sub ቅሥት፡ ); ፍትሐ፡ ከናፍርየ፡ κρίσις ( litigiumla) liber Jobi.Job 13,6 .
d) praemiumlaexlasententialareportatumla“: አንበሩ፡ ፍትሐ፡ ለዘ፡ ሞአ፡ በምሳሌሁ፡ Lud. ex Organon Mariae, quod Ezra Edzardi Hamburgi possidebat, a Ludolfo lectum.Org. Edz.
2)jusla, quodlajustumlavel legitimumlaestla, n. 1366Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,19 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 1,3 ; liber Jobi.Job 32,10 ; Habacuci prophetia.Hab. 1,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 1,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 16,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 40,14 ; በርትዕ፡ ወፍትሕ፡ ወጽድቅ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,4 ; ዳዊት፡ ይገብር፡ ፍትሐ፡ ወጽድቀ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 4 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 20 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 98,4 ; ወለጠ፡ ፍትሐ፡ liber Jobi.Job 34,12 .
a)causalajustala: liber Jobi.Job 9,15 ; ሜጠ፡ ፍትሐ፡ የዋሃን፡ liber Jobi.Job 36,15 ; ዘይፈቱ፡ ያዕምፅ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 23,6 ; Deuteronomium.Deut. 24,17 ; Deuteronomium.Deut. 27,19 ; ከመ፡ ያስተራትዕ፡ ፍትሖ፡ ለቢጹ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,25 .
b)juslaquatenus est normalajudicandilaet complectitur legeslaet statutala: ፍትሕየ፡ δικαιώματα καὶ κρίσεις Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,18 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; ፍትሐ፡ ሕግ፡ ያአምሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Danielis prophetia.Dan. 9,5 ; ፍትሐ፡ ኵነኔየ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 27,11 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,29 ; Deuteronomium.Deut. 4,1 ; Deuteronomium.Deut. 4,5 ; Deuteronomium.Deut. 4,8 ; Deuteronomium.Deut. 4,14 ; በከመ፡ ዝንቱ፡ ፍትሕ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,24 ; ትእዛዝ፡ ወፍትሕ፡ . p. 305 n. 16; ፍትሓተ፡ ሕገጊሁ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 165 ; ፍትሓት፡ F.N. in prol.; ፍትሐ፡ ነገሥት፡ inscriptus est Nomocanon Abyssinorum celeberrimus.
c)juslaquatenus opponitur gratiae: አኮ፡ በፍትሕ፡ non jure (sed gratia), Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 5.
Substantivumsubst., m. et fem. (ut liber Jobi.Job 32,10 ), pluralisPl. ፍትሓት፡ et አፍታሕ፡ ,
1)judiciumla,
b)sententialajudicis: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 18,15 ; Deuteronomium.Deut. 17,9 ; Deuteronomium.Deut. 17,11 ; ሰምዑ፡ ዘንተ፡ ፍትሐ፡ ዘፈትሐ፡ ንጉሥ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 96,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,33 ( videasvid. አፍትሐ፡ ); ኰነንከ፡ ፍትሐ፡ ዐመፃ፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,53 ; አግብኡ፡ ፍትሐ፡ Marci Evangelium.Marc. 14,64 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; ኢያቅልሉ፡ ፍትሓቲሁ፡ ( ለፈታሒ፡ ) F.N. 43,2; cumc. ለ፡ seu Dat.comm.: እግዚአብሔር፡ ይሁብ፡ ፍትሐ፡ ለነዳያን፡ liber Jobi.Job 36,6 ; ይገብር፡ ፍትሐ፡ ለግዩር፡ Deuteronomium.Deut. 10,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 20,12 ; በከመ፡ ክብሩ፡ ያገብኡ፡ ሎቱ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,14 .
c)causalaforensisla, lisla: በአፍታሒሆሙ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 10,9 ; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 10 ( videasvid. sub ቅሥት፡ ); ፍትሐ፡ ከናፍርየ፡ κρίσις ( litigiumla) liber Jobi.Job 13,6 .
d) praemiumlaexlasententialareportatumla“: አንበሩ፡ ፍትሐ፡ ለዘ፡ ሞአ፡ በምሳሌሁ፡ Lud. ex Organon Mariae, quod Ezra Edzardi Hamburgi possidebat, a Ludolfo lectum.Org. Edz.
2)jusla, quodlajustumlavel legitimumlaestla, n. 1366Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,19 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 1,3 ; liber Jobi.Job 32,10 ; Habacuci prophetia.Hab. 1,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 1,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 16,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 40,14 ; በርትዕ፡ ወፍትሕ፡ ወጽድቅ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,4 ; ዳዊት፡ ይገብር፡ ፍትሐ፡ ወጽድቀ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 4 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 20 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 98,4 ; ወለጠ፡ ፍትሐ፡ liber Jobi.Job 34,12 .
a)causalajustala: liber Jobi.Job 9,15 ; ሜጠ፡ ፍትሐ፡ የዋሃን፡ liber Jobi.Job 36,15 ; ዘይፈቱ፡ ያዕምፅ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 23,6 ; Deuteronomium.Deut. 24,17 ; Deuteronomium.Deut. 27,19 ; ከመ፡ ያስተራትዕ፡ ፍትሖ፡ ለቢጹ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,25 .
b)juslaquatenus est normalajudicandilaet complectitur legeslaet statutala: ፍትሕየ፡ δικαιώματα καὶ κρίσεις Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,18 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; ፍትሐ፡ ሕግ፡ ያአምሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Danielis prophetia.Dan. 9,5 ; ፍትሐ፡ ኵነኔየ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 27,11 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,29 ; Deuteronomium.Deut. 4,1 ; Deuteronomium.Deut. 4,5 ; Deuteronomium.Deut. 4,8 ; Deuteronomium.Deut. 4,14 ; በከመ፡ ዝንቱ፡ ፍትሕ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,24 ; ትእዛዝ፡ ወፍትሕ፡ . p. 305 n. 16; ፍትሓተ፡ ሕገጊሁ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 165 ; ፍትሓት፡ F.N. in prol.; ፍትሐ፡ ነገሥት፡ inscriptus est Nomocanon Abyssinorum celeberrimus.
c)juslaquatenus opponitur gratiae: አኮ፡ በፍትሕ፡ non jure (sed gratia), Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 5.
Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ጽድቃት፡
1)rectumla, juslaet fasla: ግበሩ፡ ርትዐ፡ ወጽድቀ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,2 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,22 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,7 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,1 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 18,5 ; ኰንን፡ ጽድቀ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,77 ; ኢኮነ፡ ጽድቀ፡ በሊዕ፡ ዘስርቅ፡ οὐ θεμιτόν ἐστι Tobit, liber apocryphus.Tob. 2,13 ; ጽድቅ፡ ወፍትሕ፡ δικαιώματα καὶ κρίσεις Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 15,25 ; Lucae evangelium.Luc. 12,57 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,30 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,12 ; ጽሒፈ፡ ጽድቅ፡ jus edicere, Lud. e Lit. Mss.; ኢዐቀብክሙ፡ ኵሎ፡ ጽድቃቲሁ፡ አላ፡ አግዘፍክሙ፡ ክሳደክሙ፡ Rel. Bar.
a)statui constructo subjunctum vel ዘጽድቅ፡ vel ዘበጽድቅ፡ vel ubi praedicati vice fungitur, justusla: Deuteronomium.Deut. 4,8 ; ኵነኔ፡ ጽድቅ፡ Deuteronomium.Deut. 16,18 ; ቃለ፡ ጽድቅ፡ Deuteronomium.Deut. 16,19 ; ፍትሐ፡ ጽድቅ፡ κρίσις δικαία Jesaiae prophetia.Jes. 58,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 2,12 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,12 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 75 ; መዳልዊከ፡ ዘጽድቅ፡ ይኩን፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 19,36 ; ኵነኔ፡ ዘበጽድቅ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 27,3 ; ጽድቅ፡ ኵነኔከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 118,75 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 144 al.
2)justitialaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 34,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 44,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 49,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 71,1 sequensseq.; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 95,13 ; Jeremiae prophetia.Jer. 23,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,22 ; Jesaiae prophetia.Jes. 11,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 16,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 32,1 al.
d)beneficentiala, misericordiala: በምጽዋት፡ ትሰረይ፡ ኀጢአትከ፡ ወበጽድቅ፡ ትድኅን፡ Danielis prophetia.Dan. 4,24 ; ምጽዋትከ፡ ወጽድቅከ፡ (v. ወጸሎትከ፡ ) Tobit, liber apocryphus.Tob. 2,14 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 12,8 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 12,9 ; ለነዳያን፡ ዘረወ፡ ወለምስኪናን፡ በጽድቅ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 11 Enc. ; pluralisPl. ጽድቃት፡ eleemosynaela: ሀበኒ፡ ለዘአልብየ፡ እምጽድቃቲከ፡ አሐደ፤ በከመ፡ ወሀብከ፡ ለመካን፡ ወልደ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 17 Enc.
e)restitutio jurisla, absolutiola: Jesaiae prophetia.Jes. 41,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 58,8 al. n. 1313
3)salusla: ከመ፡ ይኩንከ፡ ጽድቀ፡ ἵνα εὖ σοι γένηται Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 20,12 . (Qui usus loquendi huic interpreti proprius videtur, videasvid. ጻድቅ፡ nomenn.1, et አጽደቀ፡ n. 1,d).
4)veritasla, ἀλήθεια , Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 31,4 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 56,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,15 ; Jesaiae prophetia.Jes. 42,3 ; Jesaiae prophetia.Jes. 48,1 ; Jesaiae prophetia.Jes. 59,14 ; Jeremiae prophetia.Jer. 23,28 ; Danielis prophetia.Dan. 9,13 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 7,10 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 8,7 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 14,22 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 7,28 ; Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 3,12 ; not able to find explanation in abbreviation list3 Esr. 4,37 sequensseq.; Marci Evangelium.Marc. 5,33 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,32 ; Evangelium Joannis.Joh. 8,32 ; Evangelium Joannis.Joh. 16,13 ; Evangelium Joannis.Joh. 18,38 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,25 ; Jacobi epistola.Jac. 1,18 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 6,5 ; ኢውፁእኑ፡ ነገሮሙ፡ እምጽድቅ፡ Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 84.
b)Statui constructo subjunctum vel ዘጽድቅ፡ vel ዘበጽድቅ፡ , vel ubi praedicati vice fungitur, verusla: ad Hebraeos epistola.Hebr. 8,2 ; Evangelium Joannis.Joh. 1,9 ; Evangelium Joannis.Joh. 6,32 ; ፍሥሓ፡ ጽድቅ፡ ἀληθινή Jesaiae prophetia.Jes. 57,18 ; ወይን፡ ዘጽድቅ፡ Evangelium Joannis.Joh. 15,1 ; ዘበጽድቅ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 17,24 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 5,20 ; Evangelium Joannis.Joh. 8,13 ; Evangelium Joannis.Joh. 19,35 ; Evangelium Joannis.Joh. 21,24
c) በጽድቅ፡ verela, rectela, reveralaJesaiae prophetia.Jes. 10,20 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,22 ; Matthaei Evangelium.Matth. 22,16 ; *Lit. Joh.*; eodem pertinet: ጽድቀ፡ ፈከረ፡ ὀρθῶς συνέκρινεν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,16 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ጽድቀ፡ ዘ፡ ዕውነት።
I,1[ פתח ܦܬܚ فتح ] SubjunctivusSubj. ይፍታሕ፡
2)solverela, exsolverela, resolverela, vincula: መኑ፡ ፈትሐ፡ ማእሰሮ፡ liber Jobi.Job 39,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 58,6 ; Actus apostolorum.Act. 22,30 ; cingulum: ኢይፈትሑ፡ ቅናቶሙ፡ ( እምሐቌሆሙ፡ ) Jesaiae prophetia.Jes. 5,27 ; frenum Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 46,4 ; vestes: ኢንፈትሕ፡ አልባሲነ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 14,23 ; calceum: Ruth liber biblicus.Ruth 4,7 ; sigillum Apocalypsis Joannis.Apoc. 5,2 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 6,3 ; crinem: አንስት፡ ሶበ፡ ይጠመቃ፡ ሥዕርቶን፡ ይፍትሓ፡ Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 26 ; corrigiam Marci Evangelium.Marc. 1,7 ; ፍታሕ፡ አሣእኒከ፡ እምእገሪከ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 20,2 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 3,5 ; Josuae liber.Jos. 5,15 ; Actus apostolorum.Act. 7,33 ; anathema, fascinum Matthaei Evangelium.Matth. 16,19 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 8,3 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 95,4 ; vinctum vinculis: Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 22 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; ናሁ፡ ፈታሕኩከ፡ እምነ፡ መዋቅሕቲከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 47,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 104,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 14,17 ; Judith liber apocryphus.Judith 6,14 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,2 ; Evangelium Joannis.Joh. 11,44 ; ፈታሕኮኑ፡ እምሕማም፡ liber Jobi.Job 39,2 .
a)remissum redderela: ይፈትሕ፡ እደወ፡ ሰብእ፡ ἐκλύει Jeremiae prophetia.Jer. 45,4 .
b)solverela, dissolverela, resolverela, i.e.
α)discinderela, dirumperela, irritum facerela: ከመ፡ ይፍታሕ፡ ግብሮ፡ ለጋኔን፡ Epistola Joannis I.1 Joh. 3,8 romanae editionisrom.; ፈቲሐ፡ ፍኅረት፡ F.N. 24,3; ብእሲት፡ ዘኀደገት፡ ምታ፡ ወትፈትሕ፡ ሰብሳበ፡ ዘሕግ፡ not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 78 ; praeceptum Matthaei Evangelium.Matth. 5,19 .
β)intermitterela: ፍታሕ፡ ጾመከ፡ በሰንበት፡ Expositio Fidei Nicenae, pars Sinodi.Exp. Fid. Nic.
d)absolverelaaliquem in judicio vel a peccato: ፍትሖሙ፡ ወስረይ፡ ኀጢአቶሙ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 68 ; Reg. Pach.; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 160,3 .
3)controversiam dirimere i.e. jus dicerela, judicarela, dijudicarela, ፍትሑ፡ እስኩ፡ ለሊክሙ፡ liber Jobi.Job 13,8 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; cumc. ለ፡ litigantium: ዘይፈትሕ፡ ለነ፡ liber Jobi.Job 9,33 (coll. Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,5 ); cumc.Acc.litigantium: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 18,16 ; cumc. ማእከለ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,53 ; Judicum liber.Jud. 11,27 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 24,13 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 24,16 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,3 ; cumc.Acc.sententiae: ፍትሑ፡ ፍትሐ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 21,12 ; Jesaiae prophetia.Jes. 59,4 ; 3 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 3,28 ; ይፈትሑ፡ ርቱዐ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 8,15 ; Lucae evangelium.Luc. 7,43 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 .
a)jus dicerelavel judicium facerelaalicui i.e. ei jus redderela, ejus jus tuerila, cumc. ለ፡ pers.: አልቦ፡ ዘይፈትሕ፡ ሊተ፡ liber Jobi.Job 19,7 ; ፈቲሕ፡ ለጻድቅ፡ liber Jobi.Job 36,17 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 32,22 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 35,16 ; ፍትሑ፡ ለእጓለ፡ ማውታ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 1,17 ; Jesaiae prophetia.Jes. 49,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,22 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,28 ; Danielis prophetia.Dan. 7,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 53,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 81,3 ; ፍታሕ፡ ሊተ፡ ፍትሕየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 20,12 ; vel ፍትሐኪ፡ እፈትሕ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 49,25 ; cumc. እምነ፡ ablaaliquo vindicare juslaalicui: ፍታሕ፡ ሊተ፡ እምኔሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 11,20 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 18,19 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 18,31 .
c)sententiam pronuntiarelacontra aliquem, cumc. ላዕለ፡ , ut: ፈትሐ፡ ላዕሌሃ፡ Lud. ex Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 5 Enc.
d)decernerela, sancirela, de legislatore: እግዚአብሔር፡ ፈትሐ፡ በሕግ፡ ብሊት፡ ከመ፡ ይምሐል፡ ብእሲ፡ በጽድቅ፡ F.M. 22,1; nec non de lege ipsa: ሕግ፡ ብሊት፡ ፈትሐት፡ (lege Veteris Testamenti sancitum est) ከመ፡ ይቅትሉ፡ ወሕግሰ፡ ሐዳስ፡ ኢፈትሐት፡ ከመዝ፡ F.M. 4,2.
I,1[ פתח ܦܬܚ فتح ] SubjunctivusSubj. ይፍታሕ፡
2)solverela, exsolverela, resolverela, vincula: መኑ፡ ፈትሐ፡ ማእሰሮ፡ liber Jobi.Job 39,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 58,6 ; Actus apostolorum.Act. 22,30 ; cingulum: ኢይፈትሑ፡ ቅናቶሙ፡ ( እምሐቌሆሙ፡ ) Jesaiae prophetia.Jes. 5,27 ; frenum Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 46,4 ; vestes: ኢንፈትሕ፡ አልባሲነ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 14,23 ; calceum: Ruth liber biblicus.Ruth 4,7 ; sigillum Apocalypsis Joannis.Apoc. 5,2 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 6,3 ; crinem: አንስት፡ ሶበ፡ ይጠመቃ፡ ሥዕርቶን፡ ይፍትሓ፡ Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 26 ; corrigiam Marci Evangelium.Marc. 1,7 ; ፍታሕ፡ አሣእኒከ፡ እምእገሪከ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 20,2 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 3,5 ; Josuae liber.Jos. 5,15 ; Actus apostolorum.Act. 7,33 ; anathema, fascinum Matthaei Evangelium.Matth. 16,19 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 8,3 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 95,4 ; vinctum vinculis: Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 22 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; ናሁ፡ ፈታሕኩከ፡ እምነ፡ መዋቅሕቲከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 47,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 104,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 14,17 ; Judith liber apocryphus.Judith 6,14 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,2 ; Evangelium Joannis.Joh. 11,44 ; ፈታሕኮኑ፡ እምሕማም፡ liber Jobi.Job 39,2 .
a)remissum redderela: ይፈትሕ፡ እደወ፡ ሰብእ፡ ἐκλύει Jeremiae prophetia.Jer. 45,4 .
b)solverela, dissolverela, resolverela, i.e.
α)discinderela, dirumperela, irritum facerela: ከመ፡ ይፍታሕ፡ ግብሮ፡ ለጋኔን፡ Epistola Joannis I.1 Joh. 3,8 romanae editionisrom.; ፈቲሐ፡ ፍኅረት፡ F.N. 24,3; ብእሲት፡ ዘኀደገት፡ ምታ፡ ወትፈትሕ፡ ሰብሳበ፡ ዘሕግ፡ not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 78 ; praeceptum Matthaei Evangelium.Matth. 5,19 .
β)intermitterela: ፍታሕ፡ ጾመከ፡ በሰንበት፡ Expositio Fidei Nicenae, pars Sinodi.Exp. Fid. Nic.
d)absolverelaaliquem in judicio vel a peccato: ፍትሖሙ፡ ወስረይ፡ ኀጢአቶሙ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 68 ; Reg. Pach.; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 160,3 .
3)controversiam dirimere i.e. jus dicerela, judicarela, dijudicarela, ፍትሑ፡ እስኩ፡ ለሊክሙ፡ liber Jobi.Job 13,8 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; cumc. ለ፡ litigantium: ዘይፈትሕ፡ ለነ፡ liber Jobi.Job 9,33 (coll. Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,5 ); cumc.Acc.litigantium: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 18,16 ; cumc. ማእከለ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,53 ; Judicum liber.Jud. 11,27 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 24,13 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 24,16 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,3 ; cumc.Acc.sententiae: ፍትሑ፡ ፍትሐ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 21,12 ; Jesaiae prophetia.Jes. 59,4 ; 3 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 3,28 ; ይፈትሑ፡ ርቱዐ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 8,15 ; Lucae evangelium.Luc. 7,43 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 .
a)jus dicerelavel judicium facerelaalicui i.e. ei jus redderela, ejus jus tuerila, cumc. ለ፡ pers.: አልቦ፡ ዘይፈትሕ፡ ሊተ፡ liber Jobi.Job 19,7 ; ፈቲሕ፡ ለጻድቅ፡ liber Jobi.Job 36,17 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 32,22 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 35,16 ; ፍትሑ፡ ለእጓለ፡ ማውታ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 1,17 ; Jesaiae prophetia.Jes. 49,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,22 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,28 ; Danielis prophetia.Dan. 7,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 53,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 81,3 ; ፍታሕ፡ ሊተ፡ ፍትሕየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 20,12 ; vel ፍትሐኪ፡ እፈትሕ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 49,25 ; cumc. እምነ፡ ablaaliquo vindicare juslaalicui: ፍታሕ፡ ሊተ፡ እምኔሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 11,20 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 18,19 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 18,31 .
c)sententiam pronuntiarelacontra aliquem, cumc. ላዕለ፡ , ut: ፈትሐ፡ ላዕሌሃ፡ Lud. ex Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 5 Enc.
d)decernerela, sancirela, de legislatore: እግዚአብሔር፡ ፈትሐ፡ በሕግ፡ ብሊት፡ ከመ፡ ይምሐል፡ ብእሲ፡ በጽድቅ፡ F.M. 22,1; nec non de lege ipsa: ሕግ፡ ብሊት፡ ፈትሐት፡ (lege Veteris Testamenti sancitum est) ከመ፡ ይቅትሉ፡ ወሕግሰ፡ ሐዳስ፡ ኢፈትሐት፡ ከመዝ፡ F.M. 4,2.
I,1[ פתח ܦܬܚ فتح ] SubjunctivusSubj. ይፍታሕ፡
2)solverela, exsolverela, resolverela, vincula: መኑ፡ ፈትሐ፡ ማእሰሮ፡ liber Jobi.Job 39,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 58,6 ; Actus apostolorum.Act. 22,30 ; cingulum: ኢይፈትሑ፡ ቅናቶሙ፡ ( እምሐቌሆሙ፡ ) Jesaiae prophetia.Jes. 5,27 ; frenum Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 46,4 ; vestes: ኢንፈትሕ፡ አልባሲነ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 14,23 ; calceum: Ruth liber biblicus.Ruth 4,7 ; sigillum Apocalypsis Joannis.Apoc. 5,2 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 6,3 ; crinem: አንስት፡ ሶበ፡ ይጠመቃ፡ ሥዕርቶን፡ ይፍትሓ፡ Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 26 ; corrigiam Marci Evangelium.Marc. 1,7 ; ፍታሕ፡ አሣእኒከ፡ እምእገሪከ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 20,2 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 3,5 ; Josuae liber.Jos. 5,15 ; Actus apostolorum.Act. 7,33 ; anathema, fascinum Matthaei Evangelium.Matth. 16,19 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 8,3 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 95,4 ; vinctum vinculis: Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 22 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; ናሁ፡ ፈታሕኩከ፡ እምነ፡ መዋቅሕቲከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 47,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 104,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 14,17 ; Judith liber apocryphus.Judith 6,14 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,2 ; Evangelium Joannis.Joh. 11,44 ; ፈታሕኮኑ፡ እምሕማም፡ liber Jobi.Job 39,2 .
a)remissum redderela: ይፈትሕ፡ እደወ፡ ሰብእ፡ ἐκλύει Jeremiae prophetia.Jer. 45,4 .
b)solverela, dissolverela, resolverela, i.e.
α)discinderela, dirumperela, irritum facerela: ከመ፡ ይፍታሕ፡ ግብሮ፡ ለጋኔን፡ Epistola Joannis I.1 Joh. 3,8 romanae editionisrom.; ፈቲሐ፡ ፍኅረት፡ F.N. 24,3; ብእሲት፡ ዘኀደገት፡ ምታ፡ ወትፈትሕ፡ ሰብሳበ፡ ዘሕግ፡ not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 78 ; praeceptum Matthaei Evangelium.Matth. 5,19 .
β)intermitterela: ፍታሕ፡ ጾመከ፡ በሰንበት፡ Expositio Fidei Nicenae, pars Sinodi.Exp. Fid. Nic.
d)absolverelaaliquem in judicio vel a peccato: ፍትሖሙ፡ ወስረይ፡ ኀጢአቶሙ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 68 ; Reg. Pach.; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 160,3 .
3)controversiam dirimere i.e. jus dicerela, judicarela, dijudicarela, ፍትሑ፡ እስኩ፡ ለሊክሙ፡ liber Jobi.Job 13,8 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; cumc. ለ፡ litigantium: ዘይፈትሕ፡ ለነ፡ liber Jobi.Job 9,33 (coll. Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,5 ); cumc.Acc.litigantium: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 18,16 ; cumc. ማእከለ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,53 ; Judicum liber.Jud. 11,27 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 24,13 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 24,16 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,3 ; cumc.Acc.sententiae: ፍትሑ፡ ፍትሐ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 21,12 ; Jesaiae prophetia.Jes. 59,4 ; 3 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 3,28 ; ይፈትሑ፡ ርቱዐ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 8,15 ; Lucae evangelium.Luc. 7,43 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 .
a)jus dicerelavel judicium facerelaalicui i.e. ei jus redderela, ejus jus tuerila, cumc. ለ፡ pers.: አልቦ፡ ዘይፈትሕ፡ ሊተ፡ liber Jobi.Job 19,7 ; ፈቲሕ፡ ለጻድቅ፡ liber Jobi.Job 36,17 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 32,22 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 35,16 ; ፍትሑ፡ ለእጓለ፡ ማውታ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 1,17 ; Jesaiae prophetia.Jes. 49,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,22 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,28 ; Danielis prophetia.Dan. 7,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 53,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 81,3 ; ፍታሕ፡ ሊተ፡ ፍትሕየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 20,12 ; vel ፍትሐኪ፡ እፈትሕ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 49,25 ; cumc. እምነ፡ ablaaliquo vindicare juslaalicui: ፍታሕ፡ ሊተ፡ እምኔሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 11,20 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 18,19 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 18,31 .
c)sententiam pronuntiarelacontra aliquem, cumc. ላዕለ፡ , ut: ፈትሐ፡ ላዕሌሃ፡ Lud. ex Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 5 Enc.
d)decernerela, sancirela, de legislatore: እግዚአብሔር፡ ፈትሐ፡ በሕግ፡ ብሊት፡ ከመ፡ ይምሐል፡ ብእሲ፡ በጽድቅ፡ F.M. 22,1; nec non de lege ipsa: ሕግ፡ ብሊት፡ ፈትሐት፡ (lege Veteris Testamenti sancitum est) ከመ፡ ይቅትሉ፡ ወሕግሰ፡ ሐዳስ፡ ኢፈትሐት፡ ከመዝ፡ F.M. 4,2.
ʾastakʷānana verbumv. to let appear for judgment, let appear in courten ፍትሒ፡ እስኩ፡ አንቲ፡ ወአስተኳንኒ፡ ምስለ፡ ዝኩ፡ መምህረ፡ ደብር፡ ዝይፅእለኒjudge me, I beg you, and let me appear in judgement with the abbot who reviles meen 72-73
Leslau
ʾastakʷānana let appear for judgment, let appear in courten (T) 287b
Substantivumsubst., m. et fem. (ut liber Jobi.Job 32,10 ), pluralisPl. ፍትሓት፡ et አፍታሕ፡ ,
1)judiciumla,
b)sententialajudicis: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 18,15 ; Deuteronomium.Deut. 17,9 ; Deuteronomium.Deut. 17,11 ; ሰምዑ፡ ዘንተ፡ ፍትሐ፡ ዘፈትሐ፡ ንጉሥ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 96,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,33 ( videasvid. አፍትሐ፡ ); ኰነንከ፡ ፍትሐ፡ ዐመፃ፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,53 ; አግብኡ፡ ፍትሐ፡ Marci Evangelium.Marc. 14,64 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; ኢያቅልሉ፡ ፍትሓቲሁ፡ ( ለፈታሒ፡ ) F.N. 43,2; cumc. ለ፡ seu Dat.comm.: እግዚአብሔር፡ ይሁብ፡ ፍትሐ፡ ለነዳያን፡ liber Jobi.Job 36,6 ; ይገብር፡ ፍትሐ፡ ለግዩር፡ Deuteronomium.Deut. 10,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 20,12 ; በከመ፡ ክብሩ፡ ያገብኡ፡ ሎቱ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,14 .
c)causalaforensisla, lisla: በአፍታሒሆሙ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 10,9 ; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 10 ( videasvid. sub ቅሥት፡ ); ፍትሐ፡ ከናፍርየ፡ κρίσις ( litigiumla) liber Jobi.Job 13,6 .
d) praemiumlaexlasententialareportatumla“: አንበሩ፡ ፍትሐ፡ ለዘ፡ ሞአ፡ በምሳሌሁ፡ Lud. ex Organon Mariae, quod Ezra Edzardi Hamburgi possidebat, a Ludolfo lectum.Org. Edz.
2)jusla, quodlajustumlavel legitimumlaestla, n. 1366Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,19 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 1,3 ; liber Jobi.Job 32,10 ; Habacuci prophetia.Hab. 1,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 1,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 16,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 40,14 ; በርትዕ፡ ወፍትሕ፡ ወጽድቅ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,4 ; ዳዊት፡ ይገብር፡ ፍትሐ፡ ወጽድቀ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 4 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 20 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 98,4 ; ወለጠ፡ ፍትሐ፡ liber Jobi.Job 34,12 .
a)causalajustala: liber Jobi.Job 9,15 ; ሜጠ፡ ፍትሐ፡ የዋሃን፡ liber Jobi.Job 36,15 ; ዘይፈቱ፡ ያዕምፅ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 23,6 ; Deuteronomium.Deut. 24,17 ; Deuteronomium.Deut. 27,19 ; ከመ፡ ያስተራትዕ፡ ፍትሖ፡ ለቢጹ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,25 .
b)juslaquatenus est normalajudicandilaet complectitur legeslaet statutala: ፍትሕየ፡ δικαιώματα καὶ κρίσεις Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,18 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; ፍትሐ፡ ሕግ፡ ያአምሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Danielis prophetia.Dan. 9,5 ; ፍትሐ፡ ኵነኔየ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 27,11 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,29 ; Deuteronomium.Deut. 4,1 ; Deuteronomium.Deut. 4,5 ; Deuteronomium.Deut. 4,8 ; Deuteronomium.Deut. 4,14 ; በከመ፡ ዝንቱ፡ ፍትሕ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,24 ; ትእዛዝ፡ ወፍትሕ፡ . p. 305 n. 16; ፍትሓተ፡ ሕገጊሁ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 165 ; ፍትሓት፡ F.N. in prol.; ፍትሐ፡ ነገሥት፡ inscriptus est Nomocanon Abyssinorum celeberrimus.
c)juslaquatenus opponitur gratiae: አኮ፡ በፍትሕ፡ non jure (sed gratia), Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 5.
Substantivumsubst., m. et fem. (ut liber Jobi.Job 32,10 ), pluralisPl. ፍትሓት፡ et አፍታሕ፡ ,
1)judiciumla,
b)sententialajudicis: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 18,15 ; Deuteronomium.Deut. 17,9 ; Deuteronomium.Deut. 17,11 ; ሰምዑ፡ ዘንተ፡ ፍትሐ፡ ዘፈትሐ፡ ንጉሥ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 96,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,33 ( videasvid. አፍትሐ፡ ); ኰነንከ፡ ፍትሐ፡ ዐመፃ፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,53 ; አግብኡ፡ ፍትሐ፡ Marci Evangelium.Marc. 14,64 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; ኢያቅልሉ፡ ፍትሓቲሁ፡ ( ለፈታሒ፡ ) F.N. 43,2; cumc. ለ፡ seu Dat.comm.: እግዚአብሔር፡ ይሁብ፡ ፍትሐ፡ ለነዳያን፡ liber Jobi.Job 36,6 ; ይገብር፡ ፍትሐ፡ ለግዩር፡ Deuteronomium.Deut. 10,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 20,12 ; በከመ፡ ክብሩ፡ ያገብኡ፡ ሎቱ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,14 .
c)causalaforensisla, lisla: በአፍታሒሆሙ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 10,9 ; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 10 ( videasvid. sub ቅሥት፡ ); ፍትሐ፡ ከናፍርየ፡ κρίσις ( litigiumla) liber Jobi.Job 13,6 .
d) praemiumlaexlasententialareportatumla“: አንበሩ፡ ፍትሐ፡ ለዘ፡ ሞአ፡ በምሳሌሁ፡ Lud. ex Organon Mariae, quod Ezra Edzardi Hamburgi possidebat, a Ludolfo lectum.Org. Edz.
2)jusla, quodlajustumlavel legitimumlaestla, n. 1366Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,19 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 1,3 ; liber Jobi.Job 32,10 ; Habacuci prophetia.Hab. 1,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 1,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 16,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 40,14 ; በርትዕ፡ ወፍትሕ፡ ወጽድቅ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,4 ; ዳዊት፡ ይገብር፡ ፍትሐ፡ ወጽድቀ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 4 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 20 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 98,4 ; ወለጠ፡ ፍትሐ፡ liber Jobi.Job 34,12 .
a)causalajustala: liber Jobi.Job 9,15 ; ሜጠ፡ ፍትሐ፡ የዋሃን፡ liber Jobi.Job 36,15 ; ዘይፈቱ፡ ያዕምፅ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 23,6 ; Deuteronomium.Deut. 24,17 ; Deuteronomium.Deut. 27,19 ; ከመ፡ ያስተራትዕ፡ ፍትሖ፡ ለቢጹ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,25 .
b)juslaquatenus est normalajudicandilaet complectitur legeslaet statutala: ፍትሕየ፡ δικαιώματα καὶ κρίσεις Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,18 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; ፍትሐ፡ ሕግ፡ ያአምሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Danielis prophetia.Dan. 9,5 ; ፍትሐ፡ ኵነኔየ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 27,11 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,29 ; Deuteronomium.Deut. 4,1 ; Deuteronomium.Deut. 4,5 ; Deuteronomium.Deut. 4,8 ; Deuteronomium.Deut. 4,14 ; በከመ፡ ዝንቱ፡ ፍትሕ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,24 ; ትእዛዝ፡ ወፍትሕ፡ . p. 305 n. 16; ፍትሓተ፡ ሕገጊሁ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 165 ; ፍትሓት፡ F.N. in prol.; ፍትሐ፡ ነገሥት፡ inscriptus est Nomocanon Abyssinorum celeberrimus.
c)juslaquatenus opponitur gratiae: አኮ፡ በፍትሕ፡ non jure (sed gratia), Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 5.
Substantivumsubst., m. et fem. (ut liber Jobi.Job 32,10 ), pluralisPl. ፍትሓት፡ et አፍታሕ፡ ,
1)judiciumla,
b)sententialajudicis: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 18,15 ; Deuteronomium.Deut. 17,9 ; Deuteronomium.Deut. 17,11 ; ሰምዑ፡ ዘንተ፡ ፍትሐ፡ ዘፈትሐ፡ ንጉሥ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 96,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,33 ( videasvid. አፍትሐ፡ ); ኰነንከ፡ ፍትሐ፡ ዐመፃ፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,53 ; አግብኡ፡ ፍትሐ፡ Marci Evangelium.Marc. 14,64 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; ኢያቅልሉ፡ ፍትሓቲሁ፡ ( ለፈታሒ፡ ) F.N. 43,2; cumc. ለ፡ seu Dat.comm.: እግዚአብሔር፡ ይሁብ፡ ፍትሐ፡ ለነዳያን፡ liber Jobi.Job 36,6 ; ይገብር፡ ፍትሐ፡ ለግዩር፡ Deuteronomium.Deut. 10,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 20,12 ; በከመ፡ ክብሩ፡ ያገብኡ፡ ሎቱ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,14 .
c)causalaforensisla, lisla: በአፍታሒሆሙ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 10,9 ; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 10 ( videasvid. sub ቅሥት፡ ); ፍትሐ፡ ከናፍርየ፡ κρίσις ( litigiumla) liber Jobi.Job 13,6 .
d) praemiumlaexlasententialareportatumla“: አንበሩ፡ ፍትሐ፡ ለዘ፡ ሞአ፡ በምሳሌሁ፡ Lud. ex Organon Mariae, quod Ezra Edzardi Hamburgi possidebat, a Ludolfo lectum.Org. Edz.
2)jusla, quodlajustumlavel legitimumlaestla, n. 1366Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,19 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 1,3 ; liber Jobi.Job 32,10 ; Habacuci prophetia.Hab. 1,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 1,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 16,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 40,14 ; በርትዕ፡ ወፍትሕ፡ ወጽድቅ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,4 ; ዳዊት፡ ይገብር፡ ፍትሐ፡ ወጽድቀ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 4 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 20 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 98,4 ; ወለጠ፡ ፍትሐ፡ liber Jobi.Job 34,12 .
a)causalajustala: liber Jobi.Job 9,15 ; ሜጠ፡ ፍትሐ፡ የዋሃን፡ liber Jobi.Job 36,15 ; ዘይፈቱ፡ ያዕምፅ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 23,6 ; Deuteronomium.Deut. 24,17 ; Deuteronomium.Deut. 27,19 ; ከመ፡ ያስተራትዕ፡ ፍትሖ፡ ለቢጹ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,25 .
b)juslaquatenus est normalajudicandilaet complectitur legeslaet statutala: ፍትሕየ፡ δικαιώματα καὶ κρίσεις Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,18 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; ፍትሐ፡ ሕግ፡ ያአምሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Danielis prophetia.Dan. 9,5 ; ፍትሐ፡ ኵነኔየ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 27,11 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,29 ; Deuteronomium.Deut. 4,1 ; Deuteronomium.Deut. 4,5 ; Deuteronomium.Deut. 4,8 ; Deuteronomium.Deut. 4,14 ; በከመ፡ ዝንቱ፡ ፍትሕ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,24 ; ትእዛዝ፡ ወፍትሕ፡ . p. 305 n. 16; ፍትሓተ፡ ሕገጊሁ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 165 ; ፍትሓት፡ F.N. in prol.; ፍትሐ፡ ነገሥት፡ inscriptus est Nomocanon Abyssinorum celeberrimus.
c)juslaquatenus opponitur gratiae: አኮ፡ በፍትሕ፡ non jure (sed gratia), Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 5.
not foundsubst., pluralisPl. በቍላት፡ بَقْلٌ proventus terrae i.e. plantala, herbala, olusla: ከመ፡ በቍላት፡ ዘይሠርጹ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,5 versio novavers. nov.(ubi hebr. שׁית Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 73,6 hoc nomine versum est); በቍላት፡ φυτά Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 12 et Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 23 ; carnem non edit አላ፡ አሕማላተ፡ በቍላት፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 10 ; አላ፡ ይሴሰይ፡ በቍላተ፡ ምድር፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 28 ; በቍላት፡ ቀታልያን፡ plantae veneniferaelaFetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 23 . (Quod Lud. statuit, አብቍልት፡ viminala, virgulta flexibiliala, errore nititur; etenim Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 24 Enc. legitur: ፍትሓ፡ ለመንፈስየ፡ አቡየ፡ አብቍልታ፤ በማእሰረ፡ ጌጋይ፡ ዘልፈ፡ ኢታንብር፡ ሙቅሕታ፤ ; hoc interpretatus est ligamenta animae meaela; sed አብቍልታ፡ nomen propriumn. pr.est, nam Acta hujus diei in Sx. exhibent: በዛቲ፡ ዕለት፡ ስምዐ፡ ኮነ፡ ብፁዕ፡ አብቍልታ፡ , ኮነ፡ እምዘመደ፡ ክቡራን፡ ዘሀገረ፡ እንጽና፡ ).
Substantivumsubst., m. et fem. (ut liber Jobi.Job 32,10 ), pluralisPl. ፍትሓት፡ et አፍታሕ፡ ,
1)judiciumla,
b)sententialajudicis: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 18,15 ; Deuteronomium.Deut. 17,9 ; Deuteronomium.Deut. 17,11 ; ሰምዑ፡ ዘንተ፡ ፍትሐ፡ ዘፈትሐ፡ ንጉሥ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 96,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,33 ( videasvid. አፍትሐ፡ ); ኰነንከ፡ ፍትሐ፡ ዐመፃ፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,53 ; አግብኡ፡ ፍትሐ፡ Marci Evangelium.Marc. 14,64 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; ኢያቅልሉ፡ ፍትሓቲሁ፡ ( ለፈታሒ፡ ) F.N. 43,2; cumc. ለ፡ seu Dat.comm.: እግዚአብሔር፡ ይሁብ፡ ፍትሐ፡ ለነዳያን፡ liber Jobi.Job 36,6 ; ይገብር፡ ፍትሐ፡ ለግዩር፡ Deuteronomium.Deut. 10,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 20,12 ; በከመ፡ ክብሩ፡ ያገብኡ፡ ሎቱ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,14 .
c)causalaforensisla, lisla: በአፍታሒሆሙ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 10,9 ; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 10 ( videasvid. sub ቅሥት፡ ); ፍትሐ፡ ከናፍርየ፡ κρίσις ( litigiumla) liber Jobi.Job 13,6 .
d) praemiumlaexlasententialareportatumla“: አንበሩ፡ ፍትሐ፡ ለዘ፡ ሞአ፡ በምሳሌሁ፡ Lud. ex Organon Mariae, quod Ezra Edzardi Hamburgi possidebat, a Ludolfo lectum.Org. Edz.
2)jusla, quodlajustumlavel legitimumlaestla, n. 1366Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,19 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 1,3 ; liber Jobi.Job 32,10 ; Habacuci prophetia.Hab. 1,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 1,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 16,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 40,14 ; በርትዕ፡ ወፍትሕ፡ ወጽድቅ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,4 ; ዳዊት፡ ይገብር፡ ፍትሐ፡ ወጽድቀ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 4 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 20 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 98,4 ; ወለጠ፡ ፍትሐ፡ liber Jobi.Job 34,12 .
a)causalajustala: liber Jobi.Job 9,15 ; ሜጠ፡ ፍትሐ፡ የዋሃን፡ liber Jobi.Job 36,15 ; ዘይፈቱ፡ ያዕምፅ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 23,6 ; Deuteronomium.Deut. 24,17 ; Deuteronomium.Deut. 27,19 ; ከመ፡ ያስተራትዕ፡ ፍትሖ፡ ለቢጹ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,25 .
b)juslaquatenus est normalajudicandilaet complectitur legeslaet statutala: ፍትሕየ፡ δικαιώματα καὶ κρίσεις Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,18 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; ፍትሐ፡ ሕግ፡ ያአምሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Danielis prophetia.Dan. 9,5 ; ፍትሐ፡ ኵነኔየ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 27,11 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,29 ; Deuteronomium.Deut. 4,1 ; Deuteronomium.Deut. 4,5 ; Deuteronomium.Deut. 4,8 ; Deuteronomium.Deut. 4,14 ; በከመ፡ ዝንቱ፡ ፍትሕ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,24 ; ትእዛዝ፡ ወፍትሕ፡ . p. 305 n. 16; ፍትሓተ፡ ሕገጊሁ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 165 ; ፍትሓት፡ F.N. in prol.; ፍትሐ፡ ነገሥት፡ inscriptus est Nomocanon Abyssinorum celeberrimus.
c)juslaquatenus opponitur gratiae: አኮ፡ በፍትሕ፡ non jure (sed gratia), Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 5.
Substantivumsubst., m. et fem. (ut liber Jobi.Job 32,10 ), pluralisPl. ፍትሓት፡ et አፍታሕ፡ ,
1)judiciumla,
b)sententialajudicis: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 18,15 ; Deuteronomium.Deut. 17,9 ; Deuteronomium.Deut. 17,11 ; ሰምዑ፡ ዘንተ፡ ፍትሐ፡ ዘፈትሐ፡ ንጉሥ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 96,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,33 ( videasvid. አፍትሐ፡ ); ኰነንከ፡ ፍትሐ፡ ዐመፃ፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,53 ; አግብኡ፡ ፍትሐ፡ Marci Evangelium.Marc. 14,64 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; ኢያቅልሉ፡ ፍትሓቲሁ፡ ( ለፈታሒ፡ ) F.N. 43,2; cumc. ለ፡ seu Dat.comm.: እግዚአብሔር፡ ይሁብ፡ ፍትሐ፡ ለነዳያን፡ liber Jobi.Job 36,6 ; ይገብር፡ ፍትሐ፡ ለግዩር፡ Deuteronomium.Deut. 10,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 20,12 ; በከመ፡ ክብሩ፡ ያገብኡ፡ ሎቱ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,14 .
c)causalaforensisla, lisla: በአፍታሒሆሙ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 10,9 ; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 10 ( videasvid. sub ቅሥት፡ ); ፍትሐ፡ ከናፍርየ፡ κρίσις ( litigiumla) liber Jobi.Job 13,6 .
d) praemiumlaexlasententialareportatumla“: አንበሩ፡ ፍትሐ፡ ለዘ፡ ሞአ፡ በምሳሌሁ፡ Lud. ex Organon Mariae, quod Ezra Edzardi Hamburgi possidebat, a Ludolfo lectum.Org. Edz.
2)jusla, quodlajustumlavel legitimumlaestla, n. 1366Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,19 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 1,3 ; liber Jobi.Job 32,10 ; Habacuci prophetia.Hab. 1,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 1,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 16,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 40,14 ; በርትዕ፡ ወፍትሕ፡ ወጽድቅ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,4 ; ዳዊት፡ ይገብር፡ ፍትሐ፡ ወጽድቀ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 4 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 20 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 98,4 ; ወለጠ፡ ፍትሐ፡ liber Jobi.Job 34,12 .
a)causalajustala: liber Jobi.Job 9,15 ; ሜጠ፡ ፍትሐ፡ የዋሃን፡ liber Jobi.Job 36,15 ; ዘይፈቱ፡ ያዕምፅ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 23,6 ; Deuteronomium.Deut. 24,17 ; Deuteronomium.Deut. 27,19 ; ከመ፡ ያስተራትዕ፡ ፍትሖ፡ ለቢጹ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,25 .
b)juslaquatenus est normalajudicandilaet complectitur legeslaet statutala: ፍትሕየ፡ δικαιώματα καὶ κρίσεις Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,18 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; ፍትሐ፡ ሕግ፡ ያአምሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Danielis prophetia.Dan. 9,5 ; ፍትሐ፡ ኵነኔየ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 27,11 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,29 ; Deuteronomium.Deut. 4,1 ; Deuteronomium.Deut. 4,5 ; Deuteronomium.Deut. 4,8 ; Deuteronomium.Deut. 4,14 ; በከመ፡ ዝንቱ፡ ፍትሕ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,24 ; ትእዛዝ፡ ወፍትሕ፡ . p. 305 n. 16; ፍትሓተ፡ ሕገጊሁ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 165 ; ፍትሓት፡ F.N. in prol.; ፍትሐ፡ ነገሥት፡ inscriptus est Nomocanon Abyssinorum celeberrimus.
c)juslaquatenus opponitur gratiae: አኮ፡ በፍትሕ፡ non jure (sed gratia), Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 5.
II,1
1)justumla
a)redderelaaliquem i.e. probumla, integrumla, piumla: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,13 ; አጽድቅዎን፡ ለጻድቃን፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 108.
α)sequensseq.pronomenpron.reflexivumrefl.: praeberelase justum: አጽደቀት፡ ነፍሳ፡ ዕሉተ፡ እስራኤል፡ እምነ፡ ኅስርት፡ ይሁዳ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 3,11 .
β)facere ut videaturlaaliquis justum: አጽደቂዮን፡ ለአኃትኪ፡ በኀጢአትኪ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 16,51 ; Hezekielis prophetia.Hez. 16,52
b)haberelavel declararela, Deum Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,22 ; Lucae evangelium.Luc. 7,29 .
α)insontem declararela, se ipsum ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 4,4 ; Lucae evangelium.Luc. 10,29 ; Lucae evangelium.Luc. 18,9 ; እለ፡ ያጸድቁ፡ ርእሶሙ፡ በዝ፡ ዓለም፡ ኃጥኣን፡ እሙንቱ፡ በቅድመ፡ እግዚአብሔር፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 242. n. 1312
β)absolverelain judicio: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 81,3 ; እለ፡ ያጸድቅዎ፡ ለኃጥእ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,23 ; ከመ፡ ታጽድቆ፡ ለጻድቅ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 6,23 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 8,32 .
c)juslaalicujus vindicarela, cumc.Acc.personapers.: አጽድቁ፡ እቤረ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 1,17 ; አልጸቀ፡ ዘያጸድቀኒ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 50,8 ; cumc.Acc.juris: ያጸድቀኒ፡ (mihi) ፍትሕየ፡ Michaei prophetia.Mich. 7,9 .
d)sanctum haberelavel sanctificarela, ἁγιάζειν , Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 20,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 20,11 .
2)verumla
a)haberela: ነፍስ፡ እንተ፡ ታጸድቅ፡ ቃለ፡ እግዚአብሔር፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 23.
b)reddere exitula(vulgo: verificarela): ያጸድቅ፡ ምክረ፡ መላእክቲሁ፡ ἀληθεύων Jesaiae prophetia.Jes. 44,26 .
c)esse comprobarelaaliquid: ለአጽድቆተ፡ ቃል፡ ዘንቤ፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 31 al.
Substantivumsubst., m. et fem.
1)rectitudola, ut: statura rectala κατόρθωσις Paralipomenon liber II.2 Par. 3,17 ; temperieslaHenochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 76,6 .
2)
a)probitasla, integritasla, candorla, εὐθύτης Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 10,8 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 9,4 .
b)rectumla, jus fasquela, nec non justitiala, aequitasla(saepissime conjunctum cum ጽድቅ፡ et ፍትሕ፡ ), κρίμα , εὐθύτης , διακιοσύνη liber Jobi.Job 29,14 ; ኢገብሩ፡ ርትዐ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,7 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,16 ; ከመ፡ ይግበሩ፡ ፍትሐ፡ ወርትዐ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 4 ; ዘይነብብ፡ ርትዐ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 33,15 ; በፍትሕ፡ ወጽድቅ፡ ወርትዕ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 23,5 ; Josuae liber.Jos. 24,14 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 110,7 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,10 ; τὰ ὀεθά Michaei prophetia.Mich. 3,9 ; በርትዕ፡ jurelaEnc.
adjectivumadj.relativumrel.spiritualisla: Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 15,4 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 15,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 15,7 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 2,5 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 160,2 ; ኀጢአት፡ መንፈሳዊያት፡ (i.e. quibus Spiritus S. et spiritualis Christianorum vita violatur) Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 5 ,2; ፍትሕ፡ መንፈሳዊት፡ (i.e. jus ecclesiasticum vel canonicum) F.M. 4,2; ኵነኔ፡ መንፈሳዊ፡ (poenae sp. vel ecclesiasticae) F.M. 19,3; ማሕሌት፡ መንፈሳዊት፡ ( oppositum, -o, -nituropp.profanum) F.M. 32,7; አዋልድ፡ መንፈሳውያት፡ (sacerdotis scilicetsc.omnes mulieres parochiae ejus) F.M. 6,1; ተዋስቦ፡ መንፈሳዊ፡ (matrimonium hominum sponsione baptismali junctorum) F.M. 5,2.
I,1[ פתח ܦܬܚ فتح ] SubjunctivusSubj. ይፍታሕ፡
2)solverela, exsolverela, resolverela, vincula: መኑ፡ ፈትሐ፡ ማእሰሮ፡ liber Jobi.Job 39,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 58,6 ; Actus apostolorum.Act. 22,30 ; cingulum: ኢይፈትሑ፡ ቅናቶሙ፡ ( እምሐቌሆሙ፡ ) Jesaiae prophetia.Jes. 5,27 ; frenum Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 46,4 ; vestes: ኢንፈትሕ፡ አልባሲነ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 14,23 ; calceum: Ruth liber biblicus.Ruth 4,7 ; sigillum Apocalypsis Joannis.Apoc. 5,2 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 6,3 ; crinem: አንስት፡ ሶበ፡ ይጠመቃ፡ ሥዕርቶን፡ ይፍትሓ፡ Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 26 ; corrigiam Marci Evangelium.Marc. 1,7 ; ፍታሕ፡ አሣእኒከ፡ እምእገሪከ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 20,2 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 3,5 ; Josuae liber.Jos. 5,15 ; Actus apostolorum.Act. 7,33 ; anathema, fascinum Matthaei Evangelium.Matth. 16,19 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 8,3 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 95,4 ; vinctum vinculis: Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 22 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; ናሁ፡ ፈታሕኩከ፡ እምነ፡ መዋቅሕቲከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 47,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 104,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 14,17 ; Judith liber apocryphus.Judith 6,14 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,2 ; Evangelium Joannis.Joh. 11,44 ; ፈታሕኮኑ፡ እምሕማም፡ liber Jobi.Job 39,2 .
a)remissum redderela: ይፈትሕ፡ እደወ፡ ሰብእ፡ ἐκλύει Jeremiae prophetia.Jer. 45,4 .
b)solverela, dissolverela, resolverela, i.e.
α)discinderela, dirumperela, irritum facerela: ከመ፡ ይፍታሕ፡ ግብሮ፡ ለጋኔን፡ Epistola Joannis I.1 Joh. 3,8 romanae editionisrom.; ፈቲሐ፡ ፍኅረት፡ F.N. 24,3; ብእሲት፡ ዘኀደገት፡ ምታ፡ ወትፈትሕ፡ ሰብሳበ፡ ዘሕግ፡ not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 78 ; praeceptum Matthaei Evangelium.Matth. 5,19 .
β)intermitterela: ፍታሕ፡ ጾመከ፡ በሰንበት፡ Expositio Fidei Nicenae, pars Sinodi.Exp. Fid. Nic.
d)absolverelaaliquem in judicio vel a peccato: ፍትሖሙ፡ ወስረይ፡ ኀጢአቶሙ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 68 ; Reg. Pach.; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 160,3 .
3)controversiam dirimere i.e. jus dicerela, judicarela, dijudicarela, ፍትሑ፡ እስኩ፡ ለሊክሙ፡ liber Jobi.Job 13,8 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; cumc. ለ፡ litigantium: ዘይፈትሕ፡ ለነ፡ liber Jobi.Job 9,33 (coll. Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,5 ); cumc.Acc.litigantium: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 18,16 ; cumc. ማእከለ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,53 ; Judicum liber.Jud. 11,27 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 24,13 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 24,16 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,3 ; cumc.Acc.sententiae: ፍትሑ፡ ፍትሐ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 21,12 ; Jesaiae prophetia.Jes. 59,4 ; 3 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 3,28 ; ይፈትሑ፡ ርቱዐ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 8,15 ; Lucae evangelium.Luc. 7,43 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 .
a)jus dicerelavel judicium facerelaalicui i.e. ei jus redderela, ejus jus tuerila, cumc. ለ፡ pers.: አልቦ፡ ዘይፈትሕ፡ ሊተ፡ liber Jobi.Job 19,7 ; ፈቲሕ፡ ለጻድቅ፡ liber Jobi.Job 36,17 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 32,22 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 35,16 ; ፍትሑ፡ ለእጓለ፡ ማውታ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 1,17 ; Jesaiae prophetia.Jes. 49,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,22 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,28 ; Danielis prophetia.Dan. 7,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 53,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 81,3 ; ፍታሕ፡ ሊተ፡ ፍትሕየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 20,12 ; vel ፍትሐኪ፡ እፈትሕ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 49,25 ; cumc. እምነ፡ ablaaliquo vindicare juslaalicui: ፍታሕ፡ ሊተ፡ እምኔሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 11,20 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 18,19 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 18,31 .
c)sententiam pronuntiarelacontra aliquem, cumc. ላዕለ፡ , ut: ፈትሐ፡ ላዕሌሃ፡ Lud. ex Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 5 Enc.
d)decernerela, sancirela, de legislatore: እግዚአብሔር፡ ፈትሐ፡ በሕግ፡ ብሊት፡ ከመ፡ ይምሐል፡ ብእሲ፡ በጽድቅ፡ F.M. 22,1; nec non de lege ipsa: ሕግ፡ ብሊት፡ ፈትሐት፡ (lege Veteris Testamenti sancitum est) ከመ፡ ይቅትሉ፡ ወሕግሰ፡ ሐዳስ፡ ኢፈትሐት፡ ከመዝ፡ F.M. 4,2.
I,1[ فتن ] SubjunctivusSubj. ይፍትን፡
1)scrutarila, perscrutarila, explorarela, investigarela, pervestigarela, ut domos, urbes, terram, thesauros, abscondita al.: እፈትና፡ ለኢየሩሳሌም፡ በማኅቶት፡ Zephania prophetia.Zeph. 1,12 ; ፍትንዋ፡ ከመ፡ በአት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 27,26 ; Obadiae prophetia.Ob. 6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 22,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,35 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,37 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 2,4 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 20,27 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 23,23 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 20,6 ; እንዘ፡ ይፈትን፡ ንዋዮሙ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 43 ; aliquem: liber Jobi.Job 7,18 ; animum alicujus: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 25,2 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 6,4 ; ዘይፈትን፡ ልበ፡ ወኵልያተ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 11,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 12,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 17,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,4 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 2,23 ; absoluteabs.: ፍትን፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 43 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,33 ; cumc. በእንተ፡ , ut: ለኀሢሥ፡ ወለፈቲን፡ በእንተ፡ ኵሉ፡ (v. ለኵሉ፡ ) ዘተገብረ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 1,13 ; እስኩ፡ ፍትን፡ ለሊከ፡ በልብከ፡ በአይቴ፡ ይቀልል፡ አበሳ፡ በዲበ፡ ምድር፡ ወሚመ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 266.
b)perlaspeculatoreslaexplorarelaterram, urbem: Regum liber biblicum II.2 Reg. 10,3 ; ከመ፡ ይፍትን፡ ሀገረ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 19,3 ; Judicum liber.Jud. 5,14 (?).
2)tentarela, probarela, examinarela, igne metalla aliasve res: Jesaiae prophetia.Jes. 1,25 ; ኣረስኖሙ፡ ወእፈትኖሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,7 ; Zachariae prophetia.Zach. 13,9 ; Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 2 ; ለንዋየ፡ ለብሓ፡ እሳት፡ ይፈትኖ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,5 ; aliquem auri instar: ፈተነኒ፡ ከመ፡ ወርቅ፡ liber Jobi.Job 23,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 65,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,4 ; scientiam alicujus: Regum liber biblicum III.3 Reg. 10,1 ; candidatum Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 5 ; cumc.duplexdupl.Acc.: ይፍትንዎ፡ ሕገገ፡ (sc. num legum peritus sit necne) Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 4 .
b)experirila, experimentumlafacerelarei: ትሡዕኑ፡ ( ለጣዖታት፡ ) ወሚመ፡ ትፈትንኑ፡ ኵነኔየ፡ (interrogat judex martyrem) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 17.
I,1[ فتن ] SubjunctivusSubj. ይፍትን፡
1)scrutarila, perscrutarila, explorarela, investigarela, pervestigarela, ut domos, urbes, terram, thesauros, abscondita al.: እፈትና፡ ለኢየሩሳሌም፡ በማኅቶት፡ Zephania prophetia.Zeph. 1,12 ; ፍትንዋ፡ ከመ፡ በአት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 27,26 ; Obadiae prophetia.Ob. 6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 22,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,35 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,37 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 2,4 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 20,27 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 23,23 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 20,6 ; እንዘ፡ ይፈትን፡ ንዋዮሙ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 43 ; aliquem: liber Jobi.Job 7,18 ; animum alicujus: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 25,2 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 6,4 ; ዘይፈትን፡ ልበ፡ ወኵልያተ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 11,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 12,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 17,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,4 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 2,23 ; absoluteabs.: ፍትን፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 43 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,33 ; cumc. በእንተ፡ , ut: ለኀሢሥ፡ ወለፈቲን፡ በእንተ፡ ኵሉ፡ (v. ለኵሉ፡ ) ዘተገብረ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 1,13 ; እስኩ፡ ፍትን፡ ለሊከ፡ በልብከ፡ በአይቴ፡ ይቀልል፡ አበሳ፡ በዲበ፡ ምድር፡ ወሚመ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 266.
b)perlaspeculatoreslaexplorarelaterram, urbem: Regum liber biblicum II.2 Reg. 10,3 ; ከመ፡ ይፍትን፡ ሀገረ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 19,3 ; Judicum liber.Jud. 5,14 (?).
2)tentarela, probarela, examinarela, igne metalla aliasve res: Jesaiae prophetia.Jes. 1,25 ; ኣረስኖሙ፡ ወእፈትኖሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,7 ; Zachariae prophetia.Zach. 13,9 ; Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 2 ; ለንዋየ፡ ለብሓ፡ እሳት፡ ይፈትኖ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,5 ; aliquem auri instar: ፈተነኒ፡ ከመ፡ ወርቅ፡ liber Jobi.Job 23,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 65,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,4 ; scientiam alicujus: Regum liber biblicum III.3 Reg. 10,1 ; candidatum Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 5 ; cumc.duplexdupl.Acc.: ይፍትንዎ፡ ሕገገ፡ (sc. num legum peritus sit necne) Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 4 .
b)experirila, experimentumlafacerelarei: ትሡዕኑ፡ ( ለጣዖታት፡ ) ወሚመ፡ ትፈትንኑ፡ ኵነኔየ፡ (interrogat judex martyrem) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 17.
participiumpart., fem. ጽሪት፡ ,
2)defaecatusla, limpidusla, merusla: ጽሩይ፡ ማይ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 34,18 versio novavers. nov.; ወይን፡ ጽሩይ፡ Clem. f. 21; ማይ፡ et ትምህርት፡ ጽሩይ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 25 Enc.
3)liquiduslai.e.
b)purusla: ጽሩይ፡ እምነውር፡ F.N. 10; ንጹሕ፡ ወጽሩይ፡ እምኵሉ፡ ነውራት፡ F.M. 21,3; n. 1276de quavis re, ut de velis Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 34 ( videasvid. መዝርዕ፡ col. 1047).