Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

nonnumquam separatum, plerumque voce sequenti copulatum scribitur; est pronomen interrogativum, de rebus usitatum (cfr. מֶה juxta מָה ), deinde etiam adverbialiter usurpatum ( gramm.§ 63 et gramm.§ 147,b). Quamquam ሚ፡ obsolescere coepit et ምንት፡ , quocum ሚ፡ sensu convenit, multo magis frequentatum est, tamen haud ita raro reperitur.
1)quid?la ሚ፡ ወልደ፡ ከርሥየ፡ ወሚ፡ ወልደ፡ ጸሎተ፡ ዚአየ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,70 ; ምንት፡ አነ፡ ወሚ፡ ዘመድየ፡ Judith liber apocryphus.Judith 12,14 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 17,4 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 101,2 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 16,10 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 19,22 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 17,18 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,4 ; Evangelium Joannis.Joh. 21,22 ; ሚየዐቢ፡ እምረኃብ፡ ወሚያሐምም፡ እምነ፡ ቍር፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 28 ; ሚትርጓሜሁ፡ ለቃል፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 65.
2)adverb. quam?!la( quantopere?!la); et adjectivis et verbis praefigitur: ሚአዳም፡ Canticum Canticorum.Cant. 4,10 ; ሚበዝኁ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,1 ; ሚየዐቢ፡ quantus est!laChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 28 ; ነጸርከ፡ ሚይበዝኅ፡ ምሕረተ፡ እግዚአብሔር፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 12. ሚመጠን፡ vid. sub መጠን፡ Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: አይ፡ ምንት፡ ሚ፡ ብ፡ ምን።
not foundsubst.pluralisPl.sportaelavel fiscinae parvaela(textae): ቦ፡ ዘይጸፍር፡ ሚላቃተ፡ እለ፡ እሙንቱ፡ አስፋሪዳተ፡ ደቃቀ፡ Reg. Pach. n. 147
praepositiopraep.frequentissima [e.q. על , ܥܰܠ , عَلَى , amh. ላይ፡ ]; pronomenpron.suffixa per êlasibi subjungit, ut ላዕሌየ፡ , ላዕሌከ፡ caet. ( gramm.§ 167,3)
1)superla, suprala( ἐπὶ et ὑπέρ ), et de statu quietis et de motu in superiorem loci partem: ቆመ፡ ዕዝራ፡ ላዕለ፡ መከየድ፡ ዘዕፅ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 18,4 ; አዕረፈት፡ በረከት፡ ላዕለ፡ ያዕቆብ፡ ዲበ፡ ርእሱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 44,23 ; ከመ፡ ይኅድር፡ ፍርሀተ፡ ዚአሁ፡ ላዕሌክሙ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 20,20 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,17 ; ተጽእነ፡ ላዕለ፡ ኪሩቤል፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,12 ; ሰጥሐ፡ ላዕለ፡ expandere superlaRegum liber biblicum II.2 Reg. 17,19 ; ሐጸረ፡ ላዕለ፡ circumsepire superlai.e. sepimento munirelaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,24 ; ተዐየነ፡ ላዕለ፡ obsiderelaRegum liber biblicum IV.4 Reg. 25,1 ; መጽአ፡ መንፈሰ፡ እግዚአብሔር፡ ላዕሌየ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 2,2 ; መንፈሰ፡ እግዚአብሔር፡ ላዕሌክሙ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,9 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 3,16 ; መጽአ፡ ሞት፡ ላዕለ፡ ኵሉ፡ ሰብእ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 5,12 ; ነጸረ፡ ላዕለ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,4 ; ዘይወግር፡ እብነ፡ ላዕሌሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,5 ; ዘረወ፡ ላዕለ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,30 ; ዘርአ፡ ላዕለ፡ n. 57Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 18,20 ; saepius መጽአ፡ vel በጽሐ፡ ላዕለ፡ supervenit alicuila, ei acciditlaut Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,14 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,13 ; etiam de transeundo super aliquid usurpatur ላዕለ፡ (alias እንተ፡ ላዕለ፡ ) ut ላዕሌየ፡ ኀለፈ፡ መቅሠፍትከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 87,17 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 13,3 . In specie dicitur
a)de vestibusla, quae alicui superindutae sunt, quas gestat: Ruth liber biblicus.Ruth 3,15 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 18,4 ( ዐጽፍ፡ ዘላዕሌሁ፡ ); Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 38,2 .
b)de re gravi, quae onerilaest super aliquo; videasvid. ከብደ፡ , ዕፁብ፡ ; ኮነት፡ እዴሁ፡ ላዕለ፡ ኢሎፍሊ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 7,13 ; ትሕዝብተ፡ ሞት፡ ላዕለ፡ ኵሉ፡ እጓለ፡ እመሕያው፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 40,2 ; inde de debitolaet officiola, quod alicui incumbit: ለእመ፡ ክህደ፡ ተለቃሒ፡ ዘቦ፡ ላዕሌሁ፡ ዕዳ፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 27 ; ዘሀለወ፡ ላዕሌሁ፡ ልቃሕ፡ qui mutuum debetla, Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 27 ; እስመ፡ ላዕሌከ፡ ዝነገር፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 10,4 ; ዘላዕሌሁ፡ ማኅተም፡ ἦν ἐπὶ τοῦ δακτυλίου Tobit, liber apocryphus.Tob. 1,22 ; videasvid. ሕሩም፡ et ተሐረመ፡ ; deinde ላዕለ፡ እደ፡ ብእሲ፡ vel ላዕለ፡ nudum significat ejus munerela, eo ducela, sub ejus auspiciisla: ላዕለ፡ እዴሁ፡ δι᾽ αὐτοῦ not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 1,21 Platt; (Hierosolyma diruta sunt imperante Vespasiano) ላዕለ፡ እደ፡ ወልዱ፡ ጢጦስ፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 19 ; ላዕለ፡ ይታመር፡ ἐν χειρὶ Ἰθάμαρ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 4,33 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 7,8 ; ላዕለ፡ እምሔው፡ ይትዐቀብ፡ ὑπὸ ἐπιτρόπους ἐστί ad Galatas epistola Pauli.Gal. 4,2 .
c)de superaddendo adlaaliquid: Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 5,16 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 27,13 ; ከመ፡ ኢትንሣእ፡ ብእሲተ፡ ላዕሌሆን፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,50 .
d)ut in sermone arab., de conditionela, cui pactum superinstruitur: ወተካየዶ፡ ላዕለዝ፡ et sub hac conditione foedus cum eo fecitlaJosippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 312.
e)ex adversola, e regionela(ductum de imminendo super rem) Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,14 .
f)de imperio inlaalios et de praestantia superlaalios, ut: ነግሠ፡ ላዕለ፡ q.v., ተሠይመ፡ ላዕለ፡ q.v.; ቆመ፡ ላዕለ፡ Ruth liber biblicus.Ruth 2,5 ; Ruth liber biblicus.Ruth 2,6 ; አንተ፡ ኩን፡ ላዕለ፡ ኵሉ፡ ቤትየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,40 ; ሤሞ፡ ላዕለ፡ 41,33; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 10,14 sequensseq.; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 18,2 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 20,23 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 20,24 ; በእንተ፡ ክብረ፡ ቀሲስ፡ ላዕለ፡ ካልኣን፡ de praestantia sacerdotis super aliosla, Can. Niceni. Pars Synodi. Numerus significat canones.Can. Nic. 18.
g)rarius de objecto sermonis ( dela): ላዕሌክሙ፡ ተነበየ፡ περὶ ὑμῶν de vobisla, Matthaei Evangelium.Matth. 15,7 ; ግሙራ፡ ኢተሰምዐ፡ ነገር፡ ዘከመዝ፡ ላዕለ፡ ሶስና፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,27 , scilicet ubi sermo de aliquo idem est ac sermo contra aliquem; inde ሠሐቀ፡ et ተሳለቀ፡ ላዕለ፡ q.v. ገብረ፡ ኵነኔ፡ ላዕለ፡ q.v.
h)rarius de causa ( obla, propterla ἐπὶ cumc.Dat.): ኢትትላጸዩ፡ ርእሰክሙ፡ ላዕለ፡ ዘሞተ፡ ἐπὶ νεκρῷ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,5 ; Michaei prophetia.Mich. 1,16 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 1,24 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 24,26 .
2)confinii et propinquitatis vim habet adla, apudla, inla(germ. andeet beide): ላዕለ፡ ባሕር፡ ad marelaJosuae liber.Jos. 16,3 ; አልቦ፡ ሥርወ፡ ላዕሌሁ፡ in eolaMatthaei Evangelium.Matth. 13,21 ; እመ፡ ኀባእኮ፡ ላዕሌከ፡ παρὰ σεαυτῷ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 2,1 ; ከመ፡ ኣርኢ፡ ኀይልየ፡ ላዕሌከ፡ ἔν σοι ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,17 ; ብንያም፡ በከየ፡ ላዕለ፡ ክሣዱ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 45,14 ; saepius ኀደረ፡ ላዕለ፡ ብእሲ፡ ubi Graecus habet ἔν τινι ut ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,17 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,18 ; ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2,9 ; ሚላዕሌነ፡ τί πρὸς ἡμᾶς Matthaei Evangelium.Matth. 27,4 ; Evangelium Joannis.Joh. 21,22 ; Evangelium Joannis.Joh. 21,23 .
3)de fine, in quem actione intenditur: inla, adla, maxime contrala, adversuslaet ergala( Dat. commodilaet incommodila); frequentissimus est his praepositionis usus: እመ፡ መላሕከ፡ መጥባሕተ፡ ላዕለ፡ ዐርክከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,21 ; ይሔልዩ፡ እኩየ፡ ላዕለ፡ እግዚአብሔር፡ liber Jobi.Job 1,5 ; ንብብ፡ ቃለ፡ ላዕለ፡ እግዚአብሔር፡ liber Jobi.Job 2,9 ; ዐርገ፡ ላዕለ፡ አህጉር፡ Jesaiae prophetia.Jes. 36,1 ; ናሁ፡ አነ፡ ላዕሌከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 21,13 ; እደዊሁ፡ ላዕለ፡ ኵሉ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,20 ; እለ፡ የኀሥሡ፡ ላዕለ፡ እግዚእየ፡ እኪተ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 18,4 ; ቆሙ፡ ላዕሌየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; praeterea videasvid.verba አሕሠመ፡ , አስምዐ፡ , ገብረ፡ , አበሰ፡ , ጌገየ፡ , ተምዕዐ፡ , verba dimicandilaet alia; in bonam partem: ዘንተ፡ ጽድቀ፡ ግበሪ፡ ላዕሌየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,13 ; ያሤኒ፡ ላዕሌኪ፡ Judith liber apocryphus.Judith 10,16 ; ግበሩ፡ ምጽዋተ፡ ወምሕረተ፡ ላዕለ፡ ቢጽክሙ፡ Zachariae prophetia.Zach. 7,9 ; ይከውን፡ ሣህል፡ ላዕሌሆሙ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 1,8 ; ይጼሊ፡ ላዕሌከ፡ ὑπέρ σου Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,7 ; Dat.ut: n. 58 በእንተ፡ ምንት፡ ገብረ፡ እግዚአብሔር፡ ላዕሌነ፡ ዘንተ፡ ἡμῖν Jeremiae prophetia.Jer. 5,19 ; ከመ፡ ትሠኒ፡ ላዕሌኪ፡ ἵνα εὖ γένηταί σοι Ruth liber biblicus.Ruth 3,1 ; ኄራነ፡ ኮኑ፡ ላዕሌነ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,15 . Dicunt: እኩይ፡ ላዕሌየ፡ mihi displicetlaKoheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,17 ; ተኈለቈት፡ ኀጢአት፡ ላዕለ፡ ኵሉ፡ peccatum omnibus annumeratum estlaad Romanos epistola Pauli.Rom. 5,12 ; ጸሐፈ፡ ላዕለ፡ assignare alicuilaLucae evangelium.Luc. 16,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 10,8 . ላዕለ፡ creberrime componitur cum et እንተ፡ et እምነ፡
nomen peregrinumn. peregr.scilicetsc. مِيلَادٌ tempus natalela, 72
, ምልክያስ፡ , ሚልክያስ፡ Malachias.
adverbium, adverbialiteradv.pronom. interrogativum, compositum e ሚ፡ et መ፡ ( gramm.§ 63 et § 161,a et § 198,c). Est nota interrogationis et significat
1)num? utrum?la ምንት፡ እምኀየሶሙ፡ ለእለ፡ ተፈጥሩ፤ ሚመ፡ ተፈጥሮ፡ ወሚመ፡ ኢተፈጥሮ፡ quid melius esset creatis: utrum creatos an non creatos esse?laCyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 12 ; አይኬ፡ ዘወለደት፡ ድንግል፤ ሚመ፡ ትስብእተ፡ ወሚመ፡ መለኮተ፡ Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 15.
2)Cum compositum ( ወሚመ፡ ) in interrogationibus disjunctivis alteram disjunctionis partem infert: an?laMatthaei Evangelium.Matth. 17,25 ; liber Jobi.Job 6,12 ; Jesaiae prophetia.Jes. 40,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 12,9 ; Jeremiae prophetia.Jer. 51,28 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 4,21 ; saepissime adjecto: ኑ፡ ( ወሚመ፡ ኑ፡ ): እምሰማይኑ፡ ወሚመ፡ እምሰብእኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 21,25 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,28 ; n. 161Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,8 ; Evangelium Joannis.Joh. 9,2 ; Actus apostolorum.Act. 8,34 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 4,10 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 6,49 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 12,50 . Etiam ubi enuntiatio interrogativa proxime non antecedit, ወሚመ፡ disjunctivum an?lausurpari potest, ut Jacobi epistola.Jac. 4,5 . videasVid. እመ፡ Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: አው፡ ወሚመ፡ ብ፡ ወይ፡ ; aliudla: ወሚመ፡ ዘ፡ ወይም።
i.e. መጠን፡ praefixo ሚ፡ interrogativo,
1)usurpatur vice pronominis interrogativi et substantivi et adjectivi; statum constructum plerumque aspernatur; etiam ubi adjective sumitur, caeterorum adjectivorum instar suo substantivo apponi solet;
a)quantus? quantum?la ንግረኒ፡ ሚመጠን፡ ውእቱ፡ liber Jobi.Job 38,18 ; ሚመጠነ፡ ትረክቢ፡ ዐስበኪ፡ πόσον μισθόν Hezekielis prophetia.Hez. 27,33 ; ሚመጠን፡ ኑኃ፡ ወሚመጠን፡ ርሕባ፡ Zachariae prophetia.Zach. 2,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,15 ; exemplum nominis per st. constr. subjuncti est: ሚመጠነ፡ ጸጋ፡ quantum gratiae?laOrganon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1.
2)sumitur adverbialiter, plerumque in Acc.( ሚመጠነ፡ ) positum quamquam etiam ሚመጠን፡ indecl. eodem modo usurpari potest (ut liber Jobi.Job 35,5 );
a)quantoperela, quam?la ሚመጠነ፡ በጥንቃቄ፡ ትኴንን፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 12,21 ; አእምር፡ ሚመጠን፡ ልዑል፡ እምኔከ፡ ደመና፡ liber Jobi.Job 35,5 .
d)nota: ወእመ፡ ሚመጠነ፡ ኀሠሠ፡ ὅσα ἂν μοχθήσῃ τοῦ ζητῆσαι quantumvis quaesieritlaKoheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,17 .
i.e. መጠን፡ praefixo ሚ፡ interrogativo,
1)usurpatur vice pronominis interrogativi et substantivi et adjectivi; statum constructum plerumque aspernatur; etiam ubi adjective sumitur, caeterorum adjectivorum instar suo substantivo apponi solet;
a)quantus? quantum?la ንግረኒ፡ ሚመጠን፡ ውእቱ፡ liber Jobi.Job 38,18 ; ሚመጠነ፡ ትረክቢ፡ ዐስበኪ፡ πόσον μισθόν Hezekielis prophetia.Hez. 27,33 ; ሚመጠን፡ ኑኃ፡ ወሚመጠን፡ ርሕባ፡ Zachariae prophetia.Zach. 2,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,15 ; exemplum nominis per st. constr. subjuncti est: ሚመጠነ፡ ጸጋ፡ quantum gratiae?laOrganon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1.
2)sumitur adverbialiter, plerumque in Acc.( ሚመጠነ፡ ) positum quamquam etiam ሚመጠን፡ indecl. eodem modo usurpari potest (ut liber Jobi.Job 35,5 );
a)quantoperela, quam?la ሚመጠነ፡ በጥንቃቄ፡ ትኴንን፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 12,21 ; አእምር፡ ሚመጠን፡ ልዑል፡ እምኔከ፡ ደመና፡ liber Jobi.Job 35,5 .
d)nota: ወእመ፡ ሚመጠነ፡ ኀሠሠ፡ ὅσα ἂν μοχθήσῃ τοῦ ζητῆσαι quantumvis quaesieritlaKoheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,17 .
i.e. መጠን፡ praefixo ሚ፡ interrogativo,
1)usurpatur vice pronominis interrogativi et substantivi et adjectivi; statum constructum plerumque aspernatur; etiam ubi adjective sumitur, caeterorum adjectivorum instar suo substantivo apponi solet;
a)quantus? quantum?la ንግረኒ፡ ሚመጠን፡ ውእቱ፡ liber Jobi.Job 38,18 ; ሚመጠነ፡ ትረክቢ፡ ዐስበኪ፡ πόσον μισθόν Hezekielis prophetia.Hez. 27,33 ; ሚመጠን፡ ኑኃ፡ ወሚመጠን፡ ርሕባ፡ Zachariae prophetia.Zach. 2,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,15 ; exemplum nominis per st. constr. subjuncti est: ሚመጠነ፡ ጸጋ፡ quantum gratiae?laOrganon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1.
2)sumitur adverbialiter, plerumque in Acc.( ሚመጠነ፡ ) positum quamquam etiam ሚመጠን፡ indecl. eodem modo usurpari potest (ut liber Jobi.Job 35,5 );
a)quantoperela, quam?la ሚመጠነ፡ በጥንቃቄ፡ ትኴንን፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 12,21 ; አእምር፡ ሚመጠን፡ ልዑል፡ እምኔከ፡ ደመና፡ liber Jobi.Job 35,5 .
d)nota: ወእመ፡ ሚመጠነ፡ ኀሠሠ፡ ὅσα ἂν μοχθήσῃ τοῦ ζητῆσαι quantumvis quaesieritlaKoheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,17 .
i.e. መጠን፡ praefixo ሚ፡ interrogativo,
1)usurpatur vice pronominis interrogativi et substantivi et adjectivi; statum constructum plerumque aspernatur; etiam ubi adjective sumitur, caeterorum adjectivorum instar suo substantivo apponi solet;
a)quantus? quantum?la ንግረኒ፡ ሚመጠን፡ ውእቱ፡ liber Jobi.Job 38,18 ; ሚመጠነ፡ ትረክቢ፡ ዐስበኪ፡ πόσον μισθόν Hezekielis prophetia.Hez. 27,33 ; ሚመጠን፡ ኑኃ፡ ወሚመጠን፡ ርሕባ፡ Zachariae prophetia.Zach. 2,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,15 ; exemplum nominis per st. constr. subjuncti est: ሚመጠነ፡ ጸጋ፡ quantum gratiae?laOrganon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1.
2)sumitur adverbialiter, plerumque in Acc.( ሚመጠነ፡ ) positum quamquam etiam ሚመጠን፡ indecl. eodem modo usurpari potest (ut liber Jobi.Job 35,5 );
a)quantoperela, quam?la ሚመጠነ፡ በጥንቃቄ፡ ትኴንን፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 12,21 ; አእምር፡ ሚመጠን፡ ልዑል፡ እምኔከ፡ ደመና፡ liber Jobi.Job 35,5 .
d)nota: ወእመ፡ ሚመጠነ፡ ኀሠሠ፡ ὅσα ἂν μοχθήσῃ τοῦ ζητῆσαι quantumvis quaesieritlaKoheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,17 .
mimaṭan , ሚመጠነ፡ mimaṭana
Grébaut
ሚመጠን፡ mimaṭan «à quelle proportion?fr, c’est-à-dire combienfr» ― ምን፡ ያህል፡ Ms. BNFabb217, fol. 47v.
116
Leslau
ሚመጠን mi-maṭan , ሚመጠነ፡ mi-maṭana how much?en, how much more?en, how great?en, how large?en, how long?en, how many?en, how often?en, how much!en, how great!en
እመ፡ ሚመጠነ ʾemma mi-maṭana however muchen 373a
mimaṭan , ሚመጠነ፡ mimaṭana
Grébaut
ሚመጠን፡ mimaṭan «à quelle proportion?fr, c’est-à-dire combienfr» ― ምን፡ ያህል፡ Ms. BNFabb217, fol. 47v.
116
Leslau
ሚመጠን mi-maṭan , ሚመጠነ፡ mi-maṭana how much?en, how much more?en, how great?en, how large?en, how long?en, how many?en, how often?en, how much!en, how great!en
እመ፡ ሚመጠነ ʾemma mi-maṭana however muchen 373a
mimaṭan , ሚመጠነ፡ mimaṭana
Grébaut
ሚመጠን፡ mimaṭan «à quelle proportion?fr, c’est-à-dire combienfr» ― ምን፡ ያህል፡ Ms. BNFabb217, fol. 47v.
116
Leslau
ሚመጠን mi-maṭan , ሚመጠነ፡ mi-maṭana how much?en, how much more?en, how great?en, how large?en, how long?en, how many?en, how often?en, how much!en, how great!en
እመ፡ ሚመጠነ ʾemma mi-maṭana however muchen 373a
mimaṭan , ሚመጠነ፡ mimaṭana
Grébaut
ሚመጠን፡ mimaṭan «à quelle proportion?fr, c’est-à-dire combienfr» ― ምን፡ ያህል፡ Ms. BNFabb217, fol. 47v.
116
Leslau
ሚመጠን mi-maṭan , ሚመጠነ፡ mi-maṭana how much?en, how much more?en, how great?en, how large?en, how long?en, how many?en, how often?en, how much!en, how great!en
እመ፡ ሚመጠነ ʾemma mi-maṭana however muchen 373a
II,1
1)laudibus celebrarela, laudarela, praedicarela, honorem redderelaalicui, cumc.Acc personapers.; homines, ut: አእኰትዎ፡ ጥቀ፡ ἐπῄνεσαν Judith liber apocryphus.Judith 6,20 ; ብእሲት፡ እንተ፡ ኢታኵቶ፡ ለምታ፡ μακαριεῖ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,23 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,29 ( δοξάζειν ); 1 not able to find explanation in abbreviation listPetr. 2,14 ; Deum: አእኵቶ፡ ለእግዚአብሔር፡ δόξασον Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 32,10 ; ሚመጠነ፡ ንክል፡ አእኵቶቶ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,28 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,30 ; Josuae liber.Jos. 7,19 ; Marci Evangelium.Marc. 2,12 ; n. 786 ኣአኵተከ፡ εὐλογῶ σε Jesaiae prophetia.Jes. 12,1 ; αἰνέσατε αὐτῷ Jeremiae prophetia.Jer. 20,13 ; ᾔνεσαν not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,63 ; ὑμνεῖν Danielis prophetia.Dan. 3,23 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 10,11 ; ὑψοῦν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 29,1 .
2)in specie pro beneficiis acceptis: gratias agerela( benedicerela), ad Timotheum epistola I.1 Tim. 4,3 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 4,4 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 5,18 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 23 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 47,2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 69,24 ; cumc.Acc.personapers., alicuila, ut Deo: አእኵቶ፡ ለፈጣሪከ፡ εὐλόγησον Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 35,13 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 12,6 ; Danielis prophetia.Dan. 2,19 ; εὐχαριστεῖν Judith liber apocryphus.Judith 8,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,27 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,21 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 4,3 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 4,4 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 1,3 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 2,13 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,69 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,45 ; ጸሊዮ፡ ወአእኵቶ፡ እግዚአብሔርሃ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 14, አእኵቶ፡ Marci Evangelium.Marc. 8,6 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 164,2 ; hominibus: Lucae evangelium.Luc. 17,16 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 16,4 ; አእኵቶ፡ ለዘጸገወከ፡ Mashafa Falasfa.Fal. f. 57 ; ፈቀደ፡ ፊስጦስ፡ ያእኵትዎ፡ አይሁድ፡ Actus apostolorum.Act. 25,9 ; cumc. በእንተ፡ rei ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,8 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 5,20 ; sequensseq. ዘ፡ quodlaLucae evangelium.Luc. 18,11 ; gratularilaRegum liber biblicum I.1 Reg. 25,14 . Vocla. Aela.: አእኰተ፡ ዘ፡ አመሰገነ፡ (a ገነ፡ ).
i.e. መጠን፡ praefixo ሚ፡ interrogativo,
1)usurpatur vice pronominis interrogativi et substantivi et adjectivi; statum constructum plerumque aspernatur; etiam ubi adjective sumitur, caeterorum adjectivorum instar suo substantivo apponi solet;
a)quantus? quantum?la ንግረኒ፡ ሚመጠን፡ ውእቱ፡ liber Jobi.Job 38,18 ; ሚመጠነ፡ ትረክቢ፡ ዐስበኪ፡ πόσον μισθόν Hezekielis prophetia.Hez. 27,33 ; ሚመጠን፡ ኑኃ፡ ወሚመጠን፡ ርሕባ፡ Zachariae prophetia.Zach. 2,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,15 ; exemplum nominis per st. constr. subjuncti est: ሚመጠነ፡ ጸጋ፡ quantum gratiae?laOrganon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1.
2)sumitur adverbialiter, plerumque in Acc.( ሚመጠነ፡ ) positum quamquam etiam ሚመጠን፡ indecl. eodem modo usurpari potest (ut liber Jobi.Job 35,5 );
a)quantoperela, quam?la ሚመጠነ፡ በጥንቃቄ፡ ትኴንን፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 12,21 ; አእምር፡ ሚመጠን፡ ልዑል፡ እምኔከ፡ ደመና፡ liber Jobi.Job 35,5 .
d)nota: ወእመ፡ ሚመጠነ፡ ኀሠሠ፡ ὅσα ἂν μοχθήσῃ τοῦ ζητῆσαι quantumvis quaesieritlaKoheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,17 .
mimaṭan , ሚመጠነ፡ mimaṭana
Grébaut
ሚመጠን፡ mimaṭan «à quelle proportion?fr, c’est-à-dire combienfr» ― ምን፡ ያህል፡ Ms. BNFabb217, fol. 47v.
116
Leslau
ሚመጠን mi-maṭan , ሚመጠነ፡ mi-maṭana how much?en, how much more?en, how great?en, how large?en, how long?en, how many?en, how often?en, how much!en, how great!en
እመ፡ ሚመጠነ ʾemma mi-maṭana however muchen 373a
conjunctioconj.inseparabilis praefixa [ וְ ܘ , وَ فَ ]
1)copulativa: etla, quela, atquela; copulandis et verbis et sententiis inservit, neque graeco καί , τε tantum sed etiam δέ crebro respondet, ut Matthaei Evangelium.Matth. 2,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,3 al.
a)passim: etla quidemla, Genesis liber Pentateuchi.Gen. 35,7 .
b)cumla: ከመ፡ ይሑር፡ ውእቱ፡ ወዕቅብቱ፡ ut iret (is et concubina ejus) cum concubina sua Judicum liber.Jud. 19,9 ; Ruth liber biblicus.Ruth 1,1 .
c)ubi enunciationi principali enunciationes secundariae, quibus status vel conditio alicujus describitur, subjunguntur, usurpatur vel ወ፡ simplex Actus apostolorum.Act. 18,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 14,24 ; Judicum liber.Jud. 16,15 ; vel ሰ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 16,1 ; 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 24,12 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 26,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 34,30 ( gramm.§ 200,1).
2)consecutiva: et statimla, tumla, utla, igiturla, ዓዲ፡ ሰቡዕ፡ መዋዕል፡ ወኣመጽእ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 7,4 ; n. 881 ከመ፡ ሰማዕከ፡ ሕልመ፡ ወፈከርከ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,15 ; ሶበ፡ ይኔጽር፡ ወይሬኢ፡ cum suspiceret (statim) videbatlaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 29,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 28,20 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 28,21 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 52,5 ; ወአእሚሮሙ፡ ወመጽኡ፡ Actus apostolorum.Act. 17,13 ; Actus apostolorum.Act. 19,1 ; ቅረበኒ፡ ወእግስስከ፡ ut te tangamlaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 27,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 49,1 ; Deuteronomium.Deut. 9,14 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 49,8 ; ሚመጠነ፡ ትሁቡኒ፡ ወአነ፡ ለክሙ፡ ኣገብኦ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 26,15 ; ኢትግበራ፡ ለእኪት፡ ወኢይርከብከ፡ እኩይ፡ nelaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,1 ; ወአይድዐኒ፡ dic mihi igiturlaJudicum liber.Jud. 16,13 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 95,2 .
i.e. መጠን፡ praefixo ሚ፡ interrogativo,
1)usurpatur vice pronominis interrogativi et substantivi et adjectivi; statum constructum plerumque aspernatur; etiam ubi adjective sumitur, caeterorum adjectivorum instar suo substantivo apponi solet;
a)quantus? quantum?la ንግረኒ፡ ሚመጠን፡ ውእቱ፡ liber Jobi.Job 38,18 ; ሚመጠነ፡ ትረክቢ፡ ዐስበኪ፡ πόσον μισθόν Hezekielis prophetia.Hez. 27,33 ; ሚመጠን፡ ኑኃ፡ ወሚመጠን፡ ርሕባ፡ Zachariae prophetia.Zach. 2,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,15 ; exemplum nominis per st. constr. subjuncti est: ሚመጠነ፡ ጸጋ፡ quantum gratiae?laOrganon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1.
2)sumitur adverbialiter, plerumque in Acc.( ሚመጠነ፡ ) positum quamquam etiam ሚመጠን፡ indecl. eodem modo usurpari potest (ut liber Jobi.Job 35,5 );
a)quantoperela, quam?la ሚመጠነ፡ በጥንቃቄ፡ ትኴንን፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 12,21 ; አእምር፡ ሚመጠን፡ ልዑል፡ እምኔከ፡ ደመና፡ liber Jobi.Job 35,5 .
d)nota: ወእመ፡ ሚመጠነ፡ ኀሠሠ፡ ὅσα ἂν μοχθήσῃ τοῦ ζητῆσαι quantumvis quaesieritlaKoheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,17 .
mimaṭan , ሚመጠነ፡ mimaṭana
Grébaut
ሚመጠን፡ mimaṭan «à quelle proportion?fr, c’est-à-dire combienfr» ― ምን፡ ያህል፡ Ms. BNFabb217, fol. 47v.
116
Leslau
ሚመጠን mi-maṭan , ሚመጠነ፡ mi-maṭana how much?en, how much more?en, how great?en, how large?en, how long?en, how many?en, how often?en, how much!en, how great!en
እመ፡ ሚመጠነ ʾemma mi-maṭana however muchen 373a
I,1[amh. በጣ፡ ; בָּצַע ܒܙܰܥ بَضَعَ ( مِبْغَضٌ scalpellumla) et بَزَعَ , nec non بَطَّ et بَتَّ ] scalpello secarela, inciderelacorpus, incisiones facerela, scarificarela: sive superstitionis causa: ኢትብጥሑ፡ ሥጋክሙ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,5 ; sive curando vel sanando corpori membrove corporis: ጠቢባን፡ ሶበ፡ ይበጥሑ፡ በጽኑዕ፡ እስከ፡ ይረክብዎ፡ ለሕማም፡ ይጠበቡ፡ ሶቤሃ፡ በዘያዐርፍዎ፡ ለሕሙም፡ እምተሀውኮ፡ ወእምድንጋፄ፡ ነፍስ፡ ወኢይበጥሑ፡ ዳግመ፡ አላ፡ ይወድዩ፡ ፈውሰ፡ ἐπειδὰν βαθεῖαν δῶσι τομήν - ἑτέραν οὐκέτι προςάγουσι τομήν Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 21 ; በጢሕ፡ τέμνειν Chrys. Ta. 30; ለበጢሖቱ፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 30 ; ሚመጠነ፡ ይጼአሉ፡ እለ፡ ይበጥሑ፡ እምእለ፡ ይበጥሕዎሙ፡ ( quot probris afficiuntur chirurgi ab iisla, quos secueruntlavel incideruntla) Chrys. not able to find explanation in abbreviation listTa. 30 ; n. 545( ለበግዕ፡ ዝልግስት፡ ) ብጥሓ፡ ወሱጥ፡ ዲቤሃ፡ ፄወ፡ ወወይነ፡ ከመ፡ ይሕየው፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 112 ; ይበጥሑ፡ እዴሁ፡ በመላፂ፡ M. F.
i.e. መጠን፡ praefixo ሚ፡ interrogativo,
1)usurpatur vice pronominis interrogativi et substantivi et adjectivi; statum constructum plerumque aspernatur; etiam ubi adjective sumitur, caeterorum adjectivorum instar suo substantivo apponi solet;
a)quantus? quantum?la ንግረኒ፡ ሚመጠን፡ ውእቱ፡ liber Jobi.Job 38,18 ; ሚመጠነ፡ ትረክቢ፡ ዐስበኪ፡ πόσον μισθόν Hezekielis prophetia.Hez. 27,33 ; ሚመጠን፡ ኑኃ፡ ወሚመጠን፡ ርሕባ፡ Zachariae prophetia.Zach. 2,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,15 ; exemplum nominis per st. constr. subjuncti est: ሚመጠነ፡ ጸጋ፡ quantum gratiae?laOrganon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1.
2)sumitur adverbialiter, plerumque in Acc.( ሚመጠነ፡ ) positum quamquam etiam ሚመጠን፡ indecl. eodem modo usurpari potest (ut liber Jobi.Job 35,5 );
a)quantoperela, quam?la ሚመጠነ፡ በጥንቃቄ፡ ትኴንን፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 12,21 ; አእምር፡ ሚመጠን፡ ልዑል፡ እምኔከ፡ ደመና፡ liber Jobi.Job 35,5 .
d)nota: ወእመ፡ ሚመጠነ፡ ኀሠሠ፡ ὅσα ἂν μοχθήσῃ τοῦ ζητῆσαι quantumvis quaesieritlaKoheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,17 .
mimaṭan , ሚመጠነ፡ mimaṭana
Grébaut
ሚመጠን፡ mimaṭan «à quelle proportion?fr, c’est-à-dire combienfr» ― ምን፡ ያህል፡ Ms. BNFabb217, fol. 47v.
116
Leslau
ሚመጠን mi-maṭan , ሚመጠነ፡ mi-maṭana how much?en, how much more?en, how great?en, how large?en, how long?en, how many?en, how often?en, how much!en, how great!en
እመ፡ ሚመጠነ ʾemma mi-maṭana however muchen 373a
i.e. መጠን፡ praefixo ሚ፡ interrogativo,
1)usurpatur vice pronominis interrogativi et substantivi et adjectivi; statum constructum plerumque aspernatur; etiam ubi adjective sumitur, caeterorum adjectivorum instar suo substantivo apponi solet;
a)quantus? quantum?la ንግረኒ፡ ሚመጠን፡ ውእቱ፡ liber Jobi.Job 38,18 ; ሚመጠነ፡ ትረክቢ፡ ዐስበኪ፡ πόσον μισθόν Hezekielis prophetia.Hez. 27,33 ; ሚመጠን፡ ኑኃ፡ ወሚመጠን፡ ርሕባ፡ Zachariae prophetia.Zach. 2,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,15 ; exemplum nominis per st. constr. subjuncti est: ሚመጠነ፡ ጸጋ፡ quantum gratiae?laOrganon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1.
2)sumitur adverbialiter, plerumque in Acc.( ሚመጠነ፡ ) positum quamquam etiam ሚመጠን፡ indecl. eodem modo usurpari potest (ut liber Jobi.Job 35,5 );
a)quantoperela, quam?la ሚመጠነ፡ በጥንቃቄ፡ ትኴንን፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 12,21 ; አእምር፡ ሚመጠን፡ ልዑል፡ እምኔከ፡ ደመና፡ liber Jobi.Job 35,5 .
d)nota: ወእመ፡ ሚመጠነ፡ ኀሠሠ፡ ὅσα ἂν μοχθήσῃ τοῦ ζητῆσαι quantumvis quaesieritlaKoheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,17 .
i.e. መጠን፡ praefixo ሚ፡ interrogativo,
1)usurpatur vice pronominis interrogativi et substantivi et adjectivi; statum constructum plerumque aspernatur; etiam ubi adjective sumitur, caeterorum adjectivorum instar suo substantivo apponi solet;
a)quantus? quantum?la ንግረኒ፡ ሚመጠን፡ ውእቱ፡ liber Jobi.Job 38,18 ; ሚመጠነ፡ ትረክቢ፡ ዐስበኪ፡ πόσον μισθόν Hezekielis prophetia.Hez. 27,33 ; ሚመጠን፡ ኑኃ፡ ወሚመጠን፡ ርሕባ፡ Zachariae prophetia.Zach. 2,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,15 ; exemplum nominis per st. constr. subjuncti est: ሚመጠነ፡ ጸጋ፡ quantum gratiae?laOrganon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1.
2)sumitur adverbialiter, plerumque in Acc.( ሚመጠነ፡ ) positum quamquam etiam ሚመጠን፡ indecl. eodem modo usurpari potest (ut liber Jobi.Job 35,5 );
a)quantoperela, quam?la ሚመጠነ፡ በጥንቃቄ፡ ትኴንን፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 12,21 ; አእምር፡ ሚመጠን፡ ልዑል፡ እምኔከ፡ ደመና፡ liber Jobi.Job 35,5 .
d)nota: ወእመ፡ ሚመጠነ፡ ኀሠሠ፡ ὅσα ἂν μοχθήσῃ τοῦ ζητῆσαι quantumvis quaesieritlaKoheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,17 .
mimaṭan , ሚመጠነ፡ mimaṭana
Grébaut
ሚመጠን፡ mimaṭan «à quelle proportion?fr, c’est-à-dire combienfr» ― ምን፡ ያህል፡ Ms. BNFabb217, fol. 47v.
116
Leslau
ሚመጠን mi-maṭan , ሚመጠነ፡ mi-maṭana how much?en, how much more?en, how great?en, how large?en, how long?en, how many?en, how often?en, how much!en, how great!en
እመ፡ ሚመጠነ ʾemma mi-maṭana however muchen 373a
mimaṭan , ሚመጠነ፡ mimaṭana
Grébaut
ሚመጠን፡ mimaṭan «à quelle proportion?fr, c’est-à-dire combienfr» ― ምን፡ ያህል፡ Ms. BNFabb217, fol. 47v.
116
Leslau
ሚመጠን mi-maṭan , ሚመጠነ፡ mi-maṭana how much?en, how much more?en, how great?en, how large?en, how long?en, how many?en, how often?en, how much!en, how great!en
እመ፡ ሚመጠነ ʾemma mi-maṭana however muchen 373a
i.e. መጠን፡ praefixo ሚ፡ interrogativo,
1)usurpatur vice pronominis interrogativi et substantivi et adjectivi; statum constructum plerumque aspernatur; etiam ubi adjective sumitur, caeterorum adjectivorum instar suo substantivo apponi solet;
a)quantus? quantum?la ንግረኒ፡ ሚመጠን፡ ውእቱ፡ liber Jobi.Job 38,18 ; ሚመጠነ፡ ትረክቢ፡ ዐስበኪ፡ πόσον μισθόν Hezekielis prophetia.Hez. 27,33 ; ሚመጠን፡ ኑኃ፡ ወሚመጠን፡ ርሕባ፡ Zachariae prophetia.Zach. 2,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,15 ; exemplum nominis per st. constr. subjuncti est: ሚመጠነ፡ ጸጋ፡ quantum gratiae?laOrganon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1.
2)sumitur adverbialiter, plerumque in Acc.( ሚመጠነ፡ ) positum quamquam etiam ሚመጠን፡ indecl. eodem modo usurpari potest (ut liber Jobi.Job 35,5 );
a)quantoperela, quam?la ሚመጠነ፡ በጥንቃቄ፡ ትኴንን፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 12,21 ; አእምር፡ ሚመጠን፡ ልዑል፡ እምኔከ፡ ደመና፡ liber Jobi.Job 35,5 .
d)nota: ወእመ፡ ሚመጠነ፡ ኀሠሠ፡ ὅσα ἂν μοχθήσῃ τοῦ ζητῆσαι quantumvis quaesieritlaKoheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,17 .
i.e. መጠን፡ praefixo ሚ፡ interrogativo,
1)usurpatur vice pronominis interrogativi et substantivi et adjectivi; statum constructum plerumque aspernatur; etiam ubi adjective sumitur, caeterorum adjectivorum instar suo substantivo apponi solet;
a)quantus? quantum?la ንግረኒ፡ ሚመጠን፡ ውእቱ፡ liber Jobi.Job 38,18 ; ሚመጠነ፡ ትረክቢ፡ ዐስበኪ፡ πόσον μισθόν Hezekielis prophetia.Hez. 27,33 ; ሚመጠን፡ ኑኃ፡ ወሚመጠን፡ ርሕባ፡ Zachariae prophetia.Zach. 2,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,15 ; exemplum nominis per st. constr. subjuncti est: ሚመጠነ፡ ጸጋ፡ quantum gratiae?laOrganon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1.
2)sumitur adverbialiter, plerumque in Acc.( ሚመጠነ፡ ) positum quamquam etiam ሚመጠን፡ indecl. eodem modo usurpari potest (ut liber Jobi.Job 35,5 );
a)quantoperela, quam?la ሚመጠነ፡ በጥንቃቄ፡ ትኴንን፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 12,21 ; አእምር፡ ሚመጠን፡ ልዑል፡ እምኔከ፡ ደመና፡ liber Jobi.Job 35,5 .
d)nota: ወእመ፡ ሚመጠነ፡ ኀሠሠ፡ ὅσα ἂν μοχθήσῃ τοῦ ζητῆσαι quantumvis quaesieritlaKoheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,17 .
i.e. መጠን፡ praefixo ሚ፡ interrogativo,
1)usurpatur vice pronominis interrogativi et substantivi et adjectivi; statum constructum plerumque aspernatur; etiam ubi adjective sumitur, caeterorum adjectivorum instar suo substantivo apponi solet;
a)quantus? quantum?la ንግረኒ፡ ሚመጠን፡ ውእቱ፡ liber Jobi.Job 38,18 ; ሚመጠነ፡ ትረክቢ፡ ዐስበኪ፡ πόσον μισθόν Hezekielis prophetia.Hez. 27,33 ; ሚመጠን፡ ኑኃ፡ ወሚመጠን፡ ርሕባ፡ Zachariae prophetia.Zach. 2,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,15 ; exemplum nominis per st. constr. subjuncti est: ሚመጠነ፡ ጸጋ፡ quantum gratiae?laOrganon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1.
2)sumitur adverbialiter, plerumque in Acc.( ሚመጠነ፡ ) positum quamquam etiam ሚመጠን፡ indecl. eodem modo usurpari potest (ut liber Jobi.Job 35,5 );
a)quantoperela, quam?la ሚመጠነ፡ በጥንቃቄ፡ ትኴንን፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 12,21 ; አእምር፡ ሚመጠን፡ ልዑል፡ እምኔከ፡ ደመና፡ liber Jobi.Job 35,5 .
d)nota: ወእመ፡ ሚመጠነ፡ ኀሠሠ፡ ὅσα ἂν μοχθήσῃ τοῦ ζητῆσαι quantumvis quaesieritlaKoheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,17 .
nonnumquam separatum, plerumque voce sequenti copulatum scribitur; est pronomen interrogativum, de rebus usitatum (cfr. מֶה juxta מָה ), deinde etiam adverbialiter usurpatum ( gramm.§ 63 et gramm.§ 147,b). Quamquam ሚ፡ obsolescere coepit et ምንት፡ , quocum ሚ፡ sensu convenit, multo magis frequentatum est, tamen haud ita raro reperitur.
1)quid?la ሚ፡ ወልደ፡ ከርሥየ፡ ወሚ፡ ወልደ፡ ጸሎተ፡ ዚአየ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,70 ; ምንት፡ አነ፡ ወሚ፡ ዘመድየ፡ Judith liber apocryphus.Judith 12,14 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 17,4 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 101,2 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 16,10 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 19,22 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 17,18 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,4 ; Evangelium Joannis.Joh. 21,22 ; ሚየዐቢ፡ እምረኃብ፡ ወሚያሐምም፡ እምነ፡ ቍር፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 28 ; ሚትርጓሜሁ፡ ለቃል፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 65.
2)adverb. quam?!la( quantopere?!la); et adjectivis et verbis praefigitur: ሚአዳም፡ Canticum Canticorum.Cant. 4,10 ; ሚበዝኁ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,1 ; ሚየዐቢ፡ quantus est!laChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 28 ; ነጸርከ፡ ሚይበዝኅ፡ ምሕረተ፡ እግዚአብሔር፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 12. ሚመጠን፡ vid. sub መጠን፡ Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: አይ፡ ምንት፡ ሚ፡ ብ፡ ምን።
Substantivumsubst., proprie quantitasla, numerusla, copialaut videtur; deinde usurpatur supplendis quibusdam notionibus, quae in aliis linguis ope pronominum quantitatis significantur ( videasvid. gramm.§ 157,1), scilicet
1)
a)aliquotla: መፍትው፡ ዘይሠየም፡ ኤጲስ፡ ቆጶስ፡ እምስፍን፡ (in lexico: እምስፍነ፡ ) ኤጲስ፡ ቆጶሳት፡ n. 406 p. 308 e Syn.
b)aliquotiesla, saepela( رُبَّمَا ) conjunctum cum ጊዜ፡ , ut: ስፍነ፡ ጊዜ፡ ዘነትዐ፡ ምዉእ፡ ወውእቱ፡ ተመይጠ፡ ወኮነ፡ መዋኤ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 380.
2)in interrogationibus directis et indirectis et in exclamationibus:
a)quantusla, quantum?la ስፍን፡ ኀፍረት፡ ዘይረክበኒ፡ በይእቲ፡ ዕለት፡ quanta erit ignominia, quaelaVit. Pach.; ለቡ፡ ስፍን፡ ኈልቆሙ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 52.
b)quot?la ስፍን፡ ቦቱ፡ ዲናራት፡ ዘለቅሐ፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 11 ; ስፍነ፡ አህጉረ፡ ጽኑዓነ፡ እለ፡ አመዝበሮን፡ ( ሞት፡ ) ወስፍነ፡ አብያተ፡ እለ፡ አንኀሎን፡ ወስፍነ፡ ዕደወ፡ ኀያላነ፡ ረሰየ፡ ይትዋነይዎሙ፡ ዕፄያት፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 149 ; ስፍን፡ እምነ፡ ኤጲስ፡ ቆጶሳት፡ Lud. e Syn. Originem potestatis interrogativae videas in hoc exemplo: ታአምር፡ ስፍነ፡ ነገሥተ፡ ርኩሳነ፡ እለ፡ ዐለዉ፡ novistila( copiamla, reges impuros, quilai.e.) quot reges impurila(in membro parallelo ሚመጠን፡ ) Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 2.
i.e. መጠን፡ in st. constr. positum ( gramm.§ 157) usurpatur
1)variis pronominibus quantitatis circumscribendis
a)tantus quantusla: ፈለግየ፡ ኮነኒ፡ መጠነ፡ ባሕር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,31 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 5,3 ; የዐቢ፡ ላሐ፡ ኢየሩሳሌም፡ መጠነ፡ ውኂዝ፡ Zachariae prophetia.Zach. 12,11 ; ሕለተ፡ ወርቅ፡ ዘመጠነ፡ በትር፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 11,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,20 ; Josuae liber.Jos. 3,4 .
c)subjuncta integra enuntiatione vertendum est relative: quantusla, quotla, quisquisla, quicumquela, quantusvisla, quotquotla: ὅσα Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 11,5 ; Judith liber apocryphus.Judith 8,27 ; ትሬኢ፡ መጠነ፡ ይበልዕ፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 13,6 ; መጠነ፡ አዕበየ፡ አፉከ፡ Judith liber apocryphus.Judith 6,17 ; መጠነ፡ ብከ፡ quidquid habeslaTobit, liber apocryphus.Tob. 4,8 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 35 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 65,15 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 73,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,7 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 19,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 34,12 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,13 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 5,8 ; 2 ad Timotheum epistolae I, II.Tim. 1,18 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 3,11 ; መጠነ፡ መዋዕለ፡ ንጉሥ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 23,15 ; መጠነ፡ መዋዕል፡ quamdiulaProverbiorum liber biblicus.Prov. 1,22 ; በሤጥ፡ በመጠነ፡ ኮነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 23,9 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,27 . Nonnumquam pronomenpron.relativumrel. ዘ፡ apponitur aut praemissum, ut: ዘመጠነ፡ ὅσα Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,9 ; ኵሎ፡ ዘመጠነ፡ ወሀበኒ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 19 aut sequens, ut Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,35 .
d)de interrogativo ሚመጠን፡ vid. infra.
2) መጠን፡ in Acc.et st. constr. positum adhibetur adverbialiter
a)circiterla, ferela, fermela, plus minusla: መጠነ፡ አሐቲ፡ ሰዓት፡ ὡσεὶ ὥραν μίαν Danielis prophetia.Dan. 4,16 ; Lucae evangelium.Luc. 1,56 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 6,1 .
b)quamdiulaMatthaei Evangelium.Matth. 9,15 romanae editionisrom.( videasvid.supra መጠነ፡ መዋዕል፡ n. 223sub 1, cumc.et infra አምጣነ፡ ).
c) መጠነ፡ ከማሁ፡ quo magis – eo magislaKufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 46 ; vel መጠነ፡ ፈድፋደ፡ Marci Evangelium.Marc. 7,36 romanae editionisrom.(cfr. infra አምጣነ፡ ).
3) መጠነ፡ in st. constr. et Acc.positum est praepositio: secundumla, prola, ut መጠነ፡ ኀይልከ፡ pro viribuslaKoheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,10 ( videasvid. አምጣነ፡ ). Denique nota, hoc መጠን፡ in st. constr. positum ( gramm.§ 167,3) in libris antiquioribus crebro መጠኔ፡ sonare, ut Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,15 Laur.; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 1,18 romanae editionisrom.; Matthaei Evangelium.Matth. 15,33 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,62 romanae editionisrom.; Marci Evangelium.Marc. 15,4 romanae editionisrom.
mimaṭan , ሚመጠነ፡ mimaṭana
Grébaut
ሚመጠን፡ mimaṭan «à quelle proportion?fr, c’est-à-dire combienfr» ― ምን፡ ያህል፡ Ms. BNFabb217, fol. 47v.
116
Leslau
ሚመጠን mi-maṭan , ሚመጠነ፡ mi-maṭana how much?en, how much more?en, how great?en, how large?en, how long?en, how many?en, how often?en, how much!en, how great!en
እመ፡ ሚመጠነ ʾemma mi-maṭana however muchen 373a
mimaṭan , ሚመጠነ፡ mimaṭana
Grébaut
ሚመጠን፡ mimaṭan «à quelle proportion?fr, c’est-à-dire combienfr» ― ምን፡ ያህል፡ Ms. BNFabb217, fol. 47v.
116
Leslau
ሚመጠን mi-maṭan , ሚመጠነ፡ mi-maṭana how much?en, how much more?en, how great?en, how large?en, how long?en, how many?en, how often?en, how much!en, how great!en
እመ፡ ሚመጠነ ʾemma mi-maṭana however muchen 373a
mimaṭan , ሚመጠነ፡ mimaṭana
Grébaut
ሚመጠን፡ mimaṭan «à quelle proportion?fr, c’est-à-dire combienfr» ― ምን፡ ያህል፡ Ms. BNFabb217, fol. 47v.
116
Leslau
ሚመጠን mi-maṭan , ሚመጠነ፡ mi-maṭana how much?en, how much more?en, how great?en, how large?en, how long?en, how many?en, how often?en, how much!en, how great!en
እመ፡ ሚመጠነ ʾemma mi-maṭana however muchen 373a
maṭana
Grébaut
መጠነ፡ maṭana (adverbe) «à proportionfr» ― እንደ፡ Ms. BNFabb217, fol.
Leslau
መጠነ maṭana (construct state of and the accusative used adverbially) duringen, according toen, abouten, at a distance (of)en, as long asen, as large asen, as often asen, for the space of (a certain time)en, of the size ofen, as much asen, as great asen, so greaten, to such a degreeen 372b–373a
መጠነ፡ ዝ (እንተ) maṭana zǝ (ʾǝnta) such aen, so manyen, so much as thisen, as much asen, so greaten, in proportionen
በመጠነ ba-maṭan-a for the space ofen, in proportion toen
በከመ፡ መጠነ bakama maṭana + noun according toen, in proportion toen
ዘመጠነ zamaṭana as great asen
ኢመጠነ ʾi-maṭana not as much asen
ከመጠነ ka-maṭana howen, likeen
ከመጠነ፡ ዝ kamaṭana zǝ suchen, such aen, so great aen
373a
et ተረፈ፡ I,1[amh. ተረፈ፡ arabicum تَرِفَ in significatum specialem bonis abundavitlaabiit; vicina videntur יָתַר ܝܺܬܰܪ ; videasvid.etiam ጠረየ፡ ] SubjunctivusSubj. ይትረፍ፡ et ይትርፍ፡
1)reliquum esselavel fierila, superessela, residuum essela, restarela, Genesis liber Pentateuchi.Gen. 7,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 45,7 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 7,21 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 7,48 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 10,5 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 10,15 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 11,26 ; Josuae liber.Jos. 13,1 ; Josuae liber.Jos. 13,2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 83,8 ; ተረፍኩ፡ liber Jobi.Job 1,16 ; ተርፉ፡ ኅዳጣን፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 48,15 ; እለ፡ ተርፉ፡ vel ተረፉ፡ reliquilaHezekielis prophetia.Hez. 36,3 ; Hezekielis prophetia.Hez. 36,4 ; ዘተርፈ፡ ሣዕር፡ Hezekielis prophetia.Hez. 34,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 14,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 14,29 ; Jesaiae prophetia.Jes. 7,22 ; Jesaiae prophetia.Jes. 15,9 ; ለእለ፡ ተርፉ፡ ሕዝብየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 23,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 51,12 ; Matthaei Evangelium.Matth. 22,6 ; construitur cumc.c. እምነ፡ exla(aliquo numero vel aliqua materia) Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,10 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 8, 32; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,36 ; አልቦ፡ ዘይተርፍ፡ እምኔሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 11,23 ; Jesaiae prophetia.Jes. 46,3 ; vel cumc. እምውስተ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 2,3 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 7,17 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,19 ; cumc. ለ፡ pers. ( alicuila) Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,20 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 47,18 , vel cumc.Acc.personapers.: ሚመጠን፡ ተረፈኒ፡ መዋዕለ፡ ሕይወትየ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 19,34 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 12,12 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,20 .
c)in arithmetica: reliquum vel residuum essela(subtracto numero minore a majore), Comp. Ae.; ዘተርፈ፡ vel ዘአትረፍከ፡ reliquumla, Abush.
d)nonnumquam: relictum essela, ut: ዘተርፈ፡ እምበረድ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 10,15 .
e) ንስቲተ፡ ከመ፡ ተርፎሙ፡ ወይዌግሩኒ፡ paulum abest, quin me lapidentlaExodus, liber Pentateuchi.Ex. 17,4 .
f) ዘተርፈ፡ postscriptumlain literis, Lud. auctore, auctoritateauct.Gregorii.
2)remanerelaExodus, liber Pentateuchi.Ex. 8,5 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 8,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,25 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 2,21 ; cumc.Acc.praedicati: ወትተርፍ፡ ምድሮሙ፡ በድወ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 6,11 ; ተረፍነ፡ ባሕቲተነ፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 8 ; ተረፍኩ፡ እምሐዊር፡ remansi nec profectus sumla, Lud. auctore, auctoritateauct.Greg.
Substantivumsubst.plerumque m. ,
1)longitudola, μῆκος
e)orationis: ኀዲገ፡ ኑኀ፡ ነገር፡ orationis longitudine praetermissalaCyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 8.
d)patientiae: ሚመጠን፡ ኑኀ፡ ትዕግሥቱ፡ ለእግዚአብሔር፡ not able to find explanation in abbreviation listM.M. f. 38 .
nuḫ
Cross-references: for ኑኀ፡ መዐት videasvid. መዐት፡
i.e. መጠን፡ praefixo ሚ፡ interrogativo,
1)usurpatur vice pronominis interrogativi et substantivi et adjectivi; statum constructum plerumque aspernatur; etiam ubi adjective sumitur, caeterorum adjectivorum instar suo substantivo apponi solet;
a)quantus? quantum?la ንግረኒ፡ ሚመጠን፡ ውእቱ፡ liber Jobi.Job 38,18 ; ሚመጠነ፡ ትረክቢ፡ ዐስበኪ፡ πόσον μισθόν Hezekielis prophetia.Hez. 27,33 ; ሚመጠን፡ ኑኃ፡ ወሚመጠን፡ ርሕባ፡ Zachariae prophetia.Zach. 2,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,15 ; exemplum nominis per st. constr. subjuncti est: ሚመጠነ፡ ጸጋ፡ quantum gratiae?laOrganon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1.
2)sumitur adverbialiter, plerumque in Acc.( ሚመጠነ፡ ) positum quamquam etiam ሚመጠን፡ indecl. eodem modo usurpari potest (ut liber Jobi.Job 35,5 );
a)quantoperela, quam?la ሚመጠነ፡ በጥንቃቄ፡ ትኴንን፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 12,21 ; አእምር፡ ሚመጠን፡ ልዑል፡ እምኔከ፡ ደመና፡ liber Jobi.Job 35,5 .
d)nota: ወእመ፡ ሚመጠነ፡ ኀሠሠ፡ ὅσα ἂν μοχθήσῃ τοῦ ζητῆσαι quantumvis quaesieritlaKoheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,17 .
mimaṭan , ሚመጠነ፡ mimaṭana
Grébaut
ሚመጠን፡ mimaṭan «à quelle proportion?fr, c’est-à-dire combienfr» ― ምን፡ ያህል፡ Ms. BNFabb217, fol. 47v.
116
Leslau
ሚመጠን mi-maṭan , ሚመጠነ፡ mi-maṭana how much?en, how much more?en, how great?en, how large?en, how long?en, how many?en, how often?en, how much!en, how great!en
እመ፡ ሚመጠነ ʾemma mi-maṭana however muchen 373a
(rarissime ማ፡ ) vocula enclitica ( gramm.§ 63,a et § 162).
1)Fuit primitus pronomen interrogativum ( مَا , מָה , ܡܳܐ ) quid?ladeinde relativum quodla; variae particulae pronominales cum ea compositae sunt, ut: ማእዜ፡ , ሚመ፡ , እስመ፡ , ከመ፡ , ክመ፡
2)Dehinc aliis vocibus suffixa enunciationi quandum coloris varietatem admiscet.
a)Creberrime pronominibus et n. 142particulis interrogativis suffixa –nela, –namla, tandemla(germanicum: wohl , denn ) denotat, et levem vel dubitationem vel intentionem interrogationi immiscet: መኑመ፡ አንተ፡ Evangelium Joannis.Joh. 1,21 ; Evangelium Joannis.Joh. 1,22 romanae editionisrom.; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,33 ; ምንትኑመ፡ Jacobi epistola.Jac. 4,14 Platt; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 2,20 Platt; Matthaei Evangelium.Matth. 11,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 11,9 ; ምንተኑመ፡ Lucae evangelium.Luc. 7,25 ; Marci Evangelium.Marc. 10,3 ; በምንትኑመ፡ liber Jobi.Job 22,10 ; አይቴኑመ፡ Lucae evangelium.Luc. 8,25 romanae editionisrom.; Jeremiae prophetia.Jer. 17,15 (ubi unus codicum a me inspectus አይቴኑማ፡ praebet); አይቴመ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 13,12 ; እፎመ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 35 ; liber Jobi.Job 11,5 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 11,26 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 13,9 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 2,18 ; liber Jobi.Job 7,45 ; እፎኑመ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 3,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 4,3 ; ማእዜኑመ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,30 ; ዝኑመ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 134. Rarius, ut: ምስለ፡ ብዙኅ፡ ምሕረት፡ ታሄልወነ፡ ወማእዜመ፡ እመ፡ ( ὅταν , quandocumquela) ፈቀድከ፡ እስመ፡ ክሂል፡ ሀሎ፡ ኀቤከ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 12,18 .
b)Pronominibus personalibus subjuncta distinctionis vim auget, et –demla, –metla, ipselasignificat, ut Judicum liber.Jud. 9,48 F; Jesus Christus heri et hodiela ወውእቱመ፡ እስከ፡ ለዓለም፡ et idem in aeternumlaCyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 23 ; ὁ Λόγος non mutaturla: አላ፡ ለዝላፉ፡ ውእቱመ፡ ይሄሉ፡ Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 15 ; ከማሁመ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 23,2 ; ወመንፈስ፡ ቅዱስ፡ ከማሁመ፡ ውእቱ፡ et Sp. S. itidem se habetlaOrg.
c)Cuilibet enunciationis verbo annecti potest, quo restringatur et ita distinguatur, ut ante caetera emineat; significat quidemla, certela, tantumla, etiamlaet alia hujus generis particulas, nec non in nostris linguis intentione vocis exprimi potest: ዝንቱመ፡ τοῦτό γε Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 15 ; እመሰ፡ በዛቲመ፡ ምክንያት፡ ተሠገወ፡ si ob hanc tantum causamla(nec ob aliam) incarnatus estlaCyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 13 ; አኮመ፡ nequaquamlaCyr. ad Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. f. 29 ; አይድዑኒ፡ እስኩመ፡ quaeso tandemlaJosippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 372 ; ራብዕመ፡ vel quartuslaliber Jobi.Job 1,18 ; በእንተ፡ ዓለማውያንመ፡ ይቤ፡ እግዚእነ፡ de saecularibus quidem aitlaPhilexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 3 ; ወይእዜሰኬመ፡ ጻድቅ፡ ኢይትረከብ፡ ዲበ፡ ምድር፡ nunc autem certela( oppositum, -o, -nituropp.aevo priore) Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 228. Singuli auctores hac particula admodum delectantur, ut interpretes Cyrillila, Chrysostomila, Philexiila, auctores Antiphonarumla, al.
conjunctioconj.inseparabilis praefixa [ וְ ܘ , وَ فَ ]
1)copulativa: etla, quela, atquela; copulandis et verbis et sententiis inservit, neque graeco καί , τε tantum sed etiam δέ crebro respondet, ut Matthaei Evangelium.Matth. 2,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,3 al.
a)passim: etla quidemla, Genesis liber Pentateuchi.Gen. 35,7 .
b)cumla: ከመ፡ ይሑር፡ ውእቱ፡ ወዕቅብቱ፡ ut iret (is et concubina ejus) cum concubina sua Judicum liber.Jud. 19,9 ; Ruth liber biblicus.Ruth 1,1 .
c)ubi enunciationi principali enunciationes secundariae, quibus status vel conditio alicujus describitur, subjunguntur, usurpatur vel ወ፡ simplex Actus apostolorum.Act. 18,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 14,24 ; Judicum liber.Jud. 16,15 ; vel ሰ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 16,1 ; 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 24,12 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 26,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 34,30 ( gramm.§ 200,1).
2)consecutiva: et statimla, tumla, utla, igiturla, ዓዲ፡ ሰቡዕ፡ መዋዕል፡ ወኣመጽእ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 7,4 ; n. 881 ከመ፡ ሰማዕከ፡ ሕልመ፡ ወፈከርከ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,15 ; ሶበ፡ ይኔጽር፡ ወይሬኢ፡ cum suspiceret (statim) videbatlaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 29,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 28,20 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 28,21 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 52,5 ; ወአእሚሮሙ፡ ወመጽኡ፡ Actus apostolorum.Act. 17,13 ; Actus apostolorum.Act. 19,1 ; ቅረበኒ፡ ወእግስስከ፡ ut te tangamlaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 27,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 49,1 ; Deuteronomium.Deut. 9,14 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 49,8 ; ሚመጠነ፡ ትሁቡኒ፡ ወአነ፡ ለክሙ፡ ኣገብኦ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 26,15 ; ኢትግበራ፡ ለእኪት፡ ወኢይርከብከ፡ እኩይ፡ nelaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,1 ; ወአይድዐኒ፡ dic mihi igiturlaJudicum liber.Jud. 16,13 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 95,2 .
particula inseparabilis suffixa, ( gramm.§ 62,1,c; gramm.§ 161,a; gramm.§ 198,2,a),
1)nota interrogationis (sicut ሁ፡ q.v.): –ne?laan?lanum?lautrum?lanumquid?laaut primo aut principali sententiae vocabulo suffigitur: ዳኅንኑ፡ አቡክሙ፡ ወይቤልዎ፡ ዳኅን፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 43,27 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 43,28 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 5,14 ; ዘንተኑ፡ ገበርኪ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 49,22 ; Jesaiae prophetia.Jes. 49,14 ; ግበ፡ ዝእብኑ፡ ርስትየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 12,9 ; ንደፈንኑ፡ liber Jobi.Job 17,16 ; Amosi prophetia.Am. 3,3 sequensseq.; Jeremiae prophetia.Jer. 2,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,32 ; Evangelium Joannis.Joh. 3,4 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,14 ; ወይክሉኑ፡ ጸዊመ፡ Marci Evangelium.Marc. 2,19 ; አንተኑ፡ ዘይመጽእ፡ ወቦኑ፡ ካልአ፡ ዘንሴፎ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 11,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,25 ; Josuae liber.Jos. 5,13 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 11,22 ; ኑ፡ Marci Evangelium.Marc. 4,13 ; Marci Evangelium.Marc. 4,38 ; ዘወድቀ፡ ኢይትነሣእኑ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 8,4 ; Jeremiae prophetia.Jer. 8,22 ; frequentissime ቦኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 7,9 ; Lucae evangelium.Luc. 22,35 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,33 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 10,18 ; 1 not able to find explanation in abbreviation listCor. 12,29 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 12,30 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 12,31 ( videasvid. ቦ፡ ); አኮኑ፡ , አልቦኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 7,22 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 10,18 ; Marci Evangelium.Marc. 14,60 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,19 ( videasvid. አኮ፡ , አልቦ፡ ); et aliis pronominibus et adverbiis interrogativis annectitur, videasvid. ምንት፡ , አይ፡ , ማእዜ፡ , አይቴ፡ , እፎ፡ , እመ፡ (ut: እመ፡ አማንኑ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 5,9 ), ሚመ፡ , አው፡ ; post singulas notiones ejusdem sententiae particula copulatas repetere licet, ut: ሕዝብየኑ፡ ወብሔርየኑ፡ ተኀሥሥ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 5,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,24 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,35 .
2)Enunciationi conditionali inserta ኑ፡ (sicut ሁ፡ q.v.; quamquam multo rarius usitata) est nota dubitationis ( gramm.§ 205,1), qua is loquitur de eo quod hypothetice posuit se ipsum dubitare indicat: እመ፡ ይጸውዑከኑ፡ መጽኡ፡ እሉ፡ ሰብእ፡ ተንሥእ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,20 ; collatio, -is vel collectivum, -ecoll.ad Romanos epistola Pauli.Rom. 3,5 . n. 630