Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

Substantivumsubst., pluralisPl. ጥረስ፡ et አጥራስ፡ [i.q. ፅርስ፡ ضِرْسٌ ܥܰܪܫܳܐ ] dens molarisla: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,27 varia lectiovar.; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 11,33 varia lectiovar.; አንገፍከዎሙ፡ እማእከለ፡ ጥረሲሆሙ፡ ዘመሠጡ፡ liber Jobi.Job 29,17 ; ጥረሲሁ፡ መከርክር፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,37 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 57,6 ; መሊኀ፡ አጥራስ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 18.
I,1ut videtur amh. ( videasvid.Isenb. lexiconlex.p. 181) firmarela: ጥርቆ፡ ለገብርከ፡ Lud. e Ssal. Req.
, አንክሶ፡ , አንክስ፡ , አንኮስ፡ not foundn. peregr.
1)scilicetsc. ὄνυξ i.e. onyx marinusla, unguis odoratusla( שְׁחֵלֶת ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,15 ( እንክስ፡ velv. አንከሶ፡ velv. አንክሶ፡ ).
2)Hoc vocabulum Aethiopes in usu receperunt, at aliud odoramenti genus idque vernaculum intelligendum esse interpretantur, scilicetsc.zibetumla( زَبَادٌ ) i.e. odoratumlafelis zibetae excrementumla, Org.
3)felis Aethiopicala, viverra zibetala, Lud.; not able to find explanation in abbreviation listHarris II p. 143 et Harris II Anh. p. 50; Harris II Anh. p. 51. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: አንክሶ፡ (v. አንኮስ፡ ) ዘ፡ ጽርኝ፡ velv. ጥርኝ።
vel ጥራእ፡ Substantivumsubst.clamorla, vociferatiola: በጥርአ፡ (v. በጥራአ፡ ) ቃል፡ መፍርህ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 17,18 ; formam ጠርእ፡ Lud. affert e Libr. Myst.
adjectivumadj.vel Substantivumsubst., pluralisPl. ጥራያን፡ possidensla, possessorla: ወአልብክሙ፡ ጥራያኒሆሙ፡ (v. ጥርያኒሆሙ፡ ) nec habebitis (eos) possidentes eos Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 14,6 .
not foundn. peregr., scilicetsc. τράπεζα , pluralisPl. ጠረጴዛት፡
1)mensa sacralaecclesiae seu altarela: ኢይትወከፍዎሙ፡ ውስተ፡ ቅድስት፡ ጠረጴዛ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 147 ; ኢይደልዎሙ፡ ይባኡ፡ ውስተ፡ ቅድስት፡ ጠረጴዛ፡ ወምሥዋዒሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 232 ; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2 ; ጠረጴዛት፡ ዘምስጢር፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 7 ; ጠረጴዛት፡ in ecclesia not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 87 ; Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 5.
2)sanctuarium cum altarila: ሰላም፡ ለታኦድራ፡ ዘሐነጸት፡ ጠረጴዛ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 11 Enc. (in Actis: ሐነጸት፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ ); ኦሪታዊት፡ ጠረጴዛ፡ sanctuarium mosaicum, Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 3 Enc. (in Actis: ቤተ፡ መቅደስ፡ ).
SingularisSg. ጠረጲዛ፡ ṭaraṗizā Kebra Nagast; numerus significat sectiones.Kebr. Nag. 57,3 , pluralisPl. ጥርጴዛት፡ ṭǝrṗezāt xxxiiia
1)Tischde, Tischchende(nach den Sawāsu = ሰደቃ፡ [G.]), heiliger Tischde xxxiiia Kebra Nagast; numerus significat sectiones.Kebr. Nag. 17,20 10a l. 15 (ed.) ; 63b l. 18; 150a l. 18 (ed.)
ጡባ፡ ጡባህ፡ nomen mensis Aegyptiorum quinti, ⲧⲱⲃⲉ , ⲧⲱⲃⲓ , qui mensi Abyssinorum ጥር፡ respondet: Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 8 al.
I,1SubjunctivusSubj. ይጥሲ፡
1)conculcarela, contererela[coll. طاس داس ( דושׁ ) وطس عدس ] λεπτύνειν Regum liber biblicum II.2 Reg. 22,43 ; እጥስዮሙ፡ ἐκτρίψω αὐτούς Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 32,10 .
2)perderela, exstinguerela, delerela: ትጠስየኒ፡ (ut videtur ὀλέκεις ) liber Jobi.Job 10,16 ; n. 1222 ጥስየኒ፡ ምስሌሆሙ፡ Kebra Nagast; numerus significat sectiones.Kebr. Nag. 9 ; አንተ፡ (Deus) ጠሰይኮሙ፡ ለእለ፡ ይፃረሩኒ፡ በከንቱ፡ Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 36 ; አነ፡ ጠሰይክዎሙ፡ በመዐትየ፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 6 ; ትሀበኒ፡ መድኀኒተ፡ ደዌ፡ ኀጢአት፡ ዘይጠሲ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 22 Enc.; secundumsec.Lud. etiam obliterarelascripturam Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 3. [Lud. significationem delendilavel exstinguendilaprimariam et unicam statuit; cui sententiae firmandae aliquis ad ܛܫܳܐ latuitla, delituitlaprovocaverit]. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ጠሰየ፡ ዘ፡ አጠፋ፡ ; aliudla: ትጠስየኒ፡ ዘ፡ ትደምሰሰኝ።
valdela, ጥቃ፡ et ጠቃ፡ juxtalavideasvid. sub ጠቀቀ፡
nomen actionisn. act.subtilitas i.e. nimia parsimonialavel tenacitasla( Genauigkeitde): በጥቀት፡ መብልዐ፡ ወሀብኩ፡ sc. esurienti, Formula ConfessionisForm. Conf.
not foundsubst.subtilitasla; non usurpatur nisi in Acc.adverbium, adverbialiteradv. ጥቀ፡ subtiliterlai.e.
1)accuratela, ad amussimla, exactela, diligenterla: Josuae liber.Jos. 22,5 ; ( Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 mihi quidem ጥቀ፡ ad ዘባረከ፡ referendum videtur, at lectio alia est ጥንቁቀ፡ pro ጥቀ፡ ); ከመ፡ ይምላኅ፡ ጥቀ፡ እማእከለ፡ ሥርናይ፡ ክርዳደ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 19 Enc. ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ πάνυ μὲν οὖν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. 70 al. ( videasvid. sub በሕቁ፡ col. 98); etiam satisla( wohlde, hinlänglichde): ነጺሮሙ፡ ጥቀ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 28 Enc.
2)ipsumla, utiquela, sanela( ebende, geradede) በዝንቱ፡ ጥቀ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,42 ; ከመዝ፡ ጥቀ፡ ለብሓዊ፡ καθὼς ὁ κεραμεὺς οὗτος Jeremiae prophetia.Jer. 18,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,30 .
3)valdela, admodumla, vehementerla, perquamla: እፈቅድ፡ ጥቀ፡ ከመ፡ ትጽደቅ፡ liber Jobi.Job 33,32 ; λίαν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,28 ; σφόδρα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 35,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,13 ; ጥቀኑ፡ ትቴክዝ፡ አንተ፡ Jonae prophetia.Jon. 4,4 ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ ἐπὶ πλεῖον σφόδρα Jeremiae prophetia.Jer. 2,12 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,36 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,2 ; Threni, liber biblicus.Thren. 5,22 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 3,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,54 ; Lucae evangelium.Luc. 18,23 al.; περισσῶς Danielis prophetia.Dan. 7,7 ;
α)ubi ad adjectivum refertur, voculam ጥቀ፡ uno vel pluribus verbis interjectis ab eo separare amant: ብዙኃት፡ ሰራዊት፡ ጥቀ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,10 ; ዐቢይ፡ መቅሠፍት፡ ውስተ፡ ሀገር፡ ጥቀ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,12 ; Josuae liber.Jos. 9,7 ; Josuae liber.Jos. 22,8 ; በዐቢይ፡ ቀትል፡ ጥቀ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 14,17 .
β)passim respondent τί , ὡς , quantopere! quam!la ጥቀ፡ ሠነይኪ፡ τί ὡραιώθης Canticum Canticorum.Cant. 7,7 ; ጥቀ፡ ተሰብሐ፡ ሰምከ፡ ὡς θαυμαστόν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 83,1 .
γ)nonnumquam: magisla: sive sequensseq. እምነ፡ , ut: ገቢረ፡ ጽድቅ፡ ሥሙር፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ጥቀ፡ እምዘቢሐ፡ መሥዋዕት፡ μᾶλλον ἢ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,5 ; sive absoluteabs., ut: ወረሲዕሰ፡ ያነሥእ፡ ጥቀ፡ ጽልአ፡ μᾶλλον Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,18 ; et sequensseq. ኢ፡ non magislai.e. nihilo minus nonlaLucae evangelium.Luc. 22,53 .
δ) መጠነ፡ ጥቀ፡ quantumvislaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 34,12 .
4)adeola, vella, etiamla( sogarde), Evangelium Joannis.Joh. 8,52 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,24 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,3 ; liber Jobi.Job 4,18 ; አስራበ፡ ሰማይ፡ ጥቀ፡ ለእመ፡ ወረደ፡ ዲቤሆሙ፡ ኢኮነ፡ ጊዜሁ፡ (seq.: quanto minus) Reliquiae Baruch.Rel. Bar. ; omnia quae repuisti reddes እስከ፡ ጥቀ፡ ግማሸ፡ ኅብስት፡ ዘሄድከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 269. n. 1224
5)praemisso vel sequente ኢ፡ , scilicetsc. ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ ne quidemla: liber Jobi.Job 4,18 ; liber Jobi.Job 15,15 ; ማየ፡ ጥቀ፡ ኢያስተይኮ፡ ለጽሙእ፡ liber Jobi.Job 22,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,32 ; Lucae evangelium.Luc. 7,44 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 12,27 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,1 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,4 ; ነፍሶ፡ ጥቀ፡ ኢምሕከ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2. Voc. Ae.: ጥቀ፡ ዘ፡ በ፫ እጅግ፡ ለኳ፡ ስኳ፡ (v. ለካ፡ ስንኳ፡ ).
not foundsubst.subtilitasla; non usurpatur nisi in Acc.adverbium, adverbialiteradv. ጥቀ፡ subtiliterlai.e.
1)accuratela, ad amussimla, exactela, diligenterla: Josuae liber.Jos. 22,5 ; ( Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 mihi quidem ጥቀ፡ ad ዘባረከ፡ referendum videtur, at lectio alia est ጥንቁቀ፡ pro ጥቀ፡ ); ከመ፡ ይምላኅ፡ ጥቀ፡ እማእከለ፡ ሥርናይ፡ ክርዳደ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 19 Enc. ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ πάνυ μὲν οὖν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. 70 al. ( videasvid. sub በሕቁ፡ col. 98); etiam satisla( wohlde, hinlänglichde): ነጺሮሙ፡ ጥቀ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 28 Enc.
2)ipsumla, utiquela, sanela( ebende, geradede) በዝንቱ፡ ጥቀ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,42 ; ከመዝ፡ ጥቀ፡ ለብሓዊ፡ καθὼς ὁ κεραμεὺς οὗτος Jeremiae prophetia.Jer. 18,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,30 .
3)valdela, admodumla, vehementerla, perquamla: እፈቅድ፡ ጥቀ፡ ከመ፡ ትጽደቅ፡ liber Jobi.Job 33,32 ; λίαν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,28 ; σφόδρα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 35,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,13 ; ጥቀኑ፡ ትቴክዝ፡ አንተ፡ Jonae prophetia.Jon. 4,4 ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ ἐπὶ πλεῖον σφόδρα Jeremiae prophetia.Jer. 2,12 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,36 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,2 ; Threni, liber biblicus.Thren. 5,22 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 3,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,54 ; Lucae evangelium.Luc. 18,23 al.; περισσῶς Danielis prophetia.Dan. 7,7 ;
α)ubi ad adjectivum refertur, voculam ጥቀ፡ uno vel pluribus verbis interjectis ab eo separare amant: ብዙኃት፡ ሰራዊት፡ ጥቀ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,10 ; ዐቢይ፡ መቅሠፍት፡ ውስተ፡ ሀገር፡ ጥቀ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,12 ; Josuae liber.Jos. 9,7 ; Josuae liber.Jos. 22,8 ; በዐቢይ፡ ቀትል፡ ጥቀ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 14,17 .
β)passim respondent τί , ὡς , quantopere! quam!la ጥቀ፡ ሠነይኪ፡ τί ὡραιώθης Canticum Canticorum.Cant. 7,7 ; ጥቀ፡ ተሰብሐ፡ ሰምከ፡ ὡς θαυμαστόν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 83,1 .
γ)nonnumquam: magisla: sive sequensseq. እምነ፡ , ut: ገቢረ፡ ጽድቅ፡ ሥሙር፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ጥቀ፡ እምዘቢሐ፡ መሥዋዕት፡ μᾶλλον ἢ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,5 ; sive absoluteabs., ut: ወረሲዕሰ፡ ያነሥእ፡ ጥቀ፡ ጽልአ፡ μᾶλλον Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,18 ; et sequensseq. ኢ፡ non magislai.e. nihilo minus nonlaLucae evangelium.Luc. 22,53 .
δ) መጠነ፡ ጥቀ፡ quantumvislaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 34,12 .
4)adeola, vella, etiamla( sogarde), Evangelium Joannis.Joh. 8,52 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,24 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,3 ; liber Jobi.Job 4,18 ; አስራበ፡ ሰማይ፡ ጥቀ፡ ለእመ፡ ወረደ፡ ዲቤሆሙ፡ ኢኮነ፡ ጊዜሁ፡ (seq.: quanto minus) Reliquiae Baruch.Rel. Bar. ; omnia quae repuisti reddes እስከ፡ ጥቀ፡ ግማሸ፡ ኅብስት፡ ዘሄድከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 269. n. 1224
5)praemisso vel sequente ኢ፡ , scilicetsc. ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ ne quidemla: liber Jobi.Job 4,18 ; liber Jobi.Job 15,15 ; ማየ፡ ጥቀ፡ ኢያስተይኮ፡ ለጽሙእ፡ liber Jobi.Job 22,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,32 ; Lucae evangelium.Luc. 7,44 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 12,27 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,1 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,4 ; ነፍሶ፡ ጥቀ፡ ኢምሕከ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2. Voc. Ae.: ጥቀ፡ ዘ፡ በ፫ እጅግ፡ ለኳ፡ ስኳ፡ (v. ለካ፡ ስንኳ፡ ).
not foundsubst.subtilitasla; non usurpatur nisi in Acc.adverbium, adverbialiteradv. ጥቀ፡ subtiliterlai.e.
1)accuratela, ad amussimla, exactela, diligenterla: Josuae liber.Jos. 22,5 ; ( Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 mihi quidem ጥቀ፡ ad ዘባረከ፡ referendum videtur, at lectio alia est ጥንቁቀ፡ pro ጥቀ፡ ); ከመ፡ ይምላኅ፡ ጥቀ፡ እማእከለ፡ ሥርናይ፡ ክርዳደ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 19 Enc. ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ πάνυ μὲν οὖν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. 70 al. ( videasvid. sub በሕቁ፡ col. 98); etiam satisla( wohlde, hinlänglichde): ነጺሮሙ፡ ጥቀ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 28 Enc.
2)ipsumla, utiquela, sanela( ebende, geradede) በዝንቱ፡ ጥቀ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,42 ; ከመዝ፡ ጥቀ፡ ለብሓዊ፡ καθὼς ὁ κεραμεὺς οὗτος Jeremiae prophetia.Jer. 18,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,30 .
3)valdela, admodumla, vehementerla, perquamla: እፈቅድ፡ ጥቀ፡ ከመ፡ ትጽደቅ፡ liber Jobi.Job 33,32 ; λίαν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,28 ; σφόδρα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 35,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,13 ; ጥቀኑ፡ ትቴክዝ፡ አንተ፡ Jonae prophetia.Jon. 4,4 ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ ἐπὶ πλεῖον σφόδρα Jeremiae prophetia.Jer. 2,12 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,36 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,2 ; Threni, liber biblicus.Thren. 5,22 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 3,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,54 ; Lucae evangelium.Luc. 18,23 al.; περισσῶς Danielis prophetia.Dan. 7,7 ;
α)ubi ad adjectivum refertur, voculam ጥቀ፡ uno vel pluribus verbis interjectis ab eo separare amant: ብዙኃት፡ ሰራዊት፡ ጥቀ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,10 ; ዐቢይ፡ መቅሠፍት፡ ውስተ፡ ሀገር፡ ጥቀ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,12 ; Josuae liber.Jos. 9,7 ; Josuae liber.Jos. 22,8 ; በዐቢይ፡ ቀትል፡ ጥቀ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 14,17 .
β)passim respondent τί , ὡς , quantopere! quam!la ጥቀ፡ ሠነይኪ፡ τί ὡραιώθης Canticum Canticorum.Cant. 7,7 ; ጥቀ፡ ተሰብሐ፡ ሰምከ፡ ὡς θαυμαστόν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 83,1 .
γ)nonnumquam: magisla: sive sequensseq. እምነ፡ , ut: ገቢረ፡ ጽድቅ፡ ሥሙር፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ጥቀ፡ እምዘቢሐ፡ መሥዋዕት፡ μᾶλλον ἢ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,5 ; sive absoluteabs., ut: ወረሲዕሰ፡ ያነሥእ፡ ጥቀ፡ ጽልአ፡ μᾶλλον Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,18 ; et sequensseq. ኢ፡ non magislai.e. nihilo minus nonlaLucae evangelium.Luc. 22,53 .
δ) መጠነ፡ ጥቀ፡ quantumvislaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 34,12 .
4)adeola, vella, etiamla( sogarde), Evangelium Joannis.Joh. 8,52 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,24 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,3 ; liber Jobi.Job 4,18 ; አስራበ፡ ሰማይ፡ ጥቀ፡ ለእመ፡ ወረደ፡ ዲቤሆሙ፡ ኢኮነ፡ ጊዜሁ፡ (seq.: quanto minus) Reliquiae Baruch.Rel. Bar. ; omnia quae repuisti reddes እስከ፡ ጥቀ፡ ግማሸ፡ ኅብስት፡ ዘሄድከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 269. n. 1224
5)praemisso vel sequente ኢ፡ , scilicetsc. ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ ne quidemla: liber Jobi.Job 4,18 ; liber Jobi.Job 15,15 ; ማየ፡ ጥቀ፡ ኢያስተይኮ፡ ለጽሙእ፡ liber Jobi.Job 22,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,32 ; Lucae evangelium.Luc. 7,44 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 12,27 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,1 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,4 ; ነፍሶ፡ ጥቀ፡ ኢምሕከ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2. Voc. Ae.: ጥቀ፡ ዘ፡ በ፫ እጅግ፡ ለኳ፡ ስኳ፡ (v. ለካ፡ ስንኳ፡ ).
not foundsubst.subtilitasla; non usurpatur nisi in Acc.adverbium, adverbialiteradv. ጥቀ፡ subtiliterlai.e.
1)accuratela, ad amussimla, exactela, diligenterla: Josuae liber.Jos. 22,5 ; ( Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 mihi quidem ጥቀ፡ ad ዘባረከ፡ referendum videtur, at lectio alia est ጥንቁቀ፡ pro ጥቀ፡ ); ከመ፡ ይምላኅ፡ ጥቀ፡ እማእከለ፡ ሥርናይ፡ ክርዳደ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 19 Enc. ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ πάνυ μὲν οὖν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. 70 al. ( videasvid. sub በሕቁ፡ col. 98); etiam satisla( wohlde, hinlänglichde): ነጺሮሙ፡ ጥቀ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 28 Enc.
2)ipsumla, utiquela, sanela( ebende, geradede) በዝንቱ፡ ጥቀ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,42 ; ከመዝ፡ ጥቀ፡ ለብሓዊ፡ καθὼς ὁ κεραμεὺς οὗτος Jeremiae prophetia.Jer. 18,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,30 .
3)valdela, admodumla, vehementerla, perquamla: እፈቅድ፡ ጥቀ፡ ከመ፡ ትጽደቅ፡ liber Jobi.Job 33,32 ; λίαν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,28 ; σφόδρα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 35,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,13 ; ጥቀኑ፡ ትቴክዝ፡ አንተ፡ Jonae prophetia.Jon. 4,4 ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ ἐπὶ πλεῖον σφόδρα Jeremiae prophetia.Jer. 2,12 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,36 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,2 ; Threni, liber biblicus.Thren. 5,22 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 3,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,54 ; Lucae evangelium.Luc. 18,23 al.; περισσῶς Danielis prophetia.Dan. 7,7 ;
α)ubi ad adjectivum refertur, voculam ጥቀ፡ uno vel pluribus verbis interjectis ab eo separare amant: ብዙኃት፡ ሰራዊት፡ ጥቀ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,10 ; ዐቢይ፡ መቅሠፍት፡ ውስተ፡ ሀገር፡ ጥቀ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,12 ; Josuae liber.Jos. 9,7 ; Josuae liber.Jos. 22,8 ; በዐቢይ፡ ቀትል፡ ጥቀ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 14,17 .
β)passim respondent τί , ὡς , quantopere! quam!la ጥቀ፡ ሠነይኪ፡ τί ὡραιώθης Canticum Canticorum.Cant. 7,7 ; ጥቀ፡ ተሰብሐ፡ ሰምከ፡ ὡς θαυμαστόν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 83,1 .
γ)nonnumquam: magisla: sive sequensseq. እምነ፡ , ut: ገቢረ፡ ጽድቅ፡ ሥሙር፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ጥቀ፡ እምዘቢሐ፡ መሥዋዕት፡ μᾶλλον ἢ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,5 ; sive absoluteabs., ut: ወረሲዕሰ፡ ያነሥእ፡ ጥቀ፡ ጽልአ፡ μᾶλλον Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,18 ; et sequensseq. ኢ፡ non magislai.e. nihilo minus nonlaLucae evangelium.Luc. 22,53 .
δ) መጠነ፡ ጥቀ፡ quantumvislaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 34,12 .
4)adeola, vella, etiamla( sogarde), Evangelium Joannis.Joh. 8,52 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,24 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,3 ; liber Jobi.Job 4,18 ; አስራበ፡ ሰማይ፡ ጥቀ፡ ለእመ፡ ወረደ፡ ዲቤሆሙ፡ ኢኮነ፡ ጊዜሁ፡ (seq.: quanto minus) Reliquiae Baruch.Rel. Bar. ; omnia quae repuisti reddes እስከ፡ ጥቀ፡ ግማሸ፡ ኅብስት፡ ዘሄድከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 269. n. 1224
5)praemisso vel sequente ኢ፡ , scilicetsc. ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ ne quidemla: liber Jobi.Job 4,18 ; liber Jobi.Job 15,15 ; ማየ፡ ጥቀ፡ ኢያስተይኮ፡ ለጽሙእ፡ liber Jobi.Job 22,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,32 ; Lucae evangelium.Luc. 7,44 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 12,27 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,1 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,4 ; ነፍሶ፡ ጥቀ፡ ኢምሕከ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2. Voc. Ae.: ጥቀ፡ ዘ፡ በ፫ እጅግ፡ ለኳ፡ ስኳ፡ (v. ለካ፡ ስንኳ፡ ).
not foundsubst.subtilitasla; non usurpatur nisi in Acc.adverbium, adverbialiteradv. ጥቀ፡ subtiliterlai.e.
1)accuratela, ad amussimla, exactela, diligenterla: Josuae liber.Jos. 22,5 ; ( Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 mihi quidem ጥቀ፡ ad ዘባረከ፡ referendum videtur, at lectio alia est ጥንቁቀ፡ pro ጥቀ፡ ); ከመ፡ ይምላኅ፡ ጥቀ፡ እማእከለ፡ ሥርናይ፡ ክርዳደ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 19 Enc. ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ πάνυ μὲν οὖν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. 70 al. ( videasvid. sub በሕቁ፡ col. 98); etiam satisla( wohlde, hinlänglichde): ነጺሮሙ፡ ጥቀ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 28 Enc.
2)ipsumla, utiquela, sanela( ebende, geradede) በዝንቱ፡ ጥቀ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,42 ; ከመዝ፡ ጥቀ፡ ለብሓዊ፡ καθὼς ὁ κεραμεὺς οὗτος Jeremiae prophetia.Jer. 18,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,30 .
3)valdela, admodumla, vehementerla, perquamla: እፈቅድ፡ ጥቀ፡ ከመ፡ ትጽደቅ፡ liber Jobi.Job 33,32 ; λίαν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,28 ; σφόδρα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 35,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,13 ; ጥቀኑ፡ ትቴክዝ፡ አንተ፡ Jonae prophetia.Jon. 4,4 ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ ἐπὶ πλεῖον σφόδρα Jeremiae prophetia.Jer. 2,12 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,36 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,2 ; Threni, liber biblicus.Thren. 5,22 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 3,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,54 ; Lucae evangelium.Luc. 18,23 al.; περισσῶς Danielis prophetia.Dan. 7,7 ;
α)ubi ad adjectivum refertur, voculam ጥቀ፡ uno vel pluribus verbis interjectis ab eo separare amant: ብዙኃት፡ ሰራዊት፡ ጥቀ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,10 ; ዐቢይ፡ መቅሠፍት፡ ውስተ፡ ሀገር፡ ጥቀ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,12 ; Josuae liber.Jos. 9,7 ; Josuae liber.Jos. 22,8 ; በዐቢይ፡ ቀትል፡ ጥቀ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 14,17 .
β)passim respondent τί , ὡς , quantopere! quam!la ጥቀ፡ ሠነይኪ፡ τί ὡραιώθης Canticum Canticorum.Cant. 7,7 ; ጥቀ፡ ተሰብሐ፡ ሰምከ፡ ὡς θαυμαστόν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 83,1 .
γ)nonnumquam: magisla: sive sequensseq. እምነ፡ , ut: ገቢረ፡ ጽድቅ፡ ሥሙር፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ጥቀ፡ እምዘቢሐ፡ መሥዋዕት፡ μᾶλλον ἢ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,5 ; sive absoluteabs., ut: ወረሲዕሰ፡ ያነሥእ፡ ጥቀ፡ ጽልአ፡ μᾶλλον Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,18 ; et sequensseq. ኢ፡ non magislai.e. nihilo minus nonlaLucae evangelium.Luc. 22,53 .
δ) መጠነ፡ ጥቀ፡ quantumvislaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 34,12 .
4)adeola, vella, etiamla( sogarde), Evangelium Joannis.Joh. 8,52 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,24 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,3 ; liber Jobi.Job 4,18 ; አስራበ፡ ሰማይ፡ ጥቀ፡ ለእመ፡ ወረደ፡ ዲቤሆሙ፡ ኢኮነ፡ ጊዜሁ፡ (seq.: quanto minus) Reliquiae Baruch.Rel. Bar. ; omnia quae repuisti reddes እስከ፡ ጥቀ፡ ግማሸ፡ ኅብስት፡ ዘሄድከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 269. n. 1224
5)praemisso vel sequente ኢ፡ , scilicetsc. ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ ne quidemla: liber Jobi.Job 4,18 ; liber Jobi.Job 15,15 ; ማየ፡ ጥቀ፡ ኢያስተይኮ፡ ለጽሙእ፡ liber Jobi.Job 22,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,32 ; Lucae evangelium.Luc. 7,44 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 12,27 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,1 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,4 ; ነፍሶ፡ ጥቀ፡ ኢምሕከ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2. Voc. Ae.: ጥቀ፡ ዘ፡ በ፫ እጅግ፡ ለኳ፡ ስኳ፡ (v. ለካ፡ ስንኳ፡ ).
not foundsubst.subtilitasla; non usurpatur nisi in Acc.adverbium, adverbialiteradv. ጥቀ፡ subtiliterlai.e.
1)accuratela, ad amussimla, exactela, diligenterla: Josuae liber.Jos. 22,5 ; ( Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 mihi quidem ጥቀ፡ ad ዘባረከ፡ referendum videtur, at lectio alia est ጥንቁቀ፡ pro ጥቀ፡ ); ከመ፡ ይምላኅ፡ ጥቀ፡ እማእከለ፡ ሥርናይ፡ ክርዳደ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 19 Enc. ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ πάνυ μὲν οὖν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. 70 al. ( videasvid. sub በሕቁ፡ col. 98); etiam satisla( wohlde, hinlänglichde): ነጺሮሙ፡ ጥቀ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 28 Enc.
2)ipsumla, utiquela, sanela( ebende, geradede) በዝንቱ፡ ጥቀ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,42 ; ከመዝ፡ ጥቀ፡ ለብሓዊ፡ καθὼς ὁ κεραμεὺς οὗτος Jeremiae prophetia.Jer. 18,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,30 .
3)valdela, admodumla, vehementerla, perquamla: እፈቅድ፡ ጥቀ፡ ከመ፡ ትጽደቅ፡ liber Jobi.Job 33,32 ; λίαν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,28 ; σφόδρα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 35,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,13 ; ጥቀኑ፡ ትቴክዝ፡ አንተ፡ Jonae prophetia.Jon. 4,4 ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ ἐπὶ πλεῖον σφόδρα Jeremiae prophetia.Jer. 2,12 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,36 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,2 ; Threni, liber biblicus.Thren. 5,22 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 3,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,54 ; Lucae evangelium.Luc. 18,23 al.; περισσῶς Danielis prophetia.Dan. 7,7 ;
α)ubi ad adjectivum refertur, voculam ጥቀ፡ uno vel pluribus verbis interjectis ab eo separare amant: ብዙኃት፡ ሰራዊት፡ ጥቀ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,10 ; ዐቢይ፡ መቅሠፍት፡ ውስተ፡ ሀገር፡ ጥቀ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,12 ; Josuae liber.Jos. 9,7 ; Josuae liber.Jos. 22,8 ; በዐቢይ፡ ቀትል፡ ጥቀ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 14,17 .
β)passim respondent τί , ὡς , quantopere! quam!la ጥቀ፡ ሠነይኪ፡ τί ὡραιώθης Canticum Canticorum.Cant. 7,7 ; ጥቀ፡ ተሰብሐ፡ ሰምከ፡ ὡς θαυμαστόν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 83,1 .
γ)nonnumquam: magisla: sive sequensseq. እምነ፡ , ut: ገቢረ፡ ጽድቅ፡ ሥሙር፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ጥቀ፡ እምዘቢሐ፡ መሥዋዕት፡ μᾶλλον ἢ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,5 ; sive absoluteabs., ut: ወረሲዕሰ፡ ያነሥእ፡ ጥቀ፡ ጽልአ፡ μᾶλλον Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,18 ; et sequensseq. ኢ፡ non magislai.e. nihilo minus nonlaLucae evangelium.Luc. 22,53 .
δ) መጠነ፡ ጥቀ፡ quantumvislaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 34,12 .
4)adeola, vella, etiamla( sogarde), Evangelium Joannis.Joh. 8,52 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,24 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,3 ; liber Jobi.Job 4,18 ; አስራበ፡ ሰማይ፡ ጥቀ፡ ለእመ፡ ወረደ፡ ዲቤሆሙ፡ ኢኮነ፡ ጊዜሁ፡ (seq.: quanto minus) Reliquiae Baruch.Rel. Bar. ; omnia quae repuisti reddes እስከ፡ ጥቀ፡ ግማሸ፡ ኅብስት፡ ዘሄድከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 269. n. 1224
5)praemisso vel sequente ኢ፡ , scilicetsc. ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ ne quidemla: liber Jobi.Job 4,18 ; liber Jobi.Job 15,15 ; ማየ፡ ጥቀ፡ ኢያስተይኮ፡ ለጽሙእ፡ liber Jobi.Job 22,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,32 ; Lucae evangelium.Luc. 7,44 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 12,27 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,1 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,4 ; ነፍሶ፡ ጥቀ፡ ኢምሕከ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2. Voc. Ae.: ጥቀ፡ ዘ፡ በ፫ እጅግ፡ ለኳ፡ ስኳ፡ (v. ለካ፡ ስንኳ፡ ).
not foundsubst.subtilitasla; non usurpatur nisi in Acc.adverbium, adverbialiteradv. ጥቀ፡ subtiliterlai.e.
1)accuratela, ad amussimla, exactela, diligenterla: Josuae liber.Jos. 22,5 ; ( Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 mihi quidem ጥቀ፡ ad ዘባረከ፡ referendum videtur, at lectio alia est ጥንቁቀ፡ pro ጥቀ፡ ); ከመ፡ ይምላኅ፡ ጥቀ፡ እማእከለ፡ ሥርናይ፡ ክርዳደ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 19 Enc. ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ πάνυ μὲν οὖν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. 70 al. ( videasvid. sub በሕቁ፡ col. 98); etiam satisla( wohlde, hinlänglichde): ነጺሮሙ፡ ጥቀ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 28 Enc.
2)ipsumla, utiquela, sanela( ebende, geradede) በዝንቱ፡ ጥቀ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,42 ; ከመዝ፡ ጥቀ፡ ለብሓዊ፡ καθὼς ὁ κεραμεὺς οὗτος Jeremiae prophetia.Jer. 18,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,30 .
3)valdela, admodumla, vehementerla, perquamla: እፈቅድ፡ ጥቀ፡ ከመ፡ ትጽደቅ፡ liber Jobi.Job 33,32 ; λίαν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,28 ; σφόδρα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 35,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,13 ; ጥቀኑ፡ ትቴክዝ፡ አንተ፡ Jonae prophetia.Jon. 4,4 ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ ἐπὶ πλεῖον σφόδρα Jeremiae prophetia.Jer. 2,12 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,36 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,2 ; Threni, liber biblicus.Thren. 5,22 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 3,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,54 ; Lucae evangelium.Luc. 18,23 al.; περισσῶς Danielis prophetia.Dan. 7,7 ;
α)ubi ad adjectivum refertur, voculam ጥቀ፡ uno vel pluribus verbis interjectis ab eo separare amant: ብዙኃት፡ ሰራዊት፡ ጥቀ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,10 ; ዐቢይ፡ መቅሠፍት፡ ውስተ፡ ሀገር፡ ጥቀ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,12 ; Josuae liber.Jos. 9,7 ; Josuae liber.Jos. 22,8 ; በዐቢይ፡ ቀትል፡ ጥቀ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 14,17 .
β)passim respondent τί , ὡς , quantopere! quam!la ጥቀ፡ ሠነይኪ፡ τί ὡραιώθης Canticum Canticorum.Cant. 7,7 ; ጥቀ፡ ተሰብሐ፡ ሰምከ፡ ὡς θαυμαστόν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 83,1 .
γ)nonnumquam: magisla: sive sequensseq. እምነ፡ , ut: ገቢረ፡ ጽድቅ፡ ሥሙር፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ጥቀ፡ እምዘቢሐ፡ መሥዋዕት፡ μᾶλλον ἢ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,5 ; sive absoluteabs., ut: ወረሲዕሰ፡ ያነሥእ፡ ጥቀ፡ ጽልአ፡ μᾶλλον Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,18 ; et sequensseq. ኢ፡ non magislai.e. nihilo minus nonlaLucae evangelium.Luc. 22,53 .
δ) መጠነ፡ ጥቀ፡ quantumvislaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 34,12 .
4)adeola, vella, etiamla( sogarde), Evangelium Joannis.Joh. 8,52 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,24 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,3 ; liber Jobi.Job 4,18 ; አስራበ፡ ሰማይ፡ ጥቀ፡ ለእመ፡ ወረደ፡ ዲቤሆሙ፡ ኢኮነ፡ ጊዜሁ፡ (seq.: quanto minus) Reliquiae Baruch.Rel. Bar. ; omnia quae repuisti reddes እስከ፡ ጥቀ፡ ግማሸ፡ ኅብስት፡ ዘሄድከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 269. n. 1224
5)praemisso vel sequente ኢ፡ , scilicetsc. ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ ne quidemla: liber Jobi.Job 4,18 ; liber Jobi.Job 15,15 ; ማየ፡ ጥቀ፡ ኢያስተይኮ፡ ለጽሙእ፡ liber Jobi.Job 22,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,32 ; Lucae evangelium.Luc. 7,44 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 12,27 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,1 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,4 ; ነፍሶ፡ ጥቀ፡ ኢምሕከ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2. Voc. Ae.: ጥቀ፡ ዘ፡ በ፫ እጅግ፡ ለኳ፡ ስኳ፡ (v. ለካ፡ ስንኳ፡ ).
not foundsubst.subtilitasla; non usurpatur nisi in Acc.adverbium, adverbialiteradv. ጥቀ፡ subtiliterlai.e.
1)accuratela, ad amussimla, exactela, diligenterla: Josuae liber.Jos. 22,5 ; ( Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 mihi quidem ጥቀ፡ ad ዘባረከ፡ referendum videtur, at lectio alia est ጥንቁቀ፡ pro ጥቀ፡ ); ከመ፡ ይምላኅ፡ ጥቀ፡ እማእከለ፡ ሥርናይ፡ ክርዳደ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 19 Enc. ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ πάνυ μὲν οὖν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. 70 al. ( videasvid. sub በሕቁ፡ col. 98); etiam satisla( wohlde, hinlänglichde): ነጺሮሙ፡ ጥቀ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 28 Enc.
2)ipsumla, utiquela, sanela( ebende, geradede) በዝንቱ፡ ጥቀ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,42 ; ከመዝ፡ ጥቀ፡ ለብሓዊ፡ καθὼς ὁ κεραμεὺς οὗτος Jeremiae prophetia.Jer. 18,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,30 .
3)valdela, admodumla, vehementerla, perquamla: እፈቅድ፡ ጥቀ፡ ከመ፡ ትጽደቅ፡ liber Jobi.Job 33,32 ; λίαν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,28 ; σφόδρα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 35,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,13 ; ጥቀኑ፡ ትቴክዝ፡ አንተ፡ Jonae prophetia.Jon. 4,4 ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ ἐπὶ πλεῖον σφόδρα Jeremiae prophetia.Jer. 2,12 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,36 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,2 ; Threni, liber biblicus.Thren. 5,22 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 3,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,54 ; Lucae evangelium.Luc. 18,23 al.; περισσῶς Danielis prophetia.Dan. 7,7 ;
α)ubi ad adjectivum refertur, voculam ጥቀ፡ uno vel pluribus verbis interjectis ab eo separare amant: ብዙኃት፡ ሰራዊት፡ ጥቀ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,10 ; ዐቢይ፡ መቅሠፍት፡ ውስተ፡ ሀገር፡ ጥቀ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,12 ; Josuae liber.Jos. 9,7 ; Josuae liber.Jos. 22,8 ; በዐቢይ፡ ቀትል፡ ጥቀ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 14,17 .
β)passim respondent τί , ὡς , quantopere! quam!la ጥቀ፡ ሠነይኪ፡ τί ὡραιώθης Canticum Canticorum.Cant. 7,7 ; ጥቀ፡ ተሰብሐ፡ ሰምከ፡ ὡς θαυμαστόν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 83,1 .
γ)nonnumquam: magisla: sive sequensseq. እምነ፡ , ut: ገቢረ፡ ጽድቅ፡ ሥሙር፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ጥቀ፡ እምዘቢሐ፡ መሥዋዕት፡ μᾶλλον ἢ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,5 ; sive absoluteabs., ut: ወረሲዕሰ፡ ያነሥእ፡ ጥቀ፡ ጽልአ፡ μᾶλλον Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,18 ; et sequensseq. ኢ፡ non magislai.e. nihilo minus nonlaLucae evangelium.Luc. 22,53 .
δ) መጠነ፡ ጥቀ፡ quantumvislaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 34,12 .
4)adeola, vella, etiamla( sogarde), Evangelium Joannis.Joh. 8,52 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,24 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,3 ; liber Jobi.Job 4,18 ; አስራበ፡ ሰማይ፡ ጥቀ፡ ለእመ፡ ወረደ፡ ዲቤሆሙ፡ ኢኮነ፡ ጊዜሁ፡ (seq.: quanto minus) Reliquiae Baruch.Rel. Bar. ; omnia quae repuisti reddes እስከ፡ ጥቀ፡ ግማሸ፡ ኅብስት፡ ዘሄድከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 269. n. 1224
5)praemisso vel sequente ኢ፡ , scilicetsc. ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ ne quidemla: liber Jobi.Job 4,18 ; liber Jobi.Job 15,15 ; ማየ፡ ጥቀ፡ ኢያስተይኮ፡ ለጽሙእ፡ liber Jobi.Job 22,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,32 ; Lucae evangelium.Luc. 7,44 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 12,27 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,1 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,4 ; ነፍሶ፡ ጥቀ፡ ኢምሕከ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2. Voc. Ae.: ጥቀ፡ ዘ፡ በ፫ እጅግ፡ ለኳ፡ ስኳ፡ (v. ለካ፡ ስንኳ፡ ).
particula negandi [hebr. אִי ; utrum አይ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,10 ejusdem particulae negativae forma antiquior an pronomenpron.interrog. sit, dubium videtur]. Non absolute ponitur ( videasvid. አኮ፡ , አልቦ፡ ), sed negandis sive enunciationibus sive singulis nominibus adhibetur. Verbo nominive, cui vim negativam tribuit, praefigi solet, ut: ኢይገብሩ፡ , sed accedente particula enclitica eam a suo verbo vel nomine separare licet, ut: ወኢሂ፡ ትትዌሰክ፡ ወኢሂ፡ ተሐጽጽ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt, ኢኬ፡ ትዘሀሩ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,10 ( Cod. Laur.); Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88. Vim negativam tribuit
1)enunciationi
a)simplici: nonla, haudla, et praedicato praefigitur, ut: ኢያውሥአ፡ (pro ኢአውሥአ፡ gramm.§ 48,5) ኢየሱስ፡ ቃለ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,1 ; ኢያድኅነኪ፡ አምላክኪ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 5,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,15 ; ኢታአምሩኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,24 ; ዓዲሁ፡ አንትሙኒ፡ ኢለባውያን፡ አንትሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,16 ; rarius alii sententiae parti, quae emphaseos causa praedicato praemissa est, praefigitur, ut: ኢሰማየ፡ የዐርጉ፡ ወኢምድረ፡ ይበጽሑ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 45,2 ; quamquam tum ante praedicatum vel pronomenpron.relativumrel. ዘ፡ interponere amant, ut: አመ፡ ኢበዝንቱ፡ ደብር፡ ወኢበኢየሩሳሌም፡ ዘይሰግዱ፡ Evangelium Joannis.Joh. 4,21 Platt; vel particulam ኢ፡ repetere Evangelium Joannis.Joh. 4,21 romanae editionisrom.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; ኢሊተ፡ ኢይኩን፡ ወኢላቲ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 8,7 ; ኢኬ፡ ንዋይ፡ ኢይበቍዕ፡ vel ኢኬ፡ አብ፡ ኢይቤዙ፡ ወልዶ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88 ; etiam ወኢሂ፡ ኢይክሎ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt; enunciationum earum, in quibus vel praedicatum vel copula subjecti et praedicati omissa sunt, exempla sunt: ገብረ፡ እኩየ፡ ወባሕቱ፡ ኢከመ፡ ነገሥተ፡ እስራኤል፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,2 ; ወኢጽንዐ፡ ሰማይ፡ ላዕሌሁ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 18,12 .
2)nominibus,
a)Infinitivis: ኢለነዲቅ፡ አብያተ፡ ወኢለነቢር፡ ህየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,18 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,10 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,1 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,19 ; በእንተ፡ ኢዐቂቦቱ፡ ላቲ፡ F.N. 29.
b)cuivis nomini et abstracto et concreto (lat.: inla-): ኢሕዝብየ፡ Hosea.Hos. 1,10 ; ኢአማኒ፡ increduluslaF.N. 24,5; ኢምሒከ፡ ሥጋ፡ ἀφειδία σώματος ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2, 23 Platt; ኢዘምዎ፡ ἐγκράτεια not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 1,6 ; ኢአሚኖቶሙ፡ ἀπιστία αὐτῶν Matthaei Evangelium.Matth. 13,58 ; በኢያእምሮ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 22,29 ; በኢድልወትነ፡ ob indignitatem nostramlaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 16.
3)
a)Ubi enunciationis negativae pars aliqua e pluribus membris copula ወ፡ conjunctis composita est, ante singula membra ኢ፡ repetere amant ( necla- necla): በሓውርት፡ ኀበ፡ ኢያአምሩ፡ ኢእሙንቱ፡ ወኢአበዊሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,62 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,38 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,39 ; Deuteronomium.Deut. 28,36 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,19 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,20 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 12,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; ኢይከውኑ፡ ዐዚዛነ፡ ወኢልዑላነ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 38,4 ; ኢይንሣእ፡ ኢፈትለ፡ ወኢቶታነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; Deuteronomium.Deut. 23,20 ; Judicum liber.Jud. 1,27 ; Lucae evangelium.Luc. 9,3 ; ኢተግሕሣ፡ ኢለየማን፡ ወኢለፀጋም፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 6,12 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26.
b)etiam ubi primo loco aliae negationes (atque ኢ፡ ) positae sunt, ut: እለ፡ አልቦሙ፡ አብ፡ ወኢእም፡ ወኢአዛዚ፡ F.N. 24,3; in specie ubi praepositioni ዘእንበለ፡ sinela, plura nomina subjuncta sunt, alterum tertiumve non per ወ፡ sed per ወኢ፡ annectere solent: ዘእንበለ፡ ነፍስ፡ ወኢነሶሳው፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,5 ; ዘእንበለ፡ ምክንያት፡ ወኢአበሳ፡ absque causa et culpalaF.M. 12,2; ዘእንበለ፡ ነጽሮ፡ መልክዐ፡ ብእሲት፡ ወኢሁከት፡ ዘኅሊና፡ F.M. 14,1; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 163,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 166,4 .
c) ወኢ፡ vel ወኢሂ፡ ወኢ ሂ፡ ወኢ ኒ፡ necla, nequelaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,32 ; Lucae evangelium.Luc. 20,36 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,24 ; n. 716 ኢ፡ ወኢ፡ , ወኢ፡ ወኢ፡ , ኢሂ፡ ወኢሂ፡ , ኒ፡ ወኢ ኒ፡ necla- neclaEvangelium Joannis.Joh. 4,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,36 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 2,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 7,16 ; ኢመኑ፡ vel ወኢመኑሂ፡ nemola, ኢምንት፡ , ወኢምንት፡ , ወኢምንትሂ፡ nihillavideasvid. መኑ፡ et ምንት፡ ; ወኢአሐዱ፡ ne unus quidemla, nulluslavideasvid.sub አሐዱ፡ ; ኢ፡ ኵሉ፡ vel ኵሉ፡ ኢ፡ nullusla, nihillavid. ኵሉ፡ ; ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ nela quidemlavideasvid. sub ጥቀ፡ ; ኢ፡ እንከ፡ non ampliuslavid. sub እንከ፡ ; ዓዲ፡ ኢ፡ nondumlavideasvid. sub ዓዲ፡ ; ግሙራ፡ ኢ፡ et ኢ፡ ግሙራ፡ numquamlavideasvid. sub ግሙራ፡
particula negandi [hebr. אִי ; utrum አይ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,10 ejusdem particulae negativae forma antiquior an pronomenpron.interrog. sit, dubium videtur]. Non absolute ponitur ( videasvid. አኮ፡ , አልቦ፡ ), sed negandis sive enunciationibus sive singulis nominibus adhibetur. Verbo nominive, cui vim negativam tribuit, praefigi solet, ut: ኢይገብሩ፡ , sed accedente particula enclitica eam a suo verbo vel nomine separare licet, ut: ወኢሂ፡ ትትዌሰክ፡ ወኢሂ፡ ተሐጽጽ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt, ኢኬ፡ ትዘሀሩ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,10 ( Cod. Laur.); Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88. Vim negativam tribuit
1)enunciationi
a)simplici: nonla, haudla, et praedicato praefigitur, ut: ኢያውሥአ፡ (pro ኢአውሥአ፡ gramm.§ 48,5) ኢየሱስ፡ ቃለ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,1 ; ኢያድኅነኪ፡ አምላክኪ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 5,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,15 ; ኢታአምሩኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,24 ; ዓዲሁ፡ አንትሙኒ፡ ኢለባውያን፡ አንትሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,16 ; rarius alii sententiae parti, quae emphaseos causa praedicato praemissa est, praefigitur, ut: ኢሰማየ፡ የዐርጉ፡ ወኢምድረ፡ ይበጽሑ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 45,2 ; quamquam tum ante praedicatum vel pronomenpron.relativumrel. ዘ፡ interponere amant, ut: አመ፡ ኢበዝንቱ፡ ደብር፡ ወኢበኢየሩሳሌም፡ ዘይሰግዱ፡ Evangelium Joannis.Joh. 4,21 Platt; vel particulam ኢ፡ repetere Evangelium Joannis.Joh. 4,21 romanae editionisrom.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; ኢሊተ፡ ኢይኩን፡ ወኢላቲ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 8,7 ; ኢኬ፡ ንዋይ፡ ኢይበቍዕ፡ vel ኢኬ፡ አብ፡ ኢይቤዙ፡ ወልዶ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88 ; etiam ወኢሂ፡ ኢይክሎ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt; enunciationum earum, in quibus vel praedicatum vel copula subjecti et praedicati omissa sunt, exempla sunt: ገብረ፡ እኩየ፡ ወባሕቱ፡ ኢከመ፡ ነገሥተ፡ እስራኤል፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,2 ; ወኢጽንዐ፡ ሰማይ፡ ላዕሌሁ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 18,12 .
2)nominibus,
a)Infinitivis: ኢለነዲቅ፡ አብያተ፡ ወኢለነቢር፡ ህየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,18 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,10 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,1 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,19 ; በእንተ፡ ኢዐቂቦቱ፡ ላቲ፡ F.N. 29.
b)cuivis nomini et abstracto et concreto (lat.: inla-): ኢሕዝብየ፡ Hosea.Hos. 1,10 ; ኢአማኒ፡ increduluslaF.N. 24,5; ኢምሒከ፡ ሥጋ፡ ἀφειδία σώματος ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2, 23 Platt; ኢዘምዎ፡ ἐγκράτεια not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 1,6 ; ኢአሚኖቶሙ፡ ἀπιστία αὐτῶν Matthaei Evangelium.Matth. 13,58 ; በኢያእምሮ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 22,29 ; በኢድልወትነ፡ ob indignitatem nostramlaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 16.
3)
a)Ubi enunciationis negativae pars aliqua e pluribus membris copula ወ፡ conjunctis composita est, ante singula membra ኢ፡ repetere amant ( necla- necla): በሓውርት፡ ኀበ፡ ኢያአምሩ፡ ኢእሙንቱ፡ ወኢአበዊሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,62 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,38 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,39 ; Deuteronomium.Deut. 28,36 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,19 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,20 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 12,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; ኢይከውኑ፡ ዐዚዛነ፡ ወኢልዑላነ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 38,4 ; ኢይንሣእ፡ ኢፈትለ፡ ወኢቶታነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; Deuteronomium.Deut. 23,20 ; Judicum liber.Jud. 1,27 ; Lucae evangelium.Luc. 9,3 ; ኢተግሕሣ፡ ኢለየማን፡ ወኢለፀጋም፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 6,12 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26.
b)etiam ubi primo loco aliae negationes (atque ኢ፡ ) positae sunt, ut: እለ፡ አልቦሙ፡ አብ፡ ወኢእም፡ ወኢአዛዚ፡ F.N. 24,3; in specie ubi praepositioni ዘእንበለ፡ sinela, plura nomina subjuncta sunt, alterum tertiumve non per ወ፡ sed per ወኢ፡ annectere solent: ዘእንበለ፡ ነፍስ፡ ወኢነሶሳው፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,5 ; ዘእንበለ፡ ምክንያት፡ ወኢአበሳ፡ absque causa et culpalaF.M. 12,2; ዘእንበለ፡ ነጽሮ፡ መልክዐ፡ ብእሲት፡ ወኢሁከት፡ ዘኅሊና፡ F.M. 14,1; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 163,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 166,4 .
c) ወኢ፡ vel ወኢሂ፡ ወኢ ሂ፡ ወኢ ኒ፡ necla, nequelaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,32 ; Lucae evangelium.Luc. 20,36 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,24 ; n. 716 ኢ፡ ወኢ፡ , ወኢ፡ ወኢ፡ , ኢሂ፡ ወኢሂ፡ , ኒ፡ ወኢ ኒ፡ necla- neclaEvangelium Joannis.Joh. 4,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,36 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 2,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 7,16 ; ኢመኑ፡ vel ወኢመኑሂ፡ nemola, ኢምንት፡ , ወኢምንት፡ , ወኢምንትሂ፡ nihillavideasvid. መኑ፡ et ምንት፡ ; ወኢአሐዱ፡ ne unus quidemla, nulluslavideasvid.sub አሐዱ፡ ; ኢ፡ ኵሉ፡ vel ኵሉ፡ ኢ፡ nullusla, nihillavid. ኵሉ፡ ; ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ nela quidemlavideasvid. sub ጥቀ፡ ; ኢ፡ እንከ፡ non ampliuslavid. sub እንከ፡ ; ዓዲ፡ ኢ፡ nondumlavideasvid. sub ዓዲ፡ ; ግሙራ፡ ኢ፡ et ኢ፡ ግሙራ፡ numquamlavideasvid. sub ግሙራ፡
particula negandi [hebr. אִי ; utrum አይ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,10 ejusdem particulae negativae forma antiquior an pronomenpron.interrog. sit, dubium videtur]. Non absolute ponitur ( videasvid. አኮ፡ , አልቦ፡ ), sed negandis sive enunciationibus sive singulis nominibus adhibetur. Verbo nominive, cui vim negativam tribuit, praefigi solet, ut: ኢይገብሩ፡ , sed accedente particula enclitica eam a suo verbo vel nomine separare licet, ut: ወኢሂ፡ ትትዌሰክ፡ ወኢሂ፡ ተሐጽጽ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt, ኢኬ፡ ትዘሀሩ፡ Michaei prophetia.Mich. 1,10 ( Cod. Laur.); Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88. Vim negativam tribuit
1)enunciationi
a)simplici: nonla, haudla, et praedicato praefigitur, ut: ኢያውሥአ፡ (pro ኢአውሥአ፡ gramm.§ 48,5) ኢየሱስ፡ ቃለ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,1 ; ኢያድኅነኪ፡ አምላክኪ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 5,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,15 ; ኢታአምሩኑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,24 ; ዓዲሁ፡ አንትሙኒ፡ ኢለባውያን፡ አንትሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 15,16 ; rarius alii sententiae parti, quae emphaseos causa praedicato praemissa est, praefigitur, ut: ኢሰማየ፡ የዐርጉ፡ ወኢምድረ፡ ይበጽሑ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 45,2 ; quamquam tum ante praedicatum vel pronomenpron.relativumrel. ዘ፡ interponere amant, ut: አመ፡ ኢበዝንቱ፡ ደብር፡ ወኢበኢየሩሳሌም፡ ዘይሰግዱ፡ Evangelium Joannis.Joh. 4,21 Platt; vel particulam ኢ፡ repetere Evangelium Joannis.Joh. 4,21 romanae editionisrom.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; ኢሊተ፡ ኢይኩን፡ ወኢላቲ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 8,7 ; ኢኬ፡ ንዋይ፡ ኢይበቍዕ፡ vel ኢኬ፡ አብ፡ ኢይቤዙ፡ ወልዶ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 88 ; etiam ወኢሂ፡ ኢይክሎ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt; enunciationum earum, in quibus vel praedicatum vel copula subjecti et praedicati omissa sunt, exempla sunt: ገብረ፡ እኩየ፡ ወባሕቱ፡ ኢከመ፡ ነገሥተ፡ እስራኤል፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,2 ; ወኢጽንዐ፡ ሰማይ፡ ላዕሌሁ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 18,12 .
2)nominibus,
a)Infinitivis: ኢለነዲቅ፡ አብያተ፡ ወኢለነቢር፡ ህየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,18 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,10 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,1 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,19 ; በእንተ፡ ኢዐቂቦቱ፡ ላቲ፡ F.N. 29.
b)cuivis nomini et abstracto et concreto (lat.: inla-): ኢሕዝብየ፡ Hosea.Hos. 1,10 ; ኢአማኒ፡ increduluslaF.N. 24,5; ኢምሒከ፡ ሥጋ፡ ἀφειδία σώματος ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2, 23 Platt; ኢዘምዎ፡ ἐγκράτεια not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 1,6 ; ኢአሚኖቶሙ፡ ἀπιστία αὐτῶν Matthaei Evangelium.Matth. 13,58 ; በኢያእምሮ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 22,29 ; በኢድልወትነ፡ ob indignitatem nostramlaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 16.
3)
a)Ubi enunciationis negativae pars aliqua e pluribus membris copula ወ፡ conjunctis composita est, ante singula membra ኢ፡ repetere amant ( necla- necla): በሓውርት፡ ኀበ፡ ኢያአምሩ፡ ኢእሙንቱ፡ ወኢአበዊሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,62 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,38 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,39 ; Deuteronomium.Deut. 28,36 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,19 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,20 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 12,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 68,5 ; ኢይከውኑ፡ ዐዚዛነ፡ ወኢልዑላነ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 38,4 ; ኢይንሣእ፡ ኢፈትለ፡ ወኢቶታነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,38 ; Deuteronomium.Deut. 23,20 ; Judicum liber.Jud. 1,27 ; Lucae evangelium.Luc. 9,3 ; ኢተግሕሣ፡ ኢለየማን፡ ወኢለፀጋም፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 6,12 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 3 b,26.
b)etiam ubi primo loco aliae negationes (atque ኢ፡ ) positae sunt, ut: እለ፡ አልቦሙ፡ አብ፡ ወኢእም፡ ወኢአዛዚ፡ F.N. 24,3; in specie ubi praepositioni ዘእንበለ፡ sinela, plura nomina subjuncta sunt, alterum tertiumve non per ወ፡ sed per ወኢ፡ annectere solent: ዘእንበለ፡ ነፍስ፡ ወኢነሶሳው፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,5 ; ዘእንበለ፡ ምክንያት፡ ወኢአበሳ፡ absque causa et culpalaF.M. 12,2; ዘእንበለ፡ ነጽሮ፡ መልክዐ፡ ብእሲት፡ ወኢሁከት፡ ዘኅሊና፡ F.M. 14,1; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 163,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 166,4 .
c) ወኢ፡ vel ወኢሂ፡ ወኢ ሂ፡ ወኢ ኒ፡ necla, nequelaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,32 ; Lucae evangelium.Luc. 20,36 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,24 ; n. 716 ኢ፡ ወኢ፡ , ወኢ፡ ወኢ፡ , ኢሂ፡ ወኢሂ፡ , ኒ፡ ወኢ ኒ፡ necla- neclaEvangelium Joannis.Joh. 4,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,34 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,36 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 2,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,21 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 7,16 ; ኢመኑ፡ vel ወኢመኑሂ፡ nemola, ኢምንት፡ , ወኢምንት፡ , ወኢምንትሂ፡ nihillavideasvid. መኑ፡ et ምንት፡ ; ወኢአሐዱ፡ ne unus quidemla, nulluslavideasvid.sub አሐዱ፡ ; ኢ፡ ኵሉ፡ vel ኵሉ፡ ኢ፡ nullusla, nihillavid. ኵሉ፡ ; ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ nela quidemlavideasvid. sub ጥቀ፡ ; ኢ፡ እንከ፡ non ampliuslavid. sub እንከ፡ ; ዓዲ፡ ኢ፡ nondumlavideasvid. sub ዓዲ፡ ; ግሙራ፡ ኢ፡ et ኢ፡ ግሙራ፡ numquamlavideasvid. sub ግሙራ፡
I,1[amh. idemid., collatio, -is vel collectivum, -ecoll. فَدَّ فَدْفَدَ currere;la وَفَضَ currerela, properarela] celeremla, citumla, velocemla, properumlaessela: ይፈጥን፡ (v. ያፈጥን፡ ) መብረቅ፡ በፈቃዱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,13 ; ፈጠነት፡ (v. አፍጠነት፡ ) ጥቀ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 31,16 ; በቃሉ፡ ይፈጥን፡ ሑረቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,5 ; ሑሰታ፡ ለጥበብ፡ ይፈጥን፡ እምኵሉ፡ ሑሰት፡ κινητικώτερον Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 7,24 . conjunctioconj.et praepositiopraep.[conflata ex እስ፡ i.e. עַד et ከ፡ ; gramm.§ 64]; forma ejus in antiquioribus libris et editionibus usitata est እስኬ፡ (ut Amosi prophetia.Am. 6,14 ; Amosi prophetia.Am. 8,12 in cod. Laur.; Matthaei Evangelium.Matth. 15,31 romanae editionisrom.; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 35,20 F).
A)conjunctioconj.
1) እስከ፡
b)adeolautla, italautla, utla, cumc.Imperf. Danielis prophetia.Dan. 3,19 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,39 ; እስከ፡ ይለክፉ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 3,11 ; ይሰርሕ፡ እስከ፡ ያገርር፡ ተያፍኒሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,14 ; Marci Evangelium.Marc. 4,1 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 13,2 Platt; in specie post ጥቀ፡ , ut: ተሠነየት፡ ጥቀ፡ እስከ፡ ታስሕት፡ ዐይኖሙ፡ ለኵሉ፡ ዕደው፡ Judith liber apocryphus.Judith 10,4 ; ተከዘት፡ ጥቀ፡ እስከ፡ ትፈቱ፡ ትትኀነቅ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 3,10 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 13,2 ; cumc.SubjunctivusSubj.Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,10 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 13,2 varia lectiovar.
c)post ሓሰ፡ ሊተ፡ absit!lasequitur እስከ፡ , ut Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,17 (alia exempla videasvid.columnacol.90 sub ሓሰ፡ ).
B)not foundPraep.; pronomina suffixa non assumit.
1) እስከ፡
a)de termino: usquelaadla, usquelainla, tenusla:
δ)gradus: Regum liber biblicum II.2 Reg. 23,19 ; n. 751Marci Evangelium.Marc. 6,23 ( videasvid. እስከ፡ ለ፡ et እስከ፡ Adv.); እመቦ፡ ዘአጥረየ፡ እስከ፡ መርፍእሂ፡ (i.e. nihil possideat, ne acum quidem) Reg. Pach.
b)de tenore temporis:
β)intralavel postla: እስከ፡ ክልኤ፡ ዓመት፡ አነ፡ ላገብእ፡ ἔτι δύο ἔτη καὶ ἐγώ Jeremiae prophetia.Jer. 35,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,13 ; Jonae prophetia.Jon. 3,4 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,2 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,35 ; እስከ፡ ሠሉስ፡ መዋዕል፡ εἰς τρεῖς ἡμέρας Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 10,8 .
2)componitur cum aliis praepositionibus:
a) እስከ፡ ለ፡ usquelaadlavel inla: እስከ፡ ለሞት፡ Jon.4,9; እስከ፡ ለመዊት፡ ( ሐመ፡ ) Paralipomenon liber II.2 Par. 32,24 ; Jesaiae prophetia.Jes. 38,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,38 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 10,8 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 14,3 ; እስከ፡ ለዓለም፡ Jesaiae prophetia.Jes. 44,7 .
c) እስከ፡ ውስተ፡ usquelaintrolainlaMarci Evangelium.Marc. 14,54 ; እስከ፡ ቅድመ፡ usquelaantelaJudicum liber.Jud. 19,10 ; እስከ፡ አመ፡ usquelainlatempuslaMatthaei Evangelium.Matth. 2,15 ( videasvid. sub አመ፡ col. 724.); እስከ፡ እምድኅረ፡ usquelapostlaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 17,19 .
Cross-references: raro Adv.: adeolaJosuae liber.Jos. 6,21 ; omnia persolvere debebis እስከ፡ ጥቀ፡ ግማሰ፡ ኅብስት፡ ዘሄድከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 269.
I,1[ חָתַת fractus est, contritus estla, sed ܚܰܬܶܬ juste, recte, accurate fecit, definivit, comprobavitla. A conterendolasignificatio transfertur ad minutatim interrogarela, minutius scrutarila; conferascfr. ጥቀ፡ , ጠንቀቀ፡ . Quod alii proposuerunt mutatis sibilantibus et mutis ሐተተ፡ ad ኀሠሠ፡ referendum, haud probabile videtur] SubjunctivusSubj. ይሕትት፡
1)scrutarila, perscutarila, explorarela, investigarelacumc.Acc.: ἐξιχνιάζειν ሕትቶሙ፡ ለአበው፡ liber Jobi.Job 8,8 ; ከመ፡ ትሕትት፡ ኀጢአትየ፡ liber Jobi.Job 10,6 ; liber Jobi.Job 13,9 ; ἐξετάζειν ኢትሕትት፡ ዘኢይትከሀለከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,21 ; ኢትሒስ፡ ዘእንበለ፡ ትሕትት፡ 11,7; የሐተከ፡ 13,11; የሐትት፡ ምግባሪክሙ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 6,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 10,6 ; ἐρευνᾶν {DiL ἐρευνᾷν }, ἐξερευνᾶν {DiL ἐξερευνᾷν } ኢትሕትቱኒ፡ ዘእገብር፡ Judith liber apocryphus.Judith 8,34 ; ውእቱ፡ የሐትቶ፡ ለልብነ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,27 ; ኀሠሡ፡ ወሐተቱ፡ Judicum liber.Jud. 6,29 ; Threni, liber biblicus.Thren. 3,39 varia lectiovar.; ἐρωτᾶν {DiL ἐρωτᾷν } እስከ፡ ጽዮን፡ የሐትቱ፡ ፍኖቶ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 27,5 ; አስማቲሆሙ፡ ሐተትናሆሙ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 5,9 ; ሐቲተ፡ ሕትዎ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 20,18 ; የሐትት፡ ሕሊና፡ እንዘ፡ ኢይሴአል፡ Lit. Epiph.; cumc. በእንተ፡ rei: ያነብብ፡ መጻሕፍተ፡ ወየሐትት፡ በእንተ፡ ትርጓሜ፡ ቃላቲሆሙ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 3 ; ሐተቱ፡ በእንቲአሁ፡ exploraveruntla(populum) de eolaSx. Teq.
2)examinarela, inquirerela, in spec. (vox forensis) n. 106cognoscerela, interrogarela, ad cognitionem vocarela, construitur cumc.c.Acc.personapers.vel rei vel cumc.duplexdupl.Acc.: ርእሰክሙ፡ ሕትቱ፡ ἑαυτοὺς πειράζετε ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 13,5 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 173,2 ; እግዚአብሔር፡ የሐትቶሙ፡ ( ἔτασις ) liber Jobi.Job 12,6 ; መኑ፡ ዘየሐትቶ፡ ምግባሮ፡ τίς ἐστιν ὁ ἐξετάζων αὐτοῦ τὰ ἔργα 36,23; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 1,9 ; ἐξήτασεν τοὺς εὐνούχους Esther, liber biblicus (apocr.).Esth. apocr. 1 ; Esther, liber biblicus.Esth. 2,23 ; ሐተትዋ፡ ( ἐπηρώτησαν ) Judith liber apocryphus.Judith 10,12 ; Marci Evangelium.Marc. 14,60 ; Marci Evangelium.Marc. 15,4 ( ἐπερωτᾶν {DiL ἐπερωτᾷν }); ዘእንበለ፡ ትሕትቱ፡ ወትጠይቁ፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,48 ; not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,51 ( ἀνακρίνειν ); ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 4,4 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 4,5 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 2,16 ( κρίνειν ); πυνθάνεσθαι Actus apostolorum.Act. 4,7 ; cumc.duplexdupl.Acc.Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 272 ; ይሕትቱ፡ ትዕይንት፡ ማእከለ፡ ቀታሊ፡ ወማእከለ፡ አበ፡ ደም፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,24 ( κρίνειν ); Deuteronomium.Deut. 13,15 ; Deuteronomium.Deut. 17,4 ; λόγον τινὸς ποιεῖν liber Jobi.Job 14,3 .
3)causa cognita adjudicare alicuilaaliquid: የሐትትዎ፡ ሎቱ፡ ቤተ፡ (sed. varia lectiovar. ያሐትትዎ፡ ) Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,30 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ሐተተ፡ ዘ፡ መረመረመ።
videasvid. also አይ፡ videasvid. also አይ፡ videasvid. also አይ፡
Substantivumsubst., m. et. fem. , pluralisPl. ፈድፋዳት፡
I)
a)parslaexcedenslavel redundansla: ፈድፋዶሙ፡ እምእሉ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 5,37 ; ፈድፋዳት፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 4,26 .
b)parslamajorlavel plurimala: ፈድፋዶንሰ፡ እምእላ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 89,11 .
c)praestantiala, excellentiala: ምንት፡ ፈድፋዶሙ፡ እምኔነ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 102,7 ; ዛቲ፡ ባሕቲታ፡ ፈድፋዶሙ፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 8.
II)Acc. ፈድፋደ፡ usurpatur
1)pro Adv.
c)magisla, sequensseq. እምነ፡ quamla: Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,4 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 28,23 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,10 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 29,11 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 3,8 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 7,31 ; Asc. Jesaiae prophetia.Jes. 9,21 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 2,42 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 12,30 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,9 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,30 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 61,12 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 18,13 ; Lucae evangelium.Luc. 12,4 ; n. 1382ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 14,18 ; vel sine እምነ፡ seq.: Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,15 ; ወፈርሆ፡ እንከ፡ ፈድፋደ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 18,29 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 7,15 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 13,19 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 12,24 ; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 2,4 ; Marci Evangelium.Marc. 5,26 ; Marci Evangelium.Marc. 15,14 ; Lucae evangelium.Luc. 18,39 Platt; Matthaei Evangelium.Matth. 23,13 Platt; passim eolamagisla τόσῳ μᾶλλον ut Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,11 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,9 .
α)ampliusla: ኢየሐዩ፡ ፈድፋደ፡ እም ፻ወ፶ወ፭ ዓመት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 35 ; ሀገር፡ ዘሀለወ፡ ውስቴታ፡ ሰብእ፡ ፈድፋደ፡ እምዐሠርቱ፡ ወክልኤቱ፡ እልፍ፡ Jonae prophetia.Jon. 4,11 .
γ)suprala: ዘእም ፳ ክራማቲሁ፡ ወፈድፋደ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,14 .
δ) እፎ፡ ፈድፋደ፡ quantolamagisla, ut: እፎ፡ ፈድፋደ፡ ኅዩል፡ እግዚአብሔር፡ πόσῳ δυνατώτερος Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 13,4 ; ad Philemonem epistola Pauli.Philem. 16 Platt; alia exempla videasvid. sub እፎ፡
d)nimisla: ጻድቅ፡ ወጠቢብ፡ ፈድፋደ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,16 .
participiumpart.excelsusla, altusla, editusla, sublimisla, superiorla, summusla, de rebus et personis: መንበር፡ ልዑል፡ Jesaiae prophetia.Jes. 6,1 ; ሰማይ፡ ልዑል፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 25,3 ; ምድር፡ ልዕልት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 29 ; ኵሉ፡ ነዋኅ፡ ወልዑል፡ Jesaiae prophetia.Jes. 2,12 ; ዓዲ፡ እዱ፡ ልዑል፡ Jesaiae prophetia.Jes. 9,12 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,4 ; በመዝራእት፡ ልዕልት፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 6,1 ; በእድ፡ ልዕልት፡ 14,8; እምነ፡ , ዲበ፡ , ላዕለ፡ ut: አእምር፡ ሚመጠን፡ ልዑል፡ እምኔከ፡ ደመና፡ liber Jobi.Job 35,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 102,11 ; እዴሁ፡ ልዕልት፡ ዲበ፡ ኵሉ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 14,26 ; ልዑል፡ ውእቱ፡ ላዕለ፡ ኵሉ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 98,2 . Creberrime usurpatur de not able to find explanation in abbreviation listDeo Dan. apocr. 3,27 -64 ( laudibus exaltatusla), ὕψιστος (altissimus, summus) liber Jobi.Job 31,28 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 17,26 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,18 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 12,6 ; Lucae evangelium.Luc. 1,35 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,3 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 2,2 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 2,42 ; nec non de praepotentibus et dominis terrae Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 38,4 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 62,1 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 62,7 ; de angelis Lit. Joh.; ጥቀ፡ ልዑል፡ esse titutlum regis Aethiopiae asserit Ludolfus. In specie de vocela: በልዑል፡ ቃል፡ alta vocelaJosippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 298 ; cantandum በልዑል፡ ቃል፡ Cod. Mus. Brit. LIV, 7, a; ከመ፡ ያድምፁ፡ ልዑለ፡ τοῦ ἀκουσθῆναι ποιῆσαι Paralipomenon liber I.1 Par. 15,19 . Rarissime ልዑለ፡ ( adverbium, adverbialiteradv.) idem significat, quod ላዕለ፡ sursumla, ut ልዑለ፡ እገሪሁ፡ sursum pedes ejusla, Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 14 Enc.
not foundsubst.subtilitasla; non usurpatur nisi in Acc.adverbium, adverbialiteradv. ጥቀ፡ subtiliterlai.e.
1)accuratela, ad amussimla, exactela, diligenterla: Josuae liber.Jos. 22,5 ; ( Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 mihi quidem ጥቀ፡ ad ዘባረከ፡ referendum videtur, at lectio alia est ጥንቁቀ፡ pro ጥቀ፡ ); ከመ፡ ይምላኅ፡ ጥቀ፡ እማእከለ፡ ሥርናይ፡ ክርዳደ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 19 Enc. ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ πάνυ μὲν οὖν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. 70 al. ( videasvid. sub በሕቁ፡ col. 98); etiam satisla( wohlde, hinlänglichde): ነጺሮሙ፡ ጥቀ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 28 Enc.
2)ipsumla, utiquela, sanela( ebende, geradede) በዝንቱ፡ ጥቀ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,42 ; ከመዝ፡ ጥቀ፡ ለብሓዊ፡ καθὼς ὁ κεραμεὺς οὗτος Jeremiae prophetia.Jer. 18,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,30 .
3)valdela, admodumla, vehementerla, perquamla: እፈቅድ፡ ጥቀ፡ ከመ፡ ትጽደቅ፡ liber Jobi.Job 33,32 ; λίαν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,28 ; σφόδρα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 35,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,13 ; ጥቀኑ፡ ትቴክዝ፡ አንተ፡ Jonae prophetia.Jon. 4,4 ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ ἐπὶ πλεῖον σφόδρα Jeremiae prophetia.Jer. 2,12 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,36 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,2 ; Threni, liber biblicus.Thren. 5,22 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 3,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,54 ; Lucae evangelium.Luc. 18,23 al.; περισσῶς Danielis prophetia.Dan. 7,7 ;
α)ubi ad adjectivum refertur, voculam ጥቀ፡ uno vel pluribus verbis interjectis ab eo separare amant: ብዙኃት፡ ሰራዊት፡ ጥቀ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,10 ; ዐቢይ፡ መቅሠፍት፡ ውስተ፡ ሀገር፡ ጥቀ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,12 ; Josuae liber.Jos. 9,7 ; Josuae liber.Jos. 22,8 ; በዐቢይ፡ ቀትል፡ ጥቀ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 14,17 .
β)passim respondent τί , ὡς , quantopere! quam!la ጥቀ፡ ሠነይኪ፡ τί ὡραιώθης Canticum Canticorum.Cant. 7,7 ; ጥቀ፡ ተሰብሐ፡ ሰምከ፡ ὡς θαυμαστόν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 83,1 .
γ)nonnumquam: magisla: sive sequensseq. እምነ፡ , ut: ገቢረ፡ ጽድቅ፡ ሥሙር፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ጥቀ፡ እምዘቢሐ፡ መሥዋዕት፡ μᾶλλον ἢ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,5 ; sive absoluteabs., ut: ወረሲዕሰ፡ ያነሥእ፡ ጥቀ፡ ጽልአ፡ μᾶλλον Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,18 ; et sequensseq. ኢ፡ non magislai.e. nihilo minus nonlaLucae evangelium.Luc. 22,53 .
δ) መጠነ፡ ጥቀ፡ quantumvislaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 34,12 .
4)adeola, vella, etiamla( sogarde), Evangelium Joannis.Joh. 8,52 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,24 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,3 ; liber Jobi.Job 4,18 ; አስራበ፡ ሰማይ፡ ጥቀ፡ ለእመ፡ ወረደ፡ ዲቤሆሙ፡ ኢኮነ፡ ጊዜሁ፡ (seq.: quanto minus) Reliquiae Baruch.Rel. Bar. ; omnia quae repuisti reddes እስከ፡ ጥቀ፡ ግማሸ፡ ኅብስት፡ ዘሄድከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 269. n. 1224
5)praemisso vel sequente ኢ፡ , scilicetsc. ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ ne quidemla: liber Jobi.Job 4,18 ; liber Jobi.Job 15,15 ; ማየ፡ ጥቀ፡ ኢያስተይኮ፡ ለጽሙእ፡ liber Jobi.Job 22,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,32 ; Lucae evangelium.Luc. 7,44 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 12,27 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,1 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,4 ; ነፍሶ፡ ጥቀ፡ ኢምሕከ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2. Voc. Ae.: ጥቀ፡ ዘ፡ በ፫ እጅግ፡ ለኳ፡ ስኳ፡ (v. ለካ፡ ስንኳ፡ ).
I,1[radix in Geez tritissima, sed a caeteris linguis semiticis aliena (de Amh. videasvid.not able to find explanation in abbreviation listIsenb. p. 134 ); nam arab. خدج significatum specialem abortivitla(elabi sivit foetum) habet. Significatione quidem vicinum est חָדֵל sed alius originis ( videasvid.Ges. thes. p. 407). De etymo si conjecturam proponere licet, ኀደገ፡ mihi ad עָתַק dimoverila, arab. عَتَقَ manumittila(sicut عَزَبَ remotus fuitla, procul abfuitla, hebr. עָזַב dimitterela, relinquerela) referendum videtur.] SubjunctivusSubj. ይኅድግ፡ ;
A)transitive
1)relinquerela( verlassende, zurücklassende, hinterlassende)
5)omitterela, praetermitterela, intermitterela( lassende, ablassende, weglassende, unterlassende),
a)omittere, praetermittere: ኢትኅድግ፡ አሐተ፡ ቃለ፡ እምዘነበብከ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 6,10 ; ዐጸደ፡ ጸናፌ፡ ኅድግ፡ ወኢትመጥን፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 11,2 ; Matth.23,23; ad Hebraeos epistola.Hebr. 6,1 . Memorabilis est Imperativi usus, qui in eo conspicuus est, ut in argumentationibus a majori ad minus vel a minori ad majus Imperat. personapers.II sing.vel pluralisPl., addito adverbio ሰ፡ , ut: ኅድግሰ፡ vel ኅድጉሰ፡ omittelavel omittite autem!laadverbii instar in enunciationem insertus idem valeat, quod Latinorum nedumla, multo magislavel multo minusla. Neque necesse est, ut nomen, quod hoc Imperativo praemisso insignitur, in Accusativo ponatur, ut: ጥቀ፡ ሰማይኒ፡ ኢኮነ፡ ንጹሐ፡ በቅድሜሁ፡ ኅድግሰ፡ ሰብአ፡ ርኩሰ፡ liber Jobi.Job 15,16 ; sed eum quoque nominis casum, qui reliqua enuntiationis constructione postulatur, retinere licet, ut: ከዋክብት፡ ኢኮኑ፡ ንጹሓነ፡ በቅድሜሁ፡ ኅድግሰ፡ ሰብእ፡ መዋቲ፡ (v. ሰብአ፡ መዋቴ፡ ) liber Jobi.Job 25,6 . Alia exempla invenies ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,3 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 3 ; Gadela Lalibela.Gad. Lal. ; Chrys. (saepius, ut ho. 34); እስመ፡ ለእንስሳሂ፡ ያሐዝኖሙ፡ ሞተ፡ እሞሙ፡ ኅድግሰ፡ ለሰብእ፡ ለባውያን፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 331. Praeterea Ludolfus in Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2 (ubi locus ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,3 allegatur) pro ኅድጉሰ፡ legit ኅድጎሰ፡ quod equidem nusquam reperi.
b)negligerela, curamlarei vel personapers.abjicerela, cumc.Acc.Deuteronomium.Deut. 31,6 ; አኀድጎ፡ ἀνήσω αὐτόν Jesaiae prophetia.Jes. 5,6 ; liber Jobi.Job 12,15 ; ad Titum epistola.Tit. 3,10 ; etiam cumc. እምነ፡ , ut: ኢትኅድግ፡ እምእለ፡ ይበክዩ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,34 .
c)intermissionem facerelaoperis: ኀደጉ፡ ተግባሮሙ፡ liber Jobi.Job 24,5 ; absoluteabsol.Lucae evangelium.Luc. 23,56 .
d)missum facerela, desisterelavel abstinerelaa re, cessare facerelaaliquid, finem facerelarei, desinerela
α)cumc.Acc.rei: ኀደገ፡ ጥበ፡ uberibus ablatus estlaKufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 17 ; deponere vestem Genesis liber Pentateuchi.Gen. 38,14 ; ኅድጎ፡ ለጋእዝ፡ ἀπόσχου ἀπὸ μάχης Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,8 ; ኅድጋ፡ ለኀጢአት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,10 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 48,15 ; ኅድጎ፡ ለኅሊና፡ መዋቲ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,11 ; ኀደገ፡ ዓለመ፡ renuntiavit mundola(et monachus factus est) Phlx.; እከየ፡ malam consuetudinem missam facere, Chrys. (crebro); ἀφιέναι ኀደገ፡ ተፋቅሮተከ፡ ዘቀዲሙ፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 2,4 ; ኢየኀድጋ፡ ለየውሐት፡ liber Jobi.Job 27,5 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,28 ; κοπάζειν , ut: ኀደገ፡ ንጉሥ፡ መዐቶ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 7,10 ; ከመ፡ ይኅድገነ፡ ባሕር፡ Jonae prophetia.Jon. 1,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 1,12 ; ἀπολείπειν , καταλείπειν : ይኅድግ፡ ኃጥእ፡ ፍኖቶ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 55,7 ; እግዚአብሔር፡ ኢኀደገ፡ ምሕረቶ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,22 ; ἐξαιρεῖν ኢትኅድግ፡ ምሕረተከ፡ እምነ፡ ቤትየ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 20,15 ; creberrime παύεσθαι : ኅድጉ፡ እከየክሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 1,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 33,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 84,3 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,6 ; ኀደገ፡ ነገረ፡ liber Jobi.Job 32,1 ; liber Jobi.Job 38,1 ; የኀድጉ፡ አፅባኢሆሙ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 13,38 ; ኢትኅድጉ፡ ተስፋክሙ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 104,4 .
γ)cumc. እምነ፡ , ut: ኢኀደጉ፡ እምትምህርቶሙ፡ n. 617non desierunt eos docerela, Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 4.
δ)absoluteabs., omisso objecto: ቅድም፡ እምነ፡ ኵሉ፡ ኀዲገ፡ ከመ፡ ጠቢብ፡ παῦσαι πρῶτος χάριν παιδείας Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 34,17 ; እሖርኑ፡ አው፡ እኅድግኑ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 22,6 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 13,18 ; ኅድግ፡ ምዕረ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 14,19 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 11,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 55,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 62,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 8,5 ; Jeremiae prophetia.Jer. 30,2 .
B)intransitive:
1)remitterela, cessarela( nachlassende, ablassende): ኀደገ፡ እሳት፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 11,2 ; ብድብድ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 17,13 ; መቅሠፍት፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 25,8 ; ሀቦ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 16,13 ; ነፋስ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 14,32 ; Marci Evangelium.Marc. 6,51 ; ለምጽ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 13,5 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 13,51 ; የኀድግ፡ እዴሁ፡ እምላዕሌክሙ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 6,3 .
2)deficerela: ትጸውም፡ ወትጼሊ፡ እስከ፡ ኀደገ፡ ሥጋሃ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 20.
3)cederelaalicui in re, eo inferiorem essela, cumc. እምነ፡ comparativo: ዘይባርክ፡ ዐርኮ፡ በጽባሕ፡ በዐቢይ፡ ቃል፡ እምዘይረግም፡ አልቦ፡ ዘኀደገ፡ ( οὐδὲν διαφέρει ) Proverbiorum liber biblicus.Prov. 27,14 .
ḫadaga ኢይትኅደግ፡ እንበለ፡ + Subjunctive surely, certainlyen ኢይትኀድግ፡ እንበለ፡ ይፍታህ፡ ለነ፡ እግዚአብሔር፡ እምዝንቱ፡ ሞኰንን፡ ዓመፃ።“Il ne se peut que le Seigneur ne nous rende pas justice contre cet officier pervers!”fr 21 l. 34–35 (ed.), 25 l. 38–39 (tr.)
Comparative and etymological data
This same construction occurs in Amharic ስ- + NEG Imperfect አይቀርም literallylit. ‘it will not remain without Verb’. It needs to be researched whether Amharic inherited this construction or whether the Gǝʿǝz construction is a calque from Amharic. Note that in the above example the construction occurs in direct speech.
Substantivumsubst., modus justuslavel legitimusla, ratio et numerusla; deinde Adj. modicusla, mediocrisla, pusilluslavel paulumla, aliquantulumla: አንሰ፡ ሕቅ፡ ወንኡስ፡ በቅድሜከ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 7,19 ; አምጽኢ፡ ሊተ፡ ሕቀ፡ ማየ፡ በግምዔ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 17,10 ; ሕቀ፡ እምውስተ፡ መዓር፡ ጥዕምኩ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 14,29 ; አስትይኒ፡ ሕቀ፡ ማየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,17 ; ርእየ፡ ሕቀ፡ ደመና፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 18,44 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,35 ; እምድኅረ፡ ዘመን፡ ሕቅ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 4. Sed plerumque Adverbii vice usurpatur, scilicetsc.
1) በሕቁ፡ proprie: secundum modumlavel rationem ejusla(rei) ( videasvid.gramm.§ 163,2) i.e.
a)sufficienterla, satisla, satis superquela, ἱκανῶς liber Jobi.Job 9,31 ; ἐκ περισσοῦ Danielis prophetia.Dan. 3,22 .
b)(quantum fieri potest) valdela, admodumla, perquamla, benela: μεγάλως liber Jobi.Job 4,14 ; liber Jobi.Job 30,30 ; σφόδρα , σφοδρῶς Deuteronomium.Deut. 9,21 ( ጥቀ፡ በሕቁ፡ ); liber Jobi.Job 32,2 ; ጠይቁ፡ በሕቁ፡ νοήσατε σφόδρα Jeremiae prophetia.Jer. 2,12 ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ ἐπὶ πλεῖον σφόδρα Jeremiae prophetia.Jer. 2,12 ; n. 98Nahum.Nah. 2,2 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,13 ; ἀγαθῶς Regum liber biblicum IV.4 Reg. 11,18 ; ኢትርሐቁ፡ በሕቁ፡ μακράν Josuae liber.Jos. 8,4 ; መስየ፡ በሕቁ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 2,2 ; ዘበሕቁ፡ ኀፂር፡ κολοβόρρις Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,18 ; Hezekielis prophetia.Hez. 21,16 ; cum negatione parumla; ኢታስተርኢ፡ በሕቁ፡ parum conspicuus estla( ἀμαυρός ) Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 13,4 .
c)intentela, diligenterla, etiam atque etiamla, πυγμῇ Marci Evangelium.Marc. 7,3 ; ἐκτενῶς Judith liber apocryphus.Judith 4,12 ; βοῆς ἰσχυρᾶς Judith liber apocryphus.Judith 14,16 ; ጸለየ፡ በሕቁ፡ oravit intentiuslaEncomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et diesEnc. ; salutola በሕቁ፡ etiam atque etiamlaLud. sine auctore, auctoritateauct.
d)omninola, εἰς τὸ τέλος Danielis prophetia.Dan. 3,19 ; saepissime in responsionibus πάνυ μὲν οὖν በሕቁ፡ ጥቀ፡ Cyr. ( exempli gratiaex. gr.cumc.Pall. f. 92).
2) ሕቀ፡ (Acc. adverbium, adverbialiteradv.) modicum, modice i.e. paulumla, aliquantulumla, aliquatenusla, paulola, parumperla, paulisperla: ሕቀ፡ አሕጸጽኮ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,6 ; liber Jobi.Job 10,20 ; አፅማእኩ፡ ሕቀ፡ በእዘንየ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 51,16 ; ὀλίγον , μικρόν Proverbiorum liber biblicus.Prov. 6,10 (quater); Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,48 (ter); ታዕርፉ፡ ሕቀ፡ Marci Evangelium.Marc. 6,31 ; Lucae evangelium.Luc. 5,3 ; ወሕቀ፡ ብሂሎ፡ et paulo postquam dixitlaMatthaei Evangelium.Matth. 26,73 ; ሕቀ፡ ክመ፡ (v. ከመ፡ ) የዐዱ፡ ዮርዳኖስ፡ ὡς βραχὺ διαβήσεται Regum liber biblicum II.2 Reg. 19,36 .
3) በበሕቅ፡ moderate i.e. sensimla, pedetentimla, paulatimla: κατ᾽ ὀλίγον Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 12,2 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,33 ; Org.; nonnumquam etiam በበሕቀ፡ occurrit, ut በበሕቀ፡ ልህቀ፡ ሕፃን፡ Deg.
4) እምድኅረ፡ ሕቅ፡ paulo postlaLucae evangelium.Luc. 22,58 ; Marci Evangelium.Marc. 14,70 ; nec non እምድኅረ፡ ሕቀ፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 80.
5) ሕቀ፡ ክመ፡ ዘእም፡ seq. Perf. haud multum abfuit, quinla( fermela, paenela) Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 93,17 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 118,87 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,10 ; Actus apostolorum.Act. 26,28 ( videasvid.gramm.§ 205 sub finem, gramm.p. 431). Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ሕጹጽ፡ ንስቲት፡ ውኁድ፡ ኅዳጥ፡ ትሑት፡ ሕቅ፡ ዘ፡ ታናሽ፡ ; aliudla ንስቲት፡ ኅዳጥ፡ ሕቅ፡ ዘ፡ ጥቂት።
ḥǝqq
Grébaut
ሕቅ፡ ḥǝqq «tant soit peufr, un peufr» ― ጥቂት፡ Ms. BNFabb217, fol. 23v.
ሕቀ፡ ḥǝqqa «peufr adverbe (paulola)» ― ጥቂት፡ Ms. BNFabb217, fol. 23v.
በሕቁ፡ baḥǝqqu , በበሕቁ፡ babbaḥǝqqu «fréquemmentfr, vite vitefr (paulatimla)» ― በጥቂት፡ በጥቂት፡ Ms. BNFabb217, fol. 23v.
49
Leslau
ḥqq ሕቅ ḥǝqq littleen, a littleen, moderateen, somewhaten, mediocreen
ሕቀ ḥǝqqa a littleen, a little whileen, for a short timeen, a little wayen, by degreesen
በበሕቅ babbaḥǝq little by littleen, graduallyen, by degreesen
እምድኅረ፡ ሕቀ ʾǝmdǝḫra ḥǝqqa soon afteren
በሕቁ baḥǝqqu sufficientlyen, enoughen, veryen, very muchen, greatlyen, considerablyen, thoroughlyen, completelyen, exceedinglyen, utterlyen, intentlyen, accuratelyen, entirelyen, (Lt) in a little timeen; (with a negative) not at allen 240a
not foundsubst.subtilitasla; non usurpatur nisi in Acc.adverbium, adverbialiteradv. ጥቀ፡ subtiliterlai.e.
1)accuratela, ad amussimla, exactela, diligenterla: Josuae liber.Jos. 22,5 ; ( Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 mihi quidem ጥቀ፡ ad ዘባረከ፡ referendum videtur, at lectio alia est ጥንቁቀ፡ pro ጥቀ፡ ); ከመ፡ ይምላኅ፡ ጥቀ፡ እማእከለ፡ ሥርናይ፡ ክርዳደ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 19 Enc. ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ πάνυ μὲν οὖν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. 70 al. ( videasvid. sub በሕቁ፡ col. 98); etiam satisla( wohlde, hinlänglichde): ነጺሮሙ፡ ጥቀ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 28 Enc.
2)ipsumla, utiquela, sanela( ebende, geradede) በዝንቱ፡ ጥቀ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,42 ; ከመዝ፡ ጥቀ፡ ለብሓዊ፡ καθὼς ὁ κεραμεὺς οὗτος Jeremiae prophetia.Jer. 18,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,30 .
3)valdela, admodumla, vehementerla, perquamla: እፈቅድ፡ ጥቀ፡ ከመ፡ ትጽደቅ፡ liber Jobi.Job 33,32 ; λίαν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,28 ; σφόδρα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 35,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,13 ; ጥቀኑ፡ ትቴክዝ፡ አንተ፡ Jonae prophetia.Jon. 4,4 ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ ἐπὶ πλεῖον σφόδρα Jeremiae prophetia.Jer. 2,12 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,36 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,2 ; Threni, liber biblicus.Thren. 5,22 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 3,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,54 ; Lucae evangelium.Luc. 18,23 al.; περισσῶς Danielis prophetia.Dan. 7,7 ;
α)ubi ad adjectivum refertur, voculam ጥቀ፡ uno vel pluribus verbis interjectis ab eo separare amant: ብዙኃት፡ ሰራዊት፡ ጥቀ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,10 ; ዐቢይ፡ መቅሠፍት፡ ውስተ፡ ሀገር፡ ጥቀ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,12 ; Josuae liber.Jos. 9,7 ; Josuae liber.Jos. 22,8 ; በዐቢይ፡ ቀትል፡ ጥቀ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 14,17 .
β)passim respondent τί , ὡς , quantopere! quam!la ጥቀ፡ ሠነይኪ፡ τί ὡραιώθης Canticum Canticorum.Cant. 7,7 ; ጥቀ፡ ተሰብሐ፡ ሰምከ፡ ὡς θαυμαστόν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 83,1 .
γ)nonnumquam: magisla: sive sequensseq. እምነ፡ , ut: ገቢረ፡ ጽድቅ፡ ሥሙር፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ጥቀ፡ እምዘቢሐ፡ መሥዋዕት፡ μᾶλλον ἢ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,5 ; sive absoluteabs., ut: ወረሲዕሰ፡ ያነሥእ፡ ጥቀ፡ ጽልአ፡ μᾶλλον Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,18 ; et sequensseq. ኢ፡ non magislai.e. nihilo minus nonlaLucae evangelium.Luc. 22,53 .
δ) መጠነ፡ ጥቀ፡ quantumvislaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 34,12 .
4)adeola, vella, etiamla( sogarde), Evangelium Joannis.Joh. 8,52 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,24 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,3 ; liber Jobi.Job 4,18 ; አስራበ፡ ሰማይ፡ ጥቀ፡ ለእመ፡ ወረደ፡ ዲቤሆሙ፡ ኢኮነ፡ ጊዜሁ፡ (seq.: quanto minus) Reliquiae Baruch.Rel. Bar. ; omnia quae repuisti reddes እስከ፡ ጥቀ፡ ግማሸ፡ ኅብስት፡ ዘሄድከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 269. n. 1224
5)praemisso vel sequente ኢ፡ , scilicetsc. ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ ne quidemla: liber Jobi.Job 4,18 ; liber Jobi.Job 15,15 ; ማየ፡ ጥቀ፡ ኢያስተይኮ፡ ለጽሙእ፡ liber Jobi.Job 22,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,32 ; Lucae evangelium.Luc. 7,44 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 12,27 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,1 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,4 ; ነፍሶ፡ ጥቀ፡ ኢምሕከ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2. Voc. Ae.: ጥቀ፡ ዘ፡ በ፫ እጅግ፡ ለኳ፡ ስኳ፡ (v. ለካ፡ ስንኳ፡ ).