Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

Substantivumsubst., fem. , nonnisi in singularissing., usitatum (pro pluralisPl.frequentant አንስት፡ vel አንስትያ፡ ); in Vocativo ብእሲቶ፡ (ut Judith liber apocryphus.Judith 11,1 ; Lucae evangelium.Luc. 13,22 ; Lucae evangelium.Luc. 22,57 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,21 ; Evangelium Joannis.Joh. 20,13 ; Evangelium Joannis.Joh. 20,15 ) vel ኦብእሲቶ፡ ( Evangelium Joannis.Joh. 2,4 ; Matthaei Evangelium.Matth. 15,28 ; Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 15 )
1)feminala, mulierla, plerumque adulta, sive nupta, sive innupta: ብእሲት፡ ድንግል፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,13 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 15,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,5 ; Esther, liber biblicus.Esth. 2,4 ; በእደ፡ ብእሲት፡ ἐν χειρὶ θηλείας Judith liber apocryphus.Judith 13,15 ; ልህቀ፡ አጥባትኪ፡ ወኮንኪ፡ ብእሲተ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 16,7 ; ብእሲት፡ ሐፃኒት፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 2,7 ; ብእሲት፡ ፅንስት፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,22 ; ብእሲ፡ ወብእሲት፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,28 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,29 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 35,25 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 12,2 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 18,17 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 18,19 ; ብእሲት፡ ትክት፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 20,18 ; ብእሲት፡ ዘማ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,7 ; Deuteronomium.Deut. 22,5 ; ብእሲት፡ ነቢይት፡ Judicum liber.Jud. 4,4 ; አሐቲ፡ ብእሲት፡ Judicum liber.Jud. 9,53 ; Ruth liber biblicus.Ruth 3,8 ; ብእሲት፡ መበለት፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 14,5 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 11,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,28 ; ብእሲተ፡ ኀይል፡ Ruth liber biblicus.Ruth 3,11 . Passim: unaquaequela, quaelibetlaut Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 3,22 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,2 .
2)uxorla, conjuxlaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 2,22 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,24 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2, 25; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 11,29 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,3 ; ብእሲት፡ እንተ፡ ተኀድግ፡ ምታ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,22 ; ብእሲተ፡ ሕፅንከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 9,1 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,26 ; Jeremiae prophetia.Jer. 3,1 ; ብእሲትከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 127,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 108,8 ; Malachiae prophetia.Mal. 2,14 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,19 ; አውሰበ፡ ብእሲተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 25,1 ; ነሥአ፡ ብእሲተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,34 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 28,1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 25 ; ኮነተኒ፡ ብእሲትየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,12 ; ነሣእካሃ፡ ትኩንከ፡ ብእሲተ፡ Deuteronomium.Deut. 21,11 ; Deuteronomium.Deut. 21,13 ; Deuteronomium.Deut. 22,19 ; ኢትንሣእ፡ ብእሲተ፡ ለወልድየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,4 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,46 ; etiam de concubina et de sponsa Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,21 ; ብእሲተ፡ አቡከ፡ noverca tualaLeviticus, liber Pentateuchi.Lev. 18,8 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 18,11 ; Deuteronomium.Deut. 23,1 ; crebro nuptala, maritalaappellatur ብእሲተ፡ ብእሲ፡ Deuteronomium.Deut. 5,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,2 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 6,24 ; liber Jobi.Job 31,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 9,9 ; vel ብእሲተ፡ ባዕድ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 9,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 41,20 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 41,21 .
I,1[ נָשָׂא , etiam نَاشَ نَأَشَ نَشَأَ ; amh. ነሣ፡ ] SubjunctivusSubj. ይንሣእ፡
1)susciperela, tollerela, elevarela( videasvid. አንሥአ፡ II,1): ነሥአኒ፡ መንፈስ፡ ἀνέλαβέ με πνεῦμα Hezekielis prophetia.Hez. 11,1 ; ነሥእዎ፡ እምነ፡ ብሔር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 49,14 ; ( Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,24 ); ንሥኡ፡ ትእምርተ፡ ለአሕዛብ፡ ἐξάρατε Jesaiae prophetia.Jes. 62,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 6,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,12 (v. አንሥኡ፡ ); Jeremiae prophetia.Jer. 28,27 ; lapidem Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,21 varia lectiovar.; in specie
b)susciperelavel capesserelamunus, officium: ነሥአ፡ ሢመተ፡ F.M. 6,4; እምቅድመ፡ ይንሥኡ፡ ሢመተ፡ ዲቁና፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 6,5 .
c)assumere vel tollere verbum in os vel labia, efferendilavel proferendilacausa: ትነሥእ፡ በአፉከ፡ ሥርዐትየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 49,17 ; ንሥኢ፡ ሰቆቃወ፡ በከናፍርኪ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 7,29 .
2)auferrela,
4)sumerela, Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 11,31 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,3 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 7,9 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 16,33 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 19,6 ; ፍሕም፡ ዘነሥአ፡ በጕጠት፡ n. 636 እምውስተ፡ ምሥዋዕ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 6,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 38,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 47,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 50,9 ; ነሥአ፡ በእደዊሁ፡ እሳተ፡ ወመጥባሕተ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; ነሥአት፡ ጸበርተ፡ ውስተ፡ እዴሃ፡ Judith liber apocryphus.Judith 15,12 ; ዕጕረ፡ ወርቅ፡ ነሢኦ፡ ውስተ፡ እዴሁ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,20 ; cumc. እምነ፡ vel እምውስተ፡ partitivo: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,20 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 28,11 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,7 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 19,4 ; cumc. እምነ፡ , እምላዕለ፡ , እምኀበ፡ , በኀበ፡ , እምውስተ፡ ejus a quo vel unde aliquid sumitur Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,2 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,3 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 35,5 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 7,34 ; ኢትንሣእ፡ እምኔሁ፡ ርዴ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,36 ; Josuae liber.Jos. 7,11 ; Zachariae prophetia.Zach. 6,10 ; Evangelium Joannis.Joh. 16,14 ; cumc. ለ፡ alicui, ut: ይንሥኡ፡ ሎሙ፡ ሰረገላተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 45,19 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 9,8 ; Josuae liber.Jos. 4,3 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 5,4 ; et cumc. ለ፡ ad introducendum objectum alterum vel praedicativum, ut: ይነሥእ፡ አዋልዲክሙ፡ ለመጽዕጣት፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 8,13 .
b)cumc. ኀበ፡ , ad se sumerela, assumerela: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,9 ; ነሣእካሁ፡ ኀቤከ፡ (sc. Deus mortuum) Maʃshafa Genzat.Genz. f. 139 ; Maʃshafa Genzat.Genz. f. 140 ; ኢኮነ፡ ሥጋ፡ ዘእግዚአብሔር፡ ቃል፡ አላ፡ ሰብአ፡ ነሥአ፡ οὐ σάρξ ὁ τοῦ Θεοῦ λόγος ἀλλὰ τὸν ἄνθρωπον ἀνειληφώς ( hominem assumsitla), Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 8.
c)sumerelacibum, potum vel caperela: Evangelium Joannis.Joh. 19,30 .
5)acciperela,
a)rem oblatam vel datam ( annehmende): ይኄይስ፡ ውሂብ፡ እምነሢእ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 19 ; Actus apostolorum.Act. 20,35 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,7 ; ንሣእ፡ አምኃየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,11 ; ቤዛ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,32 ; ሕልያነ፡ liber Jobi.Job 36,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,23 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,6 ; cumc. እምነ፡ , እምኀበ፡ , በኀበ፡ pers.: Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,4 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 12,3 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,35 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 23,13 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,31 ; Amosi prophetia.Am. 5,11 ; እምገጸ፡ ዚአሁ፡ እነሥእ፡ (v. እትዌከፍ፡ ) liber Jobi.Job 42,8 .
I,1[ נָשָׂא , etiam نَاشَ نَأَشَ نَشَأَ ; amh. ነሣ፡ ] SubjunctivusSubj. ይንሣእ፡
1)susciperela, tollerela, elevarela( videasvid. አንሥአ፡ II,1): ነሥአኒ፡ መንፈስ፡ ἀνέλαβέ με πνεῦμα Hezekielis prophetia.Hez. 11,1 ; ነሥእዎ፡ እምነ፡ ብሔር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 49,14 ; ( Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,24 ); ንሥኡ፡ ትእምርተ፡ ለአሕዛብ፡ ἐξάρατε Jesaiae prophetia.Jes. 62,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 6,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,12 (v. አንሥኡ፡ ); Jeremiae prophetia.Jer. 28,27 ; lapidem Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,21 varia lectiovar.; in specie
b)susciperelavel capesserelamunus, officium: ነሥአ፡ ሢመተ፡ F.M. 6,4; እምቅድመ፡ ይንሥኡ፡ ሢመተ፡ ዲቁና፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 6,5 .
c)assumere vel tollere verbum in os vel labia, efferendilavel proferendilacausa: ትነሥእ፡ በአፉከ፡ ሥርዐትየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 49,17 ; ንሥኢ፡ ሰቆቃወ፡ በከናፍርኪ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 7,29 .
2)auferrela,
4)sumerela, Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 11,31 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,3 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 7,9 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 16,33 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 19,6 ; ፍሕም፡ ዘነሥአ፡ በጕጠት፡ n. 636 እምውስተ፡ ምሥዋዕ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 6,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 38,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 47,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 50,9 ; ነሥአ፡ በእደዊሁ፡ እሳተ፡ ወመጥባሕተ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; ነሥአት፡ ጸበርተ፡ ውስተ፡ እዴሃ፡ Judith liber apocryphus.Judith 15,12 ; ዕጕረ፡ ወርቅ፡ ነሢኦ፡ ውስተ፡ እዴሁ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,20 ; cumc. እምነ፡ vel እምውስተ፡ partitivo: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,20 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 28,11 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,7 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 19,4 ; cumc. እምነ፡ , እምላዕለ፡ , እምኀበ፡ , በኀበ፡ , እምውስተ፡ ejus a quo vel unde aliquid sumitur Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,2 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,3 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 35,5 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 7,34 ; ኢትንሣእ፡ እምኔሁ፡ ርዴ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,36 ; Josuae liber.Jos. 7,11 ; Zachariae prophetia.Zach. 6,10 ; Evangelium Joannis.Joh. 16,14 ; cumc. ለ፡ alicui, ut: ይንሥኡ፡ ሎሙ፡ ሰረገላተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 45,19 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 9,8 ; Josuae liber.Jos. 4,3 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 5,4 ; et cumc. ለ፡ ad introducendum objectum alterum vel praedicativum, ut: ይነሥእ፡ አዋልዲክሙ፡ ለመጽዕጣት፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 8,13 .
b)cumc. ኀበ፡ , ad se sumerela, assumerela: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,9 ; ነሣእካሁ፡ ኀቤከ፡ (sc. Deus mortuum) Maʃshafa Genzat.Genz. f. 139 ; Maʃshafa Genzat.Genz. f. 140 ; ኢኮነ፡ ሥጋ፡ ዘእግዚአብሔር፡ ቃል፡ አላ፡ ሰብአ፡ ነሥአ፡ οὐ σάρξ ὁ τοῦ Θεοῦ λόγος ἀλλὰ τὸν ἄνθρωπον ἀνειληφώς ( hominem assumsitla), Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 8.
c)sumerelacibum, potum vel caperela: Evangelium Joannis.Joh. 19,30 .
5)acciperela,
a)rem oblatam vel datam ( annehmende): ይኄይስ፡ ውሂብ፡ እምነሢእ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 19 ; Actus apostolorum.Act. 20,35 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,7 ; ንሣእ፡ አምኃየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,11 ; ቤዛ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,32 ; ሕልያነ፡ liber Jobi.Job 36,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,23 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,6 ; cumc. እምነ፡ , እምኀበ፡ , በኀበ፡ pers.: Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,4 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 12,3 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,35 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 23,13 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,31 ; Amosi prophetia.Am. 5,11 ; እምገጸ፡ ዚአሁ፡ እነሥእ፡ (v. እትዌከፍ፡ ) liber Jobi.Job 42,8 .
et ናሥታ፡ sc. ከመ፡ ኀቤሆሙ፡ ያግብኡ፡ ነስታ፡ ( ነገሥት፡ ) in quibusdam libris Dan. 6,2.
spargerelavideasvid. sub ነስነሰ፡
(etiam ነሥነሠ፡ ) quadril. I [vicina sunt نَثَّ نَثَا نَثْنَثَ , نَزَّ نَزَا , نَضَحَ , ነዝሐ፡ , נָזָה נֵצַח ; amh. ነሰነሰ፡ to strewla, scatterla, dispersela] spargerela, adspergerela, conspergerela, cumc.Acc.aquae vel rei sparsae: ነስነሳ፡ ማየ፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 85 ; በእንተ፡ ማያተ፡ አፍላግ፡ ከመ፡ ያዕርግ፡ ማያተ፡ ወይነስንሰነ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ገጸ፡ ምድር፡ ለጽሙኣን፡ not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 37 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 174,4 ; cumc. ውስተ፡ vel ላዕለ፡ ejus, inlavel adlaquem spargitur: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 29,16 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 29,21 ; ነስነሱ፡ ላዕሌሁ፡ ዕፍረታተ፡ ብዙኃተ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 29 ; translatetransl.: ዘነስነስከ፡ ምሕረተከ፡ በመዋዕለ፡ ሙሌ፡ ከማሁ፡ ነስንስ፡ ምሕረተከ፡ ላዕሌነ፡ not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 39 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 175,3 ; ይነሰንሱ፡ ጽድቀ፡ ደመናት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 45,8 ; cumc.duplexdupl.Acc.: ነስነስኩ፡ ምስካብየ፡ መጽርየ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,17 ; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 2.
2)dispergerela: ይነሰንስ፡ ውስተ፡ ምድር፡ ኵያንዊሁ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 41,2 versio alteravers. alt.
I,1[ נָשָׂא , etiam نَاشَ نَأَشَ نَشَأَ ; amh. ነሣ፡ ] SubjunctivusSubj. ይንሣእ፡
1)susciperela, tollerela, elevarela( videasvid. አንሥአ፡ II,1): ነሥአኒ፡ መንፈስ፡ ἀνέλαβέ με πνεῦμα Hezekielis prophetia.Hez. 11,1 ; ነሥእዎ፡ እምነ፡ ብሔር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 49,14 ; ( Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,24 ); ንሥኡ፡ ትእምርተ፡ ለአሕዛብ፡ ἐξάρατε Jesaiae prophetia.Jes. 62,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 6,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,12 (v. አንሥኡ፡ ); Jeremiae prophetia.Jer. 28,27 ; lapidem Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,21 varia lectiovar.; in specie
b)susciperelavel capesserelamunus, officium: ነሥአ፡ ሢመተ፡ F.M. 6,4; እምቅድመ፡ ይንሥኡ፡ ሢመተ፡ ዲቁና፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 6,5 .
c)assumere vel tollere verbum in os vel labia, efferendilavel proferendilacausa: ትነሥእ፡ በአፉከ፡ ሥርዐትየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 49,17 ; ንሥኢ፡ ሰቆቃወ፡ በከናፍርኪ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 7,29 .
2)auferrela,
4)sumerela, Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 11,31 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,3 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 7,9 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 16,33 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 19,6 ; ፍሕም፡ ዘነሥአ፡ በጕጠት፡ n. 636 እምውስተ፡ ምሥዋዕ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 6,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 38,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 47,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 50,9 ; ነሥአ፡ በእደዊሁ፡ እሳተ፡ ወመጥባሕተ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; ነሥአት፡ ጸበርተ፡ ውስተ፡ እዴሃ፡ Judith liber apocryphus.Judith 15,12 ; ዕጕረ፡ ወርቅ፡ ነሢኦ፡ ውስተ፡ እዴሁ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,20 ; cumc. እምነ፡ vel እምውስተ፡ partitivo: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,20 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 28,11 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,7 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 19,4 ; cumc. እምነ፡ , እምላዕለ፡ , እምኀበ፡ , በኀበ፡ , እምውስተ፡ ejus a quo vel unde aliquid sumitur Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,2 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,3 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 35,5 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 7,34 ; ኢትንሣእ፡ እምኔሁ፡ ርዴ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,36 ; Josuae liber.Jos. 7,11 ; Zachariae prophetia.Zach. 6,10 ; Evangelium Joannis.Joh. 16,14 ; cumc. ለ፡ alicui, ut: ይንሥኡ፡ ሎሙ፡ ሰረገላተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 45,19 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 9,8 ; Josuae liber.Jos. 4,3 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 5,4 ; et cumc. ለ፡ ad introducendum objectum alterum vel praedicativum, ut: ይነሥእ፡ አዋልዲክሙ፡ ለመጽዕጣት፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 8,13 .
b)cumc. ኀበ፡ , ad se sumerela, assumerela: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,9 ; ነሣእካሁ፡ ኀቤከ፡ (sc. Deus mortuum) Maʃshafa Genzat.Genz. f. 139 ; Maʃshafa Genzat.Genz. f. 140 ; ኢኮነ፡ ሥጋ፡ ዘእግዚአብሔር፡ ቃል፡ አላ፡ ሰብአ፡ ነሥአ፡ οὐ σάρξ ὁ τοῦ Θεοῦ λόγος ἀλλὰ τὸν ἄνθρωπον ἀνειληφώς ( hominem assumsitla), Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 8.
c)sumerelacibum, potum vel caperela: Evangelium Joannis.Joh. 19,30 .
5)acciperela,
a)rem oblatam vel datam ( annehmende): ይኄይስ፡ ውሂብ፡ እምነሢእ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 19 ; Actus apostolorum.Act. 20,35 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,7 ; ንሣእ፡ አምኃየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,11 ; ቤዛ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,32 ; ሕልያነ፡ liber Jobi.Job 36,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,23 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,6 ; cumc. እምነ፡ , እምኀበ፡ , በኀበ፡ pers.: Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,4 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 12,3 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,35 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 23,13 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,31 ; Amosi prophetia.Am. 5,11 ; እምገጸ፡ ዚአሁ፡ እነሥእ፡ (v. እትዌከፍ፡ ) liber Jobi.Job 42,8 .
subts., plerumque m.
1)comminutumla, pulvisla, κονιορτός Deuteronomium.Deut. 9,21 .
3)massa farinaceala σταῖς Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,34 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 13,8 ; φύραμα Numeri, liber Pentateuchi.Num. 15,19 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 15,20 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 7,28 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,6 ; 1 not able to find explanation in abbreviation listCor. 5,7 ; እምሐሪፅ፡ ልዉስ፡ ἀπὸ φυράσεως στέατος Hosea.Hos. 7,4 . not able to find explanation in abbreviation listPraeterea 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 17,18 legitur ፲ ሐሪፀ፡ ሐሊብ፡ decem massae lactis coactila, δέκα τροφαλίδες τοῦ γάλακτος , הֶחָלָב חֲרִיצֵי (de quod videasvid.Ges. thes. p. 526; Ges. thes. p. 527, qui etiam كَرِيصٌ caseus mollislahuc refert. Praeterea ܓܪܺܝܨܬܳܐ frustum massae, placentalacomparare juvat. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ሐሪፅ፡ ብ፡ ዳቄት፡ (v. ደቌት፡ ).
quadril. I [fortasse e ብህለ፡ propagatum; praeter formam Imperfecti quadriliteris convenientem ይተነብል፡ etiam formae ይትነበል፡ et ይትነብል፡ (pro ይትነብህል፡ ?) occurrunt, videasvid.ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 5,20 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 6,20 ]
1)oratorislavel interpretis vice fungila, legatum essela, legationem obirela, πρεσβεύειν ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 6,20 ; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 5,20 .
2)intercederela, deprecarila, orare prolaaliquo, construitur cumc.c. በእንተ፡ pers., ut: (clerici) ይተነብሉ፡ በእንቲአክሙ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 8 ; (Maria) ተንብሊ፡ በእንቲአነ፡ Deg.; vel cumc. ለ፡ pers., ut: ad Hebraeos epistola.Hebr. 7,25 ; Platt; Chrys. crebro; ተንብሉ፡ ሊተ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 3 Enc.; cumc. ኀበ፡ ejus, quem precibus adeunt: ሰአሎ፡ ለጊዮርጊስ፡ ከመ፡ ይተንብል፡ በእንቲአሁ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 7 ; ማርያም፡ ትተነብል፡ ለደቂቀ፡ እጓለ፡ እመሕያው፡ ኀበ፡ ወልዳ፡ Sx. not able to find explanation in abbreviation listMij. 21 ; ተንብሎ፡ intercessiola, Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 5.
3)intercessionelaalicujus utila, adirelaaliquem deprecatoremlavel patronumla, cumc. ኀበ፡ vel በ፡ pers., ut: ሰይጣን፡ አኀዛ፡ ወኀነቃ፡ ወተንበለት፡ ኀበ፡ መልአክ፡ ክቡር፡ ሚካኤል፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 12 ; ነሥአት፡ ሥዕሎ፡ ለመልአክ፡ ከቡር፡ ሚካኤል፡ ወተንበለት፡ ቦቱ፡ ወአንበረቶ፡ ዲበ፡ እንግድዓሃ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 12.
vel ሎሰ፡ I,1[i.q. amh. ለወሰ፡ , hebr. לוּשׁ , aram. ܠܳܫ ; arab. لُوَاثٌ farina, quae sub massa in mensa spargiturla; لَاثَ miscuit, contaminavit vestem lutola; volutavit buccam in adipela; conferascfr.etiam عَلَثَ et ለፈጸ፡ ] subigere massamla, depserela: ነሥአት፡ ኀሪጸ፡ ወሎሰት፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 28,24 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 13,8 ; ለዊሶሙ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 6,14 ; ሎሰ፡ ጽቡረ፡ ልምሉመ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,7 (v. አጽበረ፡ ).
Substantivumsubst.(quod Lud. scriptura ጻኅብ፡ a I ጻሕብ፡ distinxit), plerumque m. , pluralisPl. አጽሕብት፡ , etiam ጻሕባት፡ [ ܨܶܚܒܳܐ חִצְבָּא ?] vas figlinumlavel testaceumlain genere, urceusla, lagenala, amphoralain specie, ጻሕብ፡ ስቁር፡ ἀγγεῖον Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,14 ; Jeremiae prophetia.Jer. 18,4 ; Jeremiae prophetia.Jer. 31,11 ; ጻሕብ፡ ዘለምንትሂ፡ ኢይበቍዕ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 31,38 ; ጻሕብ፡ ዘልሕኵት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 30,14 ; Hezekielis prophetia.Hez. 4,9 ; አጽሕብት፡ σκεύη κεράμου Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,28 ; Jeremiae prophetia.Jer. 31,12 varia lectiovar.; ነሥአት፡ ክልኤተ፡ አጽሕብተ፡ ወይን፡ ἀγγεῖα Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,18 ; κεράμιον ጻሕብ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,10 ; ጻሕብ፡ ወይን፡ (v. ጻሕባት፡ ምሉኣነ፡ ወይን፡ ) Jeremiae prophetia.Jer. 42,5 ; ጻሕበ፡ ማይ፡ Marci Evangelium.Marc. 14,13 ; Lucae evangelium.Luc. 22,10 ; አጽሕብት፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 47. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ጻሕብ፡ ብ፡ ዝብድይ።
not foundsubst. λίτρα ( ܠܺܝܛܪܳܐ לִיטְרָא رَطْلٌ ); pondus est, communi Abyssinorum usu receptum, de quo Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ልጥር፡ ዘ፡ ፲ወ፪ ወቄት፡ i.e. duodecim uncias continesla(consentiente Isenbergiolain lexiconlex.amh. p. 12): ምእት፡ ልጥር፡ Evangelium Joannis.Joh. 19,39 ; ነሥአት፡ ዕፍረተ፡ ልጥረ፡ λίτραν μύρου Evangelium Joannis.Joh. 12,3 ; ፲፻ ልጥረ፡ ወርቅ፡ χρυσοῦ λίτραι Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 20 ; ( stipendium ei statuitla) ፫፻ ልጥረ፡ ብሩር፡ not able to find explanation in abbreviation listGad. T.H. ; Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 18. pluralisPl. ልጥራት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 13. In Rad.d'AbbadieAbb.: ለጠረ፡ ብ፡ መዘነ፡ (cfr. رَطَلَ ). n. 63
I,1[ נָשָׂא , etiam نَاشَ نَأَشَ نَشَأَ ; amh. ነሣ፡ ] SubjunctivusSubj. ይንሣእ፡
1)susciperela, tollerela, elevarela( videasvid. አንሥአ፡ II,1): ነሥአኒ፡ መንፈስ፡ ἀνέλαβέ με πνεῦμα Hezekielis prophetia.Hez. 11,1 ; ነሥእዎ፡ እምነ፡ ብሔር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 49,14 ; ( Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,24 ); ንሥኡ፡ ትእምርተ፡ ለአሕዛብ፡ ἐξάρατε Jesaiae prophetia.Jes. 62,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 6,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,12 (v. አንሥኡ፡ ); Jeremiae prophetia.Jer. 28,27 ; lapidem Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,21 varia lectiovar.; in specie
b)susciperelavel capesserelamunus, officium: ነሥአ፡ ሢመተ፡ F.M. 6,4; እምቅድመ፡ ይንሥኡ፡ ሢመተ፡ ዲቁና፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 6,5 .
c)assumere vel tollere verbum in os vel labia, efferendilavel proferendilacausa: ትነሥእ፡ በአፉከ፡ ሥርዐትየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 49,17 ; ንሥኢ፡ ሰቆቃወ፡ በከናፍርኪ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 7,29 .
2)auferrela,
4)sumerela, Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 11,31 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,3 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 7,9 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 16,33 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 19,6 ; ፍሕም፡ ዘነሥአ፡ በጕጠት፡ n. 636 እምውስተ፡ ምሥዋዕ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 6,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 38,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 47,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 50,9 ; ነሥአ፡ በእደዊሁ፡ እሳተ፡ ወመጥባሕተ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; ነሥአት፡ ጸበርተ፡ ውስተ፡ እዴሃ፡ Judith liber apocryphus.Judith 15,12 ; ዕጕረ፡ ወርቅ፡ ነሢኦ፡ ውስተ፡ እዴሁ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,20 ; cumc. እምነ፡ vel እምውስተ፡ partitivo: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,20 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 28,11 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,7 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 19,4 ; cumc. እምነ፡ , እምላዕለ፡ , እምኀበ፡ , በኀበ፡ , እምውስተ፡ ejus a quo vel unde aliquid sumitur Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,2 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,3 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 35,5 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 7,34 ; ኢትንሣእ፡ እምኔሁ፡ ርዴ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,36 ; Josuae liber.Jos. 7,11 ; Zachariae prophetia.Zach. 6,10 ; Evangelium Joannis.Joh. 16,14 ; cumc. ለ፡ alicui, ut: ይንሥኡ፡ ሎሙ፡ ሰረገላተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 45,19 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 9,8 ; Josuae liber.Jos. 4,3 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 5,4 ; et cumc. ለ፡ ad introducendum objectum alterum vel praedicativum, ut: ይነሥእ፡ አዋልዲክሙ፡ ለመጽዕጣት፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 8,13 .
b)cumc. ኀበ፡ , ad se sumerela, assumerela: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,9 ; ነሣእካሁ፡ ኀቤከ፡ (sc. Deus mortuum) Maʃshafa Genzat.Genz. f. 139 ; Maʃshafa Genzat.Genz. f. 140 ; ኢኮነ፡ ሥጋ፡ ዘእግዚአብሔር፡ ቃል፡ አላ፡ ሰብአ፡ ነሥአ፡ οὐ σάρξ ὁ τοῦ Θεοῦ λόγος ἀλλὰ τὸν ἄνθρωπον ἀνειληφώς ( hominem assumsitla), Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 8.
c)sumerelacibum, potum vel caperela: Evangelium Joannis.Joh. 19,30 .
5)acciperela,
a)rem oblatam vel datam ( annehmende): ይኄይስ፡ ውሂብ፡ እምነሢእ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 19 ; Actus apostolorum.Act. 20,35 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,7 ; ንሣእ፡ አምኃየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,11 ; ቤዛ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,32 ; ሕልያነ፡ liber Jobi.Job 36,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,23 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,6 ; cumc. እምነ፡ , እምኀበ፡ , በኀበ፡ pers.: Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,4 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 12,3 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,35 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 23,13 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,31 ; Amosi prophetia.Am. 5,11 ; እምገጸ፡ ዚአሁ፡ እነሥእ፡ (v. እትዌከፍ፡ ) liber Jobi.Job 42,8 .
I,1[ נָשָׂא , etiam نَاشَ نَأَشَ نَشَأَ ; amh. ነሣ፡ ] SubjunctivusSubj. ይንሣእ፡
1)susciperela, tollerela, elevarela( videasvid. አንሥአ፡ II,1): ነሥአኒ፡ መንፈስ፡ ἀνέλαβέ με πνεῦμα Hezekielis prophetia.Hez. 11,1 ; ነሥእዎ፡ እምነ፡ ብሔር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 49,14 ; ( Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,24 ); ንሥኡ፡ ትእምርተ፡ ለአሕዛብ፡ ἐξάρατε Jesaiae prophetia.Jes. 62,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 6,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,12 (v. አንሥኡ፡ ); Jeremiae prophetia.Jer. 28,27 ; lapidem Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,21 varia lectiovar.; in specie
b)susciperelavel capesserelamunus, officium: ነሥአ፡ ሢመተ፡ F.M. 6,4; እምቅድመ፡ ይንሥኡ፡ ሢመተ፡ ዲቁና፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 6,5 .
c)assumere vel tollere verbum in os vel labia, efferendilavel proferendilacausa: ትነሥእ፡ በአፉከ፡ ሥርዐትየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 49,17 ; ንሥኢ፡ ሰቆቃወ፡ በከናፍርኪ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 7,29 .
2)auferrela,
4)sumerela, Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 11,31 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,3 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 7,9 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 16,33 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 19,6 ; ፍሕም፡ ዘነሥአ፡ በጕጠት፡ n. 636 እምውስተ፡ ምሥዋዕ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 6,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 38,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 47,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 50,9 ; ነሥአ፡ በእደዊሁ፡ እሳተ፡ ወመጥባሕተ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; ነሥአት፡ ጸበርተ፡ ውስተ፡ እዴሃ፡ Judith liber apocryphus.Judith 15,12 ; ዕጕረ፡ ወርቅ፡ ነሢኦ፡ ውስተ፡ እዴሁ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,20 ; cumc. እምነ፡ vel እምውስተ፡ partitivo: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,20 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 28,11 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,7 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 19,4 ; cumc. እምነ፡ , እምላዕለ፡ , እምኀበ፡ , በኀበ፡ , እምውስተ፡ ejus a quo vel unde aliquid sumitur Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,2 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,3 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 35,5 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 7,34 ; ኢትንሣእ፡ እምኔሁ፡ ርዴ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,36 ; Josuae liber.Jos. 7,11 ; Zachariae prophetia.Zach. 6,10 ; Evangelium Joannis.Joh. 16,14 ; cumc. ለ፡ alicui, ut: ይንሥኡ፡ ሎሙ፡ ሰረገላተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 45,19 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 9,8 ; Josuae liber.Jos. 4,3 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 5,4 ; et cumc. ለ፡ ad introducendum objectum alterum vel praedicativum, ut: ይነሥእ፡ አዋልዲክሙ፡ ለመጽዕጣት፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 8,13 .
b)cumc. ኀበ፡ , ad se sumerela, assumerela: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,9 ; ነሣእካሁ፡ ኀቤከ፡ (sc. Deus mortuum) Maʃshafa Genzat.Genz. f. 139 ; Maʃshafa Genzat.Genz. f. 140 ; ኢኮነ፡ ሥጋ፡ ዘእግዚአብሔር፡ ቃል፡ አላ፡ ሰብአ፡ ነሥአ፡ οὐ σάρξ ὁ τοῦ Θεοῦ λόγος ἀλλὰ τὸν ἄνθρωπον ἀνειληφώς ( hominem assumsitla), Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 8.
c)sumerelacibum, potum vel caperela: Evangelium Joannis.Joh. 19,30 .
5)acciperela,
a)rem oblatam vel datam ( annehmende): ይኄይስ፡ ውሂብ፡ እምነሢእ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 19 ; Actus apostolorum.Act. 20,35 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,7 ; ንሣእ፡ አምኃየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,11 ; ቤዛ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,32 ; ሕልያነ፡ liber Jobi.Job 36,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,23 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,6 ; cumc. እምነ፡ , እምኀበ፡ , በኀበ፡ pers.: Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,4 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 12,3 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,35 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 23,13 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,31 ; Amosi prophetia.Am. 5,11 ; እምገጸ፡ ዚአሁ፡ እነሥእ፡ (v. እትዌከፍ፡ ) liber Jobi.Job 42,8 .
praepositiopraep.separ., cujus forma abbreviata et inseparabilis est እም፡ ( gramm.§ 164,3). In libris mss. antiquioribus: እምነ፡ , in recentioribus እም፡ frequentius occurrit. Pro እምነ፡ antiquitus usitatum erat እምኔ፡ ut Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 20,5 F. Pronomina suffixa ope vocalis êlasibi subjungit, ut እምኔየ፡ , እምኔከ፡ al. ( gramm.§ 167,3), rarissime sine êla, ut እምኖሙ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 1,7 . Forma እም፡ si verbo a litera መ፡ incipienti praefigitur, non bis sed semel tantum exscribitur, ut እምነ፡ ሞቱ፡ vel እሞቱ፡
1)significat discessumla, distantiamla, separationemlaab aliquo: ala, dela, exla: የኀልቁ፡ ኃጥኣን፡ እምድር፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,40 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,36 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 17,14 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 27,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,15 ; ተዘርዉ፡ ኵሉ፡ ሕዝብ፡ እምኔሁ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 13,8 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 13,11 ; አይቴ፡ አሐውር፡ እመንፈስከ፡ n. 192Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,6 ; በዐሡር፡ መዋዕል፡ እምኮሬብ፡ Deuteronomium.Deut. 1,2 ; ኢኮኑ፡ ርሑቃነ፡ እምድር፡ Evangelium Joannis.Joh. 21,8 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 37,22 . Frequentissimus est hic praepositionis usus post verba absentiae, distantiae, separandi, recedendi, fugiendi, mittendi, removendi, rapiendi, revertendi, mutandi, prohibendi, deficiendi et aberrandi, desistendi, cessandi, exinaniendi, quiescendi, occultandi; huic usui vicinus est usus post verba timendi, cavendi, nec non expergiscendi, convalescendi et medendi, purgandi.
a)praemittitur nominibus loci et spatii, ut significet non tantum directionem, unde aliquid veniat vel fiat, ut እምርሑቅ፡ e longinquolaliber Jobi.Job 2,11 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,3 ; እለ፡ እምቅሩብ፡ οἱ ἐγγίζοντες Jesaiae prophetia.Jes. 33,13 ; እምላዕሉ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 27,51 ; እምሥራቅ፡ ፀሐይ፡ ወእስከነ፡ ዐረብ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 112,3 al., sed etiam partem vel regionem, alaqua vel versuslaquam aliquid sit: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 7,16 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 14,29 ; እምፀጋሙ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 18,4 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 4,6 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,11 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,20 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 38,2 ; Evangelium Joannis.Joh. 19,18 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 22,2 ; videasvid.etiam praepositiones compositas: እምቅድመ፡ , እምድኅረ፡ , እምታሕተ፡ ; nec non terminum, trans quem sit vel a quo incipiat aliquid: ላዕሉ፡ እምኔሁ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 39,3 ; አፍአ፡ እምጥቅም፡ ἔξωθεν τοῦ τείχους Jeremiae prophetia.Jer. 21,4 ; ውስጠ፡ እምነ፡ መንጦላዕት፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 16,12 ; እምነ፡ እስከ፡ inde a – usque adlaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 6,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,17 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,12 ; Deuteronomium.Deut. 4,32 .
b)nota locutionem adverbialem: መካን፡ እመካን፡ e loco in locumla, ut: ዘይትፋለስ፡ ሀገር፡ እምሀገር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,31 ( videasvid.infra not able to find explanation in abbreviation listNr. 5, a): sed etiam እመካን፡ መካነ፡ e loco in locumla, ut: መልአ፡ ምድረ፡ ስብሐቲሁ፡ እምወሰን፡ ወሰነ፡ implevit terram gloria tua a finibus ad fineslaEncomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 24 Enc.
c)nonnumquam, omisso verbo removendi vel prohibendi, in structuris praegnantibus እምነ፡ eundem significatum habet, qui ei post verba prohibendi convenit; dixeris eum negativumlaet sejunctivumla: ተፈጽመ፡ አፈ፡ አራዊት፡ እምነቢብ፡ obturatum est os bestiarumla(prohibitus) a loquendolai.e. ute ne loquerenturlaKufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 15 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,17 ; ተገመንኩ፡ እምኔከ፡ polluta sum tibila(interdicta) Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 119 sequensseq.; videasvid.etiam ሐሰ፡ ; ኀደረ፡ ህየ፡ እምዔሳው፡ ወልዱ፡ habitavit ibi, procul a filio suolaKufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 107 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 72,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,2 ; { Maʃshafa Genzat.Genz. f. 120 ; Maʃshafa Genzat.Genz. f. 121 ( videasvid. sub በሃም፡ ); Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,15 ( videasvid. sub ፅሩዕ፡ ); F.N. 10,8 ( videasvid. sub የዋሂ፡ ).
d)post verba carendila, ut Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 23 videasvid. sub አጽምአ፡ ; M.M. f. 36 videasvid. sub ጽሙእ፡ ; nec non varia exempla sub ጾመ፡ et ጾም፡ }.
2)significat egressumlae loco, persona, re: exla, abla: ፃእ፡ እምነ፡ ምድርከ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,1 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 22,15 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,19 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 39,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 41,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 79,9 ; Evangelium Joannis.Joh. 6,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,34 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,42 ; Matthaei Evangelium.Matth. 18,34 . Frequentissimus est hic usus, potissimum post verba egrediendi, surgendi, germinandi, expellendi, extrahendi, eripiendi, al. Deinde adhibetur denotandis
d)auctori, alaquo aliquid factum est: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,36 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 8,6 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 2,14 ; Matthaei Evangelium.Matth. 1,20 ; cumc.verbo passivo: እምኔሁ፡ ተቀጽዑ፡ ዐናብርት፡ liber Jobi.Job 9,13 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,11 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 2,13 . Memorabile est compistum በእምነ፡ , quod in Cyr. satis frequenter occurrit, alias a me quidem nusquam repertum est: ኵሉ፡ በእምኔሁ፡ ወቦቱ፡ ἐν αὐτῷ καὶ δι᾽ αὐτοῦ Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 18 ; ኵሉ፡ ቦቱ፡ ወበእምኔሁ፡ ተፈጥረ፡ πάντα δι᾽ αὐτοῦ καὶ εἰς αὐτὸν ἔκτισται Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 22 ; ኵሉ፡ በእምኔሁ፡ ቆመ፡ πάντα ἐν αὐτῷ συνέστηκε Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 22 ; አብ፡ ይሁብ፡ በረከቶ፡ በእምኔሁ፡ ለወልድ፡ διανέμει ὁ πατὴρ δι᾽ υἱοῦ τὰ ἀγαθά Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 46 ; al.
k)conditionila, in qua tamquam in fundamento nitens aliquis agit: ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 2,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 2,23 .
3)significat partemlaex toto exemtam: ፩ እምኔሆሙ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,2 ; መኑ፡ እምክልኤሆሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 21,31 ; ክልኤቱ፡ እምኔክሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 18,19 ; Marci Evangelium.Marc. 6,15 ; Lucae evangelium.Luc. 11,1 ; Ruth liber biblicus.Ruth 4,2 .
a)omisso vocabulo numerum definienti, significat: aliquidla, aliquidla, aliqua parsla, ut: ሰይጣን፡ ይወዲ፡ እምኔክሙ፡ ውስተ፡ ሞቅሕ፡ e vobislascilicetsc.aliquotlaApocalypsis Joannis.Apoc. 2,10 ; 2 Evangelium Joannis.Joh. 4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,19 ; ዘይጸውር፡ እምኵሉ፡ በረከተ፡ ግብጽ፡ gestanslaaliquid e bonis AegyptilaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 45,23 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 7,19 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 12,4 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 19,23 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 16,26 .
b)partitive satis frequentatum est post verba ነሥአ፡ , ወሀበ፡ , ኀርየ፡ , በልዐ፡ , ሰትየ፡ , ተርፈ፡ , አትረፈ፡ , መልአ፡ , ጸግበ፡ et ea quae similem habent significatum.
c)hoc እምነ፡ partitivum etiam aliam praepositionem sibi praemissam tolerat, ut: ይቤ፡ አረጋዊ፡ ለእምጠቢባን፡ uni e sapientibuslaMashafa Falasfa.Fal. f. 60.
4)usurpatur comparativela: praela; quamla; et comparativo et superlativo denotando adhibetur; et cum adjectivis participiisque et cum verbis conjungitur: ዐቢይ፡ እምነ፡ major quamlaJosuae liber.Jos. 19,9 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 38,26 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 12,3 ; ሠናይት፡ እምአንስት፡ pulcherrima mulierumlaCanticum Canticorum.Cant. 1,8 ; Lucae evangelium.Luc. 1,28 ; ትጠብብ፡ እምኵሉ፡ አርዌ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,1 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 34,19 ; Marci Evangelium.Marc. 4,31 ; ያፈቅሮ፡ እምነ፡ diligebat cum magis quamlaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 37,3 ; እምኵሉ፡ ጽድቅ፡ ትመውእ፡ ὑπὲρ πάντα νικᾷ ἡ ἀλήθεια Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 3,12 ; ለከ፡ ይበጽሐከ፡ እምነ፡ ኵሉ፡ ሰብእ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,13 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 8,10 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 41,12 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,19 (20); እምነ፡ ክልኤሆሙ፡ ብእሲት፡ እንተ፡ ሠናይ፡ ልባ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 40,19 -27.
a)post እምነ፡ comparativum alias praepositiones et genitivi notam ( ዘ፡ ), quae secundum enuntiationis structuram rei comparatae praemittendae erant, omittere licet: Matthaei Evangelium.Matth. 5,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 18,13 , quamquam etiam retineri possunt: ይኄይስ፡ ነቢር፡ ውስተ፡ ገዳም፡ እምስለ፡ ብእሲት፡ መግእዝት፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 21,19 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 25,24 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,19 .
5)Transfertur ad tempusla: inde ala, exla, abhincla: Marci Evangelium.Marc. 10,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 15,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 48,15 ; Zachariae prophetia.Zach. 7,5 ; Judicum liber.Jud. 16,17 ; እምትካት፡ Matthaei Evangelium.Matth. 13,25 ; እምዓለም፡ Jeremiae prophetia.Jer. 2,20 ; እምይእዜ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 23,39 ; እምቅድመ፡ ዓለም፡ inde ab initio mundilaMatthaei Evangelium.Matth. 24,21 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,4 ; እምኔሁ፡ deindelaJacobi epistola.Jac. 4,14 romanae editionisrom.; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 83,5 ; እምዝ፡ post haecla, deindela, deincepsla, tuncla, tumlaMatthaei Evangelium.Matth. 2,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,5 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,11 al. ( videasvid. ; videasvid. አሜሃ፡ , ሶቤሃ፡ ); እምዘ፡ et n. 194 እምአመ፡ ex quola(tempore) Lucae evangelium.Luc. 8,27 ; Matthaei Evangelium.Matth. 11,1 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,22 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 19,1 al. ( videasvid. ዘ፡ ); liber Jobi.Job 31,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 44,7 ( videasvid. አመ፡ ); እምነ፡ statim postlaLeviticus, liber Pentateuchi.Lev. 27,17 ; እምሰሚዐ፡ ቃሉ፡ audita ejus vocelaEncomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 25 Enc. In specie nota
b)etiam locutionibus adverbialibus in Accusativo positis, ut: ይእተ፡ አሚረ፡ , ይእተ፡ ዕለተ፡ haec praepositio praefigitur: እምይእተ፡ ዕለተ፡ (v. ዕለቲ፡ ዕለት፡ ) not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,64 ; እምይእተ፡ አሚረ፡ (v. እምይእቲ፡ አሚር፡ ) Regum liber biblicum I.1 Reg. 16,13 annotatioann.30, 25; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 2,22 (cfr. እስከ፡ ; et እምድኅረ፡ ሕቀ፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 80 ; et ለለ፡ ) not foundPraep. እምነ፡ pronomino relativo ዘ፡ postponere licet, ut: ዘእምነ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 33,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,13 . not foundPraep. እምነ፡ aliis praepositionibus praefigitur, ut: ላዕለ፡ , መልዕልተ፡ , መንገለ፡ , ማእከለ፡ , መትሕተ፡ , ቅድመ፡ , በይነ፡ , ኀበ፡ , ታሕተ፡ , ውስተ፡ , ዐውደ፡ , ዲበ፡ , ድኅረ፡ q.v.; et conjunctionibus, ut: ቅድመ፡ , አመ፡ , , ዘ፡ , ድኅረ፡ q.v.
III,1(Pass. a ነሥአ፡ ; differt a ተንሥአ፡ , sed in libris Mss. crebro cum ተንሥአ፡ confunditur)
2)capila, comprehendila, sumila, assumila: ይትነሣእ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 8,4 varia lectiovar.; ተንሥኦ፡ (sic) ትትነሣእ፡ συλλήψει συλληφθήσῃ Jeremiae prophetia.Jer. 41,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 45,23 ; Threni, liber biblicus.Thren. 4,20 ( ተንሥአ፡ ); Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 12 ( እምብእሲሃ፡ ወፅአት፡ ወተንሥአት፡ ) et Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 14 ( ምድር፡ እንተ፡ እምኔሃ፡ ተንሣእከ፡ ); ዘተነሥአ፡ እምኔሁ፡ ብእሲ፡ ὁ παρ᾽ αὐτοῦ ( τοῦ Λόγου ) ληφθεὶς ἄνθρωπος (assumtus) Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 85 ; at ዘተንሥአ፡ ሰብእ፡ ὃν δὲ ἀνέλαβε ἄνθρωπον ( ὁ Λόγος ) Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 8.
Substantivumsubst., fere ubique m. , sing.et collatio, -is vel collectivum, -ecoll., pluralisPl. ገጻት፡ [etymon non liquet; quaeritur annon cum ܚܙܳܐ חָזָה componendum sit, quamquam etiam ea, quae Arabum lexicographi de غَضَاضٌ notant, respiciendum videtur]
1)faciesla, bestiarum liber Jobi.Job 41,4 ; liber Jobi.Job 41,5 ; Hezekielis prophetia.Hez. 1,10 ; hominum, angelorum, Dei: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,16 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,1 ; ይከድኑ፡ ገጾሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 6,2 ; እምኵሉ፡ ገጽ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 25,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,3 ; ገጽ፡ et ገጻት፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 27,19 ; ከመ፡ ኣስሕቶ፡ በገጽየ፡ Judith liber apocryphus.Judith 13,16 ; ከደነኒ፡ ኀፍረት፡ ገጽየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,17 ; liber Jobi.Job 6,28 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,23 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,17 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,68 ; Jacobi epistola.Jac. 1,23 ; 2 not able to find explanation in abbreviation listCor. 4,6 ; Evangelium Joannis.Joh. 11,44 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 1,16 ; n. 1209 ወድቀት፡ በገጻ፡ Ruth liber biblicus.Ruth 2,10 ; Judith liber apocryphus.Judith 9,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; ሰገደ፡ በገጹ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 26,39 ; ይወድቁ፡ በገጻቲሆሙ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 60 ; ይትኀፀቡ፡ ገጻቲሆሙ፡ ወእገሪሆሙ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 129.
a)vultusla: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,7 ; ግሩመ፡ ገጽ፡ Deuteronomium.Deut. 28,50 ; ልቡ፡ ለሰብእ፡ ይዌልጦ፡ ገጾ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,25 ; ይመይጥ፡ ገጾ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,18 ; እምገጹ፡ ይትዐወቅ፡ ጠቢብ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,29 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,17 ; በገጽ፡ ንጹሕ፡ liber Jobi.Job 33,26 ; ገጽ፡ ብሩህ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,26 ; ዘይገብር፡ ምጽዋተ፡ እንዘ፡ ይበርህ፡ ገጹ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 174 ; ብርሃነ፡ ገጽከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 4,7 ; ወድቀ፡ ገጽከ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,6 ; ወድቀ፡ ገጽየ፡ በገዓር፡ liber Jobi.Job 9,27 ; ኢትወድቅ፡ ገጽከ፡ Judith liber apocryphus.Judith 6,9 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 1,18 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,16 .
b)oculila, aspectusla, conspectusla: ይሢም፡ ገጾ፡ ኀቤከ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 6,27 ; ኢያጸንዕ፡ ገጽየ፡ ላዕሌክሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 3,12 ; Lucae evangelium.Luc. 9,51 ; Lucae evangelium.Luc. 9,53 ; ሜጠ፡ ገጸ፡ እምነ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 3,6 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 24,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,30 ; ኀቤየ፡ ገብአ፡ ገጾሙ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 2,15 ; ኣቀውም፡ ገጽየ፡ ላዕለ፡ ብእሲ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 20,5 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 20,6 ; ገጸ፡ እግዚአብሔር፡ ኀበ፡ እለ፡ ይገብሩ፡ እኩየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 33,17 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,12 ; እፎ፡ ኣሌዕል፡ ገጽየ፡ ቅድመ፡ ኢዮአብ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 2,22 ; አትሐታ፡ ገጾን፡ Lucae evangelium.Luc. 24,5 ; ለጊዜ፡ ገጽከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 20,9 ; Threni, liber biblicus.Thren. 4,16 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,15 ; ለርእየ፡ ገጽ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 24,5 .
α)coramla, sive: በገጸ፡ ኵሎን፡ Matthaei Evangelium.Matth. 26,70 ; sive: ውስተ፡ ገጹ፡ ለሰብእ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 23,14 , sive ቅድመ፡ vel በቅድመ፡ ገጸ፡ ጲላጦስ፡ Actus apostolorum.Act. 3,13 ; ad Galatas epistola Pauli.Gal. 2,11 ; Zachariae prophetia.Zach. 3,1 ; al.
β) ቅድመ፡ ገጸ፡ antelaMatthaei Evangelium.Matth. 11,10 ; Lucae evangelium.Luc. 9,52 .
γ) እምነ፡ ገጸ፡ (ex Hebraismo i.q. מִפְּנֵי ) vel እምቅድመ፡ ገጸ፡ sive e conspectulaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 16,8 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,11 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 1,9 ; vel procul a conspectulaApocalypsis Joannis.Apoc. 12,14 ; Judicum liber.Jud. 9,21 ; sive ablaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 4,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,21 ; እምገጸ፡ እዴከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 15,17 ; sive a partelaActus apostolorum.Act. 3,19 vel antelaActus apostolorum.Act. 7,45 ; sive praela, obla, propterla: እምገጸ፡ ዐመፃ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 57,1 ; እምገጸ፡ እሳት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 64,2 .
c)speciesla, formala, aspectusla, hominis, ut: ሜጠ፡ ገጾ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 21,13 ; ὄψις Regum liber biblicum I.1 Reg. 16,7 ; ገጸ፡ ዘማ፡ ኮንኪ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 3,3 ; ለገጽ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 5,12 ; rerum: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 16,3 ; Lucae evangelium.Luc. 12,56 ; እምነ፡ ከንቱ፡ ዘአልቦቱ፡ ገጸ፡ ἐξ ἀμόρφου ὕλης Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 11,18 ; specieslaoppositum, -o, -nituropp.vero: በገጸ፡ ጽድቅ፡ sub specie veri Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 338 ( videasvid. sub አገጸወ፡ ); etiam specieslai.e. res visala: ὄψις Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 17,6 .
α)effigiesla, imagola: ዘውእቱ፡ ገጹ፡ ለእግዚአብሔር፡ ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,6 romanae editionisrom.; Christus est ገጹ፡ ወአርአያሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ χαρακτὴρ καὶ ἀπαύγασμα τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Reg. f. 26.
β)specieslavel facieslaalicujus respiciendalavel reverendala: ዘያከብር፡ ገጸ፡ ልሂቅ፡ Deuteronomium.Deut. 28,50 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 19,32 ; ይትቄበሎ፡ ለገጽየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,21 ; in malam partem: ኢትኩን፡ ለገጸ፡ ሰብእ፡ ሃይማኖትክሙ፡ Jacobi epistola.Jac. 2,1 ; ፍርሀተ፡ ገጽ፡ (i. fere q. ነሢአ፡ ገጽ፡ ) F.N. 43,3; ነሢአ፡ ገጽ፡ faciemlavel personamlaalicujus admitterelai.e. respicerela, rationem haberelaalicujus, ( temerela) faverelaalicui, partiumlastudio ducila: Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 3,25 ; ኢትንሣእ፡ ገጸ፡ በፍትሕ፡ Deuteronomium.Deut. 1,17 ; liber Jobi.Job 13,10 al. ( videasvid. sub ነሥአ፡ ), vel አድልዎ፡ ለገጽ፡ Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; አልቦ፡ ነሢአ፡ ገጽ፡ ወአልቦ፡ አድልዎ፡ ለገጽ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 30 al. ( videasvid. sub አድለወ፡ ).
γ)respectuslaqui habetur alicujus, gratialavel auctoritaslaqua quis valet apud aliquem: ወሀበኒ፡ እግዚአብሔር፡ ገጸ፡ ወሞገሰ፡ ቅድመ፡ χάριν καὶ μορφήν Tobit, liber apocryphus.Tob. 1,13 ; ገጸ፡ ብነ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ παῤῥησίαν Epistola Joannis I.1 Joh. 3,21 ; 1 Evangelium Joannis.Joh. 5,14 ; ከመ፡ ንርከብ፡ ገጸ፡ Epistola Joannis I.1 Joh. 2,28 ; 1 Evangelium Joannis.Joh. 4,17 .
2)facieslaalicujus i.e.
a)is ipsela, aliquis praesensla: ገጽከ፡ የሐውር፡ ምስሌሆሙ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,11 ; እሬኢ፡ ገጸከ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,26 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 46,30 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 10,28 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,20 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 3,13 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 14,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 18,10 ; Actus apostolorum.Act. 20,25 ; Actus apostolorum.Act. 20,38 ; ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2,1 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 2,17 ; አነ፡ በገጽ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 10,1 ; ኢያአምሩኒ፡ በገጽየ፡ non norunt me de facielaad Galatas epistola Pauli.Gal. 1,22 ; n. 1210 ለገጽ፡ 1 ad Thessalonicenses epistolae Pauli I, II.Thess. 2,17 ; ዘእንበለ፡ ኀፍረት፡ ትቤሎ፡ በገጽ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,13 ; ገጸ፡ በገጽ፡ facie ad faciemla, de facielaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 32,31 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,11 ; Deuteronomium.Deut. 34,10 ; Judicum liber.Jud. 6,22 ; Jesaiae prophetia.Jes. 34,15 ; Hezekielis prophetia.Hez. 20,35 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 25,17 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 13,12 ; መልአከ፡ ገጽ፡ angelus facieila(qui coram Deo ipso stat) Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 31.
b)personala: መድኀኔ፡ ገጽየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 41,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 41,16 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 42,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 48,11 ; እምተግሣጸ፡ ገጽከ፡ ይትሀጐሉ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 79,17 ; አርአያ፡ ገጹ፡ ὑποστάσεως ad Hebraeos epistola.Hebr. 1,3 romanae editionisrom.; ገጸ፡ እገሌ፡ F.N. 27 ( videasvid. sub ተድኅነ፡ ); አኮ፡ ፍልጣን፡ በገጻት፡ አላ፡ በሀብታት፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 32 ; አስተርአየ፡ በመዋዕሊሁ፡ (sc. Dionysii Patriarchae Alx.) ገጻት፡ ብዙኃት፡ በእንተ፡ ሃይማኖት፡ (ut Thnetopsychitae, Origenistae, Sabelliani al.) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 13.
β)persona Christi (e duabus naturis unita): በገጸ፡ ክርስቶስ፡ ἐν προσώπῳ Χριστοῦ Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 19 ; ፩ ገጸ፡ ነአምኖ፡ ለእግዚእነ፡ ኢያሱስ፡ ክርስቶስ፡ ἐν ἑνὶ προσώπῳ νοούμενον τὸν Κύριον ἡμῶν πιστεύομεν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. f. 98 ; falluntur qui docent ከመ፡ ሰብእ፡ ፍሉጥ፡ ውእቱ፡ ክርስቶስ፡ ወኀደረ፡ ላዕሌሁ፡ እግዚአብሔር፡ ቃል፡ ወቦቱ፡ ድማሬ፡ ባሕቲታ፡ ለገጸ፡ ሰብእ፡ በኀበ፡ ቃለ፡ እግዚአብሔር፡ μόνην ἔχων τὴν ἐν προσώποις ἕνωσιν πρὸς τὸν ἐκ τοῦ θεοῦ λόγον Cyr. de r. fid. f. 54.
γ)personae SS. Trinitatis: ፪ ገጽ፡ በበአካሎሙ፡ δύο πρόσωπα διῃρημένα κατὰ τὴν ὑπόστασιν Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 3 ; ገጻተ፡ ሥላሴ፡ Sx. Patr. Enc.; al.
3)Facieslarei i.q.
c)pars anteriorla, Jeremiae prophetia.Jer. 1,13 .
β) እምገጸ፡ ex adversola, ut: ነፋስ፡ እምገጾሙ፡ ውእቱ፡ ἐναντίος Marci Evangelium.Marc. 6,48 ; vel እንተ፡ ገጸ፡ , ut: እንተ፡ ገጸ፡ አረፍት፡ አፍአ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 23,21 .
d)ratiola, modusla, respectusla( Hinsichtde, Rücksichtde, Gesichtspunktde): በምንትኒ፡ ገጽ፡ ዘኮነ፡ ( in irgend welcher Rücksicht oder Weisede) Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 10,5 ; በዝንቱ፡ ገጽ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 13,9 ; በእንተ፡ ገጻተ፡ ተዋስቦ፡ ወውእቱ፡ ፲ወ፩ ገጽ፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 24,4 ; በቍዔታ፡ ለምጽዋት፡ በብዙኅ፡ ገጻት፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 16 .
e)latusla, parsla( Richtungde, Seitede): ክልኤሆሙ፡ ገጻት፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 36, 24 in C secundumsec.text. hebr.; እምገጸ፡ ላዕሉ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,14 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,18 -23; ውስተ፡ ገጸ፡ አፍአ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,4 ; መንገለ፡ ገጽ፡ ዘአፍአ፡ Liturgia Gregorii.Lit. Greg. ; እምገጸ፡ ደቡብ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 1,14 ; μέρος Jesaiae prophetia.Jes. 17,24 ; እምአርባዕቱ፡ ገጹ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 40,47 ; እንተ፡ ካልእ፡ ገጽ፡ ἀλλαχόθεν Evangelium Joannis.Joh. 10,1 ; ወሖረ፡ እንተ፡ ካልእ፡ ገጽ፡ not able to find explanation in abbreviation listGad. T.H. ; ፬ ገጸ፡ ምድር፡ quatuor plagae mundila, Lud.; Acc.et st.c. ገጸ፡ i.q. versusla: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,18 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,22 .
f)locusla, τόπος Lucae evangelium.Luc. 10,32 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 14,9 ; በውስተ፡ ብዙኅ፡ ገጽ፡ πολλαχόθεν (sc. hoc elucet) not able to find explanation in abbreviation listChrys. f. 5 ; በብዙኅ፡ ገጽ፡ πολλαχοῦ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 3 ; በብዙኅ፡ ገጸ፡ መካን፡ multis in locis Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 10 ; locus libri vel scripti, Lud. Comm. hist. p. 502 Nr.|37.
gaṣṣ
Leslau
አመጽለወ፡ ገጾ ʾamaṣlawa gaṣṣo he had a sad countenanceen, videasvid. አመጽለወ፡ 370a
አሠነየ፡ ገጾ፡ ʾaśannaya gaṣṣo he was friendlyen, videasvid. አሠነየ፡ 531b
Cross-references: for መስተቃትላነ፡ ገጽ፡ videasvid. መስተቃትል፡ (TraCES)
Substantivumsubst., fem. , nonnisi in singularissing., usitatum (pro pluralisPl.frequentant አንስት፡ vel አንስትያ፡ ); in Vocativo ብእሲቶ፡ (ut Judith liber apocryphus.Judith 11,1 ; Lucae evangelium.Luc. 13,22 ; Lucae evangelium.Luc. 22,57 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,21 ; Evangelium Joannis.Joh. 20,13 ; Evangelium Joannis.Joh. 20,15 ) vel ኦብእሲቶ፡ ( Evangelium Joannis.Joh. 2,4 ; Matthaei Evangelium.Matth. 15,28 ; Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 15 )
1)feminala, mulierla, plerumque adulta, sive nupta, sive innupta: ብእሲት፡ ድንግል፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,13 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 15,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,5 ; Esther, liber biblicus.Esth. 2,4 ; በእደ፡ ብእሲት፡ ἐν χειρὶ θηλείας Judith liber apocryphus.Judith 13,15 ; ልህቀ፡ አጥባትኪ፡ ወኮንኪ፡ ብእሲተ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 16,7 ; ብእሲት፡ ሐፃኒት፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 2,7 ; ብእሲት፡ ፅንስት፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,22 ; ብእሲ፡ ወብእሲት፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,28 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,29 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 35,25 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 12,2 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 18,17 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 18,19 ; ብእሲት፡ ትክት፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 20,18 ; ብእሲት፡ ዘማ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,7 ; Deuteronomium.Deut. 22,5 ; ብእሲት፡ ነቢይት፡ Judicum liber.Jud. 4,4 ; አሐቲ፡ ብእሲት፡ Judicum liber.Jud. 9,53 ; Ruth liber biblicus.Ruth 3,8 ; ብእሲት፡ መበለት፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 14,5 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 11,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,28 ; ብእሲተ፡ ኀይል፡ Ruth liber biblicus.Ruth 3,11 . Passim: unaquaequela, quaelibetlaut Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 3,22 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,2 .
2)uxorla, conjuxlaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 2,22 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,24 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2, 25; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 11,29 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,3 ; ብእሲት፡ እንተ፡ ተኀድግ፡ ምታ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,22 ; ብእሲተ፡ ሕፅንከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 9,1 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,26 ; Jeremiae prophetia.Jer. 3,1 ; ብእሲትከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 127,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 108,8 ; Malachiae prophetia.Mal. 2,14 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,19 ; አውሰበ፡ ብእሲተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 25,1 ; ነሥአ፡ ብእሲተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,34 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 28,1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 25 ; ኮነተኒ፡ ብእሲትየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,12 ; ነሣእካሃ፡ ትኩንከ፡ ብእሲተ፡ Deuteronomium.Deut. 21,11 ; Deuteronomium.Deut. 21,13 ; Deuteronomium.Deut. 22,19 ; ኢትንሣእ፡ ብእሲተ፡ ለወልድየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,4 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,46 ; etiam de concubina et de sponsa Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,21 ; ብእሲተ፡ አቡከ፡ noverca tualaLeviticus, liber Pentateuchi.Lev. 18,8 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 18,11 ; Deuteronomium.Deut. 23,1 ; crebro nuptala, maritalaappellatur ብእሲተ፡ ብእሲ፡ Deuteronomium.Deut. 5,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,2 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 6,24 ; liber Jobi.Job 31,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 9,9 ; vel ብእሲተ፡ ባዕድ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 9,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 41,20 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 41,21 .
not foundsubst.locus commorationisla, domiciliumla: ነፍስ፡ እመ፡ ተፈልጠት፡ እምሥጋ፡ በሞት፡ ገብአት፡ ኀበ፡ ብርሃን፡ ዘውእቱ፡ ማኅደራ፡ ወምህላዋ፡ ወፍግዓሃ፡ ወተድላሃ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. ; (Darius) ነሥአ፡ ሀገረ፡ ባቢሎን፡ ወተወፈየ፡ ምህላወ፡ ብልጣር፡ ወነበረ፡ ዲበ፡ ዐራቱ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 276.
Substantivumsubst.pluralisPl. ምኅፃባት፡
1)locus lotionisla, balneumla, lavacrumla, piscinala(pecorum): Canticum Canticorum.Cant. 4,2 ; Canticum Canticorum.Cant. 6,6 ; I Salâm ad Mariam I, II, III; numerus significat strophas.Sal. Mar. 13 ( መራዕይ፡ እለ፡ ወፅአ፡ እምኅፃብ፡ ); ቤተ፡ ምኅፃብ፡ F.N. 11; ሖረ፡ ውስተ፡ ምኅፃብ፡ Lud. e V.S.; ዮርዳኖስ፡ ምኅፃብ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 11 Enc.
2)labrumla, pelvisla, λουτῆρες Paralipomenon liber II.2 Par. 4,14 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 4,16 ( ምኅፃባተ፡ እግር፡ ወምኅፃባተ፡ እደው፡ ); Christus ነሥአ፡ ለንጸ፡ ወወደየ፡ ማየ፡ ውስተ፡ ምኅፃብ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 17.
not foundn. peregr., scilicetsc.linteumla, λέντιον : Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 7 ; መክፌ፡ ለንጽ፡ Evangelium Joannis.Joh. 13,4 ; መዝመዘ፡ በለንጽ፡ Evangelium Joannis.Joh. 13,5 ; et ex his locis Joanneis sumtum crebro occurrit in Did., Mavâs. et aliis libris. Pro ለንጽ፡ nonnumquam etiam ለንጼዎን፡ reperitur, ut: Christusla ነሥአ፡ ለንጼዎን፡ ወኀፀበ፡ እግረ፡ አርዳኢሁ፡ Mavâs. 52. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: መክፌ፡ ለንጽ፡ ትብልያ፡ ብ፡ ወገረት፡ ; aliudla: ለንጽ፡ ዘ፡ የኤሺ፡ ወገረትሂ፡ ይ፡ ; aliudla: ለንጽ፡ ዘ፡ የሽሕ።
I,1[amh. ጠመ፡ , ጠመጠመ፡ ; etiam Aethiopice ጠመ፡ occurrit Regum liber biblicum IV.4 Reg. 2,8 varia lectiovar.]
1)convolverela, complicarela: ትጠውሞሙ፡ ἑλίξεις ad Hebraeos epistola.Hebr. 1,12 ; ነሥአ፡ ሐሜላቶ፡ ወጦማ፡ (v. ወጠማ፡ ) εἵλησε Regum liber biblicum IV.4 Reg. 2,8 ; Deg.
2)ut videtur obturarela, obstruerela: ይጠውም፡ (var. pro ይመይጦሙ፡ ἀποτρέπει ) ቃሎሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,29 .