Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

quadril. II, et አምዐርዐረ፡ quinquel. II.

1)dulcem reddere^la, edulcare^la, obdulcare^la: እንተ፡ ለጊዜሃ፡ ታምዐርዕሮ፡ ለጕርዔከ፡ ; (ed ; ait in cod. Stuttg. ታመዐርሮ፡ ); ኢያማዕርር፡ ጕርዔየ፡ ጸቃውዐ፡ ዘማ፡ ብእሲት፡ Enc.; Enc.

2)dulcedinem producere i.e. dulcem esse^la: ከመ፡ ያምዐርዕር፡ ጕርዔከ፡ . – : ታመዐርር፡ ዘ፡ ምራቅ፡ ቅውኅጥ፡ (male).

ʾamāʿrara , ʾamʿarʿara , አማዐርዐረ፡ ʾamāʿarʿara

Grébaut
አማዐርዐረ፡ ʾamāʿarʿara , II, ያመዓረዕር፡ , ያማዐርዓር፡ «adoucir^fr, rendre doux comme le miel^fr» ― አጣፈጠ፡ Ms. BNFabb217, fol. 44r.
Les quinql. II, አምዐርዐረ፡ () and አማዐርዐረ፡ (J. d’Urbin) présentent une forme l’égèrement différente. 106

Leslau
አምዐርዐረ ʾamʿarʿara , ( 106) አማዐርዐረ፡ ʾamāʿarʿara sweeten^en, be sweet^en, find pleasure^en 327a

አማዕረረ

quadril. II, et አምዐርዐረ፡ quinquel. II.

2)dulcedinem producere i.e. dulcem esse^la: ከመ፡ ያምዐርዕር፡ ጕርዔከ፡ . – : ታመዐርር፡ ዘ፡ ምራቅ፡ ቅውኅጥ፡ (male).

ʾamāʿrara , ʾamʿarʿara , አማዐርዐረ፡ ʾamāʿarʿara

Leslau
አምዐርዐረ ʾamʿarʿara , ( 106) አማዐርዐረ፡ ʾamāʿarʿara sweeten^en, be sweet^en, find pleasure^en 327a

አምጐጸ

II,1: ሊቃናተ፡ ኢታመጕጽ፡ πρεσβυτέρῳ μὴ ἐπιπλήξῃς et ዘያመጕጽ፡ ሊቃናተ፡ Notio ex his locis haud satis certe definiri potest ob ambiguitatem vocis ἐπιπλήσσειν , quae

1)incutere^la

2)increpare^la, objurgare^lasignificat. Collatis arab. verbis مَقَطَ percussit fuste; humi prostravit; iratus fuit^laalicui; وَقَذَ , وَقَطَ et وَقَظَ vehementer percussit, prostravit humi^la, وَقَذَ IV male affectum reliquit^laaliquem, verbo Aethiopico significatio vim inferre, insultare^laattribuenda fuerit. Ludolfus ait: „ objurgavit et quidem acriter^la.“ – : ታመጕጽ፡ ዘ፡ ታስተቈጥዕ፡ ; aliud^la: ታስተቃልል፡ ወቦእለሂ፡ ታስትት፡ ; aliud^la: ታጻላ።

ʾamgʷaṣa , አመጐጸ፡ ʾamagʷaṣa , ʾamaggʷaṣa , አመጐፀ፡ ʾamgaʷaḍa

Grébaut
አመጐጸ፡ ʾamaggʷaṣa II,2 ያሜጕጽ፡ , ያመጕጽ፡ «exciter à l’indignation^fr» ― አስቈጣ፡ Ms. BNFabb217, fol. 47r.
115

Leslau
አምጐጸ፡ ʾamgʷaṣa , (, ) አመጐጸ፡ ʾamagʷaṣa , አመጐፀ፡ ʾamgaʷaḍa same as መጐጸ magʷaṣa ; also causative 333a

ነቋር

1)luscus^la, cocles^la, ; .

2)caecus^la, ታመጽኡ፡ ነቋረ፡ ለመሥዋዕትየ፡ .

አምጽአ

II,1venire facere^lavel jubere^lai.e.

a)afferre^la, adducere^la, secum ferre^laet rei: ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; n. 227 ኢያምጻእኩ፡ ምስሌየ፡ ; ; ; አምጽአት፡ ቅድሜሁ፡ ; ኣመጽእ፡ እኪተ፡ እመደቡብ፡ ; ውስተ፡ ትፍሥሕት፡ ኢታምጽእ፡ ሐዘነ፡ ; deferre^lamarito dotem: ትሎት፡ ዘአምጽአት፡ ኀቤሁ፡ F.N. 24,7.

b)offerre^lamunera, sacrificia ; ; ; ; ; ; .

c)adducere super aliquem^laaliquid, rei et ላዕለ፡ vel ዲበ፡ pers., ut: ኀጢአተ፡ ; ; መርገመ፡ ; ማየ፡ አይኅ፡ ; ; እኩየ፡ ; ; እዴየ፡ ; መዋዕለ፡ ; ; መቅሠፍተ፡ ; ለ pers. .

d)evenire jubere^la, eventum dare^la: አነ፡ ኣመጽእ፡ ነገርየ፡ ለዛ፡ ሀገር፡ ; ነበብኩ፡ ወአምጻእኩ፡ ; .

e)nasci^lavel oriri facere^lavel jubere^la, i.e. excitare^la, procreare^la: ἐξεγείρειν ; አምጽአ፡ ነፋሰ፡ ; ታመጽእ፡ ጽልመተ፡ ; አዝልፎ፡ ስካር፡ ያመጽእ፡ ኮብሰ፡ ወሞተ፡ ግብት፡ ወፈጸንተ፡ F.N. 50.

f)afferre^la, proponere^la, in medium proferre^lasermonem, argumentum, exemplum: ; ; አምጽአ፡ ጥያቄ፡ Chrys., creberrime; አኀዘ፡ ጳውሎስ፡ ያምጽእ፡ ትእምርተ፡ እምሥርዐተ፡ ደብተራ፡

ʾamṣǝʾa

Grébaut
አምጽአ፡ ʾamṣǝʾa II,1 ያመጽእ፡ , ያምጽእ፡ «faire venir^fr, apporter^fr» ― አመጣ፡ Ms. BNFabb217, fol. 48r.
118

Leslau
አምጽአ ʾamṣǝʾa bring^en, offer^en, cause to happen^en, bring about^en, raise up^en, convey^en (a thing to a place), put forth^en 369b

ተሙዝ

vel ታሙዝ፡ [ תַּמּוּז ܬܳܡܽܘܙܳܐ ]

1)numinis Phoenicum^la .

2)nomen mensis Syrorum^laet Judacorum quarti^la: በራብዕ፡ ወርኅ፡ ዘውእቱ፡ ወርኀ፡ ተሙዝ፡ ; .

አመከረ

II,2explorare^la, examinare^la, probare^la, experimento probare^la, tentare^la(in bonam et malam partem) δοκιμάζειν , πειράζειν ,

a)rei: እዝን፡ ነገረ፡ ያሜክር፡ ; ; በእሳት፡ ያሜክርዎ፡ ለወርቅ፡ ; ; ; ሶበ፡ አመከርኩ፡ ፍኖቶሙ፡ ; ; ; ; ; ; አሕጻሁ፡ ዲቤየ፡ አመከረ፡ .

b): መጽአት፡ ከመ፡ ታመክሮ፡ በ፡ ; ናሜክሮ፡ እመ፡ ይትዔገሥ፡ መንፈሱ፡ ; ; ታሜክሮ፡ በተግሣጽ፡ ; በብዝኀ፡ ነገር፡ ያሜክረከ፡ ; እምነ፡ ግዕዙ፡ ያሜክርዎ፡ ለሰብእ፡ ; አመክሮሙ፡ ለአግብርቲከ፡ ዐሡረ፡ መዋዕለ፡ ; ; አመኪሮ፡ ሰብእ፡ ርእሶ፡ ይብላዕ፡ ; ; ; . In specie dicitur de Deo, qui hominum animos examinat, explorat ; eosque probat vel tentat: ; ; ; ; ; ; ; de Satana, qui homines tentat ; ; Sx. Enc.; al.; de hominibus, qui (dubitantes) Deum tentant: ; ; ; ; .

ʾamakkara

Grébaut
አመከረ፡ ʾamakkara II,2 ያሜክር፡ , ያመክር፡ «faire donner la question^fr, éprouver par des supplices^fr» ― መከራ፡ አሰጠ፡ , አስፈተነ፡ , አስጠበሰ፡ Ms. BNFabb217, fol. 43r.
102

Leslau
አመከረ ʾamakkara causative of { መከረ makkara }; also test^en, try^en, tempt^en, examine^en, prove^en, explore^en 341a

ተምሪን

tamrin (personal name) ‘Tamrin^de’ 12a l. 26; 12b l. 13; 13b l. 8; 28a l .9; 33b l. 19ff; 55b l. 10 (ed.) ታምሪን፡ tāmrin 12a l. 24; 12 n. 19; 28 n. 7; 33 n. 57; 55 n. 42 (ed.)

አስሐተ

II,1

1)errare^lavel oberrare facere^la(a recta via abducere): አስሐቶሙ፡ ውስተ፡ በድው፡ ; አስሐቶሙ፡ ἀπῴκισεν αὐτούς ; : ዘያስሕቶ፡ ፍኖተ፡ ለዕዉር፡ ; ; et እምነ፡ viae: .

2)in errorem inducere^la, seducere^la, decipere^la, in specie: in peccatum inducere^la, scandalizare^la: πλανᾶν ; ኢያስሕትከ፡ ንጉሥ፡ ; ; ad peccatum: ; ; ; ; ; ለብዙኃን፡ አስሐቶሙ፡ ትዝህርቶሙ፡ ; ኢትበል፡ እግዚአብሔር፡ አስሐተኒ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ኢታስሕት፡ ርእሰከ፡ μὴ ἁμαρτύνε ; ; ἀπατᾶν እመቦ፡ ዘአስሐቶ፡ በልብየ፡ በጽሚት፡ ; ተሠነየት፡ ጥቀ፡ እስከ፡ ታስሕት፡ ዐይኖሙ፡ ለዕደው፡ ; ; ; ; virginem ; ኢያስሕትከ፡ μή σε ἐκκλινάτω ; ታምጽእ፡ ሊተ፡ ዘያስሕታ፡ ለዐይንየ፡ ( μετεωρισμοί ); ኢያስሕቱክሙ፡ ሐሳውያነ፡ ነቢያት፡ ἀναπείθειν ; σκανδαλίζειν ; .

3)in lapsum^lavel infortunium inducere^la: እመ፡ አስሐተከ፡ ; ; παγιδεύειν .

አርአያ

, plerumque m.

1)imago^la, similitudo^la, species^la( ὁμοιότης , εἰκών ) ; ; ; ; ገብሮ፡ በአርአያ፡ ዚአሁ፡ ; ( εἰκών ); ; ከመዝ፡ አርአያ፡ አምሳለ፡ ስብሐቲሁ፡ ; Christus አርአያሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ ; አርአያ፡ ገጹ፡ χαρακτὴρ τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ ; መልክዐ፡ አርአያሁ፡ ለዘወለዶ፡ χαρακτὴρ τῆς ὑποστάσεως τοῦ γεννήσαντος αὐτόν

a)effigies^la, imago picta^la ; sculpta^la .

b)passim usurpatur praepositionis et conjunctionis instar

α) በአርአያሆን፡ secundum similitudinem earum^la( ἐπί ) ; .

β) አርአያ፡ ceu^la, tamquam^la, instar^la, quasi^la ; አርአያ፡ ብዙኅ፡ ዝናም፡ magnae pluviae instar^la ; አርአያ፡ ይነውም፡ ዘልፈ፡ tamquam semper dormiret^la ; አርአያ፡ ዘ፡ eodem modo quo^la p. 502 n. 39.

2)norma^la; forma^lavel species^larei ab artifice imitandae, παράδειγμα ; ; አርአያ፡ ምስለ፡ ቀዳሚ፡ አርአያሁ፡ ይዔሪ፡ ἡ εἰκὼν ὡς τὸ ἀρχέτυπον ; etiam norma^ladoctrinae .

3)exemplum^la, exemplar^la

a)ad imitandum propositum ( παράδειγμα , τύπος ) ; ኮነ፡ አርአያ፡ ለዓለም፡ ከመ፡ ይነስሑ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ኩኖሙ፡ አርአያ፡ ;

b)ad terrendos et admonendos alios, spectaculum^la: ; ; ; ይከውኑ፡ አርአያ፡ ለኵሉ፡ ዘሥጋ፡ εἰς ὅρασιν .

c)libri (transcriptum), apographum^la: ወሀቦ፡ አርአያሃ፡ ( ለመጽሐፍ፡ ) ያርእያሃ፡ ለአስቴር፡ ; አርአያ፡ መጽሐፉ፡ ለኤርምያስ፡ ἀντίγραφον ἐπιστολῆς

4)typus^laaliam rem significans, ὑπόδειγμα ; አርአያ፡ ወጽላሎት፡ (rerum futurarum) ; ; et antitypus^la (coll. ).

5)passim i.q. ርእየት፡ facies^la, species^la, ut: ታሤኒ፡ ገጻ፡ ወታሰረጕ፡ አርአያሃ፡

አርመመ

II,1

A)intransit.

1)tacere^la, conticescere^la, silere^la, { σιωπᾶν } ; ; ; ሀሎ፡ ዘያረምም፡ እንዘ፡ ጠቢብ፡ ውእቱ፡ ; ; ; ; ; ; ; እንበለ፡ አርምሞትኪ፡ ; ; ; { σιγᾶν } ባዕል፡ ለእመ፡ ነበበ፡ ኵሉ፡ ያረምም፡ ; ; ; ; አርምሚ፡ ; አርመመ፡ ኵሉ፡ σιγὴ ἐγένετο ; ; ; ; praeterea: አርመመ፡ ስብሐቲነ፡ ; ከመ፡ እጸመም፡ ወኣርምም፡ ; አፉሁ፡ ያረምም፡ ; παύεσθαι ; አርምም፡ ; ; ይሴብሑከ፡ መላእክት፡ በኢያርምሞ፡ ; de fluctibus: አርመመ፡ ማዕበል፡ ; አርምሞ፡ silentium^la .

a) እምነ፡ , ut: አርመመት፡ እንከ፡ እምባርኮ፡ ; አርምሞ፡ እምጋእዝ፡ ; አርመመ፡ ጦቢት፡ እምኀበ፡ ይጼሊ፡ .

b) እንዘ፡ , ut: ኢታረምም፡ እንዘ፡ ትበክዮ፡ .

c) ለ፡ i.e. vel tacite exspectare^la: ታረምም፡ ለመድኀኒተ፡ እግዚአብሔር፡ ; vel tacite ferre^laaliquem, non obstare ei: ; .

d)cum silentio praeterire^la παρόψεται .

2)silere^la, quiescere^la, quietum et tranquillum se tenere^la, ἡσυχάζειν ; ; ; ኢያረምም፡ ወኢያዐርፍ፡ ; ; ; ኵላ፡ ምድር፡ ትነብር፡ ወታረምም፡ ; ; ዕሩፋን፡ እለ፡ ያረሙ፡ ἡσυχάζοντες ἐν ἡσυχίᾳ ; አርመመ፡ ባሕር፡ .

B)transit.

1)tacere facere^la, ad silentium redigere^la: አርምም፡ አፉከ፡ ; አርመሞሙ፡ ለሰብእ፡ ; ኦአፍ፡ አመ፡ ያረምመኪ፡ ሞት፡ እፎ፡ ትከውኒ፡ ; ያርምም፡ n. 276 ልሳኖ፡ እምእኪት፡ .

2)tranquillare^la, sedare^la: ዘያረምማ፡ ለባሕር፡ ; .

ሎለወ

quadril. I [i.q. لَأْلَأَ fulsit, arsit; motitavit^la(caudam ب ) et لَعْلَعَ micuit^laII linguam exseruit^la] proprie dicitur de vibratione^laet micatu^la; inde

1)transit. refulgere facere^la, micare facere^la, illuminare^la, inflammare^la: ትሎሉ፡ ክቡተ፡ ፍጥረተነ፡ φλογίζουσα .

2)motitare^lalinguam: ተመን፡ ለወለወ፡ (legas ለውለወ፡ ) ልሳኖ፡ ከመ፡ ይቀልጵጶ፡ ; ለውለወ፡ ልሳኖ፡ ከይሲ፡ M.M. f. 84; M.M. f. 306. – : ታረምጾ፡ ወትሎሉ፡ ዘ፡ ትተኵሰው፡ ; aliud^la: ትሎልዎ፡ ዘ፡ ትለበልበዋለች፡ ; aliud^la: ትሎሉ፡ ዘ፡ ትለይ።

አርመፀ

II,1adurere^la, exurere^la, extorrere^la(„proprie dicitur de sole fervido“, Lud.): ታረምፆ፡ ለሥጋነ፡ , ubi vulgata ἡ σπιλοῦσα ὅλον τὸ σῶμα habet, sed Aethiops σκελοῦσα legisse videtur. – : ታረምፆ፡ ዘ፡ ትተኩስ፡ ታልህብሂ፡ (v. ታልሕምሂ፡ ) ይ፡ ; aliud^la: ታረምፆ፡ ወትሎሉ፡ ዘ፡ ትተኵሰው፡ ; aliud^la: ታረምፆ፡ ብ፡ ትተኵሰዋለች።

አርመፀ

አርሥአ

II,1senescere facere^la: ዘእንበለ፡ ይብጻሕ፡ ጊዜሁ፡ ያረሥእ፡ ትካዝ፡ ; (mulier maligna) ታረሥእ፡ ውርዝውና፡ ምታ፡

አርስሐ

II,1

1)squalidum^la, sordidum reddere^la, inquinare^la, polluere^la: አልባሰ፡ ; ታረስሕ፡ አፉከ፡ በኵስሕ፡ φύρεις βορβόρῳ τὸ στόμα ; ; አሌ፡ ሎቱ፡ ዘአርስሐ፡ ሥጋሁ፡ በፍትወተ፡ ዝሙት፡ ; እለ፡ ያረስሑ፡ ሥጋሆሙ፡ በሕልመ፡ ሌሊት፡ F.M. 13; sensu ethico: ; መብዝኅቶሙ፡ ለሰብእ፡ ያረስሑ፡ ነፍሶሙ፡

2)reum convincere^la, condemnare^la: አርስሖሙ፡ ዳንኤል፡ እምቃሎሙ፡ ; ; ; ;

አርከበ

II,1facere ut aliquis adipiscatur^lavel inveniat^la, , ut: ታረክቦሙ፡ ሕይወተ፡ ለውእቱ፡ ሰብእ፡ ; vel (omisso invenientis): ብዙኀ፡ ሰትይ፡ ኢያረክብ፡ ኀይለ፡ ወኢያኀጥእ፡ ቍስለ፡ ; .

ዐረዘ

I,2vestire^laaliquem, vestitum^lapraebere^lavel parare^laalicui, : maritus ይሴስያ፡ ወይዔርዛ፡ sc. uxorem, ; : ይዔርዙኒ፡ አልባስየ፡ ወመዋጥሕየ፡ ; አውጽኡ፡ ሎሙ፡ ዘይዔርዞሙ፡ ; አልባስ፡ ወክዳናት፡ ዘዐረዘቶን፡ ዶርቃስ፡ Platt. [At amh. ታረዘ፡ vestitu^lacarere^la, nudum^laesse^la, ].

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose