Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

ስ650 back to full list

ሠረቃዊ

1)ad orientem pertinens^la, orientalis^la ;

2)ad ortum pertinens^la: ገብርየ፡ ሠረቃዊ፡ ; ብእሲ፡ ሠረቃዊ፡ (v. ሠርቃዊ፡ ) ስሙ፡ ወይሠርቅ፡ .

śaraqāwi

Leslau
ሠረቃዊ፡ śaraqāwi eastern^en, pertaining to a rising^en, morning star^en 534b

ስማኅ

סוּמְקָא splen^la, lien^la. – : ስማኅ፡ ብ፡ ጣፍያ።

ስማኅ

סוּמְקָא splen^la, lien^la. – : ስማኅ፡ ብ፡ ጣፍያ።

ሲማኮስ

, ስማኮስ፡ Symmachus.

ስማዔ

famae celebritas^la, gloria^la: ይቤ፡ አረጋይ። ኢታውትር፡ ስማዔ፡ እምሰብእ፡

ኬ

particula (inseparabilis) suffixa [sine dubio e forma pleniore, ut כֵּן , extenuata, gramm.§ 64, b; gramm.§ 169, 1]; antecedenti literae ግ , vocali destitutae, assimilare licet literam ከ , ut እኅድጌ፡ pro እኅድግኬ፡ ; at ዑቅኬ፡ . Proprie: sic^la, ita^lai.e.

1)igitur^la,

a)conclusive vel consecutive: ergo^la, itaque^la, οὖν ; ; ; ; ; ; ; ; ; al.; በዝኬ፡ አእምሩ፡ ; ἄρα ; ; ; 1 ; ; ናሁኬ፡ ἄρα οὖν ; ; ὥστε ; ; ; al.; τοίνυν ; ; etiam ubi Graecus particulam respondentem non exhibet, ut: እመኬ፡ አቡክሙ፡ አነ፡ ; እመሰኬ፡ ; እመኬ፡ ; ዮምኬ፡ ; ሰማዕኩኬ፡ ; nec non cum እንከ፡ componitur, ut: ኬ፡ እንከ፡ ; ; ; ; ; እፎኬ፡ quanto^laminus^lavel quanto^lamagis!^la. እፎ፡

b)adhibetur recipiendae orationi (in epanalepsi), igitur^la, inquam^la, ut: ከመዝኬ፡ ውእቱ፡ ቤቶሙ፡ ለዐማፅያን፡ ወዝኬ፡ ውእቱ፡ ግዕዞሙ፡ ; ከማሁኬ፡ ; ; አኮኬ፡ ዘንተ፡ ጾመ፡ ; ; .

c)inservit nectendis sententiis, (ubi ad novi quid proceditur, quod cum iis quae antea dicta sunt quodam consequentiae vel successionis vinculo junctum est), jam^la, jam^lavero^la, porro^la(quare ad vim particulae ኒ፡ et Graecae δέ prope accedit), ut: ወእመኬ፡ ἐὰν δέ ; ; ወእቤሎ፡ ዝኬ፡ ማኅፈድ፡ ምንት፡ ውእቱ፡ ὁ δέ πύργος , φημί , τίς ἐστιν (postquam quid sit ἡ πέτρα καὶ ἡ πύλη explicitum est ) ^b; ወእቤሎ፡ እሊኬ፡ ደናግል፡ መኑ፡ እሙንቱ፡ ^b.

2)sane^la, quidem^la, utique^la, vero^la, ut: ርእዩ፡ እመ፡ ይዌልጡ፡ አሕዛብ፡ አማልክቲሆሙ፡ እንዘኬ፡ (v. እንዘ፡ ኬ፡ ) ኢኮኑ፡ አማልክተ፡ . Crebro usurpatur

a)ad distinguenda vocabula ea, in quae vis orationis cadit: አንቲሂኬ፡ ዘመውኪ፡ καὶ σύ tu^lavero^la ; ; አንኬ፡ ውእቱ፡ ἐγώ εἰμι ; ; ሶቤሃኬ፡ τότε ; ; ዝኬ፡ rom; ወይንኬ፡ አልቦሙ፡ ; ሠናይኬ፡ ቃለ፡ እግዚአብሔር፡ ; advenientes salutantur: ሠናይኬ፡ ምጽአትክሙ፡ ; ውእቱኬ፡ ^a; quare cum particula ሰ፡ (ejusdem fere potestatis) componi solet: አንሰኬ፡ ወ – ሰ፡ ἐγὼ μέν – ὁ δέ ; ; አንትሙሰኬ፡ ὑμεῖς δέ ; ይእዜሰኬ፡ ; ; ; n. 812 ኦሪትሰኬ፡ .

b)ad intendendam orationem, vim praecedentis vocis augendam: vero^la, quaeso^la, ut: ናሁኬ፡ ; ; ; ነዋኬ፡ ; 1 ; in specie in adhortationibus, δή , ut: ; ; ዑቅኬ፡ ; እስኪኬ፡ ; ; ስማዕኬ፡ ; ; ኀልይዎኬ፡ ; አርምምኬ፡ .

መትልው

et መትሎ፡ (pro መትለው፡ )

1)id quod sequitur^la, sequentia^la, caetera^la: ስማዕ፡ መትልወ፡ ዝንቱ፡ ἄκουσον τὰ ἑξῆς ; ; ( τὰ ἀκόλουθα τούτων ); ( ዘንተ፡ ) አናጕንስጢስ፡ ያንብብ፡ ወዘመትልው፡ ቀሲስ፡ ( et sequentia presbyter^lalegat) ; ወመትልወ፡ ዝንቱ፡ et caetera^la Adverbii vel praepositionis loco: deinceps^la, porro^la, proxime post^la, post^la, ut^la: ጽድቀ፡ አቡሃ፡ እዜኑ፡ መትልወ፡ ; ወመትሎሁ፡ ይበል፡ et deinceps dicat^la ; ወመትልው፡ ይበሉ፡ አሜን፡ ; ለዝ፡ መዋኢ፡ እንዘ፡ ይኔጽር፡ አክሊሎ፤ በዕለተ፡ ፈለሰ፡ አዕረፈ፡ መትሎ፡ hujus victoris coronam adspiciens eodem die^la, quo^la(ille) obiit^la, requievit deinceps^la(Lud.: መትልዎ፡ deinceps post cum^la) ; Stephane ዘበመትልወ፡ በዓለ፡ እግዚእከ፡ (i.e. proxime post natalem Christi) ኮነ፡ በዓልከ፡ ; ; መትልወ፡ ዝንቱ፡ post haec^la, p. 500 27; መትልወ፡ ሐጋይ፡ post autumnum^laLud. ex Enc.

2)continua sequela vel consecutio, ordo^la, tenor^la: በበመትልው፡ καθεξῆς ; ; ሥዩማን፡ በበ፡ መትሎሆሙ፡ constituti unusquisque^lasecundum ordinem suum^laLud. e Syn.; በመትልዊሁ፡ secundum ordinem^la vel በመትሎሁ፡ ; ሰላም፡ ለአብርሃም፡ ወለይስሐቅ፡ በመትሎ፤ ወለሣልሳይ፡ ያዕቆብ፡

ቅቡጽ

spe destitutus^lavel dejectus^la, desperatus^la, exspes^la, sive , ut: ስማዕ፡ ቃሎሙ፡ ለቅቡጻን፡ φωνὴν ἀπηλπισμένων ; ሰብእ፡ ቅቡጻን፡ ; ; , ቅቡጸ፡ ተስፋ፡ F.M. 2,11, vel እለ፡ ቅቡጻን፡ ተስፋሆሙ፡ ; Platt; μεμψίμοιροι

ኑኅ

plerumque m. ,

1)longitudo^la, μῆκος

a)spatii: ; ; ; ; ; ; ; ; ; ኑኀ፡ ምድር፡ (var.); ; ; ; ; ; ; ; ; ኢይትዐወቅ፡ ኑኃ፡ ወግድማ፡ ወኢቆማ፡

b)temporis: ወይከውን፡ ኑኃ፡ ለይእቲ፡ ዕለት፡ ከመ፡ ፯ ዓመት፡ ; አልቦ፡ ኑኀ፡ ሕይወቶሙ፡ ; ኑኀ፡ መዋዕል፡ μῆκος βίου i.e. longaevitas^la ; ; ; መጠነ፡ ኑኀ፡ አዝማን፡ እስከ፡ ንሥተተ፡ መቅደስ፡ per totum temporum spatium^la ; በኑኀ፡ vel ኑኀ፡ i.e. per^lavel per totum^la(sc. spatium), ut: በኑኀ፡ ዕለት፡ ; በኑኀ፡ ሌሊት፡ al.; ኑኀ፡ ፫ ዕለት፡ per triduum^la Enc.; Sx. Enc.; .

e)orationis: ኀዲገ፡ ኑኀ፡ ነገር፡ orationis longitudine praetermissa^laCyr. ad

d)patientiae: ሚመጠን፡ ኑኀ፡ ትዕግሥቱ፡ ለእግዚአብሔር፡ .

2)proceritas^la, altitudo^la, ut: corporis humani ; ; ; statuae ; columnae ; arboris ; ስማዕ፡ ጸሎቶሙ፡ ውስተ፡ ኑኀ፡ ሰማይ፡ ; ; ወትትሐነጽ፡ ሀገር፡ በኑኃ፡ ; በኑኅከ፡ ; በኑኀ፡ መዋዕልየ፡ ἐν τῷ ὕψει τῶν ἡμερῶν μου .

3) sensus nominis ኑኅ፡ dubius est. n. 674

nuḫ

Cross-references: for ኑኀ፡ መዐት መዐት፡

ስማዝ

ሠሙዝ፡ ሰሙዝ፡ , nomen plantae palustris: ulva^la, scirpus^la, arundo?^la ውስተ፡ ሰት፡ ወስማዝ፡ ወብርዕ፡ παρὰ πάτυρον καὶ κάλαμον καὶ βούτομον . [A n. 340 مَزَّ مَصَّ ?] – : ስማዝ፡ ዘ፡ ፊላ፡ እንዶድሂ፡ ይ፡ ; aliud^la: ስንድዶ፡ (de ፊላ፡ papyrus^laHarris Reise II p. 225).

ስማዝ

ስሜን

, etiam ሰሜን፡ (Lud., ; Sx. ) regionis montanae Aeth. sǝmen (place name) 68:5 (ed.)

ሰሜን

(forma antiquior ሴሜን፡ , passim ut in ) , תֵּימָן ܬܰܝܡܢܳܐ ٱلْتَّيْمَنُ (de transitu literae ተ in ሰ cfr. ሱራፊን፡ i.e. תְּרָפִים )

2)m. auster^la, ventus meridialis^la .

3)At Abyssinis recentioris aetatis genuina vocis significatio in contrariam abiit: septentrio^la, et vice versa significationem vocis ደቡብ፡ septentrio^la, illi oppositae, in contrariam meridies^laconverterunt, (similem confusionis labem etiam ad vocabulum መስዕ፡ serpisse in annot. ad ). Quam miram significationum permutationem gentibus meridionalis Abyssinae Amharice n. 335loquentibus primis in morem venisse et inde exortam esse, quod ሰሜን፡ voce montes Abyssinae Semên ( ስሜን፡ , olim etiam ሰሜን፡ , ut ) significari opinati essent, equidem in Göttinger p. 1906 demonstrare conatus sum. Exempla hujus confusionis: ; ; ; in libris recentioribus creberrime voci ደቡብ፡ , ut ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; al., et voci መስዕ፡ substituitur, ut ; al.

ስም ስም

nomen^la ሰመየ፡ , plerumque m. , አስማት፡ [ שֵׁם ܫܶܡ إِسْمٌ ]

1)nomen^la ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; , al. sexcenties; ደሴት፡ እንተ፡ ስማ፡ ፍጥሞ፡ ; እምትካት፡ ስምከ፡ ላዕሌነ፡ ; አምኅ፡ ቢጸከ፡ በበአስማቲሆሙ፡ nominatim^la ; ; ; .

a) መኑ፡ ስምከ፡ quod est nomen tuum?^la ; መኑ፡ ስሙ፡ ወመኑ፡ ስመ፡ ወልዱ፡ ; Clem. f. 221 ( መኑ፡ ).

b) ስመ፡ ጥምቀት፡ praenomen^la(baptizato inditum), ut: ስመ፡ ጥምቀቱ፡ ዘሚካኤል፡

c) ዘአልቦ፡ ስመ፡ anonymus^la, ut .

d) በስመ፡ እገሌ፡ nomine et auctoritate^laalicujus: ኢይነግር፡ በስመ፡ ዚአሁ፡ ; ; ; ; .

e)nomen^laopponitur rei: n. 341 ጥበብ፡ በከመ፡ ስማ፡ ይእቲ፡ ; ዐርክ፡ ለስም፡ በከ፡ ዘይትዓረክ፡ ; .

f)nomen^lai.e. signum^lavel monumentum^la ; E.

2)nomen^lai.e. fama^la

a)bona^la, mala^la: ስም፡ ሠናይ፡ ; ; ; እኩይ፡ ; ዘአውፅአ፡ ስመ፡ እኩየ፡ ለቢጹ፡ ; ; ; ; ከመ፡ እግበር፡ ስመ፡ እኩየ፡ ሊተ፡ .

b)fama post mortem^la, memoria^la: እለ፡ ኀደጉ፡ ስመ፡ ክቡረ፡ ; ይወርስ፡ ስመ፡ ዘለዓለም፡ ; ይቀውም፡ ስሙ፡ ለትውልደ፡ ትውልድ፡ ; ኣጠፍእ፡ ስሞሙ፡ ወዘርኦሙ፡ ; እሁቦሙ፡ ስመ፡ ዘለዓለም፡ ; ; ; .

c)nomen celebre^la, fama^la: ዕደወ፡ ስም፡ ; ገብረ፡ ለከ፡ ስመ፡ ዐቢየ፡ ; ገበርከ፡ ለከ፡ ስመ፡ ; ኮነ፡ በከመ፡ ስሙ፡ ዐቢይ፡ ; ውሉድ፡ ወሕንጻ፡ ሀገር፡ ያዐብዩ፡ ስመ፡ ; ኀሊ፡ ስመ፡ ትገብር፡ ለከ፡ . – In libris Mss. ስም፡ passim confunditur cum ስምዕ፡

sǝm

Leslau
አስማተ፡ ሥራይ፡ ʾasmāta śǝrāy magical names^en, magic^en, witchcraft^en, ሥራይ፡ 536a

Cross-references: for ሕስወ፡ ስም፡ ሕስው፡ (Leslau)

ስምን

, octo^la, potissimum nominibus mensurarum junctum: ስምን፡ በእመት፡ ; ; ; .

ስምን

, octo^la, potissimum nominibus mensurarum junctum: ስምን፡ በእመት፡ ; ; ; .

ስምከት

actus innitendi^lavel reclinandi^lain re: ስምከተ፡ መለኮት፡ በዲበ፡ ህላዌሁ፡ ሠናይ፡ ἐστήρικται ἡ τοῦ θεοῦ φύσις ἐν ἰδίοις ἀγαθοῖς Cyr. ad

ስምከት

ተሰምየ

III,1

1)nominari^la, appellari^la, nuncupari^la, dici^la(nomine), se nominari sinere^la( ; ), cognominari^la: ተሰምየ፡ ስሙ፡ ; ; አሕዛብ፡ እለ፡ ተሰምዩ፡ በስምከ፡ ; ከመ፡ ይሰመይ፡ በስምየ፡ ; ; ; ስምከ፡ ተሰምየ፡ ላዕሌነ፡ ; ; ; vel : ከመ፡ ተሰምየ፡ ስሞ፡ ለእግዚአብሔር፡ ላዕሌከ፡ ; ( gramm.§ 192,c); vel Nom. praedicati: ; እምዝ፡ ትሰመዪ፡ ሀገረ፡ ጽድቅ፡ ; ተሰምዩ፡ ትጉሃነ፡ ; ; ; ; ; ዘኢይሰመይ፡ ineffabilis^la ; ልብነ፡ ድንግል፡ ዘተሰምየ፡ ወናግ፡ ሰገድ፡ Ev. Joh. in ; በግምባር፡ ወተሰምዮ፡ re et nomine^la

2)memorari^la, praedicari^la ; .

3)nomine clarum^la, inclytum esse^la: መካን፡ ዘይሰመይ፡ τόπος ὀνομαστός .

ሰመየ

I,1[prima radicis potestas est altum^la, deinde conspicuum esse^la, Ges. thes. p. 1431] ይስሚ፡

1)nomen imponere^la, nominare^la, nuncupare^la, appellare^la, et nominis: ስምከ፡ ዘእግዚአብሔር፡ ሰመየከ፡ ; ይሰምይዋ፡ ለኢየሩሳሌም፡ መንበረ፡ እግዚአብሔር፡ ; ; ; ; ; ; al., vel በ፡ nominis: ሰመያ፡ በስመ፡ ወልዱ፡ ; ዘሰመይክሙ፡ በቅዱስ፡ አስማት፡ ; . At nomen proprium, quo quem nominant, tamquam indeclinabile in nominativo ponere solent: ኢትስምያኒ፡ ኖሔሚን። ስምያኒ፡ መራር፡ ; ; ; al. In phrasi appellavit nomen ejus N.N.^laAethiopes verbo suffigere amant: appellavit eum nomen^la(i.e. nomine^la) ejus N.N.^la, ut: ሰመያ፡ አዳም፡ ስመ፡ ብእሲቱ፡ ሕይወት፡ annot.; ስምዮ፡ ስሞ፡ ኢይዝራኤል፡ . Constr. praegn.: nominando attribuere alicui qualitatem^la: ቦኑ፡ ትሰምዮ፡ ለክርስቶስ፡ መለኮተ፡ . p. 50

2)vocare^la, pronuntiare^lanomen alicujus: ዘእንበለ፡ ያእምር፡ ሕፃን፡ ሰምየ፡ (v. ሰሚየ፡ ) አቡሁ፡ ; ; ; ኢይሰምይዋ፡ በአፉሆሙ፡ ; ኢይሰሚ፡ እንከ፡ ስመ፡ እግዚአብሔር፡ ; praedicare^lavel profiteri^lanomen alicujus .

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose