Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

, cui comparanda sunt عَمَّ et غَمَّ texit^la( عَمِيمٌ plantae longae et perplexae^la, غَمَّ I et VIII longa^la, luxurians fuit^laplanta) et עוּב caligine texit^la, غاب (unde עָבִים ܥܳܒܳܐ غَابٌ Dickicht , densa^laarborum).

ሐቅል

[ ܚܰܩܠܳܐ חַקְלָא ager^la, حَقْلٌ terra arboribus ac domibus nuda, bona, consita^la, حَقْلَةٌ arvum bonum^la; hebr. הֵלֶק , de quo Ges. thes. p. 484] plerumque m. ; አሕቁል፡ et አሕቃል፡ et አሕቅልት፡ , አሕቃላት፡ et አሕቁላት፡

1)ager^la, campus^la(„in genere, includesn silvas, montes caet., oppositus domibus seu oppidis“ Lud.) ἀγρός ; 2 ; አሕቁል፡ ἀγροί et አሕቅልት፡ ; በሐቅል፡ ἐν ἀγρῷ ; ኢትፃኡ፡ ሐቅለ፡ 6,25; ሐቅለ፡ ሞአብ፡ ; ; ; መጽአ፡ ዔሳው፡ እምሐቅል፡ ርኂቦ፡ ; ; πεδίον ; ; ; ; ( montes) ; እለ፡ ይነብሩ፡ ሐቅለ፡ οἱ ἐν τῇ πεδεινῇ ( ዖመ፡ ) ; እምአሕቃላት፡ ወእምአድባር፡ ; አሕቃላት፡ πεδίον ; ; አሕቃላተ፡ በድው፡ τὰ πεδία τῆς ἐρήμου ; አሕቅልት፡ πεδία ; πεδινὴ 10,40; አሕቁል፡ . Praeterea አሕቃላት፡ περίχωρος ; προμαχῶνες ; አብያት፡ እለ፡ ይከውኑ፡ ለንጉሥ፡ በብሔረ፡ ሐቅል፡ ἐν τοῖς ἐποικίοις . Statui constructo subjunctum nomen ሐቅል፡ agrestis^ladenotare solet, ut ሐራውያ፡ ሐቅል፡ , አርዌ፡ ሐቅል፡ , ንዋየ፡ ሐቅል፡ q.v., ብእሴ፡ ሐቅል፡ ἄγροικος ἀνήρ ; . – Deinde campus planus est:

2)loca vasta et deserta^la, eremus^la(sicut ገዳም፡ ): እለ፡ ይነብሩ፡ ሐቅለ፡ οἱ ἐν τῇ ἐρήμῳ ; ; ἡ ἔρημος , αἱ ἔρημοι ; ; ; ሐቅለ፡ ዮርዳኖስ፡ ; ሐቅለ፡ ቃዋስ፡ ; ሐቅለ፡ ዚፋ፡ ; ሐቅለ፡ ሲና፡ ; ; ሐቅል፡ ውእቱ፡ ዝብሔር፡ ἔρημος ; ኮነ፡ ሐቅለ፡ ἔσονται ἔρημοι ; ረሰያ፡ ለኵሉ፡ ዓለም፡ ሐቅለ፡ θεὶς ἔρημον ; አሕጉረ፡ ሐቅል፡ πόλεις ἔρημοι ; በሐቅል፡ ἐν ὁδῷ ἀπροςκόπῳ ; ይበቍል፡ አሕቁሊሃ፡ τὰ ἔρημα αὐτῆς ἀνατελεῖ ; ; ማያተ፡ አሕቃላት፡ ὕδατα ἐρήμου ; አሕቃል፡ ἔρημος ; Joannes Baptista^la ኮከበ፡ አሕቁላት፡ ወገዳማት፡

ḥaql , ʾaḥqul , ʾaḥqāl , ʾaḥqǝlt , ሐቅላት፡ ʾḥaqlāt , ʾaḥqālāt , ʾaḥqulāt

Grébaut
ሐቅል፡ ḥaql , ሐቅላት፡ ʾḥaqlāt , አሕቃል፡ ʾaḥqāl , አሕቃላት፡ ʾaḥqālāt , አሕቅልት፡ ʾaḥqǝlt , አሕቁል፡ ʾaḥqul «désert^fr, bois^fr, pays inhabité^fr» ― ምድረ፡ በዳ፡ , ዱር፡ Ms. BNFabb217, fol. 23v.
50

Leslau
ሐቅል፡ ḥaql ( አሕቃል፡ ʾaḥqāl , አሕቁል ʾaḥqul , አሕቅልት፡ ʾaḥqǝlt ) plain^en, desert^en, wilderness^en, countryside^en, district^en 239b

Cross-references: for ንዋየ፡ ሐቅል፡ ንዋይ፡

ተክል

, m. et fem. (ut ; ; ), አትክልት፡ , rarius ተክላት፡

1)paxillus^la (i.q. መትከል፡ ).

2)plantatio^la, plantarium^la: ዖመ፡ ሐዲስ፡ ተክል፡ ; ተክል፡ እምኀበ፡ እግዚአብሔር፡ .

3)planta^la: ; ትትክሉ፡ ኵሎ፡ ተክለ፡ ወኵሎ፡ ዕፀ፡ ; እኩይ፡ ተክል፡ ገብረ፡ ሥርወ፡ ላዕሌሆሙ፡ ; ተክሉ፡ ὁ βόλος τῆς φυτείας αὐτῆς ; τὰ φυτὰ αὐτοῦ ; ; ; ; ተክላት፡ ; ኢበልዐ፡ ፍሬያተ፡ አትክልት፡ ; ; ; ዐጸደ፡ አትክልት፡ ; ሐዲስ፡ ተክል፡ νεόφυτον ; ; ; Transl.: ተክለ፡ ሰላም፡ ; ተክለ፡ ርትዕ፡ ; ተክለ፡ ጽድቅ፡ ; ; ; ; ; ለተክለ፡ ዘርእ፡ ; አትክልት፡ Did. ; neophytus^la እምሐዲስ፡ ተክል፡ ; (episcopus) ኢይኩን፡ ተክለ፡ ሐዲሰ፡

4)id quod^lacompensationis causa substituitur^la( Ersaz^de); deinde in et ተክለ፡ pro^lavel loco^la: ; ሢም፡ ህየንቴሆሙ፡ ተክሎሙ፡ ; ; .

ቈጽል

, m. et fem. , et , አቍጽል፡ (et ቈጽላት፡ , si quidem pro ያነግፍ፡ ነፋስ፡ ቈላተ፡ legendum videtur ቈጽላተ፡ ) [amh. ቅጠል፡ et ቅጸል፡ ]

1)folium^la, folia^la, frons^la; : ; ቈጽል፡ ዘተነግፈ፡ እምነፋስ፡ ; ; ; ; ; ; ወይከውን፡ ቈጽለ፡ አዕጹቂሁ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ከመ፡ ቈጽለ፡ ዕፅ፡ ዘጽፉቅ፡ ቈጽሉ፡ ; ; ዖመ፡ ቈጽል፡ ; ; ቈጽለ፡ በለስ፡ ( ὄλυνθοι ) ; በኅብስት፡ ወማይ፡ ወቈጽል፡ ; አቍጽል፡ ; ; στοιβάδες ;

2)res foliis similes, ut

a)lamina^la, bractea^la: ቈጽለ፡ ወርቅ፡ πέταλον χρυσοῦν ; ; ( etiam ቀጸላ፡ ); ( አፍረጽ፡ ); στάμνος .

b)folium^lalibri, Lud. sine

ዖም

, m. et fem. , et , ዖማት፡ et plerumque አዕዋም፡ densa arborum^lavel virgultorum^la, saltus^la, silva^la, nemus^la: ἕλος vel ἕλη ( carectum^la); ይበቍል፡ ዖም፡ ውስተ፡ በድው፡ ; ; ; δρυμός , δρυμοί ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ዖም፡ ብዙኅ፡ ; ; ; ተኀብኡ፡ ውስተ፡ ዖም፡ εἰς τὰ ἄλση ; ዖም፡ ገዳም፡ ἄλσος δρυμοῦ ; ይነብሩ፡ ውስተ፡ ዖም፡ ἐν ὕλαις ; ὕλη ; ; አዕዋም፡ ; ነዋኅት፡ አዕዋም፡ ὕψος δρυμοῦ ; ውስተ፡ አዕዋሚሃ፡ ; ዕፀ፡ አዕዋም፡ τὰ ξύλα τοῦ αγροῦ ; ; ዖማት፡

a)lucus^la, deorum: ; ; ;

b)arbores^laet arbor^la(densa, opaca, procera): ዖመ፡ ባሳን፡ δρύες ; ውስተ፡ ዖም፡ ἐν πάσῃ δρυΐ ; ; ላዕለ፡ ኵሉ፡ ዖመ፡ ባሳን፡ ; ታሕተ፡ ኵሉ፡ ዖም፡ ዘቦ፡ ጽላሎተ፡ ξύλου κατασκίου ኵሉ፡ ዖም፡ ጽፉቅ፡ ; ታሕተ፡ ኵሉ፡ ዕፀወ፡ ዖም፡ ξύλου ἀλσώσους ; ዖም፡ ዘይት፡ Lud. ex Org.; in provincia ከተታ፡ homines ዖም፡ n. 995 ዐባየ፡ divinis honoribus afficiebant, Gad. T.H.; አዕዋም፡ (fructiferae) Kuf. p. 47; እለ፡ ያሰግሉ፡ ውስተ፡ አዕዋም፡ ወአእባን፡

ዘይት

, m. et fem. , [ זַיִת ܙܰܝܬܳܐ زَيْتٌ ; de etymo Ges. thes. p. 407]

1)olea^la, oliva^laarbor, sive ዘይት፡ ; ( fem. ); ክልኤ፡ ዘይት፡ ; ተክለ፡ ዘይት፡ ሐዲስ፡ ; ትተክሊ፡ ዘይተ፡ ; ; sive ዕፀ፡ ዘይት፡ ; ; ; ; ; ; ዖመ፡ ዘይት፡ Org.; ዕፀወ፡ ዘይት፡ ; ዕፀዋተ፡ ዘይት፡ ; nonnumquam oleae^la, olivetum^la, ἐλαιών , ዘይት፡ ; ; ; ; አዕጻደ፡ ዘይት ; ; ደብረ፡ ዘይት፡ mons oliveti, ; .

2)oliva^lafructus ; ሕንባባተ፡ ዘይት፡ ; ቅብእ፡ ዘዘይት፡ .

3)oleum^la, olivarum (ubi ዘይት፡ a ቅብእ፡ distinguitur), in genere: ዘይት፡ ዘቀንዲል፡ ; ዘይተ፡ ማኅቶት፡ Enc.; ይውሕዝ፡ እምኔሁ፡ ነቅዐ፡ ዘይት፡ ወዕፍረት፡ ; በከመ፡ ይትረአይ፡ ዘይት፡ በውስተ፡ ማህው፡

4)„Sic quoque vocatur medium temporis quadragesimalis^la, μεσονηστεία , Mitfasten^de“ Lud. e Scal. de Emend. temp. p. 696.

ዘግባ

( m. ), ዘግባት፡ (etiam ዘገባት፡ ; at ዘግበት፡ et ዘግብት፡ quod passim reperitur suspicionem lectionis malae movent), nomen variarum arborum coniferarum, cedrus^la, cupressus^la, taxus^la, ( juniperus^la, pinus^la), κέδρος , እመ፡ ወድቀ፡ ዘግባ፡ (at አርዝ፡ ); ; ከመ፡ ዘግባ፡ ዘሊባኖስ፡ Mâvas. 3; ; ዕፀወ፡ ዘግባት፡ (v. ዘግብት፡ et ዘግበት፡ ) ; ; ; ፈለገ፡ ዘግባት፡ χειμάῤῥους Κέδρων ; ውስተ፡ ቤተ፡ ዘግባት፡ (v. ዘገባት፡ ) ἐν οἴκῳ κεδρίνῳ ; (ubi quidam codices መዛግብት፡ et ዘግብት፡ exhibent); ዕፀወ፡ ዘግባት፡ ξύλα κέδρινα καὶ ἀρκεύθινα καὶ πεύκινα ; δρῦς ; ዕፅ፡ ዘግባ፡ ξύλον δίδυμον (legendum videtur ዕፀ፡ ዘውግ፡ ); ዘግባ፡ ይትመበላኅ፡ እምሥርዉ፡ ; Lud. ex Enc. – Lud. ዘግባ፡ „Aethiopibus arbor est cupresso^lasimilis, ramis et foliis adeo densis, ut solem pariter et pluviam arceant, non tamen erecta est aeque ut cupressus“; etiam et Harris ubi taxus elongata^laexplicatur. zagbā ዖመ፡ ዘግባ፡ ዓቢየ፡ ወልዑለ፡ ያፈልሱ። ‘They move a huge and tall zägba tree^en’ 98 (ed.) , 68 (tr.)

ዖም ዖም

a)lucus^la, deorum: ; ; ;

ዖም

a)lucus^la, deorum: ; ; ;

ዖም

a)lucus^la, deorum: ; ; ;

ዖም

a)lucus^la, deorum: ; ; ;

ዖም

a)lucus^la, deorum: ; ; ;

ዖም

a)lucus^la, deorum: ; ; ;

ጽላሎት

m. et fem. , umbra^la, ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ታሕተ፡ ጽላሎተ፡ ዕፅ፡ ; ; ገብረ፡ ጽላሎተ፡ umbram jecit^la ; ዘይፀብጥ፡ ጽላሎተ፡ ; divinatio e ጽላሎት፡ vetatur

a) ዘቦ፡ ጽላሎተ፡ κατάσκιος umbrosus^la, opacus^la: ዖም፡ ዘቦ፡ ጽላሎተ፡ ; ; .

b)adumbratio^la, imago^la, σκιά , ; ; ; አርአያ፡ ወጽላሎት፡

c)tenebrae^la: ጽላሎተ፡ ሞት፡ ( צַלְמָוֶת ) ; ; ; ; ; ; .

d)tutela^la, σκιά , በጽላሎቱ፡ ነሐዩ፡ ; σκέπη በጽላሎተ፡ ክነፊከ፡ ; ; ውስተ፡ ጽላሎቱ፡ ለአምላክ፡ ; ; ከመ፡ እኩን፡ ታሕተ፡ ትእዛዝከ፡ ወጽላሎትከ፡

e)umbraculum^la, tabernaculum^la, tectum^la, σκηνή ; σκήνωμα ; ጽላሎተ፡ ቤትየ፡ ; አብእ፡ ነዳየ፡ ወአኅድሮ፡ ውስተ፡ ጽላሎትከ፡ (v. ጽላሎተ፡ ቤትከ፡ ) .

ዖረ

I,1[ עִוֵּר ; ܥܰܘܰܪ caecavit^la, عَارَ et عَوِرَ luscus fuit^la, de etymo Ges. thes. p. 1006]; Perf. in libris antiquioribus etiam ዐውረ፡ scribitur (ut in ; scriptio mixta est ዖውረ፡ et ); ይዑር፡ , caecum esse^lavel fieri^la, caecutire^la, de hominibus: ዖሩ፡ አግብርተ፡ እግዚአብሔር፡ ; ; ; ተዐውር፡ ; ይዑሩ፡ Platt; de oculis: ዖራኒ፡ አዕይንትየ፡ እምአንብዕ፡ ; ; ; ; አዕይንት፡ ነጻሪት፡ ተዐውር፡ ; ዐዊር፡ ἀποτύφλωσις .

ግራ

[fortasse pro ግራው፡ , referendum ad חוּר ( ኀረወ፡ ), כּוּר ( ኮረ፡ ), עוּר غار ( ዖረ፡ ), קוּר , quibus potestas fodiendi^laet cavandi^lainest] favus^la; semper conjunctum cum መዓር፡ , መዓረ፡ ግራ፡ et usurpatum pro κηρός cera^la: ; ; ; ; ; ; etiam መዓረግራ፡ , ut: በከመ፡ መዓረግራ፡ የኀትም፡ ሰብእ፡ በማኅተመ፡ ወርቅ፡ ὥσπερ εἰ κηρῷ τις ἐμπήξει σφραγῖδα χρυσῆν , Cyr. de r. fid. f. 51. – : መዓረ፡ ግራ፡ ዘ፡ ሠምዕ፡ ምስለ፡ መዓርሂ፡ ይ፡ gǝrā

Grébaut
ግራ፡ gǝrā favus^la, gâteau ou gaufre de miel^fr Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 135.
332

Leslau
ግራ gǝrā honeycomb^en
መዓረ፡ ግራ maʿāra gǝrā beeswax^en lit. ‘sweetness of the honeycomb’, መዓር፡ 200

ዖረ

ዖቀ

I,1[contiguum videtur ዐቀበ፡ , an وَقَى ?] ይዑቅ፡

1)servare^la, observare^la: ነፍሶ፡ ዑቅ፡ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ διαφύλαξον ; ዑቅ፡ ትእዛዘ፡ ወግበር፡

a)respicere^la, attendere^la, videre^la, prospicere^la, vel rei: ዑቀኒ፡ ἐπιγνῶναί με ; εἰδέναι ; ዘኢየዐውቅ፡ ቤቶ፡ ይወርሶ፡ ነፋስ፡ ; βλέπειν ; diaconi ይዑቅዎሙ፡ ለእለ፡ አልቦሙ፡ (prospiciant iis qui nihil habent) p. 321; etiam ላዕለ፡ vel ለ፡ pers.: ዑቅኬ፡ ላዕለ፡ (v. ለ ) ኢዮብ፡ προσέχειν .

b)cavere^la

α)aliquem vel aliquid i.e. vitare^la, : ዑቅዎሙ፡ ለከለባት፡ βλέπετε τοὺς κύνας ; ዘንተ፡ ዑቅ፡ ከመ፡ ኢታግብኦ፡ ለወልድየ፡ ; እምነ፡ rei, ut: ዑቅ፡ ርእሰከ፡ (v. ዑቅ፡ ) እምእኩይ፡ .

β)providere^la, videre^la, cautionem adhibere^la, sive addito ርእሶ፡ (proprie: semet custodire^la) sive omisso; : ዑቅ፡ ርእሰከ፡ ; ; ; ; ; ዑቅ፡ ወተዐቀብ፡ ; ዑቂ፡ ወለብዊ፡ ; ዑቁ፡ ወኢታፅርዑ፡ ; በእንተ፡ rei ; ኢ፡ cum verbi ( ne^la): ; ; ; ; ; ; ; ዑቁ፡ ኢታርኅዉ፡ ; ; ዑቅ፡ ኢያስሕቱከ፡ ; ; ; ; ; raro Imperf., ut: ዑቅ፡ አልቦ፡ ዘትኄሊ፡ ; ; ከመ፡ ( ut^la): ዑቁ፡ ከመ፡ ትግበሩ፡ ; ; ዮጊ፡ ኢ፡ ne forte^lac. , Platt.

2)animadvertere^la, cognoscere^la: ዑቅ፡ ከመ፡ „scito, quod“ Lud. e Vit. Pach. [quae verbi አወቀ፡ significatio in lingua Amh. tritissima est; נָצַר custodire^la, at نظر ነጸረ፡ intueri^la, aspicere^la].

3)intrans.: notum^la, manifestum esse^lavel fieri^la, apparere^la: ድኅረ፡ የዐውቅ፡ እከይሁ፡ (nisi ያዐውቅ፡ ἐκφαίνει τὴν κακίαν legere malueris) ; አዕረፈ፡ ( ያሬድ፡ ማሕሌታዊ፡ ) በሰላም፡ ወመቃብሪሁሰ፡ ኢተዐውቅ፡ (ni ተዐውቀ፡ legendum est) Sx. ; ናሁኬ፡ የዐውቅ፡ ከመ፡ … („elucet“, ni ያዐውቅ፡ „indicat“ interpretandum est) M.M. f. 109.

ዖነ

, sine dubio componendum cum ענן غام et غان ( غَيْمٌ et غَيْنٌ ).

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose