Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

et ነሰተ፡ I,1[vicina sunt נָתַץ נָתַשׁ ] SubjunctivusSubj. ይንሥት፡ ,
1)destruerela, demolirila, subruerela, everterela, subverterela, exciderela: ነሢት፡ ( oppositum, -o, -nituropp. ሐኒጽ፡ ) Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 3,3 ; እመ፡ ነሠተ፡ መኑ፡ የሐንጽ፡ liber Jobi.Job 12,14 ; Jeremiae prophetia.Jer. 49,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 51,34 ; Malachiae prophetia.Mal. 1,4 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 31,28 ; muros, aedificia, urbes, Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 14,45 ; Judicum liber.Jud. 8,9 ; Judicum liber.Jud. 8,17 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 25,10 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 10,8 ; እነሥት፡ ጸቈኖ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,5 ; ነሠተ፡ አህጉረ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 14,17 ; Judith liber apocryphus.Judith 2,24 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,19 ; tentorium Numeri, liber Pentateuchi.Num. 10,17 ; tectum ( ἀποστεγάζειν ) Marci Evangelium.Marc. 2,4 ; altaria, statuas Deuteronomium.Deut. 7,5 ; Judicum liber.Jud. 6,30 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 23,24 ; ነሠቱ፡ በኀጺን፡ አቅርንተ፡ ምሥዋዒከ፡ Judith liber apocryphus.Judith 9,8 ; currus Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,4 ; thronos: ነሠተ፡ መናብርቲሆሙ፡ ለመላእክት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,14 ; translatetransl.: homines, regna: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 27,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 51,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 59,1 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 29,4 ; Jeremiae prophetia.Jer. 1,10 .
2)disjicerela, discinderela, dirumperela,
a)violarela, rumperlae , disturbarelafidem, foedus, leges: ነሠተ፡ ኪዳነ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 15 ; ቍርባነ፡ እግዚአብሔር፡ ነሠተ፡ ኢአብአ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 49 ; ነሠተ፡ መሐላ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 17 ; ኢትንሥት፡ ሥርዐተከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 14,21 ; ኢትንሥት፡ ሥርዐተ፡ ዘለዓለም፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 22,28 .
b)tollerela, abrogarela, legem ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,9 ; p. 498 nomenn.20.
quadril. I [i.q. ናሕንሐ፡ ] quaterela, excuterela, succuterela, concuterela: ረከቡ፡ ርእሰ፡ ምዉት፡ ወነክነኮ፡ አባ፡ ሲኖዳ፡ በበትሩ፡ እንዘ፡ ይብል፡ ተንሥእ፡ ኦምዉት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 11 ; ነሠቱ፡ አናቅጺሃ፡ ወነክነኩ፡ አዕማዲሃ፡ M.M. f. 185; አጋንንት፡ እኩያን፡ እለ፡ ይሰርሩ፡ በነፋሳት፡ ወይነከንኩ፡ ነፍሳተ፡ እምሥጋ፡ ግብተ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 33.
(rarius ነሰገ፡ ) I,1[praefixo ነ፡ e simpliciore radice, ut سَكَّ obstruxitla, obduxitla, ( سَكَرَ סָכַר סָגַר ዘግሐ፡ ) formatum videtur; quae cum ejus sonis melius concinunt نَسَجَ ( נָסַךְ ) et وَشَجَ , ea significatum texendilaet implictendilaobtinuerunt] vectelavel obice obstruerela, repagulo occluderela: የሐውር፡ በዓለ፡ ቤት፡ ቀቲሮ፡ ወነሢጎ፡ (sc. domum) F.M. 17,7; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2 ; አንቀጸ፡ ዝናም፡ ኤልያስ፡ ነሠገ፡ Deg.
et ነሰተ፡ I,1[vicina sunt נָתַץ נָתַשׁ ] SubjunctivusSubj. ይንሥት፡ ,
1)destruerela, demolirila, subruerela, everterela, subverterela, exciderela: ነሢት፡ ( oppositum, -o, -nituropp. ሐኒጽ፡ ) Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 3,3 ; እመ፡ ነሠተ፡ መኑ፡ የሐንጽ፡ liber Jobi.Job 12,14 ; Jeremiae prophetia.Jer. 49,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 51,34 ; Malachiae prophetia.Mal. 1,4 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 31,28 ; muros, aedificia, urbes, Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 14,45 ; Judicum liber.Jud. 8,9 ; Judicum liber.Jud. 8,17 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 25,10 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 10,8 ; እነሥት፡ ጸቈኖ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,5 ; ነሠተ፡ አህጉረ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 14,17 ; Judith liber apocryphus.Judith 2,24 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,19 ; tentorium Numeri, liber Pentateuchi.Num. 10,17 ; tectum ( ἀποστεγάζειν ) Marci Evangelium.Marc. 2,4 ; altaria, statuas Deuteronomium.Deut. 7,5 ; Judicum liber.Jud. 6,30 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 23,24 ; ነሠቱ፡ በኀጺን፡ አቅርንተ፡ ምሥዋዒከ፡ Judith liber apocryphus.Judith 9,8 ; currus Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,4 ; thronos: ነሠተ፡ መናብርቲሆሙ፡ ለመላእክት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,14 ; translatetransl.: homines, regna: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 27,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 51,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 59,1 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 29,4 ; Jeremiae prophetia.Jer. 1,10 .
2)disjicerela, discinderela, dirumperela,
a)violarela, rumperlae , disturbarelafidem, foedus, leges: ነሠተ፡ ኪዳነ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 15 ; ቍርባነ፡ እግዚአብሔር፡ ነሠተ፡ ኢአብአ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 49 ; ነሠተ፡ መሐላ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 17 ; ኢትንሥት፡ ሥርዐተከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 14,21 ; ኢትንሥት፡ ሥርዐተ፡ ዘለዓለም፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 22,28 .
b)tollerela, abrogarela, legem ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,9 ; p. 498 nomenn.20.
Substantivumsubst., plerumque m. , pluralisPl. ቍርባናት፡ [ קָרְבָּן ܩܽܘܪܒܳܢܳܐ قُرْبَانٌ ] oblatiola
b)sacrificiumlacujusvis generis: δῶρον Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,4 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 1,14 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 2,1 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 2,13 ; ( ቍርባነ፡ መስዋዕት፡ ); Jeremiae prophetia.Jer. 40,11 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,4 romanae editionisrom.; ad Hebraeos epistola.Hebr. 5,1 ; θυσία Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 17,8 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 23,13 ; Jesaiae prophetia.Jes. 56,7 ; Amosi prophetia.Am. 5,22 ; Jeremiae prophetia.Jer. 6,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 7,22 ; Jeremiae prophetia.Jer. 14,12 ; ὁλοκάρπωσις Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,20 ; κάρπωμα Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 1, 9; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 1,13 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 1,17 ; ὁλοκαύτωμα Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 4,7 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 4,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 4,25 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 4,30 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 14,31 ; አልህምት፡ ለቍርባናት፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 21,23 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 1, 6; Paralipomenon liber II.2 Par. 2,4 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 7,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 49,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 50,20 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 49,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 50,20 ; μωκήματα Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 31,22 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,58 ; ቍርባናት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 23 ; ኅብስተ፡ ቍርባን፡ ἄρτοι τῆς προθέσεως panes propositionislaRegum liber biblicum I.1 Reg. 21,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,4 .
c)in ecclesia Christiana ቍርባን፡ est
β)sacrificium altarisla, eucharistiala( videasvid. አቅረበ፡ et አቀረበ፡ ): ኢይመጥዎሙ፡ ቍርባነ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 179 ; ነሢአ፡ ቍርባን፡ F.M. 6,2; የሀብዎ፡ ቍርባነ፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 7,2 ; ተመጠወ፡ ቍርባነ፡ Canones Ancyrani. Pars Synodi. Numerus significat canones.Can. Anc. 11 ; በእንተ፡ ሥርዐተ፡ ቍርባን፡ Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 8.
γ)panis eucharisticusla: በእንተ፡ ቍርባን፡ ወደም፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 26 .
I,1[ נָשָׂא , etiam نَاشَ نَأَشَ نَشَأَ ; amh. ነሣ፡ ] SubjunctivusSubj. ይንሣእ፡
1)susciperela, tollerela, elevarela( videasvid. አንሥአ፡ II,1): ነሥአኒ፡ መንፈስ፡ ἀνέλαβέ με πνεῦμα Hezekielis prophetia.Hez. 11,1 ; ነሥእዎ፡ እምነ፡ ብሔር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 49,14 ; ( Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,24 ); ንሥኡ፡ ትእምርተ፡ ለአሕዛብ፡ ἐξάρατε Jesaiae prophetia.Jes. 62,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 6,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,12 (v. አንሥኡ፡ ); Jeremiae prophetia.Jer. 28,27 ; lapidem Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,21 varia lectiovar.; in specie
b)susciperelavel capesserelamunus, officium: ነሥአ፡ ሢመተ፡ F.M. 6,4; እምቅድመ፡ ይንሥኡ፡ ሢመተ፡ ዲቁና፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 6,5 .
c)assumere vel tollere verbum in os vel labia, efferendilavel proferendilacausa: ትነሥእ፡ በአፉከ፡ ሥርዐትየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 49,17 ; ንሥኢ፡ ሰቆቃወ፡ በከናፍርኪ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 7,29 .
2)auferrela,
4)sumerela, Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 11,31 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,3 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 7,9 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 16,33 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 19,6 ; ፍሕም፡ ዘነሥአ፡ በጕጠት፡ n. 636 እምውስተ፡ ምሥዋዕ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 6,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 38,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 47,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 50,9 ; ነሥአ፡ በእደዊሁ፡ እሳተ፡ ወመጥባሕተ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; ነሥአት፡ ጸበርተ፡ ውስተ፡ እዴሃ፡ Judith liber apocryphus.Judith 15,12 ; ዕጕረ፡ ወርቅ፡ ነሢኦ፡ ውስተ፡ እዴሁ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,20 ; cumc. እምነ፡ vel እምውስተ፡ partitivo: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,20 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 28,11 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,7 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 19,4 ; cumc. እምነ፡ , እምላዕለ፡ , እምኀበ፡ , በኀበ፡ , እምውስተ፡ ejus a quo vel unde aliquid sumitur Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,2 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,3 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 35,5 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 7,34 ; ኢትንሣእ፡ እምኔሁ፡ ርዴ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,36 ; Josuae liber.Jos. 7,11 ; Zachariae prophetia.Zach. 6,10 ; Evangelium Joannis.Joh. 16,14 ; cumc. ለ፡ alicui, ut: ይንሥኡ፡ ሎሙ፡ ሰረገላተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 45,19 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 9,8 ; Josuae liber.Jos. 4,3 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 5,4 ; et cumc. ለ፡ ad introducendum objectum alterum vel praedicativum, ut: ይነሥእ፡ አዋልዲክሙ፡ ለመጽዕጣት፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 8,13 .
b)cumc. ኀበ፡ , ad se sumerela, assumerela: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,9 ; ነሣእካሁ፡ ኀቤከ፡ (sc. Deus mortuum) Maʃshafa Genzat.Genz. f. 139 ; Maʃshafa Genzat.Genz. f. 140 ; ኢኮነ፡ ሥጋ፡ ዘእግዚአብሔር፡ ቃል፡ አላ፡ ሰብአ፡ ነሥአ፡ οὐ σάρξ ὁ τοῦ Θεοῦ λόγος ἀλλὰ τὸν ἄνθρωπον ἀνειληφώς ( hominem assumsitla), Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 8.
c)sumerelacibum, potum vel caperela: Evangelium Joannis.Joh. 19,30 .
5)acciperela,
a)rem oblatam vel datam ( annehmende): ይኄይስ፡ ውሂብ፡ እምነሢእ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 19 ; Actus apostolorum.Act. 20,35 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,7 ; ንሣእ፡ አምኃየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,11 ; ቤዛ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,32 ; ሕልያነ፡ liber Jobi.Job 36,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,23 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,6 ; cumc. እምነ፡ , እምኀበ፡ , በኀበ፡ pers.: Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,4 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 12,3 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,35 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 23,13 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,31 ; Amosi prophetia.Am. 5,11 ; እምገጸ፡ ዚአሁ፡ እነሥእ፡ (v. እትዌከፍ፡ ) liber Jobi.Job 42,8 .
qʷǝrbān
Leslau
መዝመዘ፡ ቍርባነ mazmaza qʷǝrbāna rub the bread of the Eucharist to test the soundness of the loaf and to remove loose particlesen ( 587), videasvid. መዝመዘ፡ 378b
(crebro ኵናት፡ , in Codice Musei not able to find explanation in abbreviation listBritannici 1 not able to find explanation in abbreviation listSam. 2,33 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Sam. 2,34 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Sam. 13,19 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Sam. 15,33 ኵይናት፡ scriptum), Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ኵያንው፡ et ኰያንው፡ , nec non ኲናታት፡ telumlain genere (quatenus opponitur armisla)
b)jaculumla, ζιβύνη Jeremiae prophetia.Jer. 6,23 ; Jesaiae prophetia.Jes. 2,4 ; Judith liber apocryphus.Judith 1,15 ; ብእሴ፡ ኲናት፡ δεξιολάβοι Actus apostolorum.Act. 23,23 romanae editionisrom.; ἐγχειρίδιον Jeremiae prophetia.Jer. 27,42 .
d)armala, ὅπλα ኵያንው፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 23,9 ; θυρεός Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 34,2 ; ኲናታት፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 11,12 ; ሰብአ፡ ሐጽ፡ ወሰብአ፡ ኲናት፡ ( θυρεοὶ καὶ πέλται ) Hezekielis prophetia.Hez. 23,24 . – Voc. Ae.:la ኲናት፡ ብ፡ ጾር።
kʷǝnāt , kʷǝynāt , pluralisPl. kʷǝyānǝw , kʷayānǝw , ኰዋንው፡ kʷawānǝw ወኮኑ፡ ከመ፡ አብድንት፡ ወገደፉ፡ ኰዋንዊሆሙ፡ ወወላትዊሆሙ።et restèrent comme des cadavres, ayant déposé leurs lances et leurs boucliersfr 61 l. 17-18 (ed.) , 71 l. 23-24 (tr.) , ነሢአ፡ ወላትዊሆሙ፡ ወኰዋንዊሆሙ፡ ኮነ፡ እመንገለ፡ ጥበቡ።par prudence il avait fait enlever leurs lances et leurs boucliersfr 61 l. 21-22 (ed.) , 71 l. 28 (tr.) ( 617 suspects that the pl. form ኰዋንው፡ in the example above was built by the author by analogy with ወላትው፡ . )
Substantivumsubst., fere ubique m. , sing.et collatio, -is vel collectivum, -ecoll., pluralisPl. ገጻት፡ [etymon non liquet; quaeritur annon cum ܚܙܳܐ חָזָה componendum sit, quamquam etiam ea, quae Arabum lexicographi de غَضَاضٌ notant, respiciendum videtur]
1)faciesla, bestiarum liber Jobi.Job 41,4 ; liber Jobi.Job 41,5 ; Hezekielis prophetia.Hez. 1,10 ; hominum, angelorum, Dei: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,16 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,1 ; ይከድኑ፡ ገጾሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 6,2 ; እምኵሉ፡ ገጽ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 25,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,3 ; ገጽ፡ et ገጻት፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 27,19 ; ከመ፡ ኣስሕቶ፡ በገጽየ፡ Judith liber apocryphus.Judith 13,16 ; ከደነኒ፡ ኀፍረት፡ ገጽየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,17 ; liber Jobi.Job 6,28 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,23 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,17 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,68 ; Jacobi epistola.Jac. 1,23 ; 2 not able to find explanation in abbreviation listCor. 4,6 ; Evangelium Joannis.Joh. 11,44 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 1,16 ; n. 1209 ወድቀት፡ በገጻ፡ Ruth liber biblicus.Ruth 2,10 ; Judith liber apocryphus.Judith 9,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; ሰገደ፡ በገጹ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 26,39 ; ይወድቁ፡ በገጻቲሆሙ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 60 ; ይትኀፀቡ፡ ገጻቲሆሙ፡ ወእገሪሆሙ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 129.
a)vultusla: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,7 ; ግሩመ፡ ገጽ፡ Deuteronomium.Deut. 28,50 ; ልቡ፡ ለሰብእ፡ ይዌልጦ፡ ገጾ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,25 ; ይመይጥ፡ ገጾ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,18 ; እምገጹ፡ ይትዐወቅ፡ ጠቢብ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,29 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,17 ; በገጽ፡ ንጹሕ፡ liber Jobi.Job 33,26 ; ገጽ፡ ብሩህ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,26 ; ዘይገብር፡ ምጽዋተ፡ እንዘ፡ ይበርህ፡ ገጹ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 174 ; ብርሃነ፡ ገጽከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 4,7 ; ወድቀ፡ ገጽከ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,6 ; ወድቀ፡ ገጽየ፡ በገዓር፡ liber Jobi.Job 9,27 ; ኢትወድቅ፡ ገጽከ፡ Judith liber apocryphus.Judith 6,9 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 1,18 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,16 .
b)oculila, aspectusla, conspectusla: ይሢም፡ ገጾ፡ ኀቤከ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 6,27 ; ኢያጸንዕ፡ ገጽየ፡ ላዕሌክሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 3,12 ; Lucae evangelium.Luc. 9,51 ; Lucae evangelium.Luc. 9,53 ; ሜጠ፡ ገጸ፡ እምነ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 3,6 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 24,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,30 ; ኀቤየ፡ ገብአ፡ ገጾሙ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 2,15 ; ኣቀውም፡ ገጽየ፡ ላዕለ፡ ብእሲ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 20,5 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 20,6 ; ገጸ፡ እግዚአብሔር፡ ኀበ፡ እለ፡ ይገብሩ፡ እኩየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 33,17 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,12 ; እፎ፡ ኣሌዕል፡ ገጽየ፡ ቅድመ፡ ኢዮአብ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 2,22 ; አትሐታ፡ ገጾን፡ Lucae evangelium.Luc. 24,5 ; ለጊዜ፡ ገጽከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 20,9 ; Threni, liber biblicus.Thren. 4,16 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,15 ; ለርእየ፡ ገጽ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 24,5 .
α)coramla, sive: በገጸ፡ ኵሎን፡ Matthaei Evangelium.Matth. 26,70 ; sive: ውስተ፡ ገጹ፡ ለሰብእ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 23,14 , sive ቅድመ፡ vel በቅድመ፡ ገጸ፡ ጲላጦስ፡ Actus apostolorum.Act. 3,13 ; ad Galatas epistola Pauli.Gal. 2,11 ; Zachariae prophetia.Zach. 3,1 ; al.
β) ቅድመ፡ ገጸ፡ antelaMatthaei Evangelium.Matth. 11,10 ; Lucae evangelium.Luc. 9,52 .
γ) እምነ፡ ገጸ፡ (ex Hebraismo i.q. מִפְּנֵי ) vel እምቅድመ፡ ገጸ፡ sive e conspectulaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 16,8 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,11 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 1,9 ; vel procul a conspectulaApocalypsis Joannis.Apoc. 12,14 ; Judicum liber.Jud. 9,21 ; sive ablaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 4,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,21 ; እምገጸ፡ እዴከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 15,17 ; sive a partelaActus apostolorum.Act. 3,19 vel antelaActus apostolorum.Act. 7,45 ; sive praela, obla, propterla: እምገጸ፡ ዐመፃ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 57,1 ; እምገጸ፡ እሳት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 64,2 .
c)speciesla, formala, aspectusla, hominis, ut: ሜጠ፡ ገጾ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 21,13 ; ὄψις Regum liber biblicum I.1 Reg. 16,7 ; ገጸ፡ ዘማ፡ ኮንኪ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 3,3 ; ለገጽ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 5,12 ; rerum: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 16,3 ; Lucae evangelium.Luc. 12,56 ; እምነ፡ ከንቱ፡ ዘአልቦቱ፡ ገጸ፡ ἐξ ἀμόρφου ὕλης Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 11,18 ; specieslaoppositum, -o, -nituropp.vero: በገጸ፡ ጽድቅ፡ sub specie veri Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 338 ( videasvid. sub አገጸወ፡ ); etiam specieslai.e. res visala: ὄψις Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 17,6 .
α)effigiesla, imagola: ዘውእቱ፡ ገጹ፡ ለእግዚአብሔር፡ ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,6 romanae editionisrom.; Christus est ገጹ፡ ወአርአያሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ χαρακτὴρ καὶ ἀπαύγασμα τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Reg. f. 26.
β)specieslavel facieslaalicujus respiciendalavel reverendala: ዘያከብር፡ ገጸ፡ ልሂቅ፡ Deuteronomium.Deut. 28,50 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 19,32 ; ይትቄበሎ፡ ለገጽየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,21 ; in malam partem: ኢትኩን፡ ለገጸ፡ ሰብእ፡ ሃይማኖትክሙ፡ Jacobi epistola.Jac. 2,1 ; ፍርሀተ፡ ገጽ፡ (i. fere q. ነሢአ፡ ገጽ፡ ) F.N. 43,3; ነሢአ፡ ገጽ፡ faciemlavel personamlaalicujus admitterelai.e. respicerela, rationem haberelaalicujus, ( temerela) faverelaalicui, partiumlastudio ducila: Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 3,25 ; ኢትንሣእ፡ ገጸ፡ በፍትሕ፡ Deuteronomium.Deut. 1,17 ; liber Jobi.Job 13,10 al. ( videasvid. sub ነሥአ፡ ), vel አድልዎ፡ ለገጽ፡ Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; አልቦ፡ ነሢአ፡ ገጽ፡ ወአልቦ፡ አድልዎ፡ ለገጽ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 30 al. ( videasvid. sub አድለወ፡ ).
γ)respectuslaqui habetur alicujus, gratialavel auctoritaslaqua quis valet apud aliquem: ወሀበኒ፡ እግዚአብሔር፡ ገጸ፡ ወሞገሰ፡ ቅድመ፡ χάριν καὶ μορφήν Tobit, liber apocryphus.Tob. 1,13 ; ገጸ፡ ብነ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ παῤῥησίαν Epistola Joannis I.1 Joh. 3,21 ; 1 Evangelium Joannis.Joh. 5,14 ; ከመ፡ ንርከብ፡ ገጸ፡ Epistola Joannis I.1 Joh. 2,28 ; 1 Evangelium Joannis.Joh. 4,17 .
2)facieslaalicujus i.e.
a)is ipsela, aliquis praesensla: ገጽከ፡ የሐውር፡ ምስሌሆሙ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,11 ; እሬኢ፡ ገጸከ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,26 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 46,30 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 10,28 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,20 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 3,13 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 14,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 18,10 ; Actus apostolorum.Act. 20,25 ; Actus apostolorum.Act. 20,38 ; ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2,1 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 2,17 ; አነ፡ በገጽ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 10,1 ; ኢያአምሩኒ፡ በገጽየ፡ non norunt me de facielaad Galatas epistola Pauli.Gal. 1,22 ; n. 1210 ለገጽ፡ 1 ad Thessalonicenses epistolae Pauli I, II.Thess. 2,17 ; ዘእንበለ፡ ኀፍረት፡ ትቤሎ፡ በገጽ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,13 ; ገጸ፡ በገጽ፡ facie ad faciemla, de facielaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 32,31 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,11 ; Deuteronomium.Deut. 34,10 ; Judicum liber.Jud. 6,22 ; Jesaiae prophetia.Jes. 34,15 ; Hezekielis prophetia.Hez. 20,35 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 25,17 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 13,12 ; መልአከ፡ ገጽ፡ angelus facieila(qui coram Deo ipso stat) Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 31.
b)personala: መድኀኔ፡ ገጽየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 41,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 41,16 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 42,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 48,11 ; እምተግሣጸ፡ ገጽከ፡ ይትሀጐሉ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 79,17 ; አርአያ፡ ገጹ፡ ὑποστάσεως ad Hebraeos epistola.Hebr. 1,3 romanae editionisrom.; ገጸ፡ እገሌ፡ F.N. 27 ( videasvid. sub ተድኅነ፡ ); አኮ፡ ፍልጣን፡ በገጻት፡ አላ፡ በሀብታት፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 32 ; አስተርአየ፡ በመዋዕሊሁ፡ (sc. Dionysii Patriarchae Alx.) ገጻት፡ ብዙኃት፡ በእንተ፡ ሃይማኖት፡ (ut Thnetopsychitae, Origenistae, Sabelliani al.) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 13.
β)persona Christi (e duabus naturis unita): በገጸ፡ ክርስቶስ፡ ἐν προσώπῳ Χριστοῦ Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 19 ; ፩ ገጸ፡ ነአምኖ፡ ለእግዚእነ፡ ኢያሱስ፡ ክርስቶስ፡ ἐν ἑνὶ προσώπῳ νοούμενον τὸν Κύριον ἡμῶν πιστεύομεν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. f. 98 ; falluntur qui docent ከመ፡ ሰብእ፡ ፍሉጥ፡ ውእቱ፡ ክርስቶስ፡ ወኀደረ፡ ላዕሌሁ፡ እግዚአብሔር፡ ቃል፡ ወቦቱ፡ ድማሬ፡ ባሕቲታ፡ ለገጸ፡ ሰብእ፡ በኀበ፡ ቃለ፡ እግዚአብሔር፡ μόνην ἔχων τὴν ἐν προσώποις ἕνωσιν πρὸς τὸν ἐκ τοῦ θεοῦ λόγον Cyr. de r. fid. f. 54.
γ)personae SS. Trinitatis: ፪ ገጽ፡ በበአካሎሙ፡ δύο πρόσωπα διῃρημένα κατὰ τὴν ὑπόστασιν Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 3 ; ገጻተ፡ ሥላሴ፡ Sx. Patr. Enc.; al.
3)Facieslarei i.q.
c)pars anteriorla, Jeremiae prophetia.Jer. 1,13 .
β) እምገጸ፡ ex adversola, ut: ነፋስ፡ እምገጾሙ፡ ውእቱ፡ ἐναντίος Marci Evangelium.Marc. 6,48 ; vel እንተ፡ ገጸ፡ , ut: እንተ፡ ገጸ፡ አረፍት፡ አፍአ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 23,21 .
d)ratiola, modusla, respectusla( Hinsichtde, Rücksichtde, Gesichtspunktde): በምንትኒ፡ ገጽ፡ ዘኮነ፡ ( in irgend welcher Rücksicht oder Weisede) Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 10,5 ; በዝንቱ፡ ገጽ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 13,9 ; በእንተ፡ ገጻተ፡ ተዋስቦ፡ ወውእቱ፡ ፲ወ፩ ገጽ፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 24,4 ; በቍዔታ፡ ለምጽዋት፡ በብዙኅ፡ ገጻት፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 16 .
e)latusla, parsla( Richtungde, Seitede): ክልኤሆሙ፡ ገጻት፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 36, 24 in C secundumsec.text. hebr.; እምገጸ፡ ላዕሉ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,14 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,18 -23; ውስተ፡ ገጸ፡ አፍአ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,4 ; መንገለ፡ ገጽ፡ ዘአፍአ፡ Liturgia Gregorii.Lit. Greg. ; እምገጸ፡ ደቡብ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 1,14 ; μέρος Jesaiae prophetia.Jes. 17,24 ; እምአርባዕቱ፡ ገጹ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 40,47 ; እንተ፡ ካልእ፡ ገጽ፡ ἀλλαχόθεν Evangelium Joannis.Joh. 10,1 ; ወሖረ፡ እንተ፡ ካልእ፡ ገጽ፡ not able to find explanation in abbreviation listGad. T.H. ; ፬ ገጸ፡ ምድር፡ quatuor plagae mundila, Lud.; Acc.et st.c. ገጸ፡ i.q. versusla: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,18 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,22 .
f)locusla, τόπος Lucae evangelium.Luc. 10,32 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 14,9 ; በውስተ፡ ብዙኅ፡ ገጽ፡ πολλαχόθεν (sc. hoc elucet) not able to find explanation in abbreviation listChrys. f. 5 ; በብዙኅ፡ ገጽ፡ πολλαχοῦ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 3 ; በብዙኅ፡ ገጸ፡ መካን፡ multis in locis Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 10 ; locus libri vel scripti, Lud. Comm. hist. p. 502 Nr.|37.
Substantivumsubst., fere ubique m. , sing.et collatio, -is vel collectivum, -ecoll., pluralisPl. ገጻት፡ [etymon non liquet; quaeritur annon cum ܚܙܳܐ חָזָה componendum sit, quamquam etiam ea, quae Arabum lexicographi de غَضَاضٌ notant, respiciendum videtur]
1)faciesla, bestiarum liber Jobi.Job 41,4 ; liber Jobi.Job 41,5 ; Hezekielis prophetia.Hez. 1,10 ; hominum, angelorum, Dei: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,16 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,1 ; ይከድኑ፡ ገጾሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 6,2 ; እምኵሉ፡ ገጽ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 25,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,3 ; ገጽ፡ et ገጻት፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 27,19 ; ከመ፡ ኣስሕቶ፡ በገጽየ፡ Judith liber apocryphus.Judith 13,16 ; ከደነኒ፡ ኀፍረት፡ ገጽየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,17 ; liber Jobi.Job 6,28 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,23 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,17 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,68 ; Jacobi epistola.Jac. 1,23 ; 2 not able to find explanation in abbreviation listCor. 4,6 ; Evangelium Joannis.Joh. 11,44 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 1,16 ; n. 1209 ወድቀት፡ በገጻ፡ Ruth liber biblicus.Ruth 2,10 ; Judith liber apocryphus.Judith 9,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; ሰገደ፡ በገጹ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 26,39 ; ይወድቁ፡ በገጻቲሆሙ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 60 ; ይትኀፀቡ፡ ገጻቲሆሙ፡ ወእገሪሆሙ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 129.
a)vultusla: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,7 ; ግሩመ፡ ገጽ፡ Deuteronomium.Deut. 28,50 ; ልቡ፡ ለሰብእ፡ ይዌልጦ፡ ገጾ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,25 ; ይመይጥ፡ ገጾ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,18 ; እምገጹ፡ ይትዐወቅ፡ ጠቢብ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,29 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,17 ; በገጽ፡ ንጹሕ፡ liber Jobi.Job 33,26 ; ገጽ፡ ብሩህ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,26 ; ዘይገብር፡ ምጽዋተ፡ እንዘ፡ ይበርህ፡ ገጹ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 174 ; ብርሃነ፡ ገጽከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 4,7 ; ወድቀ፡ ገጽከ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,6 ; ወድቀ፡ ገጽየ፡ በገዓር፡ liber Jobi.Job 9,27 ; ኢትወድቅ፡ ገጽከ፡ Judith liber apocryphus.Judith 6,9 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 1,18 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,16 .
b)oculila, aspectusla, conspectusla: ይሢም፡ ገጾ፡ ኀቤከ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 6,27 ; ኢያጸንዕ፡ ገጽየ፡ ላዕሌክሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 3,12 ; Lucae evangelium.Luc. 9,51 ; Lucae evangelium.Luc. 9,53 ; ሜጠ፡ ገጸ፡ እምነ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 3,6 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 24,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,30 ; ኀቤየ፡ ገብአ፡ ገጾሙ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 2,15 ; ኣቀውም፡ ገጽየ፡ ላዕለ፡ ብእሲ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 20,5 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 20,6 ; ገጸ፡ እግዚአብሔር፡ ኀበ፡ እለ፡ ይገብሩ፡ እኩየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 33,17 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,12 ; እፎ፡ ኣሌዕል፡ ገጽየ፡ ቅድመ፡ ኢዮአብ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 2,22 ; አትሐታ፡ ገጾን፡ Lucae evangelium.Luc. 24,5 ; ለጊዜ፡ ገጽከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 20,9 ; Threni, liber biblicus.Thren. 4,16 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,15 ; ለርእየ፡ ገጽ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 24,5 .
α)coramla, sive: በገጸ፡ ኵሎን፡ Matthaei Evangelium.Matth. 26,70 ; sive: ውስተ፡ ገጹ፡ ለሰብእ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 23,14 , sive ቅድመ፡ vel በቅድመ፡ ገጸ፡ ጲላጦስ፡ Actus apostolorum.Act. 3,13 ; ad Galatas epistola Pauli.Gal. 2,11 ; Zachariae prophetia.Zach. 3,1 ; al.
β) ቅድመ፡ ገጸ፡ antelaMatthaei Evangelium.Matth. 11,10 ; Lucae evangelium.Luc. 9,52 .
γ) እምነ፡ ገጸ፡ (ex Hebraismo i.q. מִפְּנֵי ) vel እምቅድመ፡ ገጸ፡ sive e conspectulaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 16,8 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,11 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 1,9 ; vel procul a conspectulaApocalypsis Joannis.Apoc. 12,14 ; Judicum liber.Jud. 9,21 ; sive ablaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 4,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,21 ; እምገጸ፡ እዴከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 15,17 ; sive a partelaActus apostolorum.Act. 3,19 vel antelaActus apostolorum.Act. 7,45 ; sive praela, obla, propterla: እምገጸ፡ ዐመፃ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 57,1 ; እምገጸ፡ እሳት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 64,2 .
c)speciesla, formala, aspectusla, hominis, ut: ሜጠ፡ ገጾ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 21,13 ; ὄψις Regum liber biblicum I.1 Reg. 16,7 ; ገጸ፡ ዘማ፡ ኮንኪ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 3,3 ; ለገጽ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 5,12 ; rerum: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 16,3 ; Lucae evangelium.Luc. 12,56 ; እምነ፡ ከንቱ፡ ዘአልቦቱ፡ ገጸ፡ ἐξ ἀμόρφου ὕλης Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 11,18 ; specieslaoppositum, -o, -nituropp.vero: በገጸ፡ ጽድቅ፡ sub specie veri Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 338 ( videasvid. sub አገጸወ፡ ); etiam specieslai.e. res visala: ὄψις Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 17,6 .
α)effigiesla, imagola: ዘውእቱ፡ ገጹ፡ ለእግዚአብሔር፡ ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,6 romanae editionisrom.; Christus est ገጹ፡ ወአርአያሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ χαρακτὴρ καὶ ἀπαύγασμα τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Reg. f. 26.
β)specieslavel facieslaalicujus respiciendalavel reverendala: ዘያከብር፡ ገጸ፡ ልሂቅ፡ Deuteronomium.Deut. 28,50 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 19,32 ; ይትቄበሎ፡ ለገጽየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,21 ; in malam partem: ኢትኩን፡ ለገጸ፡ ሰብእ፡ ሃይማኖትክሙ፡ Jacobi epistola.Jac. 2,1 ; ፍርሀተ፡ ገጽ፡ (i. fere q. ነሢአ፡ ገጽ፡ ) F.N. 43,3; ነሢአ፡ ገጽ፡ faciemlavel personamlaalicujus admitterelai.e. respicerela, rationem haberelaalicujus, ( temerela) faverelaalicui, partiumlastudio ducila: Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 3,25 ; ኢትንሣእ፡ ገጸ፡ በፍትሕ፡ Deuteronomium.Deut. 1,17 ; liber Jobi.Job 13,10 al. ( videasvid. sub ነሥአ፡ ), vel አድልዎ፡ ለገጽ፡ Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; አልቦ፡ ነሢአ፡ ገጽ፡ ወአልቦ፡ አድልዎ፡ ለገጽ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 30 al. ( videasvid. sub አድለወ፡ ).
γ)respectuslaqui habetur alicujus, gratialavel auctoritaslaqua quis valet apud aliquem: ወሀበኒ፡ እግዚአብሔር፡ ገጸ፡ ወሞገሰ፡ ቅድመ፡ χάριν καὶ μορφήν Tobit, liber apocryphus.Tob. 1,13 ; ገጸ፡ ብነ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ παῤῥησίαν Epistola Joannis I.1 Joh. 3,21 ; 1 Evangelium Joannis.Joh. 5,14 ; ከመ፡ ንርከብ፡ ገጸ፡ Epistola Joannis I.1 Joh. 2,28 ; 1 Evangelium Joannis.Joh. 4,17 .
2)facieslaalicujus i.e.
a)is ipsela, aliquis praesensla: ገጽከ፡ የሐውር፡ ምስሌሆሙ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,11 ; እሬኢ፡ ገጸከ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,26 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 46,30 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 10,28 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,20 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 3,13 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 14,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 18,10 ; Actus apostolorum.Act. 20,25 ; Actus apostolorum.Act. 20,38 ; ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2,1 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 2,17 ; አነ፡ በገጽ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 10,1 ; ኢያአምሩኒ፡ በገጽየ፡ non norunt me de facielaad Galatas epistola Pauli.Gal. 1,22 ; n. 1210 ለገጽ፡ 1 ad Thessalonicenses epistolae Pauli I, II.Thess. 2,17 ; ዘእንበለ፡ ኀፍረት፡ ትቤሎ፡ በገጽ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,13 ; ገጸ፡ በገጽ፡ facie ad faciemla, de facielaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 32,31 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,11 ; Deuteronomium.Deut. 34,10 ; Judicum liber.Jud. 6,22 ; Jesaiae prophetia.Jes. 34,15 ; Hezekielis prophetia.Hez. 20,35 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 25,17 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 13,12 ; መልአከ፡ ገጽ፡ angelus facieila(qui coram Deo ipso stat) Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 31.
b)personala: መድኀኔ፡ ገጽየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 41,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 41,16 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 42,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 48,11 ; እምተግሣጸ፡ ገጽከ፡ ይትሀጐሉ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 79,17 ; አርአያ፡ ገጹ፡ ὑποστάσεως ad Hebraeos epistola.Hebr. 1,3 romanae editionisrom.; ገጸ፡ እገሌ፡ F.N. 27 ( videasvid. sub ተድኅነ፡ ); አኮ፡ ፍልጣን፡ በገጻት፡ አላ፡ በሀብታት፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 32 ; አስተርአየ፡ በመዋዕሊሁ፡ (sc. Dionysii Patriarchae Alx.) ገጻት፡ ብዙኃት፡ በእንተ፡ ሃይማኖት፡ (ut Thnetopsychitae, Origenistae, Sabelliani al.) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 13.
β)persona Christi (e duabus naturis unita): በገጸ፡ ክርስቶስ፡ ἐν προσώπῳ Χριστοῦ Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 19 ; ፩ ገጸ፡ ነአምኖ፡ ለእግዚእነ፡ ኢያሱስ፡ ክርስቶስ፡ ἐν ἑνὶ προσώπῳ νοούμενον τὸν Κύριον ἡμῶν πιστεύομεν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. f. 98 ; falluntur qui docent ከመ፡ ሰብእ፡ ፍሉጥ፡ ውእቱ፡ ክርስቶስ፡ ወኀደረ፡ ላዕሌሁ፡ እግዚአብሔር፡ ቃል፡ ወቦቱ፡ ድማሬ፡ ባሕቲታ፡ ለገጸ፡ ሰብእ፡ በኀበ፡ ቃለ፡ እግዚአብሔር፡ μόνην ἔχων τὴν ἐν προσώποις ἕνωσιν πρὸς τὸν ἐκ τοῦ θεοῦ λόγον Cyr. de r. fid. f. 54.
γ)personae SS. Trinitatis: ፪ ገጽ፡ በበአካሎሙ፡ δύο πρόσωπα διῃρημένα κατὰ τὴν ὑπόστασιν Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 3 ; ገጻተ፡ ሥላሴ፡ Sx. Patr. Enc.; al.
3)Facieslarei i.q.
c)pars anteriorla, Jeremiae prophetia.Jer. 1,13 .
β) እምገጸ፡ ex adversola, ut: ነፋስ፡ እምገጾሙ፡ ውእቱ፡ ἐναντίος Marci Evangelium.Marc. 6,48 ; vel እንተ፡ ገጸ፡ , ut: እንተ፡ ገጸ፡ አረፍት፡ አፍአ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 23,21 .
d)ratiola, modusla, respectusla( Hinsichtde, Rücksichtde, Gesichtspunktde): በምንትኒ፡ ገጽ፡ ዘኮነ፡ ( in irgend welcher Rücksicht oder Weisede) Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 10,5 ; በዝንቱ፡ ገጽ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 13,9 ; በእንተ፡ ገጻተ፡ ተዋስቦ፡ ወውእቱ፡ ፲ወ፩ ገጽ፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 24,4 ; በቍዔታ፡ ለምጽዋት፡ በብዙኅ፡ ገጻት፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 16 .
e)latusla, parsla( Richtungde, Seitede): ክልኤሆሙ፡ ገጻት፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 36, 24 in C secundumsec.text. hebr.; እምገጸ፡ ላዕሉ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,14 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,18 -23; ውስተ፡ ገጸ፡ አፍአ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,4 ; መንገለ፡ ገጽ፡ ዘአፍአ፡ Liturgia Gregorii.Lit. Greg. ; እምገጸ፡ ደቡብ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 1,14 ; μέρος Jesaiae prophetia.Jes. 17,24 ; እምአርባዕቱ፡ ገጹ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 40,47 ; እንተ፡ ካልእ፡ ገጽ፡ ἀλλαχόθεν Evangelium Joannis.Joh. 10,1 ; ወሖረ፡ እንተ፡ ካልእ፡ ገጽ፡ not able to find explanation in abbreviation listGad. T.H. ; ፬ ገጸ፡ ምድር፡ quatuor plagae mundila, Lud.; Acc.et st.c. ገጸ፡ i.q. versusla: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,18 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,22 .
f)locusla, τόπος Lucae evangelium.Luc. 10,32 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 14,9 ; በውስተ፡ ብዙኅ፡ ገጽ፡ πολλαχόθεν (sc. hoc elucet) not able to find explanation in abbreviation listChrys. f. 5 ; በብዙኅ፡ ገጽ፡ πολλαχοῦ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 3 ; በብዙኅ፡ ገጸ፡ መካን፡ multis in locis Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 10 ; locus libri vel scripti, Lud. Comm. hist. p. 502 Nr.|37.
gaṣṣ
Leslau
አመጽለወ፡ ገጾ ʾamaṣlawa gaṣṣo he had a sad countenanceen, videasvid. አመጽለወ፡ 370a
አሠነየ፡ ገጾ፡ ʾaśannaya gaṣṣo he was friendlyen, videasvid. አሠነየ፡ 531b
Cross-references: for መስተቃትላነ፡ ገጽ፡ videasvid. መስተቃትል፡ (TraCES)
gaṣṣ
Leslau
አመጽለወ፡ ገጾ ʾamaṣlawa gaṣṣo he had a sad countenanceen, videasvid. አመጽለወ፡ 370a
አሠነየ፡ ገጾ፡ ʾaśannaya gaṣṣo he was friendlyen, videasvid. አሠነየ፡ 531b
Cross-references: for መስተቃትላነ፡ ገጽ፡ videasvid. መስተቃትል፡ (TraCES)
raro መቅሠፍ፡ (ut Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 59 ) Substantivumsubst., m. et fem. ; pluralisPl. መቅሠፍታት፡
1)flagrumla, flagellumla, scuticala, virgaela, μάστιξ መቅሠፍት፡ ወተግሣጽ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,6 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 40,9 ; ቍስለ፡ መቅሠፍት፡ (v. አብትር፡ ) ይገብር፡ አምግልተ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,17 ; ድምፀ፡ መቅሠፍት፡ Nahum.Nah. 3,1 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 12,11 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 10,14 ; (Christus in templo) ነሢኦ፡ ሐብለ፡ ገብረ፡ መቅሠፍተ፡ ወሰደዶሙ፡ not able to find explanation in abbreviation listhom. Cyr. f. 129 ; translatetransl. መቅሠፍተ፡ ልሳን፡ liber Jobi.Job 5,21 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,6 .
3)in specie: castigatio divinala, plagala, calamitasla, poena a Deo inflictala, πληγή Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,1 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,13 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 25,18 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 26,1 ; liber Jobi.Job 2,13 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 15,1 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 16,9 ( መቅሠፍታት፡ ); μάστιξ liber Jobi.Job 21,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,11 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 31,13 ; μετεωρισμοί Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 87,7 ; θυμός መቅሠፍተ፡ መዐት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 9,19 ; Jesaiae prophetia.Jes. 12,1 ; Jesaiae prophetia.Jes. 13,9 ; Jeremiae prophetia.Jer. 43,7 ; liber Jobi.Job 3,17 ; ὀργή liber Jobi.Job 6,2 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 16,11 ; Danielis prophetia.Dan. 9,16 ; Jesaiae prophetia.Jes. 10,6 ; መቅሠፍተ፡ መዐቱ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 42,25 ; Jesaiae prophetia.Jes. 69,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 21,5 ; Jeremiae prophetia.Jer. 23,19 ; Threni, liber biblicus.Thren. 1,12 ; Threni, liber biblicus.Thren. 4,11 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 6,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 37,1 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,18 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 3,5 ; 1 ad Thessalonicenses epistolae Pauli I, II.Thess. 2,16 ; κόλασις መቅሠፍተ፡ ኀጢአቶሙ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 14,3 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 4,18 ; τιμωρία Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 8,24 ; ἐκδίκησις ፬መቅሠፍት፡ Hezekielis prophetia.Hez. 14,21 ; βάσανος Hezekielis prophetia.Hez. 32,30 .
nomen agentisn. ag.destructorla, subversorla: Arius ነሣቲሃ፡ ለሕግ፡ M.M. f. 23; construitur cumc.c.Acc.: ሳዊሮስ፡ ዕልዋነ፡ በሰይፈ፡ ሃይማኖት፡ ነሣቲ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 10 Enc.
nomen agentisn. ag.destructorla, subversorla: Arius ነሣቲሃ፡ ለሕግ፡ M.M. f. 23; construitur cumc.c.Acc.: ሳዊሮስ፡ ዕልዋነ፡ በሰይፈ፡ ሃይማኖት፡ ነሣቲ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 10 Enc.
nomen agentisn. ag.
2)is qui accipitla, suscipitla, recipitla, acceptorla, doni F.N. 24,3; ነሣኤ፡ ዋሕስ፡ (paulo infra ተለቃሒ፡ ) F.N. 27; cumc.Acc.: ነሣኢ፡ አክሊለ፡ not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 25 Enc.; mors est ነሣኢ፡ ዘኢያገብእ፡ ( acceptor qui non redditla) Maʃshafa Genzat.Genz. f. 119 ; ነሣኤ፡ ገጽ፡ acceptor personaelaJesaiae prophetia.Jes. 3,3 varia lectiovar.; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 4 ; ትኩነኒ፡ እምየ፡ መቃብርየ፡ ወማሕፀና፡ ነሣኢትየ፡ ለዓለም፡ Jeremiae prophetia.Jer. 20,17 . At ነሣኤ፡ ነፍስ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 10,5 lectio falsa videtur (an pro ተነሣኤ፡ ( ንሡአ፡ ) ነፋስ፡ ? Graecus exhibet ἀνεμόφθορος ).
nomen agentisn. ag.
2)is qui accipitla, suscipitla, recipitla, acceptorla, doni F.N. 24,3; ነሣኤ፡ ዋሕስ፡ (paulo infra ተለቃሒ፡ ) F.N. 27; cumc.Acc.: ነሣኢ፡ አክሊለ፡ not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 25 Enc.; mors est ነሣኢ፡ ዘኢያገብእ፡ ( acceptor qui non redditla) Maʃshafa Genzat.Genz. f. 119 ; ነሣኤ፡ ገጽ፡ acceptor personaelaJesaiae prophetia.Jes. 3,3 varia lectiovar.; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 4 ; ትኩነኒ፡ እምየ፡ መቃብርየ፡ ወማሕፀና፡ ነሣኢትየ፡ ለዓለም፡ Jeremiae prophetia.Jer. 20,17 . At ነሣኤ፡ ነፍስ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 10,5 lectio falsa videtur (an pro ተነሣኤ፡ ( ንሡአ፡ ) ነፋስ፡ ? Graecus exhibet ἀνεμόφθορος ).
nomen agentisn. ag.
2)is qui accipitla, suscipitla, recipitla, acceptorla, doni F.N. 24,3; ነሣኤ፡ ዋሕስ፡ (paulo infra ተለቃሒ፡ ) F.N. 27; cumc.Acc.: ነሣኢ፡ አክሊለ፡ not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 25 Enc.; mors est ነሣኢ፡ ዘኢያገብእ፡ ( acceptor qui non redditla) Maʃshafa Genzat.Genz. f. 119 ; ነሣኤ፡ ገጽ፡ acceptor personaelaJesaiae prophetia.Jes. 3,3 varia lectiovar.; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 4 ; ትኩነኒ፡ እምየ፡ መቃብርየ፡ ወማሕፀና፡ ነሣኢትየ፡ ለዓለም፡ Jeremiae prophetia.Jer. 20,17 . At ነሣኤ፡ ነፍስ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 10,5 lectio falsa videtur (an pro ተነሣኤ፡ ( ንሡአ፡ ) ነፋስ፡ ? Graecus exhibet ἀνεμόφθορος ).
nomen agentisn. ag.
2)is qui accipitla, suscipitla, recipitla, acceptorla, doni F.N. 24,3; ነሣኤ፡ ዋሕስ፡ (paulo infra ተለቃሒ፡ ) F.N. 27; cumc.Acc.: ነሣኢ፡ አክሊለ፡ not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 25 Enc.; mors est ነሣኢ፡ ዘኢያገብእ፡ ( acceptor qui non redditla) Maʃshafa Genzat.Genz. f. 119 ; ነሣኤ፡ ገጽ፡ acceptor personaelaJesaiae prophetia.Jes. 3,3 varia lectiovar.; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 4 ; ትኩነኒ፡ እምየ፡ መቃብርየ፡ ወማሕፀና፡ ነሣኢትየ፡ ለዓለም፡ Jeremiae prophetia.Jer. 20,17 . At ነሣኤ፡ ነፍስ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 10,5 lectio falsa videtur (an pro ተነሣኤ፡ ( ንሡአ፡ ) ነፋስ፡ ? Graecus exhibet ἀνεμόφθορος ).
nomen agentisn. ag.
2)is qui accipitla, suscipitla, recipitla, acceptorla, doni F.N. 24,3; ነሣኤ፡ ዋሕስ፡ (paulo infra ተለቃሒ፡ ) F.N. 27; cumc.Acc.: ነሣኢ፡ አክሊለ፡ not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 25 Enc.; mors est ነሣኢ፡ ዘኢያገብእ፡ ( acceptor qui non redditla) Maʃshafa Genzat.Genz. f. 119 ; ነሣኤ፡ ገጽ፡ acceptor personaelaJesaiae prophetia.Jes. 3,3 varia lectiovar.; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 4 ; ትኩነኒ፡ እምየ፡ መቃብርየ፡ ወማሕፀና፡ ነሣኢትየ፡ ለዓለም፡ Jeremiae prophetia.Jer. 20,17 . At ነሣኤ፡ ነፍስ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 10,5 lectio falsa videtur (an pro ተነሣኤ፡ ( ንሡአ፡ ) ነፋስ፡ ? Graecus exhibet ἀνεμόφθορος ).
Substantivumsubst.commodumla, mutuumla: ነሣኤ፡ ዋሕስ፡ ( oppositum, -o, -nituropp. በዓለ፡ ንዋይ፡ ) F.N. 27 (ubi de mutuo agitur); በዋሕስ፡ ratione commodilavel mutuilaF.N. 32. nomen agentisn. ag.
2)is qui accipitla, suscipitla, recipitla, acceptorla, doni F.N. 24,3; ነሣኤ፡ ዋሕስ፡ (paulo infra ተለቃሒ፡ ) F.N. 27; cumc.Acc.: ነሣኢ፡ አክሊለ፡ not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 25 Enc.; mors est ነሣኢ፡ ዘኢያገብእ፡ ( acceptor qui non redditla) Maʃshafa Genzat.Genz. f. 119 ; ነሣኤ፡ ገጽ፡ acceptor personaelaJesaiae prophetia.Jes. 3,3 varia lectiovar.; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 4 ; ትኩነኒ፡ እምየ፡ መቃብርየ፡ ወማሕፀና፡ ነሣኢትየ፡ ለዓለም፡ Jeremiae prophetia.Jer. 20,17 . At ነሣኤ፡ ነፍስ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 10,5 lectio falsa videtur (an pro ተነሣኤ፡ ( ንሡአ፡ ) ነፋስ፡ ? Graecus exhibet ἀνεμόφθορος ).
nomen agentisn. ag.
2)is qui accipitla, suscipitla, recipitla, acceptorla, doni F.N. 24,3; ነሣኤ፡ ዋሕስ፡ (paulo infra ተለቃሒ፡ ) F.N. 27; cumc.Acc.: ነሣኢ፡ አክሊለ፡ not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 25 Enc.; mors est ነሣኢ፡ ዘኢያገብእ፡ ( acceptor qui non redditla) Maʃshafa Genzat.Genz. f. 119 ; ነሣኤ፡ ገጽ፡ acceptor personaelaJesaiae prophetia.Jes. 3,3 varia lectiovar.; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 4 ; ትኩነኒ፡ እምየ፡ መቃብርየ፡ ወማሕፀና፡ ነሣኢትየ፡ ለዓለም፡ Jeremiae prophetia.Jer. 20,17 . At ነሣኤ፡ ነፍስ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 10,5 lectio falsa videtur (an pro ተነሣኤ፡ ( ንሡአ፡ ) ነፋስ፡ ? Graecus exhibet ἀνεμόφθορος ).
adverbium, adverbialiteradv.relativumrel., praepositiopraep., conjunctioconj.[ כְּמוֹ , כְּמָא , ܐܰܟܡܳܐ , كَمَا ; gramm.§ 63, a; gramm.§ 64, b],
A)Adv. relativumrel.
I)integrae sententiae praemissum:
1) ከመ፡
b)raro in oratione obliqua: quomodolavel quamla, Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,1 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 2,1 ; ነኪር፡ ከመ፡ ተዐቢ፤ ዕፁብ፡ ከመ፡ ታስተባሪ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,8 .
2) በከመ፡ i.e. በ፡ et ከመ፡ ( καθώς , fere crebrius usitatum, quam ከመ፡ ὡς )
a)comparative: utla, sicutla, quemadmodumla,
γ)in specie: በከመ፡ ከማሁ፡ quolamagisla eolamagislaHosea.Hos. 10,1 ; Hosea.Hos. 11,2 .
3) ዘከመ፡ et ከመ፡ እንተ፡ et እንተ፡ ከመ፡ (i.e. pronomenpron.relativumrel.et ከመ፡ )
c)De ዘከመ፡ እፎ፡ (et እንተ፡ ከመ፡ እፎ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 13.18 ) videasvid. sub እፎ፡
II)Singulis nominibus praemissum Praepositionis vice fungitur (nam rarissimae sunt tales constructiones qualis est እነግረከ፡ ከመ፡ ብእሴ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,48 varia lectiovar.). Ubi pronomia suffiguntur, forma primaria ከማ፡ recipitur ( gramm.§ 167,2), ut: ከማየ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 45,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 47,10 ; ከማነ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 14,10 ; n. 827 ከማክሙ፡ liber Jobi.Job 12,3 ; ከማክን፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 2,45 ; ከማከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 44,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,9 ; ከማሁ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 9,18 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 20,30 ; ከማሃ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 37,7 ; ከማሆሙ፡ ad Hebraeos epistola.Hebr. 4,11 .
1) ከመ፡
a)utla, sicutla, instarla, tamquamla, vel per adjectivumadj.similislavertendum: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 13,16 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 22,17 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 19,18 ; Deuteronomium.Deut. 4,32 ; Josuae liber.Jos. 10,2 ; Judicum liber.Jud. 8,18 ; Judicum liber.Jud. 9,36 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,5 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,36 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,46 ; Lucae evangelium.Luc. 17,24 ; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 6,8 ; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 6,9 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 1,14 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 1,19 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 1,24 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 2,2 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 2,5 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 2,16 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 1,10 al., post verba comparandi Matthaei Evangelium.Matth. 14,5 ; videasvid. መሰለ፡ cumc.deriv.; ὅμοιος ሰብእ፡ ዘከማከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,3 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,4 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 44,9 ; liber Jobi.Job 35,8 ; ዘከማሁ፡ ὁ ἴσος αὐτῷ liber Jobi.Job 41,3 ; ዐባይ፡ ይእቲ፡ ዕለት፡ ወአልቦ፡ ዘከማሃ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 37,7 .
b)raro: circiterla, Matthaei Evangelium.Matth. 14,21 (aliâs መጠነ፡ , የአክል፡ ).
3) ዘከመ፡ et ከመ፡ እንተ፡ secundumla, juxtala, adlamodumla: እመ፡ ብከ፡ ብእሲተ፡ ዘከመ፡ ነፍስከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,26 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 5,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 19,4 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 13,14 ; Actus apostolorum.Act. 13,22 ; ከመ፡ እንተ፡ ወይጠል፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 12,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,9 .
B)Compositum cum
I)pronomenPron.relativumrel.: ከመዘ፡ et ከመ፡ እንተ፡
1)
a)sequente integra sententia: quasila, tamquamlasila: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,14 ; ወኮነ፡ ከመ፡ ዘአልቦ፡ ዘቦአ፡ et erat quasi nihil intraslaslaetlaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 41,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,30 ; Judicum liber.Jud. 14,6 ; ከመ፡ ዘይረድአከ፡ ያቴሕት፡ ርእሶ፡ ታሕተ፡ ሰኰናከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,17 ; ከመ፡ ዘይሥሕቅ፡ ምስሌከ፡ የሐትተከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,11 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,15 (c. Perf.); እመኒ፡ ሞተ፡ አቡሁ፡ ከመ፡ ዘኢሞተ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,4 ; Actus apostolorum.Act. 3,12 ; Jacobi epistola.Jac. 2,12 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 97.
b)sequentibus singulis nominibus: tamquamla, Numeri, liber Pentateuchi.Num. 14,15 ; አስተርአየ፡ ለነ፡ (Deus) ከመ፡ እንተ፡ ንስር፡ ዐቢይ፡ Rel. Bar.; ረሰይዎ፡ ( ለእብን፡ ) ከመ፡ እንተ፡ ማዕጾ፡ Rel. Bar.; ነሣእኩክሙ፡ ከመዘ፡ ክንፈ፡ ጒዛ፡ (sumsi vos tamquam si essent alae i.e. tamquam super alas) Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 19,4 ; Lucae evangelium.Luc. 22,52 ; ከመ፡ ዘሰራቂ፡ (non ዘሰራቄ፡ ) ትዴግኑ፡ (ejus instar qui latro est i.e. tamquam latronem persecutlaularila) Matthaei Evangelium.Matth. 26,55 .
2)i.q. ዘከመ፡ sicutla, quemadmodumla: ከመ፡ ዘ፡ ከማሁ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 27,19 ; ይጼልዩ፡ ኀቤሁ፡ ከመዘ፡ ኀበ፡ አማልክት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 45,20 .
II)cum pronomenPron.demonstr. ( ዝ፡ ) et pronomenPron.personapers.suff. III personapers.( ሁ፡ al.) Qua compositione circumscribitur
1)adjectivumadj.talisla, talela, taliala, scilicetsc.
a)simplice ከመ፡ seq. pronomine.
α) ከማሁ፡ , τοιοῦτος ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 15,48 ; liber Jobi.Job 8,13 ; liber Jobi.Job 8,19 ; በእንተ፡ ከማሁ፡ διὰ τοῦτο Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 15,23 .
b)plerumque praemisso pronomenpron.relativumrel.,
α) ዘከመዝ፡ talisla: መጽልእ፡ ዘከመዝ፡ ብእሲ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,15 ; ሕዝብ፡ ዘከመዝ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 9,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 18,5 ; Marci Evangelium.Marc. 4,33 ; Actus apostolorum.Act. 22,22 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,11 ; passim ዘ፡ vel ዝ፡ secundum genera et numeros variatis: እንተ፡ ከመ፡ ዛቲ፡ ብእሲት፡ γυναῖκα τοιαύτην Judith liber apocryphus.Judith 12,12 ; እንተ፡ ከመዝ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,24 ; ለእለ፡ ከመዝ፡ τοιούτων Matthaei Evangelium.Matth. 19,14 ; 1 not able to find explanation in abbreviation listCor. 16,18 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,29 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 3,12 ; ለዘከመ፡ እሉ፡ Marci Evangelium.Marc. 10,14 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 16,16 ; passim ከመዝ፡ ad omnia genera numerosque relato: ዘከመዝ፡ τοιούτους Evangelium Joannis.Joh. 4,23 ; τοιαῦτα liber Jobi.Job 16,2 ; እንዘቦ፡ ውስቴቶሙ፡ ዘከመዝ፡ አንስት፡ Judith liber apocryphus.Judith 10,19 ; ዘከመዝ፡ ተኣምረ፡ Evangelium Joannis.Joh. 9,16 ; ዝሙት፡ ዘከመዝ፡ ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,11 ; οὕτως Matthaei Evangelium.Matth. 6,30 .
2) n. 828adverbium, adverbialiteradv.
a) ከመዝ፡ et ከማሁ፡ hoclavel eodem modola, itala, sicla, pariterla,
δ)de አምጣነ፡ ከማሁ፡ quo magisla eo magislavideasvid. አምጣነ፡ col. 224; adde በአምጣነ፡ ከማሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,18 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 16,12 ; de በከመ፡ ከማሁ፡ quo magisla eo magislavideasvid.supra A I 2 a γ .
ε) ምስለ፡ ከመዝ፡ hoc non obstantelaJesaiae prophetia.Jes. 15,7 ; Amosi prophetia.Am. 4,9 ; videasvid. ምስለ፡ col. 175.
b) ከመዝ፡ tamla, tantoperela: ከመዝ፡ ፍጡነ፡ οὕτω ταχέως ad Galatas epistola Pauli.Gal. 1,6 ; ከመዝኑ፡ አብዳን፡ አንትሙ፡ ad Galatas epistola Pauli.Gal. 3,3 ; ከመዝ፡ ጠቢብ፡ ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,5 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 4,11 .
c) ከማሁ፡ in responsione: sicla, Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 5,9 (soloecismus videtur).
Cross-references: Conj.
I) ከመ፡
1)conjunctioconj.relativa, quae Objecto (vel Subjecto) de quo agitur indicando vel alii praecedentis sententiae complemento annectendo inservit ( ὅτι , daß ), sequensseq.Indic. Respondet
a)Latinorum Acc.(Nom.) cumc.Infin., post verba sentiendi et declarandi, al.: ርእየት፡ ከመ፡ ሠናይ፡ ዕፅ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,6 ; ርእየ፡ ከመ፡ በዝኀ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,5 ; አእመረ፡ ከመ፡ ተነትገ፡ ማይ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,11 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 12,9 ; ሰምዐ፡ ከመ፡ ተፄወወ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,33 ; መኑ፡ አይድዐከ፡ ከመ፡ ዕራቅከ፡ አንተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,20 ; ይእመኑከ፡ ከመ፡ አስተርአየከ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,5 ; liber Jobi.Job 9,16 ; Jacobi epistola.Jac. 2,19 ; Jacobi epistola.Jac. 2,20 ; Jacobi epistola.Jac. 2,21 ; Jacobi epistola.Jac. 2,22 ; መሐለ፡ ከመ፡ ኢያአምር፡ Matthaei Evangelium.Matth. 26,72 ; ተዘከር፡ ከመ፡ መሬት፡ ንሕነ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 102,14 ; ትጤይቅ፡ ከመ፡ liber Jobi.Job 5,25 ; ይመስለኒ፡ ከመ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 106,6 ; ኀለየ፡ ከመ፡ ጸውዖ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 3,8 ; ኢትሰፈዉ፡ ከመ፡ ተሐይዉ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 9,8 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 9,10 ; ሐሰወት፡ ከመ፡ ሠሐቀት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 16 ; ኮኑ፡ ሰማዕተ፡ ከመ፡ ኢይጸድቁ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 3,22 ; ዝንቱ፡ ትእምርቱ፡ ከመ፡ ይገብር፡ እግዚአብሔር፡ ዘንተ፡ ነገረ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 38,7 ; ከመ፡ ያስተርእዩ፡ ከመ፡ ጾሙ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 6,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,18 ; ተዐውቀት፡ ከመ፡ ፀንሰት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 41 ; ተብህለ፡ ከመ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 72.
α)Passim Subjectum sententiae subjunctae a verbo sententiae principalis tamquam Objectum attrahitur, ut: ሰምዕዎ፡ ከመ፡ ሀሎ፡ ውስተ፡ ቤት፡ Marci Evangelium.Marc. 2,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 25,24 ; Matthaei Evangelium.Matth. 25,26 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 49,15 ; ( videasvid. gramm.§ 190).
β)Ubi post verba sentiendi et declarandi ከመ፡ cumc.SubjunctivusSubj.verbi sequitur, e C, I, 3, c illustrandum est.
γ)Sicut ὅτι ( כִּי ܕ أَنْ ), ከመ፡ recitationi verborum alterius ininservit (vel orationi directae praemittitur): Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 14,35 ; Josuae liber.Jos. 5,6 ; 2 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 21,17 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,16 .
b)quodla,
α)ad indicandam causam (quamquam minus frequentatum quam እስመ፡ ) post verba affectuum: ይትፌሣሕ፡ ከመ፡ ትጠፍኡ፡ Deuteronomium.Deut. 28,63 ; አንከሩ፡ ከመ፡ ረድአ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 26,15 ; et alia, ut: አስተዋደየኒ፡ ከመ፡ ቀበርክዎሙ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 1,19 .
β)crebro post እፎ፡ , scilicetsc. እፎ፡ ከመ፡ qulaîla( est,la) quodlai.e. quomodo evenit utlavideasvid. sub እፎ፡
2)conjunctioconj.consecutiva, ὥστε utla, ita utla,
a)sequensseq.Indic. ያንኅሎን፡ ለአህጉሪከ፡ ከመ፡ አልቦ፡ ዘይነብር፡ ውስቴቶን፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,7 ; Jacobi epistola.Jac. 2,5 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 3,10 Platt; ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,36 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. . 32,21 0829|
3)conjunctioconj.finalis, ἵνα , ὅπως , utlaet ከመ፡ ኢ፡ nela, ut nela: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 46,34 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 8,6 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 8,18 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 9,29 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 17,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,14 ; Jonae prophetia.Jon. 1,6 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 3,10 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,3 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 1,4 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 3,19 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 3,8 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 1,15 ; ከመ፡ ኢ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 7,14 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 10,6 ; Deuteronomium.Deut. 19,6 ; Deuteronomium.Deut. 20,18 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 31,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 48,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 48,9 ; Hezekielis prophetia.Hez. 31,14 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 18,4 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,3 .
a)in specie post verba volendi, jubendi, rogandi, promittendi, sperandi, permittendi, cogendi, al., ut: አዘዘነ፡ ከመ፡ ንግበር፡ Deuteronomium.Deut. 6,4 ; ይቤ፡ ከመ፡ ይቅትልዎ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,1 ; ተከሥተ፡ ሎቱ፡ ከመ፡ ይግበር፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 32 ; አደሞ፡ ከመ፡ ይግበር፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 7,11 ; ቦኑ፡ እፈቅድ፡ ከመ፡ ይሙት፡ Hezekielis prophetia.Hez. 18,23 ; አኀሥሥ፡ ከመ፡ እግበር፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 21 ; ኀለየ፡ ከመ፡ ይቅትል፡ Asc. Jesaiae prophetia.Jes. 1,12 ; አስተብቍዕዎ፡ ከመ፡ ይልከፉ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 14,36 ; ይስእሉ፡ ከመ፡ ይኩኖሙ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 13,6 ; መሐለ፡ ከመ፡ የሀባ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 14,7 ; አሰፈወ፡ ከመ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 17,8 ; Judicum liber.Jud. 2,3 ; videasvid. ተካየደ፡ ; ይሴፈዉ፡ ከመ፡ ይሕየዉ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 10,10 ; ትትአመን፡ ከመ፡ ያእቱ፡ liber Jobi.Job 39,12 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 26,19 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 15,14 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 6,9 ; ኢያብሐ፡ ከመ፡ የአብሱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 15,20 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,13 ; ኣጌብሮ፡ ከመ፡ ይስግድ፡ Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 5,8 ; ይደሉ፡ ከመ፡ ትስረዩ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 2,7 ; ኢይከውኖ፡ ከመ፡ ይግባእ፡ Deuteronomium.Deut. 24,4 ; ይኄይሰከ፡ ከመ፡ ይትሀጐል፡ Matthaei Evangelium.Matth. 5,29 .
b)post verba potentiae et impotentiae Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 93,11 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 11,6 ; ስእነ፡ ከመ፡ ይሴሲ፡ እሞ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 219 ; pavendi: አርመምኩ፡ ፈሪህየ፡ ከመ፡ እንግር፡ ዘእኄሊ፡ liber Jobi.Job 32,7 ; ኢይደነግፁ፡ ከመ፡ ይፁርፉ፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,10 ; audendi: F.M. 3,5; ተኀበለ፡ ከመ፡ ይንሣእ፡ F.M. 3,5; incipiendi, repetendi: አኀዘ፡ ከመ፡ ይሕንጽ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 3,3 ; ኢይደግም፡ ከመ፡ እፈኑ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 10,22 .
c)etiam post ea verba, quae alias ከመ፡ cum Indic. postulant, ከመ፡ cumc.SubjunctivusSubj.sequitur, si quidem significatur non quid sit vel fiat, sed quid fieri oporteat: ይእዜ፡ አእመርነ፡ ከመ፡ ንሰብሖ፡ (nobis eum celebrandum esse)laHenochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 63,4 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 58,5 ; ተፈሥሐ፡ ከመ፡ ይግበር፡ ({er freute sich zu thun}) Deuteronomium.Deut. 28,63 ; ተኀለየ፡ ውስተ፡ ልብከ፡ ከመ፡ ታሕንጽ፡ ሊተ፡ ቤተ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 6,8 .
e) ከመ፡ et ከመ፡ ኢ፡ est nota jussivi vel optativi: ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 9,7 ; እኁክሙ፡ ከመ፡ ይኩን፡ ቅኑየ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 43 ; ከመ፡ ኢታሕዝና፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 10,12 ; Judicum liber.Jud. 21,1 . Annotandum est, quod Lud. in lexiconlex.cumc.392 affert: „particula haec repetita certitudinem aliquam significare videtur: ከመ፡ ከመ፡ ቀርበ፡ et mox ከመ፡ ከመ፡ በጽሐ፡ quod certo venissetla Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 4.
II) እምከመ፡ , rarius ለእምከመ፡ et ለእመ፡ ከመ፡ [e qua forma illud እም፡ non praepositionem እምነ፡ sed conjunctionem conditionalem እመ፡ censendam esse satis elucet] conjunctioconj.conditionalis et temporalis, frequentatissima,
2)cumla, quumla, quandola, quotiescumquela, plerumque cumc.not able to find explanation in abbreviation listPerf. Ex. 33,9 ( ὡς δ᾽ ἄν ); ἡνίκα δ᾽ ἄν ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 3,16 ; ἐκάθισας μὴ ἀνοίξῃς Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 31,12 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 21,8 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 21,9 ( ὅταν ); እምከመ፡ እቤሎ፡ ἐν τῷ εἰπεῖν με Hezekielis prophetia.Hez. 33,8 ; Hezekielis prophetia.Hez. 33,14 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 16,16 ; እምከመ፡ ርእዩከ፡ ἰδόντες σε liber Jobi.Job 38,17 ; ὁπότε ἐάν Tobit, liber apocryphus.Tob. 7,11 ; ὅταν Jesaiae prophetia.Jes. 30,15 ; Jesaiae prophetia.Jes. 57,13 ; ad Titum epistola.Tit. 3,12 ; ለእምከመ፡ ንዋየ፡ ረከብከ፡ ἐν χρήμασιν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,6 ; ለእመ፡ ከመ፡ (v. ለእምከመ፡ ) ተጸነሰ፡ ἀπό ἐνδείας Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,21 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 6,51 .
3)quamdiula, donecla, cumc.Perf., ἡνίκα ἄν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,42 ; Jesaiae prophetia.Jes. 55,6 ;
pronomenpron.personapers.III p., Substantivumsubst.et adjectivumadj., fem. ይእቲ፡ (passim ይኢቲ፡ scriptum, ut in Herm. crebro), pluralisPl.m. ውእቶሙ፡ vel እሙንቱ፡ , fem. ውእቶን፡ vel እማንቱ፡ [ הוּא ܗܽܘ هُوَ ; gramm.§ 65; gramm.§ 148.], Acc.sing. ውእተ፡ , ይእተ፡ (quamquam passim etiam ውእቱ፡ ይእቲ፡ pro Acc.ponitur, ut Matthaei Evangelium.Matth. 27,31 romanae editionisrom.; Matthaei Evangelium.Matth. 27,48 romanae editionisrom.); nonnumquam ውእቱ፡ እሙንቱ፡ etiam pro fem. ponitur (ut: አንቲ፡ ውእቱ፡ ዳግሚት፡ ቀመር፡ not able to find explanation in abbreviation listLud. ex Enc. Mar. ; እሉ፡ ደናግል፡ መኑ፡ እሙንቱ፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 88 ; አዋልድ፡ ቢጾን፡ እሙንቱ፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 15 ).
1)Substantivumsubst.
a)isla, eala, idla, Matthaei Evangelium.Matth. 1,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 3,11 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,4 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,5 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,17 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,24 ; Matthaei Evangelium.Matth. 11,14 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,27 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,50 ; Matthaei Evangelium.Matth. 14,2 ; Lucae evangelium.Luc. 2,50 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 18,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,20 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 10,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 13,1 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 15,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,37 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,38 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,3 ; Judicum liber.Jud. 7,4 ; Judicum liber.Jud. 11,38 ; ወውእቱሰ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 49,11 ; ያእምሩከ፡ እሙንቱኒ፡ ከመ፡ አእመርናከ፡ ንሕነ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 33,5 ; እሙንቱ፡ et ውእቶሙ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 25,4 ; ውእቱ፡ ዘይነብር፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 5,1 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 15,4 ; ለዝላፉ፡ ነበረ፡ ዘውእቱ፡ ἀεὶ μεμένηκεν ὅπερ ἦν not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Theod. 18 ; al. sexcenties.
b)
α)ipsela: የኀድግ፡ ኵሎ፡ ለባዕድ፡ ወይመውት፡ ውእቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,19 ; ዘሠርዐ፡ መሥገርተ፡ ውእቱ፡ ይሠገር፡ ቦተ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,26 ; Jesaiae prophetia.Jes. 63,9 ; መኑ፡ ዝንቱ፡ ዘምድረ፡ ለብሰ፡ ውእቱሰ፡ ሰማያዊ፡ ውእቱ፡ (qui terram induit quamquam ipse coelestis est) Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 14 ; sequensseq. ሂ፡ vel ኒ፡ et ipselaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 27,31 ; Lucae evangelium.Luc. 1,36 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,57 .
β)idemla, adjecto መ፡ , ut: ከመ፡ አሐዱ፡ ይትለቦ፡ ወውእቱመ፡ (ut unus intelligatur et idem) not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Theod. f. 20 ; n. 919 ወውእቱመ፡ እስከ፡ ለዓለም፡ not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Theod. f. 23 ; ወውእቱመ፡ ውእቱ፡ not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Theod. f. 15 ; post pronomenpron.relativumrel.: ዘውእቱ፡ qui idemlavel idem quilaMatthaei Evangelium.Matth. 10,4 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 40,8 .
2)In sententiis nominalibus usurpatur
a)pro Subjecto: is estla, ut: ውእቱ፡ ኤልያስ፡ αὐτός ἐστιν Ἠλίας Matthaei Evangelium.Matth. 11,14 ; Matthaei Evangelium.Matth. 16,20 ; እመ፡ ተባዕት፡ ውእቱ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 1,16 ; እስመ፡ ነቢይ፡ ውእቱ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 25,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,9 .
b)pro Praedicato: አነ፡ ውእቱ፡ ἐγώ εἰμι Matthaei Evangelium.Matth. 14,27 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,46 ; አነ፡ ይእቲ፡ ወአልቦ፡ እንተ፡ ከማየ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 47,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 47,10 .
c)pro copula (vel verbo substantivo), sive Subjectum sit persona tertia: ተዓይነ፡ እግዚአብሔር፡ ይእቲ፡ ዛቲ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 17,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,26 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 2,6 ; እሉ፡ እሙንቱ፡ አማልክቲከ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 32,5 ; እሉ፡ ውእቶሙ፡ ኅሩያን፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 1,16 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,16 ; እሙንቱ፡ ውእቶሙ፡ ለአማስኖ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 41 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 42 ; እንተ፡ ይእቲ፡ ኬብሮን፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 35,27 ; ዘውእቶሙ፡ ሴም፡ ወካም፡ ወያፌት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 5,32 ; አይቴ፡ ውእቱ፡ ቅንአትከ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 63,15 ; ቦኑ፡ ውእቱ፡ ገብር፡ ያዕቆብ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 2,14 ; ዝውእቱ፡ ነገር፡ ዘነበበ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 37,4 ; መኑ፡ ውእቱ፡ እግዚእነ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 11,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 108,26 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 40,8 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 52,3 ; ውእቱ፡ እኁየ፡ ውእቱ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 12,50 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,10 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 3,10 ; sive persona prima vel secunda: አነ፡ ውእቱ፡ እግዚአብሔር፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 80,9 ; Hezekielis prophetia.Hez. 11,12 ; Hezekielis prophetia.Hez. 14,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 41,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 49,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 45,3 ; አንተ፡ ውእቱ፡ ዔሳው፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,21 ; አንተ፡ ውእቱ፡ ዘትኤዝዝ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 11,2 ; አኮኑ፡ አንትሙ፡ እሙንቱ፡ ትውልደ፡ ሕርቱማን፡ Jesaiae prophetia.Jes. 57,4 ; አንትሙ፡ ውእቱ፡ ብርሃኑ፡ ለዓለም፡ Matthaei Evangelium.Matth. 5,14 .
3)adjectivumadj.
a)isla, illela, hicla; relatum ad ea, quae modo memorata erant: ውስተ፡ እሙንቱ፡ ሰብእ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,3 ; እምይእቲ፡ ዐዘቅት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,2 ; ውእተ፡ አምኃሁ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 43,15 ; ውእተ፡ አልባሰ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 40,12 ; ነሥኡ፡ ኵሎን፡ ውእቶን፡ አህጉረ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 21,25 ; በውእቶን፡ መዋዕል፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,4 ; Deuteronomium.Deut. 1,16 ; ለውእቶሙ፡ አሕዛብ፡ Deuteronomium.Deut. 9,5 ; ይእቲ፡ ብእሲት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 3,1 ; በይእቲ፡ ሰዓት፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 11,13 ; ይእቲ፡ ዕለት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 26,10 ; ይእተ፡ መጽሐፈ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 37,14 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,24 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,22 ; Lucae evangelium.Luc. 10,12 .
c)passim: idemla, ut: ነበርነ፡ ውስተ፡ ይእቲ፡ ከርሥ፡ ἐν τῇ αὐτῇ κοιλίᾳ liber Jobi.Job 31,15 ; እምውእቱ፡ ጽቡር፡ ἐκ τοῦ αὐτοῦ πηλοῦ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,8 ; በይእቲ፡ ዕለት፡ Deuteronomium.Deut. 21,23 .
I,1[ נָשָׂא , etiam نَاشَ نَأَشَ نَشَأَ ; amh. ነሣ፡ ] SubjunctivusSubj. ይንሣእ፡
1)susciperela, tollerela, elevarela( videasvid. አንሥአ፡ II,1): ነሥአኒ፡ መንፈስ፡ ἀνέλαβέ με πνεῦμα Hezekielis prophetia.Hez. 11,1 ; ነሥእዎ፡ እምነ፡ ብሔር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 49,14 ; ( Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,24 ); ንሥኡ፡ ትእምርተ፡ ለአሕዛብ፡ ἐξάρατε Jesaiae prophetia.Jes. 62,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 6,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,12 (v. አንሥኡ፡ ); Jeremiae prophetia.Jer. 28,27 ; lapidem Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,21 varia lectiovar.; in specie
b)susciperelavel capesserelamunus, officium: ነሥአ፡ ሢመተ፡ F.M. 6,4; እምቅድመ፡ ይንሥኡ፡ ሢመተ፡ ዲቁና፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 6,5 .
c)assumere vel tollere verbum in os vel labia, efferendilavel proferendilacausa: ትነሥእ፡ በአፉከ፡ ሥርዐትየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 49,17 ; ንሥኢ፡ ሰቆቃወ፡ በከናፍርኪ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 7,29 .
2)auferrela,
4)sumerela, Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 11,31 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,3 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 7,9 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 16,33 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 19,6 ; ፍሕም፡ ዘነሥአ፡ በጕጠት፡ n. 636 እምውስተ፡ ምሥዋዕ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 6,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 38,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 47,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 50,9 ; ነሥአ፡ በእደዊሁ፡ እሳተ፡ ወመጥባሕተ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; ነሥአት፡ ጸበርተ፡ ውስተ፡ እዴሃ፡ Judith liber apocryphus.Judith 15,12 ; ዕጕረ፡ ወርቅ፡ ነሢኦ፡ ውስተ፡ እዴሁ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,20 ; cumc. እምነ፡ vel እምውስተ፡ partitivo: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,20 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 28,11 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,7 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 19,4 ; cumc. እምነ፡ , እምላዕለ፡ , እምኀበ፡ , በኀበ፡ , እምውስተ፡ ejus a quo vel unde aliquid sumitur Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,2 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,3 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 35,5 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 7,34 ; ኢትንሣእ፡ እምኔሁ፡ ርዴ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,36 ; Josuae liber.Jos. 7,11 ; Zachariae prophetia.Zach. 6,10 ; Evangelium Joannis.Joh. 16,14 ; cumc. ለ፡ alicui, ut: ይንሥኡ፡ ሎሙ፡ ሰረገላተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 45,19 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 9,8 ; Josuae liber.Jos. 4,3 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 5,4 ; et cumc. ለ፡ ad introducendum objectum alterum vel praedicativum, ut: ይነሥእ፡ አዋልዲክሙ፡ ለመጽዕጣት፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 8,13 .
b)cumc. ኀበ፡ , ad se sumerela, assumerela: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,9 ; ነሣእካሁ፡ ኀቤከ፡ (sc. Deus mortuum) Maʃshafa Genzat.Genz. f. 139 ; Maʃshafa Genzat.Genz. f. 140 ; ኢኮነ፡ ሥጋ፡ ዘእግዚአብሔር፡ ቃል፡ አላ፡ ሰብአ፡ ነሥአ፡ οὐ σάρξ ὁ τοῦ Θεοῦ λόγος ἀλλὰ τὸν ἄνθρωπον ἀνειληφώς ( hominem assumsitla), Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 8.
c)sumerelacibum, potum vel caperela: Evangelium Joannis.Joh. 19,30 .
5)acciperela,
a)rem oblatam vel datam ( annehmende): ይኄይስ፡ ውሂብ፡ እምነሢእ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 19 ; Actus apostolorum.Act. 20,35 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,7 ; ንሣእ፡ አምኃየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,11 ; ቤዛ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,32 ; ሕልያነ፡ liber Jobi.Job 36,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,23 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,6 ; cumc. እምነ፡ , እምኀበ፡ , በኀበ፡ pers.: Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,4 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 12,3 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,35 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 23,13 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,31 ; Amosi prophetia.Am. 5,11 ; እምገጸ፡ ዚአሁ፡ እነሥእ፡ (v. እትዌከፍ፡ ) liber Jobi.Job 42,8 .