Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

vel ቈፀረ፡ I,1[ ܩܛܰܪ קָשַׁר ; amh. ቋጠረ፡ ] ይቍጽር፡

1)constringere^la, colligare^la, nodare^la: ነሥአ፡ ዲናረ፡ ወርቅ፡ ወቈፀረ፡ በጸርቅ፡ ; n. 474 ቈጸርዎ፡ ( ለአዕፅምተ፡ ቅዱስ፡ ) በልብሶሙ፡ ; : ቈፀሩ፡ አማዑቶሙ፡ τὸ στέαρ αὐτῶν συνέκλεισαν .

2)corrugare^la, caperare^lafrontem, austere contrahere^lavultum, tetricum^lavel moestum vultum gerere^la, σκυθρωπάζειν , ኵሉ፡ ዘኀለፈ፡ እንተ፡ ኀቤሃ፡ ይቈጽር፡ ወይትፋጸይ፡ ; ዘይቈጽሩ፡ ገጾሙ፡ (coll. ); ኢትቍጽሩ፡ ገጸክሙ፡ ; እፎ፡ ከመዝ፡ ይቈጽር፡ ገጾ፡ κατηφὴς τῇ ἰδέᾳ Herm. p. 3; ትካዝ፡ ወቈጺረ፡ ገጽ፡ κατήφεια (aliâs ደምኖ፡ ገጽ፡ ).

a)in bonam partem: nectere^lai.e. excogitare^laconsilium, ut: ቈጺረከ፡ ምክረ፡ ዘትገብር፡ አውሥእ፡ ( σύνδησον χαιδείαν καὶ ἀποκρίθητι ) .

b)crebrius in malam partem: nectere dolum^la, insidias^la; struere technam^la, insidiari^la, fraude uti^la: ይቈጽሩ፡ ምክረ፡ ላዕሌሁ፡ ; ; ; ; ለመጋቢ፡ ኢይደልዎ፡ ከመ፡ ይቍጽር፡ ለአመጋቢሁ፡ ውስተ፡ ሠይጥ፡ ወተሣይጦ፡ .

ቈጸረ

vel ቈፀረ፡ I,1[ ܩܛܰܪ קָשַׁר ; amh. ቋጠረ፡ ] ይቍጽር፡

ደመነ

I,2[vic. ደመሰ፡ , nec non טָמַן ܛܰܡܶܠ ܛܡܰܪ طَمَرَ al.]

1)obnubilare^la, in specie vultum suum i.e. tetricum^lavel moestum facere^la: ደምኖ፡ ገጽ፡ (aliâs ቈጺረ፡ ገጽ፡ ) κατήφεια ; እምከመ፡ ቦአ፡ ውስተ፡ እዝኑ፡ ለሰብእ፡ ነገረ፡ ሕሠም፡ ይዴምን፡ ገጾ፡ ; etiam omisso ገጸ፡ , ut: ሶበ፡ ዘርከዮ፡ ፩ ኢደመነ፡

2)nubilum^lavel obscurum fieri^lavel esse^la, nubilare^la, obscurari^la, obnubilari^la, obfuscari^la: መጽሔት፡ እንተ፡ ኢትዴምን፡ ἀκηλίδωτον ; ፀሓየ፡ ጽድቅ፡ ዘኢይዴምን፡ Cyr. ad ; ዝንቱ፡ ውእቱ፡ ክብር፡ ዘበአማን፡ ወሥን፡ ዘኢየኀልፍ፡ ወጸዳል፡ ዘኢይዴምን፡

a)obduci^la, colligi^la, de nube: ደመና፡ ዘይዴምን፡ መንገለ፡ ዐረብ፡ .

b)nubilum^lavel tetricum fieri^la, de vultu: ሶበ፡ ተሐዝን፡ ልብ፡ ይዴምን፡ ( ገጽ፡ ) σκυθρωπάζει . — ( Enc. Lud. affert ደመነ፡ obscuratus i.e. mortuus est^la; at ደሚና፡ vel ደሜና፡ illius loci est, ut elucet ex Actis diei). — Scholion Voc^la. Ae^la. ረስሐ፡

ቈጻል

frondosus^la ; .

ነጸፈ

I,1[amh. , sed intransit.; videntur ጸፍጸፈ፡ , صفّ , رصف (Hebraei frequentant יָצַע )], sternere^la, substernere^la, rei substratae, ut: ነጸፉ፡ አልባሲሆሙ፡ ውስተ፡ ፍኖት፡ ; ; ቈጽለ፡ ; ሠቀ፡ ወሐመደ፡ ነጸፉ፡ ሎሙ፡ ; ; ዘርቤታተ፡ ነጸፍኩ፡ ; ; ህየ፡ ነጸፍኪ፡ ምስካቢኪ፡ ; ; ንነጽፍ፡ ሎቱ፡ ዐራተ፡ ; in specie: lectum sternere^la, ut: ነጸፈ፡ ሎቱ፡ .

ህሶጵ

{ ህሦጱ፡ }, ህስጱ፡ , ሁስጱ፡ , ሁጱ፡ , ሆስጱ፡ (etiam per ሐ ) ὕσσωπος hyssopus^la: ; ; ቈጽለ፡ ህጱ፡ ; ; ; ; ; ሐምለ፡ ህስጱ፡ (var. ሆስጲ፡ et አዛብ፡ ) . – etiam አዛብ፡ – De hyssopi nomine inspicere licet 57 אֵזוֹב . – Voc. Ae.: ሁስጱ፡ ዘ፡ ሐዞ፡ ; aliud ሁስጱ፡ ዘ፡ ሰንበል፡ ሐዞሂ፡ ቍልቋስሂ፡ ( ቍልቋል፡ ?); 6: „Aethiopes fruticem esse censent, vernacule ስምዕዛ፡ dictum, quem juxta domos plantare solent“. hǝsop̣ , hǝśp̣u , hǝsp̣u , husp̣u , hup̣u , hosp̣u , hǝsop̣u

Grébaut
ህሶጱ፡ (cette forme ainsi ortographiée manque dans le ), «hyssopus^la». ― አሸክት፡ Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 1.
5

ቈጽል በለስ

, m. et fem. , et , አቍጽል፡ (et ቈጽላት፡ , si quidem pro ያነግፍ፡ ነፋስ፡ ቈላተ፡ legendum videtur ቈጽላተ፡ ) [amh. ቅጠል፡ et ቅጸል፡ ]

1)folium^la, folia^la, frons^la; : ; ቈጽል፡ ዘተነግፈ፡ እምነፋስ፡ ; ; ; ; ; ; ወይከውን፡ ቈጽለ፡ አዕጹቂሁ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ከመ፡ ቈጽለ፡ ዕፅ፡ ዘጽፉቅ፡ ቈጽሉ፡ ; ; ዖመ፡ ቈጽል፡ ; ; ቈጽለ፡ በለስ፡ ( ὄλυνθοι ) ; በኅብስት፡ ወማይ፡ ወቈጽል፡ ; አቍጽል፡ ; ; στοιβάδες ;

2)res foliis similes, ut

a)lamina^la, bractea^la: ቈጽለ፡ ወርቅ፡ πέταλον χρυσοῦν ; ; ( etiam ቀጸላ፡ ); ( አፍረጽ፡ ); στάμνος .

b)folium^lalibri, Lud. sine

[ بَلَسٌ , בָּלַס ], m. et fem. (ut ; ; ; ; ), et , በለሳት፡ ( ; Rel. Bar.) et አብላስ፡ ( ; Rel. Bar.; Org.)

1)ficus^la

a)arbor ; ; ; , ; በለስ፡ ኢትፈሪ፡ ; ዘተከለ፡ በለሰ፡ ይበልዕ፡ ፍሬሃ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ቈጽለ፡ በለስ፡ ; ; συκεών ficetum^la ; .

b)fructus ; ; ; ረከቡ፡ በምሥያጥ፡ በለሰ፡ ሐዲሰ፡ ወተሣየጡ፡ እምኔሁ፡ ; ረከበ፡ ዝኰ፡ በለሳተ፡ (v. በለሰ፡ ) ሐዲሳነ፡ Rel. Bar.; παλάθη ( massa ficuum aridarum^la) ; ዐጽቀ፡ በለስ፡ παλάθη σύκων ; ; ; በለሰ፡ ማእረር፡ τὰ σῦκα τὰ πρώιμα .

2)sycaminus^la, sycomorus^la

a)arbor (aliâs ሰግላ፡ ] ; ዕፀ፡ በለስ፡ .

b)sycaminum^lafructus ; አልቦ፡ በለስ፡ ውስተ፡ ሰግላ፡ (sed Gr. habet σῦκα ἐν ταῖς συκαῖς ).

balas

Cross-references: for ሕንባበ፡ በለስ፡ ሕንባብ፡

በለሳን

, etiam በልሳን፡ በለሶን፡ ( በለስን፡ ), , [ بَلَسَانٌ , בָּשׂם ] balsamum^la

a)arbor balsamifera: ዝንቱ፡ በለሳን፡ ዘተከልናሁ፡ (nos, Christus infans cum parentibus, in Aegypto) ይነብር፡ ዝየ፡ እስከ፡ ለዓለም፡ ; ቈጽለ፡ በለሶን፡ ከደነቶ፡ እሙ፡ Deg.

b)aroma et unguentum: μύρα ; chrisma^la ἅγιον μύρον , quo baptizati ungebantur: ቅብአ፡ በለሳን፡ ; ; በለሳን፡ ; ቅብአተ፡ በለሳን፡ et በልሳን፡ ; በእንተ፡ በለሳን፡ ወዕጣን፡ ; aliâs distinguitur a myro: ተኀትም፡ ገጾ፡ ( ለበድን፡ ) በቅብአ፡ በለሳን፡ ወእመ፡ ካህን፡ በሜሮን፡

በቀልት

( በቍልት፡ Lud. ex Enc. affert; infra locum e ), m. et fem. , በቀልታት፡ , etiam በቀላት፡ (Lud. ex ),

1)palma^la( dactylifera^la), arbor [cfr. arab. وَقْلٌ palma pumila^la, cujus fructus مُقْلٌ appellatur; in caeteris linguis frequentantur תָּמָר ( ተመርት፡ ), ܕܶܩܠܳܐ , نَخْلٌ ] φοίνιξ ; ; ; ወፈረየት፡ ይእቲ፡ በቀልት፡ ፲ወ፪ አስካለ፡ ሶቤሃ፡ ; አስካለ፡ በቀልት፡ ; φοίνικες ; ; ቈጽለ፡ በቀልት፡ (v. በቀልታት፡ ) ; ; Platt; በቀልታት፡ ወተምር፡ ; በቀላተ፡ ወጸበራተ፡ አሥዐለ፡ ; ልብስ፡ ዘጸጕረ፡ በቀልት፡ vestis e fibris palmae confecta^la ; አልባሰ፡ጸጕር፡ ዘብቍልት፡ (sic, pro በቍልት፡ ) n. 513

2)palmae truncus^la, caudex^la, surculus^la, στέλεχος , στελέχη , በቀልተ፡ ተመርት፡ ; ; ; በቀልት፡ ወተመርት፡ (v. ተመርት፡ ) ; በቀልት፡ ; ; – : በቀልት፡ ዘ፡ ዘባባ፡ ; aliud^la: በቀልት፡ ብ፡ ዘምባባ፤ ጸበርት፡ ብ፡ ቅጸሉ፤ ተመርት፡ ብ፡ ፍሬሁ፡ , aliud^la: በቀልት፡ ዘ፡ ግንዱ፤ ጸበርት፡ ዘ፡ አዕጹቂሁ፤ ተመርት፡ ዘ፡ ፍሬሁ።

baqalt , baqʷǝlt , baqat palm tree^en, ‘palmier^fr’ ቃለ፡ ኦሪት፡ ንፍተሌም፡ በቀት፡ ዕረፍት፡ እንተ፡ ትሤኒ፡ አውጽአት፡ እክል። ‘Parole de la Loi: Nephtali (est) un palmier, un repos qui est beau (et) produit de la nourriture.^fr’ 15 l. 9-10 (ed.) , 15 l. 22-23 (tr.) (‘Texte በቀት፡ , 512 , donne ce mot sous la forme በቀልት፡ comme plus bas.’ 15 n.15 )

ኆኅ

nomen arboris, sine dubio prunus^la[collatis חוֹחַ dumus^la, vepres^la, خَوخٌ et ܚܰܘܚܳܐ prunus Persica^la, nec non ኮክ፡ (amh. ኾኽ q.v.] ቈጽለ፡ ኆኃት፡ , ( , an pro ኆኀት፡ ?) ; ከመ፡ ቈጽለ፡ ሐኆት፡ (sic) ጠፋእኩ፡

ተወድቀ

III,1dejici^la: ቈጽለ፡ ኆኃት፡ ኢይትወደቅ፡ ዘእንበለ፡ ፈቃድየ፡

ቈጽል

, m. et fem. , et , አቍጽል፡ (et ቈጽላት፡ , si quidem pro ያነግፍ፡ ነፋስ፡ ቈላተ፡ legendum videtur ቈጽላተ፡ ) [amh. ቅጠል፡ et ቅጸል፡ ]

2)res foliis similes, ut

a)lamina^la, bractea^la: ቈጽለ፡ ወርቅ፡ πέταλον χρυσοῦν ; ; ( etiam ቀጸላ፡ ); ( አፍረጽ፡ ); στάμνος .

b)folium^lalibri, Lud. sine

ሥጡቅ

scissus^la, fissus^la, diruptus^la: ምብኳሐ፡ ነሃቢ፡ ሥጡቅ፡ (v. ሥጡጥ፡ ) ; ቈጽለ፡ ወርቅ፡ ሥጡቅ፡ ( ); ሥጡቅ፡ ጽፍሩ፡ ማእከሉ፡ ungula bifida^la, bisulca^la -7; .

ቅርንብ

, ቀርንብ፡ , ቀርነብ፡ , ቀራንብት፡ [sine dubio pro ቅርንው፡ , adjecto ው formativo, e ቀርን፡ propagatum]

1)apex spicae^la, arista^la: (semen agit) ቈጽለ፡ ወብርዐ፡ ወሐሠረ፡ ወቅርንበ፡

2), pili oculorum^la, cilia^la, palpebrae^la, βλέφαρα ; ; ; ; ; ቀራንብቲከ፡ ይቅጽባ፡ ጽድቀ፡ ; ; ; ; ; ሰላም፡ ለቀራንብቲኪ፡ n. 429I ; (evulsit) ጸጕረ፡ ቀራንብቲሁ፡ ; ነበስባሰ፡ ቀራንብት፡ nictus palpebrarum^lai.e. momentum temporis^la . – Voc. Ae.: ቍርንብ፡ (v. ቀርንብ፡ ) ዘ፡ ምርቅ፡ ; aliud^la: ጠስ፡ ቀርነብ፡ ቀልደድ፡ ብ፡ ቅንድብ።

ወይን

, plerumque m. , አውያን፡ [ יַיִן وَيْنٌ ; de etymo varias etymologorum conjecturas in Ges. thes. p. 587; G. Curtius Grundzüge der griech. I. p. 357]

1)vitis^la, vinea^la: ተከሉ፡ ወይነ፡ ; ; ; ተከልክሙ፡ ወይነ፡ መፍትወ፡ ; ; ; Enc.; አልቦ፡ ዘርአ፡ ወይን፡ ; ያዐርፉ፡ ኵሎሙ፡ ታሕተ፡ ወይኖሙ፡ ; ; ἄμπελος ; ( fem. et m. ); ; ; ; ; ; ; n. 929 ἀμπελών ; ; ; ; ; ከመ፡ ያሠኒ፡ ወይኖ፡ ; አልቦ፡ አስካል፡ ውስተ፡ ወይን፡ ; ዕፀ፡ ወይን፡ ; ; ጸገየ፡ ወይን፡ ; ቈጽለ፡ ወይን፡ ; ወይን፡ ይሁብ፡ ፍሬሁ፡ ; ዐሠርተ፡ ምእተ፡ ወይነ፡ ; አውያን፡ ጸገዩ፡ ; Deg.; ; . Vinea^lavel vinetum^laaliâs dicitur ዐጸደ፡ ወይን፡ ; ut: ; ; ; ; ; ; ; ; አዕጻደ፡ ወይን፡ ; al.

2)vinum^la, ; ; ; ; ; ; ገብረ፡ ወይነ፡ እምፍሬ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ከመ፡ ይትረከብ፡ ወይን፡ ውስተ፡ አስካል፡ ; ወይን፡ ሐዲስ፡ ; ; ማእረረ፡ ወይን፡ ; ወይን፡ (sacramentale) ይኩን፡ ቀይሐ፡ ወኅሩየ፡ ; ጻዕፈ፡ ወይን፡ ; ስክረ፡ ወይን፡ 1 ( . ); አውያን፡ ጽሩያት፡ Lud. e Mss. Colb.; etiam vinum^lafactitium, igne confectum^la: ( ሜሰ፡ ) ወይን፡ ዘግቡር፡ በእሳት፡

wayn

Cross-references: for ሜስ፡ ዘወይን፡ ሜስ፡

ቍጹል

vel ቁጹል፡ frondosus^la: ቈጽለ፡ ዕፅ፡ ቁጹል፡ .

ደጐዓሊ

vel ደጓዕሊ፡ vel ደጐዓሌ፡ vel ደጓዕሌ፡ et ደጓዐሌ፡ [sine dubio i.q. דִּקְלָא ܕܶܩܠܳܐ دَقَلٌ ] palmae^laspecies, etiam palmae lignum^lavel folia^la(ut videtur): ነጸፈ፡ በግብ፡ (in antro) ቈጽለ፡ ደጐዓሊ፡ ; ነሥአ፡ ኅዳጠ፡ ደጓዕሌ፡ ወሠጠቆ፡ ወበዕለት፡ ካልእ፡ አርሐሶ፡ ወወጠነ፡ ከመ፡ ይፅፍሮ፡ ; ፅፍረት፡ ዘደጓዕሌ፡ ; ፀፊረ፡ ደጓዕሌ፡ ; in antro posuit ታቦተ፡ አንጦሊዖ፡ ደጓዓሌ፡

ተገድፈ

III,1

1)projici^la, conjici^la: ይትገደፍ፡ አብድንቲሆሙ፡ ; ምዉት፡ ውእቱ፡ ተገድፈ፡ በላህበ፡ መዓልት፡ ወበቍረ፡ ሌሊት፡ ; ላዕሌከ፡ ተገድፈ፡ ነዳይ፡ ; ; እትገደፍ፡ ውስተ፡ ቤተ፡ እግዚአብሔር፡ ; ; .

2)dejici^la: ተገድፈ፡ (v. ተነግፈ፡ ) ቈጽሉ፡ ; ተገድፈ፡ ጽድቅ፡ ውስተ፡ ምድር፡ ; .

3)ejici^la: እምብዝኀ፡ ሕይወቱ፡ ተገድፈ፡ ; ; : ተገድፈ፡ እምሢመቱ፡ (motus fuit officio) Lud. Comm. hist.p. 331.

4)abjici^la, rejici^la: ተገድፈት፡ አስቃሎን፡ .

a)derelinqui^la, negligi^la, ; .

b)amitti^la, perdi^la, perire^la: በግዕ፡ ዘተገድፈ፡ πλανώμενον ; ከመ፡ አባግዕ፡ ተገደፍነ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; በእንተ፡ ረኪበ፡ ዘተገድፈ፡ F.N. 40; ተገድፈ፡ ወአልቦ፡ ዘተረክበ፡ ; ትትገደፍ፡ ኦሪት፡ እምካህን፡ .

c)in arithmetica: detrahi^la, subtrahi^la, et በበ፡ dividi^la, Abush.

ፈውስ

( m. ), ፈውሳት፡

1)medela^la, sanatio^la, curatio^la: ፈውስ፡ ይከውነከ፡ ለሥጋከ፡ ; ; ; ደዌ፡ ከርሥ፡ ዘኢተረክበ፡ ሎቱ፡ ፈውስ፡ ; አልባቲ፡ ፈውስ፡ ለቍስላ፡ ; ቈጽሉ፡ ይከውን፡ ለፈውስ፡ ; ; ; ለገቢረ፡ ፈውስ፡ ( ዐቃር፡ ); ዘአልቦ፡ ፈውሰ፡ insanabilis^la ; : አልባ፡ እንከ፡ ፈውሰ፡ ሞአብ፡ ἰατρεία ; ይሁበኒ፡ ፈውሰ፡ ; ; ለፈውስ፡ ወለሰላም፡ ወለበረከት፡ ; ; .

2)medicamen^la, medicamentum^la, remedium^la, ; ፈውሰ፡ ደዌሆሙ፡ et ፈውሳት፡ ; አብዛኅኪ፡ ፈውሰኪ፡ ; ፈውስ፡ ጽኑዕ፡ φάρμακον ἰσχυρόν ; ፈውስ፡ መሪር፡ ; n. 1377 ἰατρικὰ βοηθήματα ( ዐቃር፡ ); ; ; መጽሐፈ፡ ፈውስ፡ inscriptus est libellus Amh. Aethiopicus, in quo varia medicamenta variis morbis praecipiuntur; ፈውስ፡ መንፈሳዊ፡ inscriptus est liber de disciplina ecclesiastica,

a)herba^la( radix^la, fructus^la) medicinalis^la: die creationis tertio creavit Deus ሣዕረ፡ ወሐመልማለ፡ ወዕፀወ፡ ወዘርአ፡ ወፈውሰ፡ ; terram peragrabo ከመ፡ ኣእምር፡ ዕፀወ፡ ወፍሬያተ፡ ወፈውሳተ፡ ዘሀለወ፡ ሀየ፡

b)incantamentum^la: ዘይሰምዕ፡ ነገረ፡ ፈውሳት፡ ወይትአመን፡ ቦቱ፡ ; ዘይገብር፡ ሥራየ፡ ወሰገለ፡ ወይሰምዕ፡ ነገረ፡ ፈውሳት፡ ወይትአመን፡ ;

c)abortivum^la(medicamentum) F.M. 4,4 ( አድኀፀ፡ ).

d)collyrium^la(medicamen) ; እበነ፡ ፈውስ፡ stibium^lasupra 759.

ቈጽል

, m. et fem. , et , አቍጽል፡ (et ቈጽላት፡ , si quidem pro ያነግፍ፡ ነፋስ፡ ቈላተ፡ legendum videtur ቈጽላተ፡ ) [amh. ቅጠል፡ et ቅጸል፡ ]

2)res foliis similes, ut

a)lamina^la, bractea^la: ቈጽለ፡ ወርቅ፡ πέταλον χρυσοῦν ; ; ( etiam ቀጸላ፡ ); ( አፍረጽ፡ ); στάμνος .

b)folium^lalibri, Lud. sine

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose