Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

tǝḥlǝft , ትኅልፍት፡ tǝḫlǝft

1) swearing^en ወአፈድፈደ፡ ትሕልፍተ፡ ጴጥሮስ፡ ‘and Peter swore the more^en’ 265–266 (ed.), 389 (tr.)

Grébaut
ትሕልፍት፡ tǝḥlǝft imprécation^fr (cette forme nominale, provenant de ተሐለፈ፡ ) ሶበ፡ ይመጽኡ፡ በትሕልፍት። Ms. BNFabb78, fol. 99v.
43

Leslau
ትሕልፍት፡ tǝḥlǝft ( 43) imprecation^en 229b

አሕቀፈ

II,1

1)amplexum concedere^laalicui: ሶበ፡ ይመጽእ፡ ሰብእ፡ ይሰግድ፡ ሎቱ፡ ወያሌዕል፡ እዴሁ፡ ወያሐቅፎ፡ (v. ወየሐቅፎ፡ ) ወይትኣምኆ፡ .

2)cingere^la, circumdare^larem re: ነደቀ፡ ለዐጸድ፡ ውሣጢ፡ ሠላስ፡ አረፍተ፡ ወአሕቀፎን፡ (v. ወአቅፈሎን፡ ) ኵሎ፡ ዐውዶን፡ በሰሊዳት፡ .

ሶበ

vel ሶቤ፡ particula temporis; forma ሶቤ፡ antiquitus usitatior erat, posthac ሶበ፡ communi usu recepta est, nisi quod ante ሃ፡ forma ሶቤ፡ semper conservata est. [Etymon perobscurum est. Qui eam (sicut إِذَا , ثُمَّ , אֲזַי ) e pronominali propagatam statuunt, literam በ፡ ex alia labiali transformatam, ê^laautem sicut in ይእዜ፡ , አይቴ፡ al. exponendum judicaverint. Ewald in Göttinger p. 1884 ሶበ፡ ( ሶብ፡ ) primitus substantivum (collato arab. سِبَّة ) fuisse censuit].

A)eo tempore^la, tunc^la, tum^la, illico^la, confestim^la, statim^la, rarius absolute, ut: ረኪቦ፡ መጽሐፈ፡ ሶቤ፡ literis inventis tunc^la ; ; ; vel in enuntiatione relativa: እምአመ፡ ነጸረ፡ ሶቤ፡ ex quo tempore conspexit^laSx. Enc.; saepius addito pronomine demonstr.: ይእተ፡ ሶቤ፡ ( ይእቲ፡ ሶበ፡ rom.) τότε ; ; ; εὐθέως ; ሶበ፡ ድኅረ፡ ሞቱ፡ postquam mortui sunt^laLud. ex Enc.; vel ሃ፡ , ሶቤሃ፡ τότε ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; εἶτα τότε ; ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ ; ወቀትር፡ ሶቤሃ፡ ; εὐθέως ; ; ; ; ; ; ἐξαυτῆς ; παραχρῆμα ; προσφάτως ( nuper^la) ; ምዕረ፡ አውሢአከ፡ ሶቤሃ፡ ፈጽም፡ ቃለከ፡ ; ubi Graecus vocabulum respondens nullum habet ; al., ለሶቤሃ፡ πρὸς καιρόν , ad tempus^la(exiguum) ; እምሶቤሃ፡ inde^la(ab eo tempore), protenus^la ; .

B) ሶበ፡ et { ሶቤ፡ } (ut ; ; ; ; ; ; al.);

1)temporalis^la

a)quum^la, ut^la, ubi postquam^la( ὅτε , ὡς , ἡνίκα , ), Perf., ; ; n. 355 ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; Asc. ; al.; ad particulam causativam prope accedit.

b)dum^la, cum^la, ut^la: Imperf., ; ; .

c)quando^lavel simulac^la, Perf. (Fut. exact.) ; ; ; ; ; vel Imperf.: ሶበ፡ ይትሌዐል፡ ሰማይ፡ ; ; ; ; crebro እስከ፡ ሶበ፡ usque dum^la, donec^la, ut ; ; ; ( እስከ፡ ).

d)quamdiu^la, donec^la, dum^la ; ሊተሰ፡ ኢይሔውዘኒ፡ ዝንቱ፡ ሶበ፡ ርኢክዎ፡ ለመርዶክዮስ፡ ; ἡνίκα ἂν .

e)de actione repetita: quoties^la, quando^la, vel si quando^la( ὅταν , إِذَا ) raro Perf., ut ; plerumque Imperf., ut ; ሶበ፡ ይልእክዎ፡ ; ; ; ሶበ፡ ትጼሊ፡ ; ; ተጋነይ፡ ሶበ፡ ትኤብስ፡ ; ; ሶበ፡ ይሥሕቅ፡ አብድ፡ ; ; ; ; ; ; ; . – Praemisso ቦ፡ significat: est quando^la, ut: ቦ፡ ሶበ፡ ይብል፡ ποτὲ μὲν ἐρεῖ . –

2)conditionalis^la

a)si^lain conditione simplice ( ὅταν , ἐάν , εἰ ): ; ; ; ; ሶበ፡ ጻድቅ፡ እምዕፁብ፡ ይድኅን፡ ረሲዕ፡ በአይቴ፡ ያስተርኢ፡ ; ሠናይ፡ ለሰብእ፡ ሶበ፡ ይነሥእ፡ አርዑቶ፡ ; ሶበ፡ አንተ፡ እንዘ፡ ሰብእ፡ አንተ፡ ትትቀየም፡ ሰብአ፡ እፎ፡ እንከ፡ ትብሎ፡ ; sed hic particulae usus rarior est.

b)creberrime: si^la( לוּ , لَوْ ), ubi significatur id quod sumitur non esse nec fuisse nec futurum esse vel saltem incertum esse. Apodosis adjecta particula እመ፡ vel እም፡ ἄν notari solet (ut: ሶበ፡ ነገርከኒ፡ እምፈነውኩከ፡ ); rarius omittitur, ut ; ; ; in protasi ሶበ፡ nonnumquam suffixa particula ሁ፡ intenditur, ut ሶበሁ፡ ሖርከ፡ ፍኖተ፡ እግዚአብሔር፡ እምነበርከ፡ ለዓለም፡ በሰላም፡ ; ; ; ; ; ; ; (at ሶበ፡ ታአምርኑ፡ εἰ ἔγνως ; est sententia ex interrogativa et conditionali, cujus apodosis omissa est, mixta). Memorabilis est phrasis ሶበ፡ አኮ፡ እመ፡ ኢ፡ si non^la, ut: ሶበ፡ አኮ፡ እመ፡ ኢኮንከ፡ ብእሴ፡ ልሂቀ፡ አንተ፡ እምጸአልኩከ፡ ወእምሠሐቁ፡ ላዕሌከ፡ Rel. Bar.; C.c. Perf. in protasi et apodosi: ሶበ፡ ( ዝንቱ፡ ) ተገብረ፡ እምለብሱ፡ si^la( hoc^la) factum esset, induissent^la ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ሶበ፡ ፈቀድኪ፡ መንፈቀ፡ መንግሥትየ፡ እምወሀብኩኪ፡ si rogares – darem^la ; ; ; ; ; ; vel Imperf. in protasi: እምኀየሰነ፡ ሶበ፡ ኢነሐውር፡ melius esset nobis, si nobis non eundum esset^la ; ; ; ; ; vel sine verbo finito in protasi: ሶበሁ፡ ሰብእ፡ ውእቱ፡ እምሖርነ፡ ኅቡረ፡ ውስተ፡ ዐውድ፡ ; ሶበሁ፡ ብየ፡ ኀይል፡ እምኢምህኩ፡ ከናፍርየ፡ ; ; ; .

3)optativa^la( לוּ , εἰ ), { utinam^la}), Perf. ሶበ፡ ሞትነ፡ ὄφελον ἀπεθάνομεν ; εἰ ; ሶበ፡ ኢተወለድኩ፡ ; ; ; Imperf. ; ; .

መድረክ

, m. et fem. , { መድረካት፡ sec. Hebr.} limen^la, deinde etiam postis^la, vestibulum^la: ; መድረከ፡ ኆኅቱ፡ βαθμοὺς θυρῶν αὐτοῦ ; ኀበ፡ መድረከ፡ ኆኅትክሙ፡ πρὸ τῶν θυρῶν ; παρὰ τὴν θύραν ; πύλη ; σταθμός ; ; ኀበ፡ መድረከ፡ ኆኅት፡ ἐπὶ τῶν φλιῶν ; τὸ πρόθυρον ; ሶበ፡ ይሬስዩ፡ መድረኮሙ፡ ኀበ፡ መድረክየ፡ ; መድረከ፡ ኆኅት፡ ; αἴθριον .

ተሰብከ

III,1fundi^la, conflari^la, ( liquefieri^la): ከመ፡ ይሰበክ፡ ብሩር፡ ; ወትሰበኩ፡ ; ሶበ፡ ይሰበኩ፡ tasabka , ተሠበከ፡ taśabbaka

Grébaut
ተሠበከ፡ taśabbaka III,2 ይሤበክ፡ , ይሠበክ፡ «être liquéfié, fondu, travaillé^fr (métaux)» ― ቀለጠ፡ , ተሰራ፡ Ms. BNFabb217, fol. 52r.
130

Leslau
ተሰብከ tasabka passive {of ሰበከ sabaka } 484a

ሰከበ

et ሰክበ፡ ( ; ; ) I,1[ שָׁכַב ܫܟܶܒ ] ይስከብ፡ et ይስክብ፡

1)cubare^la, recumbere^la, procumbere^la, discumbere^la: ትሰክብ፡ በገቦከ፡ ዘፀጋም፡ ; ሶበ፡ ይሰክብ፡ ዲበ፡ ምስካቡ፡ ; ጉዜ፡ ይሰክብ፡ ዲበ፡ ምስካቢሁ፡ ; ሰከበ፡ ውስተ፡ ሠቅ፡ ወሐመድ፡ ; ἀνέπεσεν ; ሰከበ፡ ሰኪሮ፡ ; ; ; 2 ; ሰከበት፡ ላዕሌሁ፡ ; ; ; ; etiam de rebus inanimatis, ut: vitis ውስተ፡ ምድር፡ ሰከበ፡

a)de dormituris et dormientibus: cubitum ire^la, dormire^la: ( κοιμᾶσθαι , καθεύδειν ) ; ; ; እለ፡ ይሰክቡ፡ ውስተ፡ ዐራታት፡ ; ; ; ; ; ;

b)de aegrotantibus ; (var.).

c)de morientibus et mortuis: occumbere^la, obdormiscere^la, dormire^la( κοιμᾶσθαι ): ; 3 ; ; ; ; ; ; ; .

2)concumbere^la: conjuges እለ፡ ሰከቡ፡ በእንተ፡ ውሉድ፡ ; ምስለ፡ -35; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ኀበ፡ ; (potissimum de concubitu maris cum mare et hominis cum bestia): ; (quamquam etiam ምስለ፡ ; ; ); እለ፡ ይሰክቡ፡ ተባዕተ፡ ἀρσενοκοῖται ; F.M. 34,2; (sed etiam de concubitu maris cum muliere) ዘይሰክብ፡ ብእሲተ፡ F.N. 5. – : ሰከበ፡ ደቀሰ፡ ዘ፡ ተኘ።

አብቀወ

II,1dirumpere^lai.e.

1)distendere^la, aperire os^la(fauces), hiare^la, vel omisso አፈ፡ ;

a)devorandi causa: አብቁ፡ አፉከ፡ ; Judaeorum fame enectorum መብዝኅቶሙ፡ ኢክህሉ፡ ያብቅዉ፡ አፉሆሙ፡ (sc. ለበሊዕ፡ ) ; አብቀዉ፡ አፉሆሙ፡ ላዕሌሆሙ፡ ; ; de terra et orco: ; ; ; ; .

b)irridendi causa: ; አብቀዉ፡ አፉሆሙ፡ ላዕሌኪ፡ ; ላዕለ፡ መኑ፡ አብቀውክሙ፡ አፉክሙ፡ .

c)ob taedium et languorem, oscitare^la: ሶበ፡ ይስእል፡ ነዳይ፡ ያበቁ፡ (v. ያበቁ፡ አፉሁ፡ ) እስከ፡ እዘኒሁ፡ .

d)inhiare^la, hiando captare^la: አብቀዉ፡ ውስተ፡ ነፋስ፡ εἵλκυσαν ἄνεμον .

2)hiare^la, hiscere^la, de ore: አፈ፡ ኃጥእ፡ አብቀወ፡ ላዕሌየ፡ ἠνοίχθη ; አብቂዎ፡ አፉየ፡ ኢተጋብአ፡ እንከ፡ .

3)dehiscere facere^laterram, in ea rimam facere^la: አብቅዋ፡ ለገዳም፡ .

ተላጸቀ

III,3inter se connexum esse^la, cohaerere^la, confinem esse^la, se applicare^la, amplexari^la, adhaerescere^la, perseverare in re^la: እለ፡ ይትላጸቃ፡ በበይኖን፡ ; ( sicarius^la) ሶበ፡ ይትላጸቆ፡ ብእሲ፡ ወየሐውር፡ በገቦሁ፡ ይረግዞ፡ ; ይትላጸቅ፡ ረድእ፡ ለመምህሩ፡ συνάπτοιτο δ᾽ ἄν καὶ μαθητὴς διδασκάλῳ Cyr. c. ; ነፍሱ፡ ትትላጸቅ፡ ምስለ፡ እግዚአብሔር፡ ; በተቃርቦ፡ ወበተላጽቆ፡ ተደመሮ፡ ለእግዚአብሔር፡ ቃል፡ σχετικῶς συνημμένος τῷ θεοῦ λόγῳ Cyr. c. ; ጎሩ፡ ዘይትላጸቅ፡ vicinus ejus confinis^laF.N. 37; ambo exercitus^la ይትላጸቁ፡ conjunguntur^la ; እመቦ፡ ብእሲ፡ ዘተላጸቀ፡ ወሰከበ፡ ምስለ፡ ብእሲቱ፡ በእሎን፡ n. 64 መዋዕል፡ ( concumbit^la) F.M. 10,3; ተላጽቆተ፡ ስኢል፡ ἔντευξις συνεχῇς

ሶበ

B) ሶበ፡ et { ሶቤ፡ } (ut ; ; ; ; ; ; al.);

1)temporalis^la

a)quum^la, ut^la, ubi postquam^la( ὅτε , ὡς , ἡνίκα , ), Perf., ; ; n. 355 ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; Asc. ; al.; ad particulam causativam prope accedit.

b)dum^la, cum^la, ut^la: Imperf., ; ; .

d)quamdiu^la, donec^la, dum^la ; ሊተሰ፡ ኢይሔውዘኒ፡ ዝንቱ፡ ሶበ፡ ርኢክዎ፡ ለመርዶክዮስ፡ ; ἡνίκα ἂν .

2)conditionalis^la

3)optativa^la( לוּ , εἰ ), { utinam^la}), Perf. ሶበ፡ ሞትነ፡ ὄφελον ἀπεθάνομεν ; εἰ ; ሶበ፡ ኢተወለድኩ፡ ; ; ; Imperf. ; ; .

ተሐረመ

III,2et :

1)interdici^laalicui, prohiberi^laa re: ኵሎን፡ ( እላንቱ፡ አንስት፡ ) ተሐረማ፡ ላዕሌነ፡ his omnibus feminis nobis interdictum est^laF.M. 5,3; ከመ፡ ይዕቀቡ፡ ዘ ( እምዘ፡ rom.) ይትሔረሙ፡ .

2)sibi^la(et aliis) interdicere re tamquam illicita^la, abstinere^lare, pec. in religionis causa: ; ; ኢትበል፡ በእንተ፡ እግዚአብሔር፡ ተሐረምኩ፡ ( διὰ κύριον ἀπέστην ) ; ኢይትሔረሙ፡ በእንተ፡ እግዚአብሔር፡ ወባሕቱሰ፡ ይጻምዉ፡ ዘበበይነ፡ ሠንዮ፡ ሥጋቲሆሙ፡ ; መባልዕት፡ ዘይትሔረሙ፡ አይሁድ፡ እምኔሁ፡ ; ዘይትሔረም፡ አውስቦ፡ (ubi Graecus εἴ τις γάμον μέμφεται habet)

3)III,1et III,2: sacra colere^la, religionem^la(pec. veram) sequi^la(abstinentem a rebus mundanis vel ethnicis): ተገዝሩ፡ ወተሐረሙ፡ (v. ተሐርሙ፡ ) በእንተ፡ ፍርሀቶሙ፡ ለአይሁድ፡ ; ዘይትሔረም፡ (Platt addit: ለእግዚአብሔር፡ ) θρῆσκος ; ዘከመ፡ መሀርኩክሙ፡ ትትሐረሙ፡ ከማሁ፡ ተዐቀቡ፡ ; Christiani^la ሶበ፡ ይትሐረሙ፡ እምትሕርምታቲሆሙ፡ si unum aliumve e ritibus sacris^la(ethnicorum Judaeorumve) peragunt^la,

taḥarrama

Cross-references: also ተሐርመ፡

ተረስየ

et ተረሰየ፡ III,1et III,2; ( ተራሰየ፡ III, )

1)sibi induere^lavestem, arma, amictum esse^la, accingi^la, , ut: ተረሰይኩ፡ ርትዐ፡ ከመ፡ ዐጽፍ፡ ; ; በ፡ ; ዘይትረሰይ፡ በሰርጐ፡ አንስት፡ ; ተረሰይ፡ በክብር፡ ወበስብሐት፡ ; ይትረሰይ፡ (var. ይትራሰይ፡ ) በንዋየ፡ ሐቅሉ፡ ; ; .

a)nonnumquam: se ornare^lare, ostentationis vel glriationis causa: ; ትትሬሰዩ፡ በብዕሎሙ፡ ; ዐይን፡ እንተ፡ ርእየተኒ፡ ትትሬሰየኒ፡ .

b)armis instrui^la; accinctum^la, armatum esse^la: እለ፡ ተረሰዩ፡ (v. ተረስዩ፡ ) ለቀትል፡ ; et n. 283in genere

2)sese parare^lavel expedire^laad aliquid, paratum esse^la( נָכוֹן ): ተረሰዩ፡ ላዕሌሃ፡ ለቀትል፡ παρασκευάσασθε ἐπ᾽ αὐτὴν εἰς πόλεμον ; ሶበ፡ ይትሬሰዩ፡ ἐν ἡμέρᾳ ἑτοιμασίας ; ተረስየነ፡ ; ብእሲ፡ ዘተረስየ፡ ἕτοιμος . – : ተረሰየ፡ ብ፡ ተሸለመ።

ተዋሣኢ

( III,3)

1)opponens verbum^la, contra dicens^la: ሶበ፡ ይትዋሣእ፡ ተዋሣኢ፡ ( wenn Jemand einwendet )

2)oblocutor^la, objurgator^la, ተዋሣኤ፡ ነገር፡ ( ἀπηνὴς καὶ αὐθάδης ) ; Lud. e Vit. Dan.

ተዋቀሠ

III,3litigare^la, disputare^la, altercari^la, contradicere litigando^la: ምንተ፡ ትብል፡ ተዋቂሠከ፡ ; ἀνταπεκρίθη ; κρίθητι ተዋቀሥ፡ ; ንዑ፡ ንትዋቀሥ፡ διελεγχθῶμεν ; κριθῶμεν ; ; ; ምስለ፡ pers. ; : Platt; ; ; ; ; ; አልቦ፡ ዘይትዋቀሰከ፡ ; ; ; ኢክህለት፡ ተዋቅሦተክሙ፡ ; ተዋቀሥዋ፡ ለእምክሙ፡ ; ; ; ; ; በ፡ rei ; በእንተ፡ causae: ; .

a)causam suam defendere^la, rationem reddere^la: እትዋቀሥ፡ (v. እወቅሥ፡ ) ቅድመ፡ እግዚአብሔር፡ ; አባእኮ፡ ቅድሜከ፡ ይትዋቀሥ፡ .

b) ለ፡ pers.: causam^laalicujus tueri^la, defendere^laaliquem, patrocinari^laalicui: ኵሉ፡ ይትዋቀሥ፡ ለእኁሁ፡ ; ; ; ; .

c)in jus ire^la, causam suam judicandam proponere^laalicui, በኀበ፡ judicis: ; F.N. 43,9; እለ፡ ይትዋቀሡ፡ በኀበ፡ አና፡ ቅጽ፡ ; vel jus suum petere^laab aliquo: ሶበ፡ ይትዋቀሡ፡ በኀቤየ፡ .

d): litigando exprobrare^laalicui aliquid: Deus ተዋቀሣ፡ ሞተ፡ ነቢያት፡ Enc.

ተገለጸ

III,1revelari^la, retegi^la: ሶበ፡ ይትገለበብ፡ ይትረአይ፤ ውሶበ፡ ይትገለጽ፡ ይሴወር፡ ወኢይጤየቅ፡ (aenigma, cujus solutio est: Mose) n. 1142

ተኀውሠ

III,1(Perfectum mihi nondum occurrit) commisceri^la, confundi^la: ሶበ፡ ይትፌሣሕ፡ ኢይትኀወሦ፡ ጸልዕ፡ (legas: ጽእለት፡ ) οὐκ ἐπιμίγνυται ὕβρει ; ; de progenie Sethi et Caini inter se commixta; ተኀዊሦኑ፡ እንጋ፡ ወተቶሲሖ፡ ፪ሆሙ፡ ኮኑ፡ ፩ህላዌ፡ ἄρ᾽ οὖν συγκέχυται καὶ μία γεγόνασιν ἄμφω φύσις ; Cyr. c.

ነቅሀ

I,1[amh. ነቃ፡ ; نَقِهَ convaluit^laa morbo, intellexit^la; at evigilare^lacaeteri habent sub יָקַץ يَقِظَ ] ይንቃህ፡

1)evigilare^la, expergisci^la, somno: ነቅሀ፡ እምንዋሙ፡ ; ; ; ; ; ነቃህኩ፡ ; ; ንቃህ፡ ; ነቂሆ፡ ተንሥአ፡ ; ; ; ; ( ὀρθρίζειν ); ( ἐξέστη ); ; ሶበ፡ ይነቅሁ፡ ( ἐξαναστάντες ); ( ἀναστάντες ), ; ኖመ፡ ባዕል፡ ወአልቦ፡ ነቂህ፡ ; ; e morte ; .

2)convalescere^laa morbo: አመ፡ ነቅሀ፡ እምደዌሁ፡ ዘቀብጸ፡ n. 644 ቀብጸ፡ እምኔሃ፡ ተስፋ፡ ፈውስ፡

3)de animo: exsuscitari^la, sobrium et alacrem^la, cautum^la, attentum esse^la, vigilare^la: ሶበ፡ ሰምዐት፡ ቃሎ፡ ( ለሐዋርያ፡ ) ነቅሀት፡ በልባ፡ ; ንንቃህ፡ γρηγορῶμεν ; ንቃህ፡ ወጥበብ፡ በኵሉ፡ νῆφε ἐν πᾶσιν ; ; al. ( νήφειν ); ይንቅሁ፡ እመሥገርተ፡ ሰይጣን፡ ἀνανήψωμεν ἐκ τῆς παγίδος ; ለእመ፡ ነበርከ፡ ምስለ፡ ማእምራን፡ ትጋህኬ፡ ወንቃህ፡ ከመ፡ ትስማዕ፡ ቃሎሙ፡

ደብደበ

quadril. I [ ذَبَّ et ذَبْذَبَ ] inquietum esse^la, inquietudine consumi^la: የሐዝን፡ ወይደበድብ፡ ; ; ሶበ፡ ይነቅህ፡ በጽባሕ፡ ኢይደበድብ፡ (v. ይደበድብ፡ sic! ኢይበደብድ፡ ) ነፍስቱ፡ (sic) ἀνέστη πρωΐ καὶ ἡ ψυχὴ αὐτοῦ μετ ʼ αὐτοῦ . dabdaba sad^en, ‘triste^fr’ ወዘሰ፡ ጐንደየ፡ ወደብደበ፡ ከማየ፡ ‘Celui qui est resté (qui) est triste comme moi^fr’ 44 l. 7 (ed.) , 38 (tr.) (‘Sens du verbe ደብደበ፡ donné par 489 .’ 38 n. 40 )

ነገደ

I,1[amh. ; potestas radicis prima in trahendo^la( ܢܓܰܕ ) est; inde propagatur significatus proficisci^la, in specie de agmine in longum protracto et de itinere in longinquum extenso, sicut germ. ziehen, etiam Ges. thes. p. 826 sub מָשַׁךְ ] ይንግድ፡ , peregre abire^lavel proficisci^la, peregre esse^la, peregrinari^la, iter facere^la, ἀποδημεῖν ; ; ; ; ; ኢይክል፡ ነጊደ፡ non possum iter facere^la ; እለ፡ ይነግዱ፡ በባሕር፡ ወበየብስ፡ ; loci, quo tenditur ; ; ብእሲ፡ ዘነገደ፡ ርሑቀ፡ ፍኖተ፡ ; እምነ፡ loci, unde disceditur: ሶበ፡ ይነግድ፡ እምብሔሩ፡ ; Platt.

a)peragrare^la, terrae: ነገድነ፡ ገዳመ፡ በድው፡ ; አንሶሰዉ፡ ወነገዱ፡ ብሔረ፡ በድው፡ .

b): procul discedere^laab aliquo, ut: ነገዱ፡ እምኔየ፡ ἀπεπήδησαν ἀπ᾽ ἐμοῦ .

c)in specie: negotiandi^lavel mercandi^lacausa, mercaturam facere^la ; እለ፡ ይነግዱ፡ ἔμποροι ; ἀγοράζων ዘይነግድ፡ ; በ፡ mercis, ut: ነገደ፡ በመክሊት፡ (e ).

d)iter^lafacere navi^la, navigare^la, በ፡ vel ውስተ፡ aquae, ut: ነገደ፡ ውስተ፡ ባሕር፡ ; እለ፡ ይነግዱ፡ በባሕር፡ ወበየብስ፡ ; እንዘ፡ ይፈቅድ፡ ይንግድ፡ ውስተ፡ ሞገዳት፡ ; vel aquae: እለ፡ ይነግድዋ፡ ለባሕር፡ ; ; ዘይነግድ፡ በሐመር፡ ባሕረ፡ ; : ዐርገ፡ ውስተ፡ ሐመር፡ ይንግድ፡ ምስሌሆሙ፡ ; Platt; loci, quo tenditur: ነገደ፡ ቆጵሮስ፡ ; ነገደ፡ ሶርያ፡ ; ነገደ፡ መርሶ፡ Sx. Enc.; መርሶ፡ አሕማር፡ በጽንፈ፡ ባሕር፡ ለነጊድ፡ ; etiam de nave praedicatur, ut: ረከበ፡ ሐመረ፡ ዘይነግድ፡ ብሔረ፡ ተርሴስ፡ .

e)peregrinando loca sacra adire^la(wallfahrten), ut: ነገደ፡ ኢየሩሳሌም፡ ፪ ጊዜ፡

ወ

inseparabilis praefixa [ וְ ܘ , وَ فَ ]

1)copulativa: et^la, que^la, atque^la; copulandis et verbis et sententiis inservit, neque graeco καί , τε tantum sed etiam δέ crebro respondet, ut ; al.

a)passim: et^la– quidem^la, .

b)cum^la: ከመ፡ ይሑር፡ ውእቱ፡ ወዕቅብቱ፡ ut iret (is et concubina ejus) cum concubina sua ; .

c)ubi enunciationi principali enunciationes secundariae, quibus status vel conditio alicujus describitur, subjunguntur, usurpatur vel ወ፡ simplex ; ; ; vel ወ – ሰ፡ ; 1 ; ; ; ( gramm.§ 200,1).

d)etiam^la, quoque^la, potissimum in sententiis negativis ( nec^la) ; ; ; ; ; ወኢአሐዱ፡ ; ; ; ; ; ወኢመኑ፡ ; ዲበ፡ወኢምንት፡ .

e) ወ – ወ፡ et – et^la lin. 1; ; ወኢ፡ – ወኢ፡ nec – nec^la ; ; ; ; አላ፡ ወ – ኒ፡ sed etiam^la ( ተደንገለ፡ ).

f)vel^la, ἢ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; 19; ሠለስተ፡ ሳሌዳ፡ ወአርባዕተ፡ .

2)consecutiva: et statim^la, tum^la, ut^la, igitur^la, ዓዲ፡ ሰቡዕ፡ መዋዕል፡ ወኣመጽእ፡ ; n. 881 ከመ፡ ሰማዕከ፡ ሕልመ፡ ወፈከርከ፡ ; ሶበ፡ ይኔጽር፡ ወይሬኢ፡ cum suspiceret (statim) videbat^la ; ; ; ; ወአእሚሮሙ፡ ወመጽኡ፡ ; ; ቅረበኒ፡ ወእግስስከ፡ ut te tangam^la ; ; ; ; ; ሚመጠነ፡ ትሁቡኒ፡ ወአነ፡ ለክሙ፡ ኣገብኦ፡ ; ኢትግበራ፡ ለእኪት፡ ወኢይርከብከ፡ እኩይ፡ ne^la ; ወአይድዐኒ፡ dic mihi igitur^la ; .

3)adversativa: autem^la, sed^la, : ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ኢትኩን፡ ነፋቄ፡ ወእመን፡ (Platt: አላ፡ እመን፡ ) . – etiam ሂ፡ , ኒ፡ , ሰ፡ , እመ፡ , አው፡ , ሚመ፡ , ኑ፡

ልኅሉኅ

1)laxus^la, remissus^la: ሶበ፡ ይከውን፡ አውታረ፡ መሰንቆ፡ ልኅሉኀ፡ ይጠፍእ፡ ቃናሁ፡ እመ፡ ኢተስሕበ፡ ዘከመ፡ ይደሉ፡ si chordae citharae remissae nec convenienter intensae sunt, sonorae esse desinunt^la,

2)languidus^la, mollis^la, effeminatus^la: እሉ፡ አኀው፡ ኮኑ፡ ልኅሉኃነ፡ (sc. qui Satanae obluctari nolunt)

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose