Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

I,1laevem^la, glabrum^la, lubricum^la, planum esse^la[amh. ለመጠ፡ laevigavit^la, acuit^la; in caeteris linguis, transposita litera ለ et መ respondent: מָלַט , מָלַץ , ܡܠܰܛ مَلِطَ مَلِصَ al., et in ipso Geez መለጠ፡ ; quae omnia in notione primaria abradendi^la, laevigandi^laconveniunt] እብን፡ ይለምጽ፡ እማይ፡ λίθους ἐλέαναν ὕδατα . (rarissime ማ፡ ) vocula enclitica ( gramm.§ 63,a et § 162).

1)Fuit primitus pronomen interrogativum ( مَا , מָה , ܡܳܐ ) quid?^ladeinde relativum quod^la; variae particulae pronominales cum ea compositae sunt, ut: ማእዜ፡ , ሚመ፡ , እስመ፡ , ከመ፡ , ክመ፡

2)Dehinc aliis vocibus suffixa enunciationi quandum coloris varietatem admiscet.

a)Creberrime pronominibus et n. 142particulis interrogativis suffixa –ne^la, –nam^la, tandem^la(germanicum: wohl , denn ) denotat, et levem vel dubitationem vel intentionem interrogationi immiscet: መኑመ፡ አንተ፡ ; ; ; ምንትኑመ፡ Platt; Platt; ; ; ምንተኑመ፡ ; ; በምንትኑመ፡ ; አይቴኑመ፡ ; (ubi unus codicum a me inspectus አይቴኑማ፡ praebet); አይቴመ፡ ; እፎመ፡ ; ; ; ; ; ; እፎኑመ፡ ; ; ማእዜኑመ፡ ; ዝኑመ፡ – Rarius, ut: ምስለ፡ ብዙኅ፡ ምሕረት፡ ታሄልወነ፡ ወማእዜመ፡ እመ፡ ( ὅταν , quandocumque^la) ፈቀድከ፡ እስመ፡ ክሂል፡ ሀሎ፡ ኀቤከ፡ .

b)Pronominibus personalibus subjuncta distinctionis vim auget, et –dem^la, –met^la, ipse^lasignificat, ut F; Jesus Christus heri et hodie^la ወውእቱመ፡ እስከ፡ ለዓለም፡ et idem in aeternum^laCyr. ad ; ὁ Λόγος non mutatur^la: አላ፡ ለዝላፉ፡ ውእቱመ፡ ይሄሉ፡ Cyr. ad ; ከማሁመ፡ ; ወመንፈስ፡ ቅዱስ፡ ከማሁመ፡ ውእቱ፡ et Sp. S. itidem se habet^laOrg.

c)Cuilibet enunciationis verbo annecti potest, quo restringatur et ita distinguatur, ut ante caetera emineat; significat quidem^la, certe^la, tantum^la, etiam^laet alia hujus generis particulas, nec non in nostris linguis intentione vocis exprimi potest: ዝንቱመ፡ τοῦτό γε Cyr. ad ; እመሰ፡ በዛቲመ፡ ምክንያት፡ ተሠገወ፡ si ob hanc tantum causam^la(nec ob aliam) incarnatus est^laCyr. ad ; አኮመ፡ nequaquam^laCyr. ad ; አይድዑኒ፡ እስኩመ፡ quaeso tandem^la ; ራብዕመ፡ vel quartus^la ; በእንተ፡ ዓለማውያንመ፡ ይቤ፡ እግዚእነ፡ de saecularibus quidem ait^la ; ወይእዜሰኬመ፡ ጻድቅ፡ ኢይትረከብ፡ ዲበ፡ ምድር፡ nunc autem certe^la( aevo priore) Singuli auctores hac particula admodum delectantur, ut interpretes Cyrilli^la, Chrysostomi^la, Philexii^la, auctores Antiphonarum^la, al.

, ፍጽማት፡

1)frons^la, μέτωπον , ; n. 13901 ; ; ; ; ሄጶ፡ ውስተ፡ ፍጽሙ፡ ; ፍጽሞሙ፡ τὰ μέτωπα αὐτῶν ; ; ; πρόσωπον ; ከመ፡ ንዕትብ፡ ፍጽማቲነ፡ በአምሳለ፡ መስቀል፡ .

2)pars^laanterior^la,

a)frons^laagminis, primum^laagmen^la: አዐቅብ፡ ፍጽመ፡ ወከዋላ፡ ; 1 ; ; .

b)facies^la, superficies^la: ; .

c) ፍጽመ፡

α)in^lavel a^lafronte^la, parte^laantica^la, prae^la: ወወፅአ፡ ይሁዳ፡ ፍጽመ፡ ; አነ፡ አሐውር፡ ፍጽመ፡ ቅድሜከ፡ ; ; ; ; ; ; ; ἐν πρώτοις ; ነቢር፡ ፍጽመ፡ ውስተ፡ አዕዋዳት፡ ; ; ፍጽሞሙ፡ ἔμποσθεν αὐτῶν .

β)ex^laadverso^la, e^laregione^la: እለ፡ ይትቃወሙ፡ ፍጽመ፡ ቅድመ፡ ገጾሙ፡ ; ; .

d) እንተ፡ ፍጽም፡ a^laparte^laanteriore^la . [Etymon haud satis liquet; censuerim frontem^ladictam esse a latitudine^la( فطح فسم ) sicut פַּדַּחַת et literam መ primitus formativam esse sicut in فُسْحُمٌ . Deinde quaeritur annon ejusdem radicis sit מֵצַח , cujus etymon a plerisque a splendendo^lapetitum pariter reprobo, atque etymon vocis ፍጽም፡ a Dietrich semit. Wortforschung p.|139 propositum]. – Voc. Ae.: ፍጽም፡ ብ፡ ፊት።

, ማረየ፡ , ማረተ፡ vid. sub መ col. 168. (vel መጸወ፡ ) , sine dubio נוּץ נָצַץ ناض ( مَصَعَ ) micuit, splenduit^la, unde נֵץ flos^la, הֵנֵצ floruit^la. (Hoc etymon vocis መፀው፡ mihi quidem magis probatum videtur, quam si quis መ praefixum et radicem זָהָה ܙܗܳܐ زَهَا esse statuerit; זהָה enim Aethiopes habent sub ጸገየ፡ ). Hinclitera alphabeti Aethiopici quarta, quam ማይ፡ ( gramm.§

9)vocabant.

lamaṣa , ለምፀ፡ lamḍa

Grébaut
ለምፀ፡ lamḍa I,1 ይለምፅ , ይልምፅ፡ «être poli^fr, être lissé^fr» ― ለዘበ፡ Ms. BNFabb217, fol. 14r. Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 4.
26

Leslau
ለመጸ፡ lamaṣa ( 164a, 26) ለምፀ፡ lamḍa be smooth^en, be soft^en, be polished^en, be plain^en, be bare^en, be bald^en 316a

maḍawa , መጸወ maṣawa

Leslau
መፀወ maḍawa , መጸወ maṣawa (, ) pass the season of maḍaw^en መፀው 331a

መሐለ

I,1[etiam መሀለ፡ ; amh. ማለ፡ ; arab. بَهَلَ exsecratus fuit^la; III V VI unus alterum exsecratus fuit^la; VIII supplex fuit in oratione, supplicavit^la(at مَحَلَ significat maligna delatione insidias struxit^la)] ይምሐል፡

1)jurare^la, jusjurandum dare^la; absolute: ; ሶበ፡ ትምሕል፡ ; ኢትምሐሉ፡ ግሙራ፡ ; በ፡ jusjurandi: ; በካልእ፡ መሐላ፡ ኢትምሐሉ፡ ; hinc በሐሰት፡ vel በዐመፃ፡ pejerare^la: መሐልክሙ፡ በዐመፃ፡ ; ኢትምሐሉ፡ በሐሰት፡ ; በእንተ፡ እለ፡ ይምሕሉ፡ በጽድቅ፡ አው፡ በሐሰት፡ F.M. 22; vel rei vel jurisjurandi vel foederis: ; ; ዘብዙኀ፡ ይምሕል፡ πολύορκος ; ; ; ከመ፡ seq. ; ; ; ; ; vel sine ከመ፡ F.M. 22,9; vel ከመ፡ seq. ; Platt; ; ; ; ejus, per^laquem (quod) juratur: ; ; ; ; በ፡ ejusdem: መሐልኩ፡ በርእስየ፡ ; ; ; እለ፡ ይምሕሉ፡ በስመ፡ እግዚአብሔር፡ ; ; ; ; F.M. 22,5; ለ፡ personae, cui jurejurando promittitur: ; ; ; ; ; ; vel ላዕለ፡ ejusdem .

2)jurejurando promittere^laalicui aliquid, rei et ለ pers.: ; ; (cfr. ; ).

maḥala

Grébaut
መሐለ፡ maḥala I,1 ይምሕል፡ , ይምሐል፡ «jurer^fr, prêter serment^fr» ― ማለ፡ Ms. BNFabb217, fol. 34r
78

Leslau
መሐለ፡ maḥala (yǝmḥal) swear^en, take an oath^en
መሐለ፡ በሐሰት maḥala ba-ḥassat perjure oneself^en, swear falsely^en, ሐሰት
መሐለ፡ በዐመፃ maḥala ba-ʿamaḍā perjure oneself^en, swear falsely^en ዐመፃ
335b

መሐላ

, m. et fem.

1)juratio^la: መሀርዎሙ፡ ለሕዝብየ፡ መሐላ፡ በበዓል፡ ἐδίδαξαν ὀμνύειν ; .

2)juramentum^la, jusjurandum^la( ὅρκος ) ; ; ; ; ; ; ; ; መሐላ፡ አምሐሎሙ፡ ; በመሐላ፡ jurejurando^la, jurato^la ; al.; መሐላ፡ ጽድቅ፡ ( verum^la) ; መሐላ፡ በሐሰት፡ ( falsum^la; perjurium^la) ; ; አበስከ፡ እመሐላ፡ ( violare^la) ; ኢይሄሉ፡ በመሐላሁ፡ ( non servare^la, negligere^la) ; ዘዐለወ፡ መሐላሁ፡ ; ከመ፡ ኣቅም፡ መሐላየ፡ ዘመሐልኩ፡ ; መሐላ፡ ዘእግዚአብሔር፡ jusjurandum per Deum^la ; sed Genitivus etiam refertur ad eum, cui juratum est: መሐላየ፡ jusjurandum mihi praestitum^la ; ; . De jurejurando tractatur F.N. 43,5; F.M. 22,5. Nonnumquam መሐላ፡ potius exsecratio^laquam juramentum est, ut: መጽአ፡ መርገም፡ ላዕሌነ፡ ወመሐላ፡ ; መሐላ፡ ዘመርገም፡ ; { መሐላ፡ ἐπιορκία pejurium^la }.

3)foedus juramento sancitum^la( διαθήκη , ὁρκωμοσία al.) ; ; ንትማሐል፡ መሐላ፡ ; ዘየዐሉ፡ መሐላሁ፡ ; -19. Etiam coena foederis^la( δοχή ) .

maḥallā

Leslau
መሐላ maḥallā , መሀላ mahallā same {as ምሕልላ }; also intercession^en, advocacy^en 336a

መሀፒል

( መሃፒል፡ , መሐፒል፡ , መሃፔል፡ a) (pro መሀል፡ gramm.§ 20) deinde m. fullo ( γναφεύς , κναφεύς , synon. ገናፊ፡ ) ; ; (ubi liber ms. etiam formam መሀዊል፡ praebet). – : መሀፒል፡ ዘ፡ ኀፃቤ፡ ልብስ፡ mahapil , mahāpil , maḥapil , mahāpel , fem. መሃፒልት፡ mahāpilt ; መሃፒላን፡ mahāpilān , fem. መሃፒላት፡ mahāpilāt

Grébaut
መሃፒል፡ mahāpil «fullo^la » ― የሸማ፡ አጣቢ፡ Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 2.
15
መሃፒል፡ mahāpil , መሃፒላን፡ mahāpilān «blanchisseur^fr»; መሃፒልት፡ mahāpilt , መሃፒላት፡ mahāpilāt «blanchisseuse^fr» ― አጣቢ፡ Ms. BNFabb217, fol. 33r.
74

መሀረ

I,2et I,1[prima radicis potestas est in pernicitate^laet agilitate^la( מָהַר ); hincducitur notio sollertiae^la( מָהִיר , ܡܗܺܝܪܳܐ , مَهَرَ , مَاهِرٌ ); denique in Geez stirps I,2et I,1significat sollertem reddere^lai.e. docere^la; amh. ማረ፡ id.] Imperf. plerumque ይሜህር፡ I,2, sed etiam: ይመህር፡ I,1( ) vel ይምህር፡ ( ; ; al.); ይመህር፡ n. 143vel ይምህር፡ I,2( ; ; pro qua forma etiam ይማህር፡ reperitur, ut ) et ይምሀር፡ I,1( ; ; 1 ; al.), Imperat. መህር፡ et ምህር፡ I,2( ; ; ; al.; pro qua forma etiam ማህር፡ reperitur, ut ) et መሀር፡ I,1( Platt; ; al.) Infin. ምሂር፡ ( ), ምህሮ፡ ( ; ), ምህሮት፡ ( ; ) et ምሂሮት፡ ( ).

1)docere^la

a) ; . .

b): ; ; ; ; et ለ pers.: ; ; .

c)rei: ይምህሩ፡ ትምህርተ፡ ትእዛዛተ፡ ሰብእ፡ ; ይሜህር፡ ምክረ፡ ; ; , et በእንተ፡ rei ; .

d) ; ; ; ; ; ; ; ; ; መሀሮ፡ አቡሁ፡ መጽሐፈ፡ ; ; ; ; ; ; .

e)verba si subjunguntur, adhibetur Infin.: ትሜህር፡ እገሪሃ፡ ሐዊረ፡ ; ; ; vel ለ፡ Infin., ut: ምህረኒ፡ ለገቢር፡ , vel , ut: ; .

2)instituere^la, erudire^la( παιδεύειν , etiam νουθετεῖν admonere^la): መሀር፡ ወልደከ፡ ; ምህረኒ፡ እግዚኦ፡ ; ገሠጾ፡ ወመሀረ፡ ; ; ; ; ; ; 1 ; .

mahara , ምህረ፡ mǝhra

Grébaut
መሀረ፡ mahara I,2 ይሜህር፡ , ይመህር፡ «enseigner^fr, instruire^fr» ― አስተማረ፡ Ms. BNFabb217, fol. 32r.
ምህረ፡ mǝhra I,1 ይምህር፡ , ይምሀር፡ «enseigner^fr, instruire^fr» ― አስተማረ፡ Ms. BNFabb217, fol. 32r.
71
Subjonctif ይምሀር፡ I,1 de forme stative ወባህለ፡ ዳንኤል፡ ነቢይ፡ ከመ፡ ይምሐሩነ፡ ከመ፡ መንግሥተ፡ ክርስቶስ፡ ለዓለም፡ ወለዓለመ፡ ዓለም፡ ይሄሉ፡ እስመ፡ መንግሥቱኒ፡ ኢኮነ፡ ከመ፡ መንግሥተ፡ ዝንቱ፡ ዓለም፡ ሐላፊ፡ ወማሳኒ። 639.
72

Leslau
መሀረ፡ mahara (yǝmhǝr), (, Lt) ምህረ፡ mǝhra teach^en, instruct^en, educate^en, train^en, discipline^en 334

ዕቅበት

1)custodia^lai.e. custodiendi actus: እንዘ፡ የዐቅቡ፡ ዕቅበተ፡ ማኅደር፡ φυλάσσοντες τὰς φυλακὰς τῆς σκηνῆς ; terrae (ne hostis eam invadat)

2)conservatio^la( Bewahrung ) ; Deus መሀረክሙ፡ ትእዛዛቲሁ፡ ወዕቅበተ፡ ሃይማኖቱ፡

3)observatio^laastrorum

4)attentio^la, cautio^la,

5)vigilia^la(pars noctis) ; . – : ዕቅበት፡ ዘ፡ ውሽማ፡ ; aliud^la: ዕቅበት፡ ዘ፡ እንግዶች፡ (quae scholia quid sibi velint dubium est).

ʿǝqbat ወዘበምድርኒ፡ ዕቅበታት፡ ወበረከታት፡ ዘሀሎ፡ በእንተዝ፡ ነገር፡ ተሰቅሉ፡ ፈድፋደ። ‘E (ricordandosi) i tesori e le benedizioni che si ottengono sulla terra a motivo di questa parola, si eleverono assai^it’ 120 (200) l. 5-6 (ed.); 121 (201) l. 4-6 (tr.)

መሐረ መሀረ መሀረ አመሀረ

docere^la መሀረ፡ I,2et I,1[prima radicis potestas est in pernicitate^laet agilitate^la( מָהַר ); hincducitur notio sollertiae^la( מָהִיר , ܡܗܺܝܪܳܐ , مَهَرَ , مَاهِرٌ ); denique in Geez stirps I,2et I,1significat sollertem reddere^lai.e. docere^la; amh. ማረ፡ id.] Imperf. plerumque ይሜህር፡ I,2, sed etiam: ይመህር፡ I,1( ) vel ይምህር፡ ( ; ; al.); ይመህር፡ n. 143vel ይምህር፡ I,2( ; ; pro qua forma etiam ይማህር፡ reperitur, ut ) et ይምሀር፡ I,1( ; ; 1 ; al.), Imperat. መህር፡ et ምህር፡ I,2( ; ; ; al.; pro qua forma etiam ማህር፡ reperitur, ut ) et መሀር፡ I,1( Platt; ; al.) Infin. ምሂር፡ ( ), ምህሮ፡ ( ; ), ምህሮት፡ ( ; ) et ምሂሮት፡ ( ).

1)docere^la

a) ; . .

b): ; ; ; ; et ለ pers.: ; ; .

c)rei: ይምህሩ፡ ትምህርተ፡ ትእዛዛተ፡ ሰብእ፡ ; ይሜህር፡ ምክረ፡ ; ; , et በእንተ፡ rei ; .

d) ; ; ; ; ; ; ; ; ; መሀሮ፡ አቡሁ፡ መጽሐፈ፡ ; ; ; ; ; ; .

e)verba si subjunguntur, adhibetur Infin.: ትሜህር፡ እገሪሃ፡ ሐዊረ፡ ; ; ; vel ለ፡ Infin., ut: ምህረኒ፡ ለገቢር፡ , vel , ut: ; .

1)docere^la

a) ; . .

b): ; ; ; ; et ለ pers.: ; ; .

c)rei: ይምህሩ፡ ትምህርተ፡ ትእዛዛተ፡ ሰብእ፡ ; ይሜህር፡ ምክረ፡ ; ; , et በእንተ፡ rei ; .

d) ; ; ; ; ; ; ; ; ; መሀሮ፡ አቡሁ፡ መጽሐፈ፡ ; ; ; ; ; ; .

e)verba si subjunguntur, adhibetur Infin.: ትሜህር፡ እገሪሃ፡ ሐዊረ፡ ; ; ; vel ለ፡ Infin., ut: ምህረኒ፡ ለገቢር፡ , vel , ut: ; .

mahara , ምህረ፡ mǝhra

Leslau
መሀረ፡ mahara (yǝmhǝr), (, Lt) ምህረ፡ mǝhra teach^en, instruct^en, educate^en, train^en, discipline^en 334

mahara , ምህረ፡ mǝhra

Leslau
መሀረ፡ mahara (yǝmhǝr), (, Lt) ምህረ፡ mǝhra teach^en, instruct^en, educate^en, train^en, discipline^en 334

ʾamahara , አምሀረ፡ ʾamhara

Grébaut
አመሀረ፡ ʾamahara II,2 ያሜህር፡ , ያመህር፡ «faire enseigner^fr, faire instruire^fr» ― አስተመረ፡ Ms. BNFabb217, fol. 32r.
71

Leslau
አመሀረ ʾamahara ( 71), አምሀረ ʾamhara (*) causative {of መሀረ፡ mahara } 334a

ማህረከ

quadril. I [Amh. ማረከ፡ ] (pro regul. ይማህርክ፡ nonnunquam etiam forma ይምሀርክ፡ reperitur 4; 11; et pro Imperat. ማህርከ፡ forma መሀርከ፡ ; ) proprie: laqueis vel retibus captos agere i.e.

1)captivos ducere^la, praedam agere^la, manubias facere^la, bello capere^la, αἰχμαλωτεύειν ማህረክዎ፡ ; ; ; ; 2 ; ; λαμβάνειν ; σκυλεύειν ይመሀርኩ፡ መራዕየኪ፡ ; ; ማህረክዎሙ፡ ምህርካ፡ ብዙኀ፡ ; ; ; προνομεύειν ማህረኩ፡ እምኔሆሙ፡ ፄዋ፡ ; ; ማህረከ፡ እንስሳሆሙ፡ ; ; etiam ማህርክ፡ ; .

2)despoliare^la, n. 8expilare^la, diripere^lac.c. vel terrae: ; ይመህርኮሙ፡ ለጽኑዓን፡ 53,12; ;

māhraka

Grébaut
ማህረከ፡ māhraka quadrl. I, ይመሀርክ፡ , ይማህርክ፡ «faire prisonnier dans la bataille^fr, faire du butin^fr» ― ማረከ፡ Ms. BNFabb217, fol. 32v.
72

Leslau
ማህረከ māhraka take as booty^en, plunder^en, loot^en, rob^en, pillage^en 334b

መሐላ

, m. et fem.

1)juratio^la: መሀርዎሙ፡ ለሕዝብየ፡ መሐላ፡ በበዓል፡ ἐδίδαξαν ὀμνύειν ; .

3)foedus juramento sancitum^la( διαθήκη , ὁρκωμοσία al.) ; ; ንትማሐል፡ መሐላ፡ ; ዘየዐሉ፡ መሐላሁ፡ ; -19. Etiam coena foederis^la( δοχή ) .

maḥallā

Leslau
መሐላ maḥallā , መሀላ mahallā same {as ምሕልላ }; also intercession^en, advocacy^en 336a

ጽርበት

fabricatio^la, fabrica^lalapidaria vel lignaria: መሀርዎ፡ ግብረ፡ ጽርበት፡ ; ተምህረ፡ ግብረ፡ ጽርበት፡ ዘምክያደ፡ አእባን፡ ወምሕዋረ፡ ማይ፡

መሀረ

1)docere^la

a) ; . .

b): ; ; ; ; et ለ pers.: ; ; .

c)rei: ይምህሩ፡ ትምህርተ፡ ትእዛዛተ፡ ሰብእ፡ ; ይሜህር፡ ምክረ፡ ; ; , et በእንተ፡ rei ; .

d) ; ; ; ; ; ; ; ; ; መሀሮ፡ አቡሁ፡ መጽሐፈ፡ ; ; ; ; ; ; .

e)verba si subjunguntur, adhibetur Infin.: ትሜህር፡ እገሪሃ፡ ሐዊረ፡ ; ; ; vel ለ፡ Infin., ut: ምህረኒ፡ ለገቢር፡ , vel , ut: ; .

mahara , ምህረ፡ mǝhra

Leslau
መሀረ፡ mahara (yǝmhǝr), (, Lt) ምህረ፡ mǝhra teach^en, instruct^en, educate^en, train^en, discipline^en 334

መሀረ

1)docere^la

a) ; . .

b): ; ; ; ; et ለ pers.: ; ; .

c)rei: ይምህሩ፡ ትምህርተ፡ ትእዛዛተ፡ ሰብእ፡ ; ይሜህር፡ ምክረ፡ ; ; , et በእንተ፡ rei ; .

d) ; ; ; ; ; ; ; ; ; መሀሮ፡ አቡሁ፡ መጽሐፈ፡ ; ; ; ; ; ; .

e)verba si subjunguntur, adhibetur Infin.: ትሜህር፡ እገሪሃ፡ ሐዊረ፡ ; ; ; vel ለ፡ Infin., ut: ምህረኒ፡ ለገቢር፡ , vel , ut: ; .

mahara , ምህረ፡ mǝhra

Leslau
መሀረ፡ mahara (yǝmhǝr), (, Lt) ምህረ፡ mǝhra teach^en, instruct^en, educate^en, train^en, discipline^en 334

አስለጠ

II,1

1)nonnumquam i.q. ሰለጠ፡ transit., complere^la, absolvere^la, consummare^la, perficere^la: ኣሰልጥ፡ መዐትየ፡ (v. እሰልጥ፡ ) ; ; Platt; አመ፡ ይፈጥሮ፡ ለእጓለ፡ እመሕያው፡ ይእተ፡ አሚረ፡ ይኤዝዞሙ፡ ወአመ፡ ያሰልጦ፡ ይእተ፡ አሚረ፡ ያዐርፎ፡ .

2)facere ut quis vel quid ad finem propositum perveniat i.e. efficere^la, proficere^la, peragere^la( ausrichten , vollbringen ), efficacem esse^la, prodesse^la, : መብልዕ፡ ኢያሰልጠነ፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ; መሀሮ፡ ለወልድከ፡ ወያሰልጠከ፡ ; ለ፡ pers.: ብእሲ፡ ጠቢብ፡ ያሰልጥ፡ ለመኳንንቲሁ፡ ; ; vel : ነፍስ፡ እንተ፡ ታሰልጥ፡ ψυχὴ ἐνεργοῦσα ; ትክል፡ ወታሰልጥ፡ ; ኢያሰልጥ፡ οὐκ ἐργῶνται ; ὠφελεῖν ; ; ኢያስለጠት፡ ወኢምንተኒ፡ οὐδὲν ἐτελείωσε ; ግዝረት፡ ኢትበቍዕ፡ ወኢታሠልጥ፡ F.M. 33,5; እስመ፡ ጸሎተ፡ ጻድቅ፡ ትበቍዕ፡ ወታሰልጥ፡ Mavâs. f. 1.

መሀረ

1)docere^la

a) ; . .

b): ; ; ; ; et ለ pers.: ; ; .

c)rei: ይምህሩ፡ ትምህርተ፡ ትእዛዛተ፡ ሰብእ፡ ; ይሜህር፡ ምክረ፡ ; ; , et በእንተ፡ rei ; .

d) ; ; ; ; ; ; ; ; ; መሀሮ፡ አቡሁ፡ መጽሐፈ፡ ; ; ; ; ; ; .

e)verba si subjunguntur, adhibetur Infin.: ትሜህር፡ እገሪሃ፡ ሐዊረ፡ ; ; ; vel ለ፡ Infin., ut: ምህረኒ፡ ለገቢር፡ , vel , ut: ; .

mahara , ምህረ፡ mǝhra

Leslau
መሀረ፡ mahara (yǝmhǝr), (, Lt) ምህረ፡ mǝhra teach^en, instruct^en, educate^en, train^en, discipline^en 334

መሀነ

mahana

Grébaut
መሀነ፡ mahana I,2 ይሜህን፡ , ይመህን፡ «maroquiner^fr» ― አረብ፡ አገባ፡ Ms. BNFabb217, fol. 32v.
73

መሀነ

mahana

Grébaut
መሀነ፡ mahana I,2 ይሜህን፡ , ይመህን፡ «maroquiner^fr» ― አረብ፡ አገባ፡ Ms. BNFabb217, fol. 32v.
73

መሀና መሀና

( መሐና፡ , መኀና፡ , መሃና፡ ) et መና፡ est graecum μανάα , hebr. מִנְחָה i.e. donum^la, tributum^la ; 4 ; ; n. 145 , vel sacrificium^la, fertum^la ; ; ; : in his locis fere omnibus codices modo መሀና፡ modo መና፡ habent. – : አምኃ፡ መሐና፡ ጋዳ፡ ዘ፡ መናገሻ፡ (v. መንገሻ፡ ). ( መሐና፡ , መኀና፡ , መሃና፡ ) et መና፡ est graecum μανάα , hebr. מִנְחָה i.e. donum^la, tributum^la ; 4 ; ; n. 145 , vel sacrificium^la, fertum^la ; ; ; : in his locis fere omnibus codices modo መሀና፡ modo መና፡ habent. – : አምኃ፡ መሐና፡ ጋዳ፡ ዘ፡ መናገሻ፡ (v. መንገሻ፡ ). mahanā , maḥanā , maḫanā , mahānā , manā

Grébaut
መሃና፡ mahānā «cadeau^fr, présent^fr» ― እጅ፡ መንሻ፡ Ms. BNFabb217, fol. 32v.
73

Leslau
መሐና maḥanā , መሀና mahanā , መሃና፡ mahānā , መኀና፡ maḫanā , መና፡ manā present^en, gift^en, tribute^en, offering^en, sacrifice^en 336a

mahanā , maḥanā , maḫanā , mahānā , manā

Grébaut
መሃና፡ mahānā «cadeau^fr, présent^fr» ― እጅ፡ መንሻ፡ Ms. BNFabb217, fol. 32v.
73

መና አምኃ መሐና መሀና

i.q. መሀና፡ q.v. , fem. et m. ,

1)osculatio^la, osculum^la, φίλημα ; ; ; ከመ፡ ንትኣማኅ፡ በበይናቲነ፡ በአምኃ፡ ቅድሳት፡ .

2)salutatio^la, ἀσπασμός , እፎኑ፡ ዘከመዝ፡ አምኃ፡ ; አምኃ፡ ዘአምኀ፡ ባቲ፡ አብ፡ ለወልድ፡

3)munera^la, dona^la, munus^la, quae offeruntur salutationis vel venerationis causa: ; ; ; ; ; ; አምኃ፡ ወሀብት፡ ; ; Mavâs. 27; in specie quae offerentur

a)sponsae ejusve parentibus et consanguineis ; F.N. 24,3.

b)principi, regi, Deo: ; ; ; አምጽኡ፡ ሎቱ፡ አምኃ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ያመጽኡ፡ አምኃ፡ ለንጉሠ፡ ሰማይ፡ ;

c)judici (corruptionis causa): n. 735 አምኃ፡ ወሕልያን፡ ; ኢትንሣእ፡ ሕልያን፡ ወአምኃ፡ ሰብእ፡ – Scholion vide supra sub መሀና፡ col. 145.

donum^la መሀና፡ ( መሐና፡ , መኀና፡ , መሃና፡ ) et መና፡ est graecum μανάα , hebr. מִנְחָה i.e. donum^la, tributum^la ; 4 ; ; n. 145 , vel sacrificium^la, fertum^la ; ; ; : in his locis fere omnibus codices modo መሀና፡ modo መና፡ habent. – : አምኃ፡ መሐና፡ ጋዳ፡ ዘ፡ መናገሻ፡ (v. መንገሻ፡ ). mahanā , maḥanā , maḫanā , mahānā , manā

Grébaut
መሃና፡ mahānā «cadeau^fr, présent^fr» ― እጅ፡ መንሻ፡ Ms. BNFabb217, fol. 32v.
73

መሀከ መሀከ መሃኪ አምሀከ

et ምህከ፡ I,1[etiam መሐከ፡ et ምሕከ፡ saepissime exscriptum. Vis verbi nativa in mollitie^laesse videtur, quare (praeter مَهَكَ ) radices מוּךְ , מוּג al. quae (ut ምህወ፡ ) significatum liquescendi, contabescendi^lahabent, comparaverim. Ne radices عَكَّ عاق ܥܰܘܶܟ huc referas, ipsa verbi notio dehortatur: significatu enim ምህከ፡ cum חוּס ܚܳܣ et חָמַל potius, quam cum חָשַׂךְ convenit.] ይምሀክ፡

1)miseret me^laalicujus ( parco^la), : አንተሰ፡ ትምህክ፡ ሐምሐመ፡ ; ; ኢምሂከ፡ ሥጋ፡ ἀφειδία σώματος Platt; መሀከ፡ ነሢአ፡ ; vel በእንተ፡ rei: ኢይምህክ፡ በእንተ፡ ኵሉ፡ ዘይበልዕ፡ አቡየ፡

2)clementer vel leniter tractare aliquem i.e. parcere^la( indulgere^la) alicui, φείδεσθαι ; : ; ; ; ( ἐπιδών ); ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ኢመሀከነ፡ ( οὐχ ἱλάσθης ) ; ኢትምህኮሙ፡ ዐይንከ፡ ; ኢመሀከተኪ፡ ዐይን፡ ; ; መሀክ፡ ሕዝበከ፡ ; ; መሀኩ፡ ሊተ፡ ወልድየ፡ ; vel (sine Obj.) ; ; ምሂኮት፡ clementia^la, indulgentia^la( Schonung ) Org.; ዘእንበለ፡ ምሂክ፡ inclementer^laEnc.

3)parcendo retinere^la, denegare^laet እምነ፡ , ut: ወልዶ፡ ጥቀ፡ ኢምህከ፡ እምኔነ፡ ; ; ; ይምህክ፡ ነፍሰ፡ እሞት፡ ; ; እምእደ፡ ሳኦል፡ መሀኮ፡ Org.

4)parce uti^lare, rei: እምኢምህኩ፡ (v. መሀኩ፡ ) ከናፍርየ፡ ; ; ; ዘይምህክ፡ ነገረ፡ ; ዘይምህክ፡ በትሮ፡ ; et Infin., sicut Latinorum parcere^laInfin.: ኢትምሀኩ፡ ገሥጾቶሙ፡ ( ለውሉድክሙ፡ ) ; ዘይምህክ፡ አውሥኦ፡ ቃለ፡ ንቁጸ፡ . – : መሀከ፡ ዘ፡ መሐረ፡ ዘተከራከረሂ፡ ይ።

leniter tractans^la, clemens^la, parcens^la: መሃኪከ፡ ὁ ἰώμενός σε ; አብ፡ መሃኪ፡ ዘይምህክ፡ ወልዶ፡ φιλόστοργος mahaka , mǝhka , maḥaka , mǝḥka

Grébaut
ምሕከ፡ mǝḥka I,1 ይምሕክ፡ , ይምሐክ፡ «être clément^fr, être humain^fr, être doux^fr» ― ራራ፡ Ms. BNFabb217, fol. 34v.
79

Leslau
መሀከ mahaka , ምህከ mǝhka , (, ) መሐከ maḥaka , ምሕከ mǝḥka (yǝmhak) have regard for^en, pity^en, have pity^en, treat with consideration^en, be compassionate^en, be sparing^en, spare^en, take care of^en, save^en, refrain^en, withold^en, () estimate^en, appraise^en (could possibly go back to the meaning ‘spare’) 333b

mahaka , mǝhka , maḥaka , mǝḥka

Grébaut
ምሕከ፡ mǝḥka I,1 ይምሕክ፡ , ይምሐክ፡ «être clément^fr, être humain^fr, être doux^fr» ― ራራ፡ Ms. BNFabb217, fol. 34v.
79

mahāki , maḥāki , fem. መሓኪት፡ maḥākit , መሓክያን፡ maḥākǝyān , fem. መሓክያት፡ maḥākǝyāt

Grébaut
መሓኪ፡ maḥāki , መሓክያን፡ maḥākǝyān «clément^fr, doux^fr, humain^fr» ― ቸር፡ , ርሩ፡ Ms. BNFabb217, fol. 35r.
መሓኪት፡ maḥākit fem. , መሓክያት፡ maḥākǝyāt «clémente^fr, douce^fr, humaine^fr» ― ቸሪት፡ , ርሩ፡ Ms. BNFabb217, fol. 35r.
79

Leslau
መሀኪ mahāki (*) act. part. of መሀከ mahaka 333b

ʾamhaka , ʾamḥaka

Grébaut
አምሐከ፡ ʾamḥaka II,1 ያምሕክ፡ «rendre clément^fr, render humain^fr, rendre doux^fr» ― አራራ፡ Ms. BNFabb217, fol. 34v.
79

Leslau
አምሀከ፡ ʾamhaka ( 79 ) causative {of መሀከ mahaka } 333b

መሐከ

parcere^la መሀከ፡

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose