Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

I,1[ יָהַב ܝܗܰܒ وَهَبَ ] Imperf. ይሁብ፡ , SubjunctivusSubj. የሀብ፡ , Imperat. ሀብ፡ ( gramm.§ 93), darela, absoluteabs.: ውሂብ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,4 ; ቃል፡ ሠናይ፡ ይኄይስ፡ እምውሂብ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,16 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,17 ; Judicum liber.Jud. 8,25 ; Actus apostolorum.Act. 20,35 ; cumc.Acc.rei: Matthaei Evangelium.Matth. 16,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,7 ; Jacobi epistola.Jac. 5,18 ; ኢታጐንዲ፡ ውሂቦታ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,3 ; ይኄይስ፡ ውሂበ፡ ምጽዋት፡ እምነ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 12,8 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,24 ; cumc. ለ፡ pers.: ሀብ፡ ለጻድቅ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,4 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,42 ; cumc.Acc.rei et ለ፡ pers.: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 113,25 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,3 ; cumc.Acc.personapers.: ውሂቦኒ፡ ሀቦ፡ Deuteronomium.Deut. 15,10 ; cumc.duplexdupl.Acc.: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,29 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,35 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,28 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,6 ; Josuae liber.Jos. 15,19 ; Judicum liber.Jud. 1,15 ; Ruth liber biblicus.Ruth 2,18 ; Ruth liber biblicus.Ruth 3,17 ; Hezekielis prophetia.Hez. 36,26 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 20,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 131,4 ; አሀቦ፡ ዐስቦ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 5,3 ; ኢተሀቦ፡ ምክንያተ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,5 ; ወሀብዋ፡ ደብተራሁ፡ Judith liber apocryphus.Judith 15,11 ; ሀቦ፡ ክፍሎ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 14,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 16,19 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,14 sequensseq.; Evangelium Joannis.Joh. 6,37 ; Evangelium Joannis.Joh. 17,2 al. sexcenties; እሁበከ፡ ስእለተከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 53 ; sequensseq.SubjunctivusSubj.: ለአዳም፡ ባሕቲቱ፡ ወሀቦ፡ ይክድን፡ ኀፍረቶ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Ruth liber biblicus.Ruth 1,9 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 2,7 romanae editionisrom.; Apocalypsis Joannis.Apoc. 3,21 ; Marci Evangelium.Marc. 10,37 ; cumc.Acc.praedicati: ምድር፡ እንተ፡ ይሁበከ፡ ርስተ፡ Deuteronomium.Deut. 4,21 , vel cumc. ለ፡ , ut: እሁበከ፡ አሕዛበ፡ ለርስትከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 2,8 .
a)largirila, munificum essela: ዘይምሕር፡ ወይሁብ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 11,26 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,18 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,13 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,14 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,15 ; et sensu juridico donarelaF.N. 26 (ubi agitur በእንተ፡ ሀብት፡ ወወሃቢ፡ ወዘይሁብዎ፡ ሎቱ፡ ወንዋይ፡ ዘይሁቡ፡ ኪያሁ፡ ).
b)exhiberela, tribuerela, praestarela: ሀቡ፡ አኰቴተ፡ ለእግዚአብሔር፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 67,37 ; Deuteronomium.Deut. 32,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 4,9 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,7 .
g)dare ore aliquid i.e. precarilabenedictionem, salutem: ከመ፡ የሀቦሙ፡ በረከተ፡እግዚአብሔር፡ በከናፍሪሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,20 ; ወሀቦሙ፡ ቡራኬ፡ vel ወሀቦሙ፡ ሰላመ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 13 ; vel docerelaActus apostolorum.Act. 7,38 ; Evangelium Joannis.Joh. 17,8 .
h)concederela, permitterela, potestatem darela: ኢወሀቦ፡ ከመ፡ ይትመየጥ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 18,2 ; ኢፈቀደ፡ የሀቦ፡ ምኅላፈ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 20,21 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 63,1 ; የሀብዎ፡ ንስሓ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 160.
k)passim ex Hebraismo: ponerela, inderela, ut: ቀስቶ፡ ወሀበ፡ ውስተ፡ ደመና፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 6 ; ፍርሀተክሙ፡ እሁብ፡ ኀበ፡ ኵሉ፡ ዘውስተ፡ ምድር፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 6 ; ዘሕያው፡ የሀብ፡ ሠናየ፡ ውስተ፡ ልቡ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,3 ; ወሀብኩ፡ ልብየ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ፍጥረት፡ (animum advertere) Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,9 .
l) መኑ፡ይሁበኒ፡ quis mihi dabit! utinam! utinam haberem!la መኑ፡ ይሁበኒ፡ አእምሮ፡ n. 882liber Jobi.Job 23,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 13,11 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 54,6 ; መኑ፡ ይሁበኒ፡ አዕይንትየ፡ ከመ፡ ይኩና፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 95,1 , vel መኑ፡ እምወሀበኒ፡ ከመ፡ ይትነበይ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 11,29 ; Deuteronomium.Deut. 5,26 ; መኑ፡ የሀበነ፡ ዕረፍተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 63,5 .
m) ሀብ፡ , ሀቡ፡ , ሀባ፡ , (nonnumquam sequensseq.pronomen suffixumpron. suff.) agela, agite! quaesola, ሀቡ፡ ንበል፡ εἴπωμεν Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 3,5 ; ሀቡነ፡ንረድ፡ ( καὶ νῦν ἐπί ) Regum liber biblicum IV.4 Reg. 3,23 ; ሀቡኬ፡ንግባእ፡ Kebra Nagast; numerus significat sectiones.Kebr. Nag. 2 ; ሀብኬ፡ ንትኀሠሥ፡ በአይ፡ ፍኖት፡ ተወልደ፡ δὴ οὖν Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 67 ; Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 80 ; ባሕቱ፡ ሕቀ፡ ሀባ፡ ናመክሮን፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 64 ; ሀብ፡ ንፍትኖን፡ et ሀባ፡ ንፍትኖን፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 82.
vel ስብሓት፡ not foundsubst., m. et fem. , pluralisPl. ስብሐታት፡
1)laudatiola, cantatio laudisla, αἴνεσις : አዕበይዎ፡ ( ለእግዚአብሔር፡ ) በኵሉ፡ በረከት፡ ወስብሐት፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 19,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,11 ; ቃለ፡ ስብሐት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 51,3 ; መሥዋዕተ፡ ስብሐት፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 29,31 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 32,4 ; ስብሐት፡ ወዘምሮ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 12 ; ኢያረሙ፡ እምስብሐቲነ፡ (ait Deus Trinus) not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 49 ; ጸሎተ፡ ዕንባቆም፡ ምስለ፡ ስብሐተ፡ እግዚአብሔር፡ μετ᾽ ᾠδῆς Habacuci prophetia.Hab. 3 in tit.; በማሕሌት፡ በስብሐተ፡ መዝሙር፡ 2 Paralipomenon libri I et II.Par. 7,6 ; መላእክተ፡ ስብሐታት፡ Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 6,13 ; ስብሐተ፡ ነግህ፡ vel ጽባሕ፡ appellantur preces matutinae in ecclesia celebratae not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 175 ; Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 11.
4)gloriala, magnificentiala, splendorlaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,6 ; liber Jobi.Job 40,5 ; ስብሓተ፡ ብርሃን፡ በቀስተ፡ ደመና፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,7 ; በስብሐት፡ ሞቱ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 103,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 98,3 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 5,4 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 2,10 ; in specie: gloriala, majestasla, splendor Deila( δόξα ) Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,19 sequensseq.; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 20,6 ; Hezekielis prophetia.Hez. 8,4 ; Hezekielis prophetia.Hez. 10,18 ; Hezekielis prophetia.Hez. 43,2 sequensseq.; Jesaiae prophetia.Jes. 6,1 ; Jesaiae prophetia.Jes. 48,11 ; Jesaiae prophetia.Jes. 60,1 ; Jesaiae prophetia.Jes. 66,18 ; እምስብሐተ፡ ኀይሉ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 2,10 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 17,13 ; Lucae evangelium.Luc. 2,9 ; Evangelium Joannis.Joh. 1,14 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,11 ; 1 not able to find explanation in abbreviation listPetr. 2,10 ; etiam quatenus hoc nomine divinae ejus virtutes et mirabilia facinora comprehenduntur: αἱ ἀρεταί Jesaiae prophetia.Jes. 42,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 43,21 ; τὰ θαυμάσια αὐτοῦ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,6 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,17 ; τὰ ἔνδοξα αὐτοῦ Jesaiae prophetia.Jes. 12,4 ; αἰνέσεις Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,14 .
I,1[ יָהַב ܝܗܰܒ وَهَبَ ] Imperf. ይሁብ፡ , SubjunctivusSubj. የሀብ፡ , Imperat. ሀብ፡ ( gramm.§ 93), darela, absoluteabs.: ውሂብ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,4 ; ቃል፡ ሠናይ፡ ይኄይስ፡ እምውሂብ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,16 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,17 ; Judicum liber.Jud. 8,25 ; Actus apostolorum.Act. 20,35 ; cumc.Acc.rei: Matthaei Evangelium.Matth. 16,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,7 ; Jacobi epistola.Jac. 5,18 ; ኢታጐንዲ፡ ውሂቦታ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,3 ; ይኄይስ፡ ውሂበ፡ ምጽዋት፡ እምነ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 12,8 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,24 ; cumc. ለ፡ pers.: ሀብ፡ ለጻድቅ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,4 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,42 ; cumc.Acc.rei et ለ፡ pers.: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 113,25 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,3 ; cumc.Acc.personapers.: ውሂቦኒ፡ ሀቦ፡ Deuteronomium.Deut. 15,10 ; cumc.duplexdupl.Acc.: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,29 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,35 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,28 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,6 ; Josuae liber.Jos. 15,19 ; Judicum liber.Jud. 1,15 ; Ruth liber biblicus.Ruth 2,18 ; Ruth liber biblicus.Ruth 3,17 ; Hezekielis prophetia.Hez. 36,26 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 20,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 131,4 ; አሀቦ፡ ዐስቦ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 5,3 ; ኢተሀቦ፡ ምክንያተ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,5 ; ወሀብዋ፡ ደብተራሁ፡ Judith liber apocryphus.Judith 15,11 ; ሀቦ፡ ክፍሎ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 14,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 16,19 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,14 sequensseq.; Evangelium Joannis.Joh. 6,37 ; Evangelium Joannis.Joh. 17,2 al. sexcenties; እሁበከ፡ ስእለተከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 53 ; sequensseq.SubjunctivusSubj.: ለአዳም፡ ባሕቲቱ፡ ወሀቦ፡ ይክድን፡ ኀፍረቶ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Ruth liber biblicus.Ruth 1,9 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 2,7 romanae editionisrom.; Apocalypsis Joannis.Apoc. 3,21 ; Marci Evangelium.Marc. 10,37 ; cumc.Acc.praedicati: ምድር፡ እንተ፡ ይሁበከ፡ ርስተ፡ Deuteronomium.Deut. 4,21 , vel cumc. ለ፡ , ut: እሁበከ፡ አሕዛበ፡ ለርስትከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 2,8 .
a)largirila, munificum essela: ዘይምሕር፡ ወይሁብ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 11,26 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,18 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,13 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,14 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,15 ; et sensu juridico donarelaF.N. 26 (ubi agitur በእንተ፡ ሀብት፡ ወወሃቢ፡ ወዘይሁብዎ፡ ሎቱ፡ ወንዋይ፡ ዘይሁቡ፡ ኪያሁ፡ ).
b)exhiberela, tribuerela, praestarela: ሀቡ፡ አኰቴተ፡ ለእግዚአብሔር፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 67,37 ; Deuteronomium.Deut. 32,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 4,9 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,7 .
g)dare ore aliquid i.e. precarilabenedictionem, salutem: ከመ፡ የሀቦሙ፡ በረከተ፡እግዚአብሔር፡ በከናፍሪሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,20 ; ወሀቦሙ፡ ቡራኬ፡ vel ወሀቦሙ፡ ሰላመ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 13 ; vel docerelaActus apostolorum.Act. 7,38 ; Evangelium Joannis.Joh. 17,8 .
h)concederela, permitterela, potestatem darela: ኢወሀቦ፡ ከመ፡ ይትመየጥ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 18,2 ; ኢፈቀደ፡ የሀቦ፡ ምኅላፈ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 20,21 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 63,1 ; የሀብዎ፡ ንስሓ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 160.
k)passim ex Hebraismo: ponerela, inderela, ut: ቀስቶ፡ ወሀበ፡ ውስተ፡ ደመና፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 6 ; ፍርሀተክሙ፡ እሁብ፡ ኀበ፡ ኵሉ፡ ዘውስተ፡ ምድር፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 6 ; ዘሕያው፡ የሀብ፡ ሠናየ፡ ውስተ፡ ልቡ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,3 ; ወሀብኩ፡ ልብየ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ፍጥረት፡ (animum advertere) Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,9 .
l) መኑ፡ይሁበኒ፡ quis mihi dabit! utinam! utinam haberem!la መኑ፡ ይሁበኒ፡ አእምሮ፡ n. 882liber Jobi.Job 23,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 13,11 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 54,6 ; መኑ፡ ይሁበኒ፡ አዕይንትየ፡ ከመ፡ ይኩና፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 95,1 , vel መኑ፡ እምወሀበኒ፡ ከመ፡ ይትነበይ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 11,29 ; Deuteronomium.Deut. 5,26 ; መኑ፡ የሀበነ፡ ዕረፍተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 63,5 .
m) ሀብ፡ , ሀቡ፡ , ሀባ፡ , (nonnumquam sequensseq.pronomen suffixumpron. suff.) agela, agite! quaesola, ሀቡ፡ ንበል፡ εἴπωμεν Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 3,5 ; ሀቡነ፡ንረድ፡ ( καὶ νῦν ἐπί ) Regum liber biblicum IV.4 Reg. 3,23 ; ሀቡኬ፡ንግባእ፡ Kebra Nagast; numerus significat sectiones.Kebr. Nag. 2 ; ሀብኬ፡ ንትኀሠሥ፡ በአይ፡ ፍኖት፡ ተወልደ፡ δὴ οὖν Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 67 ; Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 80 ; ባሕቱ፡ ሕቀ፡ ሀባ፡ ናመክሮን፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 64 ; ሀብ፡ ንፍትኖን፡ et ሀባ፡ ንፍትኖን፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 82.
I,1[ יָהַב ܝܗܰܒ وَهَبَ ] Imperf. ይሁብ፡ , SubjunctivusSubj. የሀብ፡ , Imperat. ሀብ፡ ( gramm.§ 93), darela, absoluteabs.: ውሂብ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,4 ; ቃል፡ ሠናይ፡ ይኄይስ፡ እምውሂብ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,16 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,17 ; Judicum liber.Jud. 8,25 ; Actus apostolorum.Act. 20,35 ; cumc.Acc.rei: Matthaei Evangelium.Matth. 16,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,7 ; Jacobi epistola.Jac. 5,18 ; ኢታጐንዲ፡ ውሂቦታ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,3 ; ይኄይስ፡ ውሂበ፡ ምጽዋት፡ እምነ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 12,8 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,24 ; cumc. ለ፡ pers.: ሀብ፡ ለጻድቅ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,4 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,42 ; cumc.Acc.rei et ለ፡ pers.: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 113,25 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,3 ; cumc.Acc.personapers.: ውሂቦኒ፡ ሀቦ፡ Deuteronomium.Deut. 15,10 ; cumc.duplexdupl.Acc.: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,29 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,35 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,28 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,6 ; Josuae liber.Jos. 15,19 ; Judicum liber.Jud. 1,15 ; Ruth liber biblicus.Ruth 2,18 ; Ruth liber biblicus.Ruth 3,17 ; Hezekielis prophetia.Hez. 36,26 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 20,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 131,4 ; አሀቦ፡ ዐስቦ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 5,3 ; ኢተሀቦ፡ ምክንያተ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,5 ; ወሀብዋ፡ ደብተራሁ፡ Judith liber apocryphus.Judith 15,11 ; ሀቦ፡ ክፍሎ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 14,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 16,19 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,14 sequensseq.; Evangelium Joannis.Joh. 6,37 ; Evangelium Joannis.Joh. 17,2 al. sexcenties; እሁበከ፡ ስእለተከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 53 ; sequensseq.SubjunctivusSubj.: ለአዳም፡ ባሕቲቱ፡ ወሀቦ፡ ይክድን፡ ኀፍረቶ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Ruth liber biblicus.Ruth 1,9 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 2,7 romanae editionisrom.; Apocalypsis Joannis.Apoc. 3,21 ; Marci Evangelium.Marc. 10,37 ; cumc.Acc.praedicati: ምድር፡ እንተ፡ ይሁበከ፡ ርስተ፡ Deuteronomium.Deut. 4,21 , vel cumc. ለ፡ , ut: እሁበከ፡ አሕዛበ፡ ለርስትከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 2,8 .
a)largirila, munificum essela: ዘይምሕር፡ ወይሁብ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 11,26 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,18 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,13 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,14 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,15 ; et sensu juridico donarelaF.N. 26 (ubi agitur በእንተ፡ ሀብት፡ ወወሃቢ፡ ወዘይሁብዎ፡ ሎቱ፡ ወንዋይ፡ ዘይሁቡ፡ ኪያሁ፡ ).
b)exhiberela, tribuerela, praestarela: ሀቡ፡ አኰቴተ፡ ለእግዚአብሔር፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 67,37 ; Deuteronomium.Deut. 32,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 4,9 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,7 .
g)dare ore aliquid i.e. precarilabenedictionem, salutem: ከመ፡ የሀቦሙ፡ በረከተ፡እግዚአብሔር፡ በከናፍሪሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,20 ; ወሀቦሙ፡ ቡራኬ፡ vel ወሀቦሙ፡ ሰላመ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 13 ; vel docerelaActus apostolorum.Act. 7,38 ; Evangelium Joannis.Joh. 17,8 .
h)concederela, permitterela, potestatem darela: ኢወሀቦ፡ ከመ፡ ይትመየጥ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 18,2 ; ኢፈቀደ፡ የሀቦ፡ ምኅላፈ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 20,21 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 63,1 ; የሀብዎ፡ ንስሓ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 160.
k)passim ex Hebraismo: ponerela, inderela, ut: ቀስቶ፡ ወሀበ፡ ውስተ፡ ደመና፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 6 ; ፍርሀተክሙ፡ እሁብ፡ ኀበ፡ ኵሉ፡ ዘውስተ፡ ምድር፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 6 ; ዘሕያው፡ የሀብ፡ ሠናየ፡ ውስተ፡ ልቡ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,3 ; ወሀብኩ፡ ልብየ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ፍጥረት፡ (animum advertere) Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,9 .
l) መኑ፡ይሁበኒ፡ quis mihi dabit! utinam! utinam haberem!la መኑ፡ ይሁበኒ፡ አእምሮ፡ n. 882liber Jobi.Job 23,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 13,11 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 54,6 ; መኑ፡ ይሁበኒ፡ አዕይንትየ፡ ከመ፡ ይኩና፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 95,1 , vel መኑ፡ እምወሀበኒ፡ ከመ፡ ይትነበይ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 11,29 ; Deuteronomium.Deut. 5,26 ; መኑ፡ የሀበነ፡ ዕረፍተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 63,5 .
m) ሀብ፡ , ሀቡ፡ , ሀባ፡ , (nonnumquam sequensseq.pronomen suffixumpron. suff.) agela, agite! quaesola, ሀቡ፡ ንበል፡ εἴπωμεν Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 3,5 ; ሀቡነ፡ንረድ፡ ( καὶ νῦν ἐπί ) Regum liber biblicum IV.4 Reg. 3,23 ; ሀቡኬ፡ንግባእ፡ Kebra Nagast; numerus significat sectiones.Kebr. Nag. 2 ; ሀብኬ፡ ንትኀሠሥ፡ በአይ፡ ፍኖት፡ ተወልደ፡ δὴ οὖν Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 67 ; Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 80 ; ባሕቱ፡ ሕቀ፡ ሀባ፡ ናመክሮን፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 64 ; ሀብ፡ ንፍትኖን፡ et ሀባ፡ ንፍትኖን፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 82.
(pro ሐቢይ፡ vel ሐብይ፡ ) Substantivumsubst., m. , pluralisPl. ሐበይት፡ (tamquam a ሐባዪ፡ )
1)procuratorla, administratorla, praefectusla, ut ሐበይተ፡ ምግባር፡ ἐργοδιῶκται Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 5,56 ; duceslaHenochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 6,8 ; in spec., ubi de re militari agitur, centuriola, tribunusla, praetorla, duxla: ሐቤ፡ ምእት፡ ἑκατοντάρχης Actus apostolorum.Act. 10,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,5 ( ሐቢ፡ Actus apostolorum.Act. 22,25 ); ሐበይት፡ χιλίαρχοι Deuteronomium.Deut. 1,15 ; Evangelium Joannis.Joh. 18,12 romanae editionisrom.; in Jsp. creberrime de primorum ordinum centurionibus et ducibus.
2)fidejussorla, sponsorla, praesla, vasla, Lud. sin. auctore, auctoritateauct. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ሐቢ፡ ዘ፡ ወሐስ፡ ( videasvid. ዋስ፡ apud Isenbergium).
ḥabi , ሀቢ፡ habi , pluralisPl. ሐበይት፡ ḥabayt
Grébaut
ሐቢ፡ ḥabi , pluralisPl. ሐበይት፡ ḥabayt «cautionfr, parrainfr» ― ዋስ፡ ; የክርስትና፡ አባት፡ Ms. BNFabb217, fol. 25r.
ሐቢ፡ ḥabi «chef d’une compagnie de soldatsfr» ― ሻለካ፡ Ms. BNFabb217, fol. 25r.
52
Leslau
ሐቢ ḥabi , () ሀቢ habi securityen, warrantoren, guarantoren, hostageen, manageren, chiefen, army officeren
ሐቤ፡ ምእት ḥabe mǝʾt centurionen, videasvid. ምእት፡ 225b
Cross-references: videasvid. also ተሐባዪ፡
(pro ሐቢይ፡ vel ሐብይ፡ ) Substantivumsubst., m. , pluralisPl. ሐበይት፡ (tamquam a ሐባዪ፡ )
1)procuratorla, administratorla, praefectusla, ut ሐበይተ፡ ምግባር፡ ἐργοδιῶκται Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 5,56 ; duceslaHenochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 6,8 ; in spec., ubi de re militari agitur, centuriola, tribunusla, praetorla, duxla: ሐቤ፡ ምእት፡ ἑκατοντάρχης Actus apostolorum.Act. 10,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,5 ( ሐቢ፡ Actus apostolorum.Act. 22,25 ); ሐበይት፡ χιλίαρχοι Deuteronomium.Deut. 1,15 ; Evangelium Joannis.Joh. 18,12 romanae editionisrom.; in Jsp. creberrime de primorum ordinum centurionibus et ducibus.
2)fidejussorla, sponsorla, praesla, vasla, Lud. sin. auctore, auctoritateauct. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ሐቢ፡ ዘ፡ ወሐስ፡ ( videasvid. ዋስ፡ apud Isenbergium).
ḥabi , ሀቢ፡ habi , pluralisPl. ሐበይት፡ ḥabayt
Grébaut
ሐቢ፡ ḥabi , pluralisPl. ሐበይት፡ ḥabayt «cautionfr, parrainfr» ― ዋስ፡ ; የክርስትና፡ አባት፡ Ms. BNFabb217, fol. 25r.
ሐቢ፡ ḥabi «chef d’une compagnie de soldatsfr» ― ሻለካ፡ Ms. BNFabb217, fol. 25r.
52
Leslau
ሐቢ ḥabi , () ሀቢ habi securityen, warrantoren, guarantoren, hostageen, manageren, chiefen, army officeren
ሐቤ፡ ምእት ḥabe mǝʾt centurionen, videasvid. ምእት፡ 225b
Cross-references: videasvid. also ተሐባዪ፡
I,1[ יָהַב ܝܗܰܒ وَهَبَ ] Imperf. ይሁብ፡ , SubjunctivusSubj. የሀብ፡ , Imperat. ሀብ፡ ( gramm.§ 93), darela, absoluteabs.: ውሂብ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,4 ; ቃል፡ ሠናይ፡ ይኄይስ፡ እምውሂብ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,16 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,17 ; Judicum liber.Jud. 8,25 ; Actus apostolorum.Act. 20,35 ; cumc.Acc.rei: Matthaei Evangelium.Matth. 16,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,7 ; Jacobi epistola.Jac. 5,18 ; ኢታጐንዲ፡ ውሂቦታ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,3 ; ይኄይስ፡ ውሂበ፡ ምጽዋት፡ እምነ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 12,8 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,24 ; cumc. ለ፡ pers.: ሀብ፡ ለጻድቅ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,4 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,42 ; cumc.Acc.rei et ለ፡ pers.: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 113,25 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,3 ; cumc.Acc.personapers.: ውሂቦኒ፡ ሀቦ፡ Deuteronomium.Deut. 15,10 ; cumc.duplexdupl.Acc.: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,29 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,35 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,28 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,6 ; Josuae liber.Jos. 15,19 ; Judicum liber.Jud. 1,15 ; Ruth liber biblicus.Ruth 2,18 ; Ruth liber biblicus.Ruth 3,17 ; Hezekielis prophetia.Hez. 36,26 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 20,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 131,4 ; አሀቦ፡ ዐስቦ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 5,3 ; ኢተሀቦ፡ ምክንያተ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,5 ; ወሀብዋ፡ ደብተራሁ፡ Judith liber apocryphus.Judith 15,11 ; ሀቦ፡ ክፍሎ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 14,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 16,19 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,14 sequensseq.; Evangelium Joannis.Joh. 6,37 ; Evangelium Joannis.Joh. 17,2 al. sexcenties; እሁበከ፡ ስእለተከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 53 ; sequensseq.SubjunctivusSubj.: ለአዳም፡ ባሕቲቱ፡ ወሀቦ፡ ይክድን፡ ኀፍረቶ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Ruth liber biblicus.Ruth 1,9 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 2,7 romanae editionisrom.; Apocalypsis Joannis.Apoc. 3,21 ; Marci Evangelium.Marc. 10,37 ; cumc.Acc.praedicati: ምድር፡ እንተ፡ ይሁበከ፡ ርስተ፡ Deuteronomium.Deut. 4,21 , vel cumc. ለ፡ , ut: እሁበከ፡ አሕዛበ፡ ለርስትከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 2,8 .
a)largirila, munificum essela: ዘይምሕር፡ ወይሁብ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 11,26 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,18 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,13 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,14 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,15 ; et sensu juridico donarelaF.N. 26 (ubi agitur በእንተ፡ ሀብት፡ ወወሃቢ፡ ወዘይሁብዎ፡ ሎቱ፡ ወንዋይ፡ ዘይሁቡ፡ ኪያሁ፡ ).
b)exhiberela, tribuerela, praestarela: ሀቡ፡ አኰቴተ፡ ለእግዚአብሔር፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 67,37 ; Deuteronomium.Deut. 32,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 4,9 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,7 .
g)dare ore aliquid i.e. precarilabenedictionem, salutem: ከመ፡ የሀቦሙ፡ በረከተ፡እግዚአብሔር፡ በከናፍሪሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,20 ; ወሀቦሙ፡ ቡራኬ፡ vel ወሀቦሙ፡ ሰላመ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 13 ; vel docerelaActus apostolorum.Act. 7,38 ; Evangelium Joannis.Joh. 17,8 .
h)concederela, permitterela, potestatem darela: ኢወሀቦ፡ ከመ፡ ይትመየጥ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 18,2 ; ኢፈቀደ፡ የሀቦ፡ ምኅላፈ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 20,21 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 63,1 ; የሀብዎ፡ ንስሓ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 160.
k)passim ex Hebraismo: ponerela, inderela, ut: ቀስቶ፡ ወሀበ፡ ውስተ፡ ደመና፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 6 ; ፍርሀተክሙ፡ እሁብ፡ ኀበ፡ ኵሉ፡ ዘውስተ፡ ምድር፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 6 ; ዘሕያው፡ የሀብ፡ ሠናየ፡ ውስተ፡ ልቡ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,3 ; ወሀብኩ፡ ልብየ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ፍጥረት፡ (animum advertere) Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,9 .
l) መኑ፡ይሁበኒ፡ quis mihi dabit! utinam! utinam haberem!la መኑ፡ ይሁበኒ፡ አእምሮ፡ n. 882liber Jobi.Job 23,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 13,11 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 54,6 ; መኑ፡ ይሁበኒ፡ አዕይንትየ፡ ከመ፡ ይኩና፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 95,1 , vel መኑ፡ እምወሀበኒ፡ ከመ፡ ይትነበይ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 11,29 ; Deuteronomium.Deut. 5,26 ; መኑ፡ የሀበነ፡ ዕረፍተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 63,5 .
m) ሀብ፡ , ሀቡ፡ , ሀባ፡ , (nonnumquam sequensseq.pronomen suffixumpron. suff.) agela, agite! quaesola, ሀቡ፡ ንበል፡ εἴπωμεν Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 3,5 ; ሀቡነ፡ንረድ፡ ( καὶ νῦν ἐπί ) Regum liber biblicum IV.4 Reg. 3,23 ; ሀቡኬ፡ንግባእ፡ Kebra Nagast; numerus significat sectiones.Kebr. Nag. 2 ; ሀብኬ፡ ንትኀሠሥ፡ በአይ፡ ፍኖት፡ ተወልደ፡ δὴ οὖν Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 67 ; Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 80 ; ባሕቱ፡ ሕቀ፡ ሀባ፡ ናመክሮን፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 64 ; ሀብ፡ ንፍትኖን፡ et ሀባ፡ ንፍትኖን፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 82.
III,1
1)signarila, obsignarila: ከመ፡ ይትዐተብ፡ ራእየ፡ ነቢያት፡ Danielis prophetia.Dan. 9,24 ; ሀባ፡ ናህየ፡ ለዛቲ፡ ነፍስ፡ ዘተዐትበት፡ በጥምቀትከ፡ ወተቀደሰት፡ በደምከ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 25 ; ecclesia ተቀደሰት፡ በደሙ፤ ተዐትበት፡ በዕፀ፡ መስቀሉ፡ Deg.
2)signarilasigno crucisla: በእንተ፡ ተዐትቦ፡ ፍጽም፡ በመስቀል፡ Constitutiones Apostolorum.Const. Ap. 47 ; ዘይትዐተብ፡ ይብል፡ አሜን፡ Lud. e Syn.
3)se signare signo crucisla, Lud. e Vit. Dan.
Substantivumsubst.requiesla, tranqullitasla, levatiola, in specie animae peccatorum absolutae, i.e. paxla, solamenla, Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2 ; defunctorum beatorum Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 380 ; ሀባ፡ ናህየ፡ ወዕረፍተ፡ ለዛቲ፡ ነፍስ፡ Genz. f. 25; አልብየ፡ ናህይ፡ (ait anima peccatoris defuncti) not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 256 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 262 ; Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 1 Enc. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ናህይ፡ ወናሕፅ፡ ዘ፡ ዕረፍት፡
I,1[ יָהַב ܝܗܰܒ وَهَبَ ] Imperf. ይሁብ፡ , SubjunctivusSubj. የሀብ፡ , Imperat. ሀብ፡ ( gramm.§ 93), darela, absoluteabs.: ውሂብ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,4 ; ቃል፡ ሠናይ፡ ይኄይስ፡ እምውሂብ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,16 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,17 ; Judicum liber.Jud. 8,25 ; Actus apostolorum.Act. 20,35 ; cumc.Acc.rei: Matthaei Evangelium.Matth. 16,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,7 ; Jacobi epistola.Jac. 5,18 ; ኢታጐንዲ፡ ውሂቦታ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,3 ; ይኄይስ፡ ውሂበ፡ ምጽዋት፡ እምነ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 12,8 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,24 ; cumc. ለ፡ pers.: ሀብ፡ ለጻድቅ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,4 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,42 ; cumc.Acc.rei et ለ፡ pers.: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 113,25 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,3 ; cumc.Acc.personapers.: ውሂቦኒ፡ ሀቦ፡ Deuteronomium.Deut. 15,10 ; cumc.duplexdupl.Acc.: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,29 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,35 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,28 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,6 ; Josuae liber.Jos. 15,19 ; Judicum liber.Jud. 1,15 ; Ruth liber biblicus.Ruth 2,18 ; Ruth liber biblicus.Ruth 3,17 ; Hezekielis prophetia.Hez. 36,26 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 20,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 131,4 ; አሀቦ፡ ዐስቦ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 5,3 ; ኢተሀቦ፡ ምክንያተ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,5 ; ወሀብዋ፡ ደብተራሁ፡ Judith liber apocryphus.Judith 15,11 ; ሀቦ፡ ክፍሎ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 14,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 16,19 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,14 sequensseq.; Evangelium Joannis.Joh. 6,37 ; Evangelium Joannis.Joh. 17,2 al. sexcenties; እሁበከ፡ ስእለተከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 53 ; sequensseq.SubjunctivusSubj.: ለአዳም፡ ባሕቲቱ፡ ወሀቦ፡ ይክድን፡ ኀፍረቶ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Ruth liber biblicus.Ruth 1,9 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 2,7 romanae editionisrom.; Apocalypsis Joannis.Apoc. 3,21 ; Marci Evangelium.Marc. 10,37 ; cumc.Acc.praedicati: ምድር፡ እንተ፡ ይሁበከ፡ ርስተ፡ Deuteronomium.Deut. 4,21 , vel cumc. ለ፡ , ut: እሁበከ፡ አሕዛበ፡ ለርስትከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 2,8 .
a)largirila, munificum essela: ዘይምሕር፡ ወይሁብ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 11,26 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,18 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,13 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,14 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,15 ; et sensu juridico donarelaF.N. 26 (ubi agitur በእንተ፡ ሀብት፡ ወወሃቢ፡ ወዘይሁብዎ፡ ሎቱ፡ ወንዋይ፡ ዘይሁቡ፡ ኪያሁ፡ ).
b)exhiberela, tribuerela, praestarela: ሀቡ፡ አኰቴተ፡ ለእግዚአብሔር፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 67,37 ; Deuteronomium.Deut. 32,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 4,9 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,7 .
g)dare ore aliquid i.e. precarilabenedictionem, salutem: ከመ፡ የሀቦሙ፡ በረከተ፡እግዚአብሔር፡ በከናፍሪሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,20 ; ወሀቦሙ፡ ቡራኬ፡ vel ወሀቦሙ፡ ሰላመ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 13 ; vel docerelaActus apostolorum.Act. 7,38 ; Evangelium Joannis.Joh. 17,8 .
h)concederela, permitterela, potestatem darela: ኢወሀቦ፡ ከመ፡ ይትመየጥ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 18,2 ; ኢፈቀደ፡ የሀቦ፡ ምኅላፈ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 20,21 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 63,1 ; የሀብዎ፡ ንስሓ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 160.
k)passim ex Hebraismo: ponerela, inderela, ut: ቀስቶ፡ ወሀበ፡ ውስተ፡ ደመና፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 6 ; ፍርሀተክሙ፡ እሁብ፡ ኀበ፡ ኵሉ፡ ዘውስተ፡ ምድር፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 6 ; ዘሕያው፡ የሀብ፡ ሠናየ፡ ውስተ፡ ልቡ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,3 ; ወሀብኩ፡ ልብየ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ፍጥረት፡ (animum advertere) Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,9 .
l) መኑ፡ይሁበኒ፡ quis mihi dabit! utinam! utinam haberem!la መኑ፡ ይሁበኒ፡ አእምሮ፡ n. 882liber Jobi.Job 23,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 13,11 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 54,6 ; መኑ፡ ይሁበኒ፡ አዕይንትየ፡ ከመ፡ ይኩና፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 95,1 , vel መኑ፡ እምወሀበኒ፡ ከመ፡ ይትነበይ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 11,29 ; Deuteronomium.Deut. 5,26 ; መኑ፡ የሀበነ፡ ዕረፍተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 63,5 .
m) ሀብ፡ , ሀቡ፡ , ሀባ፡ , (nonnumquam sequensseq.pronomen suffixumpron. suff.) agela, agite! quaesola, ሀቡ፡ ንበል፡ εἴπωμεν Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 3,5 ; ሀቡነ፡ንረድ፡ ( καὶ νῦν ἐπί ) Regum liber biblicum IV.4 Reg. 3,23 ; ሀቡኬ፡ንግባእ፡ Kebra Nagast; numerus significat sectiones.Kebr. Nag. 2 ; ሀብኬ፡ ንትኀሠሥ፡ በአይ፡ ፍኖት፡ ተወልደ፡ δὴ οὖν Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 67 ; Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 80 ; ባሕቱ፡ ሕቀ፡ ሀባ፡ ናመክሮን፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 64 ; ሀብ፡ ንፍትኖን፡ et ሀባ፡ ንፍትኖን፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 82.
videasvid. sub ወሀበ፡ Substantivumsubst.donumla, mercesla: ብእሲት፡ ዘማዊት፡ እንተ፡ ትነሥእ፡ ሀብሀባ፡ በኀበ፡ ምታ፡ παρὰ τοῦ ἀνδρὸς αὐτῆς λαμβάνουσα μισθώματα Hezekielis prophetia.Hez. 16,32 et M.M. f. 90 ubi hic idem locus repetitus est. ( not able to find explanation in abbreviation listAt Hez. 16,31 ; Hezekielis prophetia.Hez. 16,33 μισθώματα versum est ደነስ፡ ). Dubitaveris quidem annon hoc nomen ad ሐበበ፡ حبّ ( אָהַב ) amarelareferendum sit, sed analogia ut vocis אֶתְנָן ita n. 883nominis interpretibus vexatissimi הַבְהָביִם etymon a nobis propositum commendatur. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ሀብሀብ፡ ዘ፡ መሐሊ፡ ; aliud: ሀብሀብ፡ ዘ፡ መሐበያ፡
Substantivumsubst.donumla, mercesla: ብእሲት፡ ዘማዊት፡ እንተ፡ ትነሥእ፡ ሀብሀባ፡ በኀበ፡ ምታ፡ παρὰ τοῦ ἀνδρὸς αὐτῆς λαμβάνουσα μισθώματα Hezekielis prophetia.Hez. 16,32 et M.M. f. 90 ubi hic idem locus repetitus est. ( not able to find explanation in abbreviation listAt Hez. 16,31 ; Hezekielis prophetia.Hez. 16,33 μισθώματα versum est ደነስ፡ ). Dubitaveris quidem annon hoc nomen ad ሐበበ፡ حبّ ( אָהַב ) amarelareferendum sit, sed analogia ut vocis אֶתְנָן ita n. 883nominis interpretibus vexatissimi הַבְהָביִם etymon a nobis propositum commendatur. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ሀብሀብ፡ ዘ፡ መሐሊ፡ ; aliud: ሀብሀብ፡ ዘ፡ መሐበያ፡
Substantivumsubst.donumla, mercesla: ብእሲት፡ ዘማዊት፡ እንተ፡ ትነሥእ፡ ሀብሀባ፡ በኀበ፡ ምታ፡ παρὰ τοῦ ἀνδρὸς αὐτῆς λαμβάνουσα μισθώματα Hezekielis prophetia.Hez. 16,32 et M.M. f. 90 ubi hic idem locus repetitus est. ( not able to find explanation in abbreviation listAt Hez. 16,31 ; Hezekielis prophetia.Hez. 16,33 μισθώματα versum est ደነስ፡ ). Dubitaveris quidem annon hoc nomen ad ሐበበ፡ حبّ ( אָהַב ) amarelareferendum sit, sed analogia ut vocis אֶתְנָן ita n. 883nominis interpretibus vexatissimi הַבְהָביִם etymon a nobis propositum commendatur. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ሀብሀብ፡ ዘ፡ መሐሊ፡ ; aliud: ሀብሀብ፡ ዘ፡ መሐበያ፡
defraudarela, expilarelavid. sub ሐብለየ፡ irriderela, spectaculo exponerelavid. sub ሀውለየ፡
et ሀብለየ፡ quadril. I, transit.: ludibrio haberela, irriderela, cavillarila(in spec. in comoedialavel spectaculola): እለ፡ ከመዝ፡ የሀወልይዎ፡ ለእግዚአብሔር፡ ወእለ፡ ጸጋ፡ ትስብእቱ፡ ይመይጡ፡ ውስተ፡ ሀውልዮ፡ τῶν ὀνειδίζόντων θεῷ τὰ ἀνθρώπινα καὶ τὴν χάριν ἐν μέρει ὀνείδους ποιουμένων ho.Theodoti Ancyr. in Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 102 ; ተሀወልዮ፡ ለእግዚአብሔር፡ ቃል፡ ዘሐመ፡ ὀνειδίζεις Θεῷ παθόντι , Theodoti Ancyr. in Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 102 ; ኢየሀወልይዎኑ፡ ለክርስቶስ፡ ኃጥኣን፡ ho.Juvenalis Hieros. (in Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 107 ); እመ፡ አረሚ፡ ሀውለይዎ፡ ለምስጢር፡ ἐὰν Ἕλληνες κωμῳδῶσι τὸ θαῦμα hom.Procli in Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 120 (cfr. Mansi IV.580). De vera verbi notione haesitantes Vocabulariorumlaauctores e conjectura interpretantur modo ደመረ፡ , modo አቀላቀለ፡ [Mihi hoc verbum, a ሀብል፡ et ሀውል፡ denominatum, ad radicem הָבַל referendum esse, et proprie inania loquila, nugarila, grave quid vel res serias ad nugas et inanes loquelas revocarelasignificare videtur].
1) deriseit, canzonòit, mise in ridicoloit (specialmente nella rappresentazione comica); disprezzòit, profanòit
2) mescolòit
test
Substantivumsubst., m. et fem. [ חֶבֶל , ܚܰܒܠܳܐ , حَبْلٌ ] Plur. አሕባል፡ , pluralisPl.Plur. አሕባላት፡
2)laqueusla, vinculumla, lorumla: ኅቡእ፡ ዲበ፡ ምድር፡ ሐብሉ፡ liber Jobi.Job 18,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 3,24 ; አሕባለ፡ መሣግር፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 139,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 139,6 ; ይትአኀዙ፡ በሐብለ፡ ንዴት፡ liber Jobi.Job 36,8 ; ሐብለ፡ አነዳ፡ lorumlaSx. Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtTeq. 17 Enc.; ጥብጣቤ፡ ሐብል፡ scuticalaEncomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 27 ; ሐብለ፡ ሥላሴ፡ ዘኢይትበተክ፡ vinculum Trinitatis indissolubilelaOrganon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1 ; ሐብለ፡ ድንግልና፡ ቅናቱ፡ virginitatisla( cestusla) cingulum ejuslaEncomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 3 Enc.; lumbosla ቀነተ፡ ሐብለ፡ ሕግ፡ cinxit ligamen legisla, Enc. Patr.
3)id quod laqueo capitur, i.e. praedala, idem quodid.q. ሕብልያ፡ Sed non nisi in libris antiquioribus occurrit: ወይከውኑ፡ ሐብለ፡ ለእለ፡ ይትቀነዩ፡ ሎሙ፡ Zachariae prophetia.Zach. 2,9 in cod. Laur.; ይኩንከ፡ ሐብለ፡ (v. ሕብልያ፡ ) ዘሐብለይከ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 38,13 in cod. d'AbbadieAbb.LV.
4)fibrala(radicis): አሕባለ፡ ሥርው፡ ደቃቃት፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 20.
5)(vox architectonica) laqueus vel catenala, transtillumla, quibus lacunar contabulatur: አሕባለ፡ ጠፈር፡ Gadela Lalibela.Gad. Lal. ; አኮ፡ በአሕባል፡ ዘትጠፍሮን፡ Gadela Lalibela.Gad. Lal. ( videasvid. ሞጸፍት፡ ). Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ሐብል፡ ዘ፡ ገመድ።
Substantivumsubst.virginitasla: ድንጋሌ፡ ሥጋ፡ et ድንጋሌ፡ ነፍስ፡ (corporalis spiritualis) Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 28 ; ሰላም፡ ለልደትከ፡ (Christi) መድምም፤ እምድንጋሌ፡ ሥጋ፡ ኅቱም፤ not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 29 Enc.; ኀይለ፡ ድንጋሌሁ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 12 Enc. Forma ደናግሌ፡ occurrit not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 89, sed dubito an sana sit lectio. ḥabl , ሀብል፡ habl , ኀብል፡ ḫabl , pluralisPl. ʾaḥbāl , pluralisPl.pluralisPl. ʾaḥbālāt
Grébaut
ሐብል፡ ḥabl , pluralisPl. አሕባል፡ ʾaḥbāl et አሕባላት፡ ʾaḥbālāt «cordefr, lacsfr» ― ገሐድ፡ Ms. BNFabb217, fol. 24v.
50
ሀብለ፡ ድንጋሌ፡ habla dǝngāle (mieux ድንግልና፡ dǝngǝlǝnnā ) ceinture de la virginitéfr, ceinture de la chastetéfr Référence: ገድለ፡ ታዴዎስ፡ Gadl de Thaddeé (Malkeʾa Tādēwos), p. 66. videasvid. ድንጋሌ፡
446
Leslau
ሐብል ḥabl , (pluralisPl. አሕባል ʾaḥbāl , አሕባላት ʾaḥbālāt ), () ኀብል ḫabl stringen, corden, ropeen, snareen, () plaiten, spoilsen, bootyen (taken by snare), relationshipen (from ‘bind’)
ሐብለ፡ ርስት ḥabla rǝst rope serving to measure landen, land that is measured by ropeen, videasvid. ርስት፡
ሐብለ፡ ክሳድ ḥabla kǝsād stoleen (for the description videasvid. ሞጣሕት moṭāḥt ), videasvid. ክሳድ፡ 223a
dǝngāle
Leslau
ድንጋሌ dǝngāle maidenly bearingen, virginityen, virginal purityen 137b
Cross-references: for ሀብለ፡ ድንጋሌ፡ videasvid. ሐብል፡ (Grébaut)
Substantivumsubst.spectaculumla(comicum) ይከውኑ፡ ህብልያ፡ ውስተ፡ ገጸ፡ ምድር፡ εἰς παράδειγμα Jeremiae prophetia.Jer. 8,2 .
Substantivumsubst., m. et fem. [ חֶבֶל , ܚܰܒܠܳܐ , حَبْلٌ ] Plur. አሕባል፡ , pluralisPl.Plur. አሕባላት፡
2)laqueusla, vinculumla, lorumla: ኅቡእ፡ ዲበ፡ ምድር፡ ሐብሉ፡ liber Jobi.Job 18,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 3,24 ; አሕባለ፡ መሣግር፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 139,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 139,6 ; ይትአኀዙ፡ በሐብለ፡ ንዴት፡ liber Jobi.Job 36,8 ; ሐብለ፡ አነዳ፡ lorumlaSx. Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtTeq. 17 Enc.; ጥብጣቤ፡ ሐብል፡ scuticalaEncomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 27 ; ሐብለ፡ ሥላሴ፡ ዘኢይትበተክ፡ vinculum Trinitatis indissolubilelaOrganon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1 ; ሐብለ፡ ድንግልና፡ ቅናቱ፡ virginitatisla( cestusla) cingulum ejuslaEncomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 3 Enc.; lumbosla ቀነተ፡ ሐብለ፡ ሕግ፡ cinxit ligamen legisla, Enc. Patr.
3)id quod laqueo capitur, i.e. praedala, idem quodid.q. ሕብልያ፡ Sed non nisi in libris antiquioribus occurrit: ወይከውኑ፡ ሐብለ፡ ለእለ፡ ይትቀነዩ፡ ሎሙ፡ Zachariae prophetia.Zach. 2,9 in cod. Laur.; ይኩንከ፡ ሐብለ፡ (v. ሕብልያ፡ ) ዘሐብለይከ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 38,13 in cod. d'AbbadieAbb.LV.
4)fibrala(radicis): አሕባለ፡ ሥርው፡ ደቃቃት፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 20.
5)(vox architectonica) laqueus vel catenala, transtillumla, quibus lacunar contabulatur: አሕባለ፡ ጠፈር፡ Gadela Lalibela.Gad. Lal. ; አኮ፡ በአሕባል፡ ዘትጠፍሮን፡ Gadela Lalibela.Gad. Lal. ( videasvid. ሞጸፍት፡ ). Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ሐብል፡ ዘ፡ ገመድ።
et ሀብለየ፡ quadril. I, transit.: ludibrio haberela, irriderela, cavillarila(in spec. in comoedialavel spectaculola): እለ፡ ከመዝ፡ የሀወልይዎ፡ ለእግዚአብሔር፡ ወእለ፡ ጸጋ፡ ትስብእቱ፡ ይመይጡ፡ ውስተ፡ ሀውልዮ፡ τῶν ὀνειδίζόντων θεῷ τὰ ἀνθρώπινα καὶ τὴν χάριν ἐν μέρει ὀνείδους ποιουμένων ho.Theodoti Ancyr. in Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 102 ; ተሀወልዮ፡ ለእግዚአብሔር፡ ቃል፡ ዘሐመ፡ ὀνειδίζεις Θεῷ παθόντι , Theodoti Ancyr. in Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 102 ; ኢየሀወልይዎኑ፡ ለክርስቶስ፡ ኃጥኣን፡ ho.Juvenalis Hieros. (in Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 107 ); እመ፡ አረሚ፡ ሀውለይዎ፡ ለምስጢር፡ ἐὰν Ἕλληνες κωμῳδῶσι τὸ θαῦμα hom.Procli in Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 120 (cfr. Mansi IV.580). De vera verbi notione haesitantes Vocabulariorumlaauctores e conjectura interpretantur modo ደመረ፡ , modo አቀላቀለ፡ [Mihi hoc verbum, a ሀብል፡ et ሀውል፡ denominatum, ad radicem הָבַל referendum esse, et proprie inania loquila, nugarila, grave quid vel res serias ad nugas et inanes loquelas revocarelasignificare videtur]. ḥabl , ሀብል፡ habl , ኀብል፡ ḫabl , pluralisPl. ʾaḥbāl , pluralisPl.pluralisPl. ʾaḥbālāt
Grébaut
ሐብል፡ ḥabl , pluralisPl. አሕባል፡ ʾaḥbāl et አሕባላት፡ ʾaḥbālāt «cordefr, lacsfr» ― ገሐድ፡ Ms. BNFabb217, fol. 24v.
50
ሀብለ፡ ድንጋሌ፡ habla dǝngāle (mieux ድንግልና፡ dǝngǝlǝnnā ) ceinture de la virginitéfr, ceinture de la chastetéfr Référence: ገድለ፡ ታዴዎስ፡ Gadl de Thaddeé (Malkeʾa Tādēwos), p. 66. videasvid. ድንጋሌ፡
446
Leslau
ሐብል ḥabl , (pluralisPl. አሕባል ʾaḥbāl , አሕባላት ʾaḥbālāt ), () ኀብል ḫabl stringen, corden, ropeen, snareen, () plaiten, spoilsen, bootyen (taken by snare), relationshipen (from ‘bind’)
ሐብለ፡ ርስት ḥabla rǝst rope serving to measure landen, land that is measured by ropeen, videasvid. ርስት፡
ሐብለ፡ ክሳድ ḥabla kǝsād stoleen (for the description videasvid. ሞጣሕት moṭāḥt ), videasvid. ክሳድ፡ 223a
1) deriseit, canzonòit, mise in ridicoloit (specialmente nella rappresentazione comica); disprezzòit, profanòit
2) mescolòit
test
II,1carumlahaberela, diligerela, amarela, ἀγαπᾶν et φιλεῖν , Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 3,8 ; Lucae evangelium.Luc. 7,47 ; raro cumc. ለ፡ pers., ut not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 2,17 romanae editionisrom.; plerumque cumc.Acc.personapers.vel rei, consanguineos, propinquos: Matthaei Evangelium.Matth. 10,37 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 22,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,20 ; Ruth liber biblicus.Ruth 4,15 ; feminam, virum, conjugem: Hosea.Hos. 3,1 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 34,8 ; n. 1358Judicum liber.Jud. 14,16 ; Judicum liber.Jud. 16,4 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 1,5 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 18,20 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 13,1 ; እምነ፡ ፍቅር፡ ዘአፍቀራ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 13,15 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,9 ; Canticum Canticorum.Cant. 1,7 sequensseq.; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 1 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 5,25 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 5,28 ; amicos Regum liber biblicum I.1 Reg. 20,17 ; Evangelium Joannis.Joh. 11,3 ; Evangelium Joannis.Joh. 11,36 ; herum Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,5 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,24 ; homines Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 20 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 19,18 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 19,34 ; Marci Evangelium.Marc. 12,31 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 4,20 ; 1 Evangelium Joannis.Joh. 4,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,44 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,46 ; አፍቅሮ፡ ቢጹ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 13,8 ; Threni, liber biblicus.Thren. 1,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 18,28 ; de amore Dei Christive in homines: Deuteronomium.Deut. 4,37 ; Deuteronomium.Deut. 7,13 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 12,24 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 46,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 43,4 ; በአፍቅሮ፡ ዚአከ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 48,14 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,13 ; ቀደመ፡ አፍቅሮተነ፡ Epistola Joannis I.1 Joh. 4,19 ; Evangelium Joannis.Joh. 3,16 ; Evangelium Joannis.Joh. 13,34 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,21 ; ፍቅር፡ ዘአፍቀርከኒ፡ Evangelium Joannis.Joh. 17,26 al.; et hominum in Deum Christumve: Deuteronomium.Deut. 6,5 ; Deuteronomium.Deut. 11,1 ; Marci Evangelium.Marc. 12,30 ; Evangelium Joannis.Joh. 16,27 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,28 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 13,5 al.; res varias, ut ነፍሶ፡ Evangelium Joannis.Joh. 12,25 ; ኢታፍቅርዎ፡ ለዓለም፡ Epistola Joannis I.1 Joh. 2,15 ; ከመ፡ ታፈድፍድ፡ አፍቅሮቶ፡ ለተግባርየ፡ እምኔየ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,56 ; templum Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 25,8 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 83,1 al.
c) አፍቅሮ፡ ነግድ፡ hospitalitaslaad Romanos epistola Pauli.Rom. 12,13 ; አፍቅሮ፡ ጣዖት፡ idollaollaatriala1 not able to find explanation in abbreviation listPetr. 4,3 .
d)amarelasequensseq.Infin. vel libenterlafacere aliquid; construitur cumc.c.Acc.Infin.: Matthaei Evangelium.Matth. 6,5 ; Lucae evangelium.Luc. 11,43 ; Lucae evangelium.Luc. 20,46 ; ያፈቅር፡ ሰሚዐ፡ መጽሐፍ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,2 ; ኢታፍቅር፡ ሐሚየ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 20,13 ; ኢታፍቅሩ፡ ምሒለ፡ መሐላ፡ Zachariae prophetia.Zach. 8,17 ; vel cumc. ለ፡ et Infin.: ኵሎ፡ ነገረ፡ መጽሐፍ፡ አፍቅር፡ ለሰሚዕ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,35 ; cumc.SubjunctivusSubj.verbi: አፍቀረ፡ ይግበር፡ libenter fecit; Lud. e Vit. Barb.; በአፍቅሮ፡ benevolela Lud. Comm. hist.p. 501 n. 33.
f)mallela, sive sequensseq. እምነ፡ comparative: አፍቀረ፡ ተሴስዮ፡ ሣዕር፡ እምበሊዐ፡ ኅብስት፡ Lud. ex Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 5 Enc.; sive omisso እምነ፡ ut ad Timotheum epistola II.2 Tim. 4,10 .