Frankfurt, Universitätsbibliothek Johann Christian Senckenberg, Frankfurt Ms. or. 13
Dorothea Reule
This manuscript description is based on the catalogues listed in the Catalogue Bibliography
Collection:
Other identifiers: Rüpp. III, 1, Goldschmidt 9
General description
Maṣḥafa Ḥāwi
Number of Text units: 66
Number of Codicological units: 1
For a table of all relations from and to this record, please go to the Relations view. In the Relations boxes on the right of this page, you can also find all available relations grouped by name.
Origin
Original Location: Ethiopia↗
1682-1755 (reign)Provenance
Bought by Eduard Rüppell between 1831 and 1834 in Ethiopia↗ and given by him after his return to the Stadtbibliothek Frankfurt↗ .
Summary
- ms_i1
(check the viewerpps 1a–589a ),
መጽሐፈ፡
ሐዊ።
- ms_i1.1 (check the viewerpps 1a–12c ), Maṣḥafa ḥāwi, Introduction followed by the table of the 63 rubrics and a short explanation by the translator on his methods.
- ms_i1.2 (check the viewerpps 13a–16a ), Maṣḥafa ḥāwi, On the work's subject
- ms_i1.3 (check the viewerpps 16a–35a ), Maṣḥafa ḥāwi, Introduction, on the necessity of knowing scripture
- ms_i1.4 (check the viewerpps 35a–40c ), Maṣḥafa ḥāwi, Summary of God's commandments, on suffering for the sake of virtue, on the unhappiness resulting from sinning, on good reputation, on false prophets and doctors
- ms_i1.5 (check the viewerpps 40c–56b ), Maṣḥafa ḥāwi, On the monastic life
- ms_i1.6 (check the viewerpps 56b–58b ), Maṣḥafa ḥāwi, On slaves
- ms_i1.7 (check the viewerpps 58b–65a ), Maṣḥafa ḥāwi, On the abandoning of the monastic life
- ms_i1.8 (check the viewerpps 65a–70b ), Maṣḥafa ḥāwi, On the necessity of keeping God's commandments without fear of others
- ms_i1.9 (check the viewerpps 70b–85a ), Maṣḥafa ḥāwi, On wrong and false doctors
- ms_i1.10 (check the viewerpps 85a–90b ), Maṣḥafa ḥāwi, On anger which can be righteous
- ms_i1.11 (check the viewerpps 90b–98b ), Maṣḥafa ḥāwi, On verbal injuries
- ms_i1.12 (check the viewerpps 98c–103a ), Maṣḥafa ḥāwi, On reconciliations
- ms_i1.13 (check the viewerpps 103a–114b ), Maṣḥafa ḥāwi, On fornication
- ms_i1.14 (check the viewerpps 114b–123b ), Maṣḥafa ḥāwi, On fornication, adultery, abduction of women etc.
- ms_i1.15 (check the viewerpps 123b–130c ), Maṣḥafa ḥāwi, On vows, lying and perjury
- ms_i1.16 (check the viewerpps 130c–150a ), Maṣḥafa ḥāwi, On retaliation, pardon, homicide
- ms_i1.17 (check the viewerpps 150a–155a ), Maṣḥafa ḥāwi, On simplicity, prudence and hability
- ms_i1.18 (check the viewerpps 155a–166b ), Maṣḥafa ḥāwi, On obedience
- ms_i1.19 (check the viewerpps 166c–176b ), Maṣḥafa ḥāwi, On the will
- ms_i1.20 (check the viewerpps 176b–179b ), Maṣḥafa ḥāwi, On carrying out good intentions
- ms_i1.21 (check the viewerpps 179c–196b ), Maṣḥafa ḥāwi, On alms
- ms_i1.22 (check the viewerpps 196b–203a ), Maṣḥafa ḥāwi, On the preference of giving to the poor than to the Church
- ms_i1.23 (check the viewerpps 203a–211a ), Maṣḥafa ḥāwi, On the use of wrongly earned money
- ms_i1.24 (check the viewerpps 211a–216c ), Maṣḥafa ḥāwi, On alms
- ms_i1.25 (check the viewerpps 216c–244c ), Maṣḥafa ḥāwi, On love and charity
- ms_i1.26 (check the viewerpps 224c–229c ), Maṣḥafa ḥāwi, That one should offend or hate noone.
- ms_i1.27 (check the viewerpps 229c–235c ), Maṣḥafa ḥāwi, That one should pray for everyone, and for apostates and heretics only during their lifetime and on the importance of charity towards everyone
- ms_i1.28 (check the viewerpps 235c–238c ), Maṣḥafa ḥāwi, On almsgiving in secret
- ms_i1.29 (check the viewerpps 238c–245b ), Maṣḥafa ḥāwi, On prayer
- ms_i1.30 (check the viewerpps 245c–258c ), Maṣḥafa ḥāwi, On the different kinds of prayers and offices of anachoretes
- ms_i1.31 (check the viewerpps 258c–265a ), Maṣḥafa ḥāwi, On the different ways of prayer
- ms_i1.32 (check the viewerpps 265a–272b ), Maṣḥafa ḥāwi, On the conditions of effective prayer, the necessity of fleeing temptation, on hope, on the confessors and martyrs
- ms_i1.33 (check the viewerpps 272b–294b ), Maṣḥafa ḥāwi, One the uselessness of making others pray for oneself without working for one's own salvation, on the inefectiveness of baptism or the monastic life without personal sanctification, on the small number of the elected, on the mistake of those who pretend that God doesn't punish
- ms_i1.34 (check the viewerpps 294b–300b ), Maṣḥafa ḥāwi, On the importance of pleasing God, not men and on God's judgement of intentions
- ms_i1.35 (check the viewerpps 300b–307b ), Maṣḥafa ḥāwi, On abandoning wordly goods and on monastic poverty
- ms_i1.36 (check the viewerpps 307b–322a ), Maṣḥafa ḥāwi, On poverty, remuneration of doctors and simony
- ms_i1.37 (check the viewerpps 322a–334a ), Maṣḥafa ḥāwi, On the relations between monks and the world
- ms_i1.38 (check the viewerpps 334a–341b ), Maṣḥafa ḥāwi, On the clothes and food which are suitable for monks, priests and laymen
- ms_i1.39 (check the viewerpps 341b–345a ), Maṣḥafa ḥāwi, On richness and poverty
- ms_i1.40 (check the viewerpps 345a–356a ), Maṣḥafa ḥāwi, That one should not judge others foolishly, that the one without sins should judge his subordinates, on the error of thinking that one should judge nobody
- ms_i1.41 (check the viewerpps 356a–364a ), Maṣḥafa ḥāwi, That one should not judge priests
- ms_i1.42 (check the viewerpps 364b–373b ), Maṣḥafa ḥāwi, On kingdom, tyranny and foreign domination
- ms_i1.43 (check the viewerpps 372c–377a ), Maṣḥafa ḥāwi, On God's judgement
- ms_i1.44 (check the viewerpps 377a–399c ), Maṣḥafa ḥāwi, On seers and visionaries
- ms_i1.45 (check the viewerpps 399c–412c ), Maṣḥafa ḥāwi, On the works
- ms_i1.46 (check the viewerpps 412c–421a ), Maṣḥafa ḥāwi, On the occuptaion of monks
- ms_i1.47 (check the viewerpps 421b–426a ), Maṣḥafa ḥāwi, On trading and the prohibition of trading inside Churches
- ms_i1.48 (check the viewerpps 426a–431a ), Maṣḥafa ḥāwi, On the professions possible for laymen, on medicine and quacksalvers
- ms_i1.49 (check the viewerpps 431a–434c ), Maṣḥafa ḥāwi, On eunuchs
- ms_i1.50 (check the viewerpps 434c–453c ), Maṣḥafa ḥāwi, On humility and perfection
- ms_i1.51 (check the viewerpps 453c–469b ), Maṣḥafa ḥāwi, On God's commandments and the prescriptions of the fathers, on the different meanings of Scripture, on justice and sainthood
- ms_i1.52 (check the viewerpps 469b–482c ), Maṣḥafa ḥāwi, On penitence and the confession of sins
- ms_i1.53 (check the viewerpps 482c–509b ), Maṣḥafa ḥāwi, On confession, penitence and absolution of sins
- ms_i1.54 (check the viewerpps 509c–517a ), Maṣḥafa ḥāwi, On the explanation of the divine mysteries
- ms_i1.55 (check the viewerpps 517a–520c ), Maṣḥafa ḥāwi, On the danger of receiving confessions for those who have a weak spirit
- ms_i1.56 (check the viewerpps 520c–527a ), Maṣḥafa ḥāwi, On confession and absolution
- ms_i1.57 (check the viewerpps 527a–533a ), Maṣḥafa ḥāwi, On the penances imposed by priests
- ms_i1.58 (check the viewerpps 533a–549a ), Maṣḥafa ḥāwi, On holidays, fasts and adorations. Why prayer is done facing eastwards
- ms_i1.59 (check the viewerpps 549a–559a ), Maṣḥafa ḥāwi, On the institution and goal of Christian holidays; on defilement of the body
- ms_i1.60 (check the viewerpps 559a–564c ), Maṣḥafa ḥāwi, On the obligation of fasting
- ms_i1.61 (check the viewerpps 564c–568c ), Maṣḥafa ḥāwi, On the monks' food
- ms_i1.62 (check the viewerpps 569a–572a ), Maṣḥafa ḥāwi, On the food of coenobites and anachoretes
- ms_i1.63 (check the viewerpps 572a–576c ),
- ms_i1.64 (check the viewerpps 576c–588c ), Maṣḥafa ḥāwi, On the ordination and deposition of priests
- ms_i1.65 (check the viewerpps 588c–589a ), Maṣḥafa ḥāwi, Colophon
Contents
check the viewerpps 1a–589a መጽሐፈ፡ ሐዊ። (CAe 1933)
Language of text:
check the viewerpps 13a–16a Maṣḥafa ḥāwi, On the work's subject (CAe 1933 Chapter1)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ቀዳማዊ፡ ይመርህ፡ ላዕለ፡ ትርጓሜ፡ ምክንያተ፡ መጽሐፍ፡ ወፍካሬሃ።
check the viewerpps 16a–35a Maṣḥafa ḥāwi, Introduction, on the necessity of knowing scripture (CAe 1933 Chapter2)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ዳግማዊ፡ ይመርህ፡ ላዐለ፡ መቅድመ፡ መጽሐፍ፡ ወትርጓሜ፡ ለትእዛዛተ፡ እግዚአብሔር፡ አምላካዊት፡ ወነዋ፡ ተኤምር፡ በዘይደሉ፡ ላዐለ፡ ተጋብኦታ፡ ወመፍቅደ፡ ኵሉ፡ መጽሐፍ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢየእምሮትነ፡ መጻሕፍት፡ ንወድቅ፡ ውስተ፡ መሥገርተ፡ ሰይጣን፡ ወንትወሀብ፡ ለሐጕል። ወበእንተ፡ እለ፡ ይትኤዘዙ፡ በገሪር፡ ወእለሂ፡ ያገርርዎሙ፡ እመጻሕፍት፡ አምላካውያት፡ ለምግባር፡ ዘመናዊ፡ ወኅድግት፡ በምክንያተ፡ ተአዝዞ፡ ወመቲረ፡ ፈቃዳት፡ ይትሜሰልዎሙ፡ ለሰይጣናት፡ ወለሰብአ፡ ትእዛዝ፡ ሥዩማን፡ በውስተ፡ ሀገር፡ ኢያመሥጡ፡ እምኵነኔ፡ እግዚአብሔር፡ ኢአዛዝያን፡ ኢባህልያን፡ ወኢሰማዕያን፡ ዳእሙ፡ ኵሉ፡ ለለ፩ያገብእ፡ ቃለ፡ በእንተ፡ ምግባሩ።
check the viewerpps 35a–40c Maṣḥafa ḥāwi, Summary of God's commandments, on suffering for the sake of virtue, on the unhappiness resulting from sinning, on good reputation, on false prophets and doctors (CAe 1933 Chapter3)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ሣልስ፡ ይመርህ፡ ኀበ፡ ትርጓሜ፡ ወፍካሬ፡ ተእዛዘ፡ እግዚእብሔር፡ አምላክ፡ በአሕፅሮ፡ ወበዘይደሉ። እምነ፡ ባህላቲሁ፡ ለዮሐንሰ፡ አፈ፡ ወርቅ፡ ወካልአኒሁ፡ እምአበው፡ እምላካውያን፡ ንጹሓነ፡ ልብ፡ ወሕሊና፡ ርእሰ፡ መጽሐፍ፡ ዘታስተጋብእ፡ ዘንተ፡ ትርጓሜ፡ እስመ፡ ለዘ፡ ረከበ፡ ኀዘን፡ ወፅዕለት፡ እምደቂቀ፡ እጓለ፡ እመሕያው፡ በእንተ፡ ትሩፋት፡ ይትመየጥ፡ ኀበ፡ ብፅዓን። ዘሰ፡ ይረክቦ፡ ኀዘን፡ ወፅዕለት፡ በእንተ፡ ኅሰመ፡ ምግባሩ፡ ፍጹመ፡ ኅርትምና፡ ውእቱ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ይደሉ፡ ለዘ፡ ሐይወ፡ በትሩፋት፡ ያስተብፅዕዎ፡ ኵሎሙ፡ ሰብእ፡ አስተብፅዖተ፡ ፍጹመ። እስመ፡ ኃሣሥያነ፡ ስብሐት፡ እምነ፡ ሰብእ፡ ሎሙኒ፡ መፍቅዶሙ፡ አሥምሮተ፡ ኵሉ፡ ሰብእ። ወበዝንቱ፡ ይትዓወቅ፡ ነቢየ፡ ሐሰት፡ ወመምህረ፡ ሐሰት፡ ወመስሐቲ፡ እስመ፡ እሙንቱ፡ ኢይሜህሩ፡ እምነ፡ መጻሕፍት፡ አምላካውያት፡ ባሕቱ፡ እምልቦሙ፡ ከመ፡ ፍትወታቲሆሙ፡ ኵሉ፡ ለለ፡ አሐዱ፡ ለዘ፡ ያፈቅሮሙ፡ ወይከውኖሙ፡ ረድአ።
check the viewerpps 40c–56b Maṣḥafa ḥāwi, On the monastic life (CAe 1933 Chapter4)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ራብዕ፡ በእንተ፡ ርሒቅ፡ እምዓለም፡ ወመንኖተ፡ ወበእንተ፡ ተሰናዕዎ፡ በግብር፡ ማሕመሚ፡ እኩይ፡ ውእቱ፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ሠናይ፡ ውእቱ፡ ከመ፡ ይፍልጥ፡ ማእከለ፡ እለ፡ መኑ፡ እሙንቱ፡ እለ፡ ስንዕዋን፡ ላዐለ፡ ዝንቱ፡ ጸታ፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ግብረ፡ ፈቃድ፡ ይወዲ፡ ኀበ፡ ኵነኔ፡ አመንኵሰተ፡ አንስት፡ ዘእንበለ፡ ፈሊጥ፡ ወሌልዮ፡ ወርእይ፡ እመ፡ ሎን፡ ውሉድ፡ አው፡ ላዕለ፡ አይ፡ ገጽ፡ ካልእ፡ ይከውን፡ አመንኵሶተ፡ ሕዝብ፡ ፍጹመ። ወዘከመ፡ እፎ፡ ይደሉ፡ ተወክፎተ፡ እልክቱ፡ ኵሎሙ፡ ውስተ፡ አድባራት። ወበእንተ፡ ላዕለ፡ ወሀቤ፡ ወነሣኤ፡ ወዘየኃብር፡ ላዕለ፡ ነሢአ፡ ንዋይ፡ ወአብኦቶሙ፡ ወትወክፎቶሙ፡ በካልእ፡ እምነ፡ ዘሀሎ፡ ውስተ፡ መጻሕፍት፡ ቅዱሳት፡ ዓቢይ፡ እከይ፡ ውእቱ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ይትሌለይ፡ እምቤተ፡ ክርስቲያን፡ አሐቲ፡ ጉባኤ፡ ወነኪር፡ እምፍቅረ፡ እግዚአብሔር፡ ዘይፈልጥ፡ ነፍሰ፡ በምንትኒ፡ ግብር፡ አምነ፡ ግብራት፡ ውስተ፡ አድባራት፡ ዘውእቱ፡ በከኑብያ፡ ወይእቲ፡ ሕይወት፡ ሱትፍት። ወዘከመ፡ እፎ፡ ይደሉ፡ ላዕሌሆሙ፡ መግቦተ፡ ግብሮሙ። ወእምድኅረ፡ ዝንቱ፡ ያብእዎሙ፡ ኀበ፡ ጾታ፡ መነኮሳት፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢያርእዩ፡ ተወክፎተ፡ ገድለ፡ ብሕትውና፡ ወተዋሕዶ፡ ላዕለ፡ ገጽ፡ ካልእ፡ ዘኮነ፡ በገጽ፡ እምገጻት። እመ፡ ኢኮነ፡ ላዕለ፡ ዘሐገጎ፡ ቅዱስ፡ ባስልዮስ፡ ዘየዓቢ፡ በባህሊቲሁ፡ በእንተ፡ ተጸምዶ።
check the viewerpps 56b–58b Maṣḥafa ḥāwi, On slaves (CAe 1933 Chapter5)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ኃምስ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ አመንኵሶተ፡ አግብርት፡ እለ፡ ያመጽኡ፡ ኀቤነ፡ ወበእንተ፡ እለ፡ ይትዌከፍዎሙ፡ ዘእንበለ፡ ፈሊጥ፡ ወሌድዮ፡ በካልእ፡ እምነ፡ ዘሀሎ፡ ውስተ፡ መጽሐፍ፡ አምላካዊ፡ አው፡ በካልእ፡ እምክረ፡ አጋዕዝቲሆሙ፡ ወያመንኵስዎሙ፡ ወኢይገሥጽዎሙ፡ ቅድመ፡ ከመ፡ ይግርሩ፡ ለአጋዕዝቲሆሙ፡ በስነ፡ ፍጻሜ። እመ፡ ኢኮነ፡ በዝንቱ፡ ዕፀበ፡ ነፍስ። እስመ፡ እለ፡ ተወክፍዎሙ፡ ይትከልኡ፡ እምቍርባን፡ ወትረግሞሙ፡ ቀኖና፡ አምላካዊት። ወለአግብርትሰ፡ ሕግ፡ አፍአዊ፡ ትመይጦሙ፡ ኀበ፡ ከዊነ፡ አግብርት፡ እመ፡ ኢኮኑ፡ ነዋ፡ ቦኡ፡ ወሖሩ፡ ሑረተ፡ ሠነየ፡ ውስተ፡ ገድለ፡ ተጸምዶ፡ አግዓዚት፡ አማናዊት።
check the viewerpps 58b–65a Maṣḥafa ḥāwi, On the abandoning of the monastic life (CAe 1933 Chapter6)
Incipit (Gǝʿǝz
):ባህል፡ ሳድስ፡ በእንተ፡ እለ፡ ይፈትው፡
check the viewerpps 65a–70b Maṣḥafa ḥāwi, On the necessity of keeping God's commandments without fear of others (CAe 1933 Chapter7)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ሳብዕ፡ በእንተ፡ ተፈልጦ፡ ሁከታት፡ ወተጋዕዞታት ወዘሀሎ፡ ማእከሌሆሙ፡ ዘይትጌበር፡ በትእዛዘ፡ እግዚአብሔር፡ አው፡ ዘይትጌበር፡ በከመ፡ ሥርዓተ፡ አበው፡ ቅዱሳን፡ ወእመ፡ ተሀውከ፡ እምነ፡ ዝንቱ፡ መነሂ፡ ዘኮነ፡ ኢይደሉ፡ ከመ፡ ያጽርዕ፡ ዝኩ፡ እምነ፡ ግብሩ፡ በምክንያተ፡ እለ፡ ይትሀወኩ። አው፡ ከመ፡ ይትጋባእ፡ ምስሌሆሙ፡ ላዕለ፡ ገጽ፡ ካልእ። ከመ፡ ውእቱ፡ አጽለመቶ፡ ምንትኒ፡ ግብር፡ ዘአፍአ፡ እምሥርዓተ፡ አበው። አሜሃ፡ ይደሉ፡ ከመ፡ ይፍልጦ፡ ለዘ፡ ይትሀወክ፡ ወያርኅብ፡ ላዕሌሁ፡ ወኢይኅድግ፡ ግብሮ፡ በእንተ፡ ዘከመ፡ ሰላም፡ ወጸሎት፡ እመ፡ ኢረከበት፡ ዘይደልዋ፡ ትትመየጥ፡ ካዕበ፡ ኀበ፡ ዘፈነዋ። ከማሁ፡ መርገምኒ፡ ትተመየጥ፡ ኀበ፡ ዘይረግም፡ እንበለ፡ ድልወት። ወሁከትኒ፡ ላዕለ፡ ዘይትሀወክ፡ በዘኢድልወት፡ እምኔሁ።
check the viewerpps 70b–85a Maṣḥafa ḥāwi, On wrong and false doctors (CAe 1933 Chapter8)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ሰማንቱ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ ፈሊጥ፡ ማእከለ፡ ማእምራን፡ ወከመ፡ ኵነኔ፡ መምህር፡ መደንግፅ፡ እመ፡ መሀረ፡ ምንተኒ፡ ግብረ፡ ዘአፍአ፡ እምትእዛዘ፡ እግዚአብሔር፡ ወበእንተ፡ ዘይደሉ፡ በኀቤነ፡ ነሐሊ፡ ከመ፡ ናስተሐቅር፡ ትእዛዞ፡ ንኡሰ፡ ወዘእንተ፡ ዘይደሉ፡ ተአዝዞተ፡ ለመምህራን፡ እመ፡ መሀሩነ፡ ምንተ፡ እመጻሕፍት፡ አምላካውያት። ወእመ፡ መሀሩነ፡ እምጕሥዓተ፡ ልቦሙ፡ ተአዝዞቶሙ፡ በእንተ፡ ዘኢይደልው።
check the viewerpps 85a–90b Maṣḥafa ḥāwi, On anger which can be righteous (CAe 1933 Chapter9)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ተስዓቱ፡ በእንተ፡ ፈሊጥ፡ እምነ፡ ዘይደሉ፡ ወዘ፡ ኢይደሉ፡ እምነ፡ በቃል፡ ወቍጥዓ፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይሰነዓወነ፡ ወትረ፡ ከመ፡ ኢንትቀበል፡ ወኢ፡ ንትቄጣዕ፡ ባሕቱ፡ ንትመዓዕ፡ በጊዜ፡ ዘይሰነዓው፡ ከመ፡ ኢንደቅ፡ በምክንያተ፡ ትሕትና፡ ውስተ፡ መሥገርተ፡ ሰይጣን፡ ወንርሕቅ፡ እምእግዚአብሕ (!) sic by Dorothea Reuleር፡ በተፈልጦ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደልወነ፡ ከዕበ፡ በምክንያተ፡ ቍጥዓ፡ ዘይደሉ፡ ከመ፡ ኢንድኅፅ፡ ውስተ፡ ቍጥዓ፡ ዘኢይደሉ። እስመ፡ ትምይንቱ፡ ለመስተቃርን፡ ወተጓሕልዎቱ፡ በአምሳለ፡ ዘቲ፡ ግብር፡ ብዙኅ፡ ውእቱ። ወመፍቅድሰ፡ ብነ፡ ያስተጋብእ፡ ብዙኃ፡ ኀበ፡ ልባዌ፡ መንፈሳዊ፡ ወኃሢሠ፡ መጽሐፍ፡ አምላካዊ፡ በልብ፡ ቅጥቁጥ፡ ወትሑት። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ቍጥዓ፡ በእንተ፡ ግብር፡ ሥጋዊ፡ ነኪር፡ ውእቱ፡ እመስነ፡ አምልከ፡ አምላካዊ፡ ወከመ፡ ኢንሕፅፅ፡ እመንፈሳውያት፡ ይደልወነ፡ አሜሃ፡ ከመ፡ ንትመዓዕ።
check the viewerpps 90b–98b Maṣḥafa ḥāwi, On verbal injuries (CAe 1933 Chapter10)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ዓሠርቱ፡ በእንተ፡ ፅርፈት፡ ወፅዒል፡ ወኵሉ፡ ጾታ፡ ትምይንት፡ ወቃል፡ ጽሩዕ፡ ወሕስው፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ንባእ፡ ውስተ፡ እሳት፡ ገሃነም፡ በእንተ፡ ቀትል፡ ወዝሙት፡ ወምርዓት፡ ወዘይመስሎ፡ ለዝንቱ፡ ግሙራ፡ ዳእሙ፡ በእንተ፡ ሕምየት፡ ወድፍረት፡ ወተሣልቶ፡ ወዘይመስሎ፡ ዝንቱ። አኮ፡ እምዘ፡ ተግህደ፡ ከመ፡ ይእቲ፡ ጽርፈት፡ ቀሊል፡ ወንዕስት፡ ዳእሙ፡ ላዕለ፡ ግብር፡ ዘኮነ። እስመ፡ ኵነኔ፡ በእንተ፡ ወእንታክቲ፡ ይከውን፡ ዕሩየ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደልዎ፡ ለብእሲ፡ ከመ፡ ኢይጽርፍ፡ ወ[ኢ(?)]supplied by Lazarus Goldschmidtይፅአል፡ ብእሴ፡ በተበቅሎ፡ እምነፍሱ። አው፡ በእንተ፡ ግብር፡ ዘይደሉ። ዳእሙ፡ በፈሊጥ፡ ማእከለ፡ ዝንቱ፡ በከመ፡ ኮነ፡ ምእከለ፡ ዘይደሉ፡ ወኢይደሉ። ወበቃል፡ ፍንው፡ ኵሉ፡ ዘይሣለቅ፡ በብእሲ፡ ወይፅዕሎ፡ ወይጸርፎ፡ ግብተ፡ በቃል፡ ፍንው፡ ወበግብር፡ ካልእ፡ ይትከላእ፡ እምነ፡ ቍርባን።
check the viewerpps 98c–103a Maṣḥafa ḥāwi, On reconciliations (CAe 1933 Chapter11)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ዓሠርቱ፡ ወአሐዱ፡ ይመርህ፡ በእንተ፡ ዕርቅ፡ ወአሠንዮተ፡ እኍ፡ ወቅሩብ፡ እስመ፡ አሠንዮቱ፡ ሎቱ፡ ትከውን፡ በጾታ፡ ብዙኅ፡ እምዘ፡ ይደሉ፡ ላዕሌነ፡ ገቢሮቱ፡ ወኢንግበር፡ ለንስሐ፡ የዋሂት፡ ምክንያተ፡ ወበእንተ፡ ዘየኃዝን፡ በእሲ፡ በእንተ፡ እግዚአብሔር፡ እስመ፡ ዝንቱ፡ ምክንያት፡ መድኃኒት፡ ውእቱ። እስመ፡ ለዘአኅዘኖሰ፡ አልቦ፡ ላዕሌሁ፡ ነውር፡ ወኢሕምየት። ወለኅዙንሰ፡ ይደሉ፡ ላዕሌሁ፡ ከመ፡ ያመክኒ፡ ለአሠንዮተ፡ ፍኖቱ፡ ወአቅሞታ።
check the viewerpps 103a–114b Maṣḥafa ḥāwi, On fornication (CAe 1933 Chapter12)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ዓሠርቱ፡ ወክልኤቱ፡ በእንተ፡ ትርጓሜ፡ ተዋርዶት፡ ውስተ፡ ዝሙት፡ ወጠባይዓ፡ እሊአሁ፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ሕማም፡ ትሤለጥ፡ ወትመጽእ፡ ላዕሌነ፡ እምአዝልፎተ፡ ንጻሬነ፡ ኀበ፡ ገጸ፡ አንስት፡ በአመክንዮተ፡ ትጋብኦትነ፡ ምስሌሆን፡ ወበጾታ፡ ምክንያትኒ፡ ካልአት፡ ብዙኃት፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ሕገ፡ ቀኖና፡ ትረግሞሙ፡ ለኤጲስ፡ ቆጶሳት፡ ኤጲስቆጾስናሆሙ፡ አንሰታት፡ ወየሐውር፡ ምስሌሆን፡ ወይትነገሮን፡ በተአምኖተ፡ መልእክት፡ እንተ፡ ከነት፡ ሎቱ፡ በአሐዱ፡ እመካናት። አው፡ በእንተ፡ ዘይትረከብ፡ ውስቴታ፡ ምክንያት፡ ካልእ፡ እስመ፡ ለመነኮሳትሰ፡ ትከልኦሙ፡ እምቍርባን። ወከመዝ፡ እምበዊዕ፡ ኀበ፡ ቀሊል፡ ዘውእቱ፡ መካን፡ ዘይሠየጣ፡ ቦቱ፡ አንስት፡ ሜስ፡ ወወይን፡ ወሥጋ። ወለእመኒ፡ ኮነ፡ ግብረ፡ ዕፀብ፡ ውስተ፡ ፍኖት፡ ይባኡ፡ ውስተ፡ ፍንድቅ። ወከማሁ፡ ትካልእ፡ ኵሎ፡ እለ፡ ዘከርናሆሙ፡ እምበጺሕ፡ ኀበ፡ መካነ፡ ዛውዕ፡ ወተውኔት። ወኀበ፡ መካነ፡ ዘፈን፡ ወኀበ፡ መካንኒ፡ ዘያረውጹ፡ ቦቱ፡ አፍራሰ። ወከማሁ፡ ትካልኦሙ፡ ለመነኮሳት፡ እምነዊም፡ ውስተ፡ ደብረ፡ መበለታት። ወመነኮሳይያትሂ፡ ውስተ፡ ደብረ፡ መነኮሳት። ወለሕዝባውያንኒ፡ ትፈልጦሙ፡ እምሥርዓተ፡ ክርስቲያን፡ ወእምስነ፡ ተጸምዶቶሙ፡ እመ፡ ሐሩ፡ በተዝካራቲሆሙ፡ ለቅዱሳን፡ አው፡ ውስተ፡ ካልእ፡ እመካናት፡ ወነጽሩ፡ አንስተ፡ ዘፋንያተ፡ ወካልአቲሆን፡ እለ፡ ይጸመዱ፡ ዘፈነ፡ ወተውኔተ፡ ወትምህክተ።
check the viewerpps 114b–123b Maṣḥafa ḥāwi, On fornication, adultery, abduction of women etc. (CAe 1933 Chapter13)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ዓሠርቱ፡ ወሠልስቱ፡ በእንተ፡ ዝሙት፡ ወምርዓት፡ ወነደስ፡ ወበእንተ፡ ዘኢያመሥጥ፡ እምነ ኵነኔ፡ ወአበሰ፡ ተፈልጦተ፡ ብእሲት፡ እምነ፡ ብእሲሃ። ዘእንበለ፡ ለምክንያተ፡ ዝሙት፡ ባሕቲቱ፡ ወበእንተ፡ ዘይደሉ፡ ለብእሲ፡ ከመ፡ ይድኃር፡ ብእሲተ፡ ዘማዊተ፡ ወእመ፡ ኢደኃራ፡ ይደሉ፡ ላዕሌሁ፡ ኵነኔ። ወብእሲትሰ፡ ኢትድኃር፡ ብእሲሃ፡ እመ፡ ዘመወ፡ ባሕቱ፡ ይደሉ፡ ላዕሌሃ፡ ተዓግሦተ፡ ኀዘናት፡ ሥጋውያት፡ ዘይመጽእ፡ ላዕሌሃ። አምጣነ፡ ሀሎ፡ ውስተ፡ ቀኖና፡ ታስዕ፡ ዘዕሥራ፡ ወአሐዱ፡ ዘአስተናበሮ፡ ባስልዮስ፡ ዘየዓቢ። ወበእንተ፡ ፈሊጥ፡ ማእከለ፡ ደነስ፡ ወምርዓት፡ ወዝሙት፡ ፈቃዳዊ። ወዘእንበለ፡ ፈቃድ፡ በጾታ፡ ብዘኅ። ወበእንተ፡ ብእሲ፡ ዘወድቀ፡ ውስተ፡ ምንትኒ፡ ሕማመ፡ አበሳ፡ ወኃጢአት፡ ዘኮነ፡ ኢይባእ፡ ውስተ፡ ኍልቈ፡ ካህናት። ወኢውስተ፡ ምንትኒ፡ ግብር፡ እመዓርገ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን። ወካዕበ፡ ለእመ፡ ትረክብ፡ ብእሲ፡ እምነ፡ ካህናት፡ ናሁ፡ ተነደሰ፡ በምንትኒ፡ ግብር፡ እምዘ፡ ዘዘከርናሁ፡ ይትረገም። ወኢይደሉ፡ ሎቱ፡ ተክህኖ፡ እምድኅረ፡ ዝንቱ፡ ወኢቀዊም፡ ርቱዕ። እመኒ፡ ተጋደለ፡ ገድለ፡ እስከ፡ ያነሥእ፡ ምውተ። እሰመ፡ ካህናተ፡ እግዚአብሔር፡ ይደሉ፡ ከመ፡ ይኩኑ፡ ንጹሐነ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ሉቱ፡ ለዘተወግዘ፡ በምክነያት፡ ዘይደሉ፡ ከመ፡ ይባርክ፡ ካልአነ። ወውስተ፡ ሙስነ፡ እንተ፡ ትፈትሕ፡ ባቲ፡ ግብር፡ ዕፀባዊት፡ አልቦ፡ አበሳ፡ ላዕሌሃ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢያበውሖሙ፡ ለመሲሐውያን፡ ተሐምዎተ፡ ሐራጥቃ፡ በዓለ፡ ቃላት፡ ርኩሳት፡ ሰብአ፡ ኃጢአት፡ ወኑፋቄ። ወበእንተ፡ እለ፡ ይመሥጡ፡ አንስተ፡ ሕጹያተ፡ ዘኢኮነ፡ ሎሙ። ወእለሂ፡ ይትራድእዎሙ፡ ላዕለ፡ ዝንቱ፡ እመ፡ ኮኑ፡ እምነ፡ ካህናት፡ ይትወገዙ። ወለእመ፡ ኮኑ፡ እምሕዝባውያን፡ ይሰደዱ።
check the viewerpps 123b–130c Maṣḥafa ḥāwi, On vows, lying and perjury (CAe 1933 Chapter14)
Incipit (Gǝʿǝz
):
check the viewerpps 130c–150a Maṣḥafa ḥāwi, On retaliation, pardon, homicide (CAe 1933 Chapter15)
Incipit (Gǝʿǝz
):ባህል፡ ዓሠርቱ፡ ወኃምስቱ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ ኃዲገ፡ በቀል፡ ወኃዲገ፡
ጽነት፡ ወተፄውዎ፡ ወበእንተ፡ ነገደ፡ ባሕርይ፡ መሲሐውያን፡ ከመ፡ ኢይፍድዩ፡ እኩየ፡ በዲበ፡ እኩይ፡
ወከመ፡ ያሠንዩ፡ ላዕለ፡ ዘአዕከየ፡ ዲቤሆሙ፡ ወበእንተ፡ እለ፡ ይስሕቡ፡ ለዘአኅዘኖሙ፡ ኀበ፡ መንበረ፡
ፈታሕት፡ ይደሉ፡ ላዕሌሆሙ፡ ቀኖና፡ እግዚእነ፡ ክርስቶስ። ወይፈትሕ፡ ላዕሌሆሙ፡ ከመ፡ ተዓዳዌ፡
ትእዛዙ፡ ወይካልኦሙ፡ እምነሢአ፡ ምሥጢር፡ አምላካዊ። እስመ፡ እሙንቱ፡ በአፍቅሮቶሙ፡ ግብረ፡ ኃላፌ፡
ወዘመናዌ፡ ክህዱ፡ ፍቅረ፡ ደኃራዊተ፡ ዘትነብር፡ ለዓለም። ወረስዑ፡ ቀዊመ፡ ቅድመ፡ መንበረ፡ ፈታሕት፡
መታርያን፡ ወኵነኔ፡ ዘለዓለም። ወተጸምዱ፡ መንበረ፡ ፈታሕት፡ ጊዜያዊት፡ ወኃለፈት። ወበእንተ፡ እለ፡
ይኴንኑ፡ ለእለ፡ እሙንቱ፡ ድልዋን፡ ከመ፡ ያመክንዩ፡
check the viewerpps 150a–155a Maṣḥafa ḥāwi, On simplicity, prudence and hability (CAe 1933 Chapter16)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ዓሠርቱ፡ ወስድስቱ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ ይዋሄ፡ ወበእንተ፡ ተዓርቆ፡ እምነ፡ እከይ፡ ወኅሰም። እስመ፡ ኃዲገ፡ እከይሰ፡ ውእቱ፡ ከመ፡ ኢየሐሊ፡ ብእሲ፡ ላዕለ፡ ብእሲ፡ በእኩይ፡ ዳእሙ፡ ይኩን፡ ለባዊ፡ ፍጹመ፡ ውስተ፡ ሠናይ፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ትምይንት፡ ሠናይ፡ ወኄር፡ ውእቱ፡ ከመ፡ ኮነ፡ ብእሲ፡ ይፈቅድ፡ ቦቱ፡ ገቢረ፡ ሠናይት። እስመ፡ ዝንቱ፡ ትምይንት፡ ይሰመይ፡ ልቡና፡ ወመግቦተ፡ ጥበብ፡ ሠናይ። ወባሕቱ፡ እመ፡ ኢመለክናሁ፡ ንወድቅ፡ ውስተ፡ እከይ፡ ብዙኅ።
check the viewerpps 155a–166b Maṣḥafa ḥāwi, On obedience (CAe 1933 Chapter17)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ዓሠርቱ፡ ወሰብዓቱ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ ተአዝዞ፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ንንሣእ፡ ስመ፡ ተአዝዞ፡ ዘእንበለ፡ ፈሊጥ፡ ወንስሕት፡ ወንትኤዘዝ፡ ለዲያብሎስ፡ ያስተኃፍሮ፡ እግዚአብሔር፡ ባሕቱ፡ ይደሉ፡ ከመ፡ ናጽምዕ፡ አጽምአተ፡ ብጽሓ፡ በጥያቄ፡ መጽሐፍ፡ አምላካዊ፡ ከመ፡ ናእምር፡ ወንለቡ፡ እምኔሃ፡ ምንት፡ ይእቲ፡ ተአዝዞ፡ ለእግዚአብሔር። ወአይ፡ ይእቲ፡ ተአዝዞተ፡ ሰይጣን፡ መስተቃርን፡ ወእሙንቱ፡ በከመ፡ ተብህለ፡ ክልኤቱ፡ ትእዛዛት፡ ወእመ፡ ኢያስተሐየጽነ፡ በልባዌ፡ ንወድቅ፡ ውስተ፡ መሥገርተ፡ ዲያብሎስ።
check the viewerpps 166c–176b Maṣḥafa ḥāwi, On the will (CAe 1933 Chapter18)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ዓሠርቱ፡ ወሰመንቱ፡ እንተ፡ ትትአኃዝ፡ ወትሰቀል፡ በፈቃደ፡ ባሐርይ፡ ጠባይዓዊት፡ ወኀበ፡ ፈቃድ፡ ግኅሥት፡ ወነኪርት፡ ምንት፡ ይእቲ፡ ፈቃድ፡ ሠናይት። ወምንት፡ ይእቲ፡ ዘይትቃረነ፡ እስመ፡ ፈቃድ፡ ዘትወዲ፡ ወታበውዕ፡ ኀበ፡ ዕረፍተ፡ ሥገ፡ ፈቃዳቲነ፡ ይእቲ። ወዘኢኮነት፡ ከመዝ፡ ዘእንበለ፡ ደእሙ፡ ከመ፡ ሥምረተ፡ መጽሐፍ፡ አምላካዊት፡ ፈቃዱ፡ ወሥምረቱ፡ ለእግዚአብሔር፡ ይእቲ። እስመ፡ እለ፡ የኃድሩ፡ ውስተ፡ አድራት። ወሕዝባውያንሂ፡ ሰብአ፡ ዓለም፡ እመ፡ ድኅፁ፡ በተአዝዞቶሙ፡ ወገሪሮቶሙ፡ ወመቲረ፡ ፈቃዳቲሆሙ፡ ይትኤዘዙ፡ ወይገርሩ፡ ለሰይጣን፡ ወምግባሩ፡ ወከመ፡ ትሩፋን፡ ይወድቁ፡ በዓራቅይና፡ ሀከያን፡ ወጽሩዓን፡ ሰብእ፡ አስተሐምሞተ፡ ግብር፡ ታሕታዊት።
check the viewerpps 176b–179b Maṣḥafa ḥāwi, On carrying out good intentions (CAe 1933 Chapter19)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ዓሠርቱ፡ ወተስዓቱ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ ፈቃድ፡ ወሥምረት፡ ሠናይት፡ ወበእንተ፡ ዘይደሉ፡ ገቢሮተ፡ ዘእንበለ፡ ኀዘን፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይትዓወቆ፡ ወኢይትገሠሦ፡ ለገበሪሃ፡ ምንትኒ፡ እምነ፡ ኀዘናት፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ይትልዋ፡ ተዋልጦ፡ ብዙኅ፡ ለሕሊና፡ እንተ፡ ትኔጽር፡ ወታስተሐይጽ፡ ኀበ፡ ጸሎት፡ ወበእንተ፡ አእምሮተ፡ ፈቃድ፡ አምላካዊ፡
check the viewerpps 179c–196b Maṣḥafa ḥāwi, On alms (CAe 1933 Chapter20)
Incipit (Gǝʿǝz ):በህል፡ ዕሥራ፡ በእንተ፡ ምጽዋት፡ ወዘከመ፡ እፎ፡ ይደሉ፡ ትትወሀብ፡ ወትትከፈል፡ በዕሪና፡ ኀበ፡ ሰብአ፡ መፍቅድ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደልዎ፡ ለዘ፡ ኢያጥረየ፡ ምንተኒ፡ ግብረ፡ የሀብ፡ ምጽዋተ፡ ወያስተሐምም፡ በዝንቱ፡ አው፡ ከ መ፡ የሐሊ፡ ኢበንዋይ፡ ወኢበመብልዕ፡ ዳእሙ፡ ያሠኒ፡ ለኵሉ፡ በዘሀሎ፡ ውስተ፡ እዴሁ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ይደሉ፡ ተፋቅሮ፡ በበይናቲነ፡ በሃይማኖት፡ ጽን ዕት፡ ወአኮ፡ በተጻልአ፡ ወተባፅሶ፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ለመነኮሳት፡ ከመ፡ የሀቡ፡ ለአዝማዲሆሙ፡ ሥጋውያን፡ ምንተኒ፡ ግብረ፡ በምክንያተ፡ ምጽዋት። ባሕቱ፡ የሀቡ፡ ለአናግድ፡ ወለምስኪናን፡ ወለሰብአ፡ ተፅናስ። ወበእንተ፡ ዘኢይደልዎሙ፡ ለመነኮሳት፡ ከመ፡ ያጥርዩ፡ ምንተኒ፡ ግብረ፡ እምንዋየ፡ ዝንቱ፡ ዓለም፡ ወእሙንቱ፡ በአማን፡ መነኮሳት። ባሕቱ፡ ለእልክቱሂ፡ ይደልዎሙ፡ ከመ፡ ይመጽውቱ፡ እምተግባረ፡ እደዊሆሙ፡ ለዕውራን፡ ወለሐንካሳን፡ ወለኅጡአነ፡ መፍቅድ። ወበእንተ፡ ዘኢይደልዎ፡ ለብእሲ፡ ከመ፡ የሀብ፡ ወቅፈ፡ ለደብር፡ በምክንያተ፡ ምጽዋት፡ ወያመከኒ፡ ለእልክቱ እለ፡ ተሰቅሉ፡ እምዓለም፡ በኃጢአ፡ ጥሪት፡ ወለእለ፡ ተሰምዩ፡ በዛቲ፡ ስም፡ ከመ፡ ይደቁ፡ ካዕበ፡ ታሕተ፡ ዛቲ፡ አስተሐምሞ። ወአመ፡ አከሰ፡ ላዕለ፡ ዘይሁብ፡ ቦቱ፡ ኵነኔ፡ አበሳ፡ ወኃጢአት። ወካህንኒ፡ ዘይደሉ፡ በዝ፡ ጊዜ፡ ውሂብ፡ ወዘኢያስተዔርዮሙ፡ ለሰብአ፡ መፍቅድ፡ ወተፅናስ፡ ይትረገም፡ ወአዘዝነ፡ ቦቱ፡ ተሰዶ፡ ምቱረ።
check the viewerpps 196b–203a Maṣḥafa ḥāwi, On the preference of giving to the poor than to the Church (CAe 1933 Chapter21)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ዕሥራ፡ ወአሐዱ፡ ይመርህ፡ ከመ፡ ውእቱ፡ ይፈድፍድ፡ ወይረብሕ፡ ከፊለ፡ ንዋይ፡ ኀበ፡ ሰብአ፡ መፍቅድ፡ ወጽኑሳን፡ እምየሀቡ፡ ለቤተ፡ ክርስቲያን፡ ወያሠርግውዋ፡ ባቲ። ወበእንተ፡ ከመ፡ ኢይደሉ፡ ከመ፡ ይጹሩ፡ ኀበ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ ዘእንበለ፡ ኢኮነ፡ ግብረ፡ ዕፀባዌ፡ ባሕቲቱ፡ ወዘተርፈ፡ ይትወሀብ፡ ለምስኪናን፡ ወሚመጣን፡ ውእቱ፡ ዘይደሉ፡ ከመ፡ ነሀብ፡ እምንዋይነ። ወበእንበ፡ ዘከመ፡ ሀሎ፡ ሕግ፡ ላዕለ፡ መነኮሳት፡ ከመ፡ ይግበሩ፡ ምጽዋተ፡ ለእመ፡ ኮኑ፡ እሙንቱ፡ ይትጌበሩ፡ በእደዊሆሙ፡ ወይነሥኡ፡ እምካልአኒሆሙ፡ መፍቅዶሙ። ወይደሉ፡ ላዕሌሆሙ፡ ተራድአተ፡ ካልአኒሆሙ፡ ለእመ፡ ተረድኡ፡ እሙንቱ፡ በኵሉ፡ ዘመን፡ እለ፡ የኃሥሡ፡ ባቲ፡ እሙንቱ፡ ረድኤተ፡ እምካልአኒሆሙ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ አብዝኆተ፡ ሐቲት፡ እመነ፡ ምዕመን፡ ወእመነ፡ ዘኢየአመን፡ ጊዜ፡ ወሂበ፡ ምጽዋት፡ ወተራድአተ፡ ግብር፡ ዕፀባዊ። ባሕቱ። ይደሉ፡ ከመ፡ ይትገበር፡ ምጽዋት፡ ወተራድአ፡ ዕሩየ፡ ለኵሉ።
check the viewerpps 203a–211a Maṣḥafa ḥāwi, On the use of wrongly earned money (CAe 1933 Chapter22)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ዕሥራ፡ ወክልኤቱ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ እለ፡ ይገብሩ፡ ምጽዋተ፡ እምንዋየ፡ ዓመፃ፡ ወአኮ፡ እምነ፡ ዘብውሕ፡ እስመ፡ እሙንቱ፡ ሶበ፡ ያመጽኡ፡ ዘንተ፡ መባአ፡ አኮ፡ ዘያሠምርዎ፡ ለእግዚአብሔር፡ ልዑል፡ በዝንቱ፡ ዘእንበለ፡ ዳእሙ፡ ዘያምዕዕዎ፡ ብዙኃ፡ ወበእንበ፡ እለ፡ የሐንጹ፡ ደብረ፡ አው፡ ቤተ፡ ክርስቲያነ፡ በዓመፃ፡ ወግፍዕ፡ እስመ፡ እሙንቱ፡ ይከውኑ፡ ታሕተ፡ ኵነኔ፡ ወአበሳ፡ በጊዜሁ። ወበእንተ፡ ኵሉ፡ ዘየሐንፅ፡ ደብረ፡ ይደሉ፡ ከመ፡ ያግብእ፡ ሥልጣነ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ ኀበ፡ ኤጲስ፡ ቆጶስ፡ መካን፡ ወኵሉ፡ ዘኢይገብር፡ ዘንተ፡ ይደሉ፡ ላዕሌሁ፡ ቀኖና፡ ቤተ፡ ክርስቲያናዊት፡ ወአበሳ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን።
check the viewerpps 211a–216c Maṣḥafa ḥāwi, On alms (CAe 1933 Chapter23)
Incipit (Gǝʿǝz
):ባህል፡ ዕሥራ፡ ወሠለስቱ፡ በእንተ፡ ዘይመጸውት፡ ምጽዋተ፡ እምንዋየ፡
አብዕልት፡ በመፍቅዱ፡ እምኔሁ፡ ከመ፡ የሀብ፡ ለምስኪናን፡ ኢይጌጊ፡ ወለእመኒ፡ አብዕልት፡ ተፀነሱ፡
ወበእንተ፡ ዘይትረከብ፡ ፍኖት፡ ካልእ፡ ለመሐርያን፡ ፍጹማን፡ ወውእቱ፡ ሶባ፡ ይሬእዩ፡ ነዳየ፡
ወፅኑሰ፡ ኢይደልዎሙ፡ ከመ፡ ይሚጥዎ፡ ዕሩቀ፡ እድ፡ ወኅፉረ፡ ገጽ። ወለእመ፡ ኢኮነ፡ ሎሙ፡ ምንትኒ፡
ግብር፡ ያስተዓርይዎሙ፡ እምነ፡ ገጽ፡ ካልእ። እመ፡ አኮ፡ በነሢኦቶሙ፡ እምነ፡ ዘኢኮነ፡ ሎሙ፡ ኅቡአ፡
ወጽሚተ። አው፡ በነሢኦቶሙ፡ እምነ፡ ዘበፅዕዎ፡ ለእግዚአብሔር፡ ልዑል፡ ወፈለጥዎ፡ በትእዛዙ፡ ሶበ፡
ተወሰከት፡ እምነ፡ መፍቅድ፡
check the viewerpps 216c–244c Maṣḥafa ḥāwi, On love and charity (CAe 1933 Chapter24)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ዕሥራ፡ ወአርባዕቱ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ ፍቅር፡ ወበእንተ፡ ርኅራኄ፡ ለደቂቀ፡ እጓለ፡ እመሕያው፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ እፎ፡ ይደሉ፡ አፍቅሮተ፡ ቢጽ። እስመ፡ አፍቅሮተ፡ ቢጽሰ፡ ኢይደሉ፡ ከመ፡ ትኩን፡ ውስተ፡ ግብር፡ ሥጋዊ፡ ዳእሙ፡ ይኩን፡ መፍቅድ፡ ወጻሕቅ፡ ውስቴታ፡ ለአሥምሮተ፡ እግዚአብሔር። ወበዘይሰነዓው፡ ለኵሉ፡ ለለ፩። ወበእንተ፡ ፍካሬ፡ ፍቅር፡ ንድኅፅ፡ ውስተ፡ ፍቅር፡ ሥጋዊ፡ ወንወድቅ፡ ውስተ፡ ፍቅር፡ መንፈሳዊ። ወበእንተ፡ እለ፡ ኮኑ፡ ፍቁራነ፡ እምኔነ፡ በፍጻሜ፡ ፍቅር፡ ወነሐምም፡ እምኔሆሙ፡ ሐማመ፡ ነፍሳዌ፡ አው፡ እምነ፡ ምንትኒ፡ ገጽ፡ ዘኮነ፡ ይደሉ፡ ፍጡነ፡ በጊዜሁ፡ ከመ፡ ንትመተር፡ እምአፍቅሮቱ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ በሊዕ፡ ውስተ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ በምክንያተ፡ አጋቢ፡ እንተ፡ ይእቲ፡ ተፋቅሮ። ወኢሂ፡ ከመ፡ ይኑሙ፡ ውስተ፡ ቤተ፡ ክርስቲያነ፡ እግዚአብሔር፡ ዘእንበለ፡ ዳእሙ፡ በግብር፡ ዕፀባዊ፡ ወጽኑዕ።
check the viewerpps 224c–229c Maṣḥafa ḥāwi, That one should offend or hate noone. (CAe 1933 Chapter25)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ዕሥራ፡ ወኃምስቱ፡ በእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ገቢረ፡ እከይ፡ ወኢጸሊዓ፡ ኵሉ፡ ብእሲ፡ እመኒ፡ ኮነ፡ ብእሲ፡ ከሀዱ፡ አው፡ ሐኖፋዊ፡ አው፡ ሕራጥቃ። አው፡ ብእሴ፡ ኃጥአ፡ ወፈድፋደሰ፡ ለእመ፡ ኢረከበ፡ ዝኩ፡ ጊዜ፡ ወመካነ፡ ወኢይትገሀድ፡ ለነ፡ እምኔሆሙ፡ ሕማመ፡ ነፍስ፡ ዕፀባዊ። እስመ፡ በዝንቱ፡ ንትሜሰሎ፡ ለእግዚአብሔር። ወለእመ፡ ኮነ፡ እምኔሆሙ፡ ሕማም፡ ነፍሳዊ፡ ወአመ፡ አኮ፡ እምነ፡ ድካምነ፡ ለነ፡ ወኢ፡ እምነ፡ ገጽ፡ ካልእ። አሜሃ፡ ግብር፡ ዕፀባዊት፡ ትጼውዓነ፡ ከመ፡ ንጕየይ፡ እምኔሆሙ፡ አኮ፡ ከመ፡ ንሕነ፡ ጸላእያነ፡ ሰብእ፡ ዳእሙ፡ ንጕየይ፡ በተራኅርኆ፡ ዲበ፡ ነፍሰነ፡ እምነ፡ ሕማም፡ ከመ፡ ኢትኩን፡ ተፋቅሮቶሙ፡ ለነ፡ ምክንያተ፡ ለተዓድዎተ፡ ሕግ፡ በከመ፡ ኮነት፡ ግብረ፡ እስራኤል፡ በቀዳሚ። ወበእንተ፡ እለ፡ ይፈቅዱ፡ መዊአ፡ እምእግዚአብሔር፡ በእንተ፡ ስነ፡ አምልከ፡ ወከመ፡ ይፈጽሙ፡ ሕማሞሙ፡ ወመፍቅዶሙ። ወበእንተ፡ ገቢረ፡ ሠናያት፡ ላዕለ፡ ሐራጥቃ፡ ወአሰተብቍዖ፡ በእንቲአሆሙ፡ ወገቢረ፡ ግብር፡ ሠናይ፡ ቦሙ፡ በአማን፡ ግብር፡ ሠናይ፡ ለአሠንዮቶሙ፡ ውእቱ።
check the viewerpps 229c–235c Maṣḥafa ḥāwi, That one should pray for everyone, and for apostates and heretics only during their lifetime and on the importance of charity towards everyone (CAe 1933 Chapter26)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ዕሥራ፡ ወስድስቱ፡ በእንተ፡ ዘከመ፡ ይደሉ፡ ንጸሊ፡ ላዕለ፡ ከሀድያን፡ ወሐራጥቃ፡ ወበእንተ፡ ሐኖፋውያን፡ ወኵሎሙ፡ ኃጥአን። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ረጊሞቶሙ፡ ወኢሂ፡ ተዓብዮ፡ ወተመክሆ፡ ዲቤሆሙ፡ ወሶበ፡ ንገብር፡ ከመዝ፡ እስመ፡ ሠናያተ፡ እግዚአብሔር፡ ይበጽሕ፡ ኀቤነ፡ ወንከውን፡ ተመሳልያነ፡ እግዚአብሔር፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ጸልዮ፡ በእንቲአሆሙ፡ ለዓለውያን፡ ወሐራጥቃ፡ ሶበ፡ ይመውቱ። ዘእንበለ፡ ዳእሙ፡ አመ፡ ሕያዋን፡ እሙንቱ፡ ይደሉ፡ ንጸሊ፡ በእንቲአሆሙ፡ ከመ፡ የሀቦሙ፡ እግዚአብሔር፡ ንስሐ፡ ወይትመየጡ፡ እምስሕተቶሙ፡ ወይሕየው፡ ሕይወተ፡ እንተ፡ ታሠምሮ፡ ለእግዚአብሔር። ወዛቲ፡ ይእቲ፡ ፈታዱ፡ ለእግዚአብሔር፡ ወኵሎሙ፡ መጻሕፍት፡ ይነብቡ፡ ባቲ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ጊዜ፡ መከራ፡ ሐቲት፡ ወተኃሥሦ፡ ብዙኅ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ ምጽዋት። ወኢ፡ ውስተ፡ ፍካሬ፡ ግብር፡ ካልእ፡ እምጾታ፡ ምሕረት። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ይትበሀል፡ ዝንቱ፡ ምዕመን፡ ወዝንቱ፡ ዘኢምዕመን። ወበእንተ፡ ንጽሐ፡ ልብ፡ ዛቲ፡ ይእቲ፡ ገቢረ፡ ምሕረት፡ ምስለ፡ ኵሉ፡ ሰብእ፡ ምስለ፡ ዘየአምን፡ ወኢየአምን፡ አው፡ [ወ(?)]supplied by Lazarus Goldschmidtምስለ፡ ዘመደ፡ አዕዋፍ፡ ወእንስሳ፡ ወአራዊት፡ እስከ፡ ምሂረ፡ ሰይጣናትኒ፡ አይደሉ። ወላዕለ፡ ኵሉ፡ ፍጥረታቲሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ ልዑል፡ ተመስሎተ፡ በእግዚአብሔር፡ ለዘክሮተ፡ ስሙ፡ ይደሉ፡ ስብሐት፡ ወሰጊድ፡ ለዓለመ፡ ዓለም፡ አሜን።
check the viewerpps 235c–238c Maṣḥafa ḥāwi, On almsgiving in secret (CAe 1933 Chapter27)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ዕሥራ፡ ወሰብዓቱ፡ በእንተ፡ ዘከመ፡ እፎ፡ ይደሉ፡ ከመ፡ ትትገበር፡ ምጽዋት፡ ክሡተ፡ ወኢይንፋሕ፡ ባቲ፡ ቀርነ፡ ዘከመ፡ ይገብሩ፡ መደልዋን፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ሠናይ፡ ለብእሲ፡ ከመ፡ ይግበር፡ ሠናያተ፡ ዘዓዲሁ፡ ኢኮነ፡ ፍጹመ፡ ወዘተሠርቀ፡ በፍቅረ፡ ስብሐት፡ ብጡል፡ ከመ፡ ኢይኅድግ፡ ግብረ፡ መድኃኒቱ፡ ፈድፋደሰ፡ እመ፡ ኮነት፡ ትትመየጥ፡ ለበቍዔቱ፡ ወለበቍዔተ፡ ካልአኒሁ፡ ወትሤኒ፡ ሎቱ። ወበእንተ፡ ዘነዋ፡ ሞተ፡ እምፍቅረ፡ ስብሐት፡ ብጡል፡ ኢይሤኒ፡ ቦቱ፡ ተዓቅቦ፡ ከመ፡ ኢይግበር፡ ሠናያተ፡ ለእመ፡ ኮነ፡ ውእቱ፡ ይሤፎ፡ ከመ፡ ይፈጽም፡ እምኔሁ፡ ግብረ፡ ዕፀባዌ፡ ካልአ።
check the viewerpps 238c–245b Maṣḥafa ḥāwi, On prayer (CAe 1933 Chapter28)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ዕሥራ፡ ወሰመንቱ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ ጸሎት፡ ዘከመ፡ እፎ፡ ይደሉ፡ ከመ፡ ትኩን፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ይትከሀል፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ መካን፡ ወውስተ፡ ኵሉ፡ ምግባር፡ ወትረ፡ ለንቁህ፡ ከመ፡ ይጸልያ፡ ወይኩን፡ ኵሉ፡ ዘይገብሮ፡ በእንተ፡ እግዚአብሔር፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኵሉ፡ ብእሲ፡ በእንተ፡ እኩይ፡ ምግባሩ፡ ጊዜ፡ ጸልዮቱ፡ ወጸውዖቱ፡ ለእግዚአብሔር፡ እንዘ፡ ይብል፡ አቡነ፡ ዘበሰማያት፡ እስመ፡ ዝኩ፡ ዘሀሎ፡ መትሕተ፡ ምድር፡ ገባሬ፡ እከይ፡ ወኀሰም፡ ውእቱ። ይሠጠዎ፡ ወይሰምዕ፡ እምኔሁ። እስመ፡ ዝኩሰ፡ ሰማያዊ፡ ፈጣሬ፡ ግብር፡ ሠናይ፡ ወኄር፡ ወውእቱ፡ ይሰምዖሙ፡ ለኄራን።
check the viewerpps 245c–258c Maṣḥafa ḥāwi, On the different kinds of prayers and offices of anachoretes (CAe 1933 Chapter29)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ዕሥራ፡ ወተስዓቱ፡ ይመርህ፡ ላዕለ፡ ምሳሌ፡ ጸሎት፡ ወአርአያሃ፡ ወበእንተ፡ ዘኢይደሉ፡ ሑረተ፡ ባሕታውያን፡ አንብቦ፡ ውስተ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ በዜማ፡ ወኢዘቢጠ፡ ከበሮ፡ ወጸናጽል፡ ወበእንተ፡ ኵሉ፡ ዘይጸመድ፡ ምንተኒ፡ ግብረ፡ እምነ፡ ዝንቱ፡ ወውእቱ፡ እንዘ፡ ኢካህን፡ ላዕሌሁ፡ ኵነኔ፡ ወአበሳ።
check the viewerpps 258c–265a Maṣḥafa ḥāwi, On the different ways of prayer (CAe 1933 Chapter30)
Incipit (Gǝʿǝz
):ባህል፡ ሠላሳ፡ ትኤምር፡ ላዕለ፡ ትእዛዘ፡ ጸሎት፡ ወበአንብቦተ፡ እለ፡
ይትጋብኡ፡ ውስተ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደልዎሙ፡ ለሕዝባውያን፡ ዘይደሉ፡
ለመነኮሳት፡ ጽሙዳን፡ ባሕታውያን፡ ወለመነኮሳትሂ፡ ኢይደልዎሙ፡ ዘይደልዎሙ፡ ለእልክቱ፡ ወበእንተ፡
ዘከመ፡ ይደሉ፡ ከመ፡ ይትገበር፡ ውስተ፡ ጸሎት፡ ወአንብቦ፡ ሐዊረ፡ ፍኖት፡ ማእከላዌ፡ ዘይደሉ።
ወኢናገብሮ፡ ለጠባይዕ፡ ኀበ፡ ክላሕ፡ ወጽራሕ፡ ፍድፉድ። ዳእሙ፡ ትኩን፡ ጸ
check the viewerpps 265a–272b Maṣḥafa ḥāwi, On the conditions of effective prayer, the necessity of fleeing temptation, on hope, on the confessors and martyrs (CAe 1933 Chapter31)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ሠላሳ፡ ወአሐዱ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ እለ፡ የሐውሩ፡ በፍኖተ፡ ጸሎት፡ አው፡ ውስተ፡ አይኒ፡ መከራ፡ ዘኮነ፡ ይትሜከሩ፡ በካልእ፡ እምነ፡ ዝንቱ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ከመ፡ ይትወከሉ፡ ላዕለ፡ ጸለዪ፡ በሕቲቱ፡ ወይትሀየዩ፡ ግብረ፡ ካልአተ፡ እለ፡ ተርፉ፡ ወለእመኒ፡ ጸለየ፡ ላዕሌሆሙ፡ ጻድቅ፡ ወቅዱስ፡ ዳእሙ፡ ይደሉ፡ ላዕለ፡ ብእሲ፡ ከመ፡ ይመጡ፡ ኵሎ፡ ራኅበ፡ ክሂሎቱ፡ ህየንቴሁ፡ ወከመ፡ ይጕየይ፡ እምነ፡ መከራ፡ ወፈተና፡ እንተ፡ እምኒሁ፡ ይከውን፡ ሕማም፡ ነፍሳዊ፡ ወኵሉ፡ ዘኢይገብር፡ ዘንተ፡ ይደሉ፡ ላዕሌሁ፡ ኵነኔ፡ አበሳ። ወዘከመ፡ ተስፋሁኒ፡ ሕስው፡ ውእቱ፡ ለእመ፡ ኢተግሀ፡ ወኢያጥብዓ፡ ውስተ፡ ተግባረ፡ እግዚአብሔር፡ ወይብል፡ ጊዜ፡ ተመክሮቱ፡ እትዌከል፡ አነ፡ በእግዚአብሔር። ወበእንተ፡ ፍካሬ፡ ተፈልጦተ፡ ስምዓት፡ ወተአምኖታት። ወእለ፡ መኑ፡ እሙንቱ፡ እለ፡ ይከውኑ፡ ሰማዕተ። ወበእንተ፡ ዘይትጋደልሂ፡ ከመ፡ ኢይነሥእ፡ አክሊለ፡ ለእመ፡ ኢተጋደለ፡ ዘበሕጉ። በከመ፡ ይቤ፡ ሐዋርያ፡ ወበከመ፡ ትነግር፡ ሕግ፡ አምላካዊት፡ ወበእንተ፡ እለ፡ የዓቅቡ፡ ዘተአመኑ፡ ቦቱ፡ ጊዜ፡ ጥምቀቶሙ፡ ወጊዜ፡ መንኵሶቶሙ፡ ይሰመዩ፡ ተአማንያነ፡ ወለእመ፡ ኢዓቀቡ፡ ዝኩ፡ ይሰመዩ፡ ከሀድያነ።
check the viewerpps 272b–294b Maṣḥafa ḥāwi, One the uselessness of making others pray for oneself without working for one's own salvation, on the inefectiveness of baptism or the monastic life without personal sanctification, on the small number of the elected, on the mistake of those who pretend that God doesn't punish (CAe 1933 Chapter32)
Incipit (Gǝʿǝz
):ባህል፡ ሠላሳ፡ ወክልኤቱ፡ በእንተ፡ ዘየኃሥሥ፡ ጸሎት፡ እምነ፡ ሰብእ፡
እንዘ፡ ውእቱ፡ ተሀይጕ፡ ወተሀከዪ፡ እስመ፡ አልቦ፡ ዘይረብሕ፡ እምነ፡ ዝንቱ፡ እመኒ፡ ኮነ፡ ዘይጼሊ፡
በእንቲአሁ፡ ጻድቅ፡ ወቅዱስ፡ ወበእንተ፡ እለ፡ ኢይረብሑ፡ እምነ፡ ጥምቀት፡ ቅድስት፡ ለእመ፡ ኢሖረ፡
ሑረተ፡ ሠናይተ። ወላዕለ፡ ዛቲ፡ ጾታ፡ ገጽ፡ መነኮሳትኒ፡ ኢይረብሑ፡ ለእመ፡ ኢሖሩ፡ ሑረተ፡ ዘይደሉ፡
ለአርአያሆሙ። ወከመሁ፡ ኢይረብሑ፡ እለ፡ ይትፈለጡ፡ በ፩እምቅዱሳን፡ ለእመ፡ ኢሐይው፡ ዘከመ፡
ሕይወቶሙ፡ ወኢገብሩ፡ ዘከመ፡ ምግባሮሙ። ወእሉ፡ ኵሎሙ፡ እለ፡ ዘከርናሆሙ፡ ለእመ፡
check the viewerpps 294b–300b Maṣḥafa ḥāwi, On the importance of pleasing God, not men and on God's judgement of intentions (CAe 1933 Chapter33)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ሠላሳ፡ ወሠለስቱ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ እለ፡ ይፈቅዱ፡ አሥምሮተ፡ ሰብእ፡ ወአድልዎ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ይደሉ፡ ከመ፡ ንትዓቀብ፡ ውስተ፡ አሥምሮተ፡ ሰብእ፡ እለ፡ ዳእሙ፡ ንትዓቀብ፡ በዘያሠምሮ፡ ለእግዚአብሔር፡ ወከመ፡ እግዚአብሔር፡ የኃሥሥ፡ መፍቅደ፡ ለገባሪሁ፡ ለእመ፡ ኮነ፡ ገብረ፡ ዘገብሮ፡ በእንቲአሁ፡ አው፡ ለአሥምሮተ፡ ሰብእ። ወበእንተ፡ እግዚአብሔር፡ ይኔጽር፡ ኀበ፡ ሕሊና፡ መቅድመ፡ ወየዓሢ፡ ዘከመ፡ መጠኑ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ሕግ፡ አምላካዊት፡ ትሜንን፡ ወታርሕቅ፡ ዕበደ፡ ወከዊነ፡ ዘጋኔን፡ ዘተአመንዎ፡ ስምዖን፡ ወእንድርያስ። ወፍጹመ፡ ውጉዝ፡ ውእቱ፡ ከመ፡ ኢይኩን፡ ምንትኒ፡ ግብር፡ እምነ፡ ዘይመስሎ፡ ለዝንቱ።
check the viewerpps 300b–307b Maṣḥafa ḥāwi, On abandoning wordly goods and on monastic poverty (CAe 1933 Chapter34)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ሠላሳ፡ ወአርባዕቱ፡ በእንተ፡ ርሒቅ፡ እምጥሪት፡ ወበእንተ፡ ተጸፍሮ፡ ውስተ፡ ግብረ፡ እግዚአብሔር፡ አኮ፡ ውእቱ፡ ለትዕቢት፡ ኅጡአ፡ ምጣኔ፡ ዘእንበለ፡ ዳእሙ፡ በጥብዓት፡ ወትግሀት፡ በእንተ፡ እግዚአብሔር። ወበእንተ፡ ሑረተ፡ ምንኵስና፡ ዘተሰፈወት፡ ይእቲ፡ በኃጢአ፡ ጥሪት፡ ፍጹመ፡ ወበእንተ፡ ከመ፡ ሠናይ፡ ውእቱ፡ ለመናኮስ፡ ከመ፡ ይኩን፡ ኅጡአ፡ ጥሪት፡ በእንተ፡ እግዚአብሔር፡ እምይንበር፡ ሙቁሐ፡ በምክንያተ፡ ሥጋውያት፡ ወምድራውያት። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ይትኃሠሦሙ፡ እግዚአብሔር፡ ለመነኮሳት፡ በዝንቱ፡ ግብር፡ ከመ፡ ያሙቱ፡ ርእሶሙ፡ ሙተተ፡ ፍጹመ፡ እምዓለም፡ ወከመ፡ ያጥርዩ፡ ኃጢአ፡ ጥሪት፡ ፍጽመ፡ በከመ፡ አሰፈው፡ አመ፡ መንኰሱ። ወበእንተ፡ ዝንቱ፡ መስተቃርን፡ በጾታ፡ ብዙኅ፡ ያመጽእ፡ ለመነኮሳት፡ ንዋየ፡ ዝንቱ፡ ዓለም፡ ብዙኃ፡ እምነ፡ ሕዝባውያን፡ ከመ፡ ይሰዓሩ፡ በዝንቱ፡ ዘተካየድዎ።
check the viewerpps 307b–322a Maṣḥafa ḥāwi, On poverty, remuneration of doctors and simony (CAe 1933 Chapter35)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ሠላሳ፡ ወኃምስቱ፡ በእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ለመምህረ፡ መጻሕፍት፡ ከመ፡ ይኩን፡ መፍቀሬ፡ ንዋይ፡ ወባሕቱ፡ ዘከመ፡ ነሥአ፡ ጸጋ፡ መንፈስ፡ ቅዱስ፡ በከንቱ። ከማሁ፡ ውእቱሂ፡ የሀብ፡ ለዘ፡ ይፈቅድ፡ ወለዘ፡ ይደልዎ፡ በከንቱ፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ይደሉ፡ ላዕለ፡ አርድእትኒ፡ ከመ፡ ይቂሙ፡ ለዕሰ፡ እኅድኦተ፡ ግብሩ፡ ዕፀባዊት። ወውእቱሂ፡ ኢይፍቅድ፡ ዘይፈደፍድ፡ እምነ፡ ግብሩ፡ ዕፀባዊት። ወበእንተ፡ መምህር፡ ዘይትፌሣሕ፡ በመ[ብ(?)]supplied by Lazarus Goldschmidtልዕ፡ ወመስቴ፡ ወበተፈግዖ፡ ወይከውን፡ ሀካየ። ኢይደሉ፡ ከመ፡ የሀብዎ፡ ምንተኒ፡ ወኢሂ፡ ይፈጽሙ፡ ግብሮ፡ ዕፀባዊተ፡ ወኢያክብርዎ፡ በክብረ፡ መምህር። ወበእንተ፡ እለ፡ ይሁቡ፡ ምንተኒ፡ ግብረ፡ ለሢመቶሙ፡ ወእለሂ፡ ይነሥኡ፡ እምሄሆሙ፡ ሕልያነ፡ ድልዋን፡ እሙንቱ፡ ለሕምየተ፡ ነውር፡ ፍድፋድ፡ ወለኵነኔ፡ ዓቢይ። ወእሙንቱ፡ ነኪራን፡ ወግሑሳን፡ እምክርስቶሳውያን። ወከማሁ፡ እለ፡ ይሁቡ፡ ከመ፡ ያብኡ፡ ውስተ፡ ደብር፡ ምንተኒ፡ ግብረ። ወእለሂ፡ ይነሥኡ፡ ካዕበ፡ እምኔሆሙ፡ በካልእ፡ እምነ፡ ዘሀሎ፡ ውስተ፡ መጻሕፍት፡ አምላካውያት። እስመ፡ ዝንቱ፡ ምግባር፡ እኩይ፡ ውእቱ፡ እምነ፡ ስሕተቶሙ፡ ለእለ፡ ይትቃተልዎ፡ ለመንፈስ፡ ቅዱስ። እስመ፡ አኮ፡ እለ፡ ይትሄበሉ፡ ላዕለ፡ ዛቲ፡ ግብር፡ ሕስውት፡ ታሕተ፡ ኵነኔ፡ ወአበሳ፡ ባሕቲቱ፡ ዘእንበለ፡ ዳእሙ፡ እለ፡ ይሰነዓውዎሙ፡ ወየኃብሩ፡ ሎሙ፡ ዲቤሃ። ለእመ፡ ኮኑ፡ እምካህናት፡ እስመ፡ ቀኖነ፡ ትመትሮሙ፡ ወለእመኒ፡ ኮኑ፡ እመነኮሳት፡ ወሕዝባውያን፡ ይትወገዙ፡ ወይሰደዱ፡ ወይትከልኡ፡ እምቍርባን። ወእለሂ፡ ይሁቡ፡ ሕልያነ፡ ወይሣለቅዎሙ፡ ለእለ፡ ተኃርዩ፡ እምነ፡ መንፈስ፡ ቅዱስ፡ ወለትሩፋቲሆሙ፡ በእንተ፡ ዝንቱ፡ ይደሉ፡ ላዕሌሆሙ፡ ኵነኔ፡ አበሳ።
check the viewerpps 322a–334a Maṣḥafa ḥāwi, On the relations between monks and the world (CAe 1933 Chapter36)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ሠላሳ፡ ወስድስቱ፡ በእንተ፡ ተዛውዖተ፡ መነኮሳት፡ ምስለ፡ ሕዝባውያን፡ ግብር፡ ማሕመሚ፡ ውእቱ፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኵሉ፡ ዘንነሥኦ፡ እምነ፡ ሰብእ፡ በምክንያተ፡ ምጽዋት፡ አኮ፡ ውእቱ፡ እምእግዚአብሔር፡ ዘእንበለ፡ ዳእሙ፡ እመስተቃርነ፡ እግዚአብሔር፡ ሰይጣን፡ ከመ፡ ያስሕተነ፡ ቦቱ፡ ወያሥግረነ፡ እስመ፡ እግዚእነ፡ ኢየሱስ፡ ክርስቶስ፡ ዘውእቱ፡ ጽድቅ፡ በርእሱ፡ አኮ፡ ለመነኮሳት፡ ባሕቲቶሙ፡ ዳእሙ፡ ለኵሎሙ፡ መሲሐውያን፡ መጠወ፡ ፍኖተ፡ ጸባበ፡ ወመቅዓነ፡ እንተ፡ ታበውዕ፡ ኀበ፡ ቀዳሚት፡ ሕይወት። ወበዝየ፡ ዘይተርፍ፡ እመፍቅዳቲኒ፡ ዕፀባዊት፡ ወለእመ፡ ተሳነዓወ፡ ወተጸይሐ፡ ለነ፡ እስመ፡ ውእቱ፡ እመስተቃርነ፡ ጽድቅ። ወበእንተ፡ እምነ፡ ዘንነሥኦ፡ ምጽዋተ፡ ለሲሳየ፡ ዕለትነ፡ ዕፀባዊ፡ ይደሉ፡ ንቁም፡ ዲቤሁ፡ በሰብአ፡ መፍቅድ፡ ወይሔግግ፡ ላዕሌነ፡ ሕገ፡ ጸሎት፡ በእንቲአሆሙ፡ በእንተ፡ ዘወሀቡነ። ወበእንተ፡ ዘኢያበውሕ፡ ለመነኮሳት፡ ወለካህናት፡ ከመ፡ ይትገበሩ፡ በመንትኒ፡ እምግብረ፡ ዓለም። ወከመ፡ ኢይትሀበዩ፡ ተህሀዮተ፡ አው፡ ምንተኒ፡ ዘኮነ፡ እሙነ፡ ዘይእኅዞሙ፡ በተጸፍሮ፡ እምአምልኮተ፡ እግዚአብሔር። እስመ፡ ቀኖና፡ አምላካዊት፡ ትከልአሙ፡ እምነ፡ ዛቲ፡ አስተሐምሞ፡ እንተ፡ ኢትረትዕ፡ ወኢትደሉ፡ ቦሙ፡ ወታነብር፡ ላዕሌሆሙ፡ አብቲምያ። እስመ፡ ቅኖናሰ፡ ታወፅእ፡ አፍአ፡ ፍጹመ፡ እምነ፡ መነኮሳት፡ ከመ፡ ኢይሳተፉ፡ ምንተኒ፡ እምግብረ፡ ዓለም። ወኢ፡ ግብረ፡ ሤጥ፡ ወተሣይጦ፡ ፍጹመ። ወኢሂ፡ አጥርዮተ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ ዘእንበለ፡ ዳእሙ፡ ከመ፡ ያብዝኁ፡ ወያፈድፍዱ፡ ግብረ፡ ጸሎት፡ ባሕቲቱ፡ ግሙራ፡ ወዘተዓደወ፡ ዘንተ፡ ቀኖና፡ እምነ፡ መነኮሳት፡ ይሰደድ፡ እምነ፡ ቍርባን።
check the viewerpps 334a–341b Maṣḥafa ḥāwi, On the clothes and food which are suitable for monks, priests and laymen (CAe 1933 Chapter37)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ሠላሳ፡ ወሰብዓቱ፡ በእንተ፡ ዘኢይደልዎሙ፡ ለሰብእ፡ ኢይሕምዩ፡ መነሂ፡ በእንተ፡ ኃሢሠ፡ መፍቅድ፡ ዕፀባዊ፡ ወበእንተ፡ እለ፡ ይብሉ፡ እስመ፡ እሎ፡ መምህራን፡ ይትዔደው፡ ትእዛዘ፡ እግዚአብሔር፡ እንዘ፡ ሀለዎሙ፡ ዘየአክል፡ ለመፍቅደ፡ ሥጋሆሙ። ወበእንተ፡ አይ፡ ልብስ፡ ዘይደሉ፡ ለክርስቲያን፡ መሲሐውያን። ወበእንተ፡ መብልዖሙኒ፡ ወበእንተ፡ ዘይደሉ፡ ለሊቃናተ፡ ደብር፡ ወለሊቃነ፡ ካህናት። ወበእንተ፡ ዘይደሉ፡ ለመኑሂ፡ እምነ፡ አልክቱ፡ ወልጦተ፡ አልባሲሁ፡ ዘእንበለ፡ ዳእሙ፡ ዘይለብሰ፡ ውእቱ፡ በበዓቱ፡ ይልበሶ፡ ካዕበ፡ በጉባኤ። ወይኩን፡ ልብሱ፡ ኅሡረ፡ ዘአልቦ፡ ተጠብቦ፡ ውስቴቱ፡ ወኢ፡ ውሳኬ፡ እምነ፡ መፍቅድ፡ ዕፀባዊት፡ በምንትኒ፡ ዘይከውን፡ ሎቱ፡ ሤጡ፡ ብዙኃ፡ ዘእንበለ፡ ልብሰ፡ ክህነት። ወበእንተ፡ ልብሶሙ፡ ለክርስቲያን፡ ወመብልዖሙ፡ ይኩን፡ ልብስ፡ ፩ወመብልዕ፡ ፩ምስለ፡ ነዳያነ፡ ሀገር፡ ወድውያነ፡ መካን፡ እለ፡ ሀለዉ፡ ውስቴቱ፡ ይብልዑ፡ እምነ፡ መብልዖሙ፡ ወይልበሱ፡ እምነ፡ ልብሶሙ፡ በከመ፡ መሐረነ፡ እግዚእነ፡ ወመድኃኒነ፡ ኢየሱስ፡ ክርስቶስ። ጥንተ፡ ቃል፡ ይቤ፡ እግዚእነ፡ ኢየሱስ፡ ክርስቶስ፡ ለእመ፡ ኢመነነ፡ ወኢተግኅሠ፡ መኑሂ፡ እመነ፡ ኵሉ፡ ንዋዩ፡ ኢይክል፡ ከመ፡ ይኩን፡ ሊተ፡ ረድአ።
check the viewerpps 341b–345a Maṣḥafa ḥāwi, On richness and poverty (CAe 1933 Chapter38)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ሠላሳ፡ ወሰመንቱ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ ንዴት፡ ወብዕል፡ ወበእንተ፡ ተፈልጦ፡ ዘሀሎ፡ ማእከሌሆሙ፡ ለእመ፡ እሙንቱ፡ እምነ፡ እግዚአብሔር፡ አው፡ እምግባሩ፡ ለመስተቃርን፡ ወበእንተ፡ ብዕል፡ ዘዓመፃ፡ ወግፍዕ፡ አኮ፡ ውእቱ፡ እምእግዚአብሔር። ወለዝንቱ፡ የአምርዎ፡ ሰብአ፡ ዓለም። ወለመነኮሳትሰ፡ አኮ፡ ዝንቱ፡ ግብር፡ ይትአኃዝ፡ ወይሰቀል፡ ቦሙ፡ እስመ፡ እሙንቱ፡ አሰፈዉ፡ ለተፅናስ፡ ፍጹም፡ ወተመስክኖ፡ ፍጽምት፡ ወበኃጢአ፡ ጥሪት፡ ኵለንታሃ፡ ወዛቲ፡ ሀለወት፡ ውስተ፡ መጽሐፍ፡ ኵለንታሃ።
check the viewerpps 345a–356a Maṣḥafa ḥāwi, That one should not judge others foolishly, that the one without sins should judge his subordinates, on the error of thinking that one should judge nobody (CAe 1933 Chapter39)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ሠላሳ፡ ወተስዓቱ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ለመኑሂ፡ ይሕሚ፡ አሐደ፡ ዘእንበለ፡ ፈሊጥ፡ ወሌልየ፡ ወኢይኰንን፡ ብጸ፡ ወቅሩቦ፡ ዘከመ፡ ይገብሩ፡ ፈሪሳውያን፡ ወጸሐፍት፡ መደልዋን፡ እስመ፡ እልክቱ፡ ክኑ፡ እንዘ፡ ምሉአን፡ እሙንቱ፡ እምነ፡ እከይ፡ ይሔምዩ፡ ወያነውሩ፡ ምግባረ፡ ካልአን፡ ሕምየተ፡ ጽኑዓ። ወይደልዎ፡ ለብእሲ፡ ለእመ፡ ፀርየ፡ ወኮነ፡ ንጹሐ፡ እምነ፡ ሕማም፡ አሜሃ፡ ይሕሚ፡ ወያንውር፡ ለእለ፡ ሀለዉ፡ ታሕተ፡ ትእዛዙ፡ ወአኮ፡ ለእለ፡ አፍአ፡ እምኔሆሙ። ለእመ፡ አስተርአየ፡ ወተዓውቀ፡ እምነ፡ ነፍሱ፡ ምግባረ፡ ሕፀፅ፡ ወአበሳ፡ ኢይደልዎ፡ ከመ፡ ይሕሚ፡ መነሂ፡ ወእመ፡ አኮሰ፡ የሐሚ፡ ነፍሶ። ወበቃል፡ ዘብውሕ፡ ወመፍትው፡ ቦጊዜ፡ ለኵነኔ፡ ወሕምየት። ወቦጊዜ፡ ለኃዲጎታ፡ ወበእንተ፡ ልባዌ፡ ሰብእ፡ እኩያን፡ እለ፡ ይብሉ፡ ለቃለ፡ እግዚእነ፡ በመፍቅዶሙ፡ ውስተ፡ አጥርዮተ፡ ንዋይ፡ እለ፡ ይነሥእዎ፡ በዓራቅይና፡ ንስሐ፡ ማሕጐሊት፡ ኅጥእተ፡ ልባዌ፡ ይብሉ፡ ይደሉ፡ ከመ፡ ኢይሕሚ፡ መኑሂ፡ ፩ወእምነ፡ ዝንቱ፡ አንቀጽ። ይትረከቡ፡ ውስተ፡ ኈልቈ፡ ሐራ፡ ጥቀ፡ እለ፡ ወለጡ፡ ትርጓሜ፡ ቃለ፡ እግዚእነ፡ ሶበ፡ ተሐዘቡ፡ ከመ፡ እሙንቱ፡ ጠቢባን፡ እንዘ፡ አብዳን።
check the viewerpps 356a–364a Maṣḥafa ḥāwi, That one should not judge priests (CAe 1933 Chapter40)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ አርብዓ፡ በእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ሕምየተ፡ ካህናት፡ እመኒ፡ በዘ፡ ይደሉ፡ አው፡ በዘ፡ ኢይደሉ፡ ወኢይከሥቱ፡ በእንቲአሆሙ፡ አላ፡ ዳእሙ፡ ለእሙ፡ አበሳ፡ ወጌገየ፡ ፩እምኔሆሙ፡ ያግብኡ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ልዑል፡ ከመ፡ ይፍታሕ፡ ውእቱ፡ ላዕሌሁ፡ ወይፍድዮ፡ በእንተ፡ ግብሩ፡ በዛቲ፡ ዓለም፡ ወበዘይመጽእ፡ አው፡ ያግብእ፡ ግብሮ፡ ኀበ፡ ሊቀ፡ ካህናት። ወበእንተ፡ ኵሉ፡ ዘኢየሐውር፡ ሑረተ፡ ይደሉ፡ እመኒ፡ አኮነ፡ ካህነ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ለመኑሂ፡ ከመ፡ ይናፍቅ፡ ወይትሀወቅ፡ በእንተ፡ ሕፀፁ፡ ለካህን፡ ወኃሣረ፡ ምግባሩ፡ እስመ፡ ዝንቱ፡ ቍርባን፡ ውኩፍ፡ ውእቱ፡ እመኒ፡ ኮነ፡ ሑረተ፡ ገድሉ፡ ለዘያቀርቦ፡ ድኑሰ፡ ወርኩሰ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ይደሉ፡ ተአዝዞ[ሙ(?)]supplied by Lazarus Goldschmidt፡ ለካህናት፡ መምህራን፡ ሶበ፡ ይሜህሩ፡ እምነ፡ መጻሕፍት፡ አምላካውያት፡ ዘውእቱ፡ በዘ፡ ይከውን፡ በአሥምሮቱ፡ ለእግዚአብሔር፡ ወለእመኒ፡ ኢኮነ፡ ትምህርቶሙ፡ እምፍትወተ፡ ነፍሶሙ፡ ዘከመ፡ ተጽሕፈ፡ ወኢይሕምይዎሙ፡ ለእመኒ፡ ኮነ፡ ሑረቶሙ፡ እኩየ። ወባሕቱ፡ ለእመ፡ ድኅፁ፡ ወስሕቱ፡ እምሃይማኖት፡ ርትዕት፡ አሜሃ፡ ይደሉ፡ ከመ፡ ኢይስምዑ፡ ቃሎሙ፡ እላ፡ ዳእሙ፡ ይጕየዩ፡ እምኔሆሙ፡ ወይሕምይዎሙ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ እግዚአብሔር፡ ኢይሠይም፡ ኵሉ፡ ካህነ፡ በእንተ፡ ግብር፡ ካልእ፡ ዘእንበለ፡ ዳእሙ፡ ለድኅነተ፡ ኵሉ፡ ሰብእ። ወበእንተ፡ ተሀይዮትነ፡ ወአስተሐቅሮትነ፡ ክህነተ፡ ይከውን፡ ለነ፡ ልማዱ፡ በዘ፡ ናሜክሮ፡ ለእግዚአብሔር፡ ወበከመ፡ ይከውን፡ ግብር፡ በሰብአ፡ ዓለም፡ ወበዘይሠየም፡ ሢመተ፡ ሐራ፡ ወለተልእኮተ፡ ንጉሥ፡ ወሶበ፡ ይገብር፡ ግብረ፡ ዘኢይደሉ፡ ለእንታክቲ፡ ከዊነ፡ ሐራ፡ ወለእንታክቲ፡ ተልአኮተ፡ መንግሥት፡ ይደልዎ፡ ኵነኔ፡ ወለእመኒ፡ ተሐዘበ፡ በነፍሱ፡ ከመ፡ ውእቱ፡ ይጸንዕ፡ እምነ፡ ዘሤሞ፡ ለእንታክቲ፡ መዓርገ፡ መልእክት። ወከማሁ፡ ግብሩ፡ ለዘ፡ ይመጽእ፡ ኀበ፡ ግብረ፡ ክህነት፡ ለእመ፡ ተሐዘበ፡ በነፍሱ፡ ከመ፡ ውእቱ፡ ይጠበብ፡ እምኔሆሙ።
check the viewerpps 364b–373b Maṣḥafa ḥāwi, On kingdom, tyranny and foreign domination (CAe 1933 Chapter41)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ አርብዓ፡ ወአሐዱ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ ሢመተ፡ ነገሥታት፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይሠይም፡ ኵሎ፡ ንጉሠ፡ አላ፡ ዳእሙ፡ ውእቱ፡ ይገብር፡ በኵሉ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ብዙኃ፡ ጊዜያተ፡ ይሠይም፡ እግዚአብሔር፡ ለእለ፡ ኢድልዋን። ወለእለሂ፡ ይደልዎሙ፡ ይሠይሞሙ፡ ዘከመ፡ ይደሉ፡ ወለዘ፡ ኢድልዋንሰ፡ ይሠይሞሙ፡ ካዕበ፡ ተግሣጸ፡ ለኃጥአን፡ ወለአሕምሞቶሙ፡ ወላዕለ፡ ዛቲ፡ በርእሳ፡ ይገብኡ፡ ኀበ፡ አሕዛብ፡ በፍትሑ፡ ለእግዚአብሔር፡ ራትዕ። ወእለሂ፡ ይሠዮሙ፡ ዲቤነ፡ ተግሣጸ፡ ለነ፡ ሶበ፡ የሐውሩ፡ ሑረተ፡ እኩየ፡ ላዕሌነ፡ ኢያመሥጡ፡ እእ (!) sic by Dorothea Reuleምኵነኔሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ ልዑል። ወበእንተ፡ ጾታ፡ ተፈልጦ፡ ወርሒቅ፡ በጊዜ፡ ኀዘን፡ ዘከመ፡ ኢይትረኃራኅ፡ እግዚአብሔር፡ እስከ፡ ቤተ፡ አምልኮቱሂ።
check the viewerpps 372c–377a Maṣḥafa ḥāwi, On God's judgement (CAe 1933 Chapter42)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ አርብዓ፡ ወክልኤቱ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ ፍትሕ፡ አምላካዊ፡ ወከመ፡ አልቦ፡ መኑሂ፡ ዘያመሥጥ፡ እምኔሃ፡ ዘከመ፡ መተረ፡ ቦቱ፡ እግዚእነ፡ እንዘ፡ ይብል፡ እስመ፡ እንተ፡ በዘትኴንን፡ ቦቱ፡ ትትኴነን፡ በመስፈርት፡ ዘሰፈርከ፡ ይሰፍሩ፡ ለከ፡ ወከመ፡ እግዚአብሔር፡ ይኔጽር፡ ኀበ፡ ኵሉ፡ ግብር። ወበእንተ፡ ዘይትሔዘብሰ፡ ቦቱ፡ በጊዜ፡ ዘኮነ፡ ከመ፡ ውእቱ፡ ኢይፈዲ፡ ወባሕቱ፡ ሶበ፡ ይትፌጸም፡ ጊዜ፡ ይፈዲ። ወበእንተ፡ እ (!) sic by Dorothea Reuleንቀጸ፡ ፍካሬ፡ ብዙኃ፡ ትዕግሥት፡ አምላካዊት።
check the viewerpps 377a–399c Maṣḥafa ḥāwi, On seers and visionaries (CAe 1933 Chapter43)
Incipit (Gǝʿǝz
):ባህል፡ አርብዓ፡ ወሠለስቱ፡ በእንተ፡ እለ፡ ይገብሩ፡ ተአምራተ፡
ወይሰብኩ፡ ዘይመጽእ፡ እምቅደመ፡ ይኩን፡ አው፡ እለ፡ ይሬእዩ፡ ራእየ፡ በተሣህሎ፡ እምእግዚአብሔር፡
ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ንትመየጥ፡ ኀበ፡ ምንትኒ፡ ግብር፡ እምነ፡ ዝንቱ፡ ፍጹመ፡ ወኢንትአምን፡
በገባርያኒሃ፡ ከመ፡ እሙንቱ፡ ቅዱሳን። አላ፡ ዳእሙ፡ ንነጽር፡ ኀበ፡ ቁመተ፡ ሃይማኖቶሙ፡ ወገቢሮቶሙ፡
በትእዛዙ፡ ለእግዚአብሔር። እስመ፡ ብዙኃን፡ እምነ፡ ምዕመናን፡ ናሁ፡ ገብሩ፡ ተአምራተ፡ ወገብሩ፡
መንክራተ፡ እንዘ፡ እሙንቱ፡ እስከ፡ ዮም፡ ይገብሩ፡ ወሑረቶሙ፡ ሑረት፡ ሙስንት። ወእለ፡ ተነበዩ፡
ወተከሥተ፡ ሎሙ፡ ተአምራት፡ ወመንክራት፡ ወእሙንቱ፡ ስሑታን፡ ወዝንቱ፡ ውእቱ፡ መፍቅደ፡ ሰይጣናት።
ወባሕቱ፡ ከመ፡ ያስሕቱ፡ ወያሥግሩ፡ ብዙኃነ፡ በእንተ፡ ገቢሮቶሙ፡ ተአምራተ፡ ወመንክራተ።
ያጸንዑ፡ ቁመተ፡ ሑረቶሙ፡ ወይገብሩ፡ ግብሮሙ፡ ዘከመ፡ ፍኖቶሙ፡ ፍኖተ፡ ሕይወት፡ ወሰይጣናት፡
ይገብሩ፡ ዲበ፡ እልክቱ፡ ከመ፡ ይጽናዕ፡ መፍቅዶሙ፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ናስሕት፡ ወናሥግር፡
በአምባለ፡ እልክቱ። ወለእመኒ፡ ርኢነ፡ ምዕመነ፡ አው፡ ዘኢምዕመን፡ በአብዝኆተ፡ ገድል፡ ፍድፋድ፡
በኃዲረ፡ ገዳማት፡ ወበ፡ አንብቦተ፡ መጻሕፍት፡ ወበደሪሰ፡ ድርሳናት፡ እምርእሱ፡ እንዘ፡ ውእቱ፡
ኢየአምር፡ መጽሐፈ። ወኢሂ፡ ለእመ፡ ርኢነ፡ ሥጋ፡ ብእሲ፡ ናሁ፡ ተፈትሐ፡ እምኑኃ፡ ዘመን፡
ወኢይኩን፡ አምሳለ፡ ዝንቱ፡ ግብር፡ ዘንትአመን፡ ውስቴቶሙ፡ ከመ፡ እሙንቱ፡ ቅዱሳን፡ ለእመ፡
ኢቀደምነ፡ ወኢርኢነ፡ ውስቴቶሙ፡ ፍጻሜ፡
ትእ
check the viewerpps 399c–412c Maṣḥafa ḥāwi, On the works (CAe 1933 Chapter44)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ አርብዓ፡ ወአርባዕቱ፡ በእንተ፡ ዘከመ፡ ሠናይ፡ ወውኩፍ፡ ቅድመ፡ እግዚአብሔር፡ ተገብሮ፡ ዲበ፡ ጾታ፡ ሠናይ፡ ወበእንተ፡ ኵሉ፡ ዘየኃድግ፡ ወያጸርዕ፡ ተግባረ፡ ይወድቅ፡ ወይስሕት፡ ወስብእ፡ ብዙኃን፡ እምአፅርዖተ፡ ተግባር፡ ወድቁ፡ ውስተ፡ ኃጢኣት፡ ወስሕቱ፡ በስሕተቶሙ፡ ለአራሲስ፡ ብዝኅት፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ይደሉ፡ ንኅሥሥ፡ ውስተ፡ ግብር፡ ሠናይ፡ ወንጠይቅ፡ ከመ፡ ኢንኩን፡ ለነ፡ ምክንያተ፡ [መክን፡(?)]supplied by Lazarus Goldschmidt ኃጢኣት፡ ወከመ፡ ኢንሩጽ፡ ውስቴቱ፡ በካልእ፡ እመፍቅደ፡ መጽሐፍ፡ አምላካዊ። ወበእንተ፡ ኵሉ፡ ዘኮነ፡ ይክል፡ ዲበ፡ ተግባር፡ ወይትጌበር፡ ይትኴንን፡ ቅድመ፡ እግዚአብሔር፡ በእከዩ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ይደሉ፡ ለመምህራን፡ ወሥዩማን፡ ወሊቃነ፡ ካህናት፡ ከመ፡ ይትበሩ፡ ምስለ፡ ተግባሮሙ፡ መንፈሳዊ፡ ምግባረ፡ ግሡሠ፡ ለእመ፡ ኮነ፡ ብእሲ፡ እስትጉቡአ፡ ወውሱከ፡ በመንፈሳዊ፡ ወሥጋዊ፡ ወበልቡና፡ ወበተገሶ። ወከማሁ፡ ይደሉ፡ ከመ፡ ይኩን፡ ምግባሩ፡ ውሱከ፡ በአምሳሊሁ፡ ወክዑበ።
check the viewerpps 412c–421a Maṣḥafa ḥāwi, On the occuptaion of monks (CAe 1933 Chapter45)
Incipit (Gǝʿǝz
):ባህል፡ አርብዓ፡ ወኃምስቱ፡ በእንተ፡ አይ፡ ተግባር፡ ዘይደሉ፡
ለመነኮሳት፡ ወዛቲ፡ ይእቲ፡ ዘትደሉ፡ በመነኮሳት፡ ከመ፡ ይግበሩ፡ ኵሎ፡ ዘኢያስተድኅሮሙ፡
check the viewerpps 421b–426a Maṣḥafa ḥāwi, On trading and the prohibition of trading inside Churches (CAe 1933 Chapter46)
Incipit (Gǝʿǝz
):ባህል፡ አርብዓ፡ ወስድስቱ፡ ዘከመ፡ እፎ፡ ይደልዎ፡ ለብእሲ፡ ይሢጥ፡
ወይሣየጥ፡ ወኢያምዕዖ፡ ለእግዚአብሔር፡ በዝንቱ፡ ወከመ፡ ዝንቱ፡ ትእምርተ፡ መሲሐውያን፡ ከመ፡
ይትመዋዕ፡ ውእቱ፡ በኵሉ፡ ፍኖቱ፡ ብዙኃ፡ እምይማዕ፡ ወከመ፡ ቀኖና፡ አምላካውያት፡ ታወግዝ፡ ኵሎ፡
ዘይሠይጥ፡ ወይሣየጥ፡ ውስተ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ እመኒ፡ ኮኑ፡
check the viewerpps 426a–431a Maṣḥafa ḥāwi, On the professions possible for laymen, on medicine and quacksalvers (CAe 1933 Chapter47)
Incipit (Gǝʿǝz
):ባህል፡ አርብዓ፡ ወ
check the viewerpps 431a–434c Maṣḥafa ḥāwi, On eunuchs (CAe 1933 Chapter48)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ አርብዓ፡ ወሰመንቱ፡ በእንተ፡ ዘሀሎ፡ ተሌልዮ፡ ማእከለ፡ ላእካን፡ ወእምነ፡ አእቴ፡ ተወጥነ፡ ዝንቱ፡ ግብር፡ ወካዕበ፡ በእንተ፡ እለ፡ መኑ፡ እሙንቱ፡ ላእካን፡ ጠባይዓውያን፡ ወማእዜ፡ ይከውኑ፡ ካህናተ፡ ወዘከመ፡ እፎ፡ ኢያመሥጡ፡ እሙንቱ፡ እምሕማመ፡ ዝሙት። ወዳእሙ፡ ይስሕቡ፡ በሕማመ፡ ዝሙት፡ ብዙኃ፡ እምእለ፡ ተርፉ፡ ደዌያት፡ እስመ፡ እሙንቱ፡ ሕፅዋን። ወበእንተ፡ ካህናት፡ ሶበ፡ የሐፀዉ፡ መነሂ፡ ይትወገዙ፡ ወይትረገሙ፡ ወሕዝባውያን፡ ይትከልኡ፡ እምቍርባን። ወበእንተ፡ ዘየሐፁ፡ መነሂ፡ በእንተ፡ ሕማሙ፡ አልቦ፡ ላዕሴሁ፡ አበሳ።
check the viewerpps 434c–453c Maṣḥafa ḥāwi, On humility and perfection (CAe 1933 Chapter49)
Incipit (Gǝʿǝz
):ባህል፡ እርብዓ፡ ወተስዓቱ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ ተመስክኖ፡ ወበእንተ፡
ከመ፡ ኢያስተበፅዖሙ፡ እግዚአብሔር፡ ለእለ፡ ይትዔገሡ፡ ተፅናሰ፡ ኃጢኦሙ፡ መፍቅደ፡ ዘእንበለ፡
ዳእሙ፡ ለእለ፡ ይገብሩ፡ ዘንተ፡ በፈቃዶሙ፡ እንዘ፡ እሙንቱ፡ ይፈርሁ፡ እምቃላተ፡ እግዚአብሔር።
ወበእንተ፡ አምጣነ፡ ሀሎ፡ ብእሲ፡ በሀኬት፡ ወንዝኅላል፡ ኢይትሌዓል፡ ኀቤሃ፡ እስመ፡ ውእቱ፡
ኢየአምሮ፡ ዘይትኃሠሦ፡ ለእግዚአብሔር፡ እምኔሁ፡ ወይመስሎ፡ ዘይሌቡ፡ ልቡና፡ ዓቢየ፡ ከመ፡
ፍጹማን። ወካዕበ፡
በ
check the viewerpps 453c–469b Maṣḥafa ḥāwi, On God's commandments and the prescriptions of the fathers, on the different meanings of Scripture, on justice and sainthood (CAe 1933 Chapter50)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ኃምሳ፡ በእንተ፡ ዘከመ፡ ይደሉ፡ ቅዱም፡ ትእዛዘተ፡ እግዚአብሔር፡ እምነ፡ ካልአኒሃ፡ ወእምድኅሬሃ፡ ናግብር፡ ትእዛዛተ፡ አበው፡ ሥጋውያን፡ ወበእንተ፡ ኵሉ፡ ዘኢይፌጽም፡ ሩጸቶ፡ ውስተ፡ ገቢረ፡ ትአዛዙ፡ ለእግዚአብሔር፡ አለ፡ ዳእሙ፡ ይትጌበር፡ በሥርዓተ፡ ሰብእ፡ ውእቱ፡ ተግባሮሙ፡ ለመፍቅደ፡ አሥምሮተ፡ ሰብእ፡ ውእቱ፡ ወትመርህ፡ ካዕበ፡ ላዕለ፡ ፈሊጥ፡ ወሌልዮ፡ እንተ፡ አውፅእዋ፡ እምነ፡ መጻሕፍት፡ በዝኅት፡ ወውስተ፡ ፍካሬሃ፡ ወቃላቲሃ፡ ወስማ፡ ፩ወላቲ፡ ፪ጾታ፡ ወሠላስ፡ ዘከመ፡ ብሂሎትነ፡ ተአዝዞ፡ ወሥምረት፡ ወተፈሥሐ፡ ወኃጢአ፡ እከይ፡ ወፈሊጥ፡ ወይዋሄ፡ ወተራኅርኆ፡ ወጸልዮ፡ ወዘይመስሎ፡ ለዝንቱ፡ ወይትባየጸ፡ እስመ፡ በተሌልዮ፡ ዘውስቴታ፡ ፍድፋድ፡ ወውሱክ፡ ይገድፍ፡ ግብረ፡ ሥጋዌ፡ ወይሌቡ፡ መንፈሳዊ፡ ወከዕበ፡ ትመርህ፡ ዛቲ፡ ባህል፡ ውስተ፡ ፍካሬ፡ ጽድቅ፡ ወርትዕ፡ ወቅዳሴ፡ ወኃጢአ፡ ፅዕለት፡ ወፅርፈት። ወዘከመ፡ እፎ፡ ይትዓወቅ፡ ኵሉ፡ ዘአጥረየ፡ ዘንተ፡ ግብረ።
check the viewerpps 469b–482c Maṣḥafa ḥāwi, On penitence and the confession of sins (CAe 1933 Chapter51)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ኃምሳ፡ ወአሐዱ፡ ፍካሬ፡ በእንተ፡ ተአምኖተ፡ ኃጣውእ፡ ወንስሐ፡ ወአምጽኦተ፡ ስምዕ፡ ላዕሌሃ፡ እምነ፡ መጻሕፍት፡ ቅዱሳት፡ ወዘከመ፡ እፎ፡ ይደልወነ፡ ንነስሕ፡ ወንትመላሕ፡ እምነ፡ ምግባርነ፡ እኩይ፡ ወኅሱም፡ ወዘከመ፡ እፎ፡ ይደሉ፡ ተአምኖ፡ እምኃጣውኢነ፡ ፍቁረ፡ እግዚእነ፡ ይብል፡ ከመዝ፡ እስመ፡ ዛቲ፡ ይእቲ፡ አፍቅሮቱ፡ ለእግዚአብሔር፡ ለእመ፡ ዓቀብነ፡ ትእዛዞ፡ ወትእዛዙኒ፡ ኢኮነ፡ ክቡደ፡ እስመ፡ ኵሉ፡ ዘኮነ፡ እምእግዚአብሔር፡ ይመውእ፡ ለዓለም። ወናሁ፡ አእመርነ፡ ከመ፡ ኵሉ፡ ዘተወልደ፡ እምእግዚአብሔር፡ ኢይኤብስ፡ እስመ፡ ተወልዶቱ፡ እምእግዚአብሔር፡ ተዓቅቦ፡ ወእኩይኒ፡ ኢይቀርብ፡ ኀቤሁ።
check the viewerpps 482c–509b Maṣḥafa ḥāwi, On confession, penitence and absolution of sins (CAe 1933 Chapter52)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ኃምሳ፡ ወክልኤቱ፡ በእንተ፡ ራእያት፡ ወምሳሌያት፡ ውስተ፡ ፍካሬ፡ ንስሐ፡ ወተአምኖተ፡ ኃጣውእ፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ይኩን፡ ስምዓ፡ በተአምኖተ፡ ኃጣውእ፡ እንተ፡ ትከውን፡ በጊዜ፡ ፩በግብር፡ ዕፀባዊ፡ አው፡ ላዕለ፡ ፍኖተ፡ ምግብና፡ ጊዜያዊት፡ ወጊዜ፡ አስተስርዮተ፡ ኃጣውእ፡ አለ፡ ዳእሙ፡ ይኩን፡ ሶበ፡ ይመጽእ፡ ጊዜ፡ ይትማሰሎ፡ ለጊዜ፡ ዘኮነ፡ ውስቴቱ። ወበእንተ፡ ዘኢይትዌከፍ፡ ንስሐ፡ ፍጽምተ፡ አው፡ ዘያስተሰሪ፡ ካዕበ፡ ዘእንበለ፡ ጊዜ፡ ዘይደሉ፡ በአፍአ፡ እምትእዛዝ፡ ወእምፍሬ፡ ንስሐ፡ አው፡ እምዘ፡ ተውህብናሁ፡ እምነ፡ ቀኖና፡ አምላካውያት። ወናስተሰሪ፡ በእንተ፡ ኃጣውእ፡ ዝእቱ፡ ኵሉ፡ ያወፅአነ፡ ኀበ፡ ስሕተት፡ ወተከፍሎ፡ በዘሪዉ። ወመንፈቁ፡ ይወስደነ፡ ኀበ፡ ባህሎሙ፡ ለንዋያጥያኒ፡ ኅጡአነ፡ ሰብእና፡ ወመንፈቁ፡ ይወስደነ፡ ኀበ፡ ቃላቲሆሙ፡ ለጸለይያን፡ ዕቡያን፡ ወዝኁራን፡ ስሑታን፡ ወመስሕታን።
check the viewerpps 509c–517a Maṣḥafa ḥāwi, On the explanation of the divine mysteries (CAe 1933 Chapter53)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ኃምሳ፡ ወሠለስቱ፡ ዘከመ፡ እፎ፡ ይደሉ፡ ነሢአ፡ ምሥጢር፡ አምላካዊ፡ ወነሢአታኒ፡ እንዘ፡ ኢደልዉ፡ ግብር፡ መፍርህ፡ ወመደንግጽ፡ ውእቱ፡ ጥቀ፡ ወአበሳ፡ ፍጹም፡ ወካዕበ፡ በእንተ፡ ዘይደሉ፡ ከመ፡ ንትጋደል፡ ለአንጽሖ፡ ነፍሳቲነ፡ ወንረስያ፡ ድልወ፡ ለነሢኦቱ፡ ኢንኅደግ፡ ዘንተ፡ ወንትዓቅብ፡ ውስቴታ፡ መጠነ፡ ክሂሎትነ። ወበእንተ፡ ኵሉ፡ እለ፡ ይትሜጠዉ፡ እምነ፡ ዝዓተ፡ ምሥጢር፡ እንዘ፡ ኢድልዋን፡ እሙንቱ፡ ይሤለጥ፡ ላዕሌሆሙ፡ ዲያብሎስ፡ ዘእንበለ፡ ፍርሃት፡ ወከማሁ፡ ሶበ፡ ይርሕቅ፡ መኑሂ፡ እምኔነ፡ እምነ፡ ነሢኦታ፡ ወይዴኃር፡ በተሀይዮ፡ ካዕበ፡ ይሤለጥ፡ ላዕሌሁ፡ ዲያብሎስ።
check the viewerpps 517a–520c Maṣḥafa ḥāwi, On the danger of receiving confessions for those who have a weak spirit (CAe 1933 Chapter54)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ኃምሳ፡ ወአርባዕቱ፡ በእንተ፡ ዘከመ፡ ውእቱ፡ ግብር፡ መፍርህ፡ ወመደንግፅ፡ ተወክፎተ፡ ድኩማን፡ በነፍሶሙ፡ ተአምኖተ፡ ኃጣውእ፡ [እው፡(?)]supplied by Lazarus Goldschmidt ወተአምኖተ፡ ኃጣውእ፡ ያውርዶሙ፡ ለኃያላን፡ መንፈሳውያን፡ ወይስሕቦሙ፡ ኀበ፡ ወዲቅ፡ ወበእንተ፡ ተወክፎታት፡ ዛቲ፡ ዘከመ፡ እፎ፡ ይደሉ፡ ከመ፡ ትትገበር፡ ወይሑር፡ ባቲ።
check the viewerpps 520c–527a Maṣḥafa ḥāwi, On confession and absolution (CAe 1933 Chapter55)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ኃምሳ፡ ወኃምስቱ፡ ይመርህ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ ተወክፎተ፡ ንስሐ፡ ዘእንበለ፡ ምጽአተ፡ ካህን፡ ወከመ፡ ዝንቱ፡ አበሳ፡ ይደልዎሙ፡ ለካህናት፡ ሶበ፡ ይትዌክፍዎሙ፡ ለእለ፡ ተመይጡ፡ ወለእመ፡ ኢያግሀዱ፡ ኃጢአተ፡ ነኪርት፡ ወበእንተ፡ ኵሉ፡ ዘኢይሜህር፡ ወኢይጌሥጽ፡ ሕዝበ፡ እለ፡ ሀለዉ፡ ታሕተ፡ እዴሁ። ወሶበ፡ ይትሄከይ፡ ወይትሔየይ፡ ካህን፡ ላዕለ፡ ዝንቱ፡ ወጸንዓ፡ ይኩን፡ ላዕሌሁ፡ ቀኖና፡ ትረግሞ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደሉ፡ የአዝዙ፡ አርድእት፡ ወበእንተ፡ ዐይደሉ፡ ላዕሌሁ፡ ከመ፡ ይግበር፡ ዘይደልዎ፡ ገቢሮቱ፡ ወይመጡ፡ ዘሀሎ፡ ኀቤሁ፡ ወይነጽር፡ ለአሠንዮቶሙ፡ ወፈውሶተ፡ ዛቲ፡ መዝገበ፡ ኃጢኣት፡ ለጽኑዓን፡ ይእቲ፡ ዘይትካሀል፡ ረኪበ፡ ረባሕ፡ እምኔሆሙ። ወለዘሰ፡ ይትረከብ፡ እምተጋብኦቶሙ፡ ሕማም፡ እኩይ፡ ይደሉ፡ ከመ፡ ንጕየይ፡ ወንርሐቅ፡ እምኔሆሙ።
check the viewerpps 527a–533a Maṣḥafa ḥāwi, On the penances imposed by priests (CAe 1933 Chapter56)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ኃምሳ፡ ወስድስቱ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ ቀኖና፡ ወበእንተ፡ ፈሊጥ፡ ኀበ፡ ዘይሁብ፡ ክህነተ፡ ወለእመ፡ ተውህበ፡ እምኔሃ፡ ይደሉ፡ ረቲሖታ፡ ዘእንበለ፡ ካህን፡ ዘወሀቦ፡ ወዘኮነ፡ እምኔሆሙ፡ በዘ፡ ኢይደሉ፡ ኢይትዌከፎ፡ እግዚአብሔር፡ ዘከመ፡ ይቤ፡ ድዮናስዮስ፡ ዘየዓቢ፡ ወሰብአ፡ ብዙኃነ፡ ወለጡ፡ ቀኖናተ። ወአይ፡ ይእቲ፡ ቀኖና፡ ዘትደሉ፡ ወዘኢትደሉ፡ ዘውእቱ፡ ዘኢኮነት፡ እምኔሁ፡ ዘከመ፡ ቀኖና፡ ወእምነ፡ ዘኮነ፡ ዘከመ፡ ፍትወቶሙ፡ ለካህናት፡ ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይትዌከፍ፡ እግዚአብሔር፡ እምኔሃ፡ ለእመ፡ ኮነ፡ በዘ፡ ኢደልዉ። ወባሕቱ፡ ኢይሤኒ፡ ለዘ፡ ሀሎ፡ በሀኬት፡ ወየሐምም፡ ነፍስ፡ በነፍሱ፡ እስመ፡ ለዛቲ፡ ምክንያት፡ ያስተኃቅርዋ፡ ካህናት፡ ወይዜሃሩ፡ ላዕለ፡ ቀኖና። አላ፡ ዳእሙ፡ ይዳሉ፡ ላቲ፡ ከመ፡ ንግርር፡ ብዙኃ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኢይደልዎሙ፡ ገቢረ፡ ግብርኒ፡ ግብር፡ እምነ፡ ዛቲ፡ ገጽ። ወበእንተ፡ ዘይደልዎሙ፡ መጺእ፡ ኀበ፡ ተዝኅሮ፡ ወእሙንቱ፡ ያድኅኖሙ፡ ወየሐምሙ፡ እሙንቱ፡ ዘከመ፡ ትነግር፡ ቀኖና፡ ፲ወ፬እምነ፡ ዘአንበረቶ፡ ሲኖዶስ፡ ዘክርድቅያ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ይደሉ፡ ለዘ፡ ተከልአ፡ ወአንበሩ፡ ላዕሌሁ፡ ቀኖና፡ አ[ም(?)]supplied by Lazarus Goldschmidtፍአ፡ እምነ፡ ዘአዘዘ፡ እግዚአብሔር፡ በተዓድዎተ፡ ፈቃዱ፡ ወበካልእ፡ እምነ፡ ቀኖና፡ ይደልዎ፡ ከመ፡ ይሑትት፡ ነፍሶ፡ ለእመ፡ ውእቱ፡ መስተጋዕዝ፡ እምነ፡ ዝንቱ፡ ቀኖና፡ ወእምነ፡ ዛቲ፡ ሕግ፡ አምላካውያት።
check the viewerpps 533a–549a Maṣḥafa ḥāwi, On holidays, fasts and adorations. Why prayer is done facing eastwards (CAe 1933 Chapter57)
Incipit (Gǝʿǝz
):ባህል፡ ኃምሳ፡ ወ
check the viewerpps 549a–559a Maṣḥafa ḥāwi, On the institution and goal of Christian holidays; on defilement of the body (CAe 1933 Chapter58)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ኃምካ፡ ወሰመንቱ፡ ፍካራ፡ ድርሳን፡ እንተ፡ አስተጋባእናሃ፡ እምነ፡ መጻሕፍት፡ አምላካውያት፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡ በዓላት፡ ወከመ፡ ይእቲ፡ ኢኮነት፡ ለክርስቲያን፡ በእንተ፡ በቍዔት፡ ወጣዕም፡ ወተፀርዖ፡ አምግባር፡ ሠናይት፡ ዘታመከኒ፡ ሕማመ፡ ነፍስ፡ በከመ፡ ኮነት፡ በዓላቲሆሙ፡ ለሰባውያን፡ አለ፡ ዳእሙ፡ ለበቍዔተ፡ ነፍስ፡ ወለአሠንዮተ፡ ግብራ፡ ወለተፀርዖ፡ እምነ፡ ምግባር፡ እኩይ፡ ወለአብዝኆ፡ ላዕለ፡ ምግባር፡ ሁናይት፡ ወትእዛዛተ፡ እግዚአብሔር። ወናመጽእ፡ ስሞዓ፡ ላዕለ፡ ዝንቱ፡ እምነ፡ መጻሕፍት፡ አምላካውያት፡ ከመ፡ ለዝንቱ፡ ተሠርዑ፡ ወተአዘዙ፡ ክርስቲያን። ወበእንተ፡ ፍካሬ፡ ደነስ፡ ዘአፍአ፡ እምነ፡ ሥጋ፡ ዘከመ፡ ዘርአ፡ ጠባይዕ፡ ወፀዓተ፡ ዝንያት፡ ወዘይመስሎሙ፡ ለእሉ። ሐዋርያተ፡ ቅዱሳን፡ ወአበው፡ አምላካውያን፡ ወካልአኒሆሙ፡ አመ፡ ዘርኡ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ መካን፡ ዘርአ፡ ጽድቅ፡ ወሐገጉ፡ ሕገ፡ ኵሎሙ፡ ሃይማኖተ፡ ርትዕተ፡ ወመጠውነ፡ መጥዎተ፡ ወሐገጉ፡ ለነ፡ በዓላተ፡ ዓመት፡ ኵሎ። አኮ፡ ከመ፡ ንብላዕ፡ ወንስተይ፡ ወንደሎ፡ በዕረፍት፡ ወበሀኬት፡ ወበትዝኅርት፡ ዘተሐጕለ፡ ለነፍስነ፡ ወሐዋርያ፡ ይቤ፡ እንተ፡ ትትዔበይ፡ ወትዜኃር፡ ምውት፡ ይእቲ፡ እንዘ፡ ልያውት፡ ወበካልእ፡ መካን፡ ይብል። አሌ፡ ሎሙ፡ ለእለ፡ ይዴለዉ፡ ወእግዚእነሂ፡ ይሁቦሙ፡ ወይሌ፡ እንዘ፡ ይብል። አሌ፡ ለክሙ፡ ለእለ፡ ትጸግቡ፡ እስመ፡ አንትሙ፡ ትርኅቡ፡ አሌ፡ ለእሙ፡ ለእለ፡ ትስሕቁ፡ እስመ፡ አንትሙ፡ ትበክዩ።
check the viewerpps 559a–564c Maṣḥafa ḥāwi, On the obligation of fasting (CAe 1933 Chapter59)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ኃምሳ፡ ወትስዓቱ፡ በእንተ፡ ትርጓሜ፡ መጻሕፍት፡ ቅዱሳት፡ ወቦቱ፡ ርእሰ፡ ባህል፡ እምነ፡ አበው፡ ወስምዓታትኒ፡ ወላዕለ፡ አይ፡ ጾታ፡ ንፈትሕ፡ ጾመ፡ እንተ፡ ነሣእናሃ፡ ፍጹመ፡ ወበምክንያተ፡ ምጽአተ፡ አበዊነ፡ ወአኃዊነ፡ ከመ፡ ኢንፃእ፡ ኀበ፡ ስሕተት፡ ብዝኅት፡ እመንገለ፡ ዕበድነ፡ በዝንቱ። ወአይ፡ እሙንቱ፡ አጽዋም፡ እለ፡ ንፈትሖሙ፡ በፈቃድነ፡ ወበእንተ፡ እሉ፡ ይፈትሑ፡ ጾመ፡ እንተ፡ ነሣእናሃ፡ እምነ፡ መንፈስ፡ ቅዱስ፡ በዓራቅይና፡ እበዊነ፡ ቅዱሳን፡ ዘእንበለ፡ ምክንያት፡ ዘይደሉ፡ አው፡ ዘእንበለ፡ ግብር፡ ዕፀባዊ፡ ወይሰተፍዎሙ፡ ለጸላይያን፡ ወለአርዮሰውያን፡ ወእለ፡ ይትማሰልዎሙ፡ በሃይማኖቶሙ፡ ይትረገሙ፡ ምስሌሆሙ። እምአፈ፡ ቀኖና፡ አምላካዊት፡ ወእምነ፡ ሲኖዶስ፡ ቅድስት፡ ሐዋርያት፡ አምላካውያን፡ ወአበው፡ መምህራን፡ መጠውነ፡ እምቀዳሚ፡ ጥንተ፡ ግብር፡ ለውሉደ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ ሕገ፡ ወትእዛዛተ፡ ወሥርዓታተ፡ ዘቤተ፡ ክርስቲያን፡ አሐቲ፡ ጉባኤ፡ እንተ፡ ሐዋርያት፡ ከመ፡ ኢይሳተፍዎሙ፡ ለሰብአ፡ ስሕተት። እለ፡ ወፅኡ፡ እምነ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ በስሕተቶሙ፡ ወአንጎግዎቶሙ፡ ወተለዉ፡ ምክረ፡ ሕሊናሆሙ። ወአዘዙነ ከመ፡ ኢንትገኃሥ፡ ኢየማነ፡ ወኢፀጋመ። አላ፡ ዳእሙ፡ ንሑር፡ በፍኖተ፡ ንጉሥ፡ ማእከላዊ፡ ወንድኃን፡ እምሕማመ፡ ፪ነገድ። ወኵሉ፡ ለለ፩እምነ፡ እልክቱ፡ አራሲስ፡ ሰብአ፡ ስሕተት፡ ይመስሉ፡ ሐመረ፡ እንተ፡ ተጋብአት፡ እምጾታ፡ ዕፅ፡ አሐዱ፡ ወእምአሐዱ፡ ጾታ፡ ዕፅ፡ ሊይትፈጸም፡ ተጋብኦቱ፡ ለሐመር፡ ወኢይደሉ፡ ተፈጽሞቱ። ዘእንበለ፡ ዳእሙ፡ እምነ፡ ዕፀዋት፡ ብዙኃን፡ ወኵሉ፡ ለለአሐዱ፡ እምግብረ፡ ስሕተት፡ ወዕልወት፡ ዘከመ፡ አቅደምነ፡ ብሂል፡ እስትጉቡአት፡ ይእቲ፡ እምነ፡ ዕፅ፡ እሐዱ። ወይእቲ፡ ኀጥአተ፡ ፈሊጥ፡ ወሌልዮ፡ ወኢትሥዕል፡ ለነ፡ መርሀ፡ ጽድቅ፡ እመነ። ወበእንተ፡ ዝንቱ፡ ሰብአ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ አሐቲ፡ ጉባኤ፡ በፈቢጥ፡ ወሌልዮ፡ ብዝኅት፡ ይብሉነ፡ እስመ፡ ተቃውሞተ፡ እግዚአብሔር፡ እበሳ፡ ዘኢድልዉ፡ ውእቱ።
check the viewerpps 564c–568c Maṣḥafa ḥāwi, On the monks' food (CAe 1933 Chapter60)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ስሳ፡ በእንተ፡ መብልዕ፡ ወመስቴ፡ ዘይደሉ፡ ለመነኮሳት፡ ጽሙዳን፡ ወለእለ፡ ሀለዉ፡ በውሣጤ፡ ወከመ፡ ኅብስት፡ ወፄው፡ ወማይ፡ ፍኖተ፡ ንጉሥ፡ ማእከላዊት፡ ይቤ፡ ጊዜ፡ መብልዕ፡ ወኅጠታት፡ ፍድፋዴ፡ ይእቲ፡ ወኢይትፈቀድ፡ ኀቤሃ፡ ወዘአፍአሰ፡ እምነ፡ መፍቅድ፡ ምኑን፡ እምስነ፡ አምልኮ፡ ወበእንተ፡ ሲሳይ፡ ጠባይዓዊ፡ ተሠርዓ፡ ትእዛዝ፡ ፩እምነ፡ ፈጣሪ፡ ለሰብእ፡ ወለእለ፡ ተርፉ፡ እንስሳ፡ ዘውእቱ፡ ሐመልማለ፡ ምድር፡ ወበቍላቲሃ። ያኤምር፡ በዝንቱ፡ ኀበ፡ ቍጥንየህ፡ ወበእንተ፡ ዘያበውህ፡ ለመነኮሳት፡ በ፩ከመ፡ ይብልዑ፡ ኵሎ፡ ግብረ፡ በአኰቴተ፡ እግዚአብሔር፡ ወበስብሐቲሁ፡ እንዘ፡ ኢየሐምምዎ፡ ለቀደምቶሙ፡ ወለእኂዘ፡ ፍትወቶሙ።
check the viewerpps 569a–572a Maṣḥafa ḥāwi, On the food of coenobites and anachoretes (CAe 1933 Chapter61)
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ስሳ፡ ወአሐዱ፡ በእንተ፡ አንቀጸ፡ መብልዕ፡ ወመስቴ፡ ዘይትገብር፡ ወስተ፡ ጉባኤ፡ ወእለሂ፡ ይገብርዎ፡ ጽሙዳን፡ ወበእንተ፡ ዘኢይደሉ፡ ከመ፡ ንትመዓዕ፡ በእንተ፡ መብልዕ፡ ወበእንተ፡ መስቴ፡ ዘይከውን፡ ሕማመ፡ ለሥኃ፡ ወንርሕቅ፡ እማዕደ፡ አኃው፡ ወነኃሥሥ፡ ካልአ፡ እምነ፡ ዝንቱ፡ ጥዑማ፡ ወሠናየ። ወበእንተ፡ ዘከመ፡ ኅብስት፡ ወበቍላተ፡ ምድር፡ ይፌጽሙ፡ መፍቅደ፡ ሥኃ፡ ውስተ፡ ማይ፡ የአክል፡ ለዘ፡ ኮነ፡ ጥዑየ፡ በሥጋሁ፡ ወዘከመ፡ እፎ፡ ይደልወነ፡ ናስተሐይጽ፡ ሕማሞሙ፡ ለእለ፡ የሐምሙ፡ እምነ፡ መብልዕ፡ አው፡ እምነ፡ ሀኬት፡ ከልአ፡ ነፍሳዊ። ወለእመ፡ ተሰነዓወ፡ ሎቱ፡ ጊቤ፡ ዘይደሉ፡ እምነ፡ ዘይፈቅድ፡ ወይብላዕ፡ አንቆቅሆ፡ ወግብነተ፡ ወዓሣ፡ ወዘይመስሎ፡ ለዝንቱ፡ እመብልዓ፡ መነኮሳት፡ በዘ፡ ኢይማስን፡ ተጸምዶቱ፡ ወእኂዘ፡ ፍትወቱ።
check the viewerpps 572a–576c
Incipit (Gǝʿǝz ):ባህል፡ ስሳ፡ ወክልኤቱ፡ በእንተ፡ ፍካራ፡ መብልዕ፡ ለሕዝብውያን፡ ዘከመ፡ እፎ፡ ይደሉ፡ ይብልዑ፡ ክርስቲያን፡ እስመ፡ እግዚአብሔር፡ በቅዳሚ፡ መዋዕል፡ ሐገገ፡ ከመ፡ ይብልዑ፡ ሐመልማለ፡ ሣዕር፡ ወበቍላተ፡ [መድር፡(?)]supplied by Lazarus Goldschmidt ወአብሖሙ፡ በሊዖታ፡ እስመ፡ በሊዓ፡ ሥጋሰ፡ ወሰትየ፡ ወይን፡ ቦአ፡ ውስተ፡ ዓለም፡ እምድኅረ፡ አይኅ፡ ወበጊዜሰ፡ ዘይሰነዓው፡ ኢኮነ፡ ምኑነ፡ ለሰብአ፡ ዓለም።
check the viewerpps 576c–588c Maṣḥafa ḥāwi, On the ordination and deposition of priests (CAe 1933 Chapter63)
Incipit (Gǝʿǝz
):ባህል፡ ስሳ፡ ወሠልስቱ፡ ወይእቲ፡ ማኅተመ፡ መጽሐፍ፡ በእንተ፡ ፍካሬ፡
ትእዛዛት፡ ወሥርዓታት፡ ወበእንተ፡ መቲሮቶሙ፡ ወአውግዞቶሙ፡ ለካህናት፡ ወበእንተ፡ ዘይሠይሙ፡
ካህናተ፡ ዘእንበለ፡ ዘመን፡ ውሱን፡ ቀሲሰ፡ አው፡ ዲያቆነ፡ ይትረገሙ፡ ወበእንተ፡ እለ፡ ይትለሐዩ፡
በንርጽ፡ ወፍሱስ፡ ወዘይመስሎ፡ ለዝንቱ፡ ወዘሂ፡ ያዘልፍ፡ ስካረ፡ ይትረገም፡ ወሕዝባዊኒ፡ ይሰደድ።
ወዘሂ፡ ኃደገ፡ ክህነቶ፡ ወመንኰሰ፡ ኢይግባእ፡ ይኩን፡ ካህነ። ወውስተ፡ አንቀጽ፡ ካልእተ፡
ብዝኅተ፡ ቀኖና፡ እንተ፡ አንበረቶ፡ ሲኖዶስ፡ ቅድስት፡ እምኢኮነ፡ ይደሉ፡ ከመ፡ ናገጽ፡ ውስተ፡
ባህላት፡ ዘቀደሙ፡ ወበእንተ፡
check the viewerpps 588c–589a Maṣḥafa ḥāwi, Colophon (CAe 1933 Colophon)
Incipit (Gǝʿǝz ):ተፈጸመ፡ በረድኤተ፡ እግዚአብሔር፡ ትርጓሜ፡ መጽሐፈ፡ ሐዊ፡ እምልሳነ፡ ዓረቢ፡ ኀበ፡ ልሳነ፡ ግዕዝ፡ በዓመት፡ ፸፻ወ፸ወ፬እምፍጥረተ፡ ዓለም፡ ዘከመ፡ ሐሰቦሙ፡ ለቅብጣውያን፡ ወዮናናውያን። ወበ፰፻ወ፮፻፵ወ፪ዘከመ፡ ሐሰቦሙ፡ ለዕብራውያን፡ ወበ፲፻ወ፰፻፺ወ፫እምዓመተ፡ እስክንድር፡ ዮናናዊ፡ ወበ፲፻ወ፭፻፸ወ፬እምዓመተ፡ ሥጋሁ፡ ለእግዚእነ፡ ኢየሱስ፡ ክርስቶስ፡ መድኅነ፡ ዓለም፡ ወበ፲፻ወ፪፻፺ወ፰ እምዓመተ፡ ሰማዕታት፡ ንጹሓን፡ ወበ፱፻ወ፱እምዓመተ፡ አጋር፡ ዕብናዊ።
Additions In this unit there are in total .
Extras
-
The name of Eduard Rüppell is added in the lower margin of the first page.
-
At the end of the manuscript, the names of the scribe, Bǝḍʿā Giyorgis scribe and the patron, Kǝsāda Giyorgis patron are mentioned in a supplication.
Catalogue Bibliography
-
Goldschmidt, L. 1897. Die Abessinischen Handschriften der Stadtbibliothek zu Frankfurt am Main (Rüppell’sche Sammlung) nebst Anhängen und Auszügen (Berlin: S. Calvary & Co., 1897). page 22–48
Secondary Bibliography
-
Ezra Gebremedhin 2005. ‘Ḥawi: Mäṣḥafä ḥawi’, in S. Uhlig, ed., Encyclopaedia Aethiopica, II (Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 2005), 1052a–1053a. page 1052b
Physical Description
Form of support
Parchment Codex
Extent
Outer dimensions | |
Height | 47cm |
Width | 38cm |
Quire Structure Collation
It is unfortunately not possible with the information provided to print the collation diagrams and formula.
- Quire with id:q1 and n a is made of 3 leaves, but there is no futher information about the reason this number is odd.
Binding
Ethiopian wooden boards, covered with leather.
Binding material
leather
wood
Original binding
Yes
Layout
Layout note 1
Number of columns: 3
Number of lines: 40
Palaeography
Hand 1
Script: Ethiopic
Beautiful and clear recent handwriting.
Rubrication: Beginnings of chapters and sections are always rubricated. The quire numbers are indicated in red on the last folio of each quire.
info | value |
---|---|
Standard date | በዓመት፡ ፸፻ወ፸ወ፬እምፍጥረተ፡ ዓለም፡ |
Date in current calendar | no *-custom attributes |
Calendar | world |
info | value |
---|---|
Standard date | ወበ፲፻ወ፰፻፺ወ፫እምዓመተ፡ እስክንድር፡ |
Date in current calendar | no *-custom attributes |
Calendar | alexander |
info | value |
---|---|
Standard date | ወበ፲፻ወ፭፻፸ወ፬እምዓመተ፡ ሥጋሁ፡ ለእግዚእነ፡ ኢየሱስ፡ ክርስቶስ፡ መድኅነ፡ ዓለም፡ |
Date in current calendar | no *-custom attributes |
Calendar | ethiopian |
info | value |
---|---|
Standard date | በ፲፻ወ፪፻፺ወ፰ እምዓመተ፡ ሰማዕታት፡ ንጹሓን፡ |
Date in current calendar | no *-custom attributes |
Calendar | diocletian |
info | value |
---|---|
Standard date | በ፱፻ወ፱እምዓመተ፡ አጋር፡ ዕብናዊ። |
Date in current calendar | no *-custom attributes |
Calendar | islamic |
info | value |
---|---|
Standard date | ፱፻፹ወ፫እምሰማዕታት፡ ንጹሓን፡ |
Date in current calendar | 983 |
Calendar | diocletian |
info | value |
---|---|
Standard date | በዓመት፮፻፷ወ፭ |
Date in current calendar | 665 |
Calendar | islamic |
Select one of the keywords listed from the record to see related data
Use the tag BetMas:FSUor13 in your public hypothes.is annotations which refer to this entity.