Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

Substantivumsubst.( m. ), pluralisPl. መጻብኅ፡ et መጻብኅት፡ trybliumla, scutellala, patellala, lanxla: τρυβλίον Matthaei Evangelium.Matth. 26,23 ; Marci Evangelium.Marc. 14,20 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 7,18 sequensseq.; ኢያጥረየ፡ ምንተኒ፡ ዘእነበለ፡ ( ፩ ዐጽፍ፡ ወ ) ሠቅ፡ ወመጻብኅ፡ ወምሥሓግ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 5 ; መጻብኅ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 38,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,19 in C (pro መኣንፍት፡ ); መጻብኅት፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 4,7 ; ኢትኅሥሥ፡ አጽሕልተ፡ ወኢትልሐስ፡ መጻብኅተ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 34,14 .
et ተደኀረ፡ ( Judicum liber.Jud. 5,28 III,2
1)tardarela( tardum essela), morarila, cunctarila: ኢይበድሩ፡ ወኢይዴኀሩ፡ ፩ ዕለተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 74,12 ; ተድኂሮ፡ መጽአ፡ Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 19 ; እንበለ፡ ተድኅሮ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 10 Enc.; sequensseq.Acc.Infin.: ተደኀረ፡ መጺአ፡ Judicum liber.Jud. 5,28 ; sequensseq. ከመ፡ ኢ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 19,11 .
a)sero venirela: እለ፡ ይዴኀሩ፡ በቅድስት፡ ማኅበር፡ አፍአ፡ ለይቁሙ፡ Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 19 ; sequensseq. እምነ፡ rei, quae sero veniendo praetermittitur: እመሂ፡ ኤጲስቆጶስ፡ ተድኅረ፡ እምስብሐተ፡ ነግህ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 175.
b)non interessela, non comparerela( ausbleiben ) sequensseq. እምነ፡ , ut: ለእመ፡ ነበረ፡ ሕዝባዊ፡ ሠለስተ፡ ሰንበተ፡ ድኂሮ፡ እምቤተ፡ ክርስቲያን፡ ይከልእዎ፡ ትድምርተ፡ Can. Gangrenses. Pars Synodi. Numerus significat canones.Can. Gangr. 11 ; እመ፡ ይዴኀር፡ እምኔሆሙ፡ መጺአ፡ ኀበ፡ ማኅበር፡ (si conventui nolit interesse) Can. Gangrenses. Pars Synodi. Numerus significat canones.Can. Gangr. 6.
2)retro relinquila, remanerela, Lit. Greg.; ተድኅረ፡ እምኔሁ፡ ፪ ዕለተ፡ ( 2 Tagereisen ) Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 299 ; ὑστερεῖν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 38,6 ; Deus est ፩ ዘእንበለ፡ ቀዲም፡ ወ፩ ዘእንበለ፡ ተዳኅሮት፡ Org. (si lectio bona est, est forma Infin. III,3).
b)deesselarei faciendae: ወኢተድኅረ፡ ፩ እምኔሆሙ፡ ለገቢረ፡ ዝንቱ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 286. n. 1109
3)retardarila, differrila: ከመ፡ ኢይደኀር፡ ሐኒጸ፡ ቤተ፡ እግዚአብሔር፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 26,27 ; ለይደኀር፡ ግብሩ፡ ፫ አውራኀ፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 5 .
I,1[potestas radicis prima fuisse videtur protendila, extendila, sive sich strecken, unde נוּחַ sich hinstrecken quiescendi causa i.e. quiescerela, نَائِخَةٌ terra longinquala; vicina: نَحَا tetenditlaaliquem versus, نَحْوٌ et نَاحِيَةٌ tractusla, nec non نَاهَ eminuitla, elata fuit resla] SubjunctivusSubj. ይኑኅ፡
1)extendila, protendila: ኖኃ፡ አዕጹቅየ፡ ἐξέτεινα κλάδους μου Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,16 .
2)longumlavel longioremlaesselavel fierila, diuturnum essela, in longum se producerelavel protrahila, prolixum fierila; de tempore: ይነውኅ፡ መዋዕለ፡ ሕይወቱ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,13 ; Deuteronomium.Deut. 4,40 ; Deuteronomium.Deut. 5,30 ; እመኒ፡ ኖኀ፡ መንበርቶሙ፡ ውስተ፡ ምድር፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 3,17 ; ኖኀ፡ ደዌሃ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 272 ; ሶበ፡ ኖኀ፡ ፀብእ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 349 ; ሶበ፡ ኖኀ፡ ነገር፡ ማእከሌሆሙ፡ ( colloquium corumla) Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 291 ; si omnia enumeraremus, ናሁ፡ ይነውኅ፡ ነገር፡ F.M. 27,7; በእፎ፡ ዕለት፡ እምዕለት፡ ትነውኅ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 72,9 .
3)procerumla, altumlavel altiorem esselavel fierila, eminerela: ኖኅኩ፡ ከመ፡ በቀልት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,14 ; ወኖኀ፡ ቆማ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 19,11 ; Hezekielis prophetia.Hez. 31,14 ; ኖኀ፡ ሠርፁ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 31,5 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 26,3 ; cumc. እምነ፡ compar.: Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,23 ; ፩ ይነውኅ፡ እምካልኡ፡ Danielis prophetia.Dan. 8,3 ; ኖኀ፡ እምሥዕርትየ፡ ጌጋይየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 37,4 ; Maʃshafa Genzat.Genz. f. 6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 71,16 ; cumc.Acc.et rei comparatae et mensurae: ዘይነውኆ፡ ካዕበቶ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,2 .
4)residerela, requiescerela(sicut נוּחַ ): ይንበር፡ ይኅድር፡ ወይኑኅ፡ Lit. Joh.; not able to find explanation in abbreviation listM.M. f. 308 ; ኢያረምም፡ ወኢይነውሕ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 2,46 varia lectiovar. n. 673
Substantivumsubst., fere ubique m. , sing.et collatio, -is vel collectivum, -ecoll., pluralisPl. ገጻት፡ [etymon non liquet; quaeritur annon cum ܚܙܳܐ חָזָה componendum sit, quamquam etiam ea, quae Arabum lexicographi de غَضَاضٌ notant, respiciendum videtur]
1)faciesla, bestiarum liber Jobi.Job 41,4 ; liber Jobi.Job 41,5 ; Hezekielis prophetia.Hez. 1,10 ; hominum, angelorum, Dei: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,16 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,1 ; ይከድኑ፡ ገጾሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 6,2 ; እምኵሉ፡ ገጽ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 25,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,3 ; ገጽ፡ et ገጻት፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 27,19 ; ከመ፡ ኣስሕቶ፡ በገጽየ፡ Judith liber apocryphus.Judith 13,16 ; ከደነኒ፡ ኀፍረት፡ ገጽየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,17 ; liber Jobi.Job 6,28 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,23 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,17 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,68 ; Jacobi epistola.Jac. 1,23 ; 2 not able to find explanation in abbreviation listCor. 4,6 ; Evangelium Joannis.Joh. 11,44 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 1,16 ; n. 1209 ወድቀት፡ በገጻ፡ Ruth liber biblicus.Ruth 2,10 ; Judith liber apocryphus.Judith 9,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; ሰገደ፡ በገጹ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 26,39 ; ይወድቁ፡ በገጻቲሆሙ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 60 ; ይትኀፀቡ፡ ገጻቲሆሙ፡ ወእገሪሆሙ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 129.
a)vultusla: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,7 ; ግሩመ፡ ገጽ፡ Deuteronomium.Deut. 28,50 ; ልቡ፡ ለሰብእ፡ ይዌልጦ፡ ገጾ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,25 ; ይመይጥ፡ ገጾ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,18 ; እምገጹ፡ ይትዐወቅ፡ ጠቢብ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,29 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,17 ; በገጽ፡ ንጹሕ፡ liber Jobi.Job 33,26 ; ገጽ፡ ብሩህ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,26 ; ዘይገብር፡ ምጽዋተ፡ እንዘ፡ ይበርህ፡ ገጹ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 174 ; ብርሃነ፡ ገጽከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 4,7 ; ወድቀ፡ ገጽከ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,6 ; ወድቀ፡ ገጽየ፡ በገዓር፡ liber Jobi.Job 9,27 ; ኢትወድቅ፡ ገጽከ፡ Judith liber apocryphus.Judith 6,9 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 1,18 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,16 .
b)oculila, aspectusla, conspectusla: ይሢም፡ ገጾ፡ ኀቤከ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 6,27 ; ኢያጸንዕ፡ ገጽየ፡ ላዕሌክሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 3,12 ; Lucae evangelium.Luc. 9,51 ; Lucae evangelium.Luc. 9,53 ; ሜጠ፡ ገጸ፡ እምነ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 3,6 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 24,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,30 ; ኀቤየ፡ ገብአ፡ ገጾሙ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 2,15 ; ኣቀውም፡ ገጽየ፡ ላዕለ፡ ብእሲ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 20,5 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 20,6 ; ገጸ፡ እግዚአብሔር፡ ኀበ፡ እለ፡ ይገብሩ፡ እኩየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 33,17 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,12 ; እፎ፡ ኣሌዕል፡ ገጽየ፡ ቅድመ፡ ኢዮአብ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 2,22 ; አትሐታ፡ ገጾን፡ Lucae evangelium.Luc. 24,5 ; ለጊዜ፡ ገጽከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 20,9 ; Threni, liber biblicus.Thren. 4,16 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,15 ; ለርእየ፡ ገጽ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 24,5 .
α)coramla, sive: በገጸ፡ ኵሎን፡ Matthaei Evangelium.Matth. 26,70 ; sive: ውስተ፡ ገጹ፡ ለሰብእ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 23,14 , sive ቅድመ፡ vel በቅድመ፡ ገጸ፡ ጲላጦስ፡ Actus apostolorum.Act. 3,13 ; ad Galatas epistola Pauli.Gal. 2,11 ; Zachariae prophetia.Zach. 3,1 ; al.
β) ቅድመ፡ ገጸ፡ antelaMatthaei Evangelium.Matth. 11,10 ; Lucae evangelium.Luc. 9,52 .
γ) እምነ፡ ገጸ፡ (ex Hebraismo i.q. מִפְּנֵי ) vel እምቅድመ፡ ገጸ፡ sive e conspectulaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 16,8 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,11 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 1,9 ; vel procul a conspectulaApocalypsis Joannis.Apoc. 12,14 ; Judicum liber.Jud. 9,21 ; sive ablaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 4,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,21 ; እምገጸ፡ እዴከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 15,17 ; sive a partelaActus apostolorum.Act. 3,19 vel antelaActus apostolorum.Act. 7,45 ; sive praela, obla, propterla: እምገጸ፡ ዐመፃ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 57,1 ; እምገጸ፡ እሳት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 64,2 .
c)speciesla, formala, aspectusla, hominis, ut: ሜጠ፡ ገጾ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 21,13 ; ὄψις Regum liber biblicum I.1 Reg. 16,7 ; ገጸ፡ ዘማ፡ ኮንኪ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 3,3 ; ለገጽ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 5,12 ; rerum: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 16,3 ; Lucae evangelium.Luc. 12,56 ; እምነ፡ ከንቱ፡ ዘአልቦቱ፡ ገጸ፡ ἐξ ἀμόρφου ὕλης Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 11,18 ; specieslaoppositum, -o, -nituropp.vero: በገጸ፡ ጽድቅ፡ sub specie veri Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 338 ( videasvid. sub አገጸወ፡ ); etiam specieslai.e. res visala: ὄψις Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 17,6 .
α)effigiesla, imagola: ዘውእቱ፡ ገጹ፡ ለእግዚአብሔር፡ ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,6 romanae editionisrom.; Christus est ገጹ፡ ወአርአያሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ χαρακτὴρ καὶ ἀπαύγασμα τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Reg. f. 26.
β)specieslavel facieslaalicujus respiciendalavel reverendala: ዘያከብር፡ ገጸ፡ ልሂቅ፡ Deuteronomium.Deut. 28,50 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 19,32 ; ይትቄበሎ፡ ለገጽየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,21 ; in malam partem: ኢትኩን፡ ለገጸ፡ ሰብእ፡ ሃይማኖትክሙ፡ Jacobi epistola.Jac. 2,1 ; ፍርሀተ፡ ገጽ፡ (i. fere q. ነሢአ፡ ገጽ፡ ) F.N. 43,3; ነሢአ፡ ገጽ፡ faciemlavel personamlaalicujus admitterelai.e. respicerela, rationem haberelaalicujus, ( temerela) faverelaalicui, partiumlastudio ducila: Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 3,25 ; ኢትንሣእ፡ ገጸ፡ በፍትሕ፡ Deuteronomium.Deut. 1,17 ; liber Jobi.Job 13,10 al. ( videasvid. sub ነሥአ፡ ), vel አድልዎ፡ ለገጽ፡ Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; አልቦ፡ ነሢአ፡ ገጽ፡ ወአልቦ፡ አድልዎ፡ ለገጽ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 30 al. ( videasvid. sub አድለወ፡ ).
γ)respectuslaqui habetur alicujus, gratialavel auctoritaslaqua quis valet apud aliquem: ወሀበኒ፡ እግዚአብሔር፡ ገጸ፡ ወሞገሰ፡ ቅድመ፡ χάριν καὶ μορφήν Tobit, liber apocryphus.Tob. 1,13 ; ገጸ፡ ብነ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ παῤῥησίαν Epistola Joannis I.1 Joh. 3,21 ; 1 Evangelium Joannis.Joh. 5,14 ; ከመ፡ ንርከብ፡ ገጸ፡ Epistola Joannis I.1 Joh. 2,28 ; 1 Evangelium Joannis.Joh. 4,17 .
2)facieslaalicujus i.e.
a)is ipsela, aliquis praesensla: ገጽከ፡ የሐውር፡ ምስሌሆሙ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,11 ; እሬኢ፡ ገጸከ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,26 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 46,30 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 10,28 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,20 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 3,13 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 14,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 18,10 ; Actus apostolorum.Act. 20,25 ; Actus apostolorum.Act. 20,38 ; ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2,1 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 2,17 ; አነ፡ በገጽ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 10,1 ; ኢያአምሩኒ፡ በገጽየ፡ non norunt me de facielaad Galatas epistola Pauli.Gal. 1,22 ; n. 1210 ለገጽ፡ 1 ad Thessalonicenses epistolae Pauli I, II.Thess. 2,17 ; ዘእንበለ፡ ኀፍረት፡ ትቤሎ፡ በገጽ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,13 ; ገጸ፡ በገጽ፡ facie ad faciemla, de facielaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 32,31 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,11 ; Deuteronomium.Deut. 34,10 ; Judicum liber.Jud. 6,22 ; Jesaiae prophetia.Jes. 34,15 ; Hezekielis prophetia.Hez. 20,35 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 25,17 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 13,12 ; መልአከ፡ ገጽ፡ angelus facieila(qui coram Deo ipso stat) Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 31.
b)personala: መድኀኔ፡ ገጽየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 41,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 41,16 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 42,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 48,11 ; እምተግሣጸ፡ ገጽከ፡ ይትሀጐሉ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 79,17 ; አርአያ፡ ገጹ፡ ὑποστάσεως ad Hebraeos epistola.Hebr. 1,3 romanae editionisrom.; ገጸ፡ እገሌ፡ F.N. 27 ( videasvid. sub ተድኅነ፡ ); አኮ፡ ፍልጣን፡ በገጻት፡ አላ፡ በሀብታት፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 32 ; አስተርአየ፡ በመዋዕሊሁ፡ (sc. Dionysii Patriarchae Alx.) ገጻት፡ ብዙኃት፡ በእንተ፡ ሃይማኖት፡ (ut Thnetopsychitae, Origenistae, Sabelliani al.) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 13.
β)persona Christi (e duabus naturis unita): በገጸ፡ ክርስቶስ፡ ἐν προσώπῳ Χριστοῦ Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 19 ; ፩ ገጸ፡ ነአምኖ፡ ለእግዚእነ፡ ኢያሱስ፡ ክርስቶስ፡ ἐν ἑνὶ προσώπῳ νοούμενον τὸν Κύριον ἡμῶν πιστεύομεν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. f. 98 ; falluntur qui docent ከመ፡ ሰብእ፡ ፍሉጥ፡ ውእቱ፡ ክርስቶስ፡ ወኀደረ፡ ላዕሌሁ፡ እግዚአብሔር፡ ቃል፡ ወቦቱ፡ ድማሬ፡ ባሕቲታ፡ ለገጸ፡ ሰብእ፡ በኀበ፡ ቃለ፡ እግዚአብሔር፡ μόνην ἔχων τὴν ἐν προσώποις ἕνωσιν πρὸς τὸν ἐκ τοῦ θεοῦ λόγον Cyr. de r. fid. f. 54.
γ)personae SS. Trinitatis: ፪ ገጽ፡ በበአካሎሙ፡ δύο πρόσωπα διῃρημένα κατὰ τὴν ὑπόστασιν Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 3 ; ገጻተ፡ ሥላሴ፡ Sx. Patr. Enc.; al.
3)Facieslarei i.q.
c)pars anteriorla, Jeremiae prophetia.Jer. 1,13 .
β) እምገጸ፡ ex adversola, ut: ነፋስ፡ እምገጾሙ፡ ውእቱ፡ ἐναντίος Marci Evangelium.Marc. 6,48 ; vel እንተ፡ ገጸ፡ , ut: እንተ፡ ገጸ፡ አረፍት፡ አፍአ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 23,21 .
d)ratiola, modusla, respectusla( Hinsichtde, Rücksichtde, Gesichtspunktde): በምንትኒ፡ ገጽ፡ ዘኮነ፡ ( in irgend welcher Rücksicht oder Weisede) Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 10,5 ; በዝንቱ፡ ገጽ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 13,9 ; በእንተ፡ ገጻተ፡ ተዋስቦ፡ ወውእቱ፡ ፲ወ፩ ገጽ፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 24,4 ; በቍዔታ፡ ለምጽዋት፡ በብዙኅ፡ ገጻት፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 16 .
e)latusla, parsla( Richtungde, Seitede): ክልኤሆሙ፡ ገጻት፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 36, 24 in C secundumsec.text. hebr.; እምገጸ፡ ላዕሉ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,14 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,18 -23; ውስተ፡ ገጸ፡ አፍአ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,4 ; መንገለ፡ ገጽ፡ ዘአፍአ፡ Liturgia Gregorii.Lit. Greg. ; እምገጸ፡ ደቡብ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 1,14 ; μέρος Jesaiae prophetia.Jes. 17,24 ; እምአርባዕቱ፡ ገጹ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 40,47 ; እንተ፡ ካልእ፡ ገጽ፡ ἀλλαχόθεν Evangelium Joannis.Joh. 10,1 ; ወሖረ፡ እንተ፡ ካልእ፡ ገጽ፡ not able to find explanation in abbreviation listGad. T.H. ; ፬ ገጸ፡ ምድር፡ quatuor plagae mundila, Lud.; Acc.et st.c. ገጸ፡ i.q. versusla: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,18 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,22 .
f)locusla, τόπος Lucae evangelium.Luc. 10,32 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 14,9 ; በውስተ፡ ብዙኅ፡ ገጽ፡ πολλαχόθεν (sc. hoc elucet) not able to find explanation in abbreviation listChrys. f. 5 ; በብዙኅ፡ ገጽ፡ πολλαχοῦ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 3 ; በብዙኅ፡ ገጸ፡ መካን፡ multis in locis Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 10 ; locus libri vel scripti, Lud. Comm. hist. p. 502 Nr.|37.
gaṣṣ
Leslau
አመጽለወ፡ ገጾ ʾamaṣlawa gaṣṣo he had a sad countenanceen, videasvid. አመጽለወ፡ 370a
አሠነየ፡ ገጾ፡ ʾaśannaya gaṣṣo he was friendlyen, videasvid. አሠነየ፡ 531b
Cross-references: for መስተቃትላነ፡ ገጽ፡ videasvid. መስተቃትል፡ (TraCES)
nomen actionisn. act.dominatiola, dominiumla, Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 173,1 („ubi corrige ግፅአት፡ Lud.); in Divinitate est ፩ ግዝአት፡ Lud. e Libr. Myst.
Substantivumsubst., plerumque m. , pluralisPl.(signif. 2) ሥጋት፡ ( ሥግዋት፡ habet Evangelium Joannis.Joh. 19,31 editio romanae editionisrom.
1)carola,
α)vivi corporis σάρξ , σάρκες : Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,19 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 13,10 ; ሥጋ፡ ነፍስትከ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,11 ; liber Jobi.Job 41,14 ; አልበሰክሙ፡ ሥጋ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,5 ; የኀልቅ፡ ሥጋሁ፡ liber Jobi.Job 33,21 ; liber Jobi.Job 33,25 ; ሥጋየ፡ ወማእስየ፡ Threni, liber biblicus.Thren. 3,4 ; n. 268 ሥጋ፡ ወዐጽም፡ Lucae evangelium.Luc. 24,39 ; ሥጋ፡ ወደም፡ Matthaei Evangelium.Matth. 16,17 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 2,14 ; Evangelium Joannis.Joh. 6,51 ; Evangelium Joannis.Joh. 6,52 ; ይበልዑ፡ ሥጋ፡ አዋልዲሆሙ፡ σάρκας Jeremiae prophetia.Jer. 19,9 ; Michaei prophetia.Mich. 3,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,18 .
a)carneusla: ዘሥጋ፡ , ut: ልብ፡ ዘሥጋ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 11,19 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 32,8 እለ፡ ሥጋ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 3,3 .
f)verecundiae causa usurpatur pro pudendisla: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 17,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 17,25 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 34,24 (quamquam ነፍስት፡ magis usitatum est); ተንሥአ፡ ሥጋሁ፡ ( libidine exarsitla) Lud. sine auctore, auctoritateauct.; { not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 63 videasvid. sub አንሳሕስሐ፡ col. 328}.
2)corpusla σῶμα
śǝgā , pluralisPl. ሥጋት፡ śǝgāt
Grébaut
ሥጋ፡ śǝgā , pluralisPl. ሥጋት፡ śǝgāt «chairfr, viandefr, corpsfr» ― ሥጋ፡ Ms. BNFabb217, fol. 55r.
138
Leslau
ሥጋ śǝgā fleshen, meaten, the flesh as opposed to the spiriten, bodyen, corpsen
ዘሥጋ za-śǝgā of fleshen, carnalen, sensualen
ሥጋሁ፡ ወደሙ śǝgā-hu wa-damu Eucharisten, lit. ‘his flesh and his blood’, videasvid. ደም፡
526a
Cross-references: for ኅፍረተ፡ ሥጋ፡ videasvid. ኀፍረት፡
sarf Substantivumsubst.
1) carpetentapisfrቦዘይሁብ፡ መናጽፈ፡ ዘከመ፡ ሰርፍ፡ ወብሳጥ።les uns donnèrent des tapis, tels que des courte pointes et des tapis persansfr 14 l. 11 (ed.), 17 l. 25–26 (tr.); ወእንዘ፡ ሀሎነ፡ በድባርዋ፡ ፈነወ፡ ባሻ፡ አምኃ፡ ንኡደ፡ [...] ወሰርፍ፡ ብዙኅ፡ ሻሽኒ፡ [...] ፈነወ፡ አምኃ፡ ለክቡረ፡ መንግሥቱ፡Pendant que nous étions à Debārwā, le bacha envoya des cadeaux magnifiques: [...]. Il envoya aussi en cadeau de tapis, des draps nombreux [...] en l’honneur du règne de (Sarṣa Dengel)fr 136 l. 20–21, 25, 26–27 (ed.), 155 l. 13–14, 18–19, 20–21 (tr.); ፩ሰርፍ፡ ግብረ፡ መርፌ፡ ባለ፡ ጎፍላ1 tapis travaillé à l’aiguille avec frangefr 96 l. 19–20 (ed.), 104 l.16 (tr.)
2) blanketencouverturefr፩፡ ጅዋኒ፡ ሰርፍ። ዘደጅ፡ አዝማች፡ አዳዎ፡1 couverture ǧewāni. –– Du daǧ azmāč Adāwofr 13 l. 23 (ed.), 14 l. 18–19 (tr.); ፩፡ ቍጥን፡ ሰርፍ፡1 couverture en soiefr 13 l. 24–25 (ed.), 14 l. 21 (tr.)
3) examples with either of the two meanings above: ወአሠርገዋ፡ ሥርጋዌ፡ አንስት፡ ወወሀባ፡ ዘከመ፡ ብሳጥ፡ ወሰርፍ፡ ወበርኖስ።e adornou-a com adornos de mulher, e deu-ihe assim como besat, e sarf, e albornozpt 213 l. 58–60 (ed.), 164 l. 30–31 (tr.); ባሕቱ፡ ነሥአ፡ ድንኳናቲሆሙ፡ ወመንጸፋቲሆሙ፡ አምሳለ፡ ብሳጥ፡ ወሰርፍ፡ ወኵሎ፡ ቈሳቍሰ፡ ቤቶሙ፡ ብዙኅ።mas tomou as suas tendas e os seus tapetes, assim como besat e sarf, e todos os utensilios de muitas casas d’elles.pt 328 l. 40–42 (ed.), 254 l. 26–28 (tr.)
4) cushionencoussinfr፩ወርቅ፡ ሰርፍ፡un coussin en orfr 50 l. 6 (ed.), 60 l. 7 (tr.)
Comparative and etymological data
from Amharic ሰርፍ sarf , from Arabic ṣarf 66; Amharic ሰርፍ sarf , ዘርፍ zarf a wide decorated royal carpet with fringes; thin bedspread; silk shroud 1206a
sǝrāsǝr Substantivumsubst. meaning unknown ፩ስራስር፡ ካፓ፡une chappe sa{sic}rāserfr 50 l. 3 (ed.), ND 60 l. 3 (tr.)
et ከሐ፡ , ከሓከ፡ et ከሐከ፡ , ከሐክ፡ , (nec non ካሕከ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 2,13 varia lectiovar.; 3 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 20,40 varia lectiovar.; et ክሕከ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 24,23 romanae editionisrom.), etiam per ሀ፡ , adverbium, adverbialiteradv.pronominale ( gramm.§ 62,b; gramm.§ 160,b)
1)illucla, illicla; ዝርዎ፡ ከሐ፡ ἐκεῖ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 17,2 ; ሑር፡ ከሐክ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,9 ; ረሐቁ፡ ከሐከ፡ (v. ከሐ፡ ) Regum liber biblicum I.1 Reg. 14,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,36 ; Jacobi epistola.Jac. 2,3 ; ነዋ፡ ዝየ፡ ወነዋ፡ ከሐክ፡ Lucae evangelium.Luc. 17,23 ; Marci Evangelium.Marc. 13,21 ; Matthaei Evangelium.Matth. 24,23 ; እስከ፡ እትመየጥ፡ ለፌ፡ ወከሐከ፡ (v. ወካሕከ፡ ) Regum liber biblicum III.3 Reg. 20,40 ; subjungere licet praepositionibus:
a) በከሐ፡ vel በከሐከ፡ illicla, ad Hebraeos epistola.Hebr. 7,8 ; በዝ፡ ዓለም፡ ወበከሐከ፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 14 ; በከሃከ፡ (in illo mundo) Maʃshafa Genzat.Genz. f. 1 ; Maʃshafa Genzat.Genz. f. 3 sequensseq.
b) ኀበ፡ ከሐ፡ illucla: Matth.17,20.
c) እምከሓ፡ , እምከሐክ፡ , እምከሐከ፡ illincla, ablaillalapartela: Josuae liber.Jos. 8,22 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 2,13 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 22,2 .
2)ultrala, ulteriusla, suprala, alamlapliusla(i.q. הָלְאָה ܠܗܰܠ , et מַעְלָה ): ብጹሓነ፡ ፴ዓም፡ ወከሐክ፡ ἀπὸ τριακονταετοῦς καὶ ἐπάνω Paralipomenon liber I.1 Par. 23,3 ; Paralipomenon liber I.1 Par. 23,24 ; Paralipomenon liber I.1 Par. 23,27 ; id ultra vel supra quod quid est, additur
α)interjecta praepos. እምነ፡ , ut: ወከሐክ፡ እምኔሁ፡ καὶ ἐπέκεινα Numeri, liber Pentateuchi.Num. 32,19 ; መለኮት፡ ዘእምኵሉ፡ ልብ፡ ከሐከ፡ ὁ θεὸς ὁ παντὸς ἐπέκεινα νοός Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 10 ; በመንክር፡ ወከሐ፡ እምልብ፡ ውእቱ፡ ξένως τε καὶ ὑπὲρ νοῦν Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 77 ; ከመ፡ እሞት፡ ከሐከ፡ ውእቱ፡ ὅτι θανάτου κρείττων Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 24 ; ተኀሥሦት፡ እምጥንቃቄ፡ ከሐክ፡ disquirerela ὑπερμέτροις ἀκριβείαις , Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 13 ; ወዓዲ፡ ዘእምዝ፡ ከሐከ፡ εἰ χρὴ τούτων τὰ ἐπέκεινα λέγειν ( etlautlahislaampliuslaquiddamlaaddamla) Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 9.
β)nulla praepositiopraep.interposita (voce ከሓ፡ ipsa praepositionis vices explente): ultrala, transla: አሐውር፡ ከሓ፡ ዝየ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 26,36 romanae editionisrom.; ፩እምለፌ፡ ድንጋገ፡ ፈለግ፡ ወ፩እምከሐ፡ ድንጋገ፡ ፈለግ፡ (v. እምከሐከ፡ በድንጋገ፡ ) Danielis prophetia.Dan. 12,5 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ከሀ፡ ብ፡ እዝያ፤ ከሐከ፡ ብ፡ ወድያ።
Substantivumsubst.[cfr. ܟܪܰܟ cum derivatis] circulusla
a)circuitusla, ut: በኵርጓኔ፡ ትዕይንት፡ κύκλῳ τῆς παρεμβολῆς Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 16,13 .
b)cohorsla, aulala: አዘዝዎ፡ ይንበር፡ በዴዴ፡ ቅጽር፡ ወበኵርጓኔ፡ ንጉሥ፡ παρὰ τὰ πρόθυρα τῶν βασιλείων Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 13 ; ሶበ፡ ትበውእ፡ ውስተ፡ ኵርጓኔ፡ ንጉሥ፡ εἰς βασίλεια εἰσιών Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 15.
c)cohorsla, comitatus principisla: ፩እምውስተ፡ ኵርጓኔሁ፡ ( τάξις , cohors satellitum) not able to find explanation in abbreviation listChrys. Ta 4.
d)coronala, coetuslahominum, Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 25 Enc. – Voc. Ae.:la ኵርጓኔ፡ ዘ፡ መከማቻ፡ ; aliudla: ዘ፡ የዱለት፡ ሟያ፡ ; aliudla: ኵርጓኔ፡ መድበል፡ እንግልጋ፡ ብ፡ ዱለት።
vel ኵስኵስት፡ (Lud.) Substantivumsubst., (nonnisi in pluralisPl.repertum) pluralisPl.pluralisPl. ኰሳኵሳት፡ , urceusla, guttus aquariusla, (sec. Ludolfi Gregorium: vasis genus, quo aqua manibus superfunditur), ξέσται Marci Evangelium.Marc. 7,4 ; Marci Evangelium.Marc. 7,8 ; n. 844Judaei እለ፡ ኢይጥዕሙ፡ እክለ፡ ዘእንበለ፡ ያጥምቁ፡ ኵሎ፡ አሚረ፡ ዓረታተ፡ ወኰሳኵሳተ፡ ወአጽሕልተ፡ ወጽዋዓተ፡ ወመንበራተ፡ የኀፅቡ፡ ወያነጽሑ፡ በማይ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 31. [Etymo cognatum videtur cum ቀሡት፡ et vocibus sub ቀሡት፡ allatis; adde قَازُوزَةٌ ; Lud. comparavit כּוֹס ]. kʷǝskʷǝs , kʷǝskʷǝst pluralisPl. ኵሳኵሳት፡ kʷǝsākʷǝsāt , pluralisPl. pluralisPl. ኰሳኵሳታት፡ kʷasākʷǝsātāt , ኵሳኵሳታት፡ kʷǝsākʷǝsātāt Krügede xxixb; 10 n.8 (ed.); ፯ ዶል፡ ፩ ቃጽል፡ ፭ ኵስኵስት፡ ፪ ገይብ፡ ዘብሩር፡1 campana, 5 campanelli da chiesa, 2 recipienti kʷeskʷest, 2 recipienti gayb di argento,it 43 VI l. 28 (ed.), 36 l. 27 (tr.); ፩ኵስኵስት፡ ዘማህው።1 recipiente kʷeskʷest di vetro,it 44 IX l. 6 (ed.), 39 IX l. 8 (tr.); ወኵስኵስት፡ ዘብርት፡ ፪[፡]2 recipienti kʷeskʷest di metallo,it 64 l. 13 (ed.), 53 l. 20 (tr.); ወ፩፡ ኵስኵስት፡ ዘአቤቶ፡ ዮሐንስ።Une cruche provenant de l’abēto Yoḥannesfr 65 l. 23–24 (ed.), 79 l. 9–10 (tr.); ወርቅ፡ ኵስኵስት፡ ፩።une carafe en orfr 70 l. 27 (ed.), 85 l. 10 (tr.)
Leslau
ኵስኵስ kʷǝskʷǝs , ኵስኵስት፡ kʷǝskʷǝst , pluralisPl. ኰሳኵስት kʷasākʷǝst , ኵሳኵስት kʷǝsākʷǝst , ኰሳኵስ kʷasākʷǝs pitcheren, poten 296a
sarf Substantivumsubst.
1) carpetentapisfrቦዘይሁብ፡ መናጽፈ፡ ዘከመ፡ ሰርፍ፡ ወብሳጥ።les uns donnèrent des tapis, tels que des courte pointes et des tapis persansfr 14 l. 11 (ed.), 17 l. 25–26 (tr.); ወእንዘ፡ ሀሎነ፡ በድባርዋ፡ ፈነወ፡ ባሻ፡ አምኃ፡ ንኡደ፡ [...] ወሰርፍ፡ ብዙኅ፡ ሻሽኒ፡ [...] ፈነወ፡ አምኃ፡ ለክቡረ፡ መንግሥቱ፡Pendant que nous étions à Debārwā, le bacha envoya des cadeaux magnifiques: [...]. Il envoya aussi en cadeau de tapis, des draps nombreux [...] en l’honneur du règne de (Sarṣa Dengel)fr 136 l. 20–21, 25, 26–27 (ed.), 155 l. 13–14, 18–19, 20–21 (tr.); ፩ሰርፍ፡ ግብረ፡ መርፌ፡ ባለ፡ ጎፍላ1 tapis travaillé à l’aiguille avec frangefr 96 l. 19–20 (ed.), 104 l.16 (tr.)
2) blanketencouverturefr፩፡ ጅዋኒ፡ ሰርፍ። ዘደጅ፡ አዝማች፡ አዳዎ፡1 couverture ǧewāni. –– Du daǧ azmāč Adāwofr 13 l. 23 (ed.), 14 l. 18–19 (tr.); ፩፡ ቍጥን፡ ሰርፍ፡1 couverture en soiefr 13 l. 24–25 (ed.), 14 l. 21 (tr.)
3) examples with either of the two meanings above: ወአሠርገዋ፡ ሥርጋዌ፡ አንስት፡ ወወሀባ፡ ዘከመ፡ ብሳጥ፡ ወሰርፍ፡ ወበርኖስ።e adornou-a com adornos de mulher, e deu-ihe assim como besat, e sarf, e albornozpt 213 l. 58–60 (ed.), 164 l. 30–31 (tr.); ባሕቱ፡ ነሥአ፡ ድንኳናቲሆሙ፡ ወመንጸፋቲሆሙ፡ አምሳለ፡ ብሳጥ፡ ወሰርፍ፡ ወኵሎ፡ ቈሳቍሰ፡ ቤቶሙ፡ ብዙኅ።mas tomou as suas tendas e os seus tapetes, assim como besat e sarf, e todos os utensilios de muitas casas d’elles.pt 328 l. 40–42 (ed.), 254 l. 26–28 (tr.)
4) cushionencoussinfr፩ወርቅ፡ ሰርፍ፡un coussin en orfr 50 l. 6 (ed.), 60 l. 7 (tr.)
Comparative and etymological data
from Amharic ሰርፍ sarf , from Arabic ṣarf 66; Amharic ሰርፍ sarf , ዘርፍ zarf a wide decorated royal carpet with fringes; thin bedspread; silk shroud 1206a
Substantivumsubst.m. , raro fem. (ut Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 13 ), pluralisPl. ጽዋዓት፡ [ صُوَاعٌ ]
1)calixla, poculumla, ποτήριον Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,13 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,21 ; ጽዋዕ፡ ዘብሩር፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 43 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 12,3 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 20,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 15,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 22,7 ; ጽዋዐ፡ ኢያሰትይዎሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 16,7 ; ጽዋዐ፡ ወርቅ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 28,7 ; ንሣእ፡ ጽዋዐ፡ ወይን፡ Jeremiae prophetia.Jer. 32,1 sequensseq.; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,41 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,42 ; ጽዋዐ፡ ማይ፡ ቈሪር፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 269 ; Matthaei Evangelium.Matth. 23,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 23,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,27 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 17,4 ; ኢይምላእ፡ ጽዋዐ፡ ውስተ፡ ከንፈራ፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 13 ; ጽዋዓት፡ ዘወርቅ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 1,7 ; Jeremiae prophetia.Jer. 42,5 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 23,31 ; Marci Evangelium.Marc. 7,4 ; Marci Evangelium.Marc. 7,8 .
ṣǝwwāʿ chaliceen (Dillmann 1) ጽዋዕ፡ ዘወርቅ፡ ፩፡ ዕርፈ፡ መስቀል፡ ዘወርቅ፩፡1 calice d’oro, 1 cucchiaio eucaristico d’oro,it 44 VII l. 3 (ed.), 38 VII l. 4–5 (tr.); ጽዋዕ፡ ዘማህዉ፡ ፭፡5 calici di vetro,it 44 VII l. 4 (ed.), 38 VII l. 5–6 (tr.); ፩ወጽዋዕ፡ ዘወርቅ፡ ፩ጻሕል፡ ዘማህው፡ ፪[፡] ወጽዋዕ፡ ዘማህው፡ ፬[፡] ጻሕል፡ ዘብርት፡ ፫[፡] ወጽዋዕ፡ ዘብርተ፡ ፩[፡]1 calice d’oro, 2 vassoi di vetro, 4 calici di vetro, 3 vassoi di metallo, 1 calice di metallo,it 64 l. 9–10 (ed.), 53 l. 15–16 (tr.)
Leslau
ጽዋዕ ṣǝwwāʿ cupen, gobleten, chalice used in service of the Eucharisten 566a
Substantivumsubst.m. et fem. [coll. مَهَاةٌ crystallus]
1)vitrumla(ex materia colliquefacta conflatum), sine dubio etiam: crystallusla: ὕαλος liber Jobi.Job 28,17 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 15,2 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 21,19 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 21,21 ; ስብራተ፡ ማህው፡ በላኅት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,19 ; ጽዋዐ፡ ማህው፡ poculum vitreumlaOrg.; መስተገብራነ፡ ማህው፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 21.
2)vas vitreumlaut poculum, scyphus, ampulla, pluralisPl. ማህዋት፡ (Lud.): አምጽአ፡ ሎሙ፡ እምህየ፡ በማህው፡ ሕምዘ፡ Jsp. p. 336; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 339 ( videasvid. ቃራራ፡ ); እለ፡ ይሰትዩ፡ ወይነ፡ በማህው፡ ወቢረሌ፡ Amosi prophetia.Am. 6,6 (gl.); ማህው፡ ለእመ፡ ተሰብረ፡ አልቦ፡ ዘያስተጣግዖ፡ ዘእንበለ፡ ገባሪሁ፡ Fid. Jac. Bar. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ማሕው፡ ብ፡ ምሆ፡ (Isenb. habet ሞሖ፡ ).
māhǝw , ማኅው፡ māḫǝw , pluralisPl. ማህዋት፡ māhwāt , አምሃው፡ ʾamhāw
1) (Dillmann 1) glassen ፫ ዐይግ፡ ዘማህው፡ ፪ ወጽዋዕ፡ ዘማህው፡1 2 recipienti ʿayg di vetro, 5 calici di vetro,it 43 l. 27 (ed.), 36 l. 25 (tr.); ፪ ማህው፡ ካልእ[cancellato] ዘይትለአኩ፡ ለቤተ፡ ክርስቲያን፡ ፱፡9 altri (oggetti di) vetro che servono per la Chiesa.it 43 VI 31–32 (ed.), 36 l. 32–33 (tr.); ፩ዓይግ፡ ዘማህው። ጽዋዕ፡ ዘማህው፡ ፫። ፩ኵስኵስት፡ ዘማህው። ፬ንዋየ፡ ማህው፡ ካልኣን፡1 recipiente ‘ayg di vetro, 3 calici di vetro, 1 recipiente kʷeskʷest di vetro, 4 altri arredi di vetro,it 44 IX l. 5–6 (ed.), 39 IX l. 7–9 (tr.)
2) (Dillmann 2) pluralisPl. ማህዋት፡ māhwāt glass cupen ዕርፈ፡ መስቀል፡ ዘብሩር፡ ፪[፡] ወማህው፡ ፬[፡]2 cucchiai eucaristici d’argento, 4 bicchieriit 64 l. 10–11 (ed.), 53 l. 16–17 (tr.)
Grébaut
ማህው፡ māhǝw , pluralisPl. ማህዋት፡ māhwāt «verrefr, bouteillefr, dame-jeannefr, toutes sortes de vases en verre, en cristalfr» ― ብርሌ፡ , ብርጭቆ፡ Ms. BNFabb217, fol. 33r.
74
Leslau
ማህው māhǝw , () ማኅው māḫǝw , pluralisPl. ማህዋት māhwāt , አምሃው ʾamhāw utensil of glassen, glass cupen, bottleen, crystalen, glassen 334b
(etiam አይግ፡ ) Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. አዕያግ፡ , pluralisPl.pluralisPl. አዕያጋት፡ (formam አዕይጋት፡ a pluralisPl. አዕይግት፡ inveni Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 318, si quidem lectio sana est), palusla, stagnumla: በአሐቲ፡ ዐይገ፡ ማይ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 89,23 ; ውእቱ፡ ዐይገ፡ ማይ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 89,24 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 89,25 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 89,26 ; I Salâm ad Mariam I, II, III; numerus significat strophas.Sal. Mar. 27 ; አዕያግ፡ ἕλη Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 7,19 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 8,1 ; አዕያጋተ፡ ማይ፡ συναγωγὴ ὑδάτων Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 11,36 ; ዝናም፡ መልአ፡ ኵሎ፡ አዕይጋተ፡ ዘሀሎ፡ ኀቤሆሙ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 318. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዐይግ፡ ኮራ፡ ብ፡ የተከማቸ፡ ወሀ። ʿayg , ʾayg basinen, vesselen ዐይግ፡ ዘወርቅ፡ ፩፡1 recipiente ‘ayg d’oroit 43 l. 25 (ed.), 36 l. 23 (tr.); ዐይግ፡ ዘዘቢቅ[፡] ፪፡2 recipienti ‘ayg di zabiqit 43 l. 26 (ed.), 36 l. 24 (tr.); ዐይግ፡ ዘማህው፡ ፪፡2 recipienti ‘ayg di vetroit 43 l. 27 (ed.), 36 l. 25 (tr.); ፩ዓይግ፡ ዘወርቅ።1 recipiente ‘ayg d’oroit 44 l. 18 (ed.), 39 l. 7 (tr.) («recipiente ‘ayg». Possibile un raffronto con ‘aygan {videasvid. ዐይገን፡ } e ‘aygān «bacile, recipiente» ( 1008, 79b) 46)
bǝsṭ Substantivumsubst. large cotton fabric ( 60 n. 3, see also his comment below); considered also as an ortographic variant ( 353) or the singular form of videasvid. ብሳጥ፡ ( 332b) with the meaning ‘carpet’, ፩ዝንጕርጕር፡ ብስጥ፡des étoffes appelées besṭ, de plusieurs couleursfr 50 l. 6 (ed.), 60 l. 6 (tr.); ፩ግብረ፡ መርፌ፡ ብስጥ፡un besṭ brodéfr 65 l. 18–19 (ed.), 79 l. 4–5 (tr.) (‘Besṭ, grosses étoffes de coton, de fabrication indigène; on les donnait au roi en payment des impôts; les riches s’en servent pour se coucher la nuit. Cf. 153; 284.’ 60 n. 3) zǝngʷǝrgʷer adjectivumadj. colourfulen ፩ዝንጕርጕር፡ ብስጥ፡des étoffes appelées besṭ, de plusieurs couleursfr 50 l. 6 (ed.), 60 l. 6 (tr.)
gǝmǧā , ግምዛ፡ gǝmzā , ግምዘ፡ gǝmza , ግምዣ፡ gǝmžā Substantivumsubst. ‘cloth of silk and gold thread; colored cloth (usually red, but often with other colors)’ 1918a ፳ግምዘ[sic]፡ ዘኢብቱክ፡ ፪ግምዘ[sic]፡ መንጦላዕት፡ ዘበዓላት፡20 stoffe colorate integre, 2 stoffe colorate da tenda per le festività,it 41 IV l. 2 (ed.), 30 IV l. 3–4 (tr.); ፳ወ፩ግምዛ፡ ዘኢተበትከ፡21 stoffe colorate integre,it 30 IV 10–11 (ed.), 41 IV 7–8 (tr.); ሞጣሕት፡ ዘግምዛ፡ ፵ወ፫፡43 stole di stoffa colorata,it 43 VI l. 20 (ed.), 36 l. 17 (tr.); ቆብዕ፡ ዘግምዛ፡ ፮፡6 cappucci di stoffa colorata,it 43 VI l. 24 (ed.), 36 l. 21 (tr.); [eraso ወ፸]፡ ግምዛ። ፲ወ፰ግምዛ፡ ዘኢብቱክ።70 stoffe colorate, 18 stoffe colorate integre,it 44 IX l. 3 (ed.), 39 IX 4–5 (tr.); ወሞጣሕት፡ ዘወትር፡ ዘግምዛ፡ ፱።9 stole di filo di tessuto colorato,it 64 l. 15 (ed.), 53 l. 22–23 (tr.); ወእምወዓልያኒሁ፡ ቦ፡ እለ፡ የአጥቁ፡ አርዋ፡ ወቦ፡ እለ፡ የአጥቁ፡ መንዱቄ፡ ወካልእኒ፡ ግምዣ፡ ዘዘዚአሁ፡ ኅብሩ።parmi ses hommes, les uns avaient disposé en signe de révérence leurs vêtements de soie bleue, d’autres le manduqē, d’autres encore leurs velours, chacun de sa couleurfr 38 l. 14–16 (ed.), 44 l. 22–24 (tr.); ቦዘይሁብ፡ ግምዣ፡ ቀሚስ፡ ምስለ፡ ግምዣ፡ መግነስ፡ ወመጠምጠሚያ፡L’un donna une tunique avec une pièce de soie et un turbanfr 122 l. 18–20 (ed.), 139 l. 11 (tr.); ወሰበረ፡ ይእተ፡ አምባ፡ ወቀተለ፡ ብዙኃነ፡ ሰብአ፡ ወአውረደ፡ እምኔሃ፡ ነጋሪተ፡ ወግምጃ።e quebrou a mesma amba, e matou muita gente, e retirou d’ella nagarit e gemja.pt 274 l. 1–3 (ed.), 211 l. 16–18 (tr.); ብዙኃ፡ ግምጃ፡ በቀላ፡ ወብዙኃ፡ ጁሕ፡ በቀላ፡beaucoup d’étoffes de soie rouge et de draps rougesfr 210 l. 14–15 (ed.), 220 l. 19 (tr.); ፩ግምዣ፡ ድባብ፡une ombrelle en soiefr 50 l. 5 (ed.), 60 l. 5–6 (tr.); ፭፡ ቀሚስ፡ ግምዣ፡cinq aubes en soiefr 50 l. 7 (ed.), 60 l. 7 (tr.); ግምዣ፡ ቀሚስ፡ ፪፡deux aubes en soiefr 65 l. 18 (ed.), 79 l. 4 (tr.); ግምዣ፡ መንጦላዕት፡ ፩።un voile en soiefr 71 l. 13 (ed.), 85 l. 27 (tr.)
Comparative and etymological data
from Amharic ግምጃ gǝmǧā , Tigrinya ግምጃ gǝmǧā 822; the meaning of ‘gǝmǧā’ has undergone change over time: originally the word referred to precious fabric whereas nowadays it is used for ordinary cotton. 1918a defines it as ‘cloth of silk and gold thread’. According to 272 it is coloured cloth made of cotton or silk. In contemporary Amharic it refers to cotton cloth, white or coloured (p.c. Wondwosen Adane).
Cross-references: for ግምዣ፡ ቤት፡ videasvid. ቤት፡ (TraCES)
bǝsṭ Substantivumsubst. large cotton fabric ( 60 n. 3, see also his comment below); considered also as an ortographic variant ( 353) or the singular form of videasvid. ብሳጥ፡ ( 332b) with the meaning ‘carpet’, ፩ዝንጕርጕር፡ ብስጥ፡des étoffes appelées besṭ, de plusieurs couleursfr 50 l. 6 (ed.), 60 l. 6 (tr.); ፩ግብረ፡ መርፌ፡ ብስጥ፡un besṭ brodéfr 65 l. 18–19 (ed.), 79 l. 4–5 (tr.) (‘Besṭ, grosses étoffes de coton, de fabrication indigène; on les donnait au roi en payment des impôts; les riches s’en servent pour se coucher la nuit. Cf. 153; 284.’ 60 n. 3)
Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. አጽሕል፡ et አጽሕልት፡ , rarius አጽሓል፡ et ጻሕላት፡ [ צַלַּחַת ܨܠܽܚܺܝܬܳܐ ܨܠܺܝܚܳܐ زُلُحٌ ] 1) patinala, lanxla, paropsisla, πίναξ Matthaei Evangelium.Matth. 14,8 ; Lucae evangelium.Luc. 11,39 ; παροψίς Matthaei Evangelium.Matth. 23,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 23,26 ; Reg. Pach.; Ptolemaeus interpretibus LXX donavit ጻሕለ፡ ዐቢየ፡ ዘወርቅ፡ ንጡፍ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 287, (posthac fem. ); ኢትኅሥሥ፡ አጽሕልተ፡ ወኢትልሐስ፡ መጻብኅተ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 34,14 ; ጻሕላት፡ ዘብሩር፡ (escaria) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 13 ; patina altaris Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 158,3 sequensseq.; Gadela Za Michael.Gad. Za Mich. ṣāḥl , pluralisPl. ʾaṣḥǝl , ʾaṣḥǝlt , ʾaṣḥāl patenen ፃሕል፡ ወጽዋዓ፡ ወመስቀለ፡ ዘወርቅ፡vassoio, calice e croce d’oro,it 41 IV l. 5 (ed.), 30 IV l. 7 (tr.); ፩ጻሕል፡ ዘማህው፡ ፪[፡] ወጽዋዕ፡ ዘማህው፡ ፬[፡] ጻሕል፡ ዘብርት፡ ፫[፡]2 vassoi di vetro, 4 calici di vetro, 3 vassoi di metallo,it 64 l. 9–10 (ed.), 53 l. 15–16 (tr.)
Leslau
አጽሕል ʾaṣḥǝl , አጽሕልት ʾaṣḥǝlt , አጽሓል ʾaṣḥāl ጻሕላት ṣāḥlāt dishen, bowlen, jaren, panen, platteren, paten on which the Host is serveden, censeren 552b