Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

, ግብጥ፡ , ገበጥ፡ Substantivumsubst.( m. ) [quod dubium utrum ad حٓبَطٌ dolor in ventrelacameli (a حبط ሐበጠ፡ tumerela) an ad قَبْضٌ contractiola, constrictiolaintestinorum referendum sit] verminala, tormina ventrisla: ገበጥ፡ velv. ገብጥ፡ velv. ግብጥ፡ πόνος χολέρας Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 34,20 ; ያበዝኆ፡ ለገብጥ፡ ሥሥዕት፡ ἕως χολέρας Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,30 . Lud. interpretatur: „ventris tormina, quae ex flatulentis cibis aliisque causis oriuntur“. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ገበጥ፡ ዘ፡ ጐዐታ። n. 1175 ገበጥባጥ፡ vel ግብጥባጥ፡ Substantivumsubst., ut videtur i.q. ገብጥ፡ , Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 84 (quamquam Versio Latina Jubilaeorum libri, exstat in libro: Monumenta sacra et profana e codicibus Bibl. Ambrosianae tom. I, fasc. I. ed Ceriani, Mediol. 1861. 4°.Vers. Lat.habet cladesla) inter alia malorum et morborum nomina.
, ግብጥ፡ , ገበጥ፡ Substantivumsubst.( m. ) [quod dubium utrum ad حٓبَطٌ dolor in ventrelacameli (a حبط ሐበጠ፡ tumerela) an ad قَبْضٌ contractiola, constrictiolaintestinorum referendum sit] verminala, tormina ventrisla: ገበጥ፡ velv. ገብጥ፡ velv. ግብጥ፡ πόνος χολέρας Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 34,20 ; ያበዝኆ፡ ለገብጥ፡ ሥሥዕት፡ ἕως χολέρας Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,30 . Lud. interpretatur: „ventris tormina, quae ex flatulentis cibis aliisque causis oriuntur“. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ገበጥ፡ ዘ፡ ጐዐታ። n. 1175 ገበጥባጥ፡ vel ግብጥባጥ፡ Substantivumsubst., ut videtur i.q. ገብጥ፡ , Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 84 (quamquam Versio Latina Jubilaeorum libri, exstat in libro: Monumenta sacra et profana e codicibus Bibl. Ambrosianae tom. I, fasc. I. ed Ceriani, Mediol. 1861. 4°.Vers. Lat.habet cladesla) inter alia malorum et morborum nomina. , ግብጥ፡ , ገበጥ፡ Substantivumsubst.( m. ) [quod dubium utrum ad حٓبَطٌ dolor in ventrelacameli (a حبط ሐበጠ፡ tumerela) an ad قَبْضٌ contractiola, constrictiolaintestinorum referendum sit] verminala, tormina ventrisla: ገበጥ፡ velv. ገብጥ፡ velv. ግብጥ፡ πόνος χολέρας Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 34,20 ; ያበዝኆ፡ ለገብጥ፡ ሥሥዕት፡ ἕως χολέρας Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,30 . Lud. interpretatur: „ventris tormina, quae ex flatulentis cibis aliisque causis oriuntur“. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ገበጥ፡ ዘ፡ ጐዐታ። n. 1175 ገበጥባጥ፡ vel ግብጥባጥ፡ Substantivumsubst., ut videtur i.q. ገብጥ፡ , Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 84 (quamquam Versio Latina Jubilaeorum libri, exstat in libro: Monumenta sacra et profana e codicibus Bibl. Ambrosianae tom. I, fasc. I. ed Ceriani, Mediol. 1861. 4°.Vers. Lat.habet cladesla) inter alia malorum et morborum nomina.
, ግብጥ፡ , ገበጥ፡ Substantivumsubst.( m. ) [quod dubium utrum ad حٓبَطٌ dolor in ventrelacameli (a حبط ሐበጠ፡ tumerela) an ad قَبْضٌ contractiola, constrictiolaintestinorum referendum sit] verminala, tormina ventrisla: ገበጥ፡ velv. ገብጥ፡ velv. ግብጥ፡ πόνος χολέρας Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 34,20 ; ያበዝኆ፡ ለገብጥ፡ ሥሥዕት፡ ἕως χολέρας Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,30 . Lud. interpretatur: „ventris tormina, quae ex flatulentis cibis aliisque causis oriuntur“. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ገበጥ፡ ዘ፡ ጐዐታ። n. 1175 ገበጥባጥ፡ vel ግብጥባጥ፡ Substantivumsubst., ut videtur i.q. ገብጥ፡ , Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 84 (quamquam Versio Latina Jubilaeorum libri, exstat in libro: Monumenta sacra et profana e codicibus Bibl. Ambrosianae tom. I, fasc. I. ed Ceriani, Mediol. 1861. 4°.Vers. Lat.habet cladesla) inter alia malorum et morborum nomina.
gabilā Substantivumsubst. ‘a unit of measurement; most probably the largest measurement of grain, such as dawǝlla {for ዳውላ፡ videasvid. ማድጋ፡ , ሐስል፡ }. It must be etymologically related to gäbla “pitcher”’ {videasvid. ገብላ፡ } 25 n. 90
mādǝggā Substantivumsubst.
1)earthenware jar, water eweren (Gojjame usage) ’ 332a; ፭፡ ማድጋ፡ መዓር፡5 mādeggā de mielfr 7 l. 17-18, 7 l. 28
2) (unit of measurement) ‘measure of capacity ranging from 3 to 16 qunnas, usually 10 in Shoa and Simien, 16 in Bägemdǝr (KBT = ’) 332a; ‘two mādǝggās equal one dāwellā’ {for ዳውላ፡ (vid.)) ሐስል፡ , ገቢላ፡ } 151a
Substantivumsubst., plerumque m. , pluralisPl. አቅላም፡ , pluralisPl.pluralisPl. አቅላማት፡ (Org.
2)graphiariumla, calamariumla, ቀለመ፡ ጸሓፊ፡ በሐቌሁ፡ ( קֶסֶת ) Hezekielis prophetia.Hez. 9,2 versio novavers. nov.; Lud. comm. hist. p. 499 n. 26.
3)ductus calamila p. 502 n. 37.
a)atramentumla, color scriptoriusla[sicut in lingua Amh.]: ገቢረከ፡ ደመከ፡ ቀለመ፡ ወዐጽመከ፡ ብርዐ፡ Deg.; ጽሑፍ፡ በቀይሕ፡ ቀለም፡ , በጸሊም፡ ቀለም፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 46 ; (pictura in veste apparuit) እንበለ፡ ቀለም፡ ( sine colorelapicta) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 22 Enc.
II,1
1)magnum facerela, augerela, Matthaei Evangelium.Matth. 23,5 ; Lucae evangelium.Luc. 1,58 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,19 ; አዕበይኩ፡ ጥበበ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 1,16 ; ረሲዓን፡ ያዐብዩ፡ ኀሳረ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,35 ; ያዐብያ፡ ለመዐቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,54 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 2,16 .
a)sequensseq. ገቢረ፡ magna facinora facerelaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 125,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 125,4 ; vel አዕበየ፡ ከመ፡ ይግበር፡ Joelis prophetia.Joel 2,21 ; vel absoluteabsol.: Regum liber biblicum I.1 Reg. 12,24 vel አዕበየ፡ ምግባረ፡ magna opera facerela n. 986Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,4 ; etiam omisso ምግባረ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,9 .
b)magnum i.e. opulentumla, potentem redderela: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,35 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 28,3 ; ያዐብዮ፡ ወያከብሮ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,13 .
c)magnificarela, amplificarela: Josuae liber.Jos. 3,7 ; Josuae liber.Jos. 4,14 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 36,36 ; ወአዕበዮ፡ እግዚአብሔር፡ ለሰሎሞን፡ ላዕለ፡ ኵሉ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 29,25 ; Jeremiae prophetia.Jer. 38,14 ( videasvid.n. 2,a).
e)vocem, clamorem vehementem facerela: አዕበዩ፡ ጸሪኀ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 20,31 .
f)natu majorem facerelavel declararela: ኢይክል፡ አዕብዮቶ፡ Deuteronomium.Deut. 21,16 .
g) አፈ፡ oslai.e. magna loquila( insolenter jactarela), μεγαλοῤῥημονεῖν : Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 37,17 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 54,13 ; መጠነ፡ አዕበየ፡ አፉሁ፡ Judith liber apocryphus.Judith 6,17 ; እመ፡ አዕቤከ፡ አፉከ፡ ላዕሌሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,22 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,15 , vel sequensseq. ነቢበ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 11,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 11,4 .
h)crescere facerelaplantam, Lud. e Ssal. Req.
2)tollerela, extollerela, exaltarela: ያዐብያ፡ ለክምረ፡ እክሉ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,28 ; ታዐቢ፡ እደዊከ፡ ኀቤሁ፡ liber Jobi.Job 11,13 .
b)ad dignitatem, potentiam, felicitatem eveherela: አዕበዮ፡ ንጉሥ፡ ለሐማ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 3,1 ; ጥበብ፡ አዕበየቶሙ፡ ለደቂቃ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,11 ; ታዐብዮ፡ እምነ፡ ቢጹ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 15,5 ; ያዐብያ፡ ለነፍስከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 31,20 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,9 ; እምውስተ፡ መዋዕል፡ ቦ፡ ዘቀደሰ፡ ወአዕበየ፡ ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 36,9 .
e) ምግባሮ፡ fastuose agerelaJoelis prophetia.Joel 2,20 .
f)vocem tollerelaseu clamorem: ያዐቢ፡ ቃሎ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,20 ; ከመ፡ ያዕቢ፡ ቃለ፡ በውውዓ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 21,22 versio novavers. nov.
, etiam ዐርቅ፡ ( Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,22 ) Substantivumsubst.
1)reconciliatiola, gratiaelarestitutiola, gratiala: እመ፡ ዐርቀ፡ (v. ዕርቀ፡ ) ተዓረቀ፡ Ex.21,22; φιλία ዕርቅ፡ (v. ዐሪቅ፡ ) Prov.17,9; dissidentes ይገብሩ፡ ዕርቀ፡ ወሰላመ፡ F.N. 9; እስከ፡ ይገብሩ፡ ዕርቀ፡ በበይናቲሆሙ፡ F.M. 21,4; Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 12 ; ይግበር፡ ዕርቀ፡ ማእከሌሆሙ፡ ኤጲስ፡ ቆጶስ፡ F.M. 12,2; ገብረ፡ ዕርቀ፡ ምስለ፡ (in gratiam rediit cum) Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 50.
2)sensu forensi: transactiola, pactiola( Vergleich ): judicis est ገቢረ፡ ዕርቅ፡ F.N. 43,8; ለእመ፡ ገብረ፡ ዕርቀ፡ ነሣኤ፡ ዋሕስ፡ ምስለ፡ በዓለ፡ ንዋይ፡ F.N. 27.
not foundsubst.pluralisPl. ሕሠማት፡
1)foeditasla, turpitudola, deformitasla: ኢታስተአክዮ፡ ለሰብእ፡ እንበይነ፡ ሕሠሚሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,2 ; ኢይክሉ፡ ይክድኑ፡ ሕሠሚሆሙ፡ በተሰርግዎ፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 15 ; ሕሠመ፡ ራእየ፡ ብእሲቱ፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 24,1 .
2)maculala, laesiola, malumla: ኢተረክበ፡ እምላዕሌሁ፡ ሕሠም፡ (v. ሕሡም፡ ) διαφθορά Danielis prophetia.Dan. 6,23 ; ornatus sanctitatisla ዘኢይረክቦ፡ ሕሠም፡ nulli corruptioni obnoxiuslaOrganon Mariae, numerus significat lectionem.Org. ; ኵሉ፡ ዘይረክባ፡ እምሕሠማት፡ quodvis malum, quod ei acciditlaFetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 28 .
3)ethice: foeditasla, malefactumla, dedecusla, probrumla: ሰይእ፡ ሕሠም፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 18,13 annotatioann.; አህ፡ እምዛቲ፡ ሕሠም፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 15 ; ኵሉ፡ ግብረ፡ ሕሠም፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 299 ; ገቢረ፡ ሕሠማት፡ turpiter agerelaMashafa Falasfa.Fal. f. ; ዘይከውና፡ ሕሠመ፡ quod mulieri dedecori estlaFetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 24,3 ; በእንተ፡ ሕሠመ፡ ግዕዙ፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 24,3 .
adjectivumadj.ad Deum S.S. pertinensla, divinusla: ገቢረ፡ መንክራት፡ est እግዚአብሔራዊ፡ M.M. f. 113; ሐውጽዎሙ፡ ( ለመርዔተ፡ እግዚአብሔር፡ ) በሕዋጼ፡ እግዚአብሔራዊት፡ F.N. 6; በዓላት፡ ዐበይት፡ እግዚአብሔራዊት፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 1.
I,1[ גָּבֵר valuitla, fortis fuitla; de prima radicis significatione videasvid.Ges. thes. p. 261] SubjunctivusSubj. ይግበር፡
2)transit., facerela,
c)conficerela, fabricarila, ut: arcam Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,6 ; ferramenta Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,22 ; vestes Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,3 ; vas Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; Jeremiae prophetia.Jer. 18,4 ; simulacrum Deuteronomium.Deut. 27,15 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; flagellum Evangelium Joannis.Joh. 2,15 ; varias n. 1160res Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25 -30; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 8,1 ; septum Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,17 ; hortos et piscinas Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,5 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,6 ; foveam Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,16 ; መዛግብተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,34 ; libros Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,12 ; al.; cumc. እምነ፡ materiae: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,1 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,5 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,21 ; vel cumc.Genitivo: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 27,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,14 ; Hezekielis prophetia.Hez. 27,6 ; vel cumc.duplexdupl.Acc.: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 39,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 39,13 ; Jesaiae prophetia.Jes. 44,17 ; ትገብሮ፡ ( ለወርቅ፡ ) አክሊላተ፡ Zachariae prophetia.Zach. 6,11 .
g)exercerela, subigerela, Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 31,4 ; euphemistice: (aliquem) Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,5 ;
k)perficerela, peragerela, perpetrarela, ኢገበርከ፡ ሎቱ፡ መዐቶ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 28,18 ; ዘፈቀደ፡ በልቡ፡ ይገብር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,15 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,28 ; ገቢረ፡ ግበር፡ በከመ፡ አዘዝኩ፡ ( ἐπιτελέσεις ) Judith liber apocryphus.Judith 2,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 51,9 (omisso Objecto); Judicum liber.Jud. 11,39 ; መንክረ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 97,1 ; ዐበይተ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 70,21 ; Lucae evangelium.Luc. 1,49 ; ተኣምረ፡ Judicum liber.Jud. 6,17 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,23 ; ኀይላተ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 7,22 ; ግብረ፡ Evangelium Joannis.Joh. 5,36 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 4,5 ; ፈቃዶሙ፡ Marci Evangelium.Marc. 15,15 ; በቀለ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,12 ; Hezekielis prophetia.Hez. 25,11 ; ፍኖተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,6 ; judicium Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 5,48 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,27 ; ንፈቅድ፡ ትግበር፡ ለነ፡ ዘሰአልናከ፡ Marci Evangelium.Marc. 10,35 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,13 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,14 .
l)facerela, agerela: Matthaei Evangelium.Matth. 5,47 ; ምንተ፡ እግበር፡ Marci Evangelium.Marc. 10,17 ; Lucae evangelium.Luc. 3,10 ; ዘንተኑ፡ ገከርኪ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,13 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,14 ; ዘእገብር፡ አነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 22,16 ; እምዝ፡ ፈጺሞ፡ እግዚአብሔር፡ ዘንተ፡ ኵሎ፡ ገቢረ፡ ያመጽእ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 10,12 ; ኢትግበር፡ ከመዝ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; ታአምር፡ ዘከመ፡ ገብሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,5 ; Matthaei Evangelium.Matth. 23,3 ; Lucae evangelium.Luc. 2,27 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,31 ; ሠናየ፡ ገበርከ፡ bene egistilaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,9 ; 1 not able to find explanation in abbreviation listCor. 7,37 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 4,14 ; እንተ፡ ትኄይስ፡ ገብረ፡ ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,38 ; etiam sequensseq.SubjunctivusSubj., ut: ኢይገብር፡ የሀባ፡ ለካልእ፡ (non faciet ut eam det alii) Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,13 ; in specie
m)facere aliquid alicuilavel contra aliquemlai.e. praestarela, exhiberela, afficerela, agere cumlaaliquo, tractarelaaliquem, committere inlaaliquem, construitur cumc.c. ለ፡ , ut: ገቢረ፡ ሠናይ፡ ለጽኑስ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,27 ; ምንተ፡ እንከ፡ እግበር፡ ዓዲ፡ ለወይንየ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,44 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 14,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,44 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,32 ; Marci Evangelium.Marc. 5,19 ; Marci Evangelium.Marc. 5,20 ; Marci Evangelium.Marc. 7,12 ; Marci Evangelium.Marc. 10,51 ; Marci Evangelium.Marc. 15,8 ; Lucae evangelium.Luc. 6,27 ; Evangelium Joannis.Joh. 13,15 ; cumc. በ፡ , ut: በከመ፡ አቍሰሎ፡ ይገብሩ፡ ቦቱ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 24 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 22,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 6,1 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,2 ; Deuteronomium.Deut. 3,6 ; Deuteronomium.Deut. 4,3 ; Lucae evangelium.Luc. 23,31 ; cumc. ላዕለ፡ ( ergalavel contrala): ገብረ፡ ምሕረተ፡ ላዕለ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 64,4 ; Lucae evangelium.Luc. 10,37 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Dan. apocr. 1,61; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,9 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 34,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,14 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 14,11 ; Judicum liber.Jud. 15,11 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 31,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 15,21 ; cumc. ዲበ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,24 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,4 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; Actus apostolorum.Act. 9,13 ; cumc. ምስለ፡ pers.: Ruth liber biblicus.Ruth 2,11 ; Judicum liber.Jud. 15,3 ; Danielis prophetia.Dan. 1,13 ; Lucae evangelium.Luc. 1,72 ; cumc.Acc.personapers.vel rei: ሕዝበኒ፡ ግበር፡ ዘከመ፡ ፈቀድከ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 3,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,45 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 16,15 ; Deuteronomium.Deut. 31,4 ; Josuae liber.Jos. 8,2 .
o)adhiberela: ይደሉ፡ ከመ፡ ይግበሩ፡ ሎቱ፡ (sc. ለደዌ፡ ) ፈውሳተ፡ ልምሉማተ፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 3,3 ; ንሣእ፡ ኵሎ፡ ንዋየ፡ ዘውስቴቶን፡ ወግበር፡ ለሕንጸተ፡ አብያተ፡ ክርስቲያን፡ Lud.e not able to find explanation in abbreviation listVit. Theoph.
p)nonnumquam cumc.praepositiopraep.substituitur aliis verbis specialioribus, ut: ወይግበሩ፡ ውስተ፡ ማኅቶት፡ ቅብአ፡ (pro ይደዩ፡ ) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 20 ; ግበር፡ እዴከ፡ ዲበ፡ ዛቲ፡ ጻሕል፡ Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 158,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 159,1 ; F.M. 14,10 ( videasvid. sub ምራቅ፡ col. 898).
participiumpart.
1)reliquusla: ትርፍት፡ ὑπόλειμμα Michaei prophetia.Mich. 4,7 ; በቀኖና፡ ወበትሩፋት፡ in Canonibus et eorum appendicela, Lud. e Mss. Colb.; ትሩፋት፡ reliquiaela(Sanctorum seu ossa) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 9 Enc.
2)abundansla, affluensla, nimiusla: ትሩፍ፡ περισσόν τι Proverbiorum liber biblicus.Prov. 14,23 .
3)praestantiorla, meliorla, potiorla: ግብር፡ ትሩፍ፡ ኢወሊድ፡ ምስለ፡ ኂሩት፡ κρείσσων ἀτεκνία μετὰ ἀρετῆς Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 4,1 ; አይ፡ እምኔሆሙ፡ ዘትሩፍ፡ quis eorum praestantior est?laPhilexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 99 ; ሥርዐቱ፡ ትሩፍ፡ ejus conditio potior estlaPhilexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 1.
4)praestansla, eximiusla, egregiusla, excellensla, praeclarusla: ሕገጋት፡ ትሩፋት፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 1,1 ; ብእሲ፡ ኄር፡ ወጠቢብ፡ ወትሩፍ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 328 ; አብ፡ ቅዱስ፡ ወትሩፍ፡ መንፈሳዊ፡ አባ፡ ሚካኤል፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. f. 119 ; ትሩፈ፡ መግባር፡ not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 8 ; not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 4 Enc. ; አጥረየ፡ ንጽሐ፡ ድንግልና፡ ትሩፈ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 14 Enc. ; ከመ፡ ትኩኑ፡ ትሩፋነ፡ መግባር፡ τῆς ἀρετῆς ὑμᾶς ἔχεσθαι Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 10 ; ምግባራት፡ ትሩፋት፡ ἀρεταί Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 3. Crebro fem. SingularisSing.vel pluralisPl.substantive: virtusla, virtus perfectalavel eximiala: ትርፍት፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 29 ; ምግባረ፡ ትሩፋት፡ ἀρετή Chrys. (crebro); ገቢረ፡ ትሩፋት፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 2,2 ; not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 14 ; ተሰምዐ፡ ዜና፡ ትሩፋቲሁ፡ ወአእምሮቱ፡ ወቅድስናሁ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: PagwemenSx. Pag. 5 ; ይሰምዕ፡ ዜና፡ ቅድሳቲሁ፡ ወትሩፋቲሁ፡ not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 9 ; አግዕዞ፡ (manumissio servorum) እምግብረ፡ ትሩፋት፡ ይእቲ፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 31 .
Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ትካዛት፡ ,
3)res, de qua quis sollicitus est,
a)necessitasla, res qua opus estlavel qua indigetlaaliquis, χρεία ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 4,16 ; ዘትፈቅድ፡ ለትካዘ፡ ቤተ፡ እግዚአብሔር፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 7,20 ; በጊዜ፡ ትካዝከ፡ ἐν καιρῷ χρείας Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,9 ; እመቦ፡ ትካዘ፡ ዘይፈቅደከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,6 ; ቅድም፡ አእምር፡ ትካዘ፡ በዘይፈቅደከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,8 ; Deuteronomium.Deut. 23,20 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 16,2 ; episcopi pecunias sacras ne consumant ለትካዘ፡ ርእሶሙ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 115 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 122.
b)negotiumla, opusla, occupatiola, resla, ἔργον Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 20,9 ; ገቢረ፡ ትካዙ፡ Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 4,11 ; ቀዳሜ፡ ኵሉ፡ ትካዝ፡ ነገር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,16 ; ኢትግበር፡ ቅድመ፡ ነኪር፡ ትካዘከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,18 ; πρᾶγμα ዘኢኮነ፡ ትካዝከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,9 ; ትካዛት፡ πράγματα ( negotiala) not able to find explanation in abbreviation listII Can. Ap. 36 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 13,58 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 175 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 176 ; episcopus ዘኢይኄሊ፡ ትካዘ፡ ዝንቱ፡ ዓለም፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 3 ; ትካዘ፡ ብየ፡ ኀቤኪ፡ λόγος μοι πρὸς σέ Regum liber biblicum III.3 Reg. 2,14 ; 4 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 4,13 ; ምስለ፡ ማእምራን፡ ይኩን፡ ትካዝከ፡ μετὰ συνετῶν ἔστω ὁ διαλογισμός Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 9,15 .
I,1[ גָּבֵר valuitla, fortis fuitla; de prima radicis significatione videasvid.Ges. thes. p. 261] SubjunctivusSubj. ይግበር፡
2)transit., facerela,
c)conficerela, fabricarila, ut: arcam Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,6 ; ferramenta Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,22 ; vestes Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,3 ; vas Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; Jeremiae prophetia.Jer. 18,4 ; simulacrum Deuteronomium.Deut. 27,15 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; flagellum Evangelium Joannis.Joh. 2,15 ; varias n. 1160res Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25 -30; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 8,1 ; septum Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,17 ; hortos et piscinas Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,5 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,6 ; foveam Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,16 ; መዛግብተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,34 ; libros Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,12 ; al.; cumc. እምነ፡ materiae: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,1 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,5 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,21 ; vel cumc.Genitivo: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 27,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,14 ; Hezekielis prophetia.Hez. 27,6 ; vel cumc.duplexdupl.Acc.: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 39,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 39,13 ; Jesaiae prophetia.Jes. 44,17 ; ትገብሮ፡ ( ለወርቅ፡ ) አክሊላተ፡ Zachariae prophetia.Zach. 6,11 .
g)exercerela, subigerela, Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 31,4 ; euphemistice: (aliquem) Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,5 ;
k)perficerela, peragerela, perpetrarela, ኢገበርከ፡ ሎቱ፡ መዐቶ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 28,18 ; ዘፈቀደ፡ በልቡ፡ ይገብር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,15 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,28 ; ገቢረ፡ ግበር፡ በከመ፡ አዘዝኩ፡ ( ἐπιτελέσεις ) Judith liber apocryphus.Judith 2,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 51,9 (omisso Objecto); Judicum liber.Jud. 11,39 ; መንክረ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 97,1 ; ዐበይተ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 70,21 ; Lucae evangelium.Luc. 1,49 ; ተኣምረ፡ Judicum liber.Jud. 6,17 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,23 ; ኀይላተ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 7,22 ; ግብረ፡ Evangelium Joannis.Joh. 5,36 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 4,5 ; ፈቃዶሙ፡ Marci Evangelium.Marc. 15,15 ; በቀለ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,12 ; Hezekielis prophetia.Hez. 25,11 ; ፍኖተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,6 ; judicium Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 5,48 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,27 ; ንፈቅድ፡ ትግበር፡ ለነ፡ ዘሰአልናከ፡ Marci Evangelium.Marc. 10,35 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,13 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,14 .
l)facerela, agerela: Matthaei Evangelium.Matth. 5,47 ; ምንተ፡ እግበር፡ Marci Evangelium.Marc. 10,17 ; Lucae evangelium.Luc. 3,10 ; ዘንተኑ፡ ገከርኪ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,13 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,14 ; ዘእገብር፡ አነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 22,16 ; እምዝ፡ ፈጺሞ፡ እግዚአብሔር፡ ዘንተ፡ ኵሎ፡ ገቢረ፡ ያመጽእ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 10,12 ; ኢትግበር፡ ከመዝ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; ታአምር፡ ዘከመ፡ ገብሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,5 ; Matthaei Evangelium.Matth. 23,3 ; Lucae evangelium.Luc. 2,27 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,31 ; ሠናየ፡ ገበርከ፡ bene egistilaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,9 ; 1 not able to find explanation in abbreviation listCor. 7,37 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 4,14 ; እንተ፡ ትኄይስ፡ ገብረ፡ ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,38 ; etiam sequensseq.SubjunctivusSubj., ut: ኢይገብር፡ የሀባ፡ ለካልእ፡ (non faciet ut eam det alii) Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,13 ; in specie
m)facere aliquid alicuilavel contra aliquemlai.e. praestarela, exhiberela, afficerela, agere cumlaaliquo, tractarelaaliquem, committere inlaaliquem, construitur cumc.c. ለ፡ , ut: ገቢረ፡ ሠናይ፡ ለጽኑስ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,27 ; ምንተ፡ እንከ፡ እግበር፡ ዓዲ፡ ለወይንየ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,44 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 14,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,44 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,32 ; Marci Evangelium.Marc. 5,19 ; Marci Evangelium.Marc. 5,20 ; Marci Evangelium.Marc. 7,12 ; Marci Evangelium.Marc. 10,51 ; Marci Evangelium.Marc. 15,8 ; Lucae evangelium.Luc. 6,27 ; Evangelium Joannis.Joh. 13,15 ; cumc. በ፡ , ut: በከመ፡ አቍሰሎ፡ ይገብሩ፡ ቦቱ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 24 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 22,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 6,1 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,2 ; Deuteronomium.Deut. 3,6 ; Deuteronomium.Deut. 4,3 ; Lucae evangelium.Luc. 23,31 ; cumc. ላዕለ፡ ( ergalavel contrala): ገብረ፡ ምሕረተ፡ ላዕለ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 64,4 ; Lucae evangelium.Luc. 10,37 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Dan. apocr. 1,61; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,9 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 34,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,14 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 14,11 ; Judicum liber.Jud. 15,11 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 31,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 15,21 ; cumc. ዲበ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,24 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,4 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; Actus apostolorum.Act. 9,13 ; cumc. ምስለ፡ pers.: Ruth liber biblicus.Ruth 2,11 ; Judicum liber.Jud. 15,3 ; Danielis prophetia.Dan. 1,13 ; Lucae evangelium.Luc. 1,72 ; cumc.Acc.personapers.vel rei: ሕዝበኒ፡ ግበር፡ ዘከመ፡ ፈቀድከ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 3,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,45 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 16,15 ; Deuteronomium.Deut. 31,4 ; Josuae liber.Jos. 8,2 .
o)adhiberela: ይደሉ፡ ከመ፡ ይግበሩ፡ ሎቱ፡ (sc. ለደዌ፡ ) ፈውሳተ፡ ልምሉማተ፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 3,3 ; ንሣእ፡ ኵሎ፡ ንዋየ፡ ዘውስቴቶን፡ ወግበር፡ ለሕንጸተ፡ አብያተ፡ ክርስቲያን፡ Lud.e not able to find explanation in abbreviation listVit. Theoph.
p)nonnumquam cumc.praepositiopraep.substituitur aliis verbis specialioribus, ut: ወይግበሩ፡ ውስተ፡ ማኅቶት፡ ቅብአ፡ (pro ይደዩ፡ ) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 20 ; ግበር፡ እዴከ፡ ዲበ፡ ዛቲ፡ ጻሕል፡ Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 158,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 159,1 ; F.M. 14,10 ( videasvid. sub ምራቅ፡ col. 898).
(etiam እኵይ፡ ) participiumpart.et adjectivumadj., fem. እኪት፡ (rarius እኪይት፡ ut in Herm.; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,16 L),
A)Adj. malusla
3)adversusla, molestusla, gravisla, sinisterla, miserla: ነገር፡ እኩይ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,4 ; ጽልመት፡ እኪት፡ σκότος δεινόν Regum liber biblicum II.2 Reg. 1,9 ; ቅኔ፡ et ኵነኔ፡ እኩይ፡ σκληρός Jesaiae prophetia.Jes. 19,4 ; እኩይ፡ ሞት፡ ሞታ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,21 ; እኪት፡ ኀሳር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 5,14 ; ድቀቶሙ፡ ለሰብእ፡ ኃጥኣን፡ እኩይ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 1,18 ; ዕለት፡ እኪት፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,14 ; liber Jobi.Job 21,30 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 48,5 ; መዋዕል፡ እኩይ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,1 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 5,16 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 6,13 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 4,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 47,9 ; እኪተ፡ መዋዕል፡ σκληρὰ ἡμέρᾳ Regum liber biblicum I.1 Reg. 1,15 .
4)ethice: pravusla, nequamla, malignusla, improbusla; de personis: ብእሲ፡ እኩይ፡ πονηρός Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 139,1 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 4,11 ; እኩያን፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 5,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 53,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,45 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,34 ; ትውልድ፡ እኪት፡ Matthaei Evangelium.Matth. 12,45 ; κακός Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,2 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,41 ; Matthaei Evangelium.Matth. 24,28 ; φαῦλος Proverbiorum liber biblicus.Prov. 29,9 ; ብእሲት፡ እኪት፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,3 ; Evangelium Joannis.Joh. 3,20 ; σκληρός Jesaiae prophetia.Jes. 48,4 ; λοιμός Paralipomenon liber II.2 Par. 13,7 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,17 ; ἀσεβής Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,6 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 16,1 ; እኩያነ፡ ልማድ፡ ወግዕዝ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,29 ; መንፈስ፡ እኩይ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 16,15 ; ጋኔን፡ እኩይ፡ Judicum liber.Jud. 9,23 ; Lucae evangelium.Luc. 7,21 ; de Satana Matthaei Evangelium.Matth. 13,19 ; Matthaei Evangelium.Matth. 13,38 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 6,16 ; de rebus, ut: ልብ፡ እኩይ፡ ( σκληρά ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,26 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,27 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,5 ; በእኪት፡ ዐይን፡ ( ἀναιδεῖ ) Regum liber biblicum I.1 Reg. 2,29 ; እኩይ፡ ፍኖትከ፡ liber Jobi.Job 4,6 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 2,12 , ዘእኩይ፡ ምግባሩ፡ Evangelium Joannis.Joh. 3,20 ; ነገር፡ እኩይ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,9 ; ኅሊና፡ እኩይ፡ Marci Evangelium.Marc. 7,21 ; ፍትወት፡ እኪት፡ ad Colossenses epistola Pauli.Col. 3,5 ; ትምክሕት፡ እኪት፡ Jacobi epistola.Jac. 4,16 ; ስም፡ እኩይ፡ nomen malumlai.e. malilaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,1 ; Deuteronomium.Deut. 22,19 ; Lucae evangelium.Luc. 6,22 . እኩይ፡ በኀበ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 28,8 vel በቅድመ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 29,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 35,22 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 38,7 vel ላዕለ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,17 idem est quod displicenslaalicui.
B)SubstantivumSubst.sive እኩይ፡ sive እኪት፡ malumla, pluralisPl. እኩያት፡ ;
1)ethice
b)malum quod quis facit, loquitur, sentit: ገብሩ፡ እኩየ፡ በቅድሜየ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 66,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 33,17 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,23 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 3,8 ; ይነቡ፡ ኵሎ፡ እኩየ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 5,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 18,23 ; ትኄልዩ፡ እኩየ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 9,4 ; ይፈድዩኒ፡ እኩየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,4 ; n. 789 ገቢረ፡ እኪት፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 5,4 ; ገበርተ፡ እኪት፡ ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 3,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,4 ; ኢትግበራ፡ ለእኪት፡ ወኢይርከብከ፡ እኩይ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,1 ; እስመ፡ ፪ እኩያተ፡ ገብሩ፡ ሕዝብየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 2,13 .
Substantivumsubst., pluralisPl. ሥልጣናት፡
1)potestasla, facultasla, auctoritasla, potentiala, ἐξουσία Matthaei Evangelium.Matth. 7,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 9,8 ; Judae epistola.Judae 25 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,19 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,12 ; ኢይክል፡ ገቢረ፡ ሥልጣነ፡ ፈቃድየ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; ይእኅዝ፡ ሥልጣነ፡ κρατήσει εὐχερῶς Proverbiorum liber biblicus.Prov. 12,24 ; construitur cumc.c. ለ፡ , ut: ለሕይወት፡ ወለሞት፡ ሥልጣን፡ ብከ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 16,13 ; cumc. ላዕለ፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,6 ; cumc. ዲበ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 10,1 ; sequensseq.SubjunctivusSubj.verbi Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,3 ; Evangelium Joannis.Joh. 1,12 ; construitur cumc.c. ከመ፡ seq. SubjunctivusSubj.Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 25,4 ; cumc.Infin., ut: ሥልጣን፡ ብነ፡ ( ከመ፡ ለ ) ገቢረ፡ ኵሉ፡ ርኵስ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 7,10 . Magistratus nominatur እለ፡ በሥልጣናት፡ qui in officiisla(sc. constituti sunt) Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 168,2 ; Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 18.
śǝlṭān , pluralisPl. ሥልጣናት፡ śǝlṭānāt
person in power ? ሥልጣንሂ፡ ፍጎ፡ ገብረ፡ መድኅን፡ ካህሱ፡ ክንፉ፡ ወለተ፡ ጊዮርጊስ፡ ወለተ፡ ጐብለል፡Le selṭān était Fego Gabra Madḫen, Kāhsu, Kenfu, Walatta Giyorgis fille de Guablalfr 51 l. 26–27 (ed.), 62 l. 11–12 (tr.); ናሁ፡ ጸሐፍነ፡ ካህናተ፡ ጽዮን፡ ታሪከ፡ ሥልጣኑ፡ ወኃይሉ፡ ለመስፍነ፡ መሳፍንት፡ ደጅ፡ አዝማች፡ ወልደ፡ ሥላሴ፡ ዘሥሉጥ፡ ዲበ፡ ሥልጣናት፡ ወእግዚእ፡ ዲበ፡ አጋእዝት፡voici que nous, les prêtres de Ṣyon, nous allons écrire l’histoire de le puissance et de la force du prince des princes, le daǧ azmāč Walda Sellāsē, puissant sur les puissances, maître sur les maîtresfr 80 l. 12–15 (ed.), 96 l. 24–26 (tr.)
Grébaut
ሥልጣን፡ śǝlṭān , pluralisPl. ሥልጣናት፡ śǝlṭānāt «pouvoirfr, autoritéfr, un des ordres angéliques :fr potestatesla, Sultanfr» ― Ms. BNFabb217, fol. 49v.
123
Leslau
ሥልጣን śǝlṭān dominionen, authorityen, jurisdictionen, poweren 530a
I,1[ גָּבֵר valuitla, fortis fuitla; de prima radicis significatione videasvid.Ges. thes. p. 261] SubjunctivusSubj. ይግበር፡
2)transit., facerela,
c)conficerela, fabricarila, ut: arcam Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,6 ; ferramenta Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,22 ; vestes Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,3 ; vas Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; Jeremiae prophetia.Jer. 18,4 ; simulacrum Deuteronomium.Deut. 27,15 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; flagellum Evangelium Joannis.Joh. 2,15 ; varias n. 1160res Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25 -30; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 8,1 ; septum Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,17 ; hortos et piscinas Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,5 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,6 ; foveam Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,16 ; መዛግብተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,34 ; libros Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,12 ; al.; cumc. እምነ፡ materiae: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,1 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,5 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,21 ; vel cumc.Genitivo: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 27,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,14 ; Hezekielis prophetia.Hez. 27,6 ; vel cumc.duplexdupl.Acc.: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 39,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 39,13 ; Jesaiae prophetia.Jes. 44,17 ; ትገብሮ፡ ( ለወርቅ፡ ) አክሊላተ፡ Zachariae prophetia.Zach. 6,11 .
g)exercerela, subigerela, Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 31,4 ; euphemistice: (aliquem) Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,5 ;
k)perficerela, peragerela, perpetrarela, ኢገበርከ፡ ሎቱ፡ መዐቶ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 28,18 ; ዘፈቀደ፡ በልቡ፡ ይገብር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,15 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,28 ; ገቢረ፡ ግበር፡ በከመ፡ አዘዝኩ፡ ( ἐπιτελέσεις ) Judith liber apocryphus.Judith 2,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 51,9 (omisso Objecto); Judicum liber.Jud. 11,39 ; መንክረ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 97,1 ; ዐበይተ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 70,21 ; Lucae evangelium.Luc. 1,49 ; ተኣምረ፡ Judicum liber.Jud. 6,17 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,23 ; ኀይላተ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 7,22 ; ግብረ፡ Evangelium Joannis.Joh. 5,36 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 4,5 ; ፈቃዶሙ፡ Marci Evangelium.Marc. 15,15 ; በቀለ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,12 ; Hezekielis prophetia.Hez. 25,11 ; ፍኖተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,6 ; judicium Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 5,48 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,27 ; ንፈቅድ፡ ትግበር፡ ለነ፡ ዘሰአልናከ፡ Marci Evangelium.Marc. 10,35 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,13 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,14 .
l)facerela, agerela: Matthaei Evangelium.Matth. 5,47 ; ምንተ፡ እግበር፡ Marci Evangelium.Marc. 10,17 ; Lucae evangelium.Luc. 3,10 ; ዘንተኑ፡ ገከርኪ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,13 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,14 ; ዘእገብር፡ አነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 22,16 ; እምዝ፡ ፈጺሞ፡ እግዚአብሔር፡ ዘንተ፡ ኵሎ፡ ገቢረ፡ ያመጽእ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 10,12 ; ኢትግበር፡ ከመዝ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; ታአምር፡ ዘከመ፡ ገብሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,5 ; Matthaei Evangelium.Matth. 23,3 ; Lucae evangelium.Luc. 2,27 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,31 ; ሠናየ፡ ገበርከ፡ bene egistilaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,9 ; 1 not able to find explanation in abbreviation listCor. 7,37 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 4,14 ; እንተ፡ ትኄይስ፡ ገብረ፡ ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,38 ; etiam sequensseq.SubjunctivusSubj., ut: ኢይገብር፡ የሀባ፡ ለካልእ፡ (non faciet ut eam det alii) Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,13 ; in specie
m)facere aliquid alicuilavel contra aliquemlai.e. praestarela, exhiberela, afficerela, agere cumlaaliquo, tractarelaaliquem, committere inlaaliquem, construitur cumc.c. ለ፡ , ut: ገቢረ፡ ሠናይ፡ ለጽኑስ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,27 ; ምንተ፡ እንከ፡ እግበር፡ ዓዲ፡ ለወይንየ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,44 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 14,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,44 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,32 ; Marci Evangelium.Marc. 5,19 ; Marci Evangelium.Marc. 5,20 ; Marci Evangelium.Marc. 7,12 ; Marci Evangelium.Marc. 10,51 ; Marci Evangelium.Marc. 15,8 ; Lucae evangelium.Luc. 6,27 ; Evangelium Joannis.Joh. 13,15 ; cumc. በ፡ , ut: በከመ፡ አቍሰሎ፡ ይገብሩ፡ ቦቱ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 24 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 22,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 6,1 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,2 ; Deuteronomium.Deut. 3,6 ; Deuteronomium.Deut. 4,3 ; Lucae evangelium.Luc. 23,31 ; cumc. ላዕለ፡ ( ergalavel contrala): ገብረ፡ ምሕረተ፡ ላዕለ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 64,4 ; Lucae evangelium.Luc. 10,37 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Dan. apocr. 1,61; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,9 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 34,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,14 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 14,11 ; Judicum liber.Jud. 15,11 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 31,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 15,21 ; cumc. ዲበ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,24 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,4 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; Actus apostolorum.Act. 9,13 ; cumc. ምስለ፡ pers.: Ruth liber biblicus.Ruth 2,11 ; Judicum liber.Jud. 15,3 ; Danielis prophetia.Dan. 1,13 ; Lucae evangelium.Luc. 1,72 ; cumc.Acc.personapers.vel rei: ሕዝበኒ፡ ግበር፡ ዘከመ፡ ፈቀድከ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 3,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,45 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 16,15 ; Deuteronomium.Deut. 31,4 ; Josuae liber.Jos. 8,2 .
o)adhiberela: ይደሉ፡ ከመ፡ ይግበሩ፡ ሎቱ፡ (sc. ለደዌ፡ ) ፈውሳተ፡ ልምሉማተ፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 3,3 ; ንሣእ፡ ኵሎ፡ ንዋየ፡ ዘውስቴቶን፡ ወግበር፡ ለሕንጸተ፡ አብያተ፡ ክርስቲያን፡ Lud.e not able to find explanation in abbreviation listVit. Theoph.
p)nonnumquam cumc.praepositiopraep.substituitur aliis verbis specialioribus, ut: ወይግበሩ፡ ውስተ፡ ማኅቶት፡ ቅብአ፡ (pro ይደዩ፡ ) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 20 ; ግበር፡ እዴከ፡ ዲበ፡ ዛቲ፡ ጻሕል፡ Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 158,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 159,1 ; F.M. 14,10 ( videasvid. sub ምራቅ፡ col. 898).
not foundsubst.subtilitasla; non usurpatur nisi in Acc.adverbium, adverbialiteradv. ጥቀ፡ subtiliterlai.e.
1)accuratela, ad amussimla, exactela, diligenterla: Josuae liber.Jos. 22,5 ; ( Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 mihi quidem ጥቀ፡ ad ዘባረከ፡ referendum videtur, at lectio alia est ጥንቁቀ፡ pro ጥቀ፡ ); ከመ፡ ይምላኅ፡ ጥቀ፡ እማእከለ፡ ሥርናይ፡ ክርዳደ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 19 Enc. ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ πάνυ μὲν οὖν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. 70 al. ( videasvid. sub በሕቁ፡ col. 98); etiam satisla( wohlde, hinlänglichde): ነጺሮሙ፡ ጥቀ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 28 Enc.
2)ipsumla, utiquela, sanela( ebende, geradede) በዝንቱ፡ ጥቀ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,42 ; ከመዝ፡ ጥቀ፡ ለብሓዊ፡ καθὼς ὁ κεραμεὺς οὗτος Jeremiae prophetia.Jer. 18,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,30 .
3)valdela, admodumla, vehementerla, perquamla: እፈቅድ፡ ጥቀ፡ ከመ፡ ትጽደቅ፡ liber Jobi.Job 33,32 ; λίαν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,28 ; σφόδρα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 35,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,13 ; ጥቀኑ፡ ትቴክዝ፡ አንተ፡ Jonae prophetia.Jon. 4,4 ; በሕቁ፡ ጥቀ፡ ἐπὶ πλεῖον σφόδρα Jeremiae prophetia.Jer. 2,12 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,36 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,19 ; Jeremiae prophetia.Jer. 24,2 ; Threni, liber biblicus.Thren. 5,22 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 3,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,54 ; Lucae evangelium.Luc. 18,23 al.; περισσῶς Danielis prophetia.Dan. 7,7 ;
α)ubi ad adjectivum refertur, voculam ጥቀ፡ uno vel pluribus verbis interjectis ab eo separare amant: ብዙኃት፡ ሰራዊት፡ ጥቀ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,10 ; ዐቢይ፡ መቅሠፍት፡ ውስተ፡ ሀገር፡ ጥቀ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,12 ; Josuae liber.Jos. 9,7 ; Josuae liber.Jos. 22,8 ; በዐቢይ፡ ቀትል፡ ጥቀ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 14,17 .
β)passim respondent τί , ὡς , quantopere! quam!la ጥቀ፡ ሠነይኪ፡ τί ὡραιώθης Canticum Canticorum.Cant. 7,7 ; ጥቀ፡ ተሰብሐ፡ ሰምከ፡ ὡς θαυμαστόν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 72,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 83,1 .
γ)nonnumquam: magisla: sive sequensseq. እምነ፡ , ut: ገቢረ፡ ጽድቅ፡ ሥሙር፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ጥቀ፡ እምዘቢሐ፡ መሥዋዕት፡ μᾶλλον ἢ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,5 ; sive absoluteabs., ut: ወረሲዕሰ፡ ያነሥእ፡ ጥቀ፡ ጽልአ፡ μᾶλλον Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,18 ; et sequensseq. ኢ፡ non magislai.e. nihilo minus nonlaLucae evangelium.Luc. 22,53 .
δ) መጠነ፡ ጥቀ፡ quantumvislaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 34,12 .
4)adeola, vella, etiamla( sogarde), Evangelium Joannis.Joh. 8,52 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,24 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,3 ; liber Jobi.Job 4,18 ; አስራበ፡ ሰማይ፡ ጥቀ፡ ለእመ፡ ወረደ፡ ዲቤሆሙ፡ ኢኮነ፡ ጊዜሁ፡ (seq.: quanto minus) Reliquiae Baruch.Rel. Bar. ; omnia quae repuisti reddes እስከ፡ ጥቀ፡ ግማሸ፡ ኅብስት፡ ዘሄድከ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 269. n. 1224
5)praemisso vel sequente ኢ፡ , scilicetsc. ኢ፡ ጥቀ፡ vel ጥቀ፡ ኢ፡ ne quidemla: liber Jobi.Job 4,18 ; liber Jobi.Job 15,15 ; ማየ፡ ጥቀ፡ ኢያስተይኮ፡ ለጽሙእ፡ liber Jobi.Job 22,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,8 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,32 ; Lucae evangelium.Luc. 7,44 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 12,27 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,1 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,4 ; ነፍሶ፡ ጥቀ፡ ኢምሕከ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2. Voc. Ae.: ጥቀ፡ ዘ፡ በ፫ እጅግ፡ ለኳ፡ ስኳ፡ (v. ለካ፡ ስንኳ፡ ).
Substantivumsubst., m. et fem.
1) τὸ εἶναι , essela(i.q. ሀልዎት፡ ): ህላዌ፡ ክህነቱ፡ ለዓለም፡ quod sacerdotium ejus aeternum estlaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 19 ; ለእግዚአብሔር፡ አልቦ፡ ጥንት፡ ለህላዌሁ፡ ὁ θεὸς ἄναρχος not able to find explanation in abbreviation listChrys. ho 22 ; በአምጣነ፡ ህላዌ፡ ፀሐይ፡ በ፩ ኆኅት፡ እም፲ወ፪ ኀዋኅው፡ quamdiu sol in una duodecim portarum commoraturlaAbushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 3 ; narrabola ዕድሜ፡ ህላዌሆሙ፡ ለኵሎሙ፡ በጵጵስናሆሙ፡ quantum temporis singuli Patriarchae fuerintlaAbushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 50.
2)essentiala, existentiala, substantiala, naturalarei vel personae: ማይ፡ ኀብአ፡ ፍጥረተ፡ ህላዌሁ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 19,19 . Apud theologos saepissime occurrit: እምአሜሃ፡ ህላዌሁ፡ ለክርስቶስ፡ ሶበ፡ ተወልደ፡ በሥጋ፡ Christi ab eo inde tempore fuit existentia, quolanatus estla(sicut haeretici docent) not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Theod. f. 8 ; የአምኑ፡ አልቦ፡ ህላዌ፡ ዘእግዚአብሔር፡ ቃል፡ አላ፡ በከመ፡ ቃልነ፡ ለሰብእ፡ ἀνυπόστατον τὸν ἐκ Θεοῦ εἶναι λόγον φασίν not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Theod. f. 8 ; Messias dicitur Christusla በእንተ፡ ሢመቱ፡ ወግብሩ፡ አኮ፡ ዘህላዌ፡ አው፡ ዘገጽ፡ εἰς πραγμάτων δήλωσιν , οὐχ ὑποστάσεων οὔτε προσώπων not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. f. 72. Saepissime Graecorum φύσει respondet: ኢኮነ፡ ( ክርስቶስ፡ ) እግዚአብሔር፡ በህላዌሁ፡ οὐ φύσει θεὸς ὢν (sed assumptione) not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Theod. f. 8 ; ህላዌ፡ ቃል፡ ἡ τοῦ λόγου φύσις not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Theod. f. 10 ; እም፪ ህላዌ፡ ተደመረ፡ ፩ ክርስቶስ፡ e duabus naturisla( φύσεων ) not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Theod. f. 15 ; Christusla በህላዌሁ፡ አምላክ፡ φύσει ὑπάρχων θεός not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Theod. f. 23 ; ነአምን፡ ከመ፡ ውእቱ፡ ወልደ፡ እግዚአብሔር፡ በመንፈስ፡ ወወልደ፡ በሥጋ፡ ወአኮ፡ በ፪ ህላዌ፡ ፩ ወልድ፡ οὐ δύο φύσεις τὸν n. 7 ἕνα θεόν not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Reg. f. 28 ; ኢኮነኑ፡ ፪ህላዌ፡ ዘሰብእ፡ ወዘአምላክ፡ ἄρ᾽ οὖν δύο φύσεις εἶεν ἂν θεοῦ καὶ ἀνθρώπου ; not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. f. 77. Essentiala, οὐσία est exempli gratiaex. gr.in formula illa tritissima: ኅቡረ፡ ህላዌ፡ ὁμοούσιος consubstantialisla, coessentialislanot able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. f. 66 ; al.
3)praesentiala: በህላዌሆሙ፡ ለፍቁራኒሁ፡ praesentibus amicis ejuslaJosippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 320 ; በህላዌየ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 336 ; ርሕቀትየ፡ እምህላዌ፡ ንጉሥ፡ discessus meus e praesentia regislaJosippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 338 ; ህላዌ፡ ኵለሄ፡ omnipraesentialaKebra Nagast; numerus significat sectiones.Kebr. Nag. 101.
4)statusla, conditiola: ህላዌ፡ ግፍዕ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 91,5 ; ገቢረ፡ ጽድቅ፡ ወኵሉ፡ አዝማን፡ ወበኵሉ፡ ህላዌ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 107 ; ህላዌ፡ ብፁዓን፡ status beatorumlaChrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 6 ; ኀበ፡ ህላዌሁ፡ ተመይጠ፡ ልሳኑ፡ ውቁይ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et diesEnc. ; ኀበ፡ ህላዌሁ፡ አግብኦ፡ ad priorem status reduxit eumla, Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 5 Enc. Voc. Ae: ህላዌ፡ ብ፡ መኖርያ፡ አካልሂ።
hǝllawe dwellingen, abodeen ወበሣልሳይ፡ ዓመት፡ ተንሥአት፡ እምሸሜ፡ ከመ፡ ትትራከብ፡ ምስለ፡ ወልዳ፡ መፍቀሬ፡ እሙ፡ ከመ፡ በጥሊሞስ፡ ወአሜሃ፡ ኮነ፡ ህላዌሁ፡ በምድረ፡ ወጅ።E no terceiro anno levantou-se de Xamé, para se encontrar com seu filho , amigo de sua mãe , como Ptolemeu , porque então assistia na provincia de Vaĵpt 25 l. 12–15 (ed.), 44 l. 3–5 (tr.)
Grébaut
ህላዌ፡ «essentiala, substantiala, existentiala», pluralisPl. ህላዌያት፡ –– አነንዋር፡ Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 1.
ህላዌ፡ personnefr, hypostasefr. አብ፡ ወወልድ፡ ወመንፈስ፡ ቅዱስ፡ ፩ [አምላክ፡] በባሕርዪሁ፡ በዕበዩ፡ ወበክብሩ፡ ወበሥልጣኑ፡ አላ፡ በህላዌ፡ ፫። 4
4
Leslau
ህላዌ hǝllāwe substanceen, essenceen, natureen, existenceen, hypostasisen, beingen, stateen, presenceen, positionen, conditionen, (Lt) dwellingen, residenceen
ኢህላዌ ʾihǝllāwe absenceen
ህላውያት hǝllāwǝyāt (pluralisPl. of hǝllāwe ) elementsen
218a