Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

participiumpart.
1)qui per invidiam alteri aliquid eripere conaturla, Lud.
2)tenaxla(ut videtur): ድንጽዋነ፡ አእዛን፡ ἀπερίτμητοι τοῖς ὠσίν Actus apostolorum.Act. 7,51 romanae editionisrom.; እንዘ፡ ድንጽው፡ አእዛኒሆሙ፡ συνέσχον τὰ ὦτα Actus apostolorum.Act. 7,57 romanae editionisrom.; ኢትኩኑ፡ ድንጽዋነ፡ ወድንዙዛነ፡ ልብ፡ ለአሚን፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 18 (quo loco vetamur ne ድንጽው፡ i.q. ድንዙዝ፡ putemus).
participiumpart.
1)qui per invidiam alteri aliquid eripere conaturla, Lud.
2)tenaxla(ut videtur): ድንጽዋነ፡ አእዛን፡ ἀπερίτμητοι τοῖς ὠσίν Actus apostolorum.Act. 7,51 romanae editionisrom.; እንዘ፡ ድንጽው፡ አእዛኒሆሙ፡ συνέσχον τὰ ὦτα Actus apostolorum.Act. 7,57 romanae editionisrom.; ኢትኩኑ፡ ድንጽዋነ፡ ወድንዙዛነ፡ ልብ፡ ለአሚን፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 18 (quo loco vetamur ne ድንጽው፡ i.q. ድንዙዝ፡ putemus).
participiumpart.(a ደንዘዘ፡ )
1)hebesla, segnisla, socorsla, tardusla, νωθρός ad Hebraeos epistola.Hebr. 5,11 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 6,12 ; ወሀቦሙ፡ እግዚ አብሔር፡ መንፈሰ፡ ድንዙዘ፡ πνεῦμα κατανύξεως ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,8 ; ድንዙዛነ፡ ልብ፡ Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 39 ; Macc. f. 18 ( videasvid. sub ድንጽው፡ ); ፍካሬሁ፡ (sc. historiae Melchisedeci) ኢኮነ፡ ቀሊለ፡ ወፈድፋደሰ፡ ለእለ፡ ኢይሌብዉ፡ ወኮኑ፡ ድንዙዛነ፡ ለሰሚዕ፡ Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 127.
2)stupensla, attonitusla: discipulis terrore humi prostratis ait Christus ኢትኩኑ፡ ድንጉፃነ፡ ወድንዙዛነ፡ Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 3.
participiumpart.
1)qui per invidiam alteri aliquid eripere conaturla, Lud.
2)tenaxla(ut videtur): ድንጽዋነ፡ አእዛን፡ ἀπερίτμητοι τοῖς ὠσίν Actus apostolorum.Act. 7,51 romanae editionisrom.; እንዘ፡ ድንጽው፡ አእዛኒሆሙ፡ συνέσχον τὰ ὦτα Actus apostolorum.Act. 7,57 romanae editionisrom.; ኢትኩኑ፡ ድንጽዋነ፡ ወድንዙዛነ፡ ልብ፡ ለአሚን፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 18 (quo loco vetamur ne ድንጽው፡ i.q. ድንዙዝ፡ putemus).
participiumpart.(passim ድኵም፡ )
1)tenerla, mollisla: ድኩማን፡ ደቂቅ፡ ἁπαλώτερα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,13 ; de ramo arboris Matthaei Evangelium.Matth. 24,32 ; ልሳን፡ ድክምት፡ μαλακή Proverbiorum liber biblicus.Prov. 25,15 ; τρυφερός delicatusla ድክምት፡ Deuteronomium.Deut. 28,56 ( videasvid. ለምለም፡ Deuteronomium.Deut. 28,54 ).
2)lassusla, fessusla, languidusla, infirmusla, debilisla, imbecillusla, invalidusla: እስመ፡ ድኩማን፡ እሙንቱ፡ እስመ፡ ፈድፋደ፡ ሰትዩ፡ Judith liber apocryphus.Judith 13,1 ; νωθρός Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,12 ; ድኩማን፡ እምኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ἐκλελυμένοι Jesaiae prophetia.Jes. 51,20 ; ἀδύνατοι ድኩማን፡ liber Jobi.Job 24,4 ; Joelis prophetia.Joel 4,10 ; ሖሩ፡ ድኩማኒሆሙ፡ ἐν οὐκ ἰσχύϊ Threni, liber biblicus.Thren. 1,6 ; ἀσθενής liber Jobi.Job 4,3 ; liber Jobi.Job 5,15 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 2,4 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,73 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,41 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 6,19 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 7,11 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 2,11 (gloss.); ላእከ፡ ዚአሁ፡ ድኩም፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 16 Enc.; ልደትኪ፡ እማሕፀነ፡ ድክምት፡ ሥጋ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 1 Enc.; መንግሥት፡ ድኩም፡ Hezekielis prophetia.Hez. 17,14 ; de fide: ዘድኩም፡ ሃይማኖት፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 14,1 ; τὰ ἀσθενῆ στοιχεῖα ad Galatas epistola Pauli.Gal. 4,9 ; de oculis: አዕይንቲሃ፡ ድኩም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 28 ; de medicamento minus efficace: ፈውስ፡ ድኩም፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 17.
Substantivumsubst.[ לֵב et לֵבָב , ܠܶܒܳܐ , لُبٌّ amh. ልብ፡ ; de etymo videasvid.Ges. thes. p. 738] m. et fem. (ut Proverbiorum liber biblicus.Prov. 6,18 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,13 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,14 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 17,22 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 26,23 ; liber Jobi.Job 36,34 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 1,16 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,23 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,22 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,17 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 18,12 ) pluralisPl. አልባብ፡ (ut Matthaei Evangelium.Matth. 9,4 ) est
2)animusla, corla, quatenus est sedes sensuum et affectuumla, agendi sentiendique ratiola, voluntaslaet consiliumla, innumeris in locis (secundum usum loquendi biblicum): ንብብዋ፡ ውስተ፡ ልባ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 40,2 ; ናዝዛ፡ ለልብከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,23 ; Jesaiae prophetia.Jes. 35,4 ; ደይ፡ ቃሎ፡ ውስተ፡ { ልብከ፡ }; ለአብዳን፡ ውስተ፡ አፉሆሙ፡ ልቦሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,26 ; ዘይፈትን፡ ልበ፡ ወኵልያተ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 11,20 ; እስመ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ውእቱ፡ ልቡ፡ Deuteronomium.Deut. 1,36 ; ኖሎት፡ ዘከመ፡ ልብየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 3,15 ; በኵሉ፡ ልብ፡ toto animolasaepissime (ut Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,27 ); በክልኤቱ፡ ልብ፡ ἐν καρδίᾳ δισσῇ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 1,28 ; ዘክልኤ፡ ልቡ፡ δίψυχος Jacobi epistola.Jac. 1,8 ; በልብ፡ ወልብ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 11,2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 91,4 ; τὰ ἐντὸς , τὰ ἔγκατα Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,26 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,14 ; ኀብአ፡ ያዕቆብ፡ ልቦ፡ ለላባ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 105 ; praeterea videasvid. አዕበየ፡ , ኀየለ፡ , ጸንዐ፡ , አጽንዐ፡ , አግዘፈ፡ , አንበረ፡
3)praecipue summae animi facultates: mensla, ratiola, intellectusla; conscientiala, ልብየ፡ ገብአኒ፡ αἱ φρένες μου Danielis prophetia.Dan. 4,31 ; Danielis prophetia.Dan. 4,33 ; ገብኦ፡ ልቡ፡ σωφρονῶν Lucae evangelium.Luc. 8,35 ; Actus apostolorum.Act. 12,11 ; σύνεσις Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 31,11 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,11 ; ዘአልቦ፡ ልብ፡ ἀσύνετος Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,13 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,2 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,21 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 91,6 ; ልበ፡ ሰብእ፡ ( oppositum, -o, -nituropp. ልበ፡ አርዌ፡ ) Danielis prophetia.Dan. 7,4 ; Danielis prophetia.Dan. 4,13 ; Danielis prophetia.Dan. 5,21 ; ὁ νοῦς liber Jobi.Job 33,16 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,28 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,23 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 12,2 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 14,5 ; ad Titum epistola.Tit. 1,15 ( romanae editionisrom.); ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 14,14 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 14,15 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 4,17 ; not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Theod. f. 13 ; διάνοια Jesaiae prophetia.Jes. 14,13 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 28,3 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 1,13 ; 1 Evangelium Joannis.Joh. 5,20 ; συνείδησις ad Romanos epistola Pauli.Rom. 2,15 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,1 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 3,9 .
dǝkum
Grébaut
ድኩመ፡ ልብ፡ dǝkuma lǝbb «découragéfr» ወዓዲ፡ ሮምሎስ፡ ፈርሀ፡ ወኮነ፡ ድኩመ፡ ልብ፡ ወእምብዝኀ፡ ፍርሃቱ፡ ተጠየቀ፡ እምኀበ፡ ማእምራን፡ ወመናፍስት፡ ርኩሳን። 175, videasvid. ልብ፡
33
lǝbb imaginationen, ‘Phantasiedeዘንተሰ፡ አኮ፡ እምልብነ፡ ዘንብል፤ አላ፡ በዘ፡ ሰማዕነ፡ ንነግር፡ ወበዘርኢነ፡ ሰማዕተ፡ ንከውን።Dies schreiben wir nicht aus unserer Erfindung heraus, sondern wir schildern, was wir gehört haben, und wir bezeugen, was wir gesehende 29 l. 16–18 (ed.), 33 l. 31–32 (tr.) (‘Hier ist schon lebb deutlich im Sinne von Phantasie gebraucht, eine Notion aufgrund derer Afa-Warq Gabra-Iyasus seinen berühmten Neologismus lebbwallad geprägt hat.’ 33 n. 152)
Grébaut
ልብ፡ lǝbb
1) intelligence profonde des chosesfr ኮነ፡ ለሰብአ፡ ዝንቱ፡ ዘመን፡ ወዝንቱ፡ ትውልድ፡ አገበረነ፡ መፍቅድ፡ ኀበ፡ ትርጓሜ፡ ዛቲ፡ መጽሐፍ፡ ከመ፡ ታብርሃነ፡ ወትክሥት፡ ለነ፡ ልበ፡ መጻሕፍት፡ አምላካዊያት፡ ዘተኀብአ፡ እምኔነ፡ እምብዝኀ፡ ዑረተ፡ ሕሊናነ። Ms. BNFet110, fol. 1ra.
31–32
2) caractèrefr, sentimentsfr, idéesfr, impressionsfr ወለጠ፡ ኪዳነ፡ ዘተካየደ፡ ምስለ፡ ለኪኑስ፡ ወተግሀ፡ ከመ፡ ይግበር፡ ምግባረ፡ ዘይከውን፡ ለአሕጕሎቱ፡ በፍርሃት፡ ወወለጠ፡ ልቦ። 199
ልብ፡ ጽኑን፡ lǝbb ṣǝnun «cœur lâchefr» ንሥኡ፡ ሕፃነ፡ ወአሰርዎ፡ ላዕለ፡ መስቀል፡ ወተሳለቁ፡ ቦቱ፡ ወኮነ፡ ልቦሙ፡ ጽኑነ፡ ወቀተልዎ፡ ለሕፃን፡ ዘተቀትለ፡ ዘእንበለ፡ ፍርሃት። 237, videasvid. ጽኑን፡
Locution አሠነየ፡ (II,2) ልበ፡ ʾaśannaya lǝbba «déterminerfr, faire fléchirfr», faire prendre une décisionfr በውእቱ፡ ዘመን፡ ኮነ፡ ፍቁሩ፡ ለንጉሥ፡ ዘይኑን፡ አካክዮስ፡ ሊቀ፡ ጳጳሳት፡ ዘቍስጥንጥንያ፡ ወአሠነየ፡ ልበ፡ ንጉሥ፡ ከመ፡ ይጽሐፉ፡ ባቡኒቆን፡ ዘበትርጓሜሁ፡ መጽሐፈ፡ ሃይማኖት፡ ፫፡ ጉባኤያት፡ ዘውእቶን፡ በኒቅያ፡ ወቍስጥንጥንያ፡ ወኤፌሶን። 251; አይልሉስሰ፡ ኮነ፡ ይልእክ፡ ኀበ፡ ንግሥት፡ ዋሪና፡ ሐሞቱ፡ እንዘ፡ ይብላ፡ ታሠኒ፡ ልበ፡ ንጉሥ፡ በእንቲአሁ፡ ወይእቲሰ፡ ኢክህለት፡ አሠንዮቶ፡ ልቡ፡ ለንጉሥ። 251; አሠነዩ፡ ልቦ፡ ከመ፡ ይኩን፡ ሊቀ፡ ጳጳሳት፡ ህየንተ፡ ወይሉስ፡ ወአሰፈውዎ፡ ብዙኀ፡ ሀብታተ፡ ከመ፡ ያቅም፡ ሃይማኖተ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን። 251; ወከላጂኒ፡ ወሀቦ፡ ለቴዎድሮስ፡ ብዙኀ፡ ንዋየ፡ ፈሪሆ፡ ከመ፡ ኢይቅትልዎሙ፡ (sic) ለእሙ፡ ወለብእሲቱ፡ ሀለዉ፡ ተኀቢኦሙ፡ በእለ፡ እስክንድርያ። ወቴዎድሮስ፡ መኰንን፡ አሠነየ፡ ልቦ፡ ለከላጂ። 251, videasvid. አሠነየ፡
32
ልብ፡ ቅጥቁጥ፡ lǝbb qǝṭquṭ contritionfr (cœur brisé), dans la langue ascétique. Texte et référence: ... ምስለ፡ ረድኤተ፡ እግዚአብሔር፡ ወጽንዑ፡ በልብ፡ ቅጥቁጥ፡ በከመ፡ መሐረነ፡ በዘቀደመ፡... …Avec l’aide du Seigneur et sa puissance dans la contrition, comme il nous l’a enseigné auparavant par (ses) paroles…fr Ms. BNFet110, fol. 14ra. 446–447
3) servant d’élément de composition
a) Joint à des noms:
ሕማመ፡ ልብ፡ ḥǝmāma lǝbb «mélancoliefr» ወድቀ፡ ውስተ፡ ዝንቱ፡ ሕማመ፡ ልብ። 184, videasvid. ሕማም፡
ኀዘነ፡ ልብ፡ ḫazana lǝbb «regretfr» አዕረፈ፡ እንበለ፡ ኀዘነ፡ ልብ፡ ወሀከክ። 201, videasvid. ሐዘን፡
ስሕተተ፡ ልብ፡ sǝḥtata lǝbb «foliefr» ተወለጠ፡ ልቡናሁ፡ ወኮነ፡ የዐውድ፡ ውስተ፡ አብያተ፡ ዘቅጽር፡ በስሕተተ፡ ልብ። 287, videasvid. ስሕተት፡
ትግሀተ፡ ልብ፡ tǝghata lǝbb «générositéfr» ገብረት፡ ዘንተ፡ ኵሎ፡ በትግሀተ፡ ልብ፡ ለሕይወተ፡ ሀገር። 169, videasvid. ትግሀት፡
ትዕቢተ፡ ልብ፡ tǝʿbita lǝbb «orgueilfr» ኮነ፡ አኃዜ፡ ዓለም፡ ኵላ፡ ወወለጠ፡ ስሞ፡ በትዕቢተ፡ ልብ። 169, videasvid. ትዕቢት፡
ጽንዐተ፡ ልብ፡ ṣǝnʿata lǝbb «tyranniefr» ወሰከ፡ ጽንዐተ፡ ልብ፡ እምነ፡ እኅወ፡ አቡሁ፡ ዘኮነ፡ እምቅድሜሁ። 279, videasvid. ጽንዐት፡
b) Joint à des adjectifs:
ትሑተ፡ ልብ፡ tǝḥuta lǝbb «modestefr» ኮነ፡ የዋሀ፡ ወትሑተ፡ ልብ። 195, videasvid. ትሑት፡
ትኩዘ፡ ልብ፡ tǝkkuza lǝbb «plein de tristessefr» ሰከበ፡ ወኖመ፡ እንዘ፡ ኅዙን፡ ውእቱ፡ ወትኩዘ፡ ልብ። 195, videasvid. ትኩዝ፡
ኅዙነ፡ ልብ፡ ḫǝzuna lǝbb «affligéfr» ኢትኩን፡ ኅዙነ፡ ልብ፡ በከመ፡ ትኄሊ፡ አንተ፡ ወትብል፡ በእንተ፡ ኀጢአትየ፡ ኢባረከኒ፡ ዝንቱ፡ አረጋዊ። 257, videasvid. ሕዙን፡
ድኩመ፡ ልብ፡ dǝkuma lǝbb «découragéfr» ወዓዲ፡ ሮምሎስ፡ ፈርሀ፡ ወኮነ፡ ድኩመ፡ ልብ፡ ወእምብዝኀ፡ ፍርሃቱ፡ ተጠየቀ፡ እምኀበ፡ ማእምራን፡ ወመናፍስት፡ ርኩሳን። 175, videasvid. ድኩም፡
ዕቡየ፡ ልብ፡ ʿǝbbuya lǝbb «orgueilleuxfr» ወአክሪሱስሰ፡ ኮነ፡ ግዙፈ፡ ክሳድ፡ ወዕቡየ፡ ልብ። 167, videasvid. ዕቡይ፡
ጽኑዐ፡ ልብ፡ ṣǝnuʿa lǝbb «(homme) de mauvais cœurfr» ወይጣሉስሰ፡ ዓዲ፡ ዘኮነ፡ ሊቀ፡ ሐራ፡ ዘሀገረ፡ አብራኪ፡ ጽኑዐ፡ ልብ፡ ኮነ፡ ይጸልኦ፡ ለሳዊሮስ፡ ሊቀ፡ ጳጳሳት፡ ዘሀገረ፡ አንጾኪያ። 265, videasvid. ጽኑዕ፡
ፍሡሐ፡ ልብ፡ fǝśśuḥa lǝbb «(ayant) le cœur satisfaitfr» ቅንአ፡ ላዕለ፡ ሑረቶሙ፡ እኩይ፡ ወኢኮነ፡ ፍሡሐ፡ ልብ፡ ከመ፡ ቀዳሚ፡ 200, videasvid. ፍሡሕ፡
33
Leslau
ልብ፡ ጽኑን lǝbb ṣǝnun ( 32 ) cowardly hearten 561a
Cross-references:
a) for ሁከተ፡ ልብ፡ videasvid. ሁከት፡ (Grébaut)
adjectivumadj., fem. ረሓብ፡ amplusla, latusla, spatiosusla( capaxla, laxusla): terra Genesis liber Pentateuchi.Gen. 34,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 34,21 ; Judicum liber.Jud. 18,10 ; ምድር፡ ርሒብ፡ ወስፉሕ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 19,35 ; ምድር፡ ርሒብ፡ πεδία Jesaiae prophetia.Jes. 40,4 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 5,3 ; ገዳም፡ ርሒብ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 32,4 ; ዐባይ፡ ሀገር፡ ይእቲ፡ ወረሓብ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 17,4 ; ሙሐዘ፡ ማይ፡ ርሒብ፡ ወስፉሕ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 33,21 ; mare Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,26 ; calix Hezekielis prophetia.Hez. 23,32 ; porta Matthaei Evangelium.Matth. 7,13 ; vestis Synodos.Syn. p. 293 ; cor ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 6,11 ; translatetransl. ብእሲ፡ ነዋኅ፡ መንፈስ፡ ወርሒበ፡ ልብ፡ ጠቢብ፡ ውእቱ፡ ወብእሲሰ፡ n. 274 ድኩመ፡ ሕሊና፡ ወጸቢበ፡ እንግድዓ፡ አብድ፡ ውእቱ፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 19 ; ትእዛዝከ፡ ርሒብ፡ ፈድፋደ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 118,96 . rǝḥib , fem. raḥāb , ረሐብ፡ raḥab ; pluralisPl. ርሒባን፡ rǝḥibān , fem. ረሓባት፡ raḥābāt
Grébaut
ርሒብ፡ rǝḥib , pluralisPl. ርሒባን፡ rǝḥibān «dilatéfr, élargifr» ― ሰፊ፡ Ms. BNFabb217, fol. 56r.
ረሓብ፡ raḥāb fem. , pluralisPl. ረሓባት፡ raḥābāt «élargiefr, dilatéefr» ― ሰፊ፡ Ms. BNFabb217, fol. 56r.
143
Leslau
ርሒብ rǝḥib ( fem. ረሐብ raḥab ) broaden, wideen, largeen, spaciousen, extensiveen 466a
participiumpart.imminutuslai.e.
1)deficiensla, mancusla( videasvid. ንቱግ፡ ) ተረክበት፡ ሕጽጽተ፡ ὑστεροῦσα Danielis prophetia.Dan. 5,27 ; ኩኑ፡ ፍጹማነ፡ ወአኮ፡ ሕጹጻነ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 154 ; ὑστέρημα Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 1,15 ; n. 136 አልቦ፡ ዘገብረ፡ ወኢምንተኒ፡ ዘሕጹጽ፡ ἐκλεῖπον Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,24 ; ብእሲት፡ ሕጽጽት፡ እምፍጥረተ፡ አንስት፡ quae defectu muliebrium laboratlaF.N. 24,7.
2)minorla, inferiorla, minimusla, exiguusla: ἐλάχιτος Matthaei Evangelium.Matth. 5,19 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 14,5 ; አርባዕቱ፡ ሕጹጻን፡ ውስተ፡ ምድር፡ τέσσαρα τὰ ἐλάχιστα Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,59 ; ሕጹጻነ፡ ሃይማኖት፡ ὀλιγόπιστοι Matthaei Evangelium.Matth. 6,30 ; ሕጹጸ፡ ነፍስ፡ ὀλιγόψυχος Proverbiorum liber biblicus.Prov. 14,29 ; ሕጹጸ፡ መዋዕል፡ ὀλιγοχρόνιος Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 9,5 ; ሕጹጸ፡ ልብ፡ ἐλαττούμενος καρδίᾳ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 16,23 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,23 ; ድኩማነ፡ ሕሊና፡ ወሕጹጻነ፡ አእምሮ፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 16 ; humilior Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 87,3 ; ብዙኀ፡ ሕጹጽ፡ አንተ፡ ከመ፡ cumc.SubjunctivusSubj.Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,56 . videasVid. ዐይን፡
3)Libri Chronicorum V.T., παραλειπόμενα , apud Aethiopes primitus ሕጹጻነ፡ ነገሥተ፡ ይሁዱ፡ vel ሕጹጻነ፡ ነገሥት፡ vel ሕጹጻን፡ ( ሕጹጻን፡ ቀዳማዊ፡ , ካልእ፡ ) inscripti sunt (posteriore aetate etiam ተረፋት፡ nominantur, quod videasq.v.), quem titulum equidem non libros mancoslaRegum (in quibus multa eorum, quae in libris Regum relata sunt, desiderantur), nec libros, in quibus res gestae minutiuslai.e. accuratius narrantur (nusquam enim alibi haec notio voci ሕጹጽ፡ convenit), sed libros Regum minoreslainterpretari velim: re vera enim mole minores sunt quatuor Regum libris. Praeterea in Gad. Ad. (sub finem libri) stemmatalavel tabulae genealogicaelaHebraearum gentium circiter decies ሕጹጻት፡ , semel ሕጹጻነ፡ አናግድ፡ appellamtur. Quo nomine num interpres Aeth. titulum libri canonici ሕጹጻን፡ (quoniam in eo permulta stemmata continentur) imitari voluerit, an vocem Arabicam quandam (ut قِصَصٌ ) reddiderit, aegre disceptaveris, priusquam Adami librilainspexeris.
ḥǝṣuṣ , fem. ሕጽጽት፡ ḥǝṣǝṣt ; pluralisPl. ሕጹጻን፡ ḥǝṣuṣān , fem. ሕጹጻት፡ ḥǝṣuṣāt
Grébaut
ሕጹጽ፡ ḥǝṣuṣ , pluralisPl. ሕጹጻን፡ ḥǝṣuṣān «moindrefr, peufr, manquantfr» ― ጐድሉ፡ Ms. BNFabb217, fol. 30v.
ሕጽጽት፡ ḥǝṣǝṣt fem. , pluralisPl. ሕጹጻት፡ ḥǝṣuṣāt «moindrefr, petitefr, manquantefr» ― ጐድሉ፡ Ms. BNFabb217, fol. 31r.
ሕጹጻን፡ ḥǝṣuṣān «(Les) Paralimpomènesfr» Ms. BNFabb217, fol. 31r.
67
ሕጹጸ፡ ሃይማኖት፡ ḥǝṣuṣa hāymānot incroyantfr, infidèlefr. ውፁእ፡ እምእግዚአብሔር፡ ወኅፁጸ፡ ሃይማኖት። 347. videasvid. ሃይማኖት፡
10
Leslau
ሕጹጽ ḥǝṣuṣ diminisheden, minoren, lessen, insufficienten, lacking in fullnessen, wantingen, deficienten, inferioren, lowen, the leasten, smallen, shorten, imperfecten, dwarfen
ሕጹጻን ḥǝṣuṣān (also ዜና፡ መዋዕል zenā mawāʿǝl ) Chroniclesen (Bible), genealogyen, lineageen, generationsen
ሕጹጻን፡ መጻሕፍት ḥǝṣuṣān maṣāḥǝft Chroniclesen, videasvid. መጽሐፍ፡
ሕጹጻነ፡ ነገሥት ḥǝṣuṣāna nagaśt Paralipomenaen, videasvid. ንጉሥ፡
247
Cross-references: for ወርኅ፡ ሕጹጽ videasvid. ወርኅ (Leslau)
participiumpart.(passim ድኵም፡ )
1)tenerla, mollisla: ድኩማን፡ ደቂቅ፡ ἁπαλώτερα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,13 ; de ramo arboris Matthaei Evangelium.Matth. 24,32 ; ልሳን፡ ድክምት፡ μαλακή Proverbiorum liber biblicus.Prov. 25,15 ; τρυφερός delicatusla ድክምት፡ Deuteronomium.Deut. 28,56 ( videasvid. ለምለም፡ Deuteronomium.Deut. 28,54 ).
2)lassusla, fessusla, languidusla, infirmusla, debilisla, imbecillusla, invalidusla: እስመ፡ ድኩማን፡ እሙንቱ፡ እስመ፡ ፈድፋደ፡ ሰትዩ፡ Judith liber apocryphus.Judith 13,1 ; νωθρός Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,12 ; ድኩማን፡ እምኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ἐκλελυμένοι Jesaiae prophetia.Jes. 51,20 ; ἀδύνατοι ድኩማን፡ liber Jobi.Job 24,4 ; Joelis prophetia.Joel 4,10 ; ሖሩ፡ ድኩማኒሆሙ፡ ἐν οὐκ ἰσχύϊ Threni, liber biblicus.Thren. 1,6 ; ἀσθενής liber Jobi.Job 4,3 ; liber Jobi.Job 5,15 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 2,4 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,73 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,41 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 6,19 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 7,11 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 2,11 (gloss.); ላእከ፡ ዚአሁ፡ ድኩም፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 16 Enc.; ልደትኪ፡ እማሕፀነ፡ ድክምት፡ ሥጋ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 1 Enc.; መንግሥት፡ ድኩም፡ Hezekielis prophetia.Hez. 17,14 ; de fide: ዘድኩም፡ ሃይማኖት፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 14,1 ; τὰ ἀσθενῆ στοιχεῖα ad Galatas epistola Pauli.Gal. 4,9 ; de oculis: አዕይንቲሃ፡ ድኩም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 28 ; de medicamento minus efficace: ፈውስ፡ ድኩም፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 17.
dǝkum
Grébaut
ድኩመ፡ ልብ፡ dǝkuma lǝbb «découragéfr» ወዓዲ፡ ሮምሎስ፡ ፈርሀ፡ ወኮነ፡ ድኩመ፡ ልብ፡ ወእምብዝኀ፡ ፍርሃቱ፡ ተጠየቀ፡ እምኀበ፡ ማእምራን፡ ወመናፍስት፡ ርኩሳን። 175, videasvid. ልብ፡
33
participiumpart.(passim ድኵም፡ )
1)tenerla, mollisla: ድኩማን፡ ደቂቅ፡ ἁπαλώτερα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,13 ; de ramo arboris Matthaei Evangelium.Matth. 24,32 ; ልሳን፡ ድክምት፡ μαλακή Proverbiorum liber biblicus.Prov. 25,15 ; τρυφερός delicatusla ድክምት፡ Deuteronomium.Deut. 28,56 ( videasvid. ለምለም፡ Deuteronomium.Deut. 28,54 ).
2)lassusla, fessusla, languidusla, infirmusla, debilisla, imbecillusla, invalidusla: እስመ፡ ድኩማን፡ እሙንቱ፡ እስመ፡ ፈድፋደ፡ ሰትዩ፡ Judith liber apocryphus.Judith 13,1 ; νωθρός Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,12 ; ድኩማን፡ እምኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ἐκλελυμένοι Jesaiae prophetia.Jes. 51,20 ; ἀδύνατοι ድኩማን፡ liber Jobi.Job 24,4 ; Joelis prophetia.Joel 4,10 ; ሖሩ፡ ድኩማኒሆሙ፡ ἐν οὐκ ἰσχύϊ Threni, liber biblicus.Thren. 1,6 ; ἀσθενής liber Jobi.Job 4,3 ; liber Jobi.Job 5,15 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 2,4 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,73 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,41 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 6,19 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 7,11 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 2,11 (gloss.); ላእከ፡ ዚአሁ፡ ድኩም፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 16 Enc.; ልደትኪ፡ እማሕፀነ፡ ድክምት፡ ሥጋ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 1 Enc.; መንግሥት፡ ድኩም፡ Hezekielis prophetia.Hez. 17,14 ; de fide: ዘድኩም፡ ሃይማኖት፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 14,1 ; τὰ ἀσθενῆ στοιχεῖα ad Galatas epistola Pauli.Gal. 4,9 ; de oculis: አዕይንቲሃ፡ ድኩም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 28 ; de medicamento minus efficace: ፈውስ፡ ድኩም፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 17.
dǝkum
Grébaut
ድኩመ፡ ልብ፡ dǝkuma lǝbb «découragéfr» ወዓዲ፡ ሮምሎስ፡ ፈርሀ፡ ወኮነ፡ ድኩመ፡ ልብ፡ ወእምብዝኀ፡ ፍርሃቱ፡ ተጠየቀ፡ እምኀበ፡ ማእምራን፡ ወመናፍስት፡ ርኩሳን። 175, videasvid. ልብ፡
33
participiumpart.(passim ድኵም፡ )
1)tenerla, mollisla: ድኩማን፡ ደቂቅ፡ ἁπαλώτερα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,13 ; de ramo arboris Matthaei Evangelium.Matth. 24,32 ; ልሳን፡ ድክምት፡ μαλακή Proverbiorum liber biblicus.Prov. 25,15 ; τρυφερός delicatusla ድክምት፡ Deuteronomium.Deut. 28,56 ( videasvid. ለምለም፡ Deuteronomium.Deut. 28,54 ).
2)lassusla, fessusla, languidusla, infirmusla, debilisla, imbecillusla, invalidusla: እስመ፡ ድኩማን፡ እሙንቱ፡ እስመ፡ ፈድፋደ፡ ሰትዩ፡ Judith liber apocryphus.Judith 13,1 ; νωθρός Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,12 ; ድኩማን፡ እምኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ἐκλελυμένοι Jesaiae prophetia.Jes. 51,20 ; ἀδύνατοι ድኩማን፡ liber Jobi.Job 24,4 ; Joelis prophetia.Joel 4,10 ; ሖሩ፡ ድኩማኒሆሙ፡ ἐν οὐκ ἰσχύϊ Threni, liber biblicus.Thren. 1,6 ; ἀσθενής liber Jobi.Job 4,3 ; liber Jobi.Job 5,15 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 2,4 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,73 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,41 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 6,19 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 7,11 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 2,11 (gloss.); ላእከ፡ ዚአሁ፡ ድኩም፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 16 Enc.; ልደትኪ፡ እማሕፀነ፡ ድክምት፡ ሥጋ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 1 Enc.; መንግሥት፡ ድኩም፡ Hezekielis prophetia.Hez. 17,14 ; de fide: ዘድኩም፡ ሃይማኖት፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 14,1 ; τὰ ἀσθενῆ στοιχεῖα ad Galatas epistola Pauli.Gal. 4,9 ; de oculis: አዕይንቲሃ፡ ድኩም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 28 ; de medicamento minus efficace: ፈውስ፡ ድኩም፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 17.
dǝkum
Grébaut
ድኩመ፡ ልብ፡ dǝkuma lǝbb «découragéfr» ወዓዲ፡ ሮምሎስ፡ ፈርሀ፡ ወኮነ፡ ድኩመ፡ ልብ፡ ወእምብዝኀ፡ ፍርሃቱ፡ ተጠየቀ፡ እምኀበ፡ ማእምራን፡ ወመናፍስት፡ ርኩሳን። 175, videasvid. ልብ፡
33
participiumpart.(passim ድኵም፡ )
1)tenerla, mollisla: ድኩማን፡ ደቂቅ፡ ἁπαλώτερα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,13 ; de ramo arboris Matthaei Evangelium.Matth. 24,32 ; ልሳን፡ ድክምት፡ μαλακή Proverbiorum liber biblicus.Prov. 25,15 ; τρυφερός delicatusla ድክምት፡ Deuteronomium.Deut. 28,56 ( videasvid. ለምለም፡ Deuteronomium.Deut. 28,54 ).
2)lassusla, fessusla, languidusla, infirmusla, debilisla, imbecillusla, invalidusla: እስመ፡ ድኩማን፡ እሙንቱ፡ እስመ፡ ፈድፋደ፡ ሰትዩ፡ Judith liber apocryphus.Judith 13,1 ; νωθρός Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,12 ; ድኩማን፡ እምኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ἐκλελυμένοι Jesaiae prophetia.Jes. 51,20 ; ἀδύνατοι ድኩማን፡ liber Jobi.Job 24,4 ; Joelis prophetia.Joel 4,10 ; ሖሩ፡ ድኩማኒሆሙ፡ ἐν οὐκ ἰσχύϊ Threni, liber biblicus.Thren. 1,6 ; ἀσθενής liber Jobi.Job 4,3 ; liber Jobi.Job 5,15 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 2,4 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,73 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,41 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 6,19 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 7,11 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 2,11 (gloss.); ላእከ፡ ዚአሁ፡ ድኩም፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 16 Enc.; ልደትኪ፡ እማሕፀነ፡ ድክምት፡ ሥጋ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 1 Enc.; መንግሥት፡ ድኩም፡ Hezekielis prophetia.Hez. 17,14 ; de fide: ዘድኩም፡ ሃይማኖት፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 14,1 ; τὰ ἀσθενῆ στοιχεῖα ad Galatas epistola Pauli.Gal. 4,9 ; de oculis: አዕይንቲሃ፡ ድኩም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 28 ; de medicamento minus efficace: ፈውስ፡ ድኩም፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 17.
dǝkum
Grébaut
ድኩመ፡ ልብ፡ dǝkuma lǝbb «découragéfr» ወዓዲ፡ ሮምሎስ፡ ፈርሀ፡ ወኮነ፡ ድኩመ፡ ልብ፡ ወእምብዝኀ፡ ፍርሃቱ፡ ተጠየቀ፡ እምኀበ፡ ማእምራን፡ ወመናፍስት፡ ርኩሳን። 175, videasvid. ልብ፡
33
adjectivumadj.(cujus formam fem. equidem nusquam legi, videasvid. gramm.§ 129, b, δ ), pluralisPl. ኀያላን፡ nec non ኀየልት፡ ( Paralipomenon liber I.1 Par. 11,11 etiam formam ኀየላት፡ pro ኀያላት፡ inveni)
1)de personis: fortisla, potensla, validusla, strenuusla, ( ἰσχυρός , δυνατός , δυνάστης ), de Deo liber Jobi.Job 36,22 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 46,16 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,12 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,37 ; 1 ad Timotheum epistolae I, II.Tim. 6,15 ; de hominibus: ኢይዘሀር፡ ኀያል፡ በኀይሉ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,23 ; ሰብእ፡ ኀየልት፡ (v. ኀያላን፡ ) Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,3 ; ዕደው፡ ኀያላን፡ ( ἄνθρωπος ἰσχύων ) Jeremiae prophetia.Jer. 31,14 ; oppositum, -o, -nituropp. ድኩም፡ liber Jobi.Job 5,15 ; Danielis prophetia.Dan. 3,20 ; ኵሉ፡ ዕደው፡ ኀያላን፡ Judith liber apocryphus.Judith 14,2 ; ኩን፡ ኀያለ፡ በቅድመ፡ ሰብእ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 22 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 18,21 ; ኀያል፡ ውእቱ፡ በኵሉ፡ ኅቡኣት፡ ጽድቅ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 49,2 ; ነገሥት፡ ኀያላን፡ Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 164,4 ; ጥቀ፡ ኀያል፡ titulus Regis Aethiopiae, Lud.; de brutis Danielis prophetia.Dan. 7,7 . Crebro ኀያል፡ , vice substantivi usurpatum, significat vel heroemlafortitudine et robore valentem vel potentemlaauctoritate et potestate pollentem: Matthaei Evangelium.Matth. 12,29 ; Lucae evangelium.Luc. 11,21 ; ኀያላንኪ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 22,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 44,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 44,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 51,1 ; Threni, liber biblicus.Thren. 1,15 ; ፫ኀየልት፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 11,19 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 23,20 ; ኀያላነ፡ ፈርዖን፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,4 ; ኀያላን፡ ዘንጉሥ፡ Danielis prophetia.Dan. 3,27 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 1,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,22 ; Judith liber apocryphus.Judith 2,14 ; Lucae evangelium.Luc. 1,52 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 46,4 ; hinc እግዚአ፡ ኀያላን፡ ὁ κύριος τῶν δυνάμεων Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 47,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 58,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 79,5 ; Jeremiae prophetia.Jer. 36,4 ; Jeremiae prophetia.Jer. 36,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 49,18 . In malam partem ኀያል፡ heroslaest gloriosuslavel tyrannuslaSyn. (in ad hist. not able to find explanation in abbreviation listAe. p. 317 n. 55).
2)de rebus: validusla, firmusla, violentusla, vehemensla, ነፋስ፡ ኀያል፡ Jesaiae prophetia.Jes. 11,15 ; Matthaei Evangelium.Matth. 14,30 ; ዐባር፡ ኀያል፡ ጥቀ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 40 ; ማየ፡ ፈለግ፡ ኀያለ፡ (Acc.) Jesaiae prophetia.Jes. 8,7 ; ውኂዝ፡ ኀያል፡ ποταμὸς βίαιος Jesaiae prophetia.Jes. 59,19 ; ኀያል፡ ሥርዐትከ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,26 ; de lapide: firmusla, durusla: እብነ፡ አድማስ፡ ኀያል፡ not able to find explanation in abbreviation listLit. Cyr. (Lud.). Adv. ኀያለ፡ vehementerla, ut: ፈድፋደ፡ ወኀያለ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 90,7 . Voc. Ae.: ኀያል፡ ዘ፡ ብርቱ፡
II,1
1)tenuem facerela, comminuerela: ያደክም፡ አድባረ፡ ወየሐርፅ፡ አውግረ፡ ἁλοήσεις ὄρη καὶ λεπτυνεῖς βουνούς Jesaiae prophetia.Jes. 41,15 ; δαμάζει Danielis prophetia.Dan. 2,40 .
2)tenerum redderela( videasvid. ድኩም፡ ): ያደክሞ፡ ለሥጋሁ፡ ከመ፡ ዘሕፃን፡ ἁπαλυνεῖ (v. ያለመልሞ፡ ) liber Jobi.Job 33,25 ; ያደክም፡ ቃለ፡ ወይዬውሀከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 29,5 .
3)fatigarela, defatigarela, lassarela: ከመ፡ ያደክሞሙ፡ ዐቀበ፡ ኆጻ፡ እገሪሆሙ፡ ለአእሩግ፡ ከማሁ፡ ታደክሞ፡ ብእሲት፡ ነባቢት፡ ለብእሲ፡ የዋህ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 12,5 varia lectiovar.; ያደክም፡ ኀይሎ፡ እንዘ፡ ይትቀነይ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,30 .
4)infirmarela, debilitarela, languidum redderela, infringerela, hominem Judicum liber.Jud. 16,5 ; እግዚአብሔር፡ አድከሞ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 26,15 ; ያደክም፡ እደወ፡ ሰብእ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 45,4 varia lectiovar.; ስካር፡ ያደክም፡ ኅሊና፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 119 ; aliquid, ut arcum Regum liber biblicum I.1 Reg. 2,4 .
participiumpart.debilisla, infirmusla: ንህብ፡ በኀይላ፡ ፅብስት፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 6,8 ; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 13 ; Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 25 Enc.; εὐάλωτος Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,63 ; ἀδύνατος liber Jobi.Job 5,16 ; ፅቡሰ፡ እግር፡ πεπληγμένος τὸ σκέλος not able to find explanation in abbreviation listII Can. Ap. 73 ; animo: ፅቡሳነ፡ ኅሊና፡ M.M. f. 29; እስመ፡ ኅሊና፡ ፅቡስ፡ ምኑነ፡ ይትበሀል፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 2,11 .
a)segnisla: ኢትኩን፡ ፅቡሰ፡ በኵሉ፡ ዘገበርከ፡ γίνου ἐντρεχής Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 34,22 ; ፅቡሳን፡ νωθροί Proverbiorum liber biblicus.Prov. 22,29 .
b)remissusla, lassusla, languidusla: ከመ፡ እድ፡ ፅቡስ፡ ወከመ፡ እግር፡ ፅዉስ፡ χεῖρες παρειμέναι Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,23 ; እደው፡ ፅቡሳን፡ (v. ፅዉሳት፡ ) Jesaiae prophetia.Jes. 35,3 ; እድ፡ ፅውስት፡ ወእገር፡ ፅቡሳት፡ ad Hebraeos epistola.Hebr. 12,12 Platt, at አርትዑ፡ እግረ፡ ፅውስተ፡ ወእደ፡ ፅብስተ፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 1. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ፅቡስ፡ ድክቱም፡ (legendum videtur ድኩም፡ ) ብ፡ ደካማ፡ ልምሹሂ፡
Substantivumsubst.[ לֵב et לֵבָב , ܠܶܒܳܐ , لُبٌّ amh. ልብ፡ ; de etymo videasvid.Ges. thes. p. 738] m. et fem. (ut Proverbiorum liber biblicus.Prov. 6,18 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,13 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,14 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 17,22 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 26,23 ; liber Jobi.Job 36,34 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 1,16 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,23 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,22 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,17 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 18,12 ) pluralisPl. አልባብ፡ (ut Matthaei Evangelium.Matth. 9,4 ) est
2)animusla, corla, quatenus est sedes sensuum et affectuumla, agendi sentiendique ratiola, voluntaslaet consiliumla, innumeris in locis (secundum usum loquendi biblicum): ንብብዋ፡ ውስተ፡ ልባ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 40,2 ; ናዝዛ፡ ለልብከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,23 ; Jesaiae prophetia.Jes. 35,4 ; ደይ፡ ቃሎ፡ ውስተ፡ { ልብከ፡ }; ለአብዳን፡ ውስተ፡ አፉሆሙ፡ ልቦሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,26 ; ዘይፈትን፡ ልበ፡ ወኵልያተ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 11,20 ; እስመ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ውእቱ፡ ልቡ፡ Deuteronomium.Deut. 1,36 ; ኖሎት፡ ዘከመ፡ ልብየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 3,15 ; በኵሉ፡ ልብ፡ toto animolasaepissime (ut Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,27 ); በክልኤቱ፡ ልብ፡ ἐν καρδίᾳ δισσῇ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 1,28 ; ዘክልኤ፡ ልቡ፡ δίψυχος Jacobi epistola.Jac. 1,8 ; በልብ፡ ወልብ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 11,2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 91,4 ; τὰ ἐντὸς , τὰ ἔγκατα Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,26 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,14 ; ኀብአ፡ ያዕቆብ፡ ልቦ፡ ለላባ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 105 ; praeterea videasvid. አዕበየ፡ , ኀየለ፡ , ጸንዐ፡ , አጽንዐ፡ , አግዘፈ፡ , አንበረ፡
3)praecipue summae animi facultates: mensla, ratiola, intellectusla; conscientiala, ልብየ፡ ገብአኒ፡ αἱ φρένες μου Danielis prophetia.Dan. 4,31 ; Danielis prophetia.Dan. 4,33 ; ገብኦ፡ ልቡ፡ σωφρονῶν Lucae evangelium.Luc. 8,35 ; Actus apostolorum.Act. 12,11 ; σύνεσις Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 31,11 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,11 ; ዘአልቦ፡ ልብ፡ ἀσύνετος Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,13 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,2 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,21 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 91,6 ; ልበ፡ ሰብእ፡ ( oppositum, -o, -nituropp. ልበ፡ አርዌ፡ ) Danielis prophetia.Dan. 7,4 ; Danielis prophetia.Dan. 4,13 ; Danielis prophetia.Dan. 5,21 ; ὁ νοῦς liber Jobi.Job 33,16 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,28 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,23 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 12,2 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 14,5 ; ad Titum epistola.Tit. 1,15 ( romanae editionisrom.); ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 14,14 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 14,15 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 4,17 ; not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Theod. f. 13 ; διάνοια Jesaiae prophetia.Jes. 14,13 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 28,3 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 1,13 ; 1 Evangelium Joannis.Joh. 5,20 ; συνείδησις ad Romanos epistola Pauli.Rom. 2,15 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,1 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 3,9 .
lǝbb imaginationen, ‘Phantasiedeዘንተሰ፡ አኮ፡ እምልብነ፡ ዘንብል፤ አላ፡ በዘ፡ ሰማዕነ፡ ንነግር፡ ወበዘርኢነ፡ ሰማዕተ፡ ንከውን።Dies schreiben wir nicht aus unserer Erfindung heraus, sondern wir schildern, was wir gehört haben, und wir bezeugen, was wir gesehende 29 l. 16–18 (ed.), 33 l. 31–32 (tr.) (‘Hier ist schon lebb deutlich im Sinne von Phantasie gebraucht, eine Notion aufgrund derer Afa-Warq Gabra-Iyasus seinen berühmten Neologismus lebbwallad geprägt hat.’ 33 n. 152)
Grébaut
ልብ፡ lǝbb
1) intelligence profonde des chosesfr ኮነ፡ ለሰብአ፡ ዝንቱ፡ ዘመን፡ ወዝንቱ፡ ትውልድ፡ አገበረነ፡ መፍቅድ፡ ኀበ፡ ትርጓሜ፡ ዛቲ፡ መጽሐፍ፡ ከመ፡ ታብርሃነ፡ ወትክሥት፡ ለነ፡ ልበ፡ መጻሕፍት፡ አምላካዊያት፡ ዘተኀብአ፡ እምኔነ፡ እምብዝኀ፡ ዑረተ፡ ሕሊናነ። Ms. BNFet110, fol. 1ra.
31–32
2) caractèrefr, sentimentsfr, idéesfr, impressionsfr ወለጠ፡ ኪዳነ፡ ዘተካየደ፡ ምስለ፡ ለኪኑስ፡ ወተግሀ፡ ከመ፡ ይግበር፡ ምግባረ፡ ዘይከውን፡ ለአሕጕሎቱ፡ በፍርሃት፡ ወወለጠ፡ ልቦ። 199
ልብ፡ ጽኑን፡ lǝbb ṣǝnun «cœur lâchefr» ንሥኡ፡ ሕፃነ፡ ወአሰርዎ፡ ላዕለ፡ መስቀል፡ ወተሳለቁ፡ ቦቱ፡ ወኮነ፡ ልቦሙ፡ ጽኑነ፡ ወቀተልዎ፡ ለሕፃን፡ ዘተቀትለ፡ ዘእንበለ፡ ፍርሃት። 237, videasvid. ጽኑን፡
Locution አሠነየ፡ (II,2) ልበ፡ ʾaśannaya lǝbba «déterminerfr, faire fléchirfr», faire prendre une décisionfr በውእቱ፡ ዘመን፡ ኮነ፡ ፍቁሩ፡ ለንጉሥ፡ ዘይኑን፡ አካክዮስ፡ ሊቀ፡ ጳጳሳት፡ ዘቍስጥንጥንያ፡ ወአሠነየ፡ ልበ፡ ንጉሥ፡ ከመ፡ ይጽሐፉ፡ ባቡኒቆን፡ ዘበትርጓሜሁ፡ መጽሐፈ፡ ሃይማኖት፡ ፫፡ ጉባኤያት፡ ዘውእቶን፡ በኒቅያ፡ ወቍስጥንጥንያ፡ ወኤፌሶን። 251; አይልሉስሰ፡ ኮነ፡ ይልእክ፡ ኀበ፡ ንግሥት፡ ዋሪና፡ ሐሞቱ፡ እንዘ፡ ይብላ፡ ታሠኒ፡ ልበ፡ ንጉሥ፡ በእንቲአሁ፡ ወይእቲሰ፡ ኢክህለት፡ አሠንዮቶ፡ ልቡ፡ ለንጉሥ። 251; አሠነዩ፡ ልቦ፡ ከመ፡ ይኩን፡ ሊቀ፡ ጳጳሳት፡ ህየንተ፡ ወይሉስ፡ ወአሰፈውዎ፡ ብዙኀ፡ ሀብታተ፡ ከመ፡ ያቅም፡ ሃይማኖተ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን። 251; ወከላጂኒ፡ ወሀቦ፡ ለቴዎድሮስ፡ ብዙኀ፡ ንዋየ፡ ፈሪሆ፡ ከመ፡ ኢይቅትልዎሙ፡ (sic) ለእሙ፡ ወለብእሲቱ፡ ሀለዉ፡ ተኀቢኦሙ፡ በእለ፡ እስክንድርያ። ወቴዎድሮስ፡ መኰንን፡ አሠነየ፡ ልቦ፡ ለከላጂ። 251, videasvid. አሠነየ፡
32
ልብ፡ ቅጥቁጥ፡ lǝbb qǝṭquṭ contritionfr (cœur brisé), dans la langue ascétique. Texte et référence: ... ምስለ፡ ረድኤተ፡ እግዚአብሔር፡ ወጽንዑ፡ በልብ፡ ቅጥቁጥ፡ በከመ፡ መሐረነ፡ በዘቀደመ፡... …Avec l’aide du Seigneur et sa puissance dans la contrition, comme il nous l’a enseigné auparavant par (ses) paroles…fr Ms. BNFet110, fol. 14ra. 446–447
3) servant d’élément de composition
a) Joint à des noms:
ሕማመ፡ ልብ፡ ḥǝmāma lǝbb «mélancoliefr» ወድቀ፡ ውስተ፡ ዝንቱ፡ ሕማመ፡ ልብ። 184, videasvid. ሕማም፡
ኀዘነ፡ ልብ፡ ḫazana lǝbb «regretfr» አዕረፈ፡ እንበለ፡ ኀዘነ፡ ልብ፡ ወሀከክ። 201, videasvid. ሐዘን፡
ስሕተተ፡ ልብ፡ sǝḥtata lǝbb «foliefr» ተወለጠ፡ ልቡናሁ፡ ወኮነ፡ የዐውድ፡ ውስተ፡ አብያተ፡ ዘቅጽር፡ በስሕተተ፡ ልብ። 287, videasvid. ስሕተት፡
ትግሀተ፡ ልብ፡ tǝghata lǝbb «générositéfr» ገብረት፡ ዘንተ፡ ኵሎ፡ በትግሀተ፡ ልብ፡ ለሕይወተ፡ ሀገር። 169, videasvid. ትግሀት፡
ትዕቢተ፡ ልብ፡ tǝʿbita lǝbb «orgueilfr» ኮነ፡ አኃዜ፡ ዓለም፡ ኵላ፡ ወወለጠ፡ ስሞ፡ በትዕቢተ፡ ልብ። 169, videasvid. ትዕቢት፡
ጽንዐተ፡ ልብ፡ ṣǝnʿata lǝbb «tyranniefr» ወሰከ፡ ጽንዐተ፡ ልብ፡ እምነ፡ እኅወ፡ አቡሁ፡ ዘኮነ፡ እምቅድሜሁ። 279, videasvid. ጽንዐት፡
b) Joint à des adjectifs:
ትሑተ፡ ልብ፡ tǝḥuta lǝbb «modestefr» ኮነ፡ የዋሀ፡ ወትሑተ፡ ልብ። 195, videasvid. ትሑት፡
ትኩዘ፡ ልብ፡ tǝkkuza lǝbb «plein de tristessefr» ሰከበ፡ ወኖመ፡ እንዘ፡ ኅዙን፡ ውእቱ፡ ወትኩዘ፡ ልብ። 195, videasvid. ትኩዝ፡
ኅዙነ፡ ልብ፡ ḫǝzuna lǝbb «affligéfr» ኢትኩን፡ ኅዙነ፡ ልብ፡ በከመ፡ ትኄሊ፡ አንተ፡ ወትብል፡ በእንተ፡ ኀጢአትየ፡ ኢባረከኒ፡ ዝንቱ፡ አረጋዊ። 257, videasvid. ሕዙን፡
ድኩመ፡ ልብ፡ dǝkuma lǝbb «découragéfr» ወዓዲ፡ ሮምሎስ፡ ፈርሀ፡ ወኮነ፡ ድኩመ፡ ልብ፡ ወእምብዝኀ፡ ፍርሃቱ፡ ተጠየቀ፡ እምኀበ፡ ማእምራን፡ ወመናፍስት፡ ርኩሳን። 175, videasvid. ድኩም፡
ዕቡየ፡ ልብ፡ ʿǝbbuya lǝbb «orgueilleuxfr» ወአክሪሱስሰ፡ ኮነ፡ ግዙፈ፡ ክሳድ፡ ወዕቡየ፡ ልብ። 167, videasvid. ዕቡይ፡
ጽኑዐ፡ ልብ፡ ṣǝnuʿa lǝbb «(homme) de mauvais cœurfr» ወይጣሉስሰ፡ ዓዲ፡ ዘኮነ፡ ሊቀ፡ ሐራ፡ ዘሀገረ፡ አብራኪ፡ ጽኑዐ፡ ልብ፡ ኮነ፡ ይጸልኦ፡ ለሳዊሮስ፡ ሊቀ፡ ጳጳሳት፡ ዘሀገረ፡ አንጾኪያ። 265, videasvid. ጽኑዕ፡
ፍሡሐ፡ ልብ፡ fǝśśuḥa lǝbb «(ayant) le cœur satisfaitfr» ቅንአ፡ ላዕለ፡ ሑረቶሙ፡ እኩይ፡ ወኢኮነ፡ ፍሡሐ፡ ልብ፡ ከመ፡ ቀዳሚ፡ 200, videasvid. ፍሡሕ፡
33
Leslau
ልብ፡ ጽኑን lǝbb ṣǝnun ( 32 ) cowardly hearten 561a
Cross-references:
a) for ሁከተ፡ ልብ፡ videasvid. ሁከት፡ (Grébaut)
III,1exsecrarila, dejerarela, dira precarila: ወአፈድፈደ፡ ተኀልፎተ፡ ጴጥሮስ፡ Marci Evangelium.Marc. 14,31 ; አነ፡ ( ጴጥሮስ፡ ) ድኩም፡ አፈድፈድኩ፡ ተኀልፎተ፡ ቃልየ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 132 ; ኢትትኀለፊ፡ μὴ λόγον ἔχε Tobit, liber apocryphus.Tob. 10,6 ; ኢትትኀለፊ፡ ኀቤየ፡ እኅትየ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 5,21 .
Substantivumsubst., plerumque m. , sing.et collatio, -is vel collectivum, -ecoll., pluralisPl. ጣዖታት፡ [ טׇע טׇעוּת טַעֲוָא errorla, idolumla, طَاغُوتٌ ] error in rebus ad religionem pertinentibusla, i.e.
a)defectiolaa Deo vero: ጸንዑ፡ በጣዖቶሙ፡ ἀποστροφαῖς Jeremiae prophetia.Jer. 5,6 .
b)prava superstitiolavel religiola: ኵሉ፡ ዘዘከርነ፡ ጣዖት፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 179 ; ሰብአ፡ ሐራስ፡ ወሥራይ፡ ወሰገል፡ ወጣዖት፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 219.
c)concretus, e (opp. abstracto)concr.: idolumla, idolala, Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 12 ; ጣዖት፡ εἴδωλα Jesaiae prophetia.Jes. 10,11 ; Jesaiae prophetia.Jes. 30,22 ; Jesaiae prophetia.Jes. 57,5 ; Jeremiae prophetia.Jer. 9,14 ; Jeremiae prophetia.Jer. 14,22 ; not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 13,6 ; Hezekielis prophetia.Hez. 8,10 ; Hezekielis prophetia.Hez. 36,17 ; ገብረ፡ ጣዖተ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; እሉ፡ ጣዖት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 12 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 1,9 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 2,22 ; Actus apostolorum.Act. 7,41 ; βδελύγματα , χειροποίητα Jesaiae prophetia.Jes. 2,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 2,18 ; ያነብሩ፡ ጣዖተ፡ Danielis prophetia.Dan. 11,31 ; ἀγάλματα Jesaiae prophetia.Jes. 19,3 ; Jesaiae prophetia.Jes. 21,9 ; ἐπιτηδεύματα Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 105,37 ; ድኩም፡ ወጽኑስ፡ ጣዖተ፡ ዝዓለም፡ στοιχεῖα ad Galatas epistola Pauli.Gal. 4,9 ; ጣዖታት፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 22 ; ቤተ፡ ጣዖታት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 12 ; etiam βωμός ( altare idolorumlavel delubrumla): ኀበ፡ ይነብር፡ ጣዖትክሙ፡ (v. ጥዖትክሙ፡ in uno libro a me inspecto) Jesaiae prophetia.Jes. 15,2 ; βωμοί Jesaiae prophetia.Jes. 16,12 ; Jesaiae prophetia.Jes. 17,8 .
ṭaʾot
Cross-references:
a) for መምለኬ፡ ጣዖት videasvid. መምለኪ፡
b) for አምልኮ፡ ጣዖት videasvid. አምልኮ፡
Substantivumsubst.( m. ) stercusla, fimusla(sec. Ludolfi Gregorium: stercus asininumla): ይከይድዎሙ፡ ከመ፡ ድኩዕ፡ ውስተ፡ ገጸ፡ ምድር፡ Jeremiae prophetia.Jer. 8,2 varia lectiovar.; ተግሣጽ፡ ለሕፃን፡ ይከውኖ፡ ሠናየ፡ በከመ፡ ያሤንዮ፡ ድኩዕ፡ ለምድር፡ Mashafa Falasfa.Fal. f. 61. Vocla. Aela.: ድኩዕ፡ ዘ፡ ፋንድያ።
Substantivumsubst.( m. ) stercusla, fimusla(sec. Ludolfi Gregorium: stercus asininumla): ይከይድዎሙ፡ ከመ፡ ድኩዕ፡ ውስተ፡ ገጸ፡ ምድር፡ Jeremiae prophetia.Jer. 8,2 varia lectiovar.; ተግሣጽ፡ ለሕፃን፡ ይከውኖ፡ ሠናየ፡ በከመ፡ ያሤንዮ፡ ድኩዕ፡ ለምድር፡ Mashafa Falasfa.Fal. f. 61. Vocla. Aela.: ድኩዕ፡ ዘ፡ ፋንድያ።
not foundsubst., pluralisPl. ድካማት፡
2)infirmitasla, imbecillitasla, debilitasla: ከመ፡ ያእምር፡ ድካሞ፡ liber Jobi.Job 37,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,26 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 15,43 ; ድካመ፡ ፍጥረቱ፡ ወአእምሮቱ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 170 ; ድካመ፡ ሃይማኖት፡ (i.q. ኑፋቄ፡ ) F.N. 9,1; legis ad Hebraeos epistola.Hebr. 7,18 ; not able to find explanation in abbreviation listDei 1 not able to find explanation in abbreviation listCor. 1,25 ; ἀσθενήματα ad Romanos epistola Pauli.Rom. 15,1 ; debilitatiola, enervatiola: ሑጻጼ፡ ወድካም፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 359.
3)laborla, aerumnala( Mühsalde): ዕሤተ፡ ገድላቲሆሙ፡ ወድካማቲሆሙ፡ F.M. 1,2; fortasse etiam Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 7,26 .
not foundsubst., pluralisPl. ድካማት፡
2)infirmitasla, imbecillitasla, debilitasla: ከመ፡ ያእምር፡ ድካሞ፡ liber Jobi.Job 37,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,26 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 15,43 ; ድካመ፡ ፍጥረቱ፡ ወአእምሮቱ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 170 ; ድካመ፡ ሃይማኖት፡ (i.q. ኑፋቄ፡ ) F.N. 9,1; legis ad Hebraeos epistola.Hebr. 7,18 ; not able to find explanation in abbreviation listDei 1 not able to find explanation in abbreviation listCor. 1,25 ; ἀσθενήματα ad Romanos epistola Pauli.Rom. 15,1 ; debilitatiola, enervatiola: ሑጻጼ፡ ወድካም፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 359.
3)laborla, aerumnala( Mühsalde): ዕሤተ፡ ገድላቲሆሙ፡ ወድካማቲሆሙ፡ F.M. 1,2; fortasse etiam Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 7,26 .
not foundsubst., pluralisPl. ድካማት፡
2)infirmitasla, imbecillitasla, debilitasla: ከመ፡ ያእምር፡ ድካሞ፡ liber Jobi.Job 37,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,26 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 15,43 ; ድካመ፡ ፍጥረቱ፡ ወአእምሮቱ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 170 ; ድካመ፡ ሃይማኖት፡ (i.q. ኑፋቄ፡ ) F.N. 9,1; legis ad Hebraeos epistola.Hebr. 7,18 ; not able to find explanation in abbreviation listDei 1 not able to find explanation in abbreviation listCor. 1,25 ; ἀσθενήματα ad Romanos epistola Pauli.Rom. 15,1 ; debilitatiola, enervatiola: ሑጻጼ፡ ወድካም፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 359.
3)laborla, aerumnala( Mühsalde): ዕሤተ፡ ገድላቲሆሙ፡ ወድካማቲሆሙ፡ F.M. 1,2; fortasse etiam Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 7,26 .
not foundsubst., pluralisPl. ድካማት፡
2)infirmitasla, imbecillitasla, debilitasla: ከመ፡ ያእምር፡ ድካሞ፡ liber Jobi.Job 37,6 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,26 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 15,43 ; ድካመ፡ ፍጥረቱ፡ ወአእምሮቱ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 170 ; ድካመ፡ ሃይማኖት፡ (i.q. ኑፋቄ፡ ) F.N. 9,1; legis ad Hebraeos epistola.Hebr. 7,18 ; not able to find explanation in abbreviation listDei 1 not able to find explanation in abbreviation listCor. 1,25 ; ἀσθενήματα ad Romanos epistola Pauli.Rom. 15,1 ; debilitatiola, enervatiola: ሑጻጼ፡ ወድካም፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 359.
3)laborla, aerumnala( Mühsalde): ዕሤተ፡ ገድላቲሆሙ፡ ወድካማቲሆሙ፡ F.M. 1,2; fortasse etiam Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 7,26 .