Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. አጽባእ፡ et አጽባእት፡ , nec non ጸብኣት፡ , pluralisPl.pluralisPl. አጽባኣት፡ , bellumla: ኮነ፡ ጸብእ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 21,20 ; አመ፡ ጸብአ፡ መኬማስ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 13,22 ; በእንተ፡ ዛቲ፡ ጸብእ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 27,4 ; በጽሐነ፡ ጸብእ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 1,20 ; በጸብእ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,43 ; በውስተ፡ ጸብእ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 23,8 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 11,34 ; ዘይገብር፡ ጸብአ፡ በሰንበት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 50 ; ኢትግበሩ፡ ጸብአ፡ ምስሌሁ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 37 ; Deuteronomium.Deut. 20,12 ; Deuteronomium.Deut. 20,20 ; ንዋየ፡ ጸብእ፡ F.M. 17,6; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 10,4 ; ዐበይተ፡ ጸብኣተ፡ ገበርከ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 22,8 ; አጽባእ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 5,3 ; አጽባእት፡ ብዙኅ፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 27 ; Judith liber apocryphus.Judith 5,18 ; የኀድጉ፡ አጽባኢሆሙ፡ (Laur.: አጽባቲሆሙ፡ ) Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 13,38 ; በእንተ፡ አጽባእት፡ velv. አጽባኣት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 35,8 ; Marci Evangelium.Marc. 13,7 .
a)expeditio bellicala: አተዉ፡ እምጸብእ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,14 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,21 ; ሖሩ፡ ጸብአ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,42 ; Judith liber apocryphus.Judith 1,11 ; ወጽአ፡ ጸብአ፡ Deuteronomium.Deut. 20,1 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 28,1 ; Judicum liber.Jud. 3,10 ; መድምም፡ አንተ፡ በኵሉ፡ ጸብእከ፡ ἐν στρατεύμασι πολέμου Judith liber apocryphus.Judith 11,8 .
d) ብእሴ፡ ጸብእ፡ mileslaSynaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 8 Enc.
Substantivumsubst., plerumque m. , pluralisPl. እክላት፡ (quamquam raro), [ אֹכֶל , أُكْلٌ ] 1) cibusla, escala,
a)hominum, βρώματα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,35 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,10 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 11,34 ; Deuteronomium.Deut. 2,6 ; Deuteronomium.Deut. 2,28 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,23 ; Judith liber apocryphus.Judith 11,12 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 10,3 ; σῖτα ጕርዔ፡ እክለ፡ ይጥዕም፡ liber Jobi.Job 12,11 ; Actus apostolorum.Act. 7,12 ; ἄρτος , ἄρτοι ( panisla) Genesis liber Pentateuchi.Gen. 43,32 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 49,20 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 2,20 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 21,5 ; Ruth liber biblicus.Ruth 1,6 ; ብልዒ፡ እክለኪ፡ Ruth liber biblicus.Ruth 2,14 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 9,7 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 25,3 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,11 ; liber Jobi.Job 6,6 ; liber Jobi.Job 28,5 ; እክል፡ ወማይ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 29,21 ; Jesaiae prophetia.Jes. 3,1 ; Jesaiae prophetia.Jes. 33,16 ; Jesaiae prophetia.Jes. 55,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 58,7 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,17 ; Jeremiae prophetia.Jer. 52,6 ; Hezekielis prophetia.Hez. 12,18 ; Hezekielis prophetia.Hez. 12,19 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 40,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,16 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 1,10 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 2,5 ; Marci Evangelium.Marc. 3,20 ; Marci Evangelium.Marc. 7,2 ; Marci Evangelium.Marc. 7,5 ; Lucae evangelium.Luc. 14,1 ; Lucae evangelium.Luc. 15,17 .
b)bestiarum, pabulumla: χορτάσματα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,25 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,32 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,27 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 43,24 ; Judicum liber.Jud. 19,19 .
2)in specie: frumentumla, frugesla, farla, proventuslaagrorum, σῖτος , አይቴ፡ እክል፡ ወወይን፡ Threni, liber biblicus.Thren. 2,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,25 ; Deuteronomium.Deut. 14,23 ; Deuteronomium.Deut. 15,14 ; Josuae liber.Jos. 5,11 ; Josuae liber.Jos. 5,12 ; Jesaiae prophetia.Jes. 25,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 38,12 ; Actus apostolorum.Act. 7,12 ; γεννήματα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,34 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,4 ; Deuteronomium.Deut. 14,22 ; Deuteronomium.Deut. 26,10 ; Deuteronomium.Deut. 28,4 ; Deuteronomium.Deut. 32,13 ; እክለ፡ ማእረር፡ Jesaiae prophetia.Jes. 29,1 ; Lucae evangelium.Luc. 12,18 ; ἐκφόρια Deuteronomium.Deut. 28,33 ; ኀጣአ፡ እክል፡ inopia frugumlavel caritas annonaelaLeviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,26 ; ኀጢአ፡ እክል፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1 ; እእሪ፡ እክለ፡ συνάξω ἐν τοῖς στάχυσι Ruth liber biblicus.Ruth 2,2 ; እክላት፡ frumentalaAbushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 47 ; passim pro frugum specie, ut κριθή ( hordeumla) Apocalypsis Joannis.Apoc. 6,6 romanae editionisrom.; እክለ፡ ስገም፡ Ruth liber biblicus.Ruth 3,15 ; ዐውደ፡ እክል፡ ἅλων τῶν κριθῶν Ruth liber biblicus.Ruth 3,2 ; πυροί ( triticumla): ሀሎ፡ ውስተ፡ ዐውደ፡ እክል፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 21,20 .
a) ዐውደ፡ እክል፡ ἅλων arealaNumeri, liber Pentateuchi.Num. 18,27 ; Hosea.Hos. 9,1 al. ( videasvid. ዐውድ፡ ).
b) ቀዳሜ፡ እክል፡ πρωτογεννήματα , primitiaelaExodus, liber Pentateuchi.Ex. 23,16 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 34,26 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 2,14 .
nomen agentisn. ag., fem. ዐቃቢት፡ , pluralisPl.m. ዐቃብያን፡ , cumc. ዐቀብት፡ custosla: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,9 ; ዐቃብያን፡ (v. ዐቀብተ፡ ) ቤት፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,3 ; ዐቃቤ፡ ኅለት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 27,4 ; መኑ፡ ይሠይም፡ ዐቃቤ፡ ላዕለ፡ አፉየ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 38,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 140,3 ; አንትሙ፡ ካህናት፡ ዐቃብያነ፡ ቤተ፡ እግዚአብሔር፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 205 ; ካህናት፡ ዐቃብያነ፡ ሕጉ፡ ለእግዚአብሔር፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 207 ; Petrus ዐቃቤ፡ መራኁተ፡ መንግሥተ፡ ሰመያት፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 266 ; ዐቀብት፡ Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 3,14 ; Actus apostolorum.Act. 12,6 ; ሊቀ፡ ዐቀብተ፡ ቤተ፡ ሞቅሕ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 39.
a)In specie
β) ዐቃቤ፡ ሥጋ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 28,2 et ዐቃቤ፡ ርእስ፡ , ut: ሊቃነ፡ ዐቀብተ፡ ርእሱ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 2,21 ; Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 3,4 custos corporisla, satellesla.
γ) ዐቃቤ፡ መንግሥት፡ διάδοχος τοῦ βασιλέως vicarius regisla, procurator regnilaParalipomenon liber II.2 Par. 26,11 .
δ) ዐቃቤ፡ ሙዳየ፡ ምጽዋት፡ custos arcae eleemosynarumlaEzrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 23,4 et ዐቃቢ፡ γαζοφύλαξ thesaurariuslaEzrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 2,10 .
ε) ዐቃቤ፡ ቀምሕ፡ cla. pomorumlavideasvid. sub ቀምሕ፡ ; adde Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,6 .
ζ) ዐቃቤ፡ ነቢብ፡ oratorlaActus apostolorum.Act. 24,1 .
η) ዐቃቤ፡ ነግድ፡ caupolaLucae evangelium.Luc. 10,34 .
θ) ዐቃቤ፡ አልባስ፡ custos vestiariilaRegum liber biblicum IV.4 Reg. 22,14 .
ι) ዐቃቤ፡ አንስት፡ cla. gynaeceilaEsther, liber biblicus.Esth. 2,8 ; Esther, liber biblicus.Esth. 2,14 .
λ) ዐቃቤ፡ ወይን፡ vel ዐጸደ፡ ወይን፡ vinitorlaMarci Evangelium.Marc. 12,1 ; Lucae evangelium.Luc. 13,7 ; Jesaiae prophetia.Jes. 1,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 24,20 ; Jesaiae prophetia.Jes. 61,5 varia lectiovar.; ዐቀብተ፡ ወይን፡ Jeremiae prophetia.Jer. 52,16 ; Joelis prophetia.Joel 1,11 ; ዐቃቢተ፡ ዐጸደ፡ ወይን፡ Canticum Canticorum.Cant. 1,6 ; ዐቀብተ፡ ዐጸደ፡ ወይን፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 26,10 .
μ) ዐቃቤ፡ ገነት፡ hortulanuslaEvangelium Joannis.Joh. 20,15 ; Sx. not able to find explanation in abbreviation listHaml. 25 ( videasvid. ዐውድ፡ ).
d)custodiensla: ብእሲት፡ አርማሚት፡ ወዐቃቢተ፡ ልሳን፡ (linguam compescens) Mashafa Falasfa.Fal. f. 50.
(etiam ጎርን፡ et ጉርን፡ et ጕርና፡ ) Substantivumsubst.[sive obsoletum sive peregrinum, nam aliâs frequentant ዐውድ፡ et ምክያድ፡ ; respondet גֹּרֶן جُرْنٌ ] arealafrumentaria: ጕርነ፡ velv. ጎርነ፡ ኦርና፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 21,15 ; Paralipomenon liber I.1 Par. 21,18 ; Paralipomenon liber I.1 Par. 21,21 ( ጕርና፡ ). Paralipomenon liber I.1 Par. 22,28 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 3,1 ; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ጕርን፡ ዘ፡ ሕርሻ፡ (v. ኅንስራ፡ ); aliudla: ገራሕት፡ ጉርን፡ ብ፡ እርሻ። Substantivumsubst., plerumque m. , pluralisPl. አዕዋድ፡ , pluralisPl.pluralisPl. አዕዋዳት፡ ,
1)circuitusla, ambitusla, circulusla
a)usitatur ad significanda Adv. et not foundPraep.circala, videasvid.infra.
b)linea circumcurrensla: ወዐውዳ፡ ፴ በእመት፡ 2 Paralipomenon libri I et II.Par. 4,2 ; አምጣነ፡ ዐውዳ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,10 .
c)orbisla: ዐውደ፡ ሰማይ፡ γῦρος liber Jobi.Job 22,14 ; lunae Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1.
f)locus circumjacensla: ምኔታት፡ ዘአዕዋደ፡ እለስክንድርያ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 18.
g)res circumdanslavel circumdatala: ዐውደ፡ ዐጸድ፡ ἱστία τῆς αὐλῆς Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 35,12 (cfr. Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 40,6 ); ልብሰ፡ ዐውደ፡ ዐጸድ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 37,7 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 37,16 ; ዐውደ፡ ደብተራ፡ παραρύματα Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 35,10 .
2)areala,
c)arealacircumsepta, fundusla: ይስሐቅ፡ ዐቃቤ፡ አዕዋድ፡ ዘኮነ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 25 Enc. (in Actis hujus diei nominatur ዐቃቤ፡ ገነት፡ ); Chrysostomus Eudoxiae, quum mulierculae pauperi አዕዋዲሃ፡ vi abstulisset, sacris interdixit Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 12 ; ዐውደ፡ ወይን፡ vinealaEncomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 29 Enc.
d) ዐውደ፡ መብልዕ፡ coenaculumlavel refectoriumlain monasterio, Lud. e Cant. Chr.
3)circuluslavel coronalai.e.
a)consessusla: ኢነበርኩ፡ ውስተ፡ ዐውዶሙ፡ ለመስተሳልቃን፡ συνεδρίῳ Jeremiae prophetia.Jer. 15,17 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 25,4 .
b)conciola, in specie consessus judicumla, conventusla, nec non locus ubi habentur i.e. forumla, ( comitiumla, curiala, aulala, praetoriumla): አምንዎሙ፡ ዐውድ፡ ἐπίστευσεν αὐτοῖς ἡ συναγωγή not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,41 ; Josuae liber.Jos. 20,6 ; አዕዋዳት፡ συναγωγαί Matthaei Evangelium.Matth. 23,6 ; Marci Evangelium.Marc. 12,39 ; συνέδριον Matthaei Evangelium.Matth. 5,22 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,59 ; Marci Evangelium.Marc. 14,55 ; አዕዋድ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 10,17 ; κριτήριον not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,49 ; አዕዋዳት፡ Jacobi epistola.Jac. 2,6 Platt; not able to find explanation in abbreviation listM.M. f. 332 ; ሖረ፡ ውስተ፡ ዐውድ፡ εἰς κρίσιν liber Jobi.Job 9,32 ; Deuteronomium.Deut. 25,1 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,33 varia lectiovar.; ነበረ፡ ዐውደ፡ sedit in judiciolavel judexlaDanielis prophetia.Dan. 7,10 ; Danielis prophetia.Dan. 7,26 ; Actus apostolorum.Act. 25,6 ; ነቢሮ፡ ዐውደ፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 2 ; እንዘ፡ ይነብር፡ ውስተ፡ ዐውድ፡ (v. ዐውደ፡ ) ἐπὶ τοῦ βήματος Matthaei Evangelium.Matth. 27,19 ; አምጽእዎ፡ ኀበ፡ ዐውድ፡ ἐπὶ τὸ βῆμα Actus apostolorum.Act. 18,12 ; ንንሥት፡ ዐውደ፡ Actus apostolorum.Act. 19,39 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 315 ; ዐውደ፡ ፍትሕ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 315 ; ዐውደ፡ ምኵናን፡ ዘፍትሕ፡ Jsp. p. 315; ዐውደ፡ ምኵናን፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. p. 102 edidited.Platt; ዐውደ፡ ቅስት፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 204 ; ዐውደ፡ አፒዮ፡ forum not able to find explanation in abbreviation listAppium Act. 28,15 romanae editionisrom.
c)conciliumla, conciliabulumla, ut: conciliabulum Pauli Samosateni, Lud. ex Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 19 Enc. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዐውድ፡ ዘ፡ በ፪ ዙርያ፡ ሸጎ፡ (? ሸሳ፡ ?).
ṣabʾ pluralisPl. ʾaṣbāʾǝt , ṣabʾāt ; armyen, armed forcesen ዝንቱ፡ ንጉሥ፡ ማእምር፡ ወለባዊ፡ በቀዳሚ፡ ዘመኑ፡ ሞአ፡ ጸብአ፡ ዓማፅያን፡ ወአስተራትዓ፡ መንግሥተ፡ ሥጋዌ።Ce roi, savant et intelligent, dans ses premiers temps vainquit la guerre des révoltés et redressa le royaume matérielfr’ (According to in the sentence above the translation of ጸብእ፡ as ‘guerre’ does not seem felicitous; he suggests ‘Heer’ i.e. ‘army’.) ወሶበ፡ ተኀየለት፡ ፀብኡ፡ ወበዝኁ፡ ሠርዊቱ፡ ቦአ፡ ውስቴቱ፡ ትዕቢት፡ Allorchè si fu rafforzato il suo esercito, e si furono accresciuti i suoi soldati, entrò in lui l’orgoglioit 11 l. 4-5 (ed); 21 l. 31-33 (tr.) ; for ዐውደ፡ ጸብእ፡ videasvid. ዐውድ፡ (TraCES)
Cross-references: for መካነ፡ ጸብእ፡ videasvid. መካን፡ (TraCES)
ʿāqqābi
1) እቃ፡ ቤት፡ ዐቃቢ፡ ʾǝqā bet ʿaqqābi keeper of the church treasury ዕቃቤት፡ ዓቃቢ፡ ቄስ፡ ወልደ፡ አረጋይ፡le ʿeqābēt ʿĀqābi, le prêtre Walda Aragāyfr 61 l. 27 (ed.), 74 l. 2 (tr.), videasvid. እቃ፡ ቤት፡ under ቤት፡
2) (Dillmann a) ዐቃቤ፡ ʿaqqābe ዓቃቤ፡ ʿāqqābe Substantivumsubst. st.c. guardian ofen keeper ofen
a) ዓቃቤ፡ መርኆ፡ ʿāqqābe marḫo key-beareren ወዓቃቤ፡ መርኆ፡ ተርቢኖስ፡et le ʿāqābe marḫo, Tarbinosfr 34 l. 10–11 (ed.), 40 l. 7 (tr.), videasvid. መርኆ፡
b) ዓቃቤ፡ ሰዓት፡ ʿāqqābe saʿāt ዓቃቤ፡ ሰዓት፡ ነገደ፡ ክርስቶስ፡Le ʿāqābē saʿāt était Nagada Iyasusfr 29 l. 18 (ed.), 33 l. 16–17 (tr.), videasvid. ሰዓት፡
c) (Dillmann a ε) ዓቃቤ፡ ቀምሕ፡ ʿāqqābe qamḥ keeper of cropsen ወረሰይዋ፡ ለቤተ፡ ክርስቲያን፡ መዝብረ፡ ከመ፡ ልገተ፡ ዓቃቤ፡ ቀምሕ፡They have converted the church into ruins like the hut of yield keeperen 78 § 154 (ed.), 45–46 § 154 (tr.), videasvid. ቀምሕ፡
d) ዓቃቤ፡ ንዋየ፡ ግበር፡ ʿāqqābe nǝwāya gǝbar keeper of the property ወዓቃቤ፡ ንዋየ፡ ግበሪሃ፡ ለገበዝ፡ ጽንዕነ፡ ማርያም፡l’économe des biens de la cathédrale, Ṣeneʿena Māryāmfr 31 l. 13 (ed.), 36 l. 17–18 (tr.), videasvid. ንዋይ፡ , ግብር፡
e) ዓቃቤ፡ አስካሬን፡ ʿāqqābe ʾaskāren treasureren ወሶበ፡ ርእዮ፡ ከመ፡ መፍቀሬ፡ ንዋይ፡ ውእቱ፡ ረሰዮ፡ ዓቃቤ፡ አስካሬን፡ ዘውእቱ፡ ሙዳየ፡ ምጽዋት፡ እንተ፡ ያስተጋብኡ፡ ቦቱ፡ ወርቀ፡ መባእ።lorsqu’il vit qu’il aimait les richesses, il lui avait donné (la charge de) aqābē askārēn, c’est-à- dire de (gardien de) la bourse des aumônes, où l’on réunissait l’or des oblationsfr 70 l. 29–31 (ed.), 81 l. 23–25 (tr.), videasvid. እስክሬን፡
f) ዓቃቤ፡ ገበዝ፡ ʿāqqābe gabaz ‘Il testo dice ዓቃቤ፡ ገበዝ . ገበዝ o ቄስ፡ ገበዝ è il titolo dell’addetto alla custodia dei beni della chiesa che ha anche l’incarico di aprirla a di chiuderla. Da notare che nessun dizionario di gəʼəz né di amarico registra questi due termini in coppia.’ 33 (145) n. 44, videasvid. ገበዝ፡
g) ዐቃቤ፡ ጽንጽንያ፡ ʿaqqābe ṣǝnṣǝnyā , ዓቃቤ፡ ጽንጽንያ፡ ʿāqqābe ṣǝnṣǝnyā , ዐቃቤ፡ ጸንጸን፡ ʿaqqābe ṣanṣan , ዐቃቤ፡ ጸንጸን፡ ʿāqqābe ṣanṣan lit. ‘keeper of the fly-whisk’ a title bestowed to a ruler of ʾƎndartā, also to a ruler of Tigray (Chernetsov, and after him Derat, identifies it with the title videasvid. ዓቃጼን፡ considered to be its later, abbraviated form .) ወበጊዜ፡ በአቱ፡ ውስተ፡ አናቅጺሃ፡ ቆሙ፡ ትግሬ፡ መኰንን፡ ወነብ[ር]እድ፡ ዘአክሱም፡ በየማን፡ ወበፀጋም። እንዘ፡ ይከለክሉ፡ ይኂዞሙ፡ ጨንገረ፡ ዘአውልዕ፡ እስመ፡ ከማሁ፡ ሕጎሙ። ወበእንተዝ፡ ይሰመይ፡ ትግሬ፡ መኰንን፡ ዓቃቤ፡ ጽንጽንያ፡A son entrée aux portes de la ville, le roi avait à sa droite et à sa gauche le gouverneur du Tigré et l’administrateur d’Aksum qui portaient et agitaient, suivant l’usage, des rameaux d’olivier; c’est pour cela que l’on appelle le gouverneur du Tigré ʿAqâbê Ṣenṣenyâfr 49 l. 8–10, 50 l. 1–2 (ed.), p. 49 l. 9–12, 50 l. 1 (tr.); ዘኢይበውእ፡ ዓቃቤ፡ ጸንጸን፡ ወኢከንቲባ፡ ዘአልቦ፡ ግብረ፡ ለባዕድ፡ ዘእንበለ፡ አበ፡ ምኔት፡ ዘመጣዕ፡Que l’ʿaqqābē ṣanṣan n’entre pas, ni le kantibā, à l’exception de l’abbé de Maṭāʿfr 56, 57; ዓቃ፡ ጸንጸን፡ ባራ፡ ጽዮን፡le liqā{sic} ṣanṣan Bārā Ṣeyonfr 57, 58, videasvid. ጽንጽንያ፡
Grébaut
ዐቃቤ፡ ሥራይ፡ ʿaqqābe śǝrāy «médecinfr, pharmacienfr» ― ባለ፡ መድኃኒት፡ Ms. BNFabb217, fol. 51r., videasvid. ሥራይ፡
127
Leslau
ዐቃቤ፡ ሥራይ ʿaqqābe śǝrāy physicianen, whitch doctoren; see 182–3, videasvid. ሥራይ 536a
ዐቃቤ፡ ሰዓት ʿaqqābe saʿāt ‘Times Keeper’ for the emperor’s schedules as well as for the hours of the prayers 66a
ʿada , አድ ʾad , ዕድ ʿǝd ወሶበ፡ በጽሐ፡ ለስብከት፡ ምድረ፡ እገላ፡ እንተ፡ ይብልዋ፡ ዐደ፡ ይምዐያ፡ ʻAs he reached the territory of Ǝggäla for preaching, that they call the ʿAddä Yǝmʿayaʼen 42 (338) l. 12-13 (ed.); 43 (339) l. 14-15 (tr.) (‘It can be conjectured that the root is ʿodä {videasvid. ዖደ፡ }, “to surround”; ʿawd = “area, treshing floor”, {videasvid. ዐውድ፡ }. It is found in Tǝgrǝñña. ʿAddä Yǝmʿaya : Yǝmʿaya is currently a scarcely inhabited hill hamlet, known as Mäʿaya, in Akälä Guzay (Eritrea). In the description of d’Abaddie (Géographie, section 416) though, “Maʿaya is a big village” (quoted by 262 ). Perini’s detailed topography ignores Yǝmʿaya (Magg.), in his list of the villages of Egghelà-Hames (sic), cf. 86 . It is mentioned among the Däqqi Robra (the offspring of Robra), in the district of Ǝggäla Ḥamäs, in 24 43 (339) n. 48 ) ዐውደ፡ ጸብእ፡ ʿawda ṣabʾ battlefielden ወእለ፡ ሞቱሰ፡ በዐውደ፡ ፀብእ፡ ኃያላን፡ ወመስተቃትላን፡ እለ፡ ኢሜጡ፡ ገጾሙ፡ ተኈለቈ፡ ሰለባሆሙ፡ መጠነ፡ ሰመንቱ፡ ምእት፡ ቸብቸቦ።Les têtês coupées comme trophées des hommes vaillants et des guerries qui tombèrent pendant le combat et qui ne tournèrent pas le visage (devant les adversaires) furent comptées au nombre de 800 environfr 53 l. 29-31 (ed.) , 62 l. 32-35 (tr.) , videasvid. ጸብእ፡
Substantivumsubst., plerumque m. , pluralisPl. አዕዋድ፡ , pluralisPl.pluralisPl. አዕዋዳት፡ ,
1)circuitusla, ambitusla, circulusla
a)usitatur ad significanda Adv. et not foundPraep.circala, videasvid.infra.
b)linea circumcurrensla: ወዐውዳ፡ ፴ በእመት፡ 2 Paralipomenon libri I et II.Par. 4,2 ; አምጣነ፡ ዐውዳ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,10 .
c)orbisla: ዐውደ፡ ሰማይ፡ γῦρος liber Jobi.Job 22,14 ; lunae Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1.
f)locus circumjacensla: ምኔታት፡ ዘአዕዋደ፡ እለስክንድርያ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 18.
g)res circumdanslavel circumdatala: ዐውደ፡ ዐጸድ፡ ἱστία τῆς αὐλῆς Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 35,12 (cfr. Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 40,6 ); ልብሰ፡ ዐውደ፡ ዐጸድ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 37,7 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 37,16 ; ዐውደ፡ ደብተራ፡ παραρύματα Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 35,10 .
2)areala,
c)arealacircumsepta, fundusla: ይስሐቅ፡ ዐቃቤ፡ አዕዋድ፡ ዘኮነ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 25 Enc. (in Actis hujus diei nominatur ዐቃቤ፡ ገነት፡ ); Chrysostomus Eudoxiae, quum mulierculae pauperi አዕዋዲሃ፡ vi abstulisset, sacris interdixit Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 12 ; ዐውደ፡ ወይን፡ vinealaEncomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 29 Enc.
d) ዐውደ፡ መብልዕ፡ coenaculumlavel refectoriumlain monasterio, Lud. e Cant. Chr.
3)circuluslavel coronalai.e.
a)consessusla: ኢነበርኩ፡ ውስተ፡ ዐውዶሙ፡ ለመስተሳልቃን፡ συνεδρίῳ Jeremiae prophetia.Jer. 15,17 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 25,4 .
b)conciola, in specie consessus judicumla, conventusla, nec non locus ubi habentur i.e. forumla, ( comitiumla, curiala, aulala, praetoriumla): አምንዎሙ፡ ዐውድ፡ ἐπίστευσεν αὐτοῖς ἡ συναγωγή not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,41 ; Josuae liber.Jos. 20,6 ; አዕዋዳት፡ συναγωγαί Matthaei Evangelium.Matth. 23,6 ; Marci Evangelium.Marc. 12,39 ; συνέδριον Matthaei Evangelium.Matth. 5,22 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,59 ; Marci Evangelium.Marc. 14,55 ; አዕዋድ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 10,17 ; κριτήριον not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,49 ; አዕዋዳት፡ Jacobi epistola.Jac. 2,6 Platt; not able to find explanation in abbreviation listM.M. f. 332 ; ሖረ፡ ውስተ፡ ዐውድ፡ εἰς κρίσιν liber Jobi.Job 9,32 ; Deuteronomium.Deut. 25,1 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,33 varia lectiovar.; ነበረ፡ ዐውደ፡ sedit in judiciolavel judexlaDanielis prophetia.Dan. 7,10 ; Danielis prophetia.Dan. 7,26 ; Actus apostolorum.Act. 25,6 ; ነቢሮ፡ ዐውደ፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 2 ; እንዘ፡ ይነብር፡ ውስተ፡ ዐውድ፡ (v. ዐውደ፡ ) ἐπὶ τοῦ βήματος Matthaei Evangelium.Matth. 27,19 ; አምጽእዎ፡ ኀበ፡ ዐውድ፡ ἐπὶ τὸ βῆμα Actus apostolorum.Act. 18,12 ; ንንሥት፡ ዐውደ፡ Actus apostolorum.Act. 19,39 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 315 ; ዐውደ፡ ፍትሕ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 315 ; ዐውደ፡ ምኵናን፡ ዘፍትሕ፡ Jsp. p. 315; ዐውደ፡ ምኵናን፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. p. 102 edidited.Platt; ዐውደ፡ ቅስት፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 204 ; ዐውደ፡ አፒዮ፡ forum not able to find explanation in abbreviation listAppium Act. 28,15 romanae editionisrom.
c)conciliumla, conciliabulumla, ut: conciliabulum Pauli Samosateni, Lud. ex Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 19 Enc. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዐውድ፡ ዘ፡ በ፪ ዙርያ፡ ሸጎ፡ (? ሸሳ፡ ?).
ዐውደ፡ ጸብእ፡ ʿawda ṣabʾ battlefielden ወእለ፡ ሞቱሰ፡ በዐውደ፡ ፀብእ፡ ኃያላን፡ ወመስተቃትላን፡ እለ፡ ኢሜጡ፡ ገጾሙ፡ ተኈለቈ፡ ሰለባሆሙ፡ መጠነ፡ ሰመንቱ፡ ምእት፡ ቸብቸቦ።Les têtês coupées comme trophées des hommes vaillants et des guerries qui tombèrent pendant le combat et qui ne tournèrent pas le visage (devant les adversaires) furent comptées au nombre de 800 environfr 53 l. 29-31 (ed.) , 62 l. 32-35 (tr.) , videasvid. ጸብእ፡
usurpatur significandis adverbio et praepositioni circala.
1)Vim substantivi integram tenet.
a) ዐውዱ፡ (non ዐውዶ፡ ) ለውእቱ፡ መንበር፡ ፳ወ፬ መናብርት፡ et (circuitus throni i.e.) circa thronum erant Apocalypsis Joannis.Apoc. 4,4 romanae editionisrom.; የሐንጽ፡ ጥቅመ፡ ዐውድኪ፡ (v. ዐውደኪ፡ ) Hezekielis prophetia.Hez. 26,8 .
b)post pronomenpron.relativumrel.vel n. 1001notam Genitivi: ነጽሪ፡ ዘዐውድኪ፡ vide id quod (circuitus tuus i.e.) circa te est Jesaiae prophetia.Jes. 49,18 ; እለ፡ ዐውድክሙ፡ οἱ κύκλῳ ὑμῶν Hezekielis prophetia.Hez. 36,3 ; Hezekielis prophetia.Hez. 36,7 ; አሕዛብ፡ እለ፡ ዐውድነ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 16,16 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,8 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 12,11 ; ኵሉ፡ ዘዐውዱ፡ (v. ዐውዶ፡ ) liber Jobi.Job 1,10 ; ፀሩ፡ እለ፡ ዐውዱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,7 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,4 .
usurpatur significandis adverbio et praepositioni circala.
1)Vim substantivi integram tenet.
a) ዐውዱ፡ (non ዐውዶ፡ ) ለውእቱ፡ መንበር፡ ፳ወ፬ መናብርት፡ et (circuitus throni i.e.) circa thronum erant Apocalypsis Joannis.Apoc. 4,4 romanae editionisrom.; የሐንጽ፡ ጥቅመ፡ ዐውድኪ፡ (v. ዐውደኪ፡ ) Hezekielis prophetia.Hez. 26,8 .
b)post pronomenpron.relativumrel.vel n. 1001notam Genitivi: ነጽሪ፡ ዘዐውድኪ፡ vide id quod (circuitus tuus i.e.) circa te est Jesaiae prophetia.Jes. 49,18 ; እለ፡ ዐውድክሙ፡ οἱ κύκλῳ ὑμῶν Hezekielis prophetia.Hez. 36,3 ; Hezekielis prophetia.Hez. 36,7 ; አሕዛብ፡ እለ፡ ዐውድነ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 16,16 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,8 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 12,11 ; ኵሉ፡ ዘዐውዱ፡ (v. ዐውዶ፡ ) liber Jobi.Job 1,10 ; ፀሩ፡ እለ፡ ዐውዱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,7 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,4 .
Substantivumsubst., locus,
1)per quem prospicitur, fenestrala; nec non prospectusla: Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,41 versio alteravers. alt.; ዐውዶ፡ ምሕዋጽ፡ ( ὑποφαύσεις κύκλῳ ὥστε διακύπτειν ) Hezekielis prophetia.Hez. 41,16 ; F.N. 37.
3)recognitionisla: አንቀጸ፡ ምሕዋጽ፡ ( מִפְקָד ) Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 13,31 versio alteravers. alt.
mǝḥǝwwāṣ , pluralisPl. ምሕዋጻት፡ mǝḥǝwwāṣāt
Grébaut
ምሕዋጽ፡ mǝḥǝwwāṣ , pluralisPl. ምሕዋጻት፡ mǝḥǝwwāṣāt «observatoirefr, lieu d’où l’on regardefr» ― መጐብኛ፡ Ms. BNFabb217, fol. 27v.
58
Leslau
ምሕዋጽ mǝḥǝwwāṣ viewen, observatoryen, place through which one looksen (such as windows), place of visitationen 251b
vocula, semel tantum in Bibliis obvia, scilicet አዒ፡ (v. ነዓ፡ ) ወሑር፡ βάδιζε ἄπελθε Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,19 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዐዒ፡ ብ፡ ስማዕ፡ ; eandem expositionem Ludolfus a suo Gregorio accepit. [Interjectio sicut أَيْ , أَيَا , هَيَا , هَيَّا , عَايْ , al., esse et heusla, age!lasignificare videtur].
radixrad., dubiae significationis. inusitatusinus., sine dubio componendum cum دَرَّ دَرَأَ ذَرَّ زَرَّ quibus significatus radios spargerelainest (amh. ተዘረዘረ፡ i.q. aeth. ተባረጸ፡ Voc. Ae.).
videasvid. subI et II ዐዘረ፡ videasvid. sub ዐዘረ፡
i.q. عَزَقَ fiditlaterram, עִזֵּק terram rastro foditla.
Substantivumsubst., fem. et m. , pluralisPl. ዐዘቃት፡ et ዐዘቅታት፡
1)puteusla, cisternala, Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 16 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 24 ; φρέαρ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,2 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 14,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,19 ; Lucae evangelium.Luc. 14,5 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,12 ; λάκκος Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,24 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 87,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 87,6 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,6 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,18 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,19 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 23,15 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 23,16 ; ዐዘቅት፡ ዘውቅሮ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,11 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 19,25 ; ቤተ፡ ዐዘቅት፡ οἰκία τοῦ λάκκου Jeremiae prophetia.Jer. 44,16 ; πηγή Canticum Canticorum.Cant. 4,12 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,16 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,18 ; ከመ፡ ዐዘቅት፡ ዘኢይንፅፍ፡ ማዩ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 58,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,6 ; ዐዘቅት፡ ንፅፍት፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,17 ; καταράκτης Jeremiae prophetia.Jer. 20,2 sequensseq.; ዐዘቃት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,15 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 11,36 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 24,17 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,1 ; Judith liber apocryphus.Judith 8,31 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 4,21 ; ዐዘቅታት፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 13,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 36,16 varia lectiovar.
2)fovealavel lacusla, ዐዘቅተ፡ (v. ግበ፡ ) ዐናብስት፡ Danielis prophetia.Dan. 6,7 sequensseq.; ዐዘቅተ፡ እሳት፡ λίμνη πυρός Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,20 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,10 .
3)lacunalalacunaris: ዐዘቅታተ፡ ጠፈር፡ χῶραι Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,41 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,42 ; Spiritus S. descendit sicut columba ወእሳት፡ ተደብተረ፡ ውስተ፡ ዐዘቃተ፡ ጠፈራ፡ ለቤተ፡ ክርስቲያን፡ M.M. f. 66. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ዐዘቅት፡ ዘ፡ የተመሐስ፡ ወኸ፡ ; aliudla: ዘ፡ የወሀ፡ ጉድጓድ።
Substantivumsubst., fem. et m. , pluralisPl. ዐዘቃት፡ et ዐዘቅታት፡
1)puteusla, cisternala, Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 16 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 24 ; φρέαρ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,2 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 14,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,19 ; Lucae evangelium.Luc. 14,5 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,12 ; λάκκος Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,24 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 87,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 87,6 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,6 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,18 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,19 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 23,15 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 23,16 ; ዐዘቅት፡ ዘውቅሮ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,11 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 19,25 ; ቤተ፡ ዐዘቅት፡ οἰκία τοῦ λάκκου Jeremiae prophetia.Jer. 44,16 ; πηγή Canticum Canticorum.Cant. 4,12 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,16 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,18 ; ከመ፡ ዐዘቅት፡ ዘኢይንፅፍ፡ ማዩ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 58,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,6 ; ዐዘቅት፡ ንፅፍት፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,17 ; καταράκτης Jeremiae prophetia.Jer. 20,2 sequensseq.; ዐዘቃት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,15 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 11,36 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 24,17 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,1 ; Judith liber apocryphus.Judith 8,31 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 4,21 ; ዐዘቅታት፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 13,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 36,16 varia lectiovar.
2)fovealavel lacusla, ዐዘቅተ፡ (v. ግበ፡ ) ዐናብስት፡ Danielis prophetia.Dan. 6,7 sequensseq.; ዐዘቅተ፡ እሳት፡ λίμνη πυρός Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,20 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,10 .
3)lacunalalacunaris: ዐዘቅታተ፡ ጠፈር፡ χῶραι Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,41 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,42 ; Spiritus S. descendit sicut columba ወእሳት፡ ተደብተረ፡ ውስተ፡ ዐዘቃተ፡ ጠፈራ፡ ለቤተ፡ ክርስቲያን፡ M.M. f. 66. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ዐዘቅት፡ ዘ፡ የተመሐስ፡ ወኸ፡ ; aliudla: ዘ፡ የወሀ፡ ጉድጓድ።
Substantivumsubst., fem. et m. , pluralisPl. ዐዘቃት፡ et ዐዘቅታት፡
1)puteusla, cisternala, Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 16 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 24 ; φρέαρ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,2 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 14,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,19 ; Lucae evangelium.Luc. 14,5 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,12 ; λάκκος Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,24 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 87,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 87,6 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,6 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,18 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,19 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 23,15 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 23,16 ; ዐዘቅት፡ ዘውቅሮ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,11 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 19,25 ; ቤተ፡ ዐዘቅት፡ οἰκία τοῦ λάκκου Jeremiae prophetia.Jer. 44,16 ; πηγή Canticum Canticorum.Cant. 4,12 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,16 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,18 ; ከመ፡ ዐዘቅት፡ ዘኢይንፅፍ፡ ማዩ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 58,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,6 ; ዐዘቅት፡ ንፅፍት፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,17 ; καταράκτης Jeremiae prophetia.Jer. 20,2 sequensseq.; ዐዘቃት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,15 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 11,36 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 24,17 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,1 ; Judith liber apocryphus.Judith 8,31 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 4,21 ; ዐዘቅታት፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 13,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 36,16 varia lectiovar.
2)fovealavel lacusla, ዐዘቅተ፡ (v. ግበ፡ ) ዐናብስት፡ Danielis prophetia.Dan. 6,7 sequensseq.; ዐዘቅተ፡ እሳት፡ λίμνη πυρός Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,20 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,10 .
3)lacunalalacunaris: ዐዘቅታተ፡ ጠፈር፡ χῶραι Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,41 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,42 ; Spiritus S. descendit sicut columba ወእሳት፡ ተደብተረ፡ ውስተ፡ ዐዘቃተ፡ ጠፈራ፡ ለቤተ፡ ክርስቲያን፡ M.M. f. 66. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ዐዘቅት፡ ዘ፡ የተመሐስ፡ ወኸ፡ ; aliudla: ዘ፡ የወሀ፡ ጉድጓድ።
II,1fodiendum curarela: አክረይኩ፡ ሎቱ፡ ምክያደ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,2 ; Lucae evangelium.Luc. 20,9 ; ዐዘቅተ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,33 ; ወደዩ፡ ሥጋሁ፡ ውስተ፡ ገራውህ፡ ዘአበው፡ አክረዩ፡ (sc. sepulcro) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 15. Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ግበብ፡ et አግባብ፡ , pluralisPl.pluralisPl. ግበባት፡ (passim ግባባት፡ scriptum) [ גֹּב גֵּב , ܓܘܰܒܳܐ , جُبٌّ جُوّٰةٌ جَوْبَةٌ ] n. 1168
1)foveala, scrobsla, βόθυνος Matthaei Evangelium.Matth. 12,11 ; Matthaei Evangelium.Matth. 15,14 ; βόθρος ግብ፡ ዕሙቅ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 22,14 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 10,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,16 ; ዘከረየ፡ ግበ፡ ለቢጹ፡ ለሊሁ፡ ይወድቅ፡ ውስቴቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,26 ; Zachariae prophetia.Zach. 3,9 ; አግባብ፡ velv. ግበብ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 13,6 ; διορύγματα Jeremiae prophetia.Jer. 2,34 ; ይድፍኑ፡ ግባባተ፡ (sic) Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 358 ; ግበባት፡ ወሥጥቀታት፡ ዘሀሎ፡ በምድር፡ . p. 49 not able to find explanation in abbreviation list9 Nr. 26.
a)cisternala, puteusla: φρέαρ Jeremiae prophetia.Jer. 48,9 ; λάκκος , እምግብ፡ ታሕቲት፡ Threni, liber biblicus.Thren. 3,54 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,16 ; አሐዱ፡ እምእላንቱ፡ ግብ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,20 ; ወቀረ፡ ውስተ፡ ኰኵሕ፡ ግበበ፡ (v. አግባበ፡ ) ብዙኃነ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 26,10 .
b) ግበ፡ (v. ዐዘቅተ፡ ) ዐናብስት፡ Danielis prophetia.Dan. 6,7 sequensseq.
2)foramenla, cavernala, specusla, speluncala: ግበበ፡ ምድር፡ ὀπαί ad Hebraeos epistola.Hebr. 11,38 ; ግበበ፡ ኰኵሕ፡ Obadiae prophetia.Ob. 3 ; τρώγλη , እለ፡ አብያቲሆሙ፡ ውስተ፡ ግበበ፡ ኰኵሕ፡ liber Jobi.Job 30,6 ; ግበበ፡ ምድር፡ Jesaiae prophetia.Jes. 2,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 2,19 ; Jesaiae prophetia.Jes. 7,19 ; ግበባት፡ not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 2 ; ግበ፡ አርዌ፡ ምድር፡ Jesaiae prophetia.Jes. 11,8 ; σπήλαιον ὑαίνης Jeremiae prophetia.Jer. 12,9 ; እምግበቢሃ፡ ( ለምድር፡ ) ἐν τῶν σκοπιῶν αὐτῆς Jesaiae prophetia.Jes. 41,9 .
b)latibulumlavel lustrumlaferarum: ግበበ፡ አራዊት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,11 ; ቦኡ፡ ውስተ፡ ግበቢሆሙ፡ ἐν κοίταις αὐτῶν liber Jobi.Job 38,40 ; δρυμός Amosi prophetia.Am. 3,4 ; μάνδρα Jeremiae prophetia.Jer. 4,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,31 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,23 ; ግበበ፡ ዐናብስት፡ Canticum Canticorum.Cant. 4,8 .
c)sepulchrumla: እምነ፡ ግብ፡ ፀአቱ፡ exitus ejus e caverna scilicetsc.sepulchri, Lud. ex Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 19 Enc. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ግብ፡ ዘ፡ ጕድጓድ።
(nonnumquam, ut in Liturgiarum ed. rom., ሒወት፡ ), m. et fem.
1)vitala: ይኄይስ፡ መዊት፡ እመራር፡ ሕይወት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,17 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 5,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,5 ; ዓመተ፡ ሕይወት፡ ἔτη ζωῆς Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,16 ; በኵሉ፡ መዋዕለ፡ ሕይወትከ፡ Deuteronomium.Deut. 4,9 ; Deuteronomium.Deut. 6,2 ; vitae spatium Genesis liber Pentateuchi.Gen. 23,1 ; ነፍሰ፡ ሕይወት፡ ψυχὴ ζῶσα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,15 ; መንፈሰ፡ ሕይወት፡ πνεῦμα ζωῆς Hezekielis prophetia.Hez. 35,5 ; በሕይወትከ፡ quamdiu vivislaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 17,28 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 40,28 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 3,12 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 24 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 25 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 145,1 ; ሕይወት፡ እንተ፡ አልባቲ፡ ሞተ፡ immortalitaslaEzrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 5,13 ; ሕይወት፡ ዘለዓለም፡ ζωὴ αἰώνιος Epistola Joannis I.1 Joh. 5,11 ; ἀφθαρσία ad Romanos epistola Pauli.Rom. 2,6 ; ዕፀ፡ ሕይወት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,9 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,18 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 22,2 ; ማየ፡ ሕይወት፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 22,1 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 17,4 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,11 ; መጽሐፈ፡ ሕይወት፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 3,5 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,8 ; Mavâs. 22; ሕገ፡ ሕይወት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,5 ; ኅብስተ፡ ሕይወት፡ Evangelium Joannis.Joh. 6,35 ; ዝቃል፡ መንፈስ፡ ውእቱ፡ ወሕይወት፡ ውእቱ፡ 6,63. Formula jurandi: ሕይወተ፡ ፈርዖን፡ ከመ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,16 . ( ማየ፡ ሕይወት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 24 ex Hebraismo est aqua fluensla).
2)victusla, vitae ratiolaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 27,39 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 27,25 ; ሕቱ፡ ሕይወቶ፡ ወዘከመ፡ እፎ፡ ውእቱ፡ ግዕዙ፡ ወልማዱ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 10 ; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 14 ; ሐይወ፡ ምስሌሁ፡ ( ለኢየሱስ፡ ) ሕይወተ፡ ጽብብተ፡ ወወሀበ፡ ነፍሶ፡ ህየንተ፡ ፈቃዱ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 3 ; quae ad vivendum sunt necessariala, ut: vidua Evangelii, quaela አብአት፡ ፪ጸራይቀ፡ , አብአት፡ ኵሎ፡ ሕይወታ፡ F.N. 16.
3)sanatiola, medelala; sanitasla, n. 128valetudo bonalaEzrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 7,28 ; ἴασις Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,2 ; ἴαμα Jesaiae prophetia.Jes. 26,19 ; θεραπεία ለሕይወተ፡ አሕዛብ፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 22,2 ; ὑγίεια Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 7,10 ; ትምህርተ፡ ሕይወት፡ διδασκαλία ὑγιαίνουσα ad Timotheum epistola I.1 Tim. 1,10 .
4)salusla, salvatiola(tam terrestris quam aeterna et spiritualis): ለሕይወትኪ፡ መጻእኪ፡ ἥκεις εἰς σωτηρίαν Judith liber apocryphus.Judith 11,3 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 11,13 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 14,45 ; Judicum liber.Jud. 15,18 ; Lucae evangelium.Luc. 19,9 ; ዐዘቅተ፡ ሕይወት፡ πηγαὶ τοῦ σωτηρίου Jesaiae prophetia.Jes. 12,3 ; Jesaiae prophetia.Jes. 56,1 ; σωτηρία ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,11 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 2,3 .
5)resurrectiola: ዛቲ፡ ይእቲ፡ ቀዳሚት፡ ሕይወት፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,5 (20,6 ትንሣኤ፡ ); ሕይወተ፡ ምውታን፡ (Platt ሕይወት፡ እምውታን፡ ) Actus apostolorum.Act. 17,32 .
ḥǝywat , ሒወት፡ ḥiwat , pluralisPl. ሕይወታት ḥǝywatāt
ሕይወታት ḥǝywatāt pluralisPl. አነአ፡ ወሀብክዎአ፡ ኵሎአ፡ እምሕይወታትአ፡Io gli ho dato tutto, più di ogni altra creaturait 69 § 174 (ed.), 44 § 174 (tr.) (‘«di ogni altra creatura»: testo ʾemḥeywatātʾe ; il plurale di ḥeywat «vita» non è attestato; il siginficato del passo è oscuro.’ 44 n. 142)
Grébaut
ሕይወት፡ ḥǝywat , pluralisPl. ሕይወታት፡ ḥǝywatāt «viefr, âgefr» ― ድኅነነት፡ , ዕድሜ፡ Ms. BNFabb217, fol. 29r.
62
Leslau
ሕይወት ḥǝywat , ሒወት ḥiwat lifeen, lifetimeen, healingen, good healthen, salvationen, restorationen, stateen, situationen
used in oaths, e.g. ሕይወተ፡ ፈርዖን፡ ከመ ḥǝywata faraʿon kama by the life of Pharaohen 252b
Cross-references: for ነፍሰ፡ ሕይወት፡ videasvid. ነፍስ፡ (Leslau)
II,1
1)finderela, diffinderela, discinderela, facere utlaaliquid rimas agatlavel dirumpaturla, saxa Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,18 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 104,39 ; ( Jeremiae prophetia.Jer. 29,17 varia lectiovar.); homines: እስመ፡ ይመትሮሙ፡ ወያነቅዖሙ፡ ῥήξει αὐτούς Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 4,19 ; ተአዘዘ፡ ያንቅዕከ፡ እማእከልከ፡ σχίσει σε μέσον Dan. apocr. 1,55; ventrem gravidarum: አንቅዕዎን፡ ለፅኑሳት፡ Amosi prophetia.Am. 1,13 ; Hosea.Hos. 13,16 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 8,12 ; murum: ዐውሎ፡ ኀያል፡ ያነቅዓ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 13,11 ; አንቃዕክምዎ፡ ለዘኢይትሌለይ፡ ከፈልክምዎ፡ ለዘኢይትከፈል፡ M.M. f. 49.
a)excludere pulloslaovis, cumc.Acc.ovi: አንቆቅሆ፡ አርዌ፡ ምድር፡ ያነቅዑ፡ (v. አንቍኀ፡ q.v.) Jesaiae prophetia.Jes. 59,5 .
b)aperirela, recluderela(corda ad audiendum): አንቅዑ፡ ልበክሙ፡ not able to find explanation in abbreviation listLit. Jac.
2)
a)facere ut prorumpatla, scaturiatla, profluatla: ኣነቅዕ፡ አፍላገ፡ ውስተ፡ አድባር፡ Jesaiae prophetia.Jes. 41,18 ; ውእቱ፡ ያነቅዕ፡ ቃለ፡ ጥበቢሁ፡ ላዕሌሁ፡ ( ἀνομβρεῖν ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 39,6 ; ( ኢያሱ፡ ) ዘአንቅዓ፡ ለጥበብ፡ እምልቡ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,28 .
b)emitterela, profunderelae se, de fonte: ዐዘቅተ፡ ምድር፡ አንቅዑ፡ ማያተ፡ ብዙኃ፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 47 ; ዐይን፡ ዘታነቅዕ፡ ነፍጠ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 273.
Substantivumsubst.fovealain qua aqua restagnat, palusla: ዐዘቅተ፡ ናጥራን፡ ዘውእቱ፡ ኀምቦ፡ (paulo antea: ዐዘቅተ፡ ናጥራን፡ ዘዐምዐም፡ ) fons nitri in illa paludelaSx. Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtTeq. 13. (Caeterum junctura sonorum ምቦ፡ amharicae magis quam aethiopicae linguae propria est).
Substantivumsubst.fovealain qua aqua restagnat, palusla: ዐዘቅተ፡ ናጥራን፡ ዘውእቱ፡ ኀምቦ፡ (paulo antea: ዐዘቅተ፡ ናጥራን፡ ዘዐምዐም፡ ) fons nitri in illa paludelaSx. Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtTeq. 13. (Caeterum junctura sonorum ምቦ፡ amharicae magis quam aethiopicae linguae propria est).
Substantivumsubst., fem. et m. , pluralisPl. ዐዘቃት፡ et ዐዘቅታት፡
1)puteusla, cisternala, Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 16 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 24 ; φρέαρ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,2 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 14,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,19 ; Lucae evangelium.Luc. 14,5 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,12 ; λάκκος Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,24 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 87,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 87,6 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,6 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,18 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,19 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 23,15 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 23,16 ; ዐዘቅት፡ ዘውቅሮ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,11 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 19,25 ; ቤተ፡ ዐዘቅት፡ οἰκία τοῦ λάκκου Jeremiae prophetia.Jer. 44,16 ; πηγή Canticum Canticorum.Cant. 4,12 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,16 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,18 ; ከመ፡ ዐዘቅት፡ ዘኢይንፅፍ፡ ማዩ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 58,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,6 ; ዐዘቅት፡ ንፅፍት፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,17 ; καταράκτης Jeremiae prophetia.Jer. 20,2 sequensseq.; ዐዘቃት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,15 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 11,36 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 24,17 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,1 ; Judith liber apocryphus.Judith 8,31 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 4,21 ; ዐዘቅታት፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 13,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 36,16 varia lectiovar.
2)fovealavel lacusla, ዐዘቅተ፡ (v. ግበ፡ ) ዐናብስት፡ Danielis prophetia.Dan. 6,7 sequensseq.; ዐዘቅተ፡ እሳት፡ λίμνη πυρός Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,20 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,10 .
3)lacunalalacunaris: ዐዘቅታተ፡ ጠፈር፡ χῶραι Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,41 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,42 ; Spiritus S. descendit sicut columba ወእሳት፡ ተደብተረ፡ ውስተ፡ ዐዘቃተ፡ ጠፈራ፡ ለቤተ፡ ክርስቲያን፡ M.M. f. 66. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ዐዘቅት፡ ዘ፡ የተመሐስ፡ ወኸ፡ ; aliudla: ዘ፡ የወሀ፡ ጉድጓድ።
Substantivumsubst., m. et fem. [ אֵשׁ , אֶשָּׁא אֶשְׁתָּא , ܐܶܫܳܬܳܐ ] ignisla: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 22,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 22,7 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 21,28 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,23 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 20,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 38,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 57,8 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,25 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,69 ; Jesaiae prophetia.Jes. 26,11 ; Jesaiae prophetia.Jes. 33,14 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 16,6 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,5 ; እሳት፡ በላዒ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,30 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 36 ; liber Jobi.Job 15,34 ; በልዐቶ፡ እሳት፡ liber Jobi.Job 22,20 ; እሳት፡ ዘይነድድ፡ liber Jobi.Job 31,12 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 1 እሳት፡ እንተ፡ ትነድድ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,30 ; ለእሳት፡ ይቀድም፡ ይጠይስ፡ ተነ፡ ጢሱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,24 ; በአምጣነ፡ ዕፁ፡ ለእሳት፡ የዐቢ፡ ነዱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,10 ; ያነድዳ፡ ለእሳት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,11 ; ዘኢይጠፍእ፡ እሳት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,23 ; Jesaiae prophetia.Jes. 66,24 ; Matthaei Evangelium.Matth. 3,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 3,12 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,19 ; Lucae evangelium.Luc. 12,49 ; Lucae evangelium.Luc. 22,55 ; ነደ፡ እሳት፡ ad Hebraeos epistola.Hebr. 1,7 ; እሳት፡ ንስቲት፡ ጥቀ፡ Jacobi epistola.Jac. 3,5 ; እሳት፡ እሳት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 14,22 ; ignis Dei, a coelo delabens, Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,24 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 9,23 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 10,2 ; liber Jobi.Job 1,16 ; Lucae evangelium.Luc. 9,54 ; ignis irae not able to find explanation in abbreviation listDei Deut. 4,24 ; Deuteronomium.Deut. 32,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 66,16 ; ገሃነም፡ እሳት፡ Matthaei Evangelium.Matth. 5,22 ; Matthaei Evangelium.Matth. 18,9 ; Marc.9,47; ዐዘቅተ፡ እሳት፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,10 ; እሳት፡ ዘለዓለም፡ Matthaei Evangelium.Matth. 18,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 25,41 ; እሳት፡ መለኮት፡ Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 170,1 .
b)ignislai.e. incendiumla: ፈቀዱ፡ ያድኅጎኑ፡ አማልክቲሆሙ፡ እምእከለ፡ እሳት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 12.
c)de ignis cultu divino (Persarum) videasvid.not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 32 ; እምውእቱ፡ ጊዜ፡ ሰገዱ፡ ሰብአ፡ ሰገል፡ ለእሳት፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 33.
ʾǝsāt
Cross-references: for መዋግደ፡ እሳት፡ videasvid. ሞገድ፡
Substantivumsubst.
1)opus excisumlavel excavatumla, opus lapicidaela: ዐዘቅተ፡ ውቅሮ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 19,25 ; Deuteronomium.Deut. 6,11 ; ቤት፡ ዘውቅሮ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 13,15 ; ርእስ፡ ዘውቅሮ፡ Deuteronomium.Deut. 3,27 ; እብነ፡ ውቅሮ፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 22,6 ; Jeremiae prophetia.Jer. 38,39 ; Judith liber apocryphus.Judith 1,2 .
2)in specie lapides caesila, ንሕንጽ፡ ውቅሮ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 9,10 varia lectiovar.; አረፍት፡ ዘኢኮነ፡ በውቅሮ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 6,33 ; ወዐውዱ፡ ፫ ጾታ፡ ዘኢኮነ፡ ውቅሮ፡ ወ ፬ ጾታ፡ በውቅሮ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,49 ; ማእዳት፡ ዘእብን፡ ውቅሮ፡ (sic) Hezekielis prophetia.Hez. 40,42 ; Hezekielis prophetia.Hez. 40,43 .
not foundsubst., m. et fem.
1)judiciumla, damnatiola, condemnatiola: ደይነ፡ ንነሥእ፡ ለርእስነ፡ κρίσιν ἑλώμεθα ἑαυτοῖς liber Jobi.Job 34,4 ; plerumque de judicio Dei, quo homines judicat vel condemnat: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,6 ; ኢትግበር፡ ዘንተ፡ ደይነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,25 ; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 6 ; Jacobi epistola.Jac. 2,13 ; እንተ፡ ተዐቢ፡ ደይን፡ Jacobi epistola.Jac. 3,1 ; Jacobi epistola.Jac. 5,12 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,24 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 17,1 ; Judae epistola.Judae 6 ; Judae epistola.Judae 7 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,3 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 9,27 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 5,12 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 3,8 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 11,29 ; ሄኖክ፡ ይጽሕፍ፡ ደይነ፡ ወኵነኔ፡ ዓለም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 4 ; ቀደመ፡ ገቢረ፡ ደይን፡ ወኵነኔሁ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 6,45 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,43 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,70 ; ደይን፡ እምድኅረ፡ ሞት፡ ይመጽእ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,37 ; ትንሣኤ፡ ዘለደይን፡ Evangelium Joannis.Joh. 5,29 ; ትንሣኤ፡ ደይን፡ ( oppositum, -o, -nituropp. ትንሣኤ፡ ሕይወት፡ ) Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 20 ; ዕለተ፡ ደይን፡ Judith liber apocryphus.Judith 16,17 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 4 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,15 ; Matthaei Evangelium.Matth. 11,22 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 3,7 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 120, al.
Substantivumsubst., fem. et m. , pluralisPl. ዐዘቃት፡ et ዐዘቅታት፡
1)puteusla, cisternala, Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 16 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 24 ; φρέαρ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,2 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 14,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,19 ; Lucae evangelium.Luc. 14,5 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,12 ; λάκκος Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,24 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 87,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 87,6 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,6 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,18 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,19 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 23,15 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 23,16 ; ዐዘቅት፡ ዘውቅሮ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,11 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 19,25 ; ቤተ፡ ዐዘቅት፡ οἰκία τοῦ λάκκου Jeremiae prophetia.Jer. 44,16 ; πηγή Canticum Canticorum.Cant. 4,12 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,16 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,18 ; ከመ፡ ዐዘቅት፡ ዘኢይንፅፍ፡ ማዩ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 58,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,6 ; ዐዘቅት፡ ንፅፍት፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,17 ; καταράκτης Jeremiae prophetia.Jer. 20,2 sequensseq.; ዐዘቃት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,15 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 11,36 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 24,17 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,1 ; Judith liber apocryphus.Judith 8,31 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 4,21 ; ዐዘቅታት፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 13,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 36,16 varia lectiovar.
2)fovealavel lacusla, ዐዘቅተ፡ (v. ግበ፡ ) ዐናብስት፡ Danielis prophetia.Dan. 6,7 sequensseq.; ዐዘቅተ፡ እሳት፡ λίμνη πυρός Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,20 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,10 .
3)lacunalalacunaris: ዐዘቅታተ፡ ጠፈር፡ χῶραι Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,41 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,42 ; Spiritus S. descendit sicut columba ወእሳት፡ ተደብተረ፡ ውስተ፡ ዐዘቃተ፡ ጠፈራ፡ ለቤተ፡ ክርስቲያን፡ M.M. f. 66. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ዐዘቅት፡ ዘ፡ የተመሐስ፡ ወኸ፡ ; aliudla: ዘ፡ የወሀ፡ ጉድጓድ።
Substantivumsubst., fem. et m. , pluralisPl. ዐዘቃት፡ et ዐዘቅታት፡
1)puteusla, cisternala, Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 16 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 24 ; φρέαρ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,2 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 14,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,19 ; Lucae evangelium.Luc. 14,5 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,12 ; λάκκος Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,24 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 87,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 87,6 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,6 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,18 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,19 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 23,15 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 23,16 ; ዐዘቅት፡ ዘውቅሮ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,11 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 19,25 ; ቤተ፡ ዐዘቅት፡ οἰκία τοῦ λάκκου Jeremiae prophetia.Jer. 44,16 ; πηγή Canticum Canticorum.Cant. 4,12 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,16 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,18 ; ከመ፡ ዐዘቅት፡ ዘኢይንፅፍ፡ ማዩ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 58,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,6 ; ዐዘቅት፡ ንፅፍት፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,17 ; καταράκτης Jeremiae prophetia.Jer. 20,2 sequensseq.; ዐዘቃት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,15 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 11,36 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 24,17 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,1 ; Judith liber apocryphus.Judith 8,31 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 4,21 ; ዐዘቅታት፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 13,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 36,16 varia lectiovar.
2)fovealavel lacusla, ዐዘቅተ፡ (v. ግበ፡ ) ዐናብስት፡ Danielis prophetia.Dan. 6,7 sequensseq.; ዐዘቅተ፡ እሳት፡ λίμνη πυρός Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,20 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,10 .
3)lacunalalacunaris: ዐዘቅታተ፡ ጠፈር፡ χῶραι Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,41 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,42 ; Spiritus S. descendit sicut columba ወእሳት፡ ተደብተረ፡ ውስተ፡ ዐዘቃተ፡ ጠፈራ፡ ለቤተ፡ ክርስቲያን፡ M.M. f. 66. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ዐዘቅት፡ ዘ፡ የተመሐስ፡ ወኸ፡ ; aliudla: ዘ፡ የወሀ፡ ጉድጓድ።
Substantivumsubst., fem. et m. , pluralisPl. ዐዘቃት፡ et ዐዘቅታት፡
1)puteusla, cisternala, Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 16 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 24 ; φρέαρ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,2 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 14,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,19 ; Lucae evangelium.Luc. 14,5 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,12 ; λάκκος Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,24 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 87,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 87,6 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,6 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,18 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,19 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 23,15 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 23,16 ; ዐዘቅት፡ ዘውቅሮ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,11 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 19,25 ; ቤተ፡ ዐዘቅት፡ οἰκία τοῦ λάκκου Jeremiae prophetia.Jer. 44,16 ; πηγή Canticum Canticorum.Cant. 4,12 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,16 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,18 ; ከመ፡ ዐዘቅት፡ ዘኢይንፅፍ፡ ማዩ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 58,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,6 ; ዐዘቅት፡ ንፅፍት፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,17 ; καταράκτης Jeremiae prophetia.Jer. 20,2 sequensseq.; ዐዘቃት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,15 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 11,36 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 24,17 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,1 ; Judith liber apocryphus.Judith 8,31 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 4,21 ; ዐዘቅታት፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 13,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 36,16 varia lectiovar.
2)fovealavel lacusla, ዐዘቅተ፡ (v. ግበ፡ ) ዐናብስት፡ Danielis prophetia.Dan. 6,7 sequensseq.; ዐዘቅተ፡ እሳት፡ λίμνη πυρός Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,20 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,10 .
3)lacunalalacunaris: ዐዘቅታተ፡ ጠፈር፡ χῶραι Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,41 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 7,42 ; Spiritus S. descendit sicut columba ወእሳት፡ ተደብተረ፡ ውስተ፡ ዐዘቃተ፡ ጠፈራ፡ ለቤተ፡ ክርስቲያን፡ M.M. f. 66. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ዐዘቅት፡ ዘ፡ የተመሐስ፡ ወኸ፡ ; aliudla: ዘ፡ የወሀ፡ ጉድጓድ።