Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ትንቢታት፡ , etiam ትንብያት፡ prophetiala, vaticiniumla, prophetae liberla: ነበበ፡ በትንቢት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 8 ; መንፈሰ፡ ትንቢት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 31 ; ወይነግሩ፡ በትንቢቶሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 44,3 ; ሶበ፡ ሰምዑ፡ ዘንተ፡ ትንቢተ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 15,8 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 1,6 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 6,5 ; Matthaei Evangelium.Matth. 13,14 ; በእንተ፡ እላ፡ ራእያት፡ ወትንቢታት፡ Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 11,41 ; እንዘ፡ ታነቡ፡ ወትጼልዩ፡ እምነ፡ መዝሙራት፡ ወትንቢታት፡ ወኦሪት፡ F.N. 19; Deus ፈጸመ፡ ትንብያተ፡ Lud. e Ssal. Req.
vel ፈፀመ፡ I,2[quod cum פצם فصم componere (Ges. thes. p. 1119) et abrumperelai.e. finirelainterpretari solent, at significatus primus in referciendolaet implendolafuisse videtur, collatio, -is vel collectivum, -ecoll. فعم ( فرم ) et ፈፀመ፡ Stirpem I,1scilicetsc. ፈጽመ፡ Marci Evangelium.Marc. 4,29 et ይፈጽም፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 5,3 exhibet quidem Platt in sua Novum TestamentumN.T.editione, at lectiones pravae videntur]
1)implerela, replerela, cumc.Acc.rei: ፈጸመ፡ ሎሙ፡ ሙሴ፡ እደዊሆሙ፡ ἐπλήρωσε Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,15 ; τελειοῦν Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 29,9 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 29,29 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 29,35 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 16,32 ; መኑ፡ ዘያጠብዕ፡ ይፈጽም፡ እደዊሁ፡ πληρῶσαι Paralipomenon liber I.1 Par. 29,5 ; ፈጽሙ፡ መስፈርተ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 23,32 ; cumc.duplexdupl.Acc.: ዘንተ፡ ( ግበ፡ ) ፈጸመ፡ ቅቱላነ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 48,9 .
c)omisso Acc.: plenumlamodumlaassequila, ut: እስከ፡ ይፌጽም፡ በዕድሜሁ፡ „donec ad plenam aetatem perveniret“ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 4.
3)consummarela, finirela, absolverela, adlafinemlaperducerela( vollendende): ብዙኀ፡ ንነግር፡ ወኢንክል፡ ፈጽሞቶ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,27 ; እደዊሁ፡ ይፌጽማሁ፡ Zachariae prophetia.Zach. 4,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,30 ; pensum Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 5,14 ; ፈጸመት፡ ዘንተ፡ ኵሎ፡ ነገረ፡ Judith liber apocryphus.Judith 10,1 ; Deuteronomium.Deut. 31,24 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 13,53 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,1 ; Lucae evangelium.Luc. 12,50 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,54 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,36 ; Actus apostolorum.Act. 20,24 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 4,7 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 11,7 ; Sx. Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtTeq. 28 Enc. , al. crebro; tempus, dies al.: ወፈጺማ፡ እላንተ፡ መዋዕለ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,27 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,28 ; ፈጺሞሙ፡ መዋዕሊሆሙ፡ liber Jobi.Job 21,13 ; liber Jobi.Job 36,11 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 5,9 .
b)adlaperfectionemladucerela, perfectumlaredderelaaliquid: ዘብዙኀ፡ እከየ፡ ይገብር፡ ይፌጽም፡ እከየ፡ τελεσιουργεῖ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 19,7 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,2 .
vel ፈፀመ፡ I,2[quod cum פצם فصم componere (Ges. thes. p. 1119) et abrumperelai.e. finirelainterpretari solent, at significatus primus in referciendolaet implendolafuisse videtur, collatio, -is vel collectivum, -ecoll. فعم ( فرم ) et ፈፀመ፡ Stirpem I,1scilicetsc. ፈጽመ፡ Marci Evangelium.Marc. 4,29 et ይፈጽም፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 5,3 exhibet quidem Platt in sua Novum TestamentumN.T.editione, at lectiones pravae videntur]
1)implerela, replerela, cumc.Acc.rei: ፈጸመ፡ ሎሙ፡ ሙሴ፡ እደዊሆሙ፡ ἐπλήρωσε Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,15 ; τελειοῦν Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 29,9 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 29,29 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 29,35 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 16,32 ; መኑ፡ ዘያጠብዕ፡ ይፈጽም፡ እደዊሁ፡ πληρῶσαι Paralipomenon liber I.1 Par. 29,5 ; ፈጽሙ፡ መስፈርተ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 23,32 ; cumc.duplexdupl.Acc.: ዘንተ፡ ( ግበ፡ ) ፈጸመ፡ ቅቱላነ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 48,9 .
c)omisso Acc.: plenumlamodumlaassequila, ut: እስከ፡ ይፌጽም፡ በዕድሜሁ፡ „donec ad plenam aetatem perveniret“ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 4.
3)consummarela, finirela, absolverela, adlafinemlaperducerela( vollendende): ብዙኀ፡ ንነግር፡ ወኢንክል፡ ፈጽሞቶ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,27 ; እደዊሁ፡ ይፌጽማሁ፡ Zachariae prophetia.Zach. 4,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,30 ; pensum Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 5,14 ; ፈጸመት፡ ዘንተ፡ ኵሎ፡ ነገረ፡ Judith liber apocryphus.Judith 10,1 ; Deuteronomium.Deut. 31,24 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 13,53 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,1 ; Lucae evangelium.Luc. 12,50 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,54 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,36 ; Actus apostolorum.Act. 20,24 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 4,7 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 11,7 ; Sx. Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtTeq. 28 Enc. , al. crebro; tempus, dies al.: ወፈጺማ፡ እላንተ፡ መዋዕለ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,27 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,28 ; ፈጺሞሙ፡ መዋዕሊሆሙ፡ liber Jobi.Job 21,13 ; liber Jobi.Job 36,11 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 5,9 .
b)adlaperfectionemladucerela, perfectumlaredderelaaliquid: ዘብዙኀ፡ እከየ፡ ይገብር፡ ይፌጽም፡ እከየ፡ τελεσιουργεῖ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 19,7 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,2 .
I,2[vid. ጸለወ፡ ] (Imperf. ይጸሊ፡ quod passim occurrit, ut not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 161 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,36 Platt, reprobandum est) precarilaad Deum, preces facerela, orarela: Matthaei Evangelium.Matth. 6,5 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,36 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,39 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,41 ; Marci Evangelium.Marc. 1,35 ; Lucae evangelium.Luc. 18,11 ; Judae epistola.Judae 20 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,27 ; ፈጸመ፡ ጸልዮ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 12 ; infinitivus verbalisInfin. verb. ጸሊዮ፡ Rel. Bar.; n. 1263cumc. ኀበ፡ numinis liber Jobi.Job 33,26 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,19 ; Jesaiae prophetia.Jes. 44,17 ; Jeremiae prophetia.Jer. 39,16 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 11,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 1,11 ; Danielis prophetia.Dan. 9,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 31,7 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 11,13 ; cumc. ቅድመ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 39,5 ; cumc. በእንተ፡ prolaaliquo ( intercederela) Jeremiae prophetia.Jer. 7,16 ; ይጼሊ፡ በእንቲአክሙ፡ liber Jobi.Job 42,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 37,4 ; ጸልዩ፡ በእንተ፡ ሕይወቱ፡ Baruchi liber apocryphus.Bar. 1,11 ; ጸልዩ፡ በእንቲአነ፡ Mavâs 60; vel cumc. ለ፡ pers.: Jeremiae prophetia.Jer. 11,14 ; Jeremiae prophetia.Jer. 14,11 ; Baruchi liber apocryphus.Bar. 1,13 ; ጸሊ፡ ለነ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ በእንተ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 49,2 ; vel cumc. ላዕለ፡ pers. ( superlaaliquem et prolaaliquo): Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,7 ; Deuteronomium.Deut. 9,20 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 2,1 ; ጸለየ፡ ላዕሌሆሙ፡ ወባረኮሙ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 15 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 16 ; vel ዲበ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 8,5 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 8,24 ; cumc.Acc.precum: Regum liber biblicum II.2 Reg. 7,27 ; sequensseq. ከመ፡ cumc.SubjunctivusSubj.: Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; ጸሊ፡ ኀበ፡ ልዑል፡ ከመ፡ ያርትዓ፡ ለፍኖትከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,15 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 1,9 ; vel sequensseq.SubjunctivusSubj.: ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 3,10 ; Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 3 Enc.
a)exorarelaaliquid: ዘጸለይከኒ፡ ኀቤሁ፡ ይሰምዐከ፡ liber Jobi.Job 22,27 ; Marci Evangelium.Marc. 11,24 ; ትጼሊ፡ ዳኅና፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 18 Enc.
not foundn. peregr.scilicetsc. ἰῶτα
1)nomen literae Graecae I, fem. , Matthaei Evangelium.Matth. 5,18 ; ቀዳሜ፡ ስሙ፡ ለኢየሱስ፡ የውጣ፡ በኍልቈ ፲ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 8 (ed. Platt p. 60); የውጣ፡ እንተ፡ ይእቲ፡ ቀዳሚተ፡ ስሙ፡ ለኢየሱስ፡ Laudes Mariae.Laud. Mar. Hinc
2)m. usurpatur pro nominelaJesulaipsius, ut: መርቆሬዎስ፡ ሰማዕተ፡ የውጣ፡ Sx. not able to find explanation in abbreviation listMasc. 18 Enc.
3)Deinde cum I i.e. signum numeri denariilasit, የውጣ፡ pro decemlausurpant poëtae, rhythmi finalis causa: ፈጸማ፡ ለትእዛዘ፡ አብ፡ ቀዲሙ፡ ዘዜነወነ፡ በየውጣ፡ i.e. in decalogo, Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 25 Enc.; Maria ፈጻሚተ፡ ቃላት፡ የውጣ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 16 Enc. „Hinc sumit auctor Encomii Mariae ( Laudes Mariae.Laud. Mar. ) occasionem, illam cum Sancto Sanctorum comparandi, quia in hoc tabulae Decalogi (Jotae) repositae, illa autem Jesum (Jotam) in utero gestaverit“ Lud.
not foundsubst., m. et fem. , pluralisPl. ምርዋጻት፡
1)spatium cursusla, curriculumla: ምርዋጸ፡ ብእሲ፡ (quantum quis continuo currere potest) Actus apostolorum.Act. 1,12 .
b)equorum, hippodromusla, stadiumla: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 48,7 ; በበትር፡ ዘበጣ፡ ለባሕር፡ ወአኅለፎሙ፡ እንተ፡ ማእከላ፡ ከመ፡ ምርዋጸ፡ ፈረስ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 33 ; ሖሩ፡ ኀበ፡ ምርዋጻት፡ ከመ፡ ሕፃናት፡ እለ፡ ይትራወጹ፡ ማእከለ፡ ጉባኤ፡ εἰς ἱπποδρομίας σπεύδουσι Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 7.
2)cursus vitaela, certamenla: ፈጸምከ፡ ምርዋጸከ፡ (de mortuo) Maʃshafa Genzat.Genz. f. 51 ; ተፈጸመ፡ ምርዋጹ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 1 Enc. ; Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 11 Enc. ; vitae scopus vel pensum: ረሰየ፡ ምርዋጾ፡ ለምህሮ፡ ወለገሥጾ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 7 Enc .
I,2[ עִשַּׂר ܥܰܣܰܪ عَشَرَ ; significatus decemlaquomodo cum I ዐሠረ፡ componendus sit, videasvid.Ges. thes. p. 1078]
3)perladecem multiplicarela, p. 386.
faṣant Substantivumsubst. a kind of soothsayer, warlock ለእመቦ፡ እምኔክሙ፡ ዘየሐውር፡ ኀበ፡ አምልኮ፡ ባዕድ፡ እመሂ፡ ኀበ፡ ማርት፡ ወደስክ፡ ወፈጸንት፡ አው፡ ኀበ፡ ጕዳሌ፡ ወዲኖ፡ ወመቃወዘይ፡ ወኀበ፡ አስተአራቢ፡ አው፡ ኀበ፡ ጠንቋልያን፡ እለ፡ የኀርዩ፡ ዕለተ፡ ወሰዓታተ፡ ረዓይተ፡ ከዋክብት፡ እሙንቱ፡ አው፡ ኀበ፡ መሠርያን፡ ወኀበ፡ መምለክያነ፡ ጣዖት፡ If any one of you goes to the worship of other (gods), to a mart, däsk, fäṣänt, or to a gʷǝdale, dino, mäqawäzäy, or to astärabi {should be ‘astäʾarabi’}, or to magicians (ṭänqwalǝyan) — who choose a day and hours (for an act), who are star-gazers — or to charmers (mäśärrǝyan) or to idolaters who practice magic and divinationen 66 (ed.) , 46 (tr.)
sibiluslavideasvid. sub ፈጸየ፡
(rarius መልአክት፡ ) Substantivumsubst., pluralisPl. መልእክታት፡
1)missiola, legatiola ἀποστολή Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,8 ; inde collectivum pro legatisla: አኮ፡ በትንብልና፡ ወአኮ፡ በመልእክት፡ οὐ πρέσβυς οὐδὲ ἄγγελος Jesaiae prophetia.Jes. 63,9 ; Judicum liber.Jud. 6,35 ; Judicum liber.Jud. 7,24 ; Judicum liber.Jud. 9,31 ; Judicum liber.Jud. 11,12 (in lect. varia lectiovar.); et collatio, -is vel collectivum, -ecoll.pro praefectis delegatisla ይፌኑ፡ መልእክቶ፡ ἀποστελεῖ τὸ κράτος αὐτοῦ Judith liber apocryphus.Judith 6,2 ; et nuntiusla: ወአግብኡ፡ ሎቱ፡ መልእክቶ፡ καὶ ἐπέστρεψαν αὐτῷ τὸ ῥῆμα Regum liber biblicum IV.4 Reg. 23,1 ; ወበጽሐ፡ መልእክት፡ ኀበ፡ ἀνέβη φάσις τῷ Actus apostolorum.Act. 21,31 .
2)epistolasla, literaela: መጽሐፈ፡ መልእክት፡ ἐπιστολαί Actus apostolorum.Act. 9,2 ; ጦማረ፡ መልእክት፡ F.M. 12,7; መልእክት፡ saepius in Jsp.; መልእክታት፡ Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 2 ; (Paulus ait) በዘተርፈ፡ መልእክታቲሁ፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 34 ; in titulislaepistolarum Apostolorum.
3)ministeriumla, munusla, officiumla, res gerendala, pensumla, diaconiala(nonnumquam latine voce ususlareddi potest): ፈጺመከ፡ መልእክተከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 35,2 ; ንዋይ፡ ለመልእክተ፡ ሕይወት፡ σκεῦος εἰς ὑπηρεσίαν ζωῆς ( in usum vitaela) Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 13,11 : ንዋይ፡ ለመልእክተ፡ ኵሉ፡ ፩፩፡ et ንዋያት፡ ለመልእክተ፡ ምግባራት፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 15,7 ; ἐργασία Hezekielis prophetia.Hez. 15,3 ; ድኅነቱ፡ እመልእክተ፡ ፈላሲ፡ liberatio ejus a ministerio alienigenae praestandolaJosippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 381 ; ለመልእክተ፡ እግዚአብሔር፡ λειτουργεῖν Κυρίῳ Hezekielis prophetia.Hez. 45,4 ; መልእክቶሙ፡ λειτουργίαι αὐτῶν Paralipomenon liber I.1 Par. 6,32 ; διακονία ad Romanos epistola Pauli.Rom. 11,13 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 2,19 ; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 3,7 sequensseq.; መልእክተ፡ ቅዱሳን፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 15,25 ; መልእክተ፡ ቃል፡ Actus apostolorum.Act. 6,4 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 4,11 ; munus diaconi ad Romanos epistola Pauli.Rom. 12,7 ; መልእክቱ፡ ለዲያቆን፡ ከመዝ፡ Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 17.
malʾǝkt , 303b: mal(ǝ)ʾǝkt , malʾakt , pluralisPl. malʾǝktāt
Grébaut
1) መልእክት፡ malʾǝkt , pluralisPl. መልእክታት፡ malʾǝktāt «epistolala» ― ደብዳቤ፡ Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 6.
[Le guèze classique exprime le mot ‘lettre’ (missiveit) par l’expression መጽሐፈ፡ መልእክት፡ ; rarement est employé le seul mot መልእክት፡ . Note de S. Grébaut.]
2) መልእክት፡ malʾǝkt , መልአክት፡ malʾakt «ministeriumla» ― ሹመት፡ Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 6.
37
Leslau
መልእክት mal(ǝ)ʾǝkt letteren, messageen, epistleen, dutyen, businessen, serviceen, culten, missionen, ministryen, functionen, officeen, legationen 303b
vel ፈፀመ፡ I,2[quod cum פצם فصم componere (Ges. thes. p. 1119) et abrumperelai.e. finirelainterpretari solent, at significatus primus in referciendolaet implendolafuisse videtur, collatio, -is vel collectivum, -ecoll. فعم ( فرم ) et ፈፀመ፡ Stirpem I,1scilicetsc. ፈጽመ፡ Marci Evangelium.Marc. 4,29 et ይፈጽም፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 5,3 exhibet quidem Platt in sua Novum TestamentumN.T.editione, at lectiones pravae videntur]
1)implerela, replerela, cumc.Acc.rei: ፈጸመ፡ ሎሙ፡ ሙሴ፡ እደዊሆሙ፡ ἐπλήρωσε Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,15 ; τελειοῦν Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 29,9 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 29,29 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 29,35 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 16,32 ; መኑ፡ ዘያጠብዕ፡ ይፈጽም፡ እደዊሁ፡ πληρῶσαι Paralipomenon liber I.1 Par. 29,5 ; ፈጽሙ፡ መስፈርተ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 23,32 ; cumc.duplexdupl.Acc.: ዘንተ፡ ( ግበ፡ ) ፈጸመ፡ ቅቱላነ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 48,9 .
c)omisso Acc.: plenumlamodumlaassequila, ut: እስከ፡ ይፌጽም፡ በዕድሜሁ፡ „donec ad plenam aetatem perveniret“ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 4.
3)consummarela, finirela, absolverela, adlafinemlaperducerela( vollendende): ብዙኀ፡ ንነግር፡ ወኢንክል፡ ፈጽሞቶ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,27 ; እደዊሁ፡ ይፌጽማሁ፡ Zachariae prophetia.Zach. 4,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,30 ; pensum Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 5,14 ; ፈጸመት፡ ዘንተ፡ ኵሎ፡ ነገረ፡ Judith liber apocryphus.Judith 10,1 ; Deuteronomium.Deut. 31,24 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 13,53 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,1 ; Lucae evangelium.Luc. 12,50 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,54 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,36 ; Actus apostolorum.Act. 20,24 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 4,7 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 11,7 ; Sx. Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtTeq. 28 Enc. , al. crebro; tempus, dies al.: ወፈጺማ፡ እላንተ፡ መዋዕለ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,27 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,28 ; ፈጺሞሙ፡ መዋዕሊሆሙ፡ liber Jobi.Job 21,13 ; liber Jobi.Job 36,11 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 5,9 .
b)adlaperfectionemladucerela, perfectumlaredderelaaliquid: ዘብዙኀ፡ እከየ፡ ይገብር፡ ይፌጽም፡ እከየ፡ τελεσιουργεῖ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 19,7 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,2 .
I,1[amh. idemid., hujus verbi vestigia quaedam in caeteris linguis relicta sunt sub כתן ( videasvid. ክታን፡ ) et كدن SubjunctivusSubj. ይክድን፡ n. 875
1)tegerela, obtegerela, operirela, cooperirela,
a)aliquem vel aliquid, cumc.Acc.: አንበጣ፡ ይከድን፡ ገጻ፡ ለምድር፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 10,5 ; ከደኖሙ፡ ባሕር፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 14,27 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,33 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,10 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 9,15 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 16,33 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,5 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,3 ; ፍርሀት፡ ከደነኒ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 14,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 43,17 ; ከደኖሙ፡ ንዋም፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 8 Enc. (Lud.); cumc. ውስተ፡ ut: ከደኑ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ገጸ፡ ምድር፡ Judith liber apocryphus.Judith 7,18 ; cumc. ዲበ፡ , ut: አምጽኡ፡ እብነ፡ ወከደኑ፡ ዲበ፡ አፈ፡ ግብ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,17 .
c)velarelafaciem, obtegerela, clauderelaoculos, aures: ወይከድንዋ፡ ገጸ፡ መደልዋን፡ liber Jobi.Job 9,24 ; ከደኑ፡ አዕይንቲሆሙ፡ ἐκάμμυσαν Jesaiae prophetia.Jes. 6,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 29,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 33,15 ; Matthaei Evangelium.Matth. 13,15 ; ከደኑ፡ እዘኒሆሙ፡ συνέσχον Actus apostolorum.Act. 7,57 .
d)complicarelavel convolverelalibrum, Lucae evangelium.Luc. 4,20 .
2)occultarela, celarela: ከናፍር፡ ልሙጻት፡ ይከድና፡ ጽልአ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 10,18 ; ዘይከድን፡ አበሳሁ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 28,13 .
kadana reflexivumrefl. cover oneselfen አኮ፡ ልብሰ፡ ዓለም፡ ሣዕረ፡ ወቈጽለ፡ ኢከደንክዎ።ma non è solo di vesti mondane che non mi sono copertoit 391 (ed.) , 134 (tr.) (‘ ኢከደንክዎ፡ che assumiamo con significato riflessivo equivalente a ኢለበስክዎ፡ («l’ho indossato», «me ne sono rivestito» ), non attestato in 874-875 né in 275 ; alcuni codici, imbarazzati, integrano con ሥጋየ፡ ; altri transformano il verbo nel più usuale riflessivo ኢተከደንኩ፡ .’ 134 n. 39 )
III,2
1)prophetam agerela, se talem simularela, Lud. e Syn.
2)prophetam fierila, prophetarela, vaticinarila: Lucae evangelium.Luc. 1,67 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,22 ; ፈጺሞ፡ ተነብዮ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,13 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,20 sequensseq.; ተነበይ፡ Amosi prophetia.Am. 7,12 ; Joelis prophetia.Joel 3,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 11,21 ; Jer.14,13; Jeremiae prophetia.Jer. 23,25 sequensseq.; Jeremiae prophetia.Jer. 36,26 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 46,20 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,1 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 5,1 ; ቃለ፡ ትንቢት፡ እንተ፡ ተነበየት፡ ἡ ἄνωθεν ψῆφος Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 10 ; construitur cumc.c.Acc.rei: ይትኔበዩ፡ ዐመፃ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 5,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 32,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 34,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 34,11 ; ይትኔበዩ፡ ሕስወ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 14,28 ; cumc. በ፡ rei, ut: ይትኔበዩ፡ ለክሙ፡ በሐሰት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 34,12 ; ተነበየ፡ በትንቢት፡ መለኮታዊት፡ not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 15 ; cumc. ለ፡ pers. alicuila: ተነበይ፡ ሎሙ፡ ዘ፡ ነገረ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 32,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 34,8 ; Hezekielis prophetia.Hez. 11,4 ; Hezekielis prophetia.Hez. 13,17 ; cumc. ላዕለ፡ pers. contrala: Hezekielis prophetia.Hez. 4,7 ; Hezekielis prophetia.Hez. 29,2 . Infin. ተነብዮ፡ vel ተነብዮት፡
a)charismalavel munus prophetiaela: ተለዎ፡ እምነ፡ ሙሴ፡ ተነብዮት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 46,1 .
b)prophetiala, vaticiniumlaet vaticiniala: ነቢያት፡ እለ፡ ያወፅኡ፡ ተነብዮ፡ ልሳኖሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 23,31 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,33 ; ትሜህር፡ ተነብዮተ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 39,1 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 1,18 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 1,20 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 22,7 .
vel ፈፀመ፡ I,2[quod cum פצם فصم componere (Ges. thes. p. 1119) et abrumperelai.e. finirelainterpretari solent, at significatus primus in referciendolaet implendolafuisse videtur, collatio, -is vel collectivum, -ecoll. فعم ( فرم ) et ፈፀመ፡ Stirpem I,1scilicetsc. ፈጽመ፡ Marci Evangelium.Marc. 4,29 et ይፈጽም፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 5,3 exhibet quidem Platt in sua Novum TestamentumN.T.editione, at lectiones pravae videntur]
1)implerela, replerela, cumc.Acc.rei: ፈጸመ፡ ሎሙ፡ ሙሴ፡ እደዊሆሙ፡ ἐπλήρωσε Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,15 ; τελειοῦν Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 29,9 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 29,29 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 29,35 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 16,32 ; መኑ፡ ዘያጠብዕ፡ ይፈጽም፡ እደዊሁ፡ πληρῶσαι Paralipomenon liber I.1 Par. 29,5 ; ፈጽሙ፡ መስፈርተ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 23,32 ; cumc.duplexdupl.Acc.: ዘንተ፡ ( ግበ፡ ) ፈጸመ፡ ቅቱላነ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 48,9 .
c)omisso Acc.: plenumlamodumlaassequila, ut: እስከ፡ ይፌጽም፡ በዕድሜሁ፡ „donec ad plenam aetatem perveniret“ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 4.
3)consummarela, finirela, absolverela, adlafinemlaperducerela( vollendende): ብዙኀ፡ ንነግር፡ ወኢንክል፡ ፈጽሞቶ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,27 ; እደዊሁ፡ ይፌጽማሁ፡ Zachariae prophetia.Zach. 4,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,30 ; pensum Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 5,14 ; ፈጸመት፡ ዘንተ፡ ኵሎ፡ ነገረ፡ Judith liber apocryphus.Judith 10,1 ; Deuteronomium.Deut. 31,24 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 13,53 ; Matthaei Evangelium.Matth. 19,1 ; Lucae evangelium.Luc. 12,50 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,54 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,36 ; Actus apostolorum.Act. 20,24 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 4,7 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 11,7 ; Sx. Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtTeq. 28 Enc. , al. crebro; tempus, dies al.: ወፈጺማ፡ እላንተ፡ መዋዕለ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,27 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 29,28 ; ፈጺሞሙ፡ መዋዕሊሆሙ፡ liber Jobi.Job 21,13 ; liber Jobi.Job 36,11 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 5,9 .
b)adlaperfectionemladucerela, perfectumlaredderelaaliquid: ዘብዙኀ፡ እከየ፡ ይገብር፡ ይፌጽም፡ እከየ፡ τελεσιουργεῖ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 19,7 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,2 .
nomen agentisn. ag.
1)completorla, perfectorla, consummatorla, not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 8 Enc. ( videasvid. sub ዜና፡ ); I Salâm ad Mariam I, II, III; numerus significat strophas.Sal. Mar. 23 ; ፈጻሜ፡ ኵሉ፡ Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 173,1 ; እግዚአብሔር፡ ወጣኒ፤ እግዚአብሔር፡ ፈጻሚ፡ Tabîba Tabîbân, carmen Aeth. 102 stropharum.Tab. Tab. 34 ; Haggai Zachar. Mal. ፈጻምያነ፡ ትንቢት፡ Append. ad Libr. Reg.
2)peragensla, efficiensla: ረጉኤል፡ ፈጻሜ፡ ፈቃድከ፡ not able to find explanation in abbreviation listCod. Mus. Brit. LIV n. 7 ; Mashafa Falasfa.Fal. f. 31.
not foundn. peregr.scilicetsc. ἰῶτα
1)nomen literae Graecae I, fem. , Matthaei Evangelium.Matth. 5,18 ; ቀዳሜ፡ ስሙ፡ ለኢየሱስ፡ የውጣ፡ በኍልቈ ፲ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 8 (ed. Platt p. 60); የውጣ፡ እንተ፡ ይእቲ፡ ቀዳሚተ፡ ስሙ፡ ለኢየሱስ፡ Laudes Mariae.Laud. Mar. Hinc
2)m. usurpatur pro nominelaJesulaipsius, ut: መርቆሬዎስ፡ ሰማዕተ፡ የውጣ፡ Sx. not able to find explanation in abbreviation listMasc. 18 Enc.
3)Deinde cum I i.e. signum numeri denariilasit, የውጣ፡ pro decemlausurpant poëtae, rhythmi finalis causa: ፈጸማ፡ ለትእዛዘ፡ አብ፡ ቀዲሙ፡ ዘዜነወነ፡ በየውጣ፡ i.e. in decalogo, Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 25 Enc.; Maria ፈጻሚተ፡ ቃላት፡ የውጣ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 16 Enc. „Hinc sumit auctor Encomii Mariae ( Laudes Mariae.Laud. Mar. ) occasionem, illam cum Sancto Sanctorum comparandi, quia in hoc tabulae Decalogi (Jotae) repositae, illa autem Jesum (Jotam) in utero gestaverit“ Lud.
Substantivumsubst., fere ubique m. , sing.et collatio, -is vel collectivum, -ecoll., pluralisPl. ገጻት፡ [etymon non liquet; quaeritur annon cum ܚܙܳܐ חָזָה componendum sit, quamquam etiam ea, quae Arabum lexicographi de غَضَاضٌ notant, respiciendum videtur]
1)faciesla, bestiarum liber Jobi.Job 41,4 ; liber Jobi.Job 41,5 ; Hezekielis prophetia.Hez. 1,10 ; hominum, angelorum, Dei: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,16 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,1 ; ይከድኑ፡ ገጾሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 6,2 ; እምኵሉ፡ ገጽ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 25,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,3 ; ገጽ፡ et ገጻት፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 27,19 ; ከመ፡ ኣስሕቶ፡ በገጽየ፡ Judith liber apocryphus.Judith 13,16 ; ከደነኒ፡ ኀፍረት፡ ገጽየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,17 ; liber Jobi.Job 6,28 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,23 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 6,26 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,17 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,68 ; Jacobi epistola.Jac. 1,23 ; 2 not able to find explanation in abbreviation listCor. 4,6 ; Evangelium Joannis.Joh. 11,44 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 1,16 ; n. 1209 ወድቀት፡ በገጻ፡ Ruth liber biblicus.Ruth 2,10 ; Judith liber apocryphus.Judith 9,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; ሰገደ፡ በገጹ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 26,39 ; ይወድቁ፡ በገጻቲሆሙ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 60 ; ይትኀፀቡ፡ ገጻቲሆሙ፡ ወእገሪሆሙ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 129.
a)vultusla: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,7 ; ግሩመ፡ ገጽ፡ Deuteronomium.Deut. 28,50 ; ልቡ፡ ለሰብእ፡ ይዌልጦ፡ ገጾ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,25 ; ይመይጥ፡ ገጾ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,18 ; እምገጹ፡ ይትዐወቅ፡ ጠቢብ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,29 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,17 ; በገጽ፡ ንጹሕ፡ liber Jobi.Job 33,26 ; ገጽ፡ ብሩህ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,26 ; ዘይገብር፡ ምጽዋተ፡ እንዘ፡ ይበርህ፡ ገጹ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 174 ; ብርሃነ፡ ገጽከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 4,7 ; ወድቀ፡ ገጽከ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,6 ; ወድቀ፡ ገጽየ፡ በገዓር፡ liber Jobi.Job 9,27 ; ኢትወድቅ፡ ገጽከ፡ Judith liber apocryphus.Judith 6,9 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 1,18 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,16 .
b)oculila, aspectusla, conspectusla: ይሢም፡ ገጾ፡ ኀቤከ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 6,27 ; ኢያጸንዕ፡ ገጽየ፡ ላዕሌክሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 3,12 ; Lucae evangelium.Luc. 9,51 ; Lucae evangelium.Luc. 9,53 ; ሜጠ፡ ገጸ፡ እምነ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 3,6 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 24,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,30 ; ኀቤየ፡ ገብአ፡ ገጾሙ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 2,15 ; ኣቀውም፡ ገጽየ፡ ላዕለ፡ ብእሲ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 20,5 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 20,6 ; ገጸ፡ እግዚአብሔር፡ ኀበ፡ እለ፡ ይገብሩ፡ እኩየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 33,17 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,12 ; እፎ፡ ኣሌዕል፡ ገጽየ፡ ቅድመ፡ ኢዮአብ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 2,22 ; አትሐታ፡ ገጾን፡ Lucae evangelium.Luc. 24,5 ; ለጊዜ፡ ገጽከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 20,9 ; Threni, liber biblicus.Thren. 4,16 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,15 ; ለርእየ፡ ገጽ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 24,5 .
α)coramla, sive: በገጸ፡ ኵሎን፡ Matthaei Evangelium.Matth. 26,70 ; sive: ውስተ፡ ገጹ፡ ለሰብእ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 23,14 , sive ቅድመ፡ vel በቅድመ፡ ገጸ፡ ጲላጦስ፡ Actus apostolorum.Act. 3,13 ; ad Galatas epistola Pauli.Gal. 2,11 ; Zachariae prophetia.Zach. 3,1 ; al.
β) ቅድመ፡ ገጸ፡ antelaMatthaei Evangelium.Matth. 11,10 ; Lucae evangelium.Luc. 9,52 .
γ) እምነ፡ ገጸ፡ (ex Hebraismo i.q. מִפְּנֵי ) vel እምቅድመ፡ ገጸ፡ sive e conspectulaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 16,8 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,11 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 1,9 ; vel procul a conspectulaApocalypsis Joannis.Apoc. 12,14 ; Judicum liber.Jud. 9,21 ; sive ablaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 4,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,21 ; እምገጸ፡ እዴከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 15,17 ; sive a partelaActus apostolorum.Act. 3,19 vel antelaActus apostolorum.Act. 7,45 ; sive praela, obla, propterla: እምገጸ፡ ዐመፃ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 57,1 ; እምገጸ፡ እሳት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 64,2 .
c)speciesla, formala, aspectusla, hominis, ut: ሜጠ፡ ገጾ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 21,13 ; ὄψις Regum liber biblicum I.1 Reg. 16,7 ; ገጸ፡ ዘማ፡ ኮንኪ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 3,3 ; ለገጽ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 5,12 ; rerum: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 16,3 ; Lucae evangelium.Luc. 12,56 ; እምነ፡ ከንቱ፡ ዘአልቦቱ፡ ገጸ፡ ἐξ ἀμόρφου ὕλης Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 11,18 ; specieslaoppositum, -o, -nituropp.vero: በገጸ፡ ጽድቅ፡ sub specie veri Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 338 ( videasvid. sub አገጸወ፡ ); etiam specieslai.e. res visala: ὄψις Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 17,6 .
α)effigiesla, imagola: ዘውእቱ፡ ገጹ፡ ለእግዚአብሔር፡ ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,6 romanae editionisrom.; Christus est ገጹ፡ ወአርአያሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ χαρακτὴρ καὶ ἀπαύγασμα τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Reg. f. 26.
β)specieslavel facieslaalicujus respiciendalavel reverendala: ዘያከብር፡ ገጸ፡ ልሂቅ፡ Deuteronomium.Deut. 28,50 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 19,32 ; ይትቄበሎ፡ ለገጽየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,21 ; in malam partem: ኢትኩን፡ ለገጸ፡ ሰብእ፡ ሃይማኖትክሙ፡ Jacobi epistola.Jac. 2,1 ; ፍርሀተ፡ ገጽ፡ (i. fere q. ነሢአ፡ ገጽ፡ ) F.N. 43,3; ነሢአ፡ ገጽ፡ faciemlavel personamlaalicujus admitterelai.e. respicerela, rationem haberelaalicujus, ( temerela) faverelaalicui, partiumlastudio ducila: Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 3,25 ; ኢትንሣእ፡ ገጸ፡ በፍትሕ፡ Deuteronomium.Deut. 1,17 ; liber Jobi.Job 13,10 al. ( videasvid. sub ነሥአ፡ ), vel አድልዎ፡ ለገጽ፡ Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; አልቦ፡ ነሢአ፡ ገጽ፡ ወአልቦ፡ አድልዎ፡ ለገጽ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 30 al. ( videasvid. sub አድለወ፡ ).
γ)respectuslaqui habetur alicujus, gratialavel auctoritaslaqua quis valet apud aliquem: ወሀበኒ፡ እግዚአብሔር፡ ገጸ፡ ወሞገሰ፡ ቅድመ፡ χάριν καὶ μορφήν Tobit, liber apocryphus.Tob. 1,13 ; ገጸ፡ ብነ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ παῤῥησίαν Epistola Joannis I.1 Joh. 3,21 ; 1 Evangelium Joannis.Joh. 5,14 ; ከመ፡ ንርከብ፡ ገጸ፡ Epistola Joannis I.1 Joh. 2,28 ; 1 Evangelium Joannis.Joh. 4,17 .
2)facieslaalicujus i.e.
a)is ipsela, aliquis praesensla: ገጽከ፡ የሐውር፡ ምስሌሆሙ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,11 ; እሬኢ፡ ገጸከ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,26 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 46,30 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 10,28 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,20 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 3,13 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 14,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 18,10 ; Actus apostolorum.Act. 20,25 ; Actus apostolorum.Act. 20,38 ; ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2,1 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 2,17 ; አነ፡ በገጽ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 10,1 ; ኢያአምሩኒ፡ በገጽየ፡ non norunt me de facielaad Galatas epistola Pauli.Gal. 1,22 ; n. 1210 ለገጽ፡ 1 ad Thessalonicenses epistolae Pauli I, II.Thess. 2,17 ; ዘእንበለ፡ ኀፍረት፡ ትቤሎ፡ በገጽ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,13 ; ገጸ፡ በገጽ፡ facie ad faciemla, de facielaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 32,31 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,11 ; Deuteronomium.Deut. 34,10 ; Judicum liber.Jud. 6,22 ; Jesaiae prophetia.Jes. 34,15 ; Hezekielis prophetia.Hez. 20,35 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 25,17 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 13,12 ; መልአከ፡ ገጽ፡ angelus facieila(qui coram Deo ipso stat) Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 1 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 31.
b)personala: መድኀኔ፡ ገጽየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 41,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 41,16 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 42,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 48,11 ; እምተግሣጸ፡ ገጽከ፡ ይትሀጐሉ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 79,17 ; አርአያ፡ ገጹ፡ ὑποστάσεως ad Hebraeos epistola.Hebr. 1,3 romanae editionisrom.; ገጸ፡ እገሌ፡ F.N. 27 ( videasvid. sub ተድኅነ፡ ); አኮ፡ ፍልጣን፡ በገጻት፡ አላ፡ በሀብታት፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 32 ; አስተርአየ፡ በመዋዕሊሁ፡ (sc. Dionysii Patriarchae Alx.) ገጻት፡ ብዙኃት፡ በእንተ፡ ሃይማኖት፡ (ut Thnetopsychitae, Origenistae, Sabelliani al.) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 13.
β)persona Christi (e duabus naturis unita): በገጸ፡ ክርስቶስ፡ ἐν προσώπῳ Χριστοῦ Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 19 ; ፩ ገጸ፡ ነአምኖ፡ ለእግዚእነ፡ ኢያሱስ፡ ክርስቶስ፡ ἐν ἑνὶ προσώπῳ νοούμενον τὸν Κύριον ἡμῶν πιστεύομεν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. f. 98 ; falluntur qui docent ከመ፡ ሰብእ፡ ፍሉጥ፡ ውእቱ፡ ክርስቶስ፡ ወኀደረ፡ ላዕሌሁ፡ እግዚአብሔር፡ ቃል፡ ወቦቱ፡ ድማሬ፡ ባሕቲታ፡ ለገጸ፡ ሰብእ፡ በኀበ፡ ቃለ፡ እግዚአብሔር፡ μόνην ἔχων τὴν ἐν προσώποις ἕνωσιν πρὸς τὸν ἐκ τοῦ θεοῦ λόγον Cyr. de r. fid. f. 54.
γ)personae SS. Trinitatis: ፪ ገጽ፡ በበአካሎሙ፡ δύο πρόσωπα διῃρημένα κατὰ τὴν ὑπόστασιν Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 3 ; ገጻተ፡ ሥላሴ፡ Sx. Patr. Enc.; al.
3)Facieslarei i.q.
c)pars anteriorla, Jeremiae prophetia.Jer. 1,13 .
β) እምገጸ፡ ex adversola, ut: ነፋስ፡ እምገጾሙ፡ ውእቱ፡ ἐναντίος Marci Evangelium.Marc. 6,48 ; vel እንተ፡ ገጸ፡ , ut: እንተ፡ ገጸ፡ አረፍት፡ አፍአ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 23,21 .
d)ratiola, modusla, respectusla( Hinsichtde, Rücksichtde, Gesichtspunktde): በምንትኒ፡ ገጽ፡ ዘኮነ፡ ( in irgend welcher Rücksicht oder Weisede) Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 10,5 ; በዝንቱ፡ ገጽ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 13,9 ; በእንተ፡ ገጻተ፡ ተዋስቦ፡ ወውእቱ፡ ፲ወ፩ ገጽ፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 24,4 ; በቍዔታ፡ ለምጽዋት፡ በብዙኅ፡ ገጻት፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 16 .
e)latusla, parsla( Richtungde, Seitede): ክልኤሆሙ፡ ገጻት፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 36, 24 in C secundumsec.text. hebr.; እምገጸ፡ ላዕሉ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,14 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,18 -23; ውስተ፡ ገጸ፡ አፍአ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,4 ; መንገለ፡ ገጽ፡ ዘአፍአ፡ Liturgia Gregorii.Lit. Greg. ; እምገጸ፡ ደቡብ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 1,14 ; μέρος Jesaiae prophetia.Jes. 17,24 ; እምአርባዕቱ፡ ገጹ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 40,47 ; እንተ፡ ካልእ፡ ገጽ፡ ἀλλαχόθεν Evangelium Joannis.Joh. 10,1 ; ወሖረ፡ እንተ፡ ካልእ፡ ገጽ፡ not able to find explanation in abbreviation listGad. T.H. ; ፬ ገጸ፡ ምድር፡ quatuor plagae mundila, Lud.; Acc.et st.c. ገጸ፡ i.q. versusla: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,18 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 26,22 .
f)locusla, τόπος Lucae evangelium.Luc. 10,32 romanae editionisrom.; Lucae evangelium.Luc. 14,9 ; በውስተ፡ ብዙኅ፡ ገጽ፡ πολλαχόθεν (sc. hoc elucet) not able to find explanation in abbreviation listChrys. f. 5 ; በብዙኅ፡ ገጽ፡ πολλαχοῦ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 3 ; በብዙኅ፡ ገጸ፡ መካን፡ multis in locis Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 10 ; locus libri vel scripti, Lud. Comm. hist. p. 502 Nr.|37.
gaṣṣ
Leslau
አመጽለወ፡ ገጾ ʾamaṣlawa gaṣṣo he had a sad countenanceen, videasvid. አመጽለወ፡ 370a
አሠነየ፡ ገጾ፡ ʾaśannaya gaṣṣo he was friendlyen, videasvid. አሠነየ፡ 531b
Cross-references: for መስተቃትላነ፡ ገጽ፡ videasvid. መስተቃትል፡ (TraCES)
vel ብጽዓት፡ nomen actionisn. act.et Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ብጽዐታት፡
2)beatitudola, beatificatiolaLud. e V.S. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ብፅዓተ፡ ዘ፡ ማኁታ።
m. et fem. , est formâ Plur. (a ምስል፡ ), sed significatione SingularisSing.simplicem aequat ( gramm.§ 131,2) et frequentius usurpatur quam ምስል፡ ; ejus Plur. est አምሳላት፡
1)similitudolaGenesis liber Pentateuchi.Gen. 1,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,26 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,27 ; በአምሳለ፡ ዚአሁ፡ ገብሮሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 17,3 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; ከመ፡ አምሳለ፡ ፬ እንስሳ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 1,5 sequensseq.; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,7 ; ተመስለ፡ በአምሳለ፡ ንስር፡ Rel. Bar.; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,50 . Latine saepius ope adjectivi similelaexplicari potest: ወኵሉ፡ ዘአምሳሉ፡ et omnia quaela( similitudo ejuslai.e.) ei similia suntlaLeviticus, liber Pentateuchi.Lev. 11,14 sequensseq.; Marci Evangelium.Marc. 7,13 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 46. Praeterea Acc.idemque st. constr. አምሳለ፡ potissimum a poëtis usurpatur
a)pro praepositione: instarla, ceula, tamquamla, Tabîba Tabîbân, carmen Aeth. 102 stropharum.Tab. Tab. 100 ; n. 174 አምሳለ፡ ሠናይ፡ ፍሬ፡ instar boni fructuslaEnc.
b)pro conjunctione: quasila, tamquamla: አምሳለ፡ ይፈቅድ፡ ንዒወ፡ Enc.
2)imagola, effigiesla, (et typusla, exemplarla, et imitatiola), simulacrumla: አምሳላተ፡ እንስሳ፡ ἀπεικάσματα ζῴων Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 13,10 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 7,10 ; በአምሳለ፡ ዐይነ፡ ማኅተም፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,12 ; ይገብሮ፡ አምሳለ፡ ሰብእ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 44,13 ; አምሳለ፡ መብዐል፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 105,21 ; ያቀውም፡ አምሳሎ፡ Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 4,11 ; Actus apostolorum.Act. 7,43 ; አምሳል፡ ለንስሓ፡ ዚአኪ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 1 ; ዮሴፍ፡ አምሳሉ፡ ለጦቢት፡ Josephus Tobiae typuslaEnc.; ad Hebraeos epistola.Hebr. 9,9 ; Christusla ፈጻሜ፡ አምሳል፡ ወዜና፡ impletor typorum et praedictionumlaEnc.
4)analogiala, exemplumla(quae sequuntur judices in dirimendis litibus, ubi leges scriptae non sufficiunt) F.N.
Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ዜናት፡
1)nuntiuslai.e. res nuntiata: ዛቲ፡ ይእቲ፡ ዜና፡ 1 Evangelium Joannis.Joh. 1,5 ; ዜና፡ ሠናይ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 12,25 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 25,25 ; በእንተ፡ ዜና፡ ዘይመጽእ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 21,7 ; Ruth liber biblicus.Ruth 2,11 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,9 ; Jesaiae prophetia.Jes. 52,7 ; እምድኅረ፡ በጽሐ፡ ዜና፡ ቅትለቱ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 9.
a)nuntius laetusla: Lucae evangelium.Luc. 2,10 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 18,22 ; ወጻእነ፡ ከመ፡ ንስብክ፡ ዜና፡ ወንጌል፡ ቅዱስ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ዓለም፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 103 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 166 ; ብእሴ፡ ዜና፡ laeta annuntianslaRegum liber biblicum II.2 Reg. 18,20 ; ሰብአ፡ ዜና፡ Nahum.Nah. 2,1 ; ( በዓል፡ ) ዘዜና፡ ዘገብርኤል፡ ( festumla) annuntiationis Gabrielisla, Cod. Mus. Brit. XXIX, n. 38.
b)pro concreto: nuntiusla, መጽአ፡ ዜና፡ ኀበ፡ ሳኦል፡ ἄγγελος Regum liber biblicum I.1 Reg. 23,27 ; ወዝንቱ፡ ዜና፡ መጽአ፡ εὐαγγελιζόμενος Regum liber biblicum II.2 Reg. 18,26 .
c) ዘተኀጥአ፡ ዜናሁ፡ de quo nuntius desideraturlavel deestla( Verschollenerde) F.N. 42,13; divortium permittitur በእንተ፡ ተኀጥኦ፡ ዜና፡ F.M. 12,7.
d)praenuntiatiola: ፈጻሜ፡ አምሳል፡ ወዜና፡ impletor typorum et praedictionum, not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 8 Enc.
2)famala
a)rumorla, ἀκοή Regum liber biblicum II.2 Reg. 13,30 ; ዜና፡ ኄራት፡ φήμη ἀγαθή Proverbiorum liber biblicus.Prov. 15,30 ; ይሰምዕ፡ ዜና፡ ἀγγελία Jesaiae prophetia.Jes. 37,7 ; ወተሰምዐ፡ ዜናሆሙ፡ እስከ፡ ርሑቅ፡ ብሔር፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 26,15 .
b)existimatiola, nomenla: ንግሥተ፡ ሳባእ፡ ሰምዐት፡ ዜናሁ፡ ለሰሎሞን፡ ὄνομα Paralipomenon liber II.2 Par. 9,1 ; ሕሡም፡ ዜና፡ not able to find explanation in abbreviation listII Abtel. 39 ; ተሰምዐ፡ ዜናሁ፡ ወዝክሩ፡ ሠናይ፡ not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 14 ; ሠናይ፡ ዜና፡ በኂሩት፡ ወበንጽሕ፡ („bona fama probitatis et castitatis“ Lud. e Vit. Sam.
3)in specie nuntius de valetudinelavel salute alicujus, quare passim vertere licet reslaalicujus vel quomodolaaliquis se habeatla: ተስእሎሙ፡ ዜናሆሙ፡ πῶς ἔχετε Genesis liber Pentateuchi.Gen. 43,27 ; ከመ፡ ይስማዕ፡ ዜናሃ፡ ለአስቴር፡ ዘከመ፡ ሀለወት፡ Esther, liber biblicus.Esth. 2,11 ; አነ፡ እልእክ፡ ኀበ፡ አቡከ፡ ከመ፡ ይንግርዎ፡ ዜናከ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 10,8 ; ዜናሆሙ፡ ንሣእ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 17,18 ; ከመ፡ ታእምሩ፡ ዜናየ፡ ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 1,12 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,19 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 6,22 .
4)narratiola, res novaela, res gestaela, historiala, resla: Deus n. 1065nos edocuit በእንተ፡ እላንቱ፡ ፪ ዜናት፡ F.M. 3,3; በከመ፡ ተጽሕፈ፡ በዜናቲሆሙ፡ ለቅዱሳን፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 194 ; ንጽሕፍ፡ ዜናሁ፡ ለአፈ፡ ወርቅ፡ not able to find explanation in abbreviation listChrys. f. 1 ; ዜናሆሙ፡ ለእለ፡ ነግሡ፡ እምድኅረ፡ ኵርሽ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 276 ; ዜናሁ፡ ለእስክንድር፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 279 ; ዜና፡ አይሁድ፡ Jsp. in tit. ( videasvid. sub ተዛወገ፡ ); enarratiola, expositola, ut: ዜና፡ ሃይማኖት፡ not able to find explanation in abbreviation listCat. Mus. Brit. p. 23 ª.
ʾamsāl , pluralisPl. ʾamsālāt
Grébaut
አምሳል፡ ʾamsāl et መምስል፡ mamsǝl , pluralisPl. መምስላት፡ mamsǝlāt «imagefr, simulacrefr, figurefr, parabolefr, ressemblancefr, similitudefr» ― የሚመስል፡ , ምሳያ፡ Ms. BNFabb217, fol. 38r.
አምሳለ፡ ʾamsāla (adverbe) «semblablementfr, commefr» ― እንደ፡ Ms. BNFabb217, fol. 38r.
88
Leslau
አምሳል፡ ʾamsāl (pluralisPl. of videasvid. ምስል mǝsl , but having also the meaning of a singular) aspecten, formen, figureen, effigyen, imageen, likenessen, like thingen, similarityen, similitudeen, modelen, symbolen, analogyen, imitationen, descriptionen, parableen, proverben
አምሳለ ʾamsāla , በአምሳለ ba-ʾamsala likeen, in the manner ofen, in the guise ofen, by way ofen, kind ofen 365b
Cross-references:
a) videasvid. also መምስል፡
b) for ሤጠ፡ አምሳሊሁ፡ videasvid. ሤጥ፡
(Dillmann 4)
a) ዜና፡ ሐቃላውያን፡ zenā ḥaqālāwǝyān ወአመ፡ ካልእት፡ ዓመተ፡ መንግሥቱ፡ ለማር፡ ገላውዴዎስ፡ ተጸገወት፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ ጸጋ፡ መዊእ፡ እምእግዚአብሔር፡ ክቡር፡ ወልዑል፡ ወተወጥነት፡ ግብር፡ ዘጽሕፍት፡ ውስተ፡ ዜና፡ ሐቃላውያን።In the second year of the reign of Mar Gälawdewos the Church received the grace of victory from God glorious and the most high and tribute was begun which is written in the account of farmersen 19 § 26 (ed.), 11 § 26 (tr.) (‘ ዜና፡ ሐቃላውያን could have been an important document of the royal court in which the list of taxes was recorded.’ 11 n. 40), videasvid. ሐቀላዊ፡
b) ዜና፡ አዝማናት፡ zenā ʾazmānāt chronicleenChronikdeንወጥን፡ ጽሒፈ፡ ዜና፡ አዝማናት፡ ዘኮነ፡ በመዋዕለ፡ ነገሥት፡ ርቱዓነ፡ ሃይማኖት።wollen wir beginnen, die Chronik dessen zu schrieben, was sich in den Tagen der rechtgläubigen Könige zugetragen hatde 1 l. 2–3 (ed.), 1 l. 2–3 (tr.) (‘So lautet in der äthiopischen Übersetzung auch der Titel der Universalgeschichte des Walda-ʿAmid (al-Makīn): tārika bzw. zēnā azmānāt .’ 1 n. 1), videasvid. ዘመን፡
Leslau
ዜና፡ ሐሰት፡ zenā ḥassat false reporten, videasvid. ሐሰት፡ 246a
ʾarḥābi , አርኃቢ፡ ʾarḫābi
Grébaut
አርሓቢ፡ ʾarḥābi ( አርኃቢ፡ ʾarḫābi ) «ampliatorfr, dilatatorfr, amplificatorfr». Texte et référence: ፈጻሜ፡ ክብር፡ ወአርኃቢሁ፡ , fol. 272
143
Leslau
አርሓቢ ʾarḥābi , መርሐቢ marḥabi part. of videasvid. አርሐበ 466a
Cross-references: videasvid. also መርሐቢ፡