Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

I,1[vic. ጸፍሐ፡ , צָפַח , צָפָה ܛܦܰܚ صَفَحَ شَبَحَ سَبَحَ ሰብሐ፡ ; amh. ሰፋ፡ ] ይስፋሕ፡

A)intransit. se extendere^la, expandere^la, protendere^la, dilatare^la, ; ; ; ; ; ; (quamquam hoc loco etiam III,1interpretari licet); እምቅድመ፡ ይስፍሑ፡ ደመናት፡ Lit. Orth.;

B)transit.

1)extendere^la, distendere^la, protendere^la, expandere^la, pandere^la: እግዚአብሔር፡ ዘሰፍሐ፡ ሰማየ፡ ; ; ; ; ; ; ; መሥገርተ፡ ; ; ; ሰፍሑ፡ ሠቃቲሆሙ፡ ; መንጸፈ፡ ; አዕጻደ፡ ; አልባሰ፡ ; ፀምረ፡ ; እሰፍሕ፡ ላዕሌክሙ፡ ማእሰ፡ ; አዕጹቀ፡ ; ሰፍሐት፡ ማእደ፡ ቅድሜሆሙ፡ ወአንበረት፡ ሥጋ፡ ላዕለ፡ ማእድ፡ ; ዐራተ፡ ; መካይደ፡ ; alas: ይቀውም፡ ሰፊሖ፡ ክነፊሁ፡ ; ; ; እግረ፡ ; ;

a)in specie: manus ; ; ; ; ሰፍሑ፡ እደዊሆሙ፡ ወነሥኡ፡ ; ሰፍሐ፡ እዴሁ፡ ይንሣእ፡ መጥባሕተ፡ ; ; እደዊሃ፡ ይሰፍሕ፡ ዲበ፡ ዘይበቍዕ፡ ; ትሰፍሕ፡ መዝራዕታ፡ ለፈቲል፡ ; ; ; ሰፍሐ፡ እዴሁ፡ ኀቤየ፡ ; ; ላዕለ፡ pers. ; ad adjuvandum: እሰፍሕ፡ እደዊየ፡ ለሕዝብ፡ ዐላውያን፡ ; ad precandum: ሰፍሐት፡ አፃብዐ፡ እደዊሃ፡ ውስተ፡ ሰማይ፡ ; ; ; ad largiendum ( aperire^lamanum): ስፉሕ፡ እዴሃ፡ ወሀብ፡ ; ; ለነዳይ፡ ስፉሕ፡ እዴከ፡ ; ; ; ትሰፍሕ፡ እደዊሃ፡ ለውሂብ፡

b)expandere^lavel patefacere^laepistolam, ut ab omnibus legi possit; ἐκτιθέναι (bis).

c)protendere^lai.e. porrigere^la: ሰፍሐ፡ ክሣዶ፡ ወመተሩ፡ ክሣዶ፡ በሰይፍ፡

d)distendere^ladistorquendo: እንዘ፡ ይሰፍሕዎ፡ ሐቌ፡

e) Aethiops legit: πῶς ἁπλῶς σοι ἡ σάρξ μου ; ሰፍሐ፡ enim expandere^laidem valet quod ἁπλοῦν , ስፉሕ፡

f)extendere^la, protendere^la እኪተ፡ ; ምሕረተ፡ .

2)dilatare^la, latum facere^la πλατύνειν ; .

ፀምር

m. et fem. (ut ) [ צֶמֶר ܥܰܡܪܳܐ ] lana^la: እምፀምረ፡ አባግዕየ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ዕጡፈ፡ ፀምር፡ ; አባግዐ፡ ፀምር፡ ; ልብሰ፡ ፀምር፡ ; .

a)vestis lanea^la: ; ኢየሀሉ፡ ዲቤሆሙ፡ ፀምር፡ ; ; እምሤጠ፡ ፀምር፡ ግብረ፡ እዱ፡ ወሀበ፡ ምጽዋተ፡ (in Actis ejusdem diei refertur: የአንም፡ አልባሳተ፡ ፀምር፡ ).

b)vellus^la: πόκος , – : ፀምር፡ ብ፡ ብዝት፡ ወቦ፡ ሣዕር፡ ; aliud^la: ፀምር፡ ብ፡ ነጭ።

ጸምር

lana^la ፀምር፡

ፀምር

m. et fem. (ut ) [ צֶמֶר ܥܰܡܪܳܐ ] lana^la: እምፀምረ፡ አባግዕየ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ዕጡፈ፡ ፀምር፡ ; አባግዐ፡ ፀምር፡ ; ልብሰ፡ ፀምር፡ ; .

b)vellus^la: πόκος , – : ፀምር፡ ብ፡ ብዝት፡ ወቦ፡ ሣዕር፡ ; aliud^la: ፀምር፡ ብ፡ ነጭ።

ፀምር

m. et fem. (ut ) [ צֶמֶר ܥܰܡܪܳܐ ] lana^la: እምፀምረ፡ አባግዕየ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ዕጡፈ፡ ፀምር፡ ; አባግዐ፡ ፀምር፡ ; ልብሰ፡ ፀምር፡ ; .

b)vellus^la: πόκος , – : ፀምር፡ ብ፡ ብዝት፡ ወቦ፡ ሣዕር፡ ; aliud^la: ፀምር፡ ብ፡ ነጭ።

ሜላት

(raro ሜለት፡ ) , a nomine Mileti^laurbis ( Μίλητος vel Μίλατος ), non μηλωτή ( ሐሜለት፡ ) derivatum: „lana enim Milesia apud antiquos populos omnium purissima et mollissima habebatur“ (Lud.), quare etiam in lingua aram. et talmudica nomine ܡܺܝܠܬܳܐ et מֵילָה , מֵילְתָּא , מֵילָא agnina lana pretiosissima et vestes inde confectae appellantur ( ፀምር፡ እምሌጡ፡ ἔρια ἐκ Μιλήτου ). Ab Abyssinis vestes pretiosissimae^lacujusvis generis hoc nomine nominantur. In Bibliis respondent

1) πορφύρα purpura^la ; ; ; ; ; ; ; ; ; (quibus in locis cod. C. ሕብረ፡ ከብድ፡ substitutum habet); ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; al.

2) βύσσος byssus^la ; ; ; ; ; ; ; -37; e (quibus in locis cod. C ቢሶስ፡ exhibere solet); ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; . – In locis -23 ( አልባሲሆን፡ ዘሜላት፡ ወሢራይ፡ ወስግላጥ፡ ) et ( ዐሥቅ፡ ወሜላት፡ ወሢራይ፡ ) non satis liquet, quae verba Graeca interpres ሜላት፡ verterit. – Praeterea ሜላት፡ τὰ σηρικά serica^la – : ሜላት፡ ዘ፡ ጸዐዳ፡ ሐር፡ ተርታ፡ ሐርሂ፡ ይ፡ ; aliud^la: ሜላት፡ ብ፡ ነጭ፡ ሐር፡

malāt , malāt

Grébaut
ሜላት፡ malāt «soie^fr, soieries de toiute espèce et couleur^fr, toile très fine^fr, vêtement ou surtout noble des Abyssins^fr» ― ሐር፡ , ነጭ፡ ሐር፡ , ግምጃ፡ , መርገፍ፡ , ቀጭን፡ , ሸማ፡ Ms. BNFabb217, fol. 33r.
74

Leslau
ሜላት malāt , ሜለት፡ malat purple^en, scarlet^en, fine linen^en, pure linen^en, (, ) white silk^en 345b

ሤረየ

quadril. I, rarius ሠረየ፡ tril. [nescio an comparare liceat شَوْرٌ et شِيَارٌ forma, pulchritudo, ornatus^la, سَبْرٌ forma, pulchritudo, color^la] pulchrum reddere, fucare^la, colorare^la, colore inficere^la: ቀብኦ፡ በሀጕሬ፡ ወሤረየ፡ ወአቅየሐይሐ፡ (sic) ሕብሮ፡ φύκει ἐρυθήνας χρόαν αὐτοῦ ; ለእመ፡ ተዐገለ፡ ልብሰ፡ ጸዐዳ፡ ወሤረዮ፡ F.N. 35; ፀምር፡ ዘተጠምዐ፡ በሤርዮ፡ M.M. f. 115; { ሠርዮ፡ color tinctorius^la, Cyr. ad ተጠምዐ፡ }. – : ይሠርያ፡ ዘ፡ ይጠልቅ። śeraya

Grébaut
ሤረየ፡ śeraya , quadrl. I, ይሤሪ፡ «teindre^fr» ― አለለ፡ , ቀለም፡ አገባ፡ Ms. BNFabb217, fol. 51v.
128

Leslau
ሤረየ፡ śeraya I (, , ), ሴረየ፡ seraya () dye^en, paint^en, dip^en, smear with blood^en, stain^en, soil^en, tinge^en 536b

ፀምአ ፀምአ

, quod Lud. in syllabo harm., Dorn de psalt. aeth. p. 67; Tuch de Aeth. linguae sonorum sibil. natura p. 10 cum ሰምዐ፡ componere haud dubitarunt; etiam meam gramm.p. 51. sitire^la ጸምአ፡

ጸምአ

, አጽምአ፡ auscultare^la ፀምአ፡

ፀረረ

vel ጸረረ፡ inus., i.q. צָרַר pressit^laaliquem hostili modo^la, adversatus est^la( ضَرَّ ; de etymo Ges. thes. p. 1187).

ጸረበ

I,1, etiam ፀረበ፡ [ ضَرَبَ ] caedere ascia, dolabra, i.e. dolare^la, asciare^lavel fabricari^la, e lapidibus: ዘይጸርብ፡ ; plerumque e ligno: ዘይጸርብ፡ እምውስተ፡ ዕፅ፡ ; ligni: ጸራቢ፡ ዘይጸርብ፡ ዕፀ፡ ; homines tamquam ligna: ጸረቦሙ፡ በምሳራተ፡ ኀጺን፡ ; operis fabricandi: ጸረበ፡ ሎቱ፡ መስቀረ፡ ; ( ሞፈርት፡ ).

ፀረፈ

et ፀርፈ፡ I,1[vicina videntur חרף et טרף , quorum potestas prima in carpendo^laest] ይፅርፍ፡ conviciari^la, maledicere^la, in specie blasphemare^la, : ; ; ; ; በእንተ፡ ፀሪፍ፡ ወጽዒል፡ F.M. 20; ኢትፅርፍ፡ F.M. 20,5; ላዕለ፡ , ut: ይፀርፉ፡ አሕዛብ፡ ላዕለ፡ ስምየ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ዘይፀርፍ፡ ላዕለ፡ ካህናት፡ ; ፀረፈት፡ ላዕሌሁ፡ (maledixit ei) ; ፀረፈ፡ ላዕለ፡ መንፈስ፡ ቅዱስ፡ ; Clem. f. 252; F.M. 23,9; ዘፀረፈ፡ በኅሊናሁ፡ ላዕለ፡ ሕገ፡ እግዚአብሔር፡ ; ለ፡ ; : ዘፀረፈ፡ ኤጲስ፡ ቆጶሰ፡ F.M. 20,1; ቀሲሰ፡ , ዲያቆነ፡ , ንጉሠ፡ , አባሁ፡ F.M. 20,2; F.M. 20,3; F.M. 20,4; F.N. 42,13; qui feminam false impudicitiae accusat, ፀረፋ፡ በሐሰት፡ F.N. 24. – : ፀረፈ፡ ዘ፡ ሰደበ፡ (v. ተሳደበ፡ ).

ፀረፈ

መንግሥት

, m. et fem. , መንግሥታት፡ regnum^la

a)terra regi subjecta cum incolis: ; ; ; ; ; ( νομός ) ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; እለ፡ መንግሥት፡ ; ( γενεαί ); ለኵሉ፡ መንግሥቱ፡ πᾶσι τοῖς ὑπ᾽ αὐτόν ; ἔθνος ; ለኵሉ፡ መንግሥታተ፡ ምድር፡ ; ; መንግሥታት፡ ዐበይት፡ ; ; ; ; መንግሥተ፡ ሰማያት፡ ; መንግሥተ፡ እግዚአብሔር፡ ; ; (nonnumquam መንግሥት፡ pro መንግሥተ፡ ሰማያት፡ , Lud. e Mss. Colb.).

b)potestas^lavel dignitas regia^la, imperium regium^la, ; ; ; ; ; መንግሥት፡ ትትፋለስ፡ እምሕዝብ፡ ለሕዝብ፡ ; ; ; መንግሥታ፡ የሀብ፡ ንጉሥ፡ ለካልእት፡ ብእሲት፡ ; ፀረፍክሙ፡ ላዕለ፡ መንግሥትየ፡ (i.e. majestati meae^la) Lud. ex Hist. VII Puer.; አመ፡ ፲ወ፬ ዓመተ፡ መንግሥቱ፡ ለሕዝቅያስ፡ ; ; ; ; ዘእንበለ፡ መንግሥት፡ ἀβασίλευτος ; ዐቃቤ፡ መንግሥት፡ διάδοχος τοῦ βασιλέως .

c)familia regis^la, progenies regia^la, rex^la(vulgo: majestas^la): እምዘመደ፡ መንግሥት፡ ; ; እምውሉደ፡ መንግሥት፡ ; ኵሉ፡ ዘርአ፡ መንግሥት፡ ; ውስተ፡ ጻድቃት፡ ምስማዓተ፡ መንግሥት፡ ኢይሰማዕ፡ ሥሕጸታት፡ Cyr. ad

d)crebro statui constructo subjungitur ad exprimendum adjectivum regius^la: በዓል፡ ከመ፡ በዓለ፡ መንግሥት፡ ; መንበረ፡ መንግሥት፡ ; መስጢረ፡ መንግሥት፡ ; ; ቤተ፡ መንግሥት፡ sedes regia^la ; አብያተ፡ መንግሥት፡ regia^la ; ቤተ፡ መንግሥታ፡ ; .

mangǝśt

Cross-references:

a) for ርእሰ፡ መንግሥት፡ ርእስ፡ (Leslau)

b) for ደብተራ፡ መንግሥት፡ ደብተራ፡ (TraCES)

ጸዓሪ

cruciator^la, tortor^la: Satanas ጸዓሬ፡ ነፍስ፡ Lud. ex Enc. (Tubing.: ፀረ፡ ነፍስ፡ ).

መፍትው

, passim ,

1)desiderabilis^la, exoptatus^la, passim res^ladesiderabilis^la, ግበር፡ ኵሎ፡ ዘመፍትው፡ ዘትፈቅድ፡ τὰ ἐνθυμήματά σου .

a)sive jucundus^la, amoenus^la, sive praestans^la, eximius^la, sive pretiosus^la, carus^la, ἐπιθυμητός , መፍትው፡ ለዐይን፡ ሰርጉ፡ ; ኵሉ፡ ግብሩ፡ ለእግዚአብሔር፡ ሠናይ፡ ወመፍትው፡ ; ወይን፡ መፍትው፡ ; ; መዝገብ፡ መፍትው፡ ; ይነሥቱ፡ አብያተኪ፡ መፍትወ፡ ; በእንተ፡ ምድረ፡ ሕዝብየ፡ መፍትው፡ ; ; ኵሎ፡ ንዋየ፡ መፍትወ፡ (v. መፍትው፡ ) ; መፍትወ፡ ኣየድዕ፡ σεμνὰ ἐρῶ n. 1370 .

b)necessarius^la: አስተዳለውኩ፡ ለዝንቱ፡ ሕንጻ፡ ኵሎ፡ ዘመፍትው፡ ἐπιτήδεια .

c)conveniens^la, decorus^la: ውስተ፡ ኢመፍትው፡ εἰς τὸ ἀπηχές (in absonum^lavel absurdum^la) Cyr. c.

d)reus^la: ፀረ፡ ደቅከ፡ መፍትዋን፡ ለመዊት፡ ὀφειλομένους in LV. Hincpropagatur tritissimum illud

2) መፍትው፡ decet^la, convenit^la, oportet^la( ينبغي ), δεῖ , χρή , Infin., ut: ተግሕሦ፡ መፍትው፡ እምፍኖት፡ ፀዋግ፡ ; plerumque verbi: ; ; ; ; ; ቀሲስ፡ መፍትው፡ ያንሶሱ፡ ኀበ፡ አብያተ፡ ድውያን፡ ; መፍትው፡ ኤጲስ፡ ቆጶስ፡ ይፍታሕ፡ በርትዕ፡ ; መፍትው፡ ለኤጲስ፡ ቆጶሳት፡ ይንበሩ፡ … ; creberrime in Chrys., F.M., F.N., Syn. al.

a) ኢመፍትው፡ non^lalicet^la: እመ፡ ገብረ፡ ዘኢመፍትው፡ ; . 307.

b) መፍትው፡ utinam!^lain exclamationibus, ut: መፍትው፡ ይሕየው፡ ይስማኤል፡ ቅድሜከ፡

ዐውድ

usurpatur significandis adverbio et praepositioni circa^la.

1)Vim substantivi integram tenet.

a) ዐውዱ፡ (non ዐውዶ፡ ) ለውእቱ፡ መንበር፡ ፳ወ፬ መናብርት፡ et (circuitus throni i.e.) circa thronum erant … ; የሐንጽ፡ ጥቅመ፡ ዐውድኪ፡ (v. ዐውደኪ፡ ) .

b)post vel n. 1001notam Genitivi: ነጽሪ፡ ዘዐውድኪ፡ vide id quod (circuitus tuus i.e.) circa te est ; እለ፡ ዐውድክሙ፡ οἱ κύκλῳ ὑμῶν ; ; አሕዛብ፡ እለ፡ ዐውድነ፡ ; ; ; ኵሉ፡ ዘዐውዱ፡ (v. ዐውዶ፡ ) ; ፀሩ፡ እለ፡ ዐውዱ፡ ; .

c)post praepositiones: ውስተ፡ ኵሉ፡ ዐውዱ፡ ; ውስተ፡ ዐውድኪ፡ ; ; ; ; ; በዐውዳ፡ ; Platt; ; እንተ፡ ዐውዱ፡ ; ዲቤኪ፡ እንተ፡ ዐውድኪ፡ ; እምነ፡ ዐውዶሙ፡ ; ; ; ; ኮኑ፡ ላዕሌሃ፡ እምዐውዳ፡ .

2)In ዐውደ፡

a)circa^la, ut , quamquam sine pronominibus suffixis rarius usurpatur.

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose