Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

{ } , plerumque m. , መጣቅዕት፡ ; etiam forma መጥቃዕት፡ occurrit ; , proprie , sed collective usurpata;

1)tuba^la, buccina^la, σάλπιγξ ; ; ; ; ; ምስለ፡ መጥቅዖሙ፡ ; ; ወይነፍኁ፡ መጥቅዐ፡ ; ; ; Noah fecit መጥቅዐ፡ እምዕፀወ፡ ሊባኖስ፡ ዘኑኁ፡ ፫ በእመት፡ ወግድሙ፡ ፩ በእመት፡ ወሶበ፡ አኀዘ፡ ይግበር፡ ታቦተ፡ ይጠቅዕ፡ ኵሎ፡ ዕለተ፡ ፫ ጊዜ፡ ; n. 1225 መጣቅዕት፡ ; ; ; ; ; .

a) በዓለ፡ መጥቅዕ፡ nomen festi Judaeorum, sine dubio festum novilunii^lamensis septimi (sec. , aeth.) M.M. f. 263 ( በድር፡ col. 541).

b)In Computo paschali መጥቅዕ፡ significat diem novilunii^lasive numerum aureum^la, p. 386; ; Lud. aeth. c. 557.

2)Ludolfum in genere „ instrumentum sonorum quod pulsatur^la, quoque pro campanis uti solent“: in monasterio ጠቅዑ፡ መጥቅዐ፡ Lud. e Vit. Dan.; ( መርዋሕት፡ col. 306.); Description de l’Égypte, II , t. ubi instrumentum ita describitur: „une grande règle de bois, de fer ou de cuivre, qu’on emploie dans les églises, où il n’est pas permis de faire usage des cloches, semblable pour la forme à celui instrument, que les Qobtes nomment nâqûs; il se frappe avec un petit maillet de bois.“ – Voc. Ae.: መጥቅዐ፡ ብሩር፡ ዘ፡ ነጋሪት፡ ; etiam scholion ad ቀርን፡

maṭqǝʿ , maṭqāʿt , maṭāqʿǝt

Grébaut
መጥቅዕ፡ maṭqǝʿ «tambour^fr, trompette^fr, néoménie^fr» ― ነጋሪት፡ Ms. BNFabb217, fol. 47v.
መጥቅዕ፡ maṭqǝʿ «la premier jour de la première lune^fr» ― መጥቅዕ፡ Ms. BNFabb217, fol. 47v.
116

Leslau
መጥቅዕ፡ maṭqǝʿ , መጥቃዕት፡ maṭqāʿt ( መጣቅዕት maṭāqʿǝt ) trumpet^en, horn^en, church bell^en, gong^en (See 137, 150–151
በዓለ፡ መጥቅዕ baʿāla maṭqǝʿ the Feast of the Trumpets^en reffering to the Jewish New Year (See 106, 303–305, 187), በዓል፡
መጥቅዕ፡ ብሩር matqʿǝ bǝrur (, , Sw. in 1225), ብሩር፡ 595b

ጠቀር

fuligo^la, Lud. Greg. [amh. ጠቈረ፡ nigrum esse^lavel fieri^la].

ጠበ

et ጠበበ፡ I,1[ طَبَّ ܛܰܒ ] ይጥበብ፡ ይጥብብ፡

1)sapere^la, sapientia praeditum esse^la, sapientem^lavel prudentem esse^lavel fieri^la: ጥበቡ፡ σοφίσθητε ; ጥበብ፡ ወኀሊ፡ ; እጥብብ፡ ; ጠበብኩ፡ ; ዘጠበበ፡ በሕዝቡ፡ ; ይጠቡ፡ ; ይጥበቡ፡ ; በዝንቱ፡ ይትመካሕ፡ ዘይትሜካሕ፤ ጠቢብ፡ ወያእምር፡ ኪያየ፡ ; n. 1228 ይልህቅ፡ በአእምሮ፡ ወበጥቦ፡ (legendum videtur ጠቦ፡ ) ; comparative: sapientiorem^lavel prudentiorem esse^lavel fieri^la: ጠበብከ፡ አንተ፡ σοφώτερος ; suff. (aliquo): አልቦ፡ ዘይጠብበከ፡ , vel እምነ፡ ( ጠበ፡ et ጠበበ፡ ); አንተኑ፡ ትጠብብ፡ እምዳንኤል፡ ; ; ; ; .

a)intelligentem^la, doctum^la, eruditum^la, disciplina imbutum esse^lavel fieri^la: ትጥበብ፡ vel ትጥብብ፡ παιδεύεσθαι ; ; ኢይጠብብ፡ አምጣነ፡ ሕያው፡ ውእቱ፡ ; እለ፡ ይፈቅዱ፡ ይጥበቡ፡ (v. ይጥብቡ፡ ) ; ምንትኑ፡ ይጠብብ፡ τί σοφισθήσεται ; γνῶσις .

b)philosophari^la: አርእየኒ፡ እስኩ፡ ዘጠበ፡ እንዘ፡ ሕሙም፡ ውእቱ፡ ወጽዑር፡ δεῖξόν μοι τὸν ἐν αὐτῷ τῷ πάθει φιλοσοφοῦντα (pluries).

c)resipiscere^la, sobrium esse^lavel fieri^la: ጥበቡ፡ ወአጥብቡ፡ ልበክሙ፡ νήψατε ; ; ; ጠበ፡ ንጉሥ፡ እምዕንባዜሁ፡ Gad. T.H.

2)peritum^la, gnarum esse^lavel fieri^larei, በ፡ rei: ይጠብቡ፡ በግብሮሙ፡ ; ከመ፡ ይጥበቡ፡ (v. ይጠበቡ፡ ) በኪኖሙ፡ ; rei: እለ፡ ይጠብቡ፡ ኪያሃ፡ ( ለመጻሕፍት፡ )

3)in malam partem: callidum^la, astutum esse^la, ; .

ጠብርዮስ

, ጠበርዮስ፡ , ጢባርዮስ፡ Tiberius.

ጠበሰ

I,1( ጠብሰ፡ lectio prava videtur) [ ܛܘܳܐ טְוָא طها , ضبا ?] ይጥብስ፡ assare^la, torrere^laigne carnem: ይጠብሱ፡ ሥጋ፡ ወይበልዑ፡ ጠቢሶሙ፡ ጥብሶ፡ ; ; ዓሣሁኒ፡ ጠበሱ፡ ወበልዑ፡ ; ጠብሰቶ፡ (sic) በእሳት፡ ; ይጠብሱ፡ ፍሥሐ፡ በእሳት፡ ; ; ይጥብስዎ፡ በእሳት፡ ;

ጠበቀ

I,1[ דׇּבֵק ܕܒܶܩ دَبِقَ طَبِقَ ; Lud. etiam ጠቀበ፡ comparandum censuit]

1)appactum esse^la, adhaerere^la, : ወይከድኖ፡ ለገጹ፡ ሞት፡ በኀሊፎቱ፡ ወይጠብቆ፡ ውስተ፡ ሐቌሁ፡ .

2)assequi^la, confertim instare^la, : ይጠብቆ፡ ሕማም፡ ከመ፡ ማይ፡ συνήντησαν ; እመ፡ ጠበቆ፡ ኵያንው፡ συναντήσωσιν .

3)inhaerendo opprimere^la, de multitudine spissa et conferta, : ጠበቆ፡ ሦክ፡ ወኀነቆ፡ ; .

አስተጣቀበ ጠቀበ

pro አስተጣበቀ፡ vid. sub ጠበቀ፡ I,1[amh. ጠቀመ፡ ; إِسْكَافٌ ܐܶܫܟܳܦܳܐ אוּשְׁכְּפָא sutor^la, coll .^la ثَقَبَ perforavit^la: Lud. ጠበቀ፡ conferendum censet], suere^la, assuere^la, insuere^la, consuere^la: አልቦ፡ ዘይጠቅብ፡ ድርግሓ፡ ፀርቀ፡ ውስተ፡ ልብስ፡ ብሉይ፡ ; ;

ጠበቀ

I,1[ דׇּבֵק ܕܒܶܩ دَبِقَ طَبِقَ ; Lud. etiam ጠቀበ፡ comparandum censuit]

1)appactum esse^la, adhaerere^la, : ወይከድኖ፡ ለገጹ፡ ሞት፡ በኀሊፎቱ፡ ወይጠብቆ፡ ውስተ፡ ሐቌሁ፡ .

2)assequi^la, confertim instare^la, : ይጠብቆ፡ ሕማም፡ ከመ፡ ማይ፡ συνήντησαν ; እመ፡ ጠበቆ፡ ኵያንው፡ συναντήσωσιν .

3)inhaerendo opprimere^la, de multitudine spissa et conferta, : ጠበቆ፡ ሦክ፡ ወኀነቆ፡ ; .

ጸበ ጠበ ጠበ ጠብጠበ

(vel ፀበ፡ ) et ጸበበ፡ I,1[ ضبّ arctius adhaesit^la; ab omni parte comprehendit^larem; ( ضبأ ضبن IV); ضَفٌّ et ظَفٌّ ; amh. ጸበበ፡ et ጠበበ፡ ] ይጽብብ፡ ,

1)angustum^lavel nimis angustum esse^lavel fieri^laalicui (c. suff.), coangustare^laaliquem: ለይጽብቦ፡ fiat ei angustum, ; ዝንቱ፡ ማኅደርነ፡ ይጸብበነ፡ στενὸς ἀφ᾽ ἡμῶν ; στενοχωρεῖ σε ; ይጸብበነ፡ ብሔር፡ στενός μοι ; ትጸብቢዮሙ፡ ለእለ፡ ይነብሩ፡ ውስቴትኪ፡ ; ጸበኒ፡ (v. ጸበበኒ፡ ) ዓለም፡ I ; ዘሰማይ፡ ኢያግመሮ፡ ኢጸበቦ፡ ማኅፀነ፡ ድንግል፡ γαστὴρ τῆς παρθένου οὐκ ἐστενοχώρησε ho. Procli in

2)in angustias compellere^la, premere^la: ሶበ፡ ጸበበቶ፡ ግብር፡

et ጠበበ፡ I,1[ طَبَّ ܛܰܒ ] ይጥበብ፡ ይጥብብ፡

c)resipiscere^la, sobrium esse^lavel fieri^la: ጥበቡ፡ ወአጥብቡ፡ ልበክሙ፡ νήψατε ; ; ; ጠበ፡ ንጉሥ፡ እምዕንባዜሁ፡ Gad. T.H.

3)in malam partem: callidum^la, astutum esse^la, ; .

et ጠበበ፡ I,1[ طَبَّ ܛܰܒ ] ይጥበብ፡ ይጥብብ፡

c)resipiscere^la, sobrium esse^lavel fieri^la: ጥበቡ፡ ወአጥብቡ፡ ልበክሙ፡ νήψατε ; ; ; ጠበ፡ ንጉሥ፡ እምዕንባዜሁ፡ Gad. T.H.

3)in malam partem: callidum^la, astutum esse^la, ; .

bene peritum esse^la ጠበበ፡ col. 1230.

አጽገየ

II,1

1)florere facere^la, arborem, ; Deg.

2)exprimere flores^lapictura: ጠበብተ፡ እስራኤል፡ በልብሰ፡ አሮን፡ ካህን፡ ደርከኖ፡ አጽገዩ፤ (hyacintho colore flores expresserunt) ወሮማናተ፡ ወርቅ፡ በዐውዳ፡ አፍረዩ፡ Enc.

ጠባቢ ጠባቢ ጠቢብ ጠቢብ

Lud. affert ob formam ጠበብት፡ , sed ጠበብት፡ ad ጠቢብ፡ referendum est. Lud. affert ob formam ጠበብት፡ , sed ጠበብት፡ ad ጠቢብ፡ referendum est. et , fem. ጠባብ፡ , m. ጠቢባን፡ fem. ጠባባት፡ n. 1229et ጠቢባት፡ ጠበብት፡

1)sapiens^la, prudens^la, intelligens^la, scientia et disciplina imbutus^la, eruditus^la: σοφός ; ንጉሥ፡ ጠቢብ፡ ; ብእሲ፡ ጠቢብ፡ ; ጠቢበ፡ ምክር፡ ; ሕዝብ፡ ጠቢብ፡ ; ; ; ; ; ; al.; በኵሉ፡ ጠቢብ፡ πολύσοφος (Paulus) ; ብእሲት፡ ጠባበ፡ ልብ፡ ; ; ጠቢባን፡ ; ; ; ; ; ጠቢባን፡ ለእከይ፡ ; ; ; ጠቢባን፡ በልብ፡ ; ; ; ; ; ጠባባት፡ አንስት፡ ; ጠበብት፡ ; ; ; ጠቢባነ፡ ጠበብት፡ ; ; συνετός ; ; ; 1 ; ; ጠቢበ፡ ልብ፡ ; ; ብእሲት፡ ጠባብ፡ ; ጠቢባነ፡ ልብ፡ ; ; φρόνιμος ; ; ; ; ; ; ; ; ወለት፡ ጠባብ፡ ; ; ጠባባት፡ ; εἰδώς ; ኵሎሙ፡ ጠቢባኒሆሙ፡ ለሰሚዕ፡ ὁ συνιῶν ἀκούειν ; πεπαιδευμένος ; ; ነፍስ፡ ጠባብ፡ ; ጠቢብ፡ በኵሉ፡ ራእይ፡ ወፍካሬ፡ ሕልም፡ συνῆκεν ; λόγιος ; ; εὐνοῶν (Lud. conjecit ἐννοῶν ) .

a)sobrius^la, νηφάλιος , ጠባባት፡ et ጠቢባት፡ 1 .

b)philosophus^la: ; ; |Fal.|* crebro, ut ዲዮጋንስ፡ ጠቢብ፡ , አፍላጦን፡ ጠቢብ፡ , ሰቅራጥ፡ ጠቢብ፡ al.

c)medicus^la: አዘዘ፡ ጠቢባነ፡ ወማእምራነ፡ ይፈውስዋ፡ ; ; በከመ፡ ይተግህ፡ ጠቢብ፡ በፈውሶ፡ ሥጋ፡ ; ; ;

d)peritus vaticinandi^lavel incantandi^la, σοφισταί ; Χαλδαῖοι ; ; φαρμακοί (?) .

2)peritus^la, gnarus^la, sciens^la, de architecto ; ኬንያ፡ ጠቢብ፡ (de gubernatore) ; ጠቢብ፡ ዐቃቤ፡ ሥራይ፡ ; ሰላም፡ ለሥዕልኪ፡ እንተ፡ ሠዐላ፡ በእዱ፤ ሉቃስ፡ ጠቢብ፡ እምወንጌላውያን፡ ፩ ; piscatores ጠቢባን፡ Lud. e Cant. Sam.; de textore ( ገርዜን፡ ); ቤት፡ እንተ፡ ሐነጽዋ፡ ኬነውት፡ ወጠበብተ፡ ምድር፡ (Lud.: ምክር፡ ) ; ፭ ዕደው፡ ጠቢባነ፡ መጻሕፍት፡ ; ጠቢባን፡ እሙንቱ፡ ውስተ፡ ጽሒፍ፡ ; in specie: ጠቢባት፡ ጠባባት፡ mulieres lamentationis peritae i.e. praeficae^la . – Scholion Voc. Aeth. ኬንያ፡

et , fem. ጠባብ፡ , m. ጠቢባን፡ fem. ጠባባት፡ n. 1229et ጠቢባት፡ ጠበብት፡

a)sobrius^la, νηφάλιος , ጠባባት፡ et ጠቢባት፡ 1 .

b)philosophus^la: ; ; |Fal.|* crebro, ut ዲዮጋንስ፡ ጠቢብ፡ , አፍላጦን፡ ጠቢብ፡ , ሰቅራጥ፡ ጠቢብ፡ al.

c)medicus^la: አዘዘ፡ ጠቢባነ፡ ወማእምራነ፡ ይፈውስዋ፡ ; ; በከመ፡ ይተግህ፡ ጠቢብ፡ በፈውሶ፡ ሥጋ፡ ; ; ;

d)peritus vaticinandi^lavel incantandi^la, σοφισταί ; Χαλδαῖοι ; ; φαρμακοί (?) .

ጠበ

et ጠበበ፡ I,1[ طَبَّ ܛܰܒ ] ይጥበብ፡ ይጥብብ፡

c)resipiscere^la, sobrium esse^lavel fieri^la: ጥበቡ፡ ወአጥብቡ፡ ልበክሙ፡ νήψατε ; ; ; ጠበ፡ ንጉሥ፡ እምዕንባዜሁ፡ Gad. T.H.

3)in malam partem: callidum^la, astutum esse^la, ; .

ጠበ ተጠበበ

et ጠበበ፡ I,1[ طَبَّ ܛܰܒ ] ይጥበብ፡ ይጥብብ፡

c)resipiscere^la, sobrium esse^lavel fieri^la: ጥበቡ፡ ወአጥብቡ፡ ልበክሙ፡ νήψατε ; ; ; ጠበ፡ ንጉሥ፡ እምዕንባዜሁ፡ Gad. T.H.

3)in malam partem: callidum^la, astutum esse^la, ; .

III,1et III,2

1)sapientiam^lavel prudentiam sibi parare^la, sapientem^lavel prudentem se gerere^la, erudiri^la, disciplina imbui^la: ተጠበብኩ፡ (v. ጠበብኩ፡ ) ἐσοφισάμην ; እጠበብ፡ ; ትጠበብ፡ σοφὸς ἔσῃ ; ይጠበቡ፡ ; ይጠበቡ፡ በነገር፡ ; እለ፡ ይጠበቡ፡ ለእኩይ፡ ; ተጠበብ፡ μαθήσῃ παιδείαν ; ኢይጠበብ፡ (v. ኢይጠብብ፡ ) ; ተጠብቦ፡ πανουργία ; ይጠበብ፡

a)sapientiam ostentare^la: ኢትጠበብ፡ በኀበ፡ ንጉሥ፡ ; ; .

b)peritum fieri^la: ከመ፡ ይጠበቡ፡ በኪኖሙ፡

c)artem adhibere^la, ( በጥሐ ).

2)in malam partem, callidum esse^la, callidum se gerere^lacontra aliquem, callidiorem esse^laaliquo, callide decipere^la, artibus circumvenire^laaliquem: መጽአ፡ በተጠብቦት፡ ; አሐውርኑ፡ በተጓሕልዎ፡ ወበተጠብቦ፡ Jsp. p. 288; ንጠበብ፡ ላዕሌሆሙ፡ ; ejus quem quis circumvenit: እስመ፡ በብዙኅ፡ ይጠበበከ፡ (v. ይጤበበከ ) ጐሕላይ፡ ; κατασοφίζεσθαι ; ተጠበቦሙ፡ ; etiam: artificium excogitare^lacontra aliquem, ut: ፈርሁ፡ ከመ፡ ኢይጠበቡ፡ ካልአ፡ ጥበበ፡ ላዕሌሆሙ፡ ; ተጠብቦ artificium^la, Lud. e Ssal. Req.

ጠበወ

I,1[amh. ጠባ፡ ; طِبْىٌ uber^laanimalium] ይጥቡ፡ ( ), sugere^lamammas, lac, lactere^la, mammae: ; እለ፡ አኅደግዎሙ፡ ጠቢወ፡ ጥብ፡ ; ሕፃናት፡ እለ፡ ይጠብዉ፡ ጥበ፡ ; lactis: በግዕ፡ እንተ፡ ይጠቡ፡ ሐሊበ፡ እሙ፡ ; ; ጠበወ፡ ሐሊበ፡ እምብእሲት፡ H.A.; : እለ፡ ይጠብዉ፡ (v. ጠባዊት፡ ) ; ; .

ጥብ ጣዕዋ ጥብ

mamma^la ጠበወ፡ , m. et fem. , et , አጣዕዋ፡ [vic. videtur ጠበወ፡ ] pullus^la(lactens): ጣዕዋ፡ ላህም፡ ወፈረስ፡ ወአድግ፡ ወገመል፡ F.N. 40; ጣዕዋ፡ ከርከንድ፡ In specie

a)vitulus^la, vitula^la: ላህም፡ ጣዕዋ፡ ; ጣዕዋ፡ ላህም፡ ; ላህም፡ ጣዕዋ፡ ፯ ; ጣዕዋ፡ አልህምት፡ ; ጣዕዋ፡ ዘ፫ ዓመት፡ ; ከመ፡ ጣዕዋ፡ ዘተፈትሐ፡ እምእሰሩ፡ ; ; ; ጣዕዋ፡ አንስቲያዊት፡ ; እልኩ፡ ጣዕዋ፡ ; አጣዕዋ፡ .

b)agnus^la, agna^la: ኢታብስል፡ ጣዕዋ፡ በሐሊበ፡ እመ፡ ἄρνα ; Jesus በግዕ፡ ንጹሕ፡ ወልደ፡ ቅድስት፡ ጣዕዋ፡ Org. – : ጣዕዋ፡ ዘ፡ እምቦሳ፡ ; aliud^la: እምቦሳ፡ ዘላህም፡ ; aliud^la: እምቦሳ፡ ሐራጊት፡

, m. et fem. , አጥባት፡

1)mamma^la, uber^la: ተሐፀንኩ፡ በጥብ፡ ; መሠጡ፡ እጓለ፡ ማውታ፡ እምውስተ፡ ጥብ፡ ; ; ጥብ፡ የማናዊ፡ ; ኀደገ፡ ጥበ፡ ; አኅደግዎ፡ ጥበ፡ እሙ፡ ; ; ; ; ( sub ጠበወ፡ ); Enc.; አጥባት፡ ; ; ; ልህቀ፡ አጥባትኪ፡ ; ወድቀ፡ አጥባቲሆን፡ ; ንኡስ፡ አጥባትኪ፡ ; n. 1231 ኅፍጣ፡ አጥባቲክን፡ ; ; አጥባት፡ ይቡሳት፡ (v. ይቡስ፡ ) ; ; ; .

a): ምሕረትየ፡ ወአጥባትየ፡ (v. አጥባዕትየ፡ ) ኪያከ፡ ይባርክ፡

b)epistomium^lavel mammilla^lavasis: ክልኤቱ፡ አጥባት፡ τῶν δύο μυξωτήρων .

2)papilla^lapectoris; Jacobus ሄጰ፡ ጥቦ፡ ፀጋማዌ፡ – (In Mss. passim አጥባዕት፡ pro አጥባት፡ scriptum legitur, ut Kuf. p. 94; M.M. f. 31). – : አጥባት፡ ዘ፡ ጡቶች።

ጠበወ

ጠበጠበ

promte^la, perniciter^la, de scribendo: ጸሓፊ፡ ዘጠበጠበ፡ ይጽሕፍ፡ ὀξυγράφος ;

ጠበ

et ጠበበ፡ I,1[ طَبَّ ܛܰܒ ] ይጥበብ፡ ይጥብብ፡

c)resipiscere^la, sobrium esse^lavel fieri^la: ጥበቡ፡ ወአጥብቡ፡ ልበክሙ፡ νήψατε ; ; ; ጠበ፡ ንጉሥ፡ እምዕንባዜሁ፡ Gad. T.H.

3)in malam partem: callidum^la, astutum esse^la, ; .

ዕንባዜ

1)animi deliquium^la, defectus^la, desponsio^la, ዕንባዜ፡ ነፍስ፡ ὀλιγοψυχία ; μικροψυχία ; ወይእቲ፡ በዕንባዜ፡ ልብ፡ ; በሕማመ፡ ዕንባዜሃ፡

2)defectio mentis^la, amentia^la, insania^la: ዕንባዜ፡ ስካር፡ M.M. f. 229; ዕንባዜ፡ ልብ፡ F.N. 43,10; ጠበ፡ እምዕንባዜሁ፡ – : ዕንባዜ፡ ልብ፡ ማጣት።

ጠበ

et ጠበበ፡ I,1[ طَبَّ ܛܰܒ ] ይጥበብ፡ ይጥብብ፡

c)resipiscere^la, sobrium esse^lavel fieri^la: ጥበቡ፡ ወአጥብቡ፡ ልበክሙ፡ νήψατε ; ; ; ጠበ፡ ንጉሥ፡ እምዕንባዜሁ፡ Gad. T.H.

3)in malam partem: callidum^la, astutum esse^la, ; .

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose