Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

I,1[ גְּנַז abscondiditla, in thesauro reposuitla; ܐܶܬܓܢܶܙ Pass.; جِنَازَةٌ funusla; de vicinis videasvid.Ges. thes. p. 296] SubjunctivusSubj. ይግንዝ፡ linteis involverela, pollingerela, condirela, curare funuslasepeliendi: ገነዘ፡ ( በድኖ፡ ) በሰንዱን፡ ንጹሕ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 27,59 ; Evangelium Joannis.Joh. 19,40 ; ይግንዝዎ፡ ( ለምዉት፡ ) በካልእ፡ ልብስ፡ F.N. 22; Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,13 ; ገነዞ፡ ( ለአዳም፡ ) ሴት፡ ወአንበሮ፡ ውስተ፡ ታቦት፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 11 ; ግንዝ፡ ሥጋየ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 21 ; ኢትግንዝዎ፤ ሕያው፡ ውእቱ፡ Rel. Bar.; Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 47 ; n. 1178 ከመ፡ ይግንዞሙ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 22 ; ገነዞ፡ ( ለሴት፡ ) ሂኖስ፡ ወልዱ፡ በከርቤ፡ ወበዓልው፡ ወአንበሮ፡ ውስተ፡ በአተ፡ መዛግብት፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 15 ; ምስለ፡ አፈዋት፡ ገነዘ፡ ወቀበረ፡ በድኖ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 1 Enc.
Substantivumsubst.apparatus qui ad curandum funus pertinetla, ut linteala, fasciaela, involucrala, lectusla: አዘዘ፡ እስክንድር፡ ከመ፡ ይግንዝዎ፡ ለዳራ፡ (Darium) በመግነዝ፡ ሠናይ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 283 ; ኵሉ፡ መፍቅደ፡ መግነዝ፡ Gadela Lalibela.Gad. Lal. ; (mortuus inclamatur) ኢሠነቀ፡ (II p. s. m. ) እምንዋይከ፡ ዘእንበለ፡ መግነዝ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 90 ; ገነዘቶ፡ በአልባስ፡ ሠናያት፡ ወገብረት፡ ሎቱ፡ መልዕልተ፡ መግነዙ፡ ልብሰ፡ ዘወርቅ፡ ወአንበረቶ፡ በሣጹን፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 22 ; Christus ጠብለለ፡ ልደቶ፡ በመግነዘ፡ ኅቡኣቲሁ፡ ከመ፡ ኢያእምርዎ፡ ፍጡራን፡ M.M. f. 37; κενοτάφια Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,13 varia lectiovar. Schol. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.videasvid. sub ነፍቅ፡
Substantivumsubst., plerumque m. , Plur. አልባስ፡ , pluralisPl.pluralisPl. አልባሳት፡ (ut not able to find explanation in abbreviation listEsr. 17,70 ).
1)vestimentumla, vestisla( ἱμάτιον , ἔνδυμα ) ad Hebraeos epistola.Hebr. 1,11 ; ልብስ፡ ዘምሉእ፡ ደመ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 14,19 ; Jesaiae prophetia.Jes. 50,9 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 101,27 ; Danielis prophetia.Dan. 7,9 ; ልብስ፡ ዘኢይጐነዲ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 51,8 ; ልብስ፡ ንጹሕ፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 3,5 ( ἱμάτια ); ልብሰ፡ ወርቅ፡ 17,4; ልብሰ፡ ጶዴር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,8 ; ልብሰ፡ መትከፍት፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 36,11 ; de variis vestibus Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 36,35 sequensseq.; ልብሰ፡ ኀፂን፡ θώραξ loricalaliber Jobi.Job 41,17 ; liber Jobi.Job 41,18 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 26,4 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 5,8 [ Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ልብሰ፡ ሐፂን፡ ዘ፡ ጽሩር፡ ]. Pluralis አልባስ፡ vel singulas vestes significat አልባሲከ፡ τὰ ἱμάτιά σου Jesaiae prophetia.Jes. 58,8 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 6,27 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,39 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 3,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 44,10 ; አልባሰ፡ አቍያጽ፡ περικνημῖδες Danielis prophetia.Dan. 3,21 ; አልባሰ፡ ኀጺን፡ θώρακες Hezekielis prophetia.Hez. 38,4 , vel totum vestitum ( ἱματισμὸς , στολὴ , στολαί ) Ruth liber biblicus.Ruth 3,3 ; Jesaiae prophetia.Jes. 22,21 ; አልባሰ፡ ላህ፡ Baruchi liber apocryphus.Bar. 5,1 ; አልባሰ፡ ወርቅ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 44,11 ; አልባሰ፡ ክብር፡ στολὴ δόξης Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,29 ; et στολαὶ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 28,4 ; አልባሰ፡ ክብር፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,5 ; አልባስ፡ ዘመቅደስ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 35,21 ; sed etiam ልብስ፡ in SingularisSing.pro στολή positum legitur ልብሰ፡ ክብር፡ στολὴ δόξης Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,31 .
2)in specie vestis interiorla, tunicala( χιτών ) Canticum Canticorum.Cant. 5,3 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 6,3 ; አልባስ፡ χιτῶνες Matthaei Evangelium.Matth. 10,10 romanae editionisrom.; ፪ ልብሰ፡ ክዳናት፡ χιτῶνες Lucae evangelium.Luc. 3,11 ( videasvid. መልበስ፡ , ክዳን፡ ); se etiam vestisla( tunicala) exteriorla ἱμάτιον ( oppositum, -o, -nituropp. መልበስ፡ χιτών ) Matthaei Evangelium.Matth. 5,40 et ( oppositum, -o, -nituropp. ክዳን፡ ) Lucae evangelium.Luc. 6,29 ; περίζωμα Ruth liber biblicus.Ruth 3,15 .
3)dicitur de quovis pannola, aulaeola, velola, tegimentola: pannus, qui ad ulnae mensuram venditur F.N. 33,1; ልብሰ፡ ዐውደ፡ ዐጸድ፡ ἱστία τῆς αὐλῆς Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 37,7 , vel ልብሰ፡ ዐጸድ፡ et አልባሰ፡ ዐጸድ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 37,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 37,14 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 3,26 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 4,26 ; ሶበ፡ ነፍሐ፡ ነፋስ፡ ላዕለ፡ ሐመር፡ ዘጠብለሉ፡ ልብሳ፡ (cujus vela complicuerunt) Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 34 ; ጠብለላ፡ ለሥዕል፡ (picturam) በቍጥን፡ ወበአልባስ፡ ንጹሕ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 10.
lǝbs , pluralisPl. ʾalbās , pluralisPl.pluralisPl. ʾalbāsāt
1) (Dillmann 1) clothesen, garmenten ልብሰ፡ አርዋ፡ ፩1 veste di tessuto di setait 43 VI l. 21 (ed.), 36 l. 17–18 (tr.); ፲ወ፬ ጸዓዳ፡ ልብስ፡ ፮ፊቃር፡ ፮ቆብዕ፡ ፬ዘነቦ፡ ፪ማኅበስ፡14 vesti bianche, 6 cinture, 6 cappucci, 4 zanabo, 2 maḥbas{sic},it 44 VII l. 2 (ed.), 38 VII l. 2–3 (tr.); ወልብስ፡ ዘወርቅ፡ ዘኢተበትከ፡ ፱[፡]9 vesti d’oro integre,it 64 l. 5 (ed.), 53 l. 11 (tr.)
a) አልባሰ፡ ቅድዋት፡ ʾalbāsa qǝdwāt , አልባስ፡ ቅድዋት፡ ʾalbās qǝdwāt fine clothingen, luxury clothingen ወቦ፡ ዘይሁብ፡ አልባሰ፡ ቅድዋት፡ ቦ፡ ዘኡሁብ፡ ድንኳነ፡ ወቦ፡ ዘኡሁን፡ በቅለ፡ ምስለ፡ ሥርዐቱ።d’autres donnèrent de bons vêtements, d’autres donnèrent une tente, d’autres un mulet avec son harnaisfr 14 l. 12–13 (ed.), 17 l. 26–28 (tr.); ወነሥአ፡ እምኔሁ፡ አምኃ፡ አፍራሰ፡ ኅሩያነ፡ ወአልባሰ፡ ቅድዋተ፡ ዘዚአሁ፡ ኅብሮሙ፡ መናጽፈኒ፡ ከማሁ።il accepta de lui en cadeau des chevaux choisis, des vêtements de luxe, chacun d’une couleur, et, pareillement, des tapisfr 44 l. 4–5 (ed.), 51 l. 9–10 (tr.); ሶበሂ፡ ይትፌሣሕ፡ ይጼውዕ፡ ካህናተ፡ ወይዛዋዕ፡ ምስሌሆሙ፡ በነገረ፡ መጻሕፍት፤ እንዘ፡ ያስተፌሥሖሙ፡ በማኅሌት፡ ወወይን፡ ወያሠረግዎሙ፡ በአልባስ፡ ቅድዋት። Nelle ore poi di ricreazione, chiamava gli uomini di chiesa e discorreva con loro circa i Libri, mentre li rallegrava con canti spirituali e con vino, e li adornava di bellissime vestiit 8 l. 18–21 (ed); 19 l. 19–22 (tr.); መነኮሳትኒ፡ ወካህናት፡ ሠርዑ፡ በከመ፡ ሕጎሙ፡ ምስለ፡ መስቀል፡ ወማዕጠንት፡ እንዘ፡ ይለብሱ፡ አልባሰ፡ ክህነት፡ ሊቃውንተ፡ ቤተ፡ ክርስቲያኒሂ፡ ወመላህቅተ፡ ሕዝቦሙ፡ ለካህናት፡ ወፅኡ፡ ይትቀበልዎ፡ እንዘ፡ ይሠረገዉ፡ አልባሰ፡ ቅድዋተ፡os monges e os sacerdotes dispozeram-se por ordem, segundo o seu ritual, com cruz e thuribulo, revestidos com as vestes de sacerdotes; e os superiores da Egreja christã, e os principaes da classe dos sacerdotes sairam ao seu encontro, adornados com os melhores vestidospt 23 l. 19–23 (ed.); 42 l. 23–27 (tr.), videasvid. ቅድው፡
b) አልባሰ፡ ቀጠንት፡ ʾalbāsa qaṭṭant fine clothingen, exquisite clothingen በይእቲ፡ ዕለት፡ ብዙኃን፡ ነዳያን፡ ኮኑ፡ ብዑላነ። ወብዙኃን፡ ዕሩቃን፡ ኮኑ፡ ሥርግዋነ፡ በአልባሰ፡ ቀጠንት።En se jour, nombre de pauvres devinrent riches, et nombre de dénudés furent habillés de robes magnifiquesfr 74 l. 31–32 (ed.), 86 l. 2–4 (tr.), videasvid. ቀጢን፡
Cross-references: videasvid. also አልባስ፡ ቀጠንት፡ below
2) fabricen ወኆልቈ፡ አልባስኒ፡ መንጦላዕት፡ ዘግምዛ፡ ፪፡ ወዘዶቲ፡ ፪ ወዘሥዕል፡ ፩፡ አልባሰ፡ ታቦት፡ ፫Ed anche il numero dei tessuti, 2 tende di stoffa colorata, 2 di doti, 1 dipinta, 3 paramenti per il tābot,it 43 VI l. 19–20 (ed.), 36 15–17 (tr.); ወሥዕል፡ ዘልብስ፡ ፪[፡]2 pitture su tessuto,it 64 l. 12 (ed.), 53 18–19 (tr.)
Grébaut
ልብስ፡ lǝbs , pluralisPl. አልባስ፡ ʾalbās «vêtementfr (vestisla)» ― ልብስ፡ Ms. BNFabb217, fol. 15r. Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 5.
29

Les vocables ልብስ፡ , አልባስ፡ , አልባሳት፡ donnent lieu fréquemment à la formation de mots composés désignant des vêtements fins et précieux et des vêtements liturgiques.
ልብሰ፡ ወርቅ፡ lǝbsa warq ou ልብስ፡ ዘወርቅ፡ lǝbs zawarq «vêtement tissé d’orfr» ገነዘቶ፡ በልብስ፡ ዘወርቅ፡ ዘኮነ፡ ለምታ። 9 l. 9; ገብረት፡ ላዕሌሁ፡ ሠናየ፡ ወአልበሰቶ፡ ልብሰ፡ ወርቅ። 10 l. 2–3; ይለብስ፡ ውእተ፡ ልብሰ፡ ወርቅ። 10 l. 10; ልብሰ፡ ወርቅ፡ ዘዚአሁ፡ ዘኀደጎ፡ ውስተ፡ ቤቱ። 11 l. 1; ነገሮሙ፡ ዘከመ፡ አስተርአየ፡ ሎቱ፡ ውእቱ፡ ፈረሳዊ፡ ውስተ፡ ቤተ፡ ሞቅሕ፡ እንዘ፡ ይለብስ፡ ውእተ፡ ልብሰ፡ ዘወርቅ። 12 l. 3–5; አስተርአየ፡ ሎቱ፡ በውስተ፡ ፍኖት፡ እንዘ፡ ይለብስ፡ ውእተ፡ ልብሰ፡ ወርቅ። 12 l. 6–7; ርእዩ፡ እንዘ፡ ይለብስ፡ ውእተ፡ ልብሰ፡ ወርቅ። 12 l. 12–13, videasvid. ወርቅ፡
አልባስ፡ ቀጠንት፡ ʾalbās qaṭṭant vêtements finsfr ተፈጸመ፡ ሕንጸታ፡ በ፪ዓመት፡ እምዘ፡ ነግሠ፡ ወወሀባ፡ ሕፄሃ፡ አልባስ፡ ቀጠንት። 22a l. 23–25; ህየንተ፡ ዘመነንከ፡ ቀጠንተ፡ አልባሰ፡ ዘወርቅ፡ አነ፡ አለብሰከ፡ ዘዐይን፡ ኢርእየ። 28a l. 19–21; ንጉሥሂ፡ ዘይሁብ፡ ቀጠንተ፡ አልባሰ፡ ወያከብር፡ መካነከ፡ አነ፡ ኣከብሮ፡ በመንግሥትየ። 29a l. 3–6, videasvid. ቀጢን፡
Cross-references: videasvid. also አልባሰ፡ ቀጠንት፡ above
አልባሳተ፡ ተክህኖ፡ ʾalbāsāta takǝhno vêtements sacerdotauxfr (liturgiques) ሶበ፡ ሰምዑ፡ ዜና፡ ሞቱ፡ ለንጉሥ፡ መጽኡ፡ እምአድባረ፡ ደሰያት፡ ካህናት፡ ወመነኮሳት፡ ብዙኃን፡ ምስለ፡ አክሊላት፡ ወመሳቅል፡ ዘወርቅ፡ ወዘብሩር፡ ወአልባሳተ፡ ተክህኖ። 118 l. 18–20, videasvid. ተክህኖ፡
ልብሰ፡ ተክህኖ፡ lǝbsa takǝhno vêtements sacerdotauxfr (liturgiques) እምድኅረዝ፡ ሶቤሃ፡ ተክህነ፡ ወልደ፡ ድንግል፡ አማኑኤል፡ በግዑ፡ ለእግዚአብሔር። ሶበ፡ ይለብስ፡ ልብሰ፡ ተክህኖ፡ ኮነ፡ ፍርሃት፡ ወረዓድ። 118 l. 18–20, videasvid. ተክህኖ፡
አልባሳት፡ ʾalbāsāt ነሥእዎሙ፡ ሰብአ፡ ገሀረ፡ ደመንሁር፡ ወገነዝዎሙ፡ በአልባሳት፡ ሠናያት። 92 l. 8–9
Le pluriel externe ልብሳት፡ manque dans . አምሳለ፡ ልብሳተ፡ መላእክት። 15; ካዕበ፡ መንፈስ፡ ቅዱስ፡ አልባሰ፡ ለመላእክት፡ ልብሳቲሆሙ፡ ብርሃናዊት። 16; መንፈስ፡ ቅዱስ፡ አልባሶሙ፡ ለመላእክት፡ ለሱራፌም፡ ልብሳቲሆሙ፡ ብርሃናውያት። 17; ካዕበ፡ መንፈስ፡ ቅዱስ፡ አልባሶሙ፡ ለመላእክት፡ ልብሳቲሆሙ፡ ብርሃናውያት። 17; አልባሶሙ፡ ለመላእክት፡ ዘውእቶሙ፡ ሥርዐተ፡ አርባብ፡ ልብሳቲሆሙ። 18
31
Leslau
ልብስ lǝbs , pluralisPl. አልባስ ʾalbās , ልብሳት lǝbsāt , አልባሳት ʾalbāsāt clothesen, garmenten, apparelen, tunicen, curtainen (of court), silk veil of oblation in the churchen 305b
አልባሰ፡ ምክሕ ʾalbāsa mǝkḥ (Lt) gala dressen, videasvid. ምክሕ፡ 339a
I,1[ גְּנַז abscondiditla, in thesauro reposuitla; ܐܶܬܓܢܶܙ Pass.; جِنَازَةٌ funusla; de vicinis videasvid.Ges. thes. p. 296] SubjunctivusSubj. ይግንዝ፡ linteis involverela, pollingerela, condirela, curare funuslasepeliendi: ገነዘ፡ ( በድኖ፡ ) በሰንዱን፡ ንጹሕ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 27,59 ; Evangelium Joannis.Joh. 19,40 ; ይግንዝዎ፡ ( ለምዉት፡ ) በካልእ፡ ልብስ፡ F.N. 22; Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,13 ; ገነዞ፡ ( ለአዳም፡ ) ሴት፡ ወአንበሮ፡ ውስተ፡ ታቦት፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 11 ; ግንዝ፡ ሥጋየ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 21 ; ኢትግንዝዎ፤ ሕያው፡ ውእቱ፡ Rel. Bar.; Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 47 ; n. 1178 ከመ፡ ይግንዞሙ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 22 ; ገነዞ፡ ( ለሴት፡ ) ሂኖስ፡ ወልዱ፡ በከርቤ፡ ወበዓልው፡ ወአንበሮ፡ ውስተ፡ በአተ፡ መዛግብት፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 15 ; ምስለ፡ አፈዋት፡ ገነዘ፡ ወቀበረ፡ በድኖ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 1 Enc.
nomen actionisn. act.et Substantivumsubst., fem. et m. , pluralisPl. ግንዘታት፡
1)pollincturala, involutio mortuilasepeliendi, funusla: ταφή Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 6,3 ; በእንተ፡ ግንዘትከ፡ በእደ፡ ዮሴፍ፡ ወኒቆዴሞስ፡ not able to find explanation in abbreviation listCod. Mus. Brit. LIV Nr. 7 ; ግንዘተ፡ ሥጋኪ፡ በመዋጥሐ፡ ክታን፡ I not able to find explanation in abbreviation listSx. Mar. 38 Enc.; ግንዘትከ፡ በዕፍረት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 27 Enc.; ገነዞ፡ ለጴጥሮስ፡ ግንዘተ፡ ሠናየ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 6 Enc.; ያሤኒ፡ ግንዘተ፡ ደናግል፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 19 Enc. (in Actis hujus diei: ገነዘ፡ ሥጋሆን፡ ለደናግል፡ ); ሤጠ፡ ግንዘት፡ arbitria funerislaF.N. 42,1; ዐራተ፡ ግንዘት፡ feretrumlaF.N. 22; መጽሐፈ፡ ግንዘት፡ ( liber funerumla) inscriptus est liber ecclesiasticus, quo officia defunctorum continentur (Cod. Mus. Brit. XXVIII; Cod. Abbad. VIII.; Cod. Abbad. L.; Cod. Abbad. CCXIX; Zeitschrift der Deutschen morg. Gesellschaft Bd. I, p. 35); ዜማ፡ ግንዘት፡ canendi vel recitandi modus funebrislaMaʃshafa Genzat.Genz. f. 44 ; Maʃshafa Genzat.Genz. f. 128 ( videasvid. sub ተብህለ፡ ).
2)apparatus ad curandum funus pertinensla: ገነዙ፡ ሥጋሁ፡ ለቅዱስ፡ በግንዘታት፡ ሠናይ፡ ወአምጽኡ፡ ዕፍረተ፡ ወመዝመዙ፡ ቦቱ፡ ሥጋሁ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 27.
a)involucra mortuilasepeliendi vel sepulti: κενοτάφια Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,13 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,16 (v. መግነዝ፡ et ግኑዝ፡ ).
b)lectus mortui cum linteisla, quibus involutus est: አሠረ፡ ግንዘቱ፡ ተኀድገ፡ Lud. ex Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 28 Enc.; Lud. Comm. hist.p. 303 (ubi ግንዘት፡ a መቃብር፡ distinguitur).
nomen actionisn. act.et Substantivumsubst., fem. et m. , pluralisPl. ግንዘታት፡
1)pollincturala, involutio mortuilasepeliendi, funusla: ταφή Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 6,3 ; በእንተ፡ ግንዘትከ፡ በእደ፡ ዮሴፍ፡ ወኒቆዴሞስ፡ not able to find explanation in abbreviation listCod. Mus. Brit. LIV Nr. 7 ; ግንዘተ፡ ሥጋኪ፡ በመዋጥሐ፡ ክታን፡ I not able to find explanation in abbreviation listSx. Mar. 38 Enc.; ግንዘትከ፡ በዕፍረት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 27 Enc.; ገነዞ፡ ለጴጥሮስ፡ ግንዘተ፡ ሠናየ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 6 Enc.; ያሤኒ፡ ግንዘተ፡ ደናግል፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 19 Enc. (in Actis hujus diei: ገነዘ፡ ሥጋሆን፡ ለደናግል፡ ); ሤጠ፡ ግንዘት፡ arbitria funerislaF.N. 42,1; ዐራተ፡ ግንዘት፡ feretrumlaF.N. 22; መጽሐፈ፡ ግንዘት፡ ( liber funerumla) inscriptus est liber ecclesiasticus, quo officia defunctorum continentur (Cod. Mus. Brit. XXVIII; Cod. Abbad. VIII.; Cod. Abbad. L.; Cod. Abbad. CCXIX; Zeitschrift der Deutschen morg. Gesellschaft Bd. I, p. 35); ዜማ፡ ግንዘት፡ canendi vel recitandi modus funebrislaMaʃshafa Genzat.Genz. f. 44 ; Maʃshafa Genzat.Genz. f. 128 ( videasvid. sub ተብህለ፡ ).
2)apparatus ad curandum funus pertinensla: ገነዙ፡ ሥጋሁ፡ ለቅዱስ፡ በግንዘታት፡ ሠናይ፡ ወአምጽኡ፡ ዕፍረተ፡ ወመዝመዙ፡ ቦቱ፡ ሥጋሁ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 27.
a)involucra mortuilasepeliendi vel sepulti: κενοτάφια Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,13 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,16 (v. መግነዝ፡ et ግኑዝ፡ ).
b)lectus mortui cum linteisla, quibus involutus est: አሠረ፡ ግንዘቱ፡ ተኀድገ፡ Lud. ex Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 28 Enc.; Lud. Comm. hist.p. 303 (ubi ግንዘት፡ a መቃብር፡ distinguitur).
nomenn. white linenen, ገነዝዎ፡ በድኖ፡ ለቅዱስ፡ ብእሴ፡ እግዚአብሔር፡ በልብስ፡ አርጌዎስils enveloppèrent la dépouille du Saint Homme de Dieu dans un vêtement de laine blanchefr 99 (ed.) 68 (tr.)
Leslau
ʾargewos white linenen (T) 38a
I,1[ גְּנַז abscondiditla, in thesauro reposuitla; ܐܶܬܓܢܶܙ Pass.; جِنَازَةٌ funusla; de vicinis videasvid.Ges. thes. p. 296] SubjunctivusSubj. ይግንዝ፡ linteis involverela, pollingerela, condirela, curare funuslasepeliendi: ገነዘ፡ ( በድኖ፡ ) በሰንዱን፡ ንጹሕ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 27,59 ; Evangelium Joannis.Joh. 19,40 ; ይግንዝዎ፡ ( ለምዉት፡ ) በካልእ፡ ልብስ፡ F.N. 22; Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,13 ; ገነዞ፡ ( ለአዳም፡ ) ሴት፡ ወአንበሮ፡ ውስተ፡ ታቦት፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 11 ; ግንዝ፡ ሥጋየ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 21 ; ኢትግንዝዎ፤ ሕያው፡ ውእቱ፡ Rel. Bar.; Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 47 ; n. 1178 ከመ፡ ይግንዞሙ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 22 ; ገነዞ፡ ( ለሴት፡ ) ሂኖስ፡ ወልዱ፡ በከርቤ፡ ወበዓልው፡ ወአንበሮ፡ ውስተ፡ በአተ፡ መዛግብት፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 15 ; ምስለ፡ አፈዋት፡ ገነዘ፡ ወቀበረ፡ በድኖ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 1 Enc. I,1[ גְּנַז abscondiditla, in thesauro reposuitla; ܐܶܬܓܢܶܙ Pass.; جِنَازَةٌ funusla; de vicinis videasvid.Ges. thes. p. 296] SubjunctivusSubj. ይግንዝ፡ linteis involverela, pollingerela, condirela, curare funuslasepeliendi: ገነዘ፡ ( በድኖ፡ ) በሰንዱን፡ ንጹሕ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 27,59 ; Evangelium Joannis.Joh. 19,40 ; ይግንዝዎ፡ ( ለምዉት፡ ) በካልእ፡ ልብስ፡ F.N. 22; Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,13 ; ገነዞ፡ ( ለአዳም፡ ) ሴት፡ ወአንበሮ፡ ውስተ፡ ታቦት፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 11 ; ግንዝ፡ ሥጋየ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 21 ; ኢትግንዝዎ፤ ሕያው፡ ውእቱ፡ Rel. Bar.; Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 47 ; n. 1178 ከመ፡ ይግንዞሙ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 22 ; ገነዞ፡ ( ለሴት፡ ) ሂኖስ፡ ወልዱ፡ በከርቤ፡ ወበዓልው፡ ወአንበሮ፡ ውስተ፡ በአተ፡ መዛግብት፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 15 ; ምስለ፡ አፈዋት፡ ገነዘ፡ ወቀበረ፡ በድኖ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 1 Enc.
nomen actionisn. act.et Substantivumsubst., fem. et m. , pluralisPl. ግንዘታት፡
1)pollincturala, involutio mortuilasepeliendi, funusla: ταφή Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 6,3 ; በእንተ፡ ግንዘትከ፡ በእደ፡ ዮሴፍ፡ ወኒቆዴሞስ፡ not able to find explanation in abbreviation listCod. Mus. Brit. LIV Nr. 7 ; ግንዘተ፡ ሥጋኪ፡ በመዋጥሐ፡ ክታን፡ I not able to find explanation in abbreviation listSx. Mar. 38 Enc.; ግንዘትከ፡ በዕፍረት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 27 Enc.; ገነዞ፡ ለጴጥሮስ፡ ግንዘተ፡ ሠናየ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 6 Enc.; ያሤኒ፡ ግንዘተ፡ ደናግል፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 19 Enc. (in Actis hujus diei: ገነዘ፡ ሥጋሆን፡ ለደናግል፡ ); ሤጠ፡ ግንዘት፡ arbitria funerislaF.N. 42,1; ዐራተ፡ ግንዘት፡ feretrumlaF.N. 22; መጽሐፈ፡ ግንዘት፡ ( liber funerumla) inscriptus est liber ecclesiasticus, quo officia defunctorum continentur (Cod. Mus. Brit. XXVIII; Cod. Abbad. VIII.; Cod. Abbad. L.; Cod. Abbad. CCXIX; Zeitschrift der Deutschen morg. Gesellschaft Bd. I, p. 35); ዜማ፡ ግንዘት፡ canendi vel recitandi modus funebrislaMaʃshafa Genzat.Genz. f. 44 ; Maʃshafa Genzat.Genz. f. 128 ( videasvid. sub ተብህለ፡ ).
2)apparatus ad curandum funus pertinensla: ገነዙ፡ ሥጋሁ፡ ለቅዱስ፡ በግንዘታት፡ ሠናይ፡ ወአምጽኡ፡ ዕፍረተ፡ ወመዝመዙ፡ ቦቱ፡ ሥጋሁ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 27.
a)involucra mortuilasepeliendi vel sepulti: κενοτάφια Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,13 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,16 (v. መግነዝ፡ et ግኑዝ፡ ).
b)lectus mortui cum linteisla, quibus involutus est: አሠረ፡ ግንዘቱ፡ ተኀድገ፡ Lud. ex Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 28 Enc.; Lud. Comm. hist.p. 303 (ubi ግንዘት፡ a መቃብር፡ distinguitur).
Substantivumsubst., fem, et m. , pluralisPl. ታቦታት፡ [ ⲧⲁⲓⲃⲓ , ⲑⲏⲃⲓ , תֵּבָה , תֵּיבוּתָה , تابُوتٌ ] arcala, cistala, κιβωτός Regum liber biblicum IV.4 Reg. 12,9 .
b)arca feralisla: ገነዞ፡ ሴት፡ (sc. Adamum) ወአንበሮ፡ ውስተ፡ ታቦት፡ በምሥራቀ፡ ገነት፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 11 ; Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ታቦት፡ ብ፡ሳዕን፡
d)altarela(ecclesiarum Abyssinicarum, in modum arcae constructum, in quo vasa communionis sacra reponuntur, videasvid.Isenb. lexiconlex.amh. p. 97 et Isenb. lexiconlex.amh. p. 31; Rüppell I. 333. Rüppell not able to find explanation in abbreviation listII. 112 ; not able to find explanation in abbreviation listHarris II. 168 sequensseq.; Ludolf hist. aeth. III,6 nomenn.62; Ludolf comm. p. 375; Ludolf lexiconlex.cumc.262.); Maʃshafa Genzat.Genz. f. 69 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 158,2 ; ጸሎት፡ እምቅድመ፡ ያልብስ፡ ታቦተ፡ ወእምቅድመ፡ ያንብር፡ ላዕሌሁ፡ ንዋየ፡ ቅድሳት፡ Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 158,3 ; Did. edidited.not able to find explanation in abbreviation listPlatt p. 62 cumc.annot.; in quavis ecclesia ይኩን፡ ታቦት፡ ዘይፈልስ፡ (altare mobile) እመካን፡ ውስተ፡ መካን፡ F.N. p. 12; pluralisPl. ታቦታት፡ F.N. p. 11.
e)sacrariumla(quippe in quo ታቦት፡ altarelacollocatum sit; videasvid.etiam Isenb. lexiconlex.p. 97): ታቦት፡ መንፈሳዊ፡ οἶκος πνευματικός not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 2,5 ; አንትሙ፡ ታቦት፡ ለንጉሥ፡ βαςίλειον ἱεράτευμα not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 2,9 ; Simeon senex Jesulum አዖዶ፡ ውስተ፡ ታቦት፡ Lud. ex Hom. Theoph.; Zacharias implevit ministerium suum በውስተ፡ ታቦት፡ እግዚአብሔር፡ Lud. e Vit. Mar.
tābot (Dillmann e) ጐለትኩ፡ አነ፡ ንጉሥ፡ ተክለ፡ ጊዮርጊስ፡ ወስመ፡ መንግሥትየ፡ ፍቅር፡ ሰገድ፡ ጕልተ፡ ለታቦተ፡ ገብርኤል፡ ዘዓድዋ፡Moi, le roi Takla Giyorgis, dont le nom royal est Feqer Sagad, j’ai donné en fief au tabernacle de Gabreʾēl, de ʿĀdwāfr 51 l. 11–13 (ed.), 61 l. 23–24 (tr.); ወኆልቈ፡ አልባስኒ፡ መንጦላዕት፡ ዘግምዛ፡ ፪ ወዘዶቲ፡ ፪ ወዘሥዕል፡ ፩፡ አልባሰ፡ ታቦት፡ ፫Ed anche il numero dei tessuti, 2 tende di stoffa colorata, 2 di doti, 1 dipinta, 3 paramenti per il tābot,it 43 VI 19–20 (ed.), 36 l. 15–17 (tr.); ወሥዕል፡ እግዝእትነ፡ ማርያም፡ ፯፡ ወሥዕለ፡ ስቅለት፡ ፩[፡] ወታቦታት፡ ፲ወ፩፡7 immagini di nostra Signora Maria, 1 immagine della Crocefissione, 11 tābot,it 64 l. 4–5 (ed.), 53 l. 9–10 (tr.)
a) ታቦተ፡ ሕግ፡ tābota ḥegg ark of the Covenanten በከመ፡ መርሐቶሙ፡ ለእስራኤል፡ ታቦተ፡ ሕጉ፡ ለእግዚአብሔር። በከመ፡ ይቤ፡ መጽሐፍ፡ ወትቀድም፡ ምሕዋረ፡ ሠሉስ፡ ወታኀሥሥ፡ ሎሙ፡ ምዕራፈ፡come l’arca della legge del Signore guidò Israele, come ha detto la scrittura: ‘[l’arca dell’alleanza] precedeva durante le tre giornate di cammino e cercava per essi il luogo di sosta’it 39 l. 43–45 (ed.), 36 l. 33–36 (tr.); ወጽዩንሂ፡ ታቦተ፡ ሕግ፡ ተሰደት፡ በውእቱ፡ አዝማን፡ በዘመነ፡ ወንጌላዊ፡ ወጥንትዮን፡ በ፪፻፡ ፸ወ፩፡ ዓመተ፡ ምሕረት።Ṣyon, le tabernacle de la loi, fut expulsé, dans cette occasion, temps de l’évangéliste … nombre d’or … l’an 271 de la miséricorde.fr 77 l. 7–9 (ed.), 93 l. 12–14 (tr.); ወእንዝ፡ ትሰደድ፡ ታቦተ፡ ሕግ፡ ሶበ፡ አርትዑ፡ ፍኖተ፡ ሰብአ፡ ዚአሃ፡ መንገለ፡ ሰራዌ፡Lorsque l’arche de la Loi s’enfuit, ses gens prirent la direction du Sarāwē;fr 77 l. 14–15 (ed.), 93 l. 19–20 (tr.); ጽዮንሂ፡ ታቦተ፡ ሕግ፡ ተሰደት፡ በውእቱ፡ መዋዕል፡ ወበጽሐት፡ ውስተ፡ አሐቲ፡ ሀገር፡ እንተ፡ መንገለ፡ ቡር፡ ዘትሰመይ፡ ድግሳ።Même Ṣyon, l’arche de la Loi, fut chassée, pendant ces temps; elle arriva dans une ville dans le Bur, qui s’appelle Degsā.fr 78 l. 8–9 (ed.), 94 l. 11–13 (tr.), videasvid. ሕግ፡
Cross-references: videasvid. also (Dillmann c)
Leslau
ታቦት፡ tābot ark of Noahen, ark of the Covenanten, altaren (by extension), caseen, cofferen, slab on which the Ten Commandments are inscribeden. It is a coffer of gold and gems preserved in the cathedral of Aksum, containing a slab on which are inscribed the Ten Commandments, supposed to be the Ark of Covenant carried from Jerusalem to Ethiopia by Menelik. In any other church it is a small oblong consecrated board of wood placed upon the slab of the altar (see 570, 589; 160–162, plates 100–103; 215–217; 39ff) 570a
ታቦት፡ ዘመርጡር tābot zamarṭur ark of the testimonyen, videasvid. መርጡር 361b
I,1[ جَنَأَ pronum se inclinavitla, ܓܢܳܐ decubuitla, vicinusvic. قنع , כנע , צנע ] SubjunctivusSubj. ይግነይ፡
1)pronum se inclinarela, procumberela: ግነዩ፡ ወስግዱ፡ πίπτοντες προσκυνεῖτε Danielis prophetia.Dan. 3,5 .
2)se submitterelavel subjicerela, obsequium praestarela, ( servirela) alicui, cumc. ለ፡ pers.: ὑποταγῆναι Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 61,5 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 12,9 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 15,28 ; Lucae evangelium.Luc. 10,20 ; n. 1179 ለጽድቀ፡ እግዚአብሔር፡ ስእኑ፡ ገኒየ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 10,3 ; ለከ፡ ይገንዩ፡ ኵሉ፡ ተግባርከ፡ δουλευσάτω Judith liber apocryphus.Judith 16,14 ; እፎ፡ ሠመርክሙ፡ ከመ፡ ትግነዩ፡ ለአቢባል፡ (Hannibali) Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 295 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 350 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 381 ; ruri vixit እንዘ፡ ለሊቁ፡ ይገኒ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 10 Enc.; Org.
3)demittere animumla, submisse se gererela, Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 5,8 .
a)demisso animo patila: ግነዩ፡ ταλαιπωρῆσατε Jacobi epistola.Jac. 4,9 .
b)demisso animo acciperelavel admitterelaaliquid, cumc. ለ፡ , ut: ዘይፈርሆ፡ ለእግዚአብሔር፡ ይገኒ፡ ለተግሣጹ፡ ἐκδέξεται Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 35,14 .
c)demisso animo confiderela, cumc. በ፡ , ut: ብእሲ፡ ጠቢብ፡ ይትአመን፡ ወይገኒ፡ በሕጉ፡ ለእግዚአብሔር፡ ἐμπιστεύσει Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,3 .
d)humiliter adorarela, cumc. ለ፡ , προσκυνεῖν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,17 .
e)humiliter rogarela, supplicarela: ውእቱ፡ ይገኒ፡ προσδεηθήσεται Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,3 ; cumc. ለ፡ pers.: ገነይኩ፡ ለከ፡ δέομαι Josuae liber.Jos. 7,7 ; ይገንዩ፡ ለከ፡ liber Jobi.Job 11,19 .
g)humili animo confiterila, sequensseq. ከመ፡ ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,11 ; sequensseq. ለ፡ peccati, Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,41 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ገረረ፡ ገነየ፡ ተኰነነ፡ ተቀንየ፡ ብ፡ ተገዛ፡ ገነየሰ፡ አመነሂ፡ ; aliudla: ገነየ፡ በ፪ ለመነ፡ ተለማመጠ።
Substantivumsubst., pluralisPl. ገነውት፡ (sec. Lud. etiam ገኖት፡ ex Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,5 ), pluralisPl.pluralisPl. ገነውታት፡ ( Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 23 ), sacerdos idolorumla, sacrificulusla: ገናዌ፡ አማልክት፡ Constitutiones Apostolorum.Const. Ap. 27 ; ገነውቱ፡ ለዳጎን፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,5 ; ገነውተ፡ አማልክት፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 12,30 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 12,32 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 13,2 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 23,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 31,7 ; Epistola Jeremiae, apocrypha.Ep. Jer. 17 ; Epistola Jeremiae, apocrypha.Ep. Jer. 27 ; Epistola Jeremiae, apocrypha.Ep. Jer. 48 ; Epistola Jeremiae, apocrypha.Ep. Jer. 54 ; not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 13,8 sequensseq.; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 9,13 . [Etymon non liquet, scilicetsc.utrum petendum sit a جَنَأَ ܓܢܳܐ ገነየ፡ , an a جنّ ጋኔን፡ ?]. inusitatusinus., quod cum ገነየ፡ potius quam cum شَكَمَ remuneratus fuit donum pro donola( شكر שׂכר ) composuerim ( videasvid.etiam መሰገነ፡ et አመሰገነ፡ , quod not able to find explanation in abbreviation listIsenb. p. 26 a ገነነ፡ derivat).
I,1[ جَنَأَ pronum se inclinavitla, ܓܢܳܐ decubuitla, vicinusvic. قنع , כנע , צנע ] SubjunctivusSubj. ይግነይ፡
1)pronum se inclinarela, procumberela: ግነዩ፡ ወስግዱ፡ πίπτοντες προσκυνεῖτε Danielis prophetia.Dan. 3,5 .
2)se submitterelavel subjicerela, obsequium praestarela, ( servirela) alicui, cumc. ለ፡ pers.: ὑποταγῆναι Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 61,5 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 12,9 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 15,28 ; Lucae evangelium.Luc. 10,20 ; n. 1179 ለጽድቀ፡ እግዚአብሔር፡ ስእኑ፡ ገኒየ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 10,3 ; ለከ፡ ይገንዩ፡ ኵሉ፡ ተግባርከ፡ δουλευσάτω Judith liber apocryphus.Judith 16,14 ; እፎ፡ ሠመርክሙ፡ ከመ፡ ትግነዩ፡ ለአቢባል፡ (Hannibali) Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 295 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 350 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 381 ; ruri vixit እንዘ፡ ለሊቁ፡ ይገኒ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 10 Enc.; Org.
3)demittere animumla, submisse se gererela, Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 5,8 .
a)demisso animo patila: ግነዩ፡ ταλαιπωρῆσατε Jacobi epistola.Jac. 4,9 .
b)demisso animo acciperelavel admitterelaaliquid, cumc. ለ፡ , ut: ዘይፈርሆ፡ ለእግዚአብሔር፡ ይገኒ፡ ለተግሣጹ፡ ἐκδέξεται Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 35,14 .
c)demisso animo confiderela, cumc. በ፡ , ut: ብእሲ፡ ጠቢብ፡ ይትአመን፡ ወይገኒ፡ በሕጉ፡ ለእግዚአብሔር፡ ἐμπιστεύσει Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,3 .
d)humiliter adorarela, cumc. ለ፡ , προσκυνεῖν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,17 .
e)humiliter rogarela, supplicarela: ውእቱ፡ ይገኒ፡ προσδεηθήσεται Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,3 ; cumc. ለ፡ pers.: ገነይኩ፡ ለከ፡ δέομαι Josuae liber.Jos. 7,7 ; ይገንዩ፡ ለከ፡ liber Jobi.Job 11,19 .
g)humili animo confiterila, sequensseq. ከመ፡ ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,11 ; sequensseq. ለ፡ peccati, Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,41 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ገረረ፡ ገነየ፡ ተኰነነ፡ ተቀንየ፡ ብ፡ ተገዛ፡ ገነየሰ፡ አመነሂ፡ ; aliudla: ገነየ፡ በ፪ ለመነ፡ ተለማመጠ።
I,1[ جَنَأَ pronum se inclinavitla, ܓܢܳܐ decubuitla, vicinusvic. قنع , כנע , צנע ] SubjunctivusSubj. ይግነይ፡
1)pronum se inclinarela, procumberela: ግነዩ፡ ወስግዱ፡ πίπτοντες προσκυνεῖτε Danielis prophetia.Dan. 3,5 .
2)se submitterelavel subjicerela, obsequium praestarela, ( servirela) alicui, cumc. ለ፡ pers.: ὑποταγῆναι Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 61,5 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 12,9 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 15,28 ; Lucae evangelium.Luc. 10,20 ; n. 1179 ለጽድቀ፡ እግዚአብሔር፡ ስእኑ፡ ገኒየ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 10,3 ; ለከ፡ ይገንዩ፡ ኵሉ፡ ተግባርከ፡ δουλευσάτω Judith liber apocryphus.Judith 16,14 ; እፎ፡ ሠመርክሙ፡ ከመ፡ ትግነዩ፡ ለአቢባል፡ (Hannibali) Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 295 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 350 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 381 ; ruri vixit እንዘ፡ ለሊቁ፡ ይገኒ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 10 Enc.; Org.
3)demittere animumla, submisse se gererela, Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 5,8 .
a)demisso animo patila: ግነዩ፡ ταλαιπωρῆσατε Jacobi epistola.Jac. 4,9 .
b)demisso animo acciperelavel admitterelaaliquid, cumc. ለ፡ , ut: ዘይፈርሆ፡ ለእግዚአብሔር፡ ይገኒ፡ ለተግሣጹ፡ ἐκδέξεται Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 35,14 .
c)demisso animo confiderela, cumc. በ፡ , ut: ብእሲ፡ ጠቢብ፡ ይትአመን፡ ወይገኒ፡ በሕጉ፡ ለእግዚአብሔር፡ ἐμπιστεύσει Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,3 .
d)humiliter adorarela, cumc. ለ፡ , προσκυνεῖν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,17 .
e)humiliter rogarela, supplicarela: ውእቱ፡ ይገኒ፡ προσδεηθήσεται Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,3 ; cumc. ለ፡ pers.: ገነይኩ፡ ለከ፡ δέομαι Josuae liber.Jos. 7,7 ; ይገንዩ፡ ለከ፡ liber Jobi.Job 11,19 .
g)humili animo confiterila, sequensseq. ከመ፡ ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,11 ; sequensseq. ለ፡ peccati, Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,41 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ገረረ፡ ገነየ፡ ተኰነነ፡ ተቀንየ፡ ብ፡ ተገዛ፡ ገነየሰ፡ አመነሂ፡ ; aliudla: ገነየ፡ በ፪ ለመነ፡ ተለማመጠ።
radixrad.incertae potestatis, quamquam conferre licet كَنَبَ congessitlain pera ( كِنْفٌ ), قُنْبٌ , مِقْنَبٌ .
pharetralavideasvid. sub ገነጰ፡
II,1
1)laudibus celebrarela, laudarela, praedicarela, honorem redderelaalicui, cumc.Acc personapers.; homines, ut: አእኰትዎ፡ ጥቀ፡ ἐπῄνεσαν Judith liber apocryphus.Judith 6,20 ; ብእሲት፡ እንተ፡ ኢታኵቶ፡ ለምታ፡ μακαριεῖ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,23 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,29 ( δοξάζειν ); 1 not able to find explanation in abbreviation listPetr. 2,14 ; Deum: አእኵቶ፡ ለእግዚአብሔር፡ δόξασον Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 32,10 ; ሚመጠነ፡ ንክል፡ አእኵቶቶ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,28 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,30 ; Josuae liber.Jos. 7,19 ; Marci Evangelium.Marc. 2,12 ; n. 786 ኣአኵተከ፡ εὐλογῶ σε Jesaiae prophetia.Jes. 12,1 ; αἰνέσατε αὐτῷ Jeremiae prophetia.Jer. 20,13 ; ᾔνεσαν not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,63 ; ὑμνεῖν Danielis prophetia.Dan. 3,23 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 10,11 ; ὑψοῦν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 29,1 .
2)in specie pro beneficiis acceptis: gratias agerela( benedicerela), ad Timotheum epistola I.1 Tim. 4,3 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 4,4 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 5,18 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 23 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 47,2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 69,24 ; cumc.Acc.personapers., alicuila, ut Deo: አእኵቶ፡ ለፈጣሪከ፡ εὐλόγησον Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 35,13 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 12,6 ; Danielis prophetia.Dan. 2,19 ; εὐχαριστεῖν Judith liber apocryphus.Judith 8,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,27 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,21 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 4,3 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 4,4 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 1,3 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 2,13 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,69 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,45 ; ጸሊዮ፡ ወአእኵቶ፡ እግዚአብሔርሃ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 14, አእኵቶ፡ Marci Evangelium.Marc. 8,6 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 164,2 ; hominibus: Lucae evangelium.Luc. 17,16 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 16,4 ; አእኵቶ፡ ለዘጸገወከ፡ Mashafa Falasfa.Fal. f. 57 ; ፈቀደ፡ ፊስጦስ፡ ያእኵትዎ፡ አይሁድ፡ Actus apostolorum.Act. 25,9 ; cumc. በእንተ፡ rei ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,8 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 5,20 ; sequensseq. ዘ፡ quodlaLucae evangelium.Luc. 18,11 ; gratularilaRegum liber biblicum I.1 Reg. 25,14 . Vocla. Aela.: አእኰተ፡ ዘ፡ አመሰገነ፡ (a ገነ፡ ).
gani nomen propriumn. pr. (place name) ኦእግዚእየ፡ ንጉሥ፡ ሢመተ፡ ብሕት፡ ወደደ፡ ወሥመተ፡ ንጉሠ፡ ገኒ፡ ኢየአክለኒ፡ ወስከኒ፡ ዲበ፡ እሉ፡ ሢመተ፡ ነጋሤ፡ ጐዛም።O my lord the king, the office of bǝḥǝt wåd(d)ädä and the office of nǝguśä Gäni are not enough for me; add me the office of nägaśe Gʷåzzam in addition to themen 69 l. 14-16 (ed.) , 55 l. 28-31(tr.) (‘ 14 . If Gän(i), unlike Gʷåzzam, could be ruled from the palace, then it must have beed the region where the palace was located (Däbrä Bǝrhan).’ 55 n. 113 )