Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

Substantivumsubst.; m. , pluralisPl. አግብርት፡ servusla( mancipiumla, ministerla, famulusla), παῖς Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,10 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21 ; ገብር፡ ከመ፡ እግዚኡ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 24,2 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,33 sequensseq.; Matthaei Evangelium.Matth. 14,2 ; δοῦλος Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,44 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,12 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 30,13 ; ገብር፡ ይፈርህ፡ እግዚኦ፡ Malachiae prophetia.Mal. 1,6 ; ቦኑ፡ ውእቱ፡ ገብር፡ ያዕቆብ፡ አው፡ ልደ፡ ቤት፡ ውእቱ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 2,14 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,11 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,9 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,21 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,22 ; ad Galatas epistola Pauli.Gal. 4,7 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,7 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,18 ; οἰκέτης Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,25 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,26 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,44 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,39 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,33 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,10 ; Lucae evangelium.Luc. 16,13 ; θεράπων liber Jobi.Job 31,13 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,44 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,17 ; al. creberrime; ገብረ፡ አጋእዝቲከ፡ ὁ σύνδουλός σου conservuslaApocalypsis Joannis.Apoc. 22,9 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 4,7 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 5,3 ; pluralisPl. አግብርት፡ exempli gratiaex. gr.Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,16 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,13 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 9,12 ; አግብርት፡ ብዙኅ፡ liber Jobi.Job 1,3 ; liber Jobi.Job 29,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 14,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 56,6 al.; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 23 ; F.N. 42,12. Sicut Hebraeorum עֶבֶד dicitur de cultoribus vel ministris Dei, Deuteronomium.Deut. 32,36 ; Judicum liber.Jud. 2,8 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 33,23 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,42 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 133,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 134,1 ; Jesaiae prophetia.Jes. 41,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 41,9 ; Jesaiae prophetia.Jes. 48,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 26,27 ; Jeremiae prophetia.Jer. 26,28 ; Jeremiae prophetia.Jer. 3,22 ; ኵሉ፡ አግብርትየ፡ ነቢያት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 51,4 ; Lucae evangelium.Luc. 2,29 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 10,7 ; de ministris regum Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,10 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 29,3 ; de populis subjectis et stipendiariis Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,2 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,6 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,3 ; Deuteronomium.Deut. 5,15 ; Deuteronomium.Deut. 15,15 ; de quovis qui alicujus potestati subjectus est, ut አግብርተ፡ ኀጢአት፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 6,17 ; Evangelium Joannis.Joh. 8,34 ; in colloquio cum nobilioribus: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,5 ; 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 3,9 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 17,32 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 17,34 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 20,8 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 7,20 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 7,21 ; Lucae evangelium.Luc. 2,29 al. Voc. Ae.la: ገብር፡ ዘ፡ ወንድ፡ ባርያ። gabr
Substantivumsubst.m. , Voc. crebro እግዚኦ፡ (ut Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 8,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 15,1 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,26 ; Jesaiae prophetia.Jes. 53,1 ; Jesaiae prophetia.Jes. 63,17 ; Jeremiae prophetia.Jer. 1,6 ; Jonae prophetia.Jon. 4,3 ; Judith liber apocryphus.Judith 11,10 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,1 ; Lucae evangelium.Luc. 18,11 ; Lucae evangelium.Luc. 18,13 al.), pluralisPl. አጋእዝት፡ , rarius አጋእስት፡ (ut Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 49,23 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 122,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,24 romanae editionisrom., al.), dominusla
a)heruslaservorum: ገብር፡ ከመ፡ እግዚእ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 24,2 ; Malachiae prophetia.Mal. 1,6 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 17,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,27 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,35 sequensseq.; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,16 ; Judicum liber.Jud. 19,26 ; Judicum liber.Jud. 19,27 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,24 ; ለአከት፡ ኀበ፡ አጋእዝቲሃ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 2,12 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 122,2 ; አግብርተ፡ አጋእዝቲሆሙ፡ σύνδουλοι Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 4,7 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 5,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 22,9 ; Actus apostolorum.Act. 16,16 ; Actus apostolorum.Act. 16,19 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,24 ; ad Titum epistola.Tit. 2,9 ; ad Colossenses epistola Pauli.Col. 4,1 ; uxoris Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,12 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 44,13 ; Amosi prophetia.Am. 4,1 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,6 ; cujusvis rei ( possessorla): Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,29 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,34 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 22,13 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 16,24 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,40 ; እግዚአ፡ ልብስ፡ Reg. Pach.; in Geez sequiore etiam i.q. በዓል፡ vel ذو , ut: አኀው፡ አጋእዝተ፡ ኪነት፡ fratres opificii periti, Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 189.
f) እግዚአብሔር፡ vid. infra.
Substantivumsubst.; m. , pluralisPl. አግብርት፡ servusla( mancipiumla, ministerla, famulusla), παῖς Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,10 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21 ; ገብር፡ ከመ፡ እግዚኡ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 24,2 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,33 sequensseq.; Matthaei Evangelium.Matth. 14,2 ; δοῦλος Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,44 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,12 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 30,13 ; ገብር፡ ይፈርህ፡ እግዚኦ፡ Malachiae prophetia.Mal. 1,6 ; ቦኑ፡ ውእቱ፡ ገብር፡ ያዕቆብ፡ አው፡ ልደ፡ ቤት፡ ውእቱ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 2,14 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,11 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,9 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,21 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,22 ; ad Galatas epistola Pauli.Gal. 4,7 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,7 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,18 ; οἰκέτης Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,25 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,26 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,44 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,39 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,33 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,10 ; Lucae evangelium.Luc. 16,13 ; θεράπων liber Jobi.Job 31,13 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,44 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,17 ; al. creberrime; ገብረ፡ አጋእዝቲከ፡ ὁ σύνδουλός σου conservuslaApocalypsis Joannis.Apoc. 22,9 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 4,7 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 5,3 ; pluralisPl. አግብርት፡ exempli gratiaex. gr.Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,16 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,13 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 9,12 ; አግብርት፡ ብዙኅ፡ liber Jobi.Job 1,3 ; liber Jobi.Job 29,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 14,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 56,6 al.; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 23 ; F.N. 42,12. Sicut Hebraeorum עֶבֶד dicitur de cultoribus vel ministris Dei, Deuteronomium.Deut. 32,36 ; Judicum liber.Jud. 2,8 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 33,23 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,42 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 133,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 134,1 ; Jesaiae prophetia.Jes. 41,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 41,9 ; Jesaiae prophetia.Jes. 48,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 26,27 ; Jeremiae prophetia.Jer. 26,28 ; Jeremiae prophetia.Jer. 3,22 ; ኵሉ፡ አግብርትየ፡ ነቢያት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 51,4 ; Lucae evangelium.Luc. 2,29 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 10,7 ; de ministris regum Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,10 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 29,3 ; de populis subjectis et stipendiariis Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,2 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,6 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,3 ; Deuteronomium.Deut. 5,15 ; Deuteronomium.Deut. 15,15 ; de quovis qui alicujus potestati subjectus est, ut አግብርተ፡ ኀጢአት፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 6,17 ; Evangelium Joannis.Joh. 8,34 ; in colloquio cum nobilioribus: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,5 ; 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 3,9 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 17,32 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 17,34 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 20,8 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 7,20 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 7,21 ; Lucae evangelium.Luc. 2,29 al. Voc. Ae.la: ገብር፡ ዘ፡ ወንድ፡ ባርያ። gabr
Substantivumsubst.; m. , pluralisPl. አግብርት፡ servusla( mancipiumla, ministerla, famulusla), παῖς Genesis liber Pentateuchi.Gen. 39,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,10 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21 ; ገብር፡ ከመ፡ እግዚኡ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 24,2 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,33 sequensseq.; Matthaei Evangelium.Matth. 14,2 ; δοῦλος Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,44 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,12 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 30,13 ; ገብር፡ ይፈርህ፡ እግዚኦ፡ Malachiae prophetia.Mal. 1,6 ; ቦኑ፡ ውእቱ፡ ገብር፡ ያዕቆብ፡ አው፡ ልደ፡ ቤት፡ ውእቱ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 2,14 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,11 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,9 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,21 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,22 ; ad Galatas epistola Pauli.Gal. 4,7 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,7 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,18 ; οἰκέτης Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,25 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,26 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,44 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,39 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,33 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,10 ; Lucae evangelium.Luc. 16,13 ; θεράπων liber Jobi.Job 31,13 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,44 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,17 ; al. creberrime; ገብረ፡ አጋእዝቲከ፡ ὁ σύνδουλός σου conservuslaApocalypsis Joannis.Apoc. 22,9 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 4,7 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 5,3 ; pluralisPl. አግብርት፡ exempli gratiaex. gr.Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,16 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,13 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 9,12 ; አግብርት፡ ብዙኅ፡ liber Jobi.Job 1,3 ; liber Jobi.Job 29,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 14,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 56,6 al.; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 23 ; F.N. 42,12. Sicut Hebraeorum עֶבֶד dicitur de cultoribus vel ministris Dei, Deuteronomium.Deut. 32,36 ; Judicum liber.Jud. 2,8 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 33,23 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,42 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 133,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 134,1 ; Jesaiae prophetia.Jes. 41,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 41,9 ; Jesaiae prophetia.Jes. 48,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 26,27 ; Jeremiae prophetia.Jer. 26,28 ; Jeremiae prophetia.Jer. 3,22 ; ኵሉ፡ አግብርትየ፡ ነቢያት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 51,4 ; Lucae evangelium.Luc. 2,29 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 10,7 ; de ministris regum Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,10 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 29,3 ; de populis subjectis et stipendiariis Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,2 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,6 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,3 ; Deuteronomium.Deut. 5,15 ; Deuteronomium.Deut. 15,15 ; de quovis qui alicujus potestati subjectus est, ut አግብርተ፡ ኀጢአት፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 6,17 ; Evangelium Joannis.Joh. 8,34 ; in colloquio cum nobilioribus: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,5 ; 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 3,9 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 17,32 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 17,34 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 20,8 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 7,20 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 7,21 ; Lucae evangelium.Luc. 2,29 al. Voc. Ae.la: ገብር፡ ዘ፡ ወንድ፡ ባርያ። I,1[amh. ፈራ፡ ; ei Ges. in thes. p. 1122 comparavit فَرّ , نَفَر fugitla, fugaxla, pavidus fuitla, sed etiam יָרֵא et وَرُعَ cognata videntur] SubjunctivusSubj. ይፍራህ፡
1)timerela, metuerela, Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 15,1 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 21,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,24 ; Deuteronomium.Deut. 1,21 ; Josuae liber.Jos. 8,1 ; Judicum liber.Jud. 7,3 ; Judicum liber.Jud. 8,20 ; Ruth liber biblicus.Ruth 3,11 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 45,2 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 51,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 55,4 ; liber Jobi.Job 9,35 ; ኢይፍራህኪ፡ (suff. Dat.) ልብኪ፡ Judith liber apocryphus.Judith 10,16 ; Judith liber apocryphus.Judith 11,1 ; Deuteronomium.Deut. 20,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 14,30 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,7 ; ፈሪህየ፡ ሖርኩ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 25,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 28,5 ; Matthaei Evangelium.Matth. 28,10 al.; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 5,20 ; ፈርሁ፡ ዐቢየ፡ ፍርሀተ፡ Marci Evangelium.Marc. 4,41 ; Lucae evangelium.Luc. 2,9 ; construitur cumc.c.Acc.rei vel personapers.: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,2 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 14,9 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 21,34 ; ፈርህዎ፡ ለእግዚአብሔር፡ ዐቢየ፡ ፍርሀተ፡ Jonae prophetia.Jon. 1,16 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 22,4 ; ምንተ፡ እፈርህ፡ እንከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,18 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,6 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,14 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 2,10 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 11,23 ; ኢፈሪሆ፡ መዐተ፡ ንጉሥ፡ ad Hebraeos epistola.Hebr. 11,27 ; vel cumc. እምነ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,1 ; Deuteronomium.Deut. 3,22 ; Josuae liber.Jos. 10,2 ; liber Jobi.Job 5,21 ; liber Jobi.Job 5,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 48,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 37,6 ; Jeremiae prophetia.Jer. 1,8 ; vel cumc. እምቅድመ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 3,15 ; Judith liber apocryphus.Judith 4,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 18,12 .
a)construitur cumc.c. ለ፡ ejus, cuilatimemus: Maʃshafa Genzat.Genz. f. 156 ; vel cumc. ላዕለ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,12 ; ፈርሀ፡ ላዕለ፡ ነፍሱ፡ እምእኁሁ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 333 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 355 ; ለእመ፡ ፈርሀት፡ ላዕሌሁ፡ በእንተ፡ ደዌ፡ F.M. 27,3; vel cumc. በእንተ፡ delaaliquo: ለእመ፡ ይፈርሁ፡ በእንቲአሁ፡ ሞተ፡ F.N. 3.
c)ubi Latine sequitur nela, Aethiopice sequitur ከመ፡ ኢ፡ cumc.SubjunctivusSubj.: Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 106,6 ; Actus apostolorum.Act. 27,29 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,12 ; Chrys. passim; raro cumc.Imperf.: እፈርህ፡ ከመ፡ ኢይሌቡ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 95 ; vel ኢ፡ cumc.SubjunctivusSubj.: እፈርህ፡ ኢይሙት፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,15 ; ብዙኃን፡ እለ፡ ኢይሌቅሑ፡ በፈሪህ፡ (v. በፈሪሀ፡ ) ኢይህጐሉ፡ ወኢይጸዐሉ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 29,7 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 48 ; vel ከመ፡ cumc.SubjunctivusSubj.: እፈርህ፡ በእንቲአክሙ፡ ከመ፡ ትክዐዉ፡ ደመ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 32 ; vel እንዳዒ፡ ለእመ፡ ad Galatas epistola Pauli.Gal. 4,11 ; praemisso ዮጊ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 11,3 ; vel ዮጊ፡ ኢ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 6,3 .
gabr
nomen agentisn. ag.absconditorla, defodiensla: ገብር፡ ደፋኔ፡ ወርቀ፡ እግዚኡ፡ F.N. 9.
I,2[denom. a nomine e radixrad. በዐለ፡ בָּעַל ܒܥܰܠ بَعَلَ et بَلِلَ derivato] dominium obtinere et exercere, dominarila, potestatem haberela, construitur cumc.c. ላዕለ፡ , ut: በሐኵ፡ እንዘ፡ n. 183 ይሜብል፡ ላዕለ፡ መርዔት፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,66 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 2,12 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 6,12 romanae editionisrom.; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 19 ; cumc. ዲበ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 43 ; በ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; cumc. ውስተ፡ terrae Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 22 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 40 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 43 ; cumc.Acc.: ገብር፡ ጠቢብ፡ ይሜብል፡ አጋእዝተ፡ አብዳነ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 17,2 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: መበለ፡ ዘ፡ ተዠሐረ፡ (v. ተዠረ፡ ). mabbala
Grébaut
መበለ፡ mabbala I,2 ይሜብል፡ , ይመብል፡ «avoir autoritéfr, maîtriserfr, prendre le dessusfr, inspirer respect et craintefr» ― ሰለጠነ፡ , ተፈራ፡ Ms. BNFabb217, fol. 39v.
93
Leslau
መበለ mabbala ruleen, domineeren, exercise authorityen, wield poweren, (Sw. in 183) behave arrogantlyen 328b
adjectivumadj., fem. ጸላም፡
1)nigerla, aterla, fuscusla, nigricansla, de capillis Canticum Canticorum.Cant. 5,11 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 13,37 ; fuligine Threni, liber biblicus.Thren. 4,8 ( videasvid. ሕመት፡ ); Herm. p. 74; atramento: ዘጽሑፍ፡ በጸሊም፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 33 ; calceis: አሣእን፡ ጸሊም፡ Hezekielis prophetia.Hez. 16,10 ; equis: Apocalypsis Joannis.Apoc. 6,5 ; አፍራስ፡ ጸሊማን፡ Zachariae prophetia.Zach. 1,8 ; Zachariae prophetia.Zach. 6,2 ; Zachariae prophetia.Zach. 6,6 ; bubus Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 85,8 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 86,2 ; cute hominis: ኵሎሙ፡ ኢትዮጵያ፡ ዘጸሊም፡ ሥጋሆሙ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 26 ; ጸላም፡ አነ፡ Canticum Canticorum.Cant. 1,5 ; in specie
b) ጸሊም፡ pullumla, vestes atraela: ይመጽእ፡ ለቢሶ፡ ጸሊመ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 315 ; ምንትኑ፡ ለበስከ፡ ጸሊማተ፡ Mashafa Falasfa.Fal. f. 68.
2)tenebrosusla( finsterde): ቤት፡ ጸሊም፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 13.
adjectivumadj.ad Berberosla( nigrosla) pertinensla: ገብር፡ ጸሊም፡ ይቤ፡ አርአያየ፡ ጸሊም፡ ወጸጕረ፡ ርእስየ፡ በርበሬ፡ (sic! i.e. crispusla) Mashafa Falasfa.Fal. f. 80. n. 504
Substantivumsubst., plerumque m.
1)imagola, similitudola, speciesla( ὁμοιότης , εἰκών ) Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,26 ; Jacobi epistola.Jac. 3,9 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 16,10 ; ገብሮ፡ በአርአያ፡ ዚአሁ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 2,23 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 7,26 ( εἰκών ); Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 17,20 ; ከመዝ፡ አርአያ፡ አምሳለ፡ ስብሐቲሁ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 2,1 ; Christus አርአያሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 4,4 ; አርአያ፡ ገጹ፡ χαρακτὴρ τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ ad Hebraeos epistola.Hebr. 1,3 romanae editionisrom.; መልክዐ፡ አርአያሁ፡ ለዘወለዶ፡ χαρακτὴρ τῆς ὑποστάσεως τοῦ γεννήσαντος αὐτόν not able to find explanation in abbreviation listCyr. c. Pall. f. 67.
b)passim usurpatur praepositionis et conjunctionis instar
α) በአርአያሆን፡ secundum similitudinem earumla( ἐπί cumc.Acc.) Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,38 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,39 .
β) አርአያ፡ ceula, tamquamla, instarla, quasilaEncomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 27 Enc. ; አርአያ፡ ብዙኅ፡ ዝናም፡ magnae pluviae instarlaEncomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 25 Enc. ; አርአያ፡ ይነውም፡ ዘልፈ፡ tamquam semper dormiretlaEncomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 21 Enc. ; አርአያ፡ ዘ፡ eodem modo quola p. 502 n. 39.
2)normala; formalavel specieslarei ab artifice imitandae, παράδειγμα Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,9 ; Paralipomenon liber I.1 Par. 28,11 sequensseq.; አርአያ፡ ምስለ፡ ቀዳሚ፡ አርአያሁ፡ ይዔሪ፡ ἡ εἰκὼν ὡς τὸ ἀρχέτυπον not able to find explanation in abbreviation listCyr. ad Theod. f. 12 ; etiam normaladoctrinae ad Romanos epistola Pauli.Rom. 6,17 .
3)exemplumla, exemplarla
b)ad terrendos et admonendos alios, spectaculumla: Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 27,3 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 62,12 ; Judae epistola.Judae 7 ; ይከውኑ፡ አርአያ፡ ለኵሉ፡ ዘሥጋ፡ εἰς ὅρασιν Jesaiae prophetia.Jes. 66,24 .
c)libri (transcriptum), apographumla: ወሀቦ፡ አርአያሃ፡ ( ለመጽሐፍ፡ ) ያርእያሃ፡ ለአስቴር፡ Esther, liber biblicus.Esth. 4,8 ; አርአያ፡ መጽሐፉ፡ ለኤርምያስ፡ ἀντίγραφον ἐπιστολῆς Epistola Jeremiae, apocrypha.Ep. Jer. 1.
5)passim i.q. ርእየት፡ faciesla, speciesla, ut: ታሤኒ፡ ገጻ፡ ወታሰረጕ፡ አርአያሃ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 5.
I,2assimilarelai.e.
1)compararela, aequipararela: n. 172 በመኑ፡ ትሜስልዎ፡ (var. ታስተማስልዎ፡ ) ለእግዚአብሔር፡ Jesaiae prophetia.Jes. 40,18 .
2)effigiarela, figurarela, formarela(ad similitudinem exempli): ገብሮ፡ ወመሰሎ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 40,19 ; ይሜስል፡ ጽቡረ፡ በእደዊሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,30 ; ገለፎ፡ ወመሰሎ፡ በአምሳለ፡ ሰብእ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 13,13 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 32,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 36,39 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 37,3 .
3)similitudinem instituerela, parabolaslavel aenigmatalavel proverbialavel dictoria proponerela: መሰለ፡ ሎሙ፡ ἐν παραβολαῖς ἔλεγεν αὐτοῖς Lucae evangelium.Luc. 14,7 ; Marci Evangelium.Marc. 3,23 ; ውስተ፡ መስሎ፡ ነገር፡ ኢይሄልዉ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,33 ; ምንተ፡ ዘይሜስሉ፡ በብሔረ፡ እስራኤል፡ Hezekielis prophetia.Hez. 12,22 ; Hezekielis prophetia.Hez. 16,44 ; መስል፡ ምሳሌ፡ ነገር፡ Hezekielis prophetia.Hez. 17,2 ; ይሜስሉ፡ ላዕሌሁ፡ Habacuci prophetia.Hab. 2,6 ; ይሜስሉ፡ ላዕሌክሙ፡ ምሳሌ፡ Michaei prophetia.Mich. 2,4 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 23,7 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 23,18 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 24,3 ; እሜስል፡ ለክሙ፡ አምሳለ፡ ( πρόβλημα ) Judicum liber.Jud. 14,12 ; (at ምስል፡ ( I,1) አምሳሊከ፡ Judicum liber.Jud. 14,13 ); not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,22 .
massala
Grébaut
መሰለ፡ massala I,2 ይሜስል፡ , ይመስል፡ «parler en parbolesfr, faire des portraits, des figures, des statues, des formesfr» ― በምሳሌ፡ ተናገረ፡ , ምስል፡ሰራ፡ Ms. BNFabb217, fol. 37v.
87
Leslau
መሰለ massala compareen, likenen, formen, make a formen, fashionen, make an imageen, make a statueen, make idolsen, use a parableen, speak in parables or in proverbsen (most of these meanings are denominatives either from ‘mǝsl’ or ‘mǝssāle’) 365a–b
I quadril. ( denominatesdenom.) gypsolavel calce obducerela, gypsarela, Lud.
adjectivumadj.et not foundsubst.
I)Adj., fem. ደቃቅ፡ , pluralisPl.fem. ደቂቃት፡ et ደቃቃት፡ , cumc. ደቃውቅ፡ (quamquam raro, Lud. e Libr. Myst., videasvid. አርዌ፡ col. 743)
1)comminutusla, contususla, contritusla, Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,7 ; ገብሰስ፡ ደቂቅ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 27,9 not foundcod. Laur.; Jesaiae prophetia.Jes. 30,14 varia lectiovar.; ትገብር፡ ደቃቀ፡ λεπτὰ ποιήσῃς Jesaiae prophetia.Jes. 30,22 ; ጼው፡ ደቃቅ፡ Sx. not able to find explanation in abbreviation listHed. 1 Enc.
2)minutusla, parvusla, pusillusla, tenuisla: ክነፍ፡ ደቃቅ፡ ወቀጠንት፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 11,4 ; አስናኒሁ፡ ደቃቅ፡ ወበሊኃት፡ ከመ፡ አስናነ፡ ከልብ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 280 ; ይሣርር፡ ዲበ፡ ማይ፡ ወየሐንጽ፡ በደቃቅ፡ (de Deo) Lit. Joh. ( videasvid. ድቁቅ፡ ); እንስሳ፡ ዐበይት፡ ምስለ፡ ደቃቅ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,27 ; አብተር፡ ደቃቅ፡ ῥαβδία μικρά Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 62 ; እለ፡ ደቃቅ፡ ንቅዐቶሙ፡ σχισμὰς μικρὰς ἔχοντες , Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 97 ; እለ፡ ይፌጽሙ፡ ታሕጻጺተ፡ ደቂቃት፡ ኀጣውእ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 146 ; አራዊት፡ ደቃቅ፡ insectalanot able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 5 Enc.; አራዊት፡ ደቂቅ፡ ዘይሠርር፡ Constitutiones Apostolorum.Const. Ap. 52 ; አሕባለ፡ ሥርው፡ ደቃቃት፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 20 ; ደቂቅ፡ ቃሉ፡ ( videasvid. ድቁቅ፡ ) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 15 Enc.
II)Adj. et plerumque not foundsubst.: parvus aetatela, parvulusla, adolescensla, fem. ደቂቅት፡ sed nonnisi rarissime usurpatum, ut: ደቂቅት፡ ድንግልት፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 58 ; est nomen SingularisSing.et not foundColl.; pluralisPl.autem raro formatur, ut: ደቃውቅ፡ Novum TestamentumN.T.romanae editionisrom.f. 113,2, et pluralisPl.pluralisPl. ደቃውቃት፡ Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 10 ( videasvid.infra not able to find explanation in abbreviation listNr. 2, d).
2)not foundColl.
c)plerumque: filiila( oppositum, -o, -nituropp.filiabus), Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,18 : Genesis liber Pentateuchi.Gen. 46,7 ; ደቂቀ፡ አሮን፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 6 et Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 7 ; Ruth liber biblicus.Ruth 4,15 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 2,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 8,1 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 8,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 8,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 49,22 ; Jesaiae prophetia.Jes. 56,5 ; Jeremiae prophetia.Jer. 7,31 ; Jeremiae prophetia.Jer. 14,16 ; Hezekielis prophetia.Hez. 23,4 ; liber Jobi.Job 42,13 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,30 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,21 ; Actus apostolorum.Act. 2,17 , al. creberrime.
γ)alumnila, discipulila, asseclaela, sodalesla: ደቂቀ፡ ነቢያት፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 2,3 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 2,5 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 4,38 ; ደቂቅየ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,1 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 2,1 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 2,18 ; ደቂቀ፡ ጥበብ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 11,19 ; ደቂቀ፡ ጋኔን፡ Epistola Joannis I.1 Joh. 3,10 ; ደቂቁ፡ ለአቡነ፡ ተክለ፡ ሃይማኖት፡ ዘደብረ፡ ሊባኖስ፡ Matth. romanae editionisrom.in EpilogusEpil.; Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 18 Enc.; ደቂቁ፡ ለመርዓዊ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 9,15 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 2,2 .
e)famulila, servila(aliâs ደቅ፡ ): διάκονοι Esther, liber biblicus.Esth. 2,2 ; παιδάρια Regum liber biblicum II.2 Reg. 13,29 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 16,2 al.
quadril. I [ جَفَأَ et كَفَأَ vertitlavel invertitlavas et effudit ( كَفْتٌ ); Regum liber biblicum I.1 Reg. 31,3 in uno codice inveni ገብትአ፡ ]
2)averterela: ገፍትኡ፡ አዕይንቲሆሙ፡ ከመ፡ ኢይነጽሩ፡ Dan. apocr. 1,9; ትገፈትእዎ፡ ለሕዝብ፡ እምግብሩ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 5,4 .
4)everterela, subverterela: mensam Marci Evangelium.Marc. 11,15 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,12 ; መናብርተ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 5,24 ; እገፈትእ፡ መናብርተ፡ ነገሥት፡ ወእገፈትእ፡ ሰረገላ፡ ወመስተጽእናነ፡ Haggaei prophetia.Hagg. 2,22 ; tentorium Judicum liber.Jud. 7,13 ; urbes Genesis liber Pentateuchi.Gen. 13,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,25 ; Deuteronomium.Deut. 29,22 ; Amosi prophetia.Am. 4,11 ; Jeremiae prophetia.Jer. 20,16 ; Jeremiae prophetia.Jer. 27,40 ; Jesaiae prophetia.Jes. 13,19 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,6 ; turrim Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; misit Deus ዐቢየ፡ ነፋሰ፡ ወገፍትአ፡ አማልክቲሆሙ፡ ወደፈኖሙ፡ ውስተ፡ ምድር፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 32 ; montes liber Jobi.Job 9,5 ; ገፍትኦሙ፡ ለአድባር፡ እመሠረቶሙ፡ liber Jobi.Job 28,9 ; እመ፡ ገፍትኦ፡ ለኵሉ፡ liber Jobi.Job 11,10 ; homines: ይገፈትኦሙ፡ ለኀያላነ፡ ምድር፡ liber Jobi.Job 12,19 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,13 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 94,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 23,19 ; Amosi prophetia.Am. 4,11 .
a)subverterelaet dejicerelaaliquem a sede, Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 46,5 .
b)everterelai.e. ejicerela: ገፍታእኩ፡ ኵሎ፡ ንዋዮ፡ አፍአ፡ እምነ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 23,8 (at legendum videtur ገደፍኩ፡ ).
I, 1 [proprie: se reciperela, sich zurückziehen جَبَأَ ; deinde colligerela, zusammenziehende, جَبَا ܓܒܳܐ ] SubjunctivusSubj. ይግባእ፡
1)recederela, revertila, redirela: ድኅረ፡ ኀለፈ፡ ክረምት፡ ወገብአ፡ ዝናም፡ (sc. in suum locum, unde venerat) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 25 Enc. ; ኢይገብእ፡ እንከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 22,10 ; liber Jobi.Job 10,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,10 ; ሑር፡ ወግባእ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,28 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 61,5 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 72,5 ; Actus apostolorum.Act. 18,21 ; ገቢኦ፡ Marci Evangelium.Marc. 14,40 ; ይትመየጥ፡ ለገቢእ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,14 ; ብሔረ፡ ኢገቢእ፡ (regio unde non est reversio) Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 28 Enc. ; ገብኦ፡ ልቡ፡ (rediit ei animus) Lucae evangelium.Luc. 8,35 ; Marci Evangelium.Marc. 5,15 ; construitur cumc.c.Acc.loci: ገብአ፡ ቤቶ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 8,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,33 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,20 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,21 ; cumc.Acc.viae Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,16 ; Deuteronomium.Deut. 17,16 ; cumc.praepositiopraep.loci: እመ፡ ገብአ፡ ውስተ፡ ቤቱ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,20 ; Hezekielis prophetia.Hez. 37,14 ; ገቢኦትከ፡ ውስተ፡ ሥጋ፡ Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 8,27 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,2 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,11 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,41 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 24,25 ; Deuteronomium.Deut. 20,5 ; n. 1169 እገብእ፡ ውስተ፡ ምድር፡ liber Jobi.Job 1,21 ; liber Jobi.Job 34,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,19 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,30 ; ኵሉ፡ አፍላግ፡ ውስተ፡ ባሕር፡ ይገብእ፡ ማዩ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 40,11 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 42,2 ; cumc. ኀበ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,29 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 11,15 ; cumc. ለ፡ loci Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 89,34 ; አይቴ፡ ይገብኡ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,5 ; cumc. ዲበ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 72,29 ; cumc. እምነ፡ Ruth liber biblicus.Ruth 2,6 ; cumc. ኀበ፡ pers.: Matthaei Evangelium.Matth. 2,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,9 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,14 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 3,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 3,7 ; cumc. ላዕለ፡ pers. Lucae evangelium.Luc. 10,6 ; Deuteronomium.Deut. 28,60 ; ይግብኡ፡ ድኅሬሆሙ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 39,20 ; Evangelium Joannis.Joh. 6,66 ; Evangelium Joannis.Joh. 18,6 ; cumc. ዲበ፡ rei Proverbiorum liber biblicus.Prov. 26,11 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,22 ; cumc. ውስተ፡ rei vel conditionis, ad quam quis revertitur: Actus apostolorum.Act. 13,34 ; ይገብእ፡ ውስተ፡ ኀጢአት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,28 ; ገብኡ፡ እምነ፡ ላሕ፡ ውስተ፡ ፍሥሓ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 9,22 ; reflectila, de finium tractu Josuae liber.Jos. 19,27 ; Josuae liber.Jos. 19,29 ; Josuae liber.Jos. 19,34 .
a)recederela, desisterelaa re: ገብኡ፡ ፩፩፡ እምፍኖት፡ እኩይ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 43,7 .
d)sequensseq.alio verbo i.q.
α)iterumlafacere aliquid: ግባእ፡ ስክብ፡ 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 3,5 ; ገብአ፡ ወገብረ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 13,33 ; ኢይገብእ፡ ይርአይ፡ liber Jobi.Job 7,7 ; ተዐንብዝ፡ ገባእከ፡ liber Jobi.Job 4,5 .
β)deniquelavel postremolafacere aliquid: ይገብእ፡ ይትኀየልከ፡ et ይገብእ፡ ያሕምምከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,9 .
f)retrahila, ገብአት፡ እዴሁ፡ ኀቤሁ፡ ወኮነት፡ ከመ፡ ቀዳሚ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 13,6 .
g)restituilain statum pristinum, iterum fierila(id quod aliquid antea fuerat): Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,13 ; ሐይወት፡ ወገብአት፡ ከመ፡ ካልእታ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 12,13 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,7 ; ወትገብእ፡ ካዕበ፡ ከመ፡ ትካት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 23,16 .
h)reducilavel redigilain statum vel conditionem: ይገብእ፡ ውስተ፡ ስኢል፡ ἐπιδεὴς γίνεται Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 34,4 ; ገብኡ፡ ይብልዑ፡ እንስሳሆሙ፡ Judith liber apocryphus.Judith 11,12 ; ከመ፡ ኢትግባእ፡ ታስተበቍዖሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,28 .
i)convertilavel transmutarilain aliquid vel fierilaaliquid: መዋቅሕቲሃ፡ ወልታ፡ ጽኑዕ፡ ይከውነከ፡ ወጋጋሃ፡ አልባሰ፡ ክብር፡ ይገብአከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,29 ; ገብኡ፡ ከመ፡ ዘኢተወልዱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 44,9 ; ደኀርት፡ ይገብኡ፡ ቅድመ፡ Marci Evangelium.Marc. 10,31 ; መዝሙረ፡ ገብአኒ፡ ብካይየ፡ liber Jobi.Job 30,31 .
2)devenirelavel transire inlavel adlaaliquid vel aliquem,
a)cederelaalicui: res domino vacua ለይግባእ፡ ለቤተ፡ ክርስቲያን፡ F.N. 18; de terra expugnata Numeri, liber Pentateuchi.Num. 21,24 .
c)se converterelaad aliquem, se adjungerelaalicui: ገብአ፡ ልቦሙ፡ ኀበ፡ አቤሴሎም፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 15,13 ; ፈላሲ፡ ዘገብአ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ὁ προσκείμενος πρὸς θεόν Jesaiae prophetia.Jes. 56,3 ; Jesaiae prophetia.Jes. 56,6 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 29,3 ; cumc. ውስተ፡ Josuae liber.Jos. 23,12 ( προσθῆσθε ).
d)se dederelavel traderelain fidem, ditionem alicujus: ገብኡ፡ ለሊሆሙ፡ ኀበ፡ ኢየሱስ፡ ηὐτομόλησαν Josuae liber.Jos. 10,4 .
e)se subjicerelavel submitterela: ዘኢገብአ፡ ታሕተ፡ ዘየአክዮ፡ ἐδούλευσεν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,28 .
g)subjicila, submittila: ገብኡ፡ ታሕተ፡ እደ፡ ትሑት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,6 ; ገባእነ፡ ውስተ፡ ጸጋ፡ እግዚአብሔር፡ ἐσμὲν ὑπὸ χάριν ad Romanos epistola Pauli.Rom. 6,14 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 6,15 .
nomen agentisn. ag., m. et fem. , etiam collatio, -is vel collectivum, -ecoll., gestatorla, bajulusla: ጸዋረ፡ አርሶን፡ αἴροντες ἄρσιν Regum liber biblicum III.3 Reg. 5,15 ; ገብአት፡ ውስተ፡ ጸዋር፡ ἐγενήθη εἰς φόρον (facta est serva bajula), varia lectiovar. ውስተ፡ እደ፡ ጸዋር፡ (tradita est in manum bajulorum) Threni, liber biblicus.Thren. 1,1 Quod Lud. in lexico affert ጽዋር፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 5,13 , errore nititur.
Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. መንፈሳት፡ et መናፍስት፡ , spiritusla, τὸ πνεῦμα ,
1)halitusla, spiritusla, Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 14,2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 108,9 ; πνοή Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 7,22 ; ይሁቦሙ፡ መንፈሰ፡ ለሕዝብ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 42,5 ; መንፈሰ፡ ገጽነ፡ πνεῦμα προςώπου ἡμῶν Threni, liber biblicus.Thren. 4,20 ; በመንፈሰ፡ ከናፍሪሁ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 11,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 134,17 .
3)animala, vis vitalisla, vitala: አልቦ፡ መንፈስ፡ ውስቴቶሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 10,14 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 6 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 3,19 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 3,21 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,7 ; Jesaiae prophetia.Jes. 57,16 ; n. 709 መንፈሰ፡ ኵሉ፡ ዘሕያው፡ ψυχή Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 16,30 ; ትፃእ፡ እምላዕሌሁ፡ መንፈሱ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 6,51 ; ወፅአት፡ መንፈሱ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 27,50 ; ሥጋ፡ ዘአልቦ፡ መንፈስ፡ Jacobi epistola.Jac. 2,26 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,20 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,5 ; መንፈሰ፡ ሕይወት፡ Hezekielis prophetia.Hez. 37,5 ; Hezekielis prophetia.Hez. 37,9 ( fem. ); ይፈዲ፡ መንፈሰ፡ ፍዳ፡ መንፈስ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 21,23 ; ዘቀተለ፡ መንፈሰ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,15 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 35,30 ; ገብአት፡ መንፈሱ፡ Judicum liber.Jud. 15,19 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 5,23 ψυχή ( ነፍስ፡ πνεῦμα ); ኵሉ፡ ዘመንፈስ፡ πᾶν τὸ ἐμπνέον Josuae liber.Jos. 10,28 ; Josuae liber.Jos. 10,30 ; Josuae liber.Jos. 10,37 ; Josuae liber.Jos. 10,39 ; Josuae liber.Jos. 10,40 ; anima i.e. animansla, homola, in censu populi, ut: ኵሉ፡ መንፈስ፡ ወያዕቆብ፡ ዘቦአ፡ ውስተ፡ ግብጽ፡ ፸ መንፈስ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 44.
4)animusla, spirituslahominis, quatenus eo continentur affectus et commotiones, voluntas, intellectus, sentiendi agendique ratio: መንፈሰ፡ ኵሉ፡ ሰብእ፡ liber Jobi.Job 12,10 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,5 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,41 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,16 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 23,9 ; ሐመት፡ መንፈስየ፡ ጥቀ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 12,8 ; የሐዝኖ፡ መንፈሱ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 34 ; መንፈስ፡ ትክዝት፡ Baruchi liber apocryphus.Bar. 3,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,3 ; Lucae evangelium.Luc. 1,47 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,9 ; አንኀ፡ መንፈሰ፡ vid. sub አንኀ፡ ( ኖኀ፡ ); ሐይወት፡ መንፈሳ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 31 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 43 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 50,13 ; እሁቦሙ፡ መንፈሰ፡ ሐዲሰ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 11,19 ; Hezekielis prophetia.Hez. 36,26 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 4,23 ; መንፈሰ፡ ቀንእ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 5,14 ; መንፈሰ፡ ዝሙት፡ Hosea.Hos. 4,12 ; መንፈሰ፡ ሐሰት፡ Zachariae prophetia.Zach. 13,2 ; መንፈሰ፡ የውሀት፡ ad Galatas epistola Pauli.Gal. 6,1 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 4,1 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 4,2 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 4,3 ; በአሐዱ፡ መንፈስ፡ ወበአሐዱ፡ ነፍስ፡ ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 1,27 ; መንፈሰ፡ ነቢብ፡ liber Jobi.Job 8,2 ; ለአኅልፎ፡ መንፈሱ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 26 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,43 ; ወአርአያ፡ በመንፈሰ፡ ዚአሁ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 28,12 ; opponitur corpori et animae, ut ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 4,6 ; ሥጋ፡ ዘመንፈስ፡ σῶμα πνευματικόν ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 15,44 ; ለሴስዮ፡ ነፍሳት፡ ወሥጋት፡ ወመናፍስቲሆሙ፡ Lit. Joh.
5)spiritusla
d)spectrumla(ut videtur), πνεῦμα Lucae evangelium.Luc. 24,37 ; Lucae evangelium.Luc. 24,39 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: መንፈስ፡ ብ፡ ረቂቅ፡ ሥልጣን፡ ሽሽግሂ፡ ይ፡
manfas
Cross-references: for ለባሲተ፡ መንፈስ፡ ቅዱስ፡ videasvid. ለባሲ፡ (Grébaut)
I, 1 [proprie: se reciperela, sich zurückziehen جَبَأَ ; deinde colligerela, zusammenziehende, جَبَا ܓܒܳܐ ] SubjunctivusSubj. ይግባእ፡
1)recederela, revertila, redirela: ድኅረ፡ ኀለፈ፡ ክረምት፡ ወገብአ፡ ዝናም፡ (sc. in suum locum, unde venerat) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 25 Enc. ; ኢይገብእ፡ እንከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 22,10 ; liber Jobi.Job 10,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,10 ; ሑር፡ ወግባእ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,28 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 61,5 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 72,5 ; Actus apostolorum.Act. 18,21 ; ገቢኦ፡ Marci Evangelium.Marc. 14,40 ; ይትመየጥ፡ ለገቢእ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,14 ; ብሔረ፡ ኢገቢእ፡ (regio unde non est reversio) Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 28 Enc. ; ገብኦ፡ ልቡ፡ (rediit ei animus) Lucae evangelium.Luc. 8,35 ; Marci Evangelium.Marc. 5,15 ; construitur cumc.c.Acc.loci: ገብአ፡ ቤቶ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 8,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,33 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,20 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,21 ; cumc.Acc.viae Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,16 ; Deuteronomium.Deut. 17,16 ; cumc.praepositiopraep.loci: እመ፡ ገብአ፡ ውስተ፡ ቤቱ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,20 ; Hezekielis prophetia.Hez. 37,14 ; ገቢኦትከ፡ ውስተ፡ ሥጋ፡ Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 8,27 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 32,2 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 33,11 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,41 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 24,25 ; Deuteronomium.Deut. 20,5 ; n. 1169 እገብእ፡ ውስተ፡ ምድር፡ liber Jobi.Job 1,21 ; liber Jobi.Job 34,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,19 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,30 ; ኵሉ፡ አፍላግ፡ ውስተ፡ ባሕር፡ ይገብእ፡ ማዩ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 40,11 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 42,2 ; cumc. ኀበ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,29 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 11,15 ; cumc. ለ፡ loci Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 89,34 ; አይቴ፡ ይገብኡ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,5 ; cumc. ዲበ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 72,29 ; cumc. እምነ፡ Ruth liber biblicus.Ruth 2,6 ; cumc. ኀበ፡ pers.: Matthaei Evangelium.Matth. 2,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,9 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,14 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 17,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 3,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 3,7 ; cumc. ላዕለ፡ pers. Lucae evangelium.Luc. 10,6 ; Deuteronomium.Deut. 28,60 ; ይግብኡ፡ ድኅሬሆሙ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 39,20 ; Evangelium Joannis.Joh. 6,66 ; Evangelium Joannis.Joh. 18,6 ; cumc. ዲበ፡ rei Proverbiorum liber biblicus.Prov. 26,11 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,22 ; cumc. ውስተ፡ rei vel conditionis, ad quam quis revertitur: Actus apostolorum.Act. 13,34 ; ይገብእ፡ ውስተ፡ ኀጢአት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,28 ; ገብኡ፡ እምነ፡ ላሕ፡ ውስተ፡ ፍሥሓ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 9,22 ; reflectila, de finium tractu Josuae liber.Jos. 19,27 ; Josuae liber.Jos. 19,29 ; Josuae liber.Jos. 19,34 .
a)recederela, desisterelaa re: ገብኡ፡ ፩፩፡ እምፍኖት፡ እኩይ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 43,7 .
d)sequensseq.alio verbo i.q.
α)iterumlafacere aliquid: ግባእ፡ ስክብ፡ 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 3,5 ; ገብአ፡ ወገብረ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 13,33 ; ኢይገብእ፡ ይርአይ፡ liber Jobi.Job 7,7 ; ተዐንብዝ፡ ገባእከ፡ liber Jobi.Job 4,5 .
β)deniquelavel postremolafacere aliquid: ይገብእ፡ ይትኀየልከ፡ et ይገብእ፡ ያሕምምከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,9 .
f)retrahila, ገብአት፡ እዴሁ፡ ኀቤሁ፡ ወኮነት፡ ከመ፡ ቀዳሚ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 13,6 .
g)restituilain statum pristinum, iterum fierila(id quod aliquid antea fuerat): Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,13 ; ሐይወት፡ ወገብአት፡ ከመ፡ ካልእታ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 12,13 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,7 ; ወትገብእ፡ ካዕበ፡ ከመ፡ ትካት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 23,16 .
h)reducilavel redigilain statum vel conditionem: ይገብእ፡ ውስተ፡ ስኢል፡ ἐπιδεὴς γίνεται Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 34,4 ; ገብኡ፡ ይብልዑ፡ እንስሳሆሙ፡ Judith liber apocryphus.Judith 11,12 ; ከመ፡ ኢትግባእ፡ ታስተበቍዖሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,28 .
i)convertilavel transmutarilain aliquid vel fierilaaliquid: መዋቅሕቲሃ፡ ወልታ፡ ጽኑዕ፡ ይከውነከ፡ ወጋጋሃ፡ አልባሰ፡ ክብር፡ ይገብአከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,29 ; ገብኡ፡ ከመ፡ ዘኢተወልዱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 44,9 ; ደኀርት፡ ይገብኡ፡ ቅድመ፡ Marci Evangelium.Marc. 10,31 ; መዝሙረ፡ ገብአኒ፡ ብካይየ፡ liber Jobi.Job 30,31 .
2)devenirelavel transire inlavel adlaaliquid vel aliquem,
a)cederelaalicui: res domino vacua ለይግባእ፡ ለቤተ፡ ክርስቲያን፡ F.N. 18; de terra expugnata Numeri, liber Pentateuchi.Num. 21,24 .
c)se converterelaad aliquem, se adjungerelaalicui: ገብአ፡ ልቦሙ፡ ኀበ፡ አቤሴሎም፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 15,13 ; ፈላሲ፡ ዘገብአ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ὁ προσκείμενος πρὸς θεόν Jesaiae prophetia.Jes. 56,3 ; Jesaiae prophetia.Jes. 56,6 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 29,3 ; cumc. ውስተ፡ Josuae liber.Jos. 23,12 ( προσθῆσθε ).
d)se dederelavel traderelain fidem, ditionem alicujus: ገብኡ፡ ለሊሆሙ፡ ኀበ፡ ኢየሱስ፡ ηὐτομόλησαν Josuae liber.Jos. 10,4 .
e)se subjicerelavel submitterela: ዘኢገብአ፡ ታሕተ፡ ዘየአክዮ፡ ἐδούλευσεν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,28 .
g)subjicila, submittila: ገብኡ፡ ታሕተ፡ እደ፡ ትሑት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,6 ; ገባእነ፡ ውስተ፡ ጸጋ፡ እግዚአብሔር፡ ἐσμὲν ὑπὸ χάριν ad Romanos epistola Pauli.Rom. 6,14 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 6,15 .
II, 1
1)reverterela
a)averterela, converterela: ከመ፡ ያግብእዎሙ፡ ለአሕዛብ፡ ኀቤሆሙ፡ Actus apostolorum.Act. 20,30 .
b)deflecterela, declinare facerela: ከመ፡ እንተ፡ ታገብእ፡ ዐይነ፡ መዳልው፡ Jesaiae prophetia.Jes. 40,15 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,35 .
c)retro verterela: ያገብኦሙ፡ ድኅሬሆሙ፡ ለጠቢባን፡ Jesaiae prophetia.Jes. 44,25 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 20,12 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 43,12 .
d)rejicerela: ያገብኦ፡ ድኅረ፡ ዘባኑ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,15 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 49,18 . n. 1170
2)redire facerela,
a)reducerela, aliquem vel aliquid: እመ፡ አእተተ፡ መኑ፡ ያገብእ፡ liber Jobi.Job 9,12 ; ቦኑ፡ እክል፡ አግብኦቶ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 12,23 ; ዕራቅየ፡ አግብአኒ፡ Ruth liber biblicus.Ruth 1,21 ; ያገብእ፡ ሌሊተ፡ liber Jobi.Job 34,25 ; cumc.Acc.sequensseq. ውስተ፡ loci Genesis liber Pentateuchi.Gen. 28,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 48,21 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,23 ; ታገብአኒ፡ ውስተ፡ መሬት፡ liber Jobi.Job 10,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 17,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 23,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 37,3 ; አልቦ፡ ዘያገብኦ፡ ለሰብእ፡ ውስተ፡ ሕዝቡ፡ συνάγων Jesaiae prophetia.Jes. 13,14 ; sequensseq.Acc.loci: አግብኦ፡ ብሔሮ፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 13,39 ; sequensseq. ኀበ፡ pers.: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,37 ; ከመ፡ ያግብእ፡ ልበ፡ አብ፡ ኀበ፡ ውሉድ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 48,10 .
b)reportarelavel referrelaaliquid: ያገብኡ፡ ለክሙ፡ ንዋየ፡ ቤተ፡ እግዚአብሔር፡ እምባቢሎን፡ Jeremiae prophetia.Jer. 34,13 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,8 ; ርግብ፡ ዘሥልሰ፡ አግብአት፡ ቃለ፡ ለኖኅ፡ Reliquiae Baruch.Rel. Bar.
c)remitterela, Regum liber biblicum I.1 Reg. 29,4 ; አግብአቶ፡ አስቴር፡ ለዝኩ፡ ዘመጽአ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 4,15 .
e)redderela, cumc.Acc.rei et ለ፡ pers., ut rem vi vel furto ablatam Deuteronomium.Deut. 28,31 ; Judicum liber.Jud. 17,3 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 5,23 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 5,7 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 9,7 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 2,13 ; amissam Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 23,4 ; Deuteronomium.Deut. 22,2 ; pignus Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 22,25 ; Deuteronomium.Deut. 24,13 ; Hezekielis prophetia.Hez. 18,7 ; alia Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 15,11 ; በርበረ፡ ማኅፈደ፡ ወኢያግብአ፡ liber Jobi.Job 20,19 ; አግብአ፡ ፈርዖን፡ ሳራሃ፡ ለአብራም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 13 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 5,33 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,13 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 51,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,3 ; reddere responsum p. 484.
α)referrelaopus imperatum, postquam perfectum est, Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 5,18 .
β)redire facerelapossessionem ad possessorem pristinum Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,28 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,31 .
γ)retribuerela, referrela, rependerela, cumc.Acc.rei et ላዕለ፡ pers. Hezekielis prophetia.Hez. 7,3 ; Hezekielis prophetia.Hez. 7,4 ; ኣገብእ፡ ፍኖተኪ፡ ላዕለ፡ ርእስኪ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 16,43 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,39 ; ከመ፡ ያግብእ፡ ላዕሌሆሙ፡ ዐውያተ፡ ነዳያን፡ liber Jobi.Job 34,28 ; cumc.Acc.et ለ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,15 ; Jesaiae prophetia.Jes. 65,6 ; cumc.Acc.rei: እግዚአብሔር፡ ያገብእ፡ ዕስየተ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 32,13 ; እግዚአብሔር፡ ያገብእ፡ ፍትሐ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 35,4 .
δ)reddere rationemla, sequensseq. ሐሳበ፡ vel ቃለ፡ , ut: ያገብእ፡ ሐሳበ፡ ለዘይኴንን፡ not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 4,5 ; በእንቲአሁ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 12,36 ; ኣገብእ፡ ቃለ፡ በእንተ፡ ኵሉ፡ ዘገበርኩ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 125 ; etiam omisso ቃለ፡ , ut: ከመ፡ ያግብኡ፡ ኀቤሆሙ፡ ነገሥት፡ Danielis prophetia.Dan. 6,2 .
ε)reddere i.e. ferre sententiamla, sequensseq. ፍትሐ፡ Marci Evangelium.Marc. 14,64 ; በጽድቅ፡ ያገብእ፡ ፍትሐ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 42,3 ; Jesaiae prophetia.Jes. 42,4 ; ያገብኡ፡ ሎቱ፡ ፍትሐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,14 ; አግብአ፡ ፍትሐ፡ ለዘሩባቤል፡ Lud. ex Organon Mariae, quod Ezra Edzardi Hamburgi possidebat, a Ludolfo lectum.Org. Edz.
f)reposcerela, cumc.Acc.rei et እምነ፡ pers., Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 24,3 ( videasvid. sub ሕፄ፡ col. 140).
g)referrelatributa, vectigalia, i.e. penderela: እለ፡ ያገብኡ፡ ጸባሕተ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 47,24 (ubi F ታጋብኡ፡ II, 3 exhibet); Genesis liber Pentateuchi.Gen. 47,26 ; አልብከ፡ ጸባሕት፡ ወኢያገብኡ፡ ለከ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 4,13 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 13,6 .
h)redigerela
α)aliquid in ditionem alicujus: አግብአ፡ ለፈርዖን፡ ኵሎ፡ ምድሮሙ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 47,20 .
β)aliquem i.e. adigerela, sequensseq.SubjunctivusSubj.: ፍቅረ፡ ክርስቶስ፡ ያገብአነ፡ (Platt ያጌብረነ፡ ) ናጥብዕ፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 5,13 .
i)transmutarelaaliquid in aliquid ( videasvid. ገብአ፡ not able to find explanation in abbreviation listNr. 1, i): ትፍሥሕተክሙ፡ ውስተ፡ ትካዝ፡ አግብእዎ፡ Jacobi epistola.Jac. 4,9 .
3)facere ut aliquid veniat ad aliquem i.e. traderela: አግብኡ፡ ቀርኖሙ፡ ለባዕድ፡ ወክብሮሙኒ፡ ለካልእ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 49,5 ; 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 18,8 ; sequensseq. ቅድመ፡ pers.: Judicum liber.Jud. 11,9 , vel ውስተ፡ እደ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 26,45 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 23,4 ; Deuteronomium.Deut. 3,2 ; Deuteronomium.Deut. 3,3 ; Danielis prophetia.Dan. 1,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 19,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,23 ; Jeremiae prophetia.Jer. 39,3 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 95,3 ; vel sequensseq. ውስተ፡ , ut: ኣገብኦሙ፡ ውስተ፡ ኲናት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 15,9 .
a)urbem hosti Judith liber apocryphus.Judith 7,13 ; Judith liber apocryphus.Judith 7,26 ; Judith liber apocryphus.Judith 10,12 ; vel dederelaaliquem captivum: ያገብኡ፡ ርእሶሙ፡ ኀቤከ፡ Judith liber apocryphus.Judith 2,10 .
b)dederela: እለ፡ አግብኡ፡ ነፍሶሙ፡ ለከ፡ Lit. Joh.
latuslavideasvid.post ገብአ፡ I,1[contiguum videtur radici ዘግሐ፡ ut proprie significet includerela; an a ገብአ፡ propagatum?] SubjunctivusSubj. ይዝግብ፡ colligerela, coacervarela, reconderela, reponerela, conderela, cumc.Acc., ut fruges in horrea: συνάγειν Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,48 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,49 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 40 ; Lucae evangelium.Luc. 12,17 ; Lucae evangelium.Luc. 12,18 ; opes, bona: Deuteronomium.Deut. 6,11 ; liber Jobi.Job 5,5 ; ከመ፡ ጽቡር፡ ወርቀ፡ ዘገበ፡ ἑτοιμάζειν liber Jobi.Job 27,16 ; የዐውድ፡ ባዕል፡ ከመ፡ ይዝግብ፡ ንዋየ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 34,3 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 39,6 ; περιπεποίημαι Paralipomenon liber I.1 Par. 29,3 ; ዘይዘግብ፡ መዝገበ፡ ἀποθησαυρίζων Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,4 ; θησαυρίζειν Matthaei Evangelium.Matth. 6,19 sequensseq.; ሠናየ፡ መዝገበ፡ ትዘግብ፡ ለከ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 4,9 ; ይኄይስ፡ ውሂበ፡ ምጽዋት፡ እምዘጊቦቱ፡ ለወርቅ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 12,8 ; alia: ይዘግቡ፡ ለርእሶሙ፡ እኩየ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 1,18 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 2,7 ; ዝግባ፡ ለምጽዋት፡ ውስተ፡ አብያቲከ፡ σύγκλεισον Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 29,12 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,13 ; Amosi prophetia.Am. 3,10 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 6,19 ant.; omisso Acc.: ይዘግብ፡ ለባዕድ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 14,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 38,10 . nomen agentisn. ag., pluralisPl. ገባእት፡ mercenariusla, operarius mercede conductusla( videasvid. ገብአ፡ not able to find explanation in abbreviation listNr. 2 ), μισθωτός liber Jobi.Job 7,2 ; Judith liber apocryphus.Judith 6,2 ; Judith liber apocryphus.Judith 6,5 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,45 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 22,14 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,6 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,40 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,50 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,53 ; ገባኢ፡ ዘይጻሙ፡ በተገብሮታ፡ ለምድር፡ ἐργάτης μόχθων Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 17,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,10 romanae editionisrom.; ገባእት፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 22,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,1 . latuslavideasvid.post ገብአ፡