Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

ʾasāllāfi Substantivumsubst. stewarden ላእከ፡ ንጉሥሂ፡ ዘተፈነወ፡ እምኀበ፡ ንጉሥ፡ አሳላፊ፡ ማንቱሊ፡ ገብሩ፡Le messager royal, envoyé par le roi [pour faire ces concessions], était l’asāllāfi Māntuli Gabrufr 51 l. 6–7 (ed.), 61 l. 15–16 (tr.); ገብረ፡ ጻድቅ፡ ወድ፡ አሳላፍ፡ ወልደ፡ ጊዮርጊስ፡Gabra Ṣādeq fils de l’asāllāf [sic] Walda Giyorgisfr 66 l. 13 (ed.), 80 l. 5 (tr.)
Comparative and etymological data
from Amharic አሳላፊ ʾasāllāfi nomen agentisn. ag. ‘one who makes something pass’
I,1[ גָּבֵר valuitla, fortis fuitla; de prima radicis significatione videasvid.Ges. thes. p. 261] SubjunctivusSubj. ይግበር፡
2)transit., facerela,
c)conficerela, fabricarila, ut: arcam Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,6 ; ferramenta Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,22 ; vestes Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,3 ; vas Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; Jeremiae prophetia.Jer. 18,4 ; simulacrum Deuteronomium.Deut. 27,15 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; flagellum Evangelium Joannis.Joh. 2,15 ; varias n. 1160res Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25 -30; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 8,1 ; septum Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,17 ; hortos et piscinas Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,5 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,6 ; foveam Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,16 ; መዛግብተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,34 ; libros Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,12 ; al.; cumc. እምነ፡ materiae: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,1 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,5 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,21 ; vel cumc.Genitivo: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 27,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,14 ; Hezekielis prophetia.Hez. 27,6 ; vel cumc.duplexdupl.Acc.: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 39,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 39,13 ; Jesaiae prophetia.Jes. 44,17 ; ትገብሮ፡ ( ለወርቅ፡ ) አክሊላተ፡ Zachariae prophetia.Zach. 6,11 .
g)exercerela, subigerela, Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 31,4 ; euphemistice: (aliquem) Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,5 ;
k)perficerela, peragerela, perpetrarela, ኢገበርከ፡ ሎቱ፡ መዐቶ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 28,18 ; ዘፈቀደ፡ በልቡ፡ ይገብር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,15 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,28 ; ገቢረ፡ ግበር፡ በከመ፡ አዘዝኩ፡ ( ἐπιτελέσεις ) Judith liber apocryphus.Judith 2,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 51,9 (omisso Objecto); Judicum liber.Jud. 11,39 ; መንክረ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 97,1 ; ዐበይተ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 70,21 ; Lucae evangelium.Luc. 1,49 ; ተኣምረ፡ Judicum liber.Jud. 6,17 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,23 ; ኀይላተ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 7,22 ; ግብረ፡ Evangelium Joannis.Joh. 5,36 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 4,5 ; ፈቃዶሙ፡ Marci Evangelium.Marc. 15,15 ; በቀለ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,12 ; Hezekielis prophetia.Hez. 25,11 ; ፍኖተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,6 ; judicium Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 5,48 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,27 ; ንፈቅድ፡ ትግበር፡ ለነ፡ ዘሰአልናከ፡ Marci Evangelium.Marc. 10,35 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,13 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,14 .
l)facerela, agerela: Matthaei Evangelium.Matth. 5,47 ; ምንተ፡ እግበር፡ Marci Evangelium.Marc. 10,17 ; Lucae evangelium.Luc. 3,10 ; ዘንተኑ፡ ገከርኪ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,13 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,14 ; ዘእገብር፡ አነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 22,16 ; እምዝ፡ ፈጺሞ፡ እግዚአብሔር፡ ዘንተ፡ ኵሎ፡ ገቢረ፡ ያመጽእ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 10,12 ; ኢትግበር፡ ከመዝ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; ታአምር፡ ዘከመ፡ ገብሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,5 ; Matthaei Evangelium.Matth. 23,3 ; Lucae evangelium.Luc. 2,27 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,31 ; ሠናየ፡ ገበርከ፡ bene egistilaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,9 ; 1 not able to find explanation in abbreviation listCor. 7,37 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 4,14 ; እንተ፡ ትኄይስ፡ ገብረ፡ ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,38 ; etiam sequensseq.SubjunctivusSubj., ut: ኢይገብር፡ የሀባ፡ ለካልእ፡ (non faciet ut eam det alii) Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,13 ; in specie
m)facere aliquid alicuilavel contra aliquemlai.e. praestarela, exhiberela, afficerela, agere cumlaaliquo, tractarelaaliquem, committere inlaaliquem, construitur cumc.c. ለ፡ , ut: ገቢረ፡ ሠናይ፡ ለጽኑስ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,27 ; ምንተ፡ እንከ፡ እግበር፡ ዓዲ፡ ለወይንየ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,44 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 14,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,44 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,32 ; Marci Evangelium.Marc. 5,19 ; Marci Evangelium.Marc. 5,20 ; Marci Evangelium.Marc. 7,12 ; Marci Evangelium.Marc. 10,51 ; Marci Evangelium.Marc. 15,8 ; Lucae evangelium.Luc. 6,27 ; Evangelium Joannis.Joh. 13,15 ; cumc. በ፡ , ut: በከመ፡ አቍሰሎ፡ ይገብሩ፡ ቦቱ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 24 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 22,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 6,1 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,2 ; Deuteronomium.Deut. 3,6 ; Deuteronomium.Deut. 4,3 ; Lucae evangelium.Luc. 23,31 ; cumc. ላዕለ፡ ( ergalavel contrala): ገብረ፡ ምሕረተ፡ ላዕለ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 64,4 ; Lucae evangelium.Luc. 10,37 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Dan. apocr. 1,61; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,9 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 34,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,14 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 14,11 ; Judicum liber.Jud. 15,11 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 31,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 15,21 ; cumc. ዲበ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,24 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,4 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; Actus apostolorum.Act. 9,13 ; cumc. ምስለ፡ pers.: Ruth liber biblicus.Ruth 2,11 ; Judicum liber.Jud. 15,3 ; Danielis prophetia.Dan. 1,13 ; Lucae evangelium.Luc. 1,72 ; cumc.Acc.personapers.vel rei: ሕዝበኒ፡ ግበር፡ ዘከመ፡ ፈቀድከ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 3,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,45 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 16,15 ; Deuteronomium.Deut. 31,4 ; Josuae liber.Jos. 8,2 .
o)adhiberela: ይደሉ፡ ከመ፡ ይግበሩ፡ ሎቱ፡ (sc. ለደዌ፡ ) ፈውሳተ፡ ልምሉማተ፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 3,3 ; ንሣእ፡ ኵሎ፡ ንዋየ፡ ዘውስቴቶን፡ ወግበር፡ ለሕንጸተ፡ አብያተ፡ ክርስቲያን፡ Lud.e not able to find explanation in abbreviation listVit. Theoph.
p)nonnumquam cumc.praepositiopraep.substituitur aliis verbis specialioribus, ut: ወይግበሩ፡ ውስተ፡ ማኅቶት፡ ቅብአ፡ (pro ይደዩ፡ ) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 20 ; ግበር፡ እዴከ፡ ዲበ፡ ዛቲ፡ ጻሕል፡ Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 158,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 159,1 ; F.M. 14,10 ( videasvid. sub ምራቅ፡ col. 898).
Substantivumsubst.m. et fem. , umbrala, liber Jobi.Job 4,16 ; liber Jobi.Job 7,1 ; liber Jobi.Job 8,9 ; liber Jobi.Job 14,2 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 6,12 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,12 ; Canticum Canticorum.Cant. 2,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 101,12 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 143,5 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 4,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 38,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 6,4 ; Threni, liber biblicus.Thren. 4,20 ; Jonae prophetia.Jon. 4,5 ; ታሕተ፡ ጽላሎተ፡ ዕፅ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 6,13 ; Actus apostolorum.Act. 5,15 ; ገብረ፡ ጽላሎተ፡ umbram jecitlaliber Jobi.Job 15,29 ; ዘይፀብጥ፡ ጽላሎተ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 31,2 ; divinatio e ጽላሎት፡ vetatur not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 178.
a) ዘቦ፡ ጽላሎተ፡ κατάσκιος umbrosusla, opacusla: ዖም፡ ዘቦ፡ ጽላሎተ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 2,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 17,2 varia lectiovar.; Hezekielis prophetia.Hez. 20,28 .
d)tutelala, σκιά , በጽላሎቱ፡ ነሐዩ፡ Threni, liber biblicus.Thren. 4,20 ; σκέπη በጽላሎተ፡ ክነፊከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 62,8 ; ውስተ፡ ጽላሎቱ፡ ለአምላክ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 90,1 ; Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 9 ; ከመ፡ እኩን፡ ታሕተ፡ ትእዛዝከ፡ ወጽላሎትከ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 20.
e)umbraculumla, tabernaculumla, tectumla, σκηνή Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 26,9 ; σκήνωμα Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,1 ; ጽላሎተ፡ ቤትየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 131,3 ; አብእ፡ ነዳየ፡ ወአኅድሮ፡ ውስተ፡ ጽላሎትከ፡ (v. ጽላሎተ፡ ቤትከ፡ ) Jesaiae prophetia.Jes. 58,7 .
Substantivumsubst., Acc.et st. constr. ጽንሓሐ፡ , raro ጽንሕሐ፡ , pluralisPl. ጽንሓሓት፡ , holocaustumla, sacrificium igne comburendumla, sacrificium in generela, suffimentumla: አዕረገ፡ ጽንሓሐ፡ ዲበ፡ ምሥዋዕ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 6 ; ገብረ፡ ጽንሓሐ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 7 sequensseq.; ὁλοκαύτωμα Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 50,17 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 7,7 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 29,7 ; ጽንሓሐ፡ መሥዋዕት፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 18,33 ; ጽንሓሓት፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 24,14 ; ጽንሓሒሁ፡ ἡ πιότης αὐτοῦ Regum liber biblicum III.3 Reg. 13,3 ; ጽንሓሓቲሆሙ፡ σπονδὰς αὐτῶν Paralipomenon liber I.1 Par. 29,21 ; ጽንሓሐ፡ ሰላም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 21 ; δῶρον Matthaei Evangelium.Matth. 23,18 ; efferendo mortuo ተዐጥን፡ ጽንሓሐ፡ ወተዐውድ፡ ወትጸርኅ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 14 ; ኣዐርግ፡ ጽንሕሐ፡ ለእግዚአብሔር፡ M.M. f. 308; Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 17 Enc. [An inserta nasali formatum e صحّ (coll. כליל )? Suffiendilaenim significatus, quem Vocabularia Aeth. statuunt, neque primarius videtur neque e זנח زنخ سنخ derivandus]. n. 1286
I,1[ גָּבֵר valuitla, fortis fuitla; de prima radicis significatione videasvid.Ges. thes. p. 261] SubjunctivusSubj. ይግበር፡
2)transit., facerela,
c)conficerela, fabricarila, ut: arcam Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,6 ; ferramenta Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,22 ; vestes Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,3 ; vas Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; Jeremiae prophetia.Jer. 18,4 ; simulacrum Deuteronomium.Deut. 27,15 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; flagellum Evangelium Joannis.Joh. 2,15 ; varias n. 1160res Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25 -30; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 8,1 ; septum Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,17 ; hortos et piscinas Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,5 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,6 ; foveam Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,16 ; መዛግብተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,34 ; libros Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,12 ; al.; cumc. እምነ፡ materiae: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,1 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,5 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,21 ; vel cumc.Genitivo: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 27,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,14 ; Hezekielis prophetia.Hez. 27,6 ; vel cumc.duplexdupl.Acc.: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 39,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 39,13 ; Jesaiae prophetia.Jes. 44,17 ; ትገብሮ፡ ( ለወርቅ፡ ) አክሊላተ፡ Zachariae prophetia.Zach. 6,11 .
g)exercerela, subigerela, Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 31,4 ; euphemistice: (aliquem) Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,5 ;
k)perficerela, peragerela, perpetrarela, ኢገበርከ፡ ሎቱ፡ መዐቶ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 28,18 ; ዘፈቀደ፡ በልቡ፡ ይገብር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,15 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,28 ; ገቢረ፡ ግበር፡ በከመ፡ አዘዝኩ፡ ( ἐπιτελέσεις ) Judith liber apocryphus.Judith 2,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 51,9 (omisso Objecto); Judicum liber.Jud. 11,39 ; መንክረ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 97,1 ; ዐበይተ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 70,21 ; Lucae evangelium.Luc. 1,49 ; ተኣምረ፡ Judicum liber.Jud. 6,17 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,23 ; ኀይላተ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 7,22 ; ግብረ፡ Evangelium Joannis.Joh. 5,36 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 4,5 ; ፈቃዶሙ፡ Marci Evangelium.Marc. 15,15 ; በቀለ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,12 ; Hezekielis prophetia.Hez. 25,11 ; ፍኖተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,6 ; judicium Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 5,48 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,27 ; ንፈቅድ፡ ትግበር፡ ለነ፡ ዘሰአልናከ፡ Marci Evangelium.Marc. 10,35 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,13 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,14 .
l)facerela, agerela: Matthaei Evangelium.Matth. 5,47 ; ምንተ፡ እግበር፡ Marci Evangelium.Marc. 10,17 ; Lucae evangelium.Luc. 3,10 ; ዘንተኑ፡ ገከርኪ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,13 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,14 ; ዘእገብር፡ አነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 22,16 ; እምዝ፡ ፈጺሞ፡ እግዚአብሔር፡ ዘንተ፡ ኵሎ፡ ገቢረ፡ ያመጽእ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 10,12 ; ኢትግበር፡ ከመዝ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; ታአምር፡ ዘከመ፡ ገብሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,5 ; Matthaei Evangelium.Matth. 23,3 ; Lucae evangelium.Luc. 2,27 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,31 ; ሠናየ፡ ገበርከ፡ bene egistilaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,9 ; 1 not able to find explanation in abbreviation listCor. 7,37 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 4,14 ; እንተ፡ ትኄይስ፡ ገብረ፡ ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,38 ; etiam sequensseq.SubjunctivusSubj., ut: ኢይገብር፡ የሀባ፡ ለካልእ፡ (non faciet ut eam det alii) Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,13 ; in specie
m)facere aliquid alicuilavel contra aliquemlai.e. praestarela, exhiberela, afficerela, agere cumlaaliquo, tractarelaaliquem, committere inlaaliquem, construitur cumc.c. ለ፡ , ut: ገቢረ፡ ሠናይ፡ ለጽኑስ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,27 ; ምንተ፡ እንከ፡ እግበር፡ ዓዲ፡ ለወይንየ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,44 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 14,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,44 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,32 ; Marci Evangelium.Marc. 5,19 ; Marci Evangelium.Marc. 5,20 ; Marci Evangelium.Marc. 7,12 ; Marci Evangelium.Marc. 10,51 ; Marci Evangelium.Marc. 15,8 ; Lucae evangelium.Luc. 6,27 ; Evangelium Joannis.Joh. 13,15 ; cumc. በ፡ , ut: በከመ፡ አቍሰሎ፡ ይገብሩ፡ ቦቱ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 24 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 22,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 6,1 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,2 ; Deuteronomium.Deut. 3,6 ; Deuteronomium.Deut. 4,3 ; Lucae evangelium.Luc. 23,31 ; cumc. ላዕለ፡ ( ergalavel contrala): ገብረ፡ ምሕረተ፡ ላዕለ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 64,4 ; Lucae evangelium.Luc. 10,37 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Dan. apocr. 1,61; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,9 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 34,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,14 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 14,11 ; Judicum liber.Jud. 15,11 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 31,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 15,21 ; cumc. ዲበ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,24 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,4 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; Actus apostolorum.Act. 9,13 ; cumc. ምስለ፡ pers.: Ruth liber biblicus.Ruth 2,11 ; Judicum liber.Jud. 15,3 ; Danielis prophetia.Dan. 1,13 ; Lucae evangelium.Luc. 1,72 ; cumc.Acc.personapers.vel rei: ሕዝበኒ፡ ግበር፡ ዘከመ፡ ፈቀድከ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 3,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,45 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 16,15 ; Deuteronomium.Deut. 31,4 ; Josuae liber.Jos. 8,2 .
o)adhiberela: ይደሉ፡ ከመ፡ ይግበሩ፡ ሎቱ፡ (sc. ለደዌ፡ ) ፈውሳተ፡ ልምሉማተ፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 3,3 ; ንሣእ፡ ኵሎ፡ ንዋየ፡ ዘውስቴቶን፡ ወግበር፡ ለሕንጸተ፡ አብያተ፡ ክርስቲያን፡ Lud.e not able to find explanation in abbreviation listVit. Theoph.
p)nonnumquam cumc.praepositiopraep.substituitur aliis verbis specialioribus, ut: ወይግበሩ፡ ውስተ፡ ማኅቶት፡ ቅብአ፡ (pro ይደዩ፡ ) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 20 ; ግበር፡ እዴከ፡ ዲበ፡ ዛቲ፡ ጻሕል፡ Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 158,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 159,1 ; F.M. 14,10 ( videasvid. sub ምራቅ፡ col. 898).
n. act. et subst. confectio operis plectilislavel craticiila, opus plexumla, cratesla, al.: በእንተ፡ ፅፍረት፡ ዘደጓዕሌ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 103 ; ገብረ፡ ፅፍረተ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 85 ; Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 189.
Substantivumsubst., plerumque m. , ( fem. , ut Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 4 ), SingularisSing.et collatio, -is vel collectivum, -ecoll., pluralisPl. ፍሬያት፡ , rarius ፍርያት፡ ( ፍረያት፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 10,7 in d'AbbadieAbb.LV; Marci Evangelium.Marc. 4,29 romanae editionisrom.),
2)fructusla, plantarum, arborum: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,3 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 24,4 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 10,15 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 23,40 ; Hosea.Hos. 14,9 ; Canticum Canticorum.Cant. 2,3 ; ፍሬ፡ አቅማሕ፡ Canticum Canticorum.Cant. 4,13 ; Canticum Canticorum.Cant. 4,16 ; Canticum Canticorum.Cant. 8,12 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,17 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,18 ; Matthaei Evangelium.Matth. 12,33 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,19 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,41 ; ገብረ፡ ፍሬ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,12 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 22,2 ; ወሀበ፡ ፍሬ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,3 ; Marci Evangelium.Marc. 4,8 ; ፍሬያተ፡ አዝርእት፡ n. 1356 καρποί Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 16,22 .
d) ዘእንበለ፡ ፍሬ፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 1,8 vel ዘአልቦ፡ ፍሬ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 2,6 i.e. infructuosuslavel infecundus.la
Substantivumsubst., plerumque m. ( fem. Regum liber biblicum I.1 Reg. 14,14 )
1)caedesla, interfectiola, occisiola, nexla, homicidiumlaHenochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 12,6 ; φόνος Ηο s. 4,2; Judith liber apocryphus.Judith 9,3 ; Jeremiae prophetia.Jer. 22,17 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,21 ; αἶμα Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 40,9 ; φονευταί Proverbiorum liber biblicus.Prov. 22,13 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 26,13 ; ቀትል፡ በመጥባሕት፡ ( sicala) ኢኮነ፡ እሙረ፡ በኀበ፡ አይሁድ፡ ቅድመ፡ ውእቱ፡ አዝማን፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 343 ; ቀትለ፡ ፈያት፡ caedes a latronibus commissala, n. 441Syn. in Prol.
Substantivumsubst.( m. ) velumla, velamentumla, tegumentumla, involucrumla, κάλυμμα ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 3,14 ; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 3,16 ; Cyr. de r. fid. f. 37; Deus ለብርሃነ፡ ልብየ፡ ቀላዔ፡ ግላ፡ Tabîba Tabîbân, carmen Aeth. 102 stropharum.Tab. Tab. 13 ; ገብሩ፡ ውቅያተ፡ ኀጺን፡ ዘአምሳለ፡ ግላ፡ Sx. not able to find explanation in abbreviation listHaml. 5 ; translatetransl.de caliginelaoculis suffusa ( suffusiola, Lud.): Actus apostolorum.Act. 9,18 romanae editionisrom.; ጽልመተ፡ ግላ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ግላ፡ ዘ፡ ክዳን፡ ወቦ፡ ዘ፡ ግልባቤ፡ ; aliudla: ግላ፡ ዘ፡ መሸፈኛ፡ ; aliudla: ግላ፡ ብ፡ ጨለማ።
(male ለሕ፡ ) Substantivumsubst.m. ( Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,11 ) et fem. ( Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,9 ) planctusla, luctusla, lamentatiola( κοπετός , πένθος ; differt a ሐዘን፡ λύπη cfr. Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,17 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,18 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 14,13 ) Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,16 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,2 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 22,12 ; Jesaiae prophetia.Jes. 60,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 38,13 ; Joelis prophetia.Joel 2,12 ; Hezekielis prophetia.Hez. 2,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 29,14 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 18,7 ; ቤተ፡ ላሕ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,6 ; መዋዕለ፡ ላሕ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,4 ; አልባሰ፡ ላሕ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 14,2 ; ገብሩ፡ ላሐ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,10 (l. celebrare); ነገፈ፡ ላሐ፡ (l. deponere) Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,35 ; ላሐ፡ ሞቱ፡ (ob mortem ejus) Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 124 ; ዝንቱ፡ ፫ ላሕ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 124. n. 33 lāḥ
Grébaut
ላሕ፡ lāḥ «luctusla, lacrymaela» pluralisPl. ላሓት፡ lāḥātልቅሶ , እንባ፡ ማፍሰስ፡ Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 3.
21
ላሕ፡ lāḥ , pluralisPl. ላሓት፡ lāḥāt «pleursfr» ― ልቅሶ፡ Ms. BNFabb217, fol. 13r.
ላሕ፡ lāḥ «luctusla, lacrimaela» pluralisPl. ላሓት፡ lāḥātልቅሶ , እንባ፡ Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 4.
23
Leslau
ላሕ፡ lāḥ , () ላህ፡ lāh mourningen, griefen, dirgeen, ( 23) tearsen 312a
Substantivumsubst., m. et fem. (ut Canticum Canticorum.Cant. 8,6 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,19 ; Matthaei Evangelium.Matth. 24,12 ), amorla, viri et feminae: ይነድድ፡ ፍቅር፡ ከመ፡ እሳት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 9,8 ; Canticum Canticorum.Cant. 2,5 ; Canticum Canticorum.Cant. 5,8 ; Canticum Canticorum.Cant. 8,6 ; Canticum Canticorum.Cant. 8,7 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,19 ; በዛቲ፡ ፍቅር፡ እንዘ፡ ንትፋቀር፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,19 ; ፍቅረ፡ ብእሲት፡ ( ἔρως ) Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,51 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 13,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 2,33 ; rerum: Jacobi epistola.Jac. 4,4 ; ፍቅረ፡ ወርቅ፡ Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 3,28 ; ፍቅረ፡ ወይን፡ I Salâm ad Mariam I, II, III; numerus significat strophas.Sal. Mar. 27 ( videasvid. sub ዔረግ፡ ).
II,1
1)Deo sacrarela, dicarela, sacrum constituerela: ገብሩ፡ ሎሙ፡ ምስለ፡ ወአሕረሙ፡ ሎሙ፡ ዖመ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ አድባር፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,10 ; አሕረምዎን፡ ( ለመዋዕል፡ ) ለርእሶሙ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 9,30 .
3)illicitum dicerela, vetarela, prohiberelaExodus, liber Pentateuchi.Ex. 8,22 ; አሕረሙ፡ ለነ፡ አውስቦ፡ ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 9,6 ; ኀጢአት፡ ዘአሕረመ፡ እግዚአብሔር፡ F.M. 2,6; ከማሁ፡ ለዕደውኒ፡ አሕረሞሙ፡ እግዚአብሔር፡ ቀሪበ፡ አንስቲያሆሙ፡ በመዋዕለ፡ ትክቶሆን፡ F.M. 10,1; cumc. ላዕለ፡ pers. F.N. 24,2; አሕረመ፡ በተዋስቦቶሙ፡ ላዕሌነ፡ nobis connubio cum illis interdixitlaF.M. 5,3; እምስቴ፡ ማይ፡ አሕረምከ፡ ጕርዔከ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 24 Enc.; አሕረመ፡ ሕይወቶ፡ እምነጽሮ፡ አንስት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 30 Enc.
ʾaḥrama
Grébaut
አሕረመ፡ ʾaḥrama II,1 ያሐርም፡ , ይሕርም፡ «vetuitla» ― , Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 11.
46
Leslau
አሕረመ ʾaḥrama forbiden, prohibit as illiciten, lay a banen, consecrateen, devoteen, cause to be devoteden, declare as tabooen, declare illiciten, anathematizeen 242b
I,1[pro አጠቀ፡ , videasvid. ጦቀ፡ ; طَوْقٌ torquesla, res alteram cingensla] SubjunctivusSubj. ይዕጥቅ፡ , adstringerela, accingerela, arcte cingerela(sibi vel) cingila, cumc.Acc.cinguli vel vestis et ውስተ፡ corporis: ዕጥቆ፡ ውስተ፡ ሐቌከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 13,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 13,2 ; እለ፡ የዐጥቁ፡ ቅናተ፡ መንግሥት፡ οἱ τὴν ἁλουργίδα περικείμενοι Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 20 ; ገብሩ፡ ሎሙ፡ ሞራአ፡ ዘየዐጥቁ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 7 ; ዐጠቃ፡ ለኀጢአት፡ ከመ፡ ቅናት፡ ዘይቀንት፡ M.M. f. 29; ዐጢቆን፡ ሰናፊለ፡ Chronica Liq. AtquChr. L. Atq. f. 23 ; omisso Acc.: የዐጥቁ፡ (sic legas pro ያዐጥቁ፡ ) ለረዊጽ፡ እምከመ፡ ተንሥኡ፡ እምስካቦሙ፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 10. Exempla a Lud. columnacol.381 allata sub ጦቀ፡ II,1referenda sunt. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዐጠቀ፡ ቀነተ፡ ገለደ፡ ብ፡ ታጠቀ።
IV,3idemid., ut: ገብሩ፡ ሎቱ፡ (martyri) ቅትራተ፡ ዘብርት፡ ወአስተሣአንዎ፡ እስከ፡ በረረ፡ ቅትራት፡ ውስተ፡ እገሪሁ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 14 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 277.
Substantivumsubst.humatiola, sepulturalai.e.
1)funusla, exsequiaela: ገብሩ፡ ሎቱ፡ ሙፃአ፡ ቀበር፡ ዐቢይ፡ ጥቀ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 16,14 ; ወኢገብረ፡ ሕዝብ፡ ፀአተ፡ ቀበረ፡ ዚአሁ፡ በላዕሌሁ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 21,19 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,12 ; Marci Evangelium.Marc. 14,8 ; Lucae evangelium.Luc. 7,12 ; Evangelium Joannis.Joh. 12,7 .
2)sepulchrumla: ኦዘአማዕቀብኮ፡ ቀበረ፡ አዳም፡ ለመልከ፡ ጼዴቅ፡ (v. መቃብረ፡ ) Tabîba Tabîbân, carmen Aeth. 102 stropharum.Tab. Tab. 16.
Substantivumsubst., pluralisPl. ሙፃኣት፡
1)locus unde quid exitla, exitusla, egressusla, Jesaiae prophetia.Jes. 37,28 ; አልቦ፡ ሙፃአ፡ እምነ፡ ማእከሎሙ፡ οὐκ ἦν διαφυγεῖν ἐκ μέσου αὐτῶν Judith liber apocryphus.Judith 7,19 ; inferna እንተ፡ አልባቲ፡ ሙፃአ፡ እስከ፡ ለዓለም፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 91 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 95 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 180.
b)fonteslaaquarum: ከመ፡ ዘይደፍን፡ ዐዘቅተ፡ ወያማስን፡ ሙፃአ፡ ማይ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 25,26 ; አስተርአየ፡ ሙፃኣተ፡ ማያት፡ 2 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 22,16 .
d)portala: ሙፃኣቲሁ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 43,11 .
e)finisla: ሙፃኣታ፡ ለፍኖት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,10 varia lectiovar.; ἐξόδιον ገብረ፡ ሙፃአ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 7,9 .
2)pompa elationislafuneris ( videasvid. ፀአት፡ ): ገብሩ፡ ሎቱ፡ ሙፃአ፡ ቀበር፡ ዐቢይ፡ ጥቀ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 16,14 .
, ut: templo a Juda Macc. repurgato ገብሩ፡ ሕዝብ፡ መከሴና፡ (an מִכְנִישָׁה ?) ለምሥዋዕ፡ ዘሐነጹ፡ et per octo dies festum celebrarunt Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 294.
vel አላዳስ፡ vel አለዶስ፡ not foundn. peregr., ut videtur, proprie Ἑλλάδος (ab Ἑλλάς , quam terram aliâs nominant ኤላድ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 66,19 ; ኤልዳ፡ Actus apostolorum.Act. 20,2 romanae editionisrom.; Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 9 Enc.; vel ኤለዳ፡ Actus apostolorum.Act. 20,2 Platt), ut: ለአህጉር፡ ወለአሕዛብ፡ ወለሕዝብ፡ ወለምድር፡ ወለባሕር፡ ወለአለዶስ፡ ወለፀር፡ ወለኵሉ፡ ዓለም፡ Novum TestamentumN.T.romanae editionisrom.in Proleg.; at Abyssini, etiam antiquiores, in loco modo laudato insulamlavel insulaslainterpretantur ( Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: አላደስ፡ ዘ፡ ደሴት፡ ), neque dubium videtur, quin hunc sensum huic vocabulo subjecerint auctores librorum Kebr. Nag. et M.M., ut: ገብሩ፡ ሕገ፡ ለኅሩያነ፡ መንግሥት፡ ወለእለ፡ ውስጥ፡ ወለእለ፡ አፍአ፡ ወለሕዝብ፡ ወለአላዳስ፡ ወለአህጉር፡ ወለበሓውርት፡ Kebra Nagast; numerus significat sectiones.Kebr. Nag. 92 ; በባሕር፡ ወየብስ፡ በአሕቁል፡ ወአለዳስ፡ M.M. f. 60. ʾAlādās nomen propriumn. pr. (place) ‘Greeceenመምህረ፡ አላዳስ፡ ከመ፡ ጳኵሚስ።Teacher of Aladas like Pachomius!en 136 (432) l. 2 (ed.); 137 (433) l. 2 (tr.)
et መቅድም፡ Substantivumsubst.
1)primumlain suo genere
a)praestantissimumla: Canticum Canticorum.Cant. 4,14 .
b)principiumla, initiumla: መቅድመ፡ ቃል፡ ἡ ἀρχὴ τῶν λογίων ad Hebraeos epistola.Hebr. 5,12 Platt; ገብሩ፡ መቅድመ፡ ርኵስ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 31.
c)exordiumla, prolegomenala, introductiolalibrorum: F.N. in Proleg.; መቅድመ፡ ወንጌል፡ Cod. Mus. Brit. V III,1; Cod. Bibl. Bodl. Ox. X,1; መቅደመ፡ ጳውሎስ፡ 148.
(etiam መብአስ፡ Lud.) Substantivumsubst., m. et fem. , quidquid asperum et salebrosum estla, ut locus, regio, via; salebrala; usurpatur
a)Substantivumsubst: ይኩን፡ ኵሉ፡ መብእስ፡ መጽያሕተ፡ τὰ σκολιά Jesaiae prophetia.Jes. 40,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 42,16 ; Lucae evangelium.Luc. 3,5 ; ገብሩ፡ መብእሰ፡ ፍናዋተ፡ ἔθηκαν ἐν τοῖς πεδίοις σκάνδαλα Judith liber apocryphus.Judith 5,1 ; ኮነ፡ ፍናዊሁ፡ መብእሰ፡ ወመጽብበ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 5,11 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 5,14 ; ኀጢአት፡ መብእስ፡ ይእቲ፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 32 ; ኅድጋ፡ ለመብእስ፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 32 ; ደብር፡ መብእስ፡ ውእቱ፡ τὸ ὄρος τραχὺ λίαν Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 75 ; ፍኖተ፡ መብእስ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 140 ; saepe translatetransl.: የሐውሩ፡ መብእሰ፡ πορευόμενοι σχολιῶς Jeremiae prophetia.Jer. 6,28 ; መብእስ፡ ይእቲ፡ በኀበ፡ አብዳን፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,20 ; መብእስ፡ እበኒሃ፡ ለፍኖተ፡ ኃጥኣን፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,10 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 2,15 .
b)adjectivumadj.; ፍኖት፡ መብእስ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 2,25 ; Judicum liber.Jud. 5,6 ; ፍኖት፡ ጠዋይ፡ ወመብእስ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 18,15 ; ቈላት፡ መብእስ፡ Deuteronomium.Deut. 21,4 .
vel ጸቈነ፡ I,1[ סַיֵּג ܣܰܓ שׂוּךְ סַכַךְ ] SubjunctivusSubj. ይፅቍን፡ sepirela, obsepirelarem, sepemlavel maceriam circumdarelarei, cumc.Acc.rei: ተከለ፡ ወይነ፡ ወፀቈኖ፡ Marci Evangelium.Marc. 12,1 ; ፅቍኑ፡ (Imperat.) ተዓይኒነ፡ አመ፡ ሰዐተ፡ ጸብእ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 3 Enc. ; n. 1331cumc.Acc.sepis vel maceriae: እንበለ፡ ይፅቍን፡ ፀቈኖ፡ (sc. vineae) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 29 Enc. ; ፀቈነ፡ ጥቅመ፡ ላዕሌሁ፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 53 ; omisso Acc.: ገብሩ፡ ምሕራማት፡ ወፀቈኑ፡ Regum liber biblicum IV.4 Reg. 17,11 ; cumc.duplexdupl.Acc.: ፀቈንክዎ፡ (v. ፀቈንኩ፡ ሎቱ፡ ) ፀቈነ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,2 .