Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

quadril. cui contiguum videtur ጐሥዐ፡ (an etiam ኮሰ፡ ሖሰ፡ ?); amh. ገሰገሰ፡ festinare^la.

vel ገሠሠ፡ I,1[ גָּשַׁשׁ ܓܰܫ vel ܓܫܳ , جَسَّ ] ይግስስ፡

1)palpare^la, contrectare^la, attrectare^la, manu tangere^la, ገሲስ፡ ψηλάφησις ; ; : ትወዲ፡ እዴከ፡ ሎቱ፡ ለገሲሶቱ፡ ; ; ; ; ; ; Fal. f. 53; ( ሕዋስ፡ ). n. 1159

2)tangere^la, attingere^la, ἅπτεσθαι , : ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; እምድኅረ፡ ገሰሰ፡ በድነ፡ ወካዕበ፡ ይደግም፡ ገሲሶ፡ ; ዘገሰሰ፡ ፒሳ፡ ; ; ዘኢይከውኖሙ፡ ለገሲስ፡ በእደዊሆሙ፡ ; ; ; ገሰሶ፡ አዕይንቲሁ፡ ; ኢትግስስ፡ ወኢትልክፍ፡ ; F.M. 31,3; ገሰሰኒ፡ አፉየ፡ ; እደ፡ እግዚአብሔር፡ ገሰሰኒ፡ ; ኢትገስሰከ፡ እኪት፡ ; ; ገሰሶ፡ እግዚአብሔር፡ ወአኀዞ፡ ለምጽ፡ ; violandi vel laedendi causa: ; ; ; . – : ገሰሰ፡ ዘ፡ ዳሠሠ፡ ደኀሠሠ፡

ገሳሲ

palpator^la, contrectans^la: መቴዎስ፡ ገሳሴ፡ ቍስልከ፡ (o Christe), Cod. Mus. Brit. LIV, n.7; fem. ገሳሲት፡

ገሳሲ

palpator^la, contrectans^la: መቴዎስ፡ ገሳሴ፡ ቍስልከ፡ (o Christe), Cod. Mus. Brit. LIV, n.7; fem. ገሳሲት፡

ገስስ

γεῖσος Η ez. 40,43.

ገስገሰ ገስገሰ

commovere^la, ገሥገሠ፡ quadril. I et ገሰሰ፡ I,1deradere^la, abradere^la: እምድኅረ፡ ገስገስዎ፡ (v. ገሰስዎ፡ ) ለውእቱ፡ ቤት፡ μετὰ τὸ ἀποξυστῆναι τὴν οἰκίαν .

ገሥገሠ

abradere^la ገስገሰ፡

ገበል

gabal

1) (place name) 56:12 (ed.)

2) (ethnic name) 56:16 (ed.)

ክህለ

, raro ከሀለ፡ (ut ; ) I,1[ יָכֹל , כְּהַל ; vicinum est አከለ፡ q.v.], Imperf. raro ይክህል፡ (ut ), plerumque ይክል፡ ( gramm.§ 92), ይክሀል፡ , posse^la, valere^la( pollere^la), rei: ትክል፡ ኵሎ፡ ; ; ምንተ፡ ይክል፡ ; ዘዘንተ፡ ገብረ፡ ኵሎ፡ ይክል፡ ; ; ; ኢይክል፡ ሢመታተ፡ መንታ፡ non^lapossum^laofficium^laduplex^la(sc. sustinere) Enc.; Infin.: ኢይክል፡ ቀዊመ፡ ; መኑ፡ አነ፡ ከመ፡ እክሀል፡ ሐኒጸ፡ ሎቱ፡ ቤተ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ይክሀሉ፡ ሐይወ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; nonnumquam , ad objectum verbi subjuncti relato, ut: ኢይክልዎሙ፡ ለሕዝብ፡ ተበቅሎቶሙ፡ non^lapossunt^laeos^lapopulum^lapunire^la ; ; rarius ለ፡ seq. Infin., ut: ኵሎ፡ ዘትክል፡ እዴከ፡ ለገቢር፡ , vel verbi: ; ; ከመ፡ : ; : በአምጣነ፡ ትክል፡ quantum^lapotes^la( pro^lavirium^laratione^la) ; ; ; ; በከመ፡ ክሂሎትነ፡ ; ባዕድ፡ ዘይክል፡ δυνάμενος ἄλλος ; ክሂል፡ vel ክሂሎት፡ potentia^la, ut: ሥልጣን፡ ወክሂል፡ Ssal. Req.; ሰብሕዎ፡ በክሂሎቱ፡ .

a)effecere^laposse^lavermögen , durchsezen : ገበርቢ፡ ዘንተ፡ እኩየ፡ ወክሀልኪ፡ ; ወክሂለኒ፡ ትክህል፡ ;

b)posse^laper legem i.e. ( dürfen ), licet^laalicui: ኢይክሉ፡ ገቢረ፡ ጳስካ፡ በአህጉሪሆሙ፡ ; ; ; ; ; ; .

c)a^lase^laimpetrare^laposse^laut^la, ኢክሀሉ፡ ተናግሮቶ፡ ቃለ፡ ሠናየ፡ ; ; .

d)fere^la, sustinere^la: ኢይክል፡ ባሕቲትየ፡ ክሂሎተክሙ፡ φέρειν ; ὑποφέρειν . e) praevalere^la, superare^la: , ; ኢይክሉከ፡ ; ; ; ; ; ; ምስለ፡ pers. i.e. praevalere^lapugnando^lacum^laaliquo ; ; .

f)potestatem^lahabere^laalicujus, ላዕለ፡ , ut: Satanas a Deo petiit, ከመ፡ የሀቦ፡ ክሂለ፡ ላዕሌሁ፡ ( ለኢዮብ፡ ) ወላዕለ፡ ኵሉ፡ ንዋዩ፡

ሰቀላ

, ሰቃልው፡ , tentorium^la, tabernaculum^la, taberna^la: ኖኅ፡ ቦአ፡ ውስተ፡ ሰቀላሁ፡ ; ከደንተ፡ (Platt: ገበርተ፡ ) ሰቀላ፡ σκηνοποιοί ; ሠለስቱ፡ ሰቃልው፡ σκηναί ; ሠለስቱ፡ ሰቀላ፡ tres tabernae^la ; (urbs aedificata erat) በአምሳባ፡ ሰቀላ፡ (In lingua amharica domus regiae^la, longioris structurae, aliaeque domus magnae et amplae hoc nomine insigniuntur, Lud. Amh. c. 25; Lud. Amh. c. 21; Isenb. p. 35). saqalā ‘hall^en’ ወይትገበር፡ ሰቀላ፡ አው፡ ጽርሕ፡ በአፍአ፡ ቅጽራ፡ ለይእቲ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን። ‘Let there be a shed or a hall constructed outside the fence of the concerned church^en’ 86 (ed.) , 59 (tr.)

ገባሪ

, fem. ገባሪት፡ , m. ገባርያን፡ et ገበርት፡

1)actuosus^la, efficax^la, ; ቃለ፡ እግዚአብሔር፡ ገባሪ፡ (ex )

2)factor^la; rarius , ut: እስመ፡ ኵሎ፡ እግዚአብሔር፡ ገባሪ፡ πάντα ἐποίησεν ὁ Κύριος ; plerumque per vel Genitivum.

a)creator^la, conditor^la, auctor^la, ; ; δημιουργός ; Deus ገባሬ፡ ሰማያት፡ ወምድር፡ ; ገባሪቶሙ፡ ይእቲ፡ ለዝ፡ ኵሉ፡ γενέτις .

b)opifex^la, fabricator^la, ( ὁ ποιήσας ); ( ὁ πλάσας ); ኵሉ፡ ግብር፡ ይበሊ፡ ወየኀልፍ፡ ወገባሪሁ፡ የኀልፍ፡ ምስሌሁ፡ ; ገባርያነ፡ ብርት፡ χαλκοπλάσται ; ገበርተ፡ ዕጣን፡ ; Fid. Jac. Bar. ( አስተጣግዐ፡ );

c)is qui facit^la, peragit^la, perficit^laaliquid, operator^la, perpetrator^la, perficus^lavel perfactor^la: ግብር፡ ምስለ፡ ገባሪሁ፡ τὸ πραχθὲν σὺν τῷ δράσαντι ; ኩኑ፡ ገባርያነ፡ ሕግ፡ ποιηταί ; ; ገባሬ፡ እኪት፡ et ገባሬ፡ ሠናይት፡ benefactor et malefactor ; Platt; ; ገባርያነ፡ ሰላም፡ pacifici^la ; ገበርተ፡ ዐመፃ፡ ; ; ; ; ገበርተ፡ እከይ፡ ; ; ገበርተ፡ ጽድቅ፡ ; ገባሬ፡ ሣህል፡ እግዚአብሔር፡ ; ; diaconi sint ገባርያነ፡ ምክር፡ ሠናይ፡ . p. 306; ጥበብ፡ ገባሪተ፡ ኵሉ፡ πάντα ἐργαζομένη ; ጎርጎርዮስ፡ ገባሬ፡ መንክር፡ Gregorius thaumaturgus^la al.

α)is qui agit^lavel peragit^lafestum: ከመ፡ ይኩኑ፡ ገበርተ፡ በዓል፡ ዘሱባዔያት፡ ; ገባርያነ፡ በዓለ፡ መጸለት፡

β)is quid facit^lavel exercet^lajudicium: ገባሬ፡ ኵነኔ፡ እግዚአብሔር፡ እምኵሎሙ፡ ;

3)operarius^la, ut μίσθιος mercenarius ; γεωργός ገባሬ፡ ዐጸደ፡ ወይን፡

gabāri

Leslau
ገባሬ፡ ሠናያት gabāre sannāyāt (Lt) kind of functionary^en, lit. ‘who does good deeds’, ሠናይ 531

እኩይ

(etiam እኵይ፡ ) et , fem. እኪት፡ (rarius እኪይት፡ ut in Herm.; L),

A)Adj. malus^la

1)vilis^la, futilis^la, foedus^laaspectu: ; ; ; ; ; ; .

2)noxius^la, perniciosus^la, malignus^la, de morbis, vulneribus, ulceribus: ; Lev.13,4; ; እኩይ፡ ደዌ፡ ; ; ; ; bestiis rapacibus: ; ; ( ὄφις ); ; aliis rebus ; ; ተዘከር፡ ከመ፡ እኩይ፡ ዐይነ፡ ሰብእ፡ ; .

3)adversus^la, molestus^la, gravis^la, sinister^la, miser^la: ነገር፡ እኩይ፡ ; ጽልመት፡ እኪት፡ σκότος δεινόν ; ቅኔ፡ et ኵነኔ፡ እኩይ፡ σκληρός ; እኩይ፡ ሞት፡ ሞታ፡ ; እኪት፡ ኀሳር፡ ; ድቀቶሙ፡ ለሰብእ፡ ኃጥኣን፡ እኩይ፡ ; ዕለት፡ እኪት፡ ; ; ; መዋዕል፡ እኩይ፡ ; ; ; ; ; እኪተ፡ መዋዕል፡ σκληρὰ ἡμέρᾳ .

4)ethice: pravus^la, nequam^la, malignus^la, improbus^la; de personis: ብእሲ፡ እኩይ፡ πονηρός ; ; እኩያን፡ ; ; ; ; ትውልድ፡ እኪት፡ ; κακός ; ; ; ; φαῦλος ; ብእሲት፡ እኪት፡ ; ; σκληρός ; λοιμός ; ; ἀσεβής ; ; እኩያነ፡ ልማድ፡ ወግዕዝ፡ ; መንፈስ፡ እኩይ፡ ; ጋኔን፡ እኩይ፡ ; ; de Satana ; ; ; de rebus, ut: ልብ፡ እኩይ፡ ( σκληρά ) ; ; ; በእኪት፡ ዐይን፡ ( ἀναιδεῖ ) ; እኩይ፡ ፍኖትከ፡ ; , ዘእኩይ፡ ምግባሩ፡ ; ነገር፡ እኩይ፡ ; ኅሊና፡ እኩይ፡ ; ፍትወት፡ እኪት፡ ; ትምክሕት፡ እኪት፡ ; ስም፡ እኩይ፡ nomen malum^lai.e. mali^la ; ; . — እኩይ፡ በኀበ፡ vel በቅድመ፡ ; ; vel ላዕለ፡ idem est quod displicens^laalicui.

B)sive እኩይ፡ sive እኪት፡ malum^la, እኩያት፡ ;

1)ethice

a)pravum^la, malitia^la, እኩይ፡ ; ; ; ; ; ; እኪት፡ ; ; ; ; ; ኵሉ፡ እኪት፡ ትንእስ፡ እምእኪት፡ ብእሲት፡ πᾶσα κακία ; ብዙኀ፡ እኪተ፡ ትሜህር፡ አጽርዖት፡ ; ; ; ; .

b)malum quod quis facit, loquitur, sentit: ገብሩ፡ እኩየ፡ በቅድሜየ፡ ; ; ; ; ; ይነቡ፡ ኵሎ፡ እኩየ፡ ; ; ትኄልዩ፡ እኩየ፡ ; ይፈድዩኒ፡ እኩየ፡ ; n. 789 ገቢረ፡ እኪት፡ ; ገበርተ፡ እኪት፡ ; ; ኢትግበራ፡ ለእኪት፡ ወኢይርከብከ፡ እኩይ፡ ; እስመ፡ ፪ እኩያተ፡ ገብሩ፡ ሕዝብየ፡ .

2)malum quod cui accidit: res adversae^la, calamitas^la, miseria^la, infortunium^la, እኩይ፡ ዐቢይ፡ ; ; ; ; እኪት፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ለእኪትክሙ፡ ( ut male sit vobis^la) ; ; በመዋዕለ፡ እኩያት፡ .

Cross-references: Adv. እኩየ፡ male^la ; በእኩይ፡ male^la, ut: እስከ፡ ይጠወይ፡ ሥጋሁ፡ በእኩይ፡ ; dolose^la ; ተናገሩ፡ ምስሌሆሙ፡ በእኩይ፡ — Voc. Ae.: እኩይ፡ ሕሡም፡ ብ፡ ቢስ።

ዐመፃ ገባሪ

, plerumque fem. , injustitia^la, iniquitas^la, improbitas^la, ἀδικία , ἄδικον ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ልህቀት፡ ዐመፃ፡ ዲበ፡ ምድር፡ ; ዐመፃ፡ ወግፍዕ፡ ; ἀνομία , ἄνομον ; ; ; ; ; ኢነሥአ፡ ዘዐመፃ፡ πλεονασμόν ; ኢይገብር፡ ዐመፃ፡ ; ; ; ገበርተ፡ ዐመፃ፡ ; ; ; .

a)in Genitivo: injustus^la, iniquus^la(de personis et rebus): ; መዳልወ፡ ዐመፃ፡ ; አኅድግ፡ ኵሎ፡ መጽሐፈ፡ ዐመፃ፡ .

b) በዐመፃ፡ injuste^la, inique^la: ; ; Lit. Cyr.

, fem. ገባሪት፡ , m. ገባርያን፡ et ገበርት፡

1)actuosus^la, efficax^la, ; ቃለ፡ እግዚአብሔር፡ ገባሪ፡ (ex )

2)factor^la; rarius , ut: እስመ፡ ኵሎ፡ እግዚአብሔር፡ ገባሪ፡ πάντα ἐποίησεν ὁ Κύριος ; plerumque per vel Genitivum.

a)creator^la, conditor^la, auctor^la, ; ; δημιουργός ; Deus ገባሬ፡ ሰማያት፡ ወምድር፡ ; ገባሪቶሙ፡ ይእቲ፡ ለዝ፡ ኵሉ፡ γενέτις .

α)is qui agit^lavel peragit^lafestum: ከመ፡ ይኩኑ፡ ገበርተ፡ በዓል፡ ዘሱባዔያት፡ ; ገባርያነ፡ በዓለ፡ መጸለት፡

β)is quid facit^lavel exercet^lajudicium: ገባሬ፡ ኵነኔ፡ እግዚአብሔር፡ እምኵሎሙ፡ ;

3)operarius^la, ut μίσθιος mercenarius ; γεωργός ገባሬ፡ ዐጸደ፡ ወይን፡

ʿamaḍā

Leslau
መሐለ፡ በዐመፃ maḥala ba-ʿamaḍā perjure oneself^en, swear falsely^en መሐለ 335b

gabāri

Leslau
ገባሬ፡ ሠናያት gabāre sannāyāt (Lt) kind of functionary^en, lit. ‘who does good deeds’, ሠናይ 531

ገባሪ

, fem. ገባሪት፡ , m. ገባርያን፡ et ገበርት፡

1)actuosus^la, efficax^la, ; ቃለ፡ እግዚአብሔር፡ ገባሪ፡ (ex )

2)factor^la; rarius , ut: እስመ፡ ኵሎ፡ እግዚአብሔር፡ ገባሪ፡ πάντα ἐποίησεν ὁ Κύριος ; plerumque per vel Genitivum.

a)creator^la, conditor^la, auctor^la, ; ; δημιουργός ; Deus ገባሬ፡ ሰማያት፡ ወምድር፡ ; ገባሪቶሙ፡ ይእቲ፡ ለዝ፡ ኵሉ፡ γενέτις .

α)is qui agit^lavel peragit^lafestum: ከመ፡ ይኩኑ፡ ገበርተ፡ በዓል፡ ዘሱባዔያት፡ ; ገባርያነ፡ በዓለ፡ መጸለት፡

β)is quid facit^lavel exercet^lajudicium: ገባሬ፡ ኵነኔ፡ እግዚአብሔር፡ እምኵሎሙ፡ ;

3)operarius^la, ut μίσθιος mercenarius ; γεωργός ገባሬ፡ ዐጸደ፡ ወይን፡

gabāri

Leslau
ገባሬ፡ ሠናያት gabāre sannāyāt (Lt) kind of functionary^en, lit. ‘who does good deeds’, ሠናይ 531

ዕጣን

, plerumque m. , ዕጣናት፡

1)suffimentum^la, odoramentum^la, in specie ( incensum^la), thus^la: θυμίαμα ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ዕጣን፡ ዘቅታሬ፡ ; ዕጣን፡ ቅድው፡ ; ዕጣናት፡ ; ; ; አፈው፡ ወዕጣን፡ λιβανωτὸς καὶ ἀρώματα 1 ; ገበርተ፡ ዕጣን፡ ወአፈው፡ ; ; ወገረ፡ ዕጣነ፡ sub ወገረ፡ ; ጸሎተ፡ ዕጣን፡ (oratio incensi) ( Renaudot liturg. I. p. 200 ); 59; 85; ዕጣነ፡ ሞገር፡ vid. sub ሞገር፡ ( 937).

2)suffitio^la, suffitus^la: በጊዜ፡ ሰዓተ፡ ዕጣን፡ ; መሥዋዕት፡ ዘዕጣን፡ ; .

ዕጣን፡ ዞሬ፡ ʿǝṭān zore possibly allotment of neighbouring fields to the church; the filelds are cultivated by peasants who pay one third or one fifth from their harvest to the clergy; alternatively it might be a place name (based on Bausi’s comment below) አዲ፡ እዬ፡ አዲ፡ ተግባ፡ አዲ፡ ማሪሂ፡ አዲ፡ ሐንስ፡ እስከ፡ ዋሪ፡ ዘሀሎ፡ በረ፡ ደብረ፡ ማርያም፡ በክሳድ፡ ቋረ፡ በምሕላፍ፡ በማይ፡ አይኒ፡ በጸባብ፡ እስከ፡ እጉድ፡ ሐርማዝ፡ ይትከአላ፡ እስከ፡ ዋ[sopra ልታ] [cancellato ላ]፡ ዕብን፡ እስከ፡ ዕጣን፡ ዞሬ፡ ‘Addi Eyē, Addi Tagbā, Addi Mārihi, Addi Ḥanes fino a Wāri, ciò che è nello Šara; Dabra Māryām a Kesād Qʷārā, al passaggio a Māy Ayni, a Ṣabbāb fino a Egud Ḥarmāz le è permesso, fino a Wāltā ‘Ebn, † fino a ‘eṭān zorē †^it’ 42–43 Ms. 4 § 19a (ed.), 34 Ms. 4 § 19a (tr.); አዲ፡ አዬ፡ አድ፡ ተገባ፡ አዲ መራሂ፡ አድ፡ ሕንሴ፡ እስከ፡ ዋሪ። ዝ፡ ዘሀሎ፡ በሽሬ። ደብረ፡ ማርያም[፡] በክሳድ፡ ቋሬ፡ በምሕላፍ፡ በማይ፡ ዓይኒ፡ በጸባብ፡ እስከ፡ እጕድ፡ ሐርማዝ፡ አይት[illeggibile ክ]እላ፡ [sic] እስከ፡ ዋልታ፡ እብኒ ዕጣን፡ ዞሬ፡ ‘Addi Ayē, Ad Tagabā, Addi Marāhi, Ad Ḥensē fino a Wāri, questo è ciò che è nello Šerē; Dabra Māryām a Kesād Qʷarē, al passaggio a Māy ‘Ayni, a Ṣabbāb fino a Egʷed Ḥarmāz non le è permesso, fino a Wāltā Ebni: (quanto precede è) lo ‘eṭān zorē^it’ 42–43 Ms. 1 § 19b (ed.), 34 Ms. 1 § 19b (tr.) (‘Il testo del ms. 4 è forse corrotto: premette እስከ፡ «fino a» ዕጣን፡ ዞሬ፡ da interpretare perciò, nel contesto, come un toponimo. Il testo del ms. 1 non presenta እስከ፡ e potrebbe intendere ዕጣነ፡ ዞሬ፡ quale «assegnazione alla chiesa di campi, generalmente nelle sue vicinanze, campi che gli stessi paesani coltivano, corrispondendo poi al clero lo ḥamšò o il sisò del raccolto», si veda 89–112, ma si cita dalla rist. in 109–131, spec. 120. Un toponimo ʿEṭān Zorē risulterebbe d’altra parte attestato in Huntingford, Land Charters 33.’ 34 n. 80), ዞሬ፡

ገባሪ

, fem. ገባሪት፡ , m. ገባርያን፡ et ገበርት፡

1)actuosus^la, efficax^la, ; ቃለ፡ እግዚአብሔር፡ ገባሪ፡ (ex )

2)factor^la; rarius , ut: እስመ፡ ኵሎ፡ እግዚአብሔር፡ ገባሪ፡ πάντα ἐποίησεν ὁ Κύριος ; plerumque per vel Genitivum.

a)creator^la, conditor^la, auctor^la, ; ; δημιουργός ; Deus ገባሬ፡ ሰማያት፡ ወምድር፡ ; ገባሪቶሙ፡ ይእቲ፡ ለዝ፡ ኵሉ፡ γενέτις .

α)is qui agit^lavel peragit^lafestum: ከመ፡ ይኩኑ፡ ገበርተ፡ በዓል፡ ዘሱባዔያት፡ ; ገባርያነ፡ በዓለ፡ መጸለት፡

β)is quid facit^lavel exercet^lajudicium: ገባሬ፡ ኵነኔ፡ እግዚአብሔር፡ እምኵሎሙ፡ ;

3)operarius^la, ut μίσθιος mercenarius ; γεωργός ገባሬ፡ ዐጸደ፡ ወይን፡

gabāri

Leslau
ገባሬ፡ ሠናያት gabāre sannāyāt (Lt) kind of functionary^en, lit. ‘who does good deeds’, ሠናይ 531

ገባር ገባሪ

, operarius^la, sed plerumque collective usurpatur, operarii^la: ἐργάται ; ; ; ; ; ነዳእተ፡ ገባር፡ ἐργοδιῶκται ; ሊቃነ፡ ገባር፡ ; ; ሊቃናተ፡ ገባር፡ Pluralis forma ገባራት፡ legitur አምጽአ፡ ገባራተ፡ ከመ፡ ያንኅሉ፡ አረፍተ፡ ቤት፡ (si quidem lectio ex aliis codicibus firmatur nec ገበርት፡ emendandum est). , fem. ገባሪት፡ , m. ገባርያን፡ et ገበርት፡

1)actuosus^la, efficax^la, ; ቃለ፡ እግዚአብሔር፡ ገባሪ፡ (ex )

2)factor^la; rarius , ut: እስመ፡ ኵሎ፡ እግዚአብሔር፡ ገባሪ፡ πάντα ἐποίησεν ὁ Κύριος ; plerumque per vel Genitivum.

a)creator^la, conditor^la, auctor^la, ; ; δημιουργός ; Deus ገባሬ፡ ሰማያት፡ ወምድር፡ ; ገባሪቶሙ፡ ይእቲ፡ ለዝ፡ ኵሉ፡ γενέτις .

α)is qui agit^lavel peragit^lafestum: ከመ፡ ይኩኑ፡ ገበርተ፡ በዓል፡ ዘሱባዔያት፡ ; ገባርያነ፡ በዓለ፡ መጸለት፡

β)is quid facit^lavel exercet^lajudicium: ገባሬ፡ ኵነኔ፡ እግዚአብሔር፡ እምኵሎሙ፡ ;

3)operarius^la, ut μίσθιος mercenarius ; γεωργός ገባሬ፡ ዐጸደ፡ ወይን፡

gabāri

Leslau
ገባሬ፡ ሠናያት gabāre sannāyāt (Lt) kind of functionary^en, lit. ‘who does good deeds’, ሠናይ 531

መድምም

1)stupefaciens i.e. stupendus^la, admirabilis^la: እስመ፡ መድምም፡ አንተ፡ እግዚኦ፡ θαυμαστός ; ; መድምም፡ ውእቱ፡ ሥና፡ ፈድፋደ፡ ቅድሜሆሙ፡ ; ; መድምም፡ ኀይሉ፡ ; ; .

2), et , መድምማት፡ res stupenda^la, miraculum^la, facinus stupendum^lavel mirabile^la, ; ; ; ; ; ዝኩ፡ ተኣምር፡ ወመድምም፡ ዐበይት፡ ; ገበርከ፡ ኵሎ፡ መድምመ፡ ዘመትሕተ፡ ሰማይ፡ apocr.; መድምማት፡ Enc.

ስም

, plerumque m. , አስማት፡ [ שֵׁם ܫܶܡ إِسْمٌ ]

1)nomen^la ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; , al. sexcenties; ደሴት፡ እንተ፡ ስማ፡ ፍጥሞ፡ ; እምትካት፡ ስምከ፡ ላዕሌነ፡ ; አምኅ፡ ቢጸከ፡ በበአስማቲሆሙ፡ nominatim^la ; ; ; .

a) መኑ፡ ስምከ፡ quod est nomen tuum?^la ; መኑ፡ ስሙ፡ ወመኑ፡ ስመ፡ ወልዱ፡ ; Clem. f. 221 ( መኑ፡ ).

b) ስመ፡ ጥምቀት፡ praenomen^la(baptizato inditum), ut: ስመ፡ ጥምቀቱ፡ ዘሚካኤል፡

c) ዘአልቦ፡ ስመ፡ anonymus^la, ut .

d) በስመ፡ እገሌ፡ nomine et auctoritate^laalicujus: ኢይነግር፡ በስመ፡ ዚአሁ፡ ; ; ; ; .

e)nomen^laopponitur rei: n. 341 ጥበብ፡ በከመ፡ ስማ፡ ይእቲ፡ ; ዐርክ፡ ለስም፡ በከ፡ ዘይትዓረክ፡ ; .

f)nomen^lai.e. signum^lavel monumentum^la ; E.

2)nomen^lai.e. fama^la

a)bona^la, mala^la: ስም፡ ሠናይ፡ ; ; ; እኩይ፡ ; ዘአውፅአ፡ ስመ፡ እኩየ፡ ለቢጹ፡ ; ; ; ; ከመ፡ እግበር፡ ስመ፡ እኩየ፡ ሊተ፡ .

b)fama post mortem^la, memoria^la: እለ፡ ኀደጉ፡ ስመ፡ ክቡረ፡ ; ይወርስ፡ ስመ፡ ዘለዓለም፡ ; ይቀውም፡ ስሙ፡ ለትውልደ፡ ትውልድ፡ ; ኣጠፍእ፡ ስሞሙ፡ ወዘርኦሙ፡ ; እሁቦሙ፡ ስመ፡ ዘለዓለም፡ ; ; ; .

c)nomen celebre^la, fama^la: ዕደወ፡ ስም፡ ; ገብረ፡ ለከ፡ ስመ፡ ዐቢየ፡ ; ገበርከ፡ ለከ፡ ስመ፡ ; ኮነ፡ በከመ፡ ስሙ፡ ዐቢይ፡ ; ውሉድ፡ ወሕንጻ፡ ሀገር፡ ያዐብዩ፡ ስመ፡ ; ኀሊ፡ ስመ፡ ትገብር፡ ለከ፡ . – In libris Mss. ስም፡ passim confunditur cum ስምዕ፡

sǝm

Leslau
አስማተ፡ ሥራይ፡ ʾasmāta śǝrāy magical names^en, magic^en, witchcraft^en, ሥራይ፡ 536a

Cross-references: for ሕስወ፡ ስም፡ ሕስው፡ (Leslau)

መንክር

et , fem. መንክርት፡ , መንክራት፡

1)mirus^la, mirabilis^la, admirabilis^la, ; ; ; ገበርከ፡ መንክረ፡ ግብረ፡ ; ; ; በእንተ፡ መንክር፡ ዳኅናሁ፡ ; ; መንክርት፡ Cyr. ad ; መንክርት፡ ልደት፡ M.M. f. 369; Ssal. Req.; አኮ፡ መንክር፡ እመ፡ haud mirandum est^la, si^la ; ኦመንክር፡ አእምሮ፡ ልቡናሁ፡ ለጳውሎስ፡ o miram Pauli intelligentiam^la

2)res mirabilis^la, miraculum^la: ናሁ፡ እግዚአብሔር፡ ይገብር፡ መንክረ፡ ; ; ; ; ; θαυμάσια መንክር፡ ; ; ; ተኣምር፡ ወመንክር፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; al.; መንክራት፡ ; ; ክቡራት፡ ወመንክራት፡ ; ; ገብረ፡ ተኣምራተ፡ ወመንክራተ፡ ዐበይተ፡ ; ጎርጎርዮስ፡ ገባሬ፡ መንክራት፡ Gregorius thaumaturgus^la – Formam nominis መንከር፡ miraculum^laLud. affert ex Org.; formam መነከር፡ θαυμαστός equidem inveni in

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose