Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

I,2et I,1[prima radicis potestas est in pernicitatelaet agilitatela( videasvid. מָהַר ); hincducitur notio sollertiaela( מָהִיר , ܡܗܺܝܪܳܐ , مَهَرَ , مَاهِرٌ ); denique in Geez stirps I,2et I,1significat sollertem redderelai.e. docerela; amh. ማረ፡ id.] Imperf. plerumque ይሜህር፡ I,2, sed etiam: ይመህር፡ I,1( Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,15 ) vel ይምህር፡ ( Jesaiae prophetia.Jes. 29,13 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,53 ; al.); SubjunctivusSubj. ይመህር፡ n. 143vel ይምህር፡ I,2( Lucae evangelium.Luc. 1,1 romanae editionisrom.; Deuteronomium.Deut. 6,1 ; pro qua forma etiam ይማህር፡ reperitur, ut Deuteronomium.Deut. 4,36 ) et ይምሀር፡ I,1( Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 50,14 ; Deuteronomium.Deut. 20,18 ; 1 ad Timotheum epistolae I, II.Tim. 2,12 ; al.), Imperat. መህር፡ et ምህር፡ I,2( Matthaei Evangelium.Matth. 28,19 romanae editionisrom.; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 118,26 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 118,33 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 141,11 al.; pro qua forma etiam ማህር፡ reperitur, ut Deuteronomium.Deut. 4,9 ) et መሀር፡ I,1( Matthaei Evangelium.Matth. 28,19 Platt; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 29,17 ; al.) Infin. ምሂር፡ ( ad Timotheum epistola I.1 Tim. 4,13 ), ምህሮ፡ ( ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,16 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 5,17 ), ምህሮት፡ ( Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,5 ; Marci Evangelium.Marc. 11,18 ) et ምሂሮት፡ ( Matthaei Evangelium.Matth. 7,28 romanae editionisrom.).
1)docerela
mahara , ምህረ፡ mǝhra
Grébaut
መሀረ፡ mahara I,2 ይሜህር፡ , ይመህር፡ «enseignerfr, instruirefr» ― አስተማረ፡ Ms. BNFabb217, fol. 32r.
ምህረ፡ mǝhra I,1 ይምህር፡ , ይምሀር፡ «enseignerfr, instruirefr» ― አስተማረ፡ Ms. BNFabb217, fol. 32r.
71
Subjonctif ይምሀር፡ I,1 de forme stative ወባህለ፡ ዳንኤል፡ ነቢይ፡ ከመ፡ ይምሐሩነ፡ ከመ፡ መንግሥተ፡ ክርስቶስ፡ ለዓለም፡ ወለዓለመ፡ ዓለም፡ ይሄሉ፡ እስመ፡ መንግሥቱኒ፡ ኢኮነ፡ ከመ፡ መንግሥተ፡ ዝንቱ፡ ዓለም፡ ሐላፊ፡ ወማሳኒ። 639.
72
Leslau
መሀረ፡ mahara (yǝmhǝr), (, Lt) ምህረ፡ mǝhra teachen, instructen, educateen, trainen, disciplineen 334
III,2castigarila, admonerila, corrigila, disciplinam admitterela: ዘእምንእስከ፡ ኢተገሠጽከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,3 ; ወልድ፡ ዘኢተገሠጸ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,8 ; በምሕረት፡ ተገሠጹ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 11,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 89,12 ; ተገሢጽየ፡ νουθετούμενος liber Jobi.Job 23,14 ; Jeremiae prophetia.Jer. 38,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 46,3 ; ተገሠጽ፡ liber Jobi.Job 34,16 ; liber Jobi.Job 37,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 2,10 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,25 ; ዘይትጌሠጹ፡ በሥርዐታ፡ ለቅድስት፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 196 ; episcopus ገሠጾ፡ ወኢተገሠጸ፡ Sx. Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasTachs. 12 ; ከመ፡ ይትገሠጽ፡ ἵνα ἄρτιος ᾖ ad Timotheum epistola II.2 Tim. 3,17 .
nomen agentisn. ag.castigatorla, institutorla: ገሣጼ፡ ሕዝብ፡ አብዳን፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 13 Enc.
nomen agentisn. ag.castigatorla, institutorla: ገሣጼ፡ ሕዝብ፡ አብዳን፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 13 Enc.
vel ጐሥአ፡ I,1[ ܓܣܳܐ جَشَأَ جَوْشٌ جَسَعَ ; amh. ገሣ፡ ]
1)transit. eructarela, ebullirela, ( scaterela), cumc.Acc.: ኵሉ፡ ዘይጐሥዕ፡ ማይ፡ ἐρεύγεται Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 11,10 ; Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 25 ; sermonem, verba: ቦእለ፡ ይጐሥዑ፡ በእንቲአየ፡ ቃላተ፡ ዐመፃ፡ μοχθηροὺς ἐρεύγονται κατ᾽ ἐμὲ λόγους Epist. Cyrilli ad Joann. Ant. in Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 115 ; ጐሥዐ፡ ልብየ፡ ቃለ፡ ሠናየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 44,1 ; his iisdem verbis incipit Lit. Mar. ( Novum TestamentumN.T.romanae editionisrom.f. 170,1) quare haec Lit. ጐሥዐ፡ ልብየ፡ inscribitur Novum TestamentumN.T.praef. f. 1; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 118,171 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 144,7 ; ዕለት፡ ለዕለት፡ ትጐሥዕ፡ ነቢበ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,2 ; ወጐሥዐ፡ ልብየ፡ ጥቀ፡ ጥበበ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,42 ; ዘጐሥዐ፡ መጻሕፍተ፡ ጥበብ፡ ኵሎ፡ not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 10 Enc.; omisso Acc.: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 37,8 .
2)intransit.: ebullirela, scaturirela, መንፈስ፡ ቅዱስ፡ ይጐሥዕ፡ ውስተ፡ ልቡ፡ በከመ፡ ይጐሥዑ፡ አፍላጋት፡ ወይውሕዙ፡ not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 10 ; እምነ፡ ሐዋርያት፡ ጐሥዐ፡ መንፈስ፡ ቅዱስ፡ ላዕለ፡ ኵሎሙ፡ ቅዱሳን፡ መሃይምናን፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 21. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ጐሥዐ፡ ዘ፡ ተፋ፡ ፈላሂ፡ ይ፡ ; aliudla: ብ፡ ፈላ፡ ገሳሂ፡ ይ።
abraderelavideasvid. sub ገስገሰ፡ quadril. cui contiguum videtur ጐሥዐ፡ (an etiam ኮሰ፡ ሖሰ፡ ?); amh. ገሰገሰ፡ festinarela.
commoverela, videasvid. sub ገሥገሠ፡
IV,1
1)pudore afficerelavel suffunderelavel confunderela, pudefacerelaaliquem (haec stirps multo magis frequentatur quam II,1) Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 43,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 43,11 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 1,27 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 1,28 ; Ruth liber biblicus.Ruth 2,15 ; ዘመዶ፡ ያስተኀፍር፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 29,15 ; Jesaiae prophetia.Jes. 3,15 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 11,22 ; አስተኀፈረቶሙ፡ ወላዲቶሙ፡ Hosea.Hos. 2,7 ; Danielis prophetia.Dan. 3 or. not able to find explanation in abbreviation listAz. 18 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,4 ; ታስተኀፍር፡ አባሃ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,5 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,11 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 5,5 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 13,5 ; construitur cumc.c. እምነ፡ causae Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 118,116 .
a)ignominiae darela, probro afficerelaRegum liber biblicum II.2 Reg. 16,21 ; Deuteronomium.Deut. 25,3 ; absoluteabsol.ut: ግብር፡ ዘያስተኀፍር፡ facinus quod probrum affertlaF.N. 42,13.
b)ludibrio haberelaaliquem: ታስተኀፍሩኒ፡ καιρὸν ἐξαγοράζετε Danielis prophetia.Dan. 2,8 . n. 627
c)irritum facerelaconatum Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 13,10 .
2)ad pudendum inducerela: ገሥጽዎሙ፡ ወአስተኀፍርዎሙ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 203.
3)pudorem i.e. taedium afferrelavel moverela(in rebus venereis): ለምጽ፡ ዘያስተኀፍር፡ (ut ne concubitum appetat) Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 12 ,12.
I,2[rad. in Geez tritissima, etiam in lingua amh. obvia; eam Ges. in thes. cum יָסַר composuit, sed miro errore ገሠረ፡ pro ገሠጸ፡ scripsit p. 557. 604 et in Additam. p. 77] castigarela: መኑ፡ ይጌሥጾ፡ ሊተ፡ ለልብየ፡ ἐπιστήσει μάστιγας Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,2 ; ገሠጸ፡ ሥጋሁ፡ Lud. e Vit. S.
c)corrigerela, disciplinam adhiberela, instituerela, erudirela, παιδεύειν , እመ፡ ብከ፡ ውሉደ፡ ገሥጾ፡ ወመሀሮ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,23 ; ንጉሥ፡ ጠቢብ፡ ይጌሥጽ፡ አሕዛቢሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,1 ; ይጌሥጽ፡ ወይሜህር፡ ወይመይጥ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,13 ; servos Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,34 ; n. 1152 ይገሥጽኪ፡ ተራሕቆትኪ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 2,19 ; ገሠጽከኒ፡ ወተገሠጽኩ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 38,18 ; በእንተ፡ ገሥጾቱ፡ ለአብድ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,8 ; Deuteronomium.Deut. 8,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 15,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 93,12 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 12,6 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 12,9 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 6,4 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 2,25 (c. ለ፡ Platt); Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,15 ; ለምሂር፡ ወለገሥጾ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 7 Enc.; ἐλέγχειν (de disciplina, quam Deus hominibus adhibet inflictis malis) liber Jobi.Job 5,17 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,12 .
I,2[rad. in Geez tritissima, etiam in lingua amh. obvia; eam Ges. in thes. cum יָסַר composuit, sed miro errore ገሠረ፡ pro ገሠጸ፡ scripsit p. 557. 604 et in Additam. p. 77] castigarela: መኑ፡ ይጌሥጾ፡ ሊተ፡ ለልብየ፡ ἐπιστήσει μάστιγας Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,2 ; ገሠጸ፡ ሥጋሁ፡ Lud. e Vit. S.
c)corrigerela, disciplinam adhiberela, instituerela, erudirela, παιδεύειν , እመ፡ ብከ፡ ውሉደ፡ ገሥጾ፡ ወመሀሮ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,23 ; ንጉሥ፡ ጠቢብ፡ ይጌሥጽ፡ አሕዛቢሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,1 ; ይጌሥጽ፡ ወይሜህር፡ ወይመይጥ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,13 ; servos Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,34 ; n. 1152 ይገሥጽኪ፡ ተራሕቆትኪ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 2,19 ; ገሠጽከኒ፡ ወተገሠጽኩ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 38,18 ; በእንተ፡ ገሥጾቱ፡ ለአብድ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,8 ; Deuteronomium.Deut. 8,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 15,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 93,12 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 12,6 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 12,9 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 6,4 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 2,25 (c. ለ፡ Platt); Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,15 ; ለምሂር፡ ወለገሥጾ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 7 Enc.; ἐλέγχειν (de disciplina, quam Deus hominibus adhibet inflictis malis) liber Jobi.Job 5,17 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,12 .
I,2[rad. in Geez tritissima, etiam in lingua amh. obvia; eam Ges. in thes. cum יָסַר composuit, sed miro errore ገሠረ፡ pro ገሠጸ፡ scripsit p. 557. 604 et in Additam. p. 77] castigarela: መኑ፡ ይጌሥጾ፡ ሊተ፡ ለልብየ፡ ἐπιστήσει μάστιγας Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,2 ; ገሠጸ፡ ሥጋሁ፡ Lud. e Vit. S.
c)corrigerela, disciplinam adhiberela, instituerela, erudirela, παιδεύειν , እመ፡ ብከ፡ ውሉደ፡ ገሥጾ፡ ወመሀሮ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,23 ; ንጉሥ፡ ጠቢብ፡ ይጌሥጽ፡ አሕዛቢሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,1 ; ይጌሥጽ፡ ወይሜህር፡ ወይመይጥ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,13 ; servos Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,34 ; n. 1152 ይገሥጽኪ፡ ተራሕቆትኪ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 2,19 ; ገሠጽከኒ፡ ወተገሠጽኩ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 38,18 ; በእንተ፡ ገሥጾቱ፡ ለአብድ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,8 ; Deuteronomium.Deut. 8,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 15,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 93,12 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 12,6 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 12,9 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 6,4 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 2,25 (c. ለ፡ Platt); Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,15 ; ለምሂር፡ ወለገሥጾ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: NahaseSx. Nah. 7 Enc.; ἐλέγχειν (de disciplina, quam Deus hominibus adhibet inflictis malis) liber Jobi.Job 5,17 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,12 .
III,2se in altius tollerelavel efferrela: ገሥጾ፡ ለዐርክከ፡ እንበለ፡ ይትነዋኅ፡ { (var. ይትናዋኅ፡ III,3)} መዐት፡ πρὶν ἢ ἀπειλῆσαι Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,17 ; (annum jejunet,) ከመ፡ ፍጹመ፡ ይኩን፡ ኅሊናሁ፡ እንዘ፡ ለኵሉ፡ ነፍስ፡ ኢይትኔዋኅ፡ Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 15.
particula incertae originis et conjunctioconj.( gramm.§ 169,10)
1)forsitanla, forsanla, num fortela, an fortela, ἆρα in sententia nominali Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,9 ; sequensseq.Indic.: Lucae evangelium.Luc. 11,20 ; ዮጊ፡ ኢኮነ፡ ሠናየ፡ μὴ ἀρεστὸν ἔσται ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 10,19 ; ገሥጾ፡ ለዐርክከ፡ ዮጊ፡ ኢገብረ፡ μή ποτε οὐκ ἐποίησεν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,13 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,14 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 8,10 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 10,2 ; በኢያእምሮ፡ ኮነ፡ ዮጊ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 43,12 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 9,5 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 20,26 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 18,27 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,49 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,51 ; τάχα ad Philemonem epistola Pauli.Philem. 15 ; ዮጊ፡ ኢትክል፡ et ዮጊ፡ ታደሉ፡ ለገጸ፡ ዐቢይ፡ μὴ οὐκ et μή ποτε Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,6 ; መኑ፡ ያአምር፡ ዮጊ፡ በዝንቱ፡ መዋዕል፡ ንግሠኪ፡ τίς οἶδεν εἰ εἰς τὸν καιρὸν τοῦτον ἐβασίλευσας (ni ነገሥኪ፡ legendum fuerit) Esther, liber biblicus.Esth. 4,14 .
3)utiquela, sanela, poetice: እምትሡዒ፡ ለአማልክት፡ ወእምዕጣነ፡ ታዕርጊ፤ ተመትሮ፡ ክሳድ፡ አብደርኪ፡ ወኀረይኪ፡ ዮጊ፤ Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 6 Enc. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዮጊ፡ ዘ፡ በ፫ እንደሆን፡ እነሆ፡ አሁን።
particula incertae originis et conjunctioconj.( gramm.§ 169,10)
1)forsitanla, forsanla, num fortela, an fortela, ἆρα in sententia nominali Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,9 ; sequensseq.Indic.: Lucae evangelium.Luc. 11,20 ; ዮጊ፡ ኢኮነ፡ ሠናየ፡ μὴ ἀρεστὸν ἔσται ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 10,19 ; ገሥጾ፡ ለዐርክከ፡ ዮጊ፡ ኢገብረ፡ μή ποτε οὐκ ἐποίησεν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,13 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,14 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 8,10 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 10,2 ; በኢያእምሮ፡ ኮነ፡ ዮጊ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 43,12 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 9,5 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 20,26 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 18,27 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,49 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,51 ; τάχα ad Philemonem epistola Pauli.Philem. 15 ; ዮጊ፡ ኢትክል፡ et ዮጊ፡ ታደሉ፡ ለገጸ፡ ዐቢይ፡ μὴ οὐκ et μή ποτε Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,6 ; መኑ፡ ያአምር፡ ዮጊ፡ በዝንቱ፡ መዋዕል፡ ንግሠኪ፡ τίς οἶδεν εἰ εἰς τὸν καιρὸν τοῦτον ἐβασίλευσας (ni ነገሥኪ፡ legendum fuerit) Esther, liber biblicus.Esth. 4,14 .
3)utiquela, sanela, poetice: እምትሡዒ፡ ለአማልክት፡ ወእምዕጣነ፡ ታዕርጊ፤ ተመትሮ፡ ክሳድ፡ አብደርኪ፡ ወኀረይኪ፡ ዮጊ፤ Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 6 Enc. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዮጊ፡ ዘ፡ በ፫ እንደሆን፡ እነሆ፡ አሁን።
I,1[amh. idemid.; de etymo conjecturam habes Gesenii in thes. p. 1490 sub תאם ; videas annon verbum referendum sit ad radicesradd. دمج دمق دغم (coll. دِمْجٌ cum دِجْمَةٌ ), quibus vis inserendilainest, unde duplicarelafacile propagatur] SubjunctivusSubj. ይድግም፡ , repeterela, iterarela, iterumlavel rursus facerelaaliquid, cumc.Acc.: ኢይደግሙ፡ አበሳ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 5,8 ; ኢታውጽእ፡ ቃለ፡ ዘሰማዕከ፡ ወኢትድግም፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,7 ; ወትደግም፡ ፻ወ፶ ዳዊት፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 13 ; plerumque sequensseq.verbo, sive finito asyndeto: ደገመ፡ ያዕቆብ፡ ቦአ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 28 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 25,1 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,15 ; Lucae evangelium.Luc. 20,11 romanae editionisrom., vel copula conjuncto: ወደገሙ፡ ዓዲ፡ ወአበሱ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,20 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 91,6 , sive Acc.Infinitivi: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 8,25 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,25 ; Judicum liber.Jud. 3,12 ; Judicum liber.Jud. 8,28 ; Judicum liber.Jud. 9,37 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 3,6 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 7,13 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 15,35 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 11,11 ; Jesaiae prophetia.Jes. 29,14 ; Threni, liber biblicus.Thren. 4,16 ; Threni, liber biblicus.Thren. 4,22 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,65 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,26 al. crebro; nec non sequensseq. ከመ፡ cumc.SubjunctivusSubj.: Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 10,22 ; passim omisso Objecto; Regum liber biblicum III.3 Reg. 18,34 ; ገሥጾ፡ ለዐርክከ፡ ዮጊ፡ ኢገብረ፡ ወእመኒ፡ ገብረ፡ ከመ፡ ኢይድግም፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,13 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 19,14 ; ለእመቦ፡ ዘአበስከ፡ ኢትድግም፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,1 ; ለእመ፡ ደገምክሙ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 23,21 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 3,39 .
a)adjicerela, adderelacumc.Acc.et በዲበ፡ , ut: ኢደገሙ፡ ነገረ፡ በዲበ፡ ነገርየ፡ liber Jobi.Job 29,22 .
c)iterum fierilavel essela: ዘኢኮነ፡ ከማሁ፡ እምፍጥረተ፡ ዓለም፡ ወኢይደግም፡ እንከ፡ እምድኅሬሁ፡ Joelis prophetia.Joel 2,2 .
I,1[quod equidem non cum كرم (Isenb. lexiconlex.p. 172) sed cum גּוּר יָגֺר وجِر composuerim] SubjunctivusSubj. ይግርም፡ , verendumla, terribilemla, formidabilem essela, terrerela, እስመ፡ ብዙኅ፡ ዘይገርም፡ (v. ዘይጌርም፡ ) ቀቲሎቱ፡ (v. ቀቲሎቶ፡ ) Paralipomenon liber I.1 Par. 10,4 ;
a)cumc. እምነ፡ comparationis: ዘይገርም፡ (v. pro ዘይጌርም፡ ) እምዝ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 12,17 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 75,12 ; ብክሙ፡ (habetis eum qui) ዘይገርም፡ እምነገሥት፡ Clem. f. 121.
b)impers. c. Acc.personapers.( es graut einem ): ነገሥቶሙ፡ ይደነግፁ፡ ወይገርሞሙ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 32,10 ; ገረሞሙ፡ ለዐይኖሙ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 16,16 ; ኢትፍርህዎሙ፡ ወኢይግርምክሙ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 347. n. 1154
I,2
1)terrerela, exterrerela, perterrerela, terrorem injicerela, formidare facerela: ትጌርመኒ፡ ἐκφοβεῖς με liber Jobi.Job 7,14 ; liber Jobi.Job 23,15 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 13,9 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 11,20 ; ትጌርሞ፡ ወታደነግዖ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,17 ; ለፈራሄ፡ እግዚአብሔር፡ አልቦ፡ ዘይጌርሞ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 31,16 ; Judith liber apocryphus.Judith 16,25 ; ይጌርሞሙ፡ ለአሕዛብ፡ Epistola Jeremiae, apocrypha.Ep. Jer. 3 ; Danielis prophetia.Dan. 4,2 ; Michaei prophetia.Mich. 4,4 ; Hezekielis prophetia.Hez. 34,28 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 16,9 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,14 ; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 10,9 . (In loco: ክርስቶስ፡ ገረማ፡ ለዕፀ፡ በለስ፡ ወየብሰት፡ M.M. f. 111 legendum videtur ረገማ፡ ).
2)formidabilem essela, Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; መንግሥት፡ እንተ፡ ትጌርም፡ እምኵሉ፡ መንግሥት፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 12,17 varia lectiovar.; sequensseq.Acc.Infin.: እስመ፡ ብዙኅ፡ ዘይጌርም፡ ቀቲሎቶ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 10,4 varia lectiovar.
I,1[quod equidem non cum كرم (Isenb. lexiconlex.p. 172) sed cum גּוּר יָגֺר وجِر composuerim] SubjunctivusSubj. ይግርም፡ , verendumla, terribilemla, formidabilem essela, terrerela, እስመ፡ ብዙኅ፡ ዘይገርም፡ (v. ዘይጌርም፡ ) ቀቲሎቱ፡ (v. ቀቲሎቶ፡ ) Paralipomenon liber I.1 Par. 10,4 ;
a)cumc. እምነ፡ comparationis: ዘይገርም፡ (v. pro ዘይጌርም፡ ) እምዝ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,7 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 12,17 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 75,12 ; ብክሙ፡ (habetis eum qui) ዘይገርም፡ እምነገሥት፡ Clem. f. 121.
b)impers. c. Acc.personapers.( es graut einem ): ነገሥቶሙ፡ ይደነግፁ፡ ወይገርሞሙ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 32,10 ; ገረሞሙ፡ ለዐይኖሙ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 16,16 ; ኢትፍርህዎሙ፡ ወኢይግርምክሙ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 347. n. 1154
, rarissime ገረ፡ I,1[potestas radicis prima in trahendola גָּרַר ܓܰܪ جَرَّ est; inde propagatur traherelaaliquem i.e. ducerelaet intransit. trahilai.e. ducila, ducem sequila, obsequila, collatio, -is vel collectivum, -ecoll. جَرَّ X se deditlaarbitriolaalicujus eique obedivitla, جَرَعَ IV] SubjunctivusSubj. ይግርር፡ , rarius ይግረር፡ , se dederelavel submitterelaalicui, se subjicere imperiolaalicujus vel subjectum essela, in potestatemlaalicujus se permitterela, parerela, subigila; politice: ለሊሆሙ፡ ገረሩ፡ ηὐτομόλησαν Josuae liber.Jos. 10,1 ; 2 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 10,19 (ubi Cod. R ገሩ፡ pro ገረሩ፡ exhibet); συνεστάλησαν Judicum liber.Jud. 11,33 ; ὑπακούσονται Jesaiae prophetia.Jes. 11,14 ; cumc. ለ፡ alicui: ግረሩ፡ ሎሙ፡ ἐπικαλέσασθε αὐτούς Judith liber apocryphus.Judith 7,26 ; ὑπετάγησαν Paralipomenon liber I.1 Par. 29,24 ; ተአዘዘት፡ ወገረረት፡ ኵላ፡ ምድር፡ ለእግዚአብሔር፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 22,18 ; ፈቀዱ፡ ይግርሩ፡ ሎቱ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 295 ; ከመ፡ ይግርር፡ ሎቱ፡ ኵሉ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 11,7 varia lectiovar.; ኢይግርር፡ ኤጲስቆጶስ፡ ዘኢየሩሳሌም፡ ለካልኡ፡ እምነ፡ ኤጲስ፡ ቆጶሳት፡ F.N. 4; de servo: እመሰ፡ ኢገረረ፡ πειθαρχεῖν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,38 ; de creaturis, δεδάμασται Jacobi epistola.Jac. 3,7 ; ኢይገርር፡ ለሕገ፡ እግዚአብሔር፡ ὑποτάσσεται ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ገረረ፡ ዘ፡ ተገዛ። I,2subjectum essela, parerela: ዘይትኤዘዝ፡ ወይጌርር፡ ለአበዊሁ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 18.
, rarissime ገረ፡ I,1[potestas radicis prima in trahendola גָּרַר ܓܰܪ جَرَّ est; inde propagatur traherelaaliquem i.e. ducerelaet intransit. trahilai.e. ducila, ducem sequila, obsequila, collatio, -is vel collectivum, -ecoll. جَرَّ X se deditlaarbitriolaalicujus eique obedivitla, جَرَعَ IV] SubjunctivusSubj. ይግርር፡ , rarius ይግረር፡ , se dederelavel submitterelaalicui, se subjicere imperiolaalicujus vel subjectum essela, in potestatemlaalicujus se permitterela, parerela, subigila; politice: ለሊሆሙ፡ ገረሩ፡ ηὐτομόλησαν Josuae liber.Jos. 10,1 ; 2 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 10,19 (ubi Cod. R ገሩ፡ pro ገረሩ፡ exhibet); συνεστάλησαν Judicum liber.Jud. 11,33 ; ὑπακούσονται Jesaiae prophetia.Jes. 11,14 ; cumc. ለ፡ alicui: ግረሩ፡ ሎሙ፡ ἐπικαλέσασθε αὐτούς Judith liber apocryphus.Judith 7,26 ; ὑπετάγησαν Paralipomenon liber I.1 Par. 29,24 ; ተአዘዘት፡ ወገረረት፡ ኵላ፡ ምድር፡ ለእግዚአብሔር፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 22,18 ; ፈቀዱ፡ ይግርሩ፡ ሎቱ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 295 ; ከመ፡ ይግርር፡ ሎቱ፡ ኵሉ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 11,7 varia lectiovar.; ኢይግርር፡ ኤጲስቆጶስ፡ ዘኢየሩሳሌም፡ ለካልኡ፡ እምነ፡ ኤጲስ፡ ቆጶሳት፡ F.N. 4; de servo: እመሰ፡ ኢገረረ፡ πειθαρχεῖν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,38 ; de creaturis, δεδάμασται Jacobi epistola.Jac. 3,7 ; ኢይገርር፡ ለሕገ፡ እግዚአብሔር፡ ὑποτάσσεται ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,7 Platt. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ገረረ፡ ዘ፡ ተገዛ።
I,1[ جَنَأَ pronum se inclinavitla, ܓܢܳܐ decubuitla, vicinusvic. قنع , כנע , צנע ] SubjunctivusSubj. ይግነይ፡
1)pronum se inclinarela, procumberela: ግነዩ፡ ወስግዱ፡ πίπτοντες προσκυνεῖτε Danielis prophetia.Dan. 3,5 .
2)se submitterelavel subjicerela, obsequium praestarela, ( servirela) alicui, cumc. ለ፡ pers.: ὑποταγῆναι Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 61,5 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 12,9 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 15,28 ; Lucae evangelium.Luc. 10,20 ; n. 1179 ለጽድቀ፡ እግዚአብሔር፡ ስእኑ፡ ገኒየ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 10,3 ; ለከ፡ ይገንዩ፡ ኵሉ፡ ተግባርከ፡ δουλευσάτω Judith liber apocryphus.Judith 16,14 ; እፎ፡ ሠመርክሙ፡ ከመ፡ ትግነዩ፡ ለአቢባል፡ (Hannibali) Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 295 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 350 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 381 ; ruri vixit እንዘ፡ ለሊቁ፡ ይገኒ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 10 Enc.; Org.
3)demittere animumla, submisse se gererela, Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 5,8 .
a)demisso animo patila: ግነዩ፡ ταλαιπωρῆσατε Jacobi epistola.Jac. 4,9 .
b)demisso animo acciperelavel admitterelaaliquid, cumc. ለ፡ , ut: ዘይፈርሆ፡ ለእግዚአብሔር፡ ይገኒ፡ ለተግሣጹ፡ ἐκδέξεται Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 35,14 .
c)demisso animo confiderela, cumc. በ፡ , ut: ብእሲ፡ ጠቢብ፡ ይትአመን፡ ወይገኒ፡ በሕጉ፡ ለእግዚአብሔር፡ ἐμπιστεύσει Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,3 .
d)humiliter adorarela, cumc. ለ፡ , προσκυνεῖν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,17 .
e)humiliter rogarela, supplicarela: ውእቱ፡ ይገኒ፡ προσδεηθήσεται Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,3 ; cumc. ለ፡ pers.: ገነይኩ፡ ለከ፡ δέομαι Josuae liber.Jos. 7,7 ; ይገንዩ፡ ለከ፡ liber Jobi.Job 11,19 .
g)humili animo confiterila, sequensseq. ከመ፡ ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,11 ; sequensseq. ለ፡ peccati, Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,41 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ገረረ፡ ገነየ፡ ተኰነነ፡ ተቀንየ፡ ብ፡ ተገዛ፡ ገነየሰ፡ አመነሂ፡ ; aliudla: ገነየ፡ በ፪ ለመነ፡ ተለማመጠ።