Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

Substantivumsubst.(inserta nasali formatum e ድቀት፡ ) casuslaJeremiae prophetia.Jer. 29,22 varia lectiovar.; deinde res fortuitalavel subitala( Zufall ), et in Acc. ድንቀተ፡ casula, fortela, improvisola, subitola, Novum TestamentumN.T.romanae editionisrom.in Prol. (ubi pro ድንተተ፡ legendum est ድንቀተ፡ ); ድንቀተ፡ ግብተ፡ እንዘ፡ ኢታአምር፡ improviso repente, ea nesciente, not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 177 ; በጽሑ፡ ኀበ፡ ሰራዊተ፡ ዳራ፡ እምቅድመ፡ ጽባሕ፡ ድንቀተ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 275 ; 196; እለ፡ ይነግሩ፡ እምአፉሆሙ፡ ድንቀተ፡ ( ex temporela) ወኢቀደሙ፡ ጽሒፈ፡ Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 122. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ድንቀት፡ ዘ፡ ድንገት፡ dənqat ‘It termine usato è ድንቀት che in questo caso significa appunto “all’improvviso”, come l’amarico e il tigrino ድንገት cf. 356 (2).’ 29 (141) n. 36
Leslau
ድንቀት dənqat chanceen 138a
casusla, res fortuitalavideasvid. sub ወድቀ፡ Substantivumsubst.(inserta nasali formatum e ድቀት፡ ) casuslaJeremiae prophetia.Jer. 29,22 varia lectiovar.; deinde res fortuitalavel subitala( Zufall ), et in Acc. ድንቀተ፡ casula, fortela, improvisola, subitola, Novum TestamentumN.T.romanae editionisrom.in Prol. (ubi pro ድንተተ፡ legendum est ድንቀተ፡ ); ድንቀተ፡ ግብተ፡ እንዘ፡ ኢታአምር፡ improviso repente, ea nesciente, not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 177 ; በጽሑ፡ ኀበ፡ ሰራዊተ፡ ዳራ፡ እምቅድመ፡ ጽባሕ፡ ድንቀተ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 275 ; 196; እለ፡ ይነግሩ፡ እምአፉሆሙ፡ ድንቀተ፡ ( ex temporela) ወኢቀደሙ፡ ጽሒፈ፡ Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 122. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ድንቀት፡ ዘ፡ ድንገት፡ Substantivumsubst.(inserta nasali formatum e ድቀት፡ ) casuslaJeremiae prophetia.Jer. 29,22 varia lectiovar.; deinde res fortuitalavel subitala( Zufall ), et in Acc. ድንቀተ፡ casula, fortela, improvisola, subitola, Novum TestamentumN.T.romanae editionisrom.in Prol. (ubi pro ድንተተ፡ legendum est ድንቀተ፡ ); ድንቀተ፡ ግብተ፡ እንዘ፡ ኢታአምር፡ improviso repente, ea nesciente, not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 177 ; በጽሑ፡ ኀበ፡ ሰራዊተ፡ ዳራ፡ እምቅድመ፡ ጽባሕ፡ ድንቀተ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 275 ; 196; እለ፡ ይነግሩ፡ እምአፉሆሙ፡ ድንቀተ፡ ( ex temporela) ወኢቀደሙ፡ ጽሒፈ፡ Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 122. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ድንቀት፡ ዘ፡ ድንገት፡ Substantivumsubst.(inserta nasali formatum e ድቀት፡ ) casuslaJeremiae prophetia.Jer. 29,22 varia lectiovar.; deinde res fortuitalavel subitala( Zufall ), et in Acc. ድንቀተ፡ casula, fortela, improvisola, subitola, Novum TestamentumN.T.romanae editionisrom.in Prol. (ubi pro ድንተተ፡ legendum est ድንቀተ፡ ); ድንቀተ፡ ግብተ፡ እንዘ፡ ኢታአምር፡ improviso repente, ea nesciente, not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 177 ; በጽሑ፡ ኀበ፡ ሰራዊተ፡ ዳራ፡ እምቅድመ፡ ጽባሕ፡ ድንቀተ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 275 ; 196; እለ፡ ይነግሩ፡ እምአፉሆሙ፡ ድንቀተ፡ ( ex temporela) ወኢቀደሙ፡ ጽሒፈ፡ Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 122. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ድንቀት፡ ዘ፡ ድንገት፡ dənqat ‘It termine usato è ድንቀት che in questo caso significa appunto “all’improvviso”, come l’amarico e il tigrino ድንገት cf. 356 (2).’ 29 (141) n. 36
Leslau
ድንቀት dənqat chanceen 138a
dənqat ‘It termine usato è ድንቀት che in questo caso significa appunto “all’improvviso”, come l’amarico e il tigrino ድንገት cf. 356 (2).’ 29 (141) n. 36
Leslau
ድንቀት dənqat chanceen 138a
dənqat ‘It termine usato è ድንቀት che in questo caso significa appunto “all’improvviso”, come l’amarico e il tigrino ድንገት cf. 356 (2).’ 29 (141) n. 36
Leslau
ድንቀት dənqat chanceen 138a
Substantivumsubst., fem. et m. , pluralisPl. ድቀታት፡ casusla, lapsusla, ruinala, ( exitiumla), hominis: Lucae evangelium.Luc. 2,34 ; ድቀት፡ ትጸንሖ፡ liber Jobi.Job 15,23 ; ነፅኀኒ፡ ድቀት፡ በዲበ፡ ድቀት፡ liber Jobi.Job 16,14 ; ድቀተ፡ ጸላኢየ፡ liber Jobi.Job 31,29 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,7 ; ያድኅን፡ ሥጋሁ፡ እምድቀት፡ liber Jobi.Job 33,17 ; እለ፡ ይትፌሥሑ፡ በድቀቱ፡ ለጻድቅ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,29 ; ጽዋዐ፡ ድቀትኪ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 51,22 ; Jeremiae prophetia.Jer. 8,12 versio alteravers. alt.; Jeremiae prophetia.Jer. 29,22 (v. ድንቀት፡ ); ይከውኑ፡ ለድቀት፡ ኅሱር፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 4,19 ; καταστροφή Proverbiorum liber biblicus.Prov. 1,18 ; liber Jobi.Job 27,7 ; muri, aedium, urbis: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 143,17 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,27 ; Hezekielis prophetia.Hez. 26,15 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,62 ; Jesaiae prophetia.Jes. 30,14 ; διάπτωσις Jeremiae prophetia.Jer. 19,6 .
b)nomen morbi, παραπληξία (an apoplexiala?) Deuteronomium.Deut. 28,28 .
c)lapsuslapeccantis: ታንሥኦ፡ እምድቀቱ፡ ከመ፡ ኢይማስን፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 6.
d)casuslai.e. res fortuitala, subitala, ( Zufall videasvid. ድንቀት፡ ): እስመ፡ መተረ፡ ግብረተ፡ ድቀታት፡ እለ፡ ያርሕቃ፡ እምእግዚአብሔር፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 1.
e)casusla, i.e. eventumla: ወናሁ፡ ይከውን፡ በብሊት፡ ድቀታት፡ በእንተ፡ ምግባር፡ ሥጋዊ፡ {es gibt im A.T. Fälle leiblicher Werke (im Gegensaz gegen geistliche)} Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 54.
Substantivumsubst., fem. et m. , pluralisPl. ድቀታት፡ casusla, lapsusla, ruinala, ( exitiumla), hominis: Lucae evangelium.Luc. 2,34 ; ድቀት፡ ትጸንሖ፡ liber Jobi.Job 15,23 ; ነፅኀኒ፡ ድቀት፡ በዲበ፡ ድቀት፡ liber Jobi.Job 16,14 ; ድቀተ፡ ጸላኢየ፡ liber Jobi.Job 31,29 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,7 ; ያድኅን፡ ሥጋሁ፡ እምድቀት፡ liber Jobi.Job 33,17 ; እለ፡ ይትፌሥሑ፡ በድቀቱ፡ ለጻድቅ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,29 ; ጽዋዐ፡ ድቀትኪ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 51,22 ; Jeremiae prophetia.Jer. 8,12 versio alteravers. alt.; Jeremiae prophetia.Jer. 29,22 (v. ድንቀት፡ ); ይከውኑ፡ ለድቀት፡ ኅሱር፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 4,19 ; καταστροφή Proverbiorum liber biblicus.Prov. 1,18 ; liber Jobi.Job 27,7 ; muri, aedium, urbis: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 143,17 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,27 ; Hezekielis prophetia.Hez. 26,15 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,62 ; Jesaiae prophetia.Jes. 30,14 ; διάπτωσις Jeremiae prophetia.Jer. 19,6 .
b)nomen morbi, παραπληξία (an apoplexiala?) Deuteronomium.Deut. 28,28 .
c)lapsuslapeccantis: ታንሥኦ፡ እምድቀቱ፡ ከመ፡ ኢይማስን፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 6.
d)casuslai.e. res fortuitala, subitala, ( Zufall videasvid. ድንቀት፡ ): እስመ፡ መተረ፡ ግብረተ፡ ድቀታት፡ እለ፡ ያርሕቃ፡ እምእግዚአብሔር፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 1.
e)casusla, i.e. eventumla: ወናሁ፡ ይከውን፡ በብሊት፡ ድቀታት፡ በእንተ፡ ምግባር፡ ሥጋዊ፡ {es gibt im A.T. Fälle leiblicher Werke (im Gegensaz gegen geistliche)} Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 54.
apud Ludolfum emendandum est ድንቀት፡ , videasvid. sub ወድቀ፡
Substantivumsubst.(inserta nasali formatum e ድቀት፡ ) casuslaJeremiae prophetia.Jer. 29,22 varia lectiovar.; deinde res fortuitalavel subitala( Zufall ), et in Acc. ድንቀተ፡ casula, fortela, improvisola, subitola, Novum TestamentumN.T.romanae editionisrom.in Prol. (ubi pro ድንተተ፡ legendum est ድንቀተ፡ ); ድንቀተ፡ ግብተ፡ እንዘ፡ ኢታአምር፡ improviso repente, ea nesciente, not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 177 ; በጽሑ፡ ኀበ፡ ሰራዊተ፡ ዳራ፡ እምቅድመ፡ ጽባሕ፡ ድንቀተ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 275 ; 196; እለ፡ ይነግሩ፡ እምአፉሆሙ፡ ድንቀተ፡ ( ex temporela) ወኢቀደሙ፡ ጽሒፈ፡ Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 122. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ድንቀት፡ ዘ፡ ድንገት፡ dənqat ‘It termine usato è ድንቀት che in questo caso significa appunto “all’improvviso”, come l’amarico e il tigrino ድንገት cf. 356 (2).’ 29 (141) n. 36
Leslau
ድንቀት dənqat chanceen 138a
vel ድንቃዊ፡ adjectivumadj.tardus ingeniola, stupidusla: ነፍሳት፡ ደንቃውያት፡ ἁπλουστέρων ψυχαῖς Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 66 ; ድንቃውያን፡ ἁπλούστεροι hom. Rhegini in Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 109.
Substantivumsubst.difficultas audiendila, surditasla, Lud. e Mss. Colb.; Deus ዐጸዋ፡ እዝና፡ ( ለአርዌ፡ ምድር፡ ) በድንቃዌ፡ not able to find explanation in abbreviation listM.M. f. 122 .
vel ድንቃዊ፡ adjectivumadj.tardus ingeniola, stupidusla: ነፍሳት፡ ደንቃውያት፡ ἁπλουστέρων ψυχαῖς Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 66 ; ድንቃውያን፡ ἁπλούστεροι hom. Rhegini in Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 109.
participiumpart.surdasterla, tardus ingeniola: ድንቅዋነ፡ እዝን፡ et ዕንቡዛነ፡ ልብ፡ not able to find explanation in abbreviation listM.M. f. 162 ; ድንቅወ፡ (scriptum est ድቅወ፡ ) ኅሊና፡ M.M. f. 35; ኦድንቅው፡ compellatur haereticus, cui persuaderi non potest, M.M. f. 14; Acc.adverbium, adverbialiteradv. ድንቅወ፡ difficulterlade audiendo: በእዘኒሆሙ፡ ድንቅወ፡ ሰምዑ፡ βαρέως ἤκουσαν Matthaei Evangelium.Matth. 13,15 ; Actus apostolorum.Act. 28,27 . Vocla. Aela.: ድንቅው፡ ጽሙም፡ ጽሉል፡ ብ፡ ደንቆሮ፡ participiumpart.surdasterla, tardus ingeniola: ድንቅዋነ፡ እዝን፡ et ዕንቡዛነ፡ ልብ፡ not able to find explanation in abbreviation listM.M. f. 162 ; ድንቅወ፡ (scriptum est ድቅወ፡ ) ኅሊና፡ M.M. f. 35; ኦድንቅው፡ compellatur haereticus, cui persuaderi non potest, M.M. f. 14; Acc.adverbium, adverbialiteradv. ድንቅወ፡ difficulterlade audiendo: በእዘኒሆሙ፡ ድንቅወ፡ ሰምዑ፡ βαρέως ἤκουσαν Matthaei Evangelium.Matth. 13,15 ; Actus apostolorum.Act. 28,27 . Vocla. Aela.: ድንቅው፡ ጽሙም፡ ጽሉል፡ ብ፡ ደንቆሮ፡
I,1[ שָׁמַע , ܫܡܰܥ , سَمِعَ amh. ሰማ፡ ] SubjunctivusSubj. ይስማዕ፡
1)audirela: በከመ፡ ሰማዕክሙ፡ በእዘኒክሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 33,11 ; ሰሚዖ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 37,1 ; እንዘ፡ ይሰምዑ፡ ኵሎሙ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 23,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 23,13 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 13,16 ; Matthaei Evangelium.Matth. 13,17 ; Lucae evangelium.Luc. 14,35 ; construitur cumc.c.Acc.rei: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,52 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 16,9 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 17,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,24 ; Marci Evangelium.Marc. 7,14 ; Marci Evangelium.Marc. 14,64 ; Lucae evangelium.Luc. 15,25 ; Evangelium Joannis.Joh. 12,47 ; cumc.Acc.personapers.Matthaei Evangelium.Matth. 17,5 ; Lucae evangelium.Luc. 15,1 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,53 ; cumc.duplexdupl.Acc. ስምዑኒ፡ ቃልየ፡ audite me vocem meamlai.e. audite meam vocemlaJeremiae prophetia.Jer. 7,23 ; Jeremiae prophetia.Jer. 11,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,14 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,28 ; cumc.Acc.personapers.sequensseq. እንዘ፡ , ut: ሰምዐቶ፡ እንዘ፡ ይብል፡ ἤκουσεν αὐτοῦ λαλοῦντος Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 40,5 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 40,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 40,7 ; Marci Evangelium.Marc. 14,58 ; vel omisso እንዘ፡ ut Actus apostolorum.Act. 10,46 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,17 ; ሰማዕክዎ፡ ይብለኒ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 2,2 .
a)auditu praeditum esselaMatthaei Evangelium.Matth. 11,5 ; ድንቅወ፡ ሰምዑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 13,15 ; ሰሚዕ፡ auditusla(sensus) not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 237 al.
b)audire i.e. auribus perciperela, acciperela, comperirela, cognoscerela( erfahren ), cumc.Acc.rei: እለ፡ ኢሰምዑ፡ ምግባርየ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 66,19 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 14,15 ; Matthaei Evangelium.Matth. 11,2 ; Lucae evangelium.Luc. 4,23 ; Lucae evangelium.Luc. 21,9 ; ከመ፡ ይስማዕ፡ ዜናሃ፡ ዘከመ፡ ሀለወት፡ Esther, liber biblicus.Esth. 2,11 ; vel sequensseq. ከመ፡ et enuntiatione integra: Regum liber biblicum I.1 Reg. 26,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 43,25 ; Josuae liber.Jos. 9,14 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 34 ; Jesaiae prophetia.Jes. 39,1 ; Jesaiae prophetia.Jes. 40,28 ; Jeremiae prophetia.Jer. 47,11 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 14,1 ; Marci Evangelium.Marc. 12,28 ; cumc. እምኀበ፡ vel ኀበ፡ ejus, alaquo auditur Obadiae prophetia.Ob. 1 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 1,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,9 ; Marci Evangelium.Marc. 6,20 ; Evangelium Joannis.Joh. 1,41 ; Evangelium Joannis.Joh. 6,45 ; 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 2,23 ; Jesaiae prophetia.Jes. 21,10 ; ለአከቶ፡ ትስማዕ፡ ጥዩቀ፡ ነገረ፡ በኀበ፡ መርዶክዮስ፡ μαθεῖν παρά Esther, liber biblicus.Esth. 4,5 ; vel cumc. እምነ፡ Epistola Joannis I.1 Joh. 1,5 Platt; cumc. በእንተ፡ vel በላዕለ፡ causae, delaqua auditur: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,15 ; ሶበ፡ ሰምዐ፡ መኰንን፡ በእንተ፡ ተኣምራት፡ ዘገብረ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 2 ; Actus apostolorum.Act. 9,13 Platt; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 1,30 ; ንስማዕ፡ በውስተ፡ አፉሃ፡ ἐρωτήσομεν τὸ στόμα ἀυτῆς Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,57 .
c)auscultarela, aures darela, attenderelaad quem vel quid, cumc.Acc.Genesis liber Pentateuchi.Gen. 42,23 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 49,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 3,9 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 3,10 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 12,18 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 19,35 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 80,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 80,12 ; ኪያየ፡ ያፀምኡኒ፡ ወይሰምዑ፡ liber Jobi.Job 29,21 ; liber Jobi.Job 34,2 ; ትስማዕ፡ እዝንየ፡ እንዘ፡ ያወጽኡ፡ ሊተ፡ እኩየ፡ ስመ፡ liber Jobi.Job 31,30 ; ሰሚዖተ፡ ተላህዮ፡ በዕንዚራ፡ ወአርጋኖን፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 32,7 ; cumc. ዲበ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 91,11 ; cumc. ማእከለ፡ utriusque partis audiendae διακούειν Deuteronomium.Deut. 1,16 (at liber Jobi.Job 9,33 አፅምአ፡ ማእከለ፡ ); እለ፡ ይሰምዑ፡ ትምህርተ፡ catechumenilaConstitutiones Apostolorum.Const. Ap. 30.
2)testem essela, testarila( denominatesdenom.a ስምዕ፡ ); ግብረ፡ ሐዋርያት፡ (Actus Apostolorum) ትሰምዕ፡ ከመ፡ ወረደ፡ መንፈስ፡ ቅዱስ፡ በአምሳለ፡ ልሳናተ፡ እሳት፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 58 ; ኢትስማዕ፡ ለቢጽከ፡ ስምዐ፡ በሐሰት፡ οὐ ψευδομαρτυρήσεις Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 20,16 ; cumc.Acc.personapers.Lucae evangelium.Luc. 4,22 ; cumc. በእንተ፡ Evangelium Joannis.Joh. 5,32 .
participiumpart.surdasterla, tardus ingeniola: ድንቅዋነ፡ እዝን፡ et ዕንቡዛነ፡ ልብ፡ not able to find explanation in abbreviation listM.M. f. 162 ; ድንቅወ፡ (scriptum est ድቅወ፡ ) ኅሊና፡ M.M. f. 35; ኦድንቅው፡ compellatur haereticus, cui persuaderi non potest, M.M. f. 14; Acc.adverbium, adverbialiteradv. ድንቅወ፡ difficulterlade audiendo: በእዘኒሆሙ፡ ድንቅወ፡ ሰምዑ፡ βαρέως ἤκουσαν Matthaei Evangelium.Matth. 13,15 ; Actus apostolorum.Act. 28,27 . Vocla. Aela.: ድንቅው፡ ጽሙም፡ ጽሉል፡ ብ፡ ደንቆሮ፡
participiumpart.surdasterla, tardus ingeniola: ድንቅዋነ፡ እዝን፡ et ዕንቡዛነ፡ ልብ፡ not able to find explanation in abbreviation listM.M. f. 162 ; ድንቅወ፡ (scriptum est ድቅወ፡ ) ኅሊና፡ M.M. f. 35; ኦድንቅው፡ compellatur haereticus, cui persuaderi non potest, M.M. f. 14; Acc.adverbium, adverbialiteradv. ድንቅወ፡ difficulterlade audiendo: በእዘኒሆሙ፡ ድንቅወ፡ ሰምዑ፡ βαρέως ἤκουσαν Matthaei Evangelium.Matth. 13,15 ; Actus apostolorum.Act. 28,27 . Vocla. Aela.: ድንቅው፡ ጽሙም፡ ጽሉል፡ ብ፡ ደንቆሮ፡
participiumpart.surdasterla, tardus ingeniola: ድንቅዋነ፡ እዝን፡ et ዕንቡዛነ፡ ልብ፡ not able to find explanation in abbreviation listM.M. f. 162 ; ድንቅወ፡ (scriptum est ድቅወ፡ ) ኅሊና፡ M.M. f. 35; ኦድንቅው፡ compellatur haereticus, cui persuaderi non potest, M.M. f. 14; Acc.adverbium, adverbialiteradv. ድንቅወ፡ difficulterlade audiendo: በእዘኒሆሙ፡ ድንቅወ፡ ሰምዑ፡ βαρέως ἤκουσαν Matthaei Evangelium.Matth. 13,15 ; Actus apostolorum.Act. 28,27 . Vocla. Aela.: ድንቅው፡ ጽሙም፡ ጽሉል፡ ብ፡ ደንቆሮ፡
Substantivumsubst.securisla, bipennisla, πέλεκυς Regum liber biblicum III.3 Reg. 6,11 . [Etymon, si quidem a ደቀቀ፡ petendum est, instrumentum tundendolamagis vel minuendolaquam dolandolaidoneum indicat]. Vocla. Aela.: ድቍንድቅ፡ velv. ድንቍንቍ፡ velv. ድቁድቍ፡ ዘ፡ ደንገፅር፡ velv. ደንገጸር፡
et ድንቡስ፡ , not foundn. peregr.scilicetsc. دَبُّوسٌ , pluralisPl. ድቡሳት፡ et ድንቡሳት፡ , nec non pluralisPl.pluralisPl. ደባቢሳት፡ , clavalavel tudesla(capite ferreo praedita): አዘዘ፡ ከመ፡ ይዝብጥዎ፡ በድቡሳት፡ ዘኀጺን፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 8 ; ይዝብጥዎ፡ በድንቡሳት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 1 ; ድንቡሳት፡ ዘኀጺን፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 8 ; ዘበጥዎ፡ በደባቡሳተ፡ (sic est scriptum pro በደባቢሳተ፡ ) ኀጺን፡ ዲበ፡ አፉሁ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 27 ; in Sx. Enc. ejusdem diei ድንቡስ፡ ክቡድ፡ ; ድንቡሳት፡ ዘብርት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 26 ; ቀሠፍዎ፡ በድንቡሳት፡ በሊኃት፡ እስከ፡ ተሰብሩ፡ ገበዋቲሁ፡ ወቦኡ፡ ውስተ፡ ከርሡ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 12. Substantivumsubst.[ רוֹשׁ ܪܺܝܫܳܐ رَأَسَ , amh. ራስ፡ ] m. , rarius fem. (ut Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,3 ; not able to find explanation in abbreviation listM.M. f. 231 de capite corporis), pluralisPl. አርእስት፡ (semel, scilicetsc.Paralipomenon liber I.1 Par. 12,20 in Cod. d'AbbadieAbb.CXLI reperi ርእሳን፡ , sed alii habent ርኡሳን፡ ), pluralisPl.pluralisPl. አርእስታት፡
1)caputlacorporis hominum et animalium Matthaei Evangelium.Matth. 5,36 ; Matthaei Evangelium.Matth. 6,17 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,20 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,16 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 48,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 48,17 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 4,19 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 109,6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 109,7 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,17 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,19 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 12,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,3 ; ርእስ፡ ወዘነብ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 9,14 ; አልቦ፡ ርእስ፡ ዘየአኪ፡ እምርእሰ፡ አርዌ፡ ምድር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,15 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 11,1 sequensseq.; Regum liber biblicum II.2 Reg. 3,8 ; et aliis in locis innumeris; መካን፡ ዘይመትሩ፡ ውስቴቱ፡ አርእስታተ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 5.
a)synecdochice pro capillola, non tantum in locutione: ተላጸየ፡ ርእሶ፡ ut Numeri, liber Pentateuchi.Num. 6,19 ; sed etiam ፀፈረት፡ ርእሳ፡ Judith liber apocryphus.Judith 16,8 .
b)pro corporelavel vitala: ዐቀብተ፡ ርእሱ፡ οἱ φυλάσσοντες τὸ σῶμα αὐτοῦ Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 3,4 ; Danielis prophetia.Dan. 1,10 . {
2)cumc.suff. pronomenpron.: ipsela(ubi verbo vel nomini vel praepositioni subjunctum est; ubi ipselaSubjectum est, ለለ፡ utuntur): ለልየ፡ ሰባሕኩ፡ ርእስየ፡ me ipsumlaEvangelium Joannis.Joh. 8,54 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,24 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 2,1 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 14,7 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 5,3 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 5,5 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 1,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,30 ; Ruth liber biblicus.Ruth 1,13 ; ቤተ፡ ርእሱ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 8,1 ; Jesaiae prophetia.Jes. 15,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 20,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 46,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 46,7 ; Jeremiae prophetia.Jer. 7,19 ; ለርእሶሙ፡ ἑαυτοῖς Jeremiae prophetia.Jer. 30,7 ; Hezekielis prophetia.Hez. 34,9 ; እመ፡ አሕመምከ፡ ርእሰከ፡ liber Jobi.Job 22,23 ; liber Jobi.Job 25,4 ; ኣአምር፡ ርእስየ፡ ከመ፡ መሬት፡ አነ፡ liber Jobi.Job 42,6 ; ኢትኩን፡ ጠቢበ፡ ዘበርእስከ፡ παρὰ σεαυτῷ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,7 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 9,12 ; Canticum Canticorum.Cant. 1,18 ; ያገብኡ፡ ርእሶሙ፡ ኀቤከ፡ Judith liber apocryphus.Judith 2,10 ; Judith liber apocryphus.Judith 16,18 ; ኢይክል፡ ርእሶ፡ ረዲአ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 13,16 ; ኢታዐቢ፡ ርእሰከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 1,30 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 16,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,13 ; ይበቍዕ፡ ለርእሱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,28 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,28 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,21 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 2,29 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,58 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,62 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,41 ; ለለ፡ ርእሶሙ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,53 ; etiam de rebus inanimatis Matthaei Evangelium.Matth. 6,34 ; liber Jobi.Job 31,26 . Omisso pronomen suffixumpron. suff.ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2,18 Platt. Nota
b) በርእሱ፡ አው፡ በመጽሐፈ፡ መልእክቱ፡ praesens aut per literaslaFetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 24,2 .
3)
5)pars anteriorla, fronsla, principiumla, initiumla: ትሠይመኒ፡ ውስተ፡ ርእሰ፡ ሕዝብ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,47 ; ርእሰ፡ ፍኖት፡ Hezekielis prophetia.Hez. 16,25 ; Hezekielis prophetia.Hez. 16,31 ; Threni, liber biblicus.Thren. 2,19 ; ርእሰ፡ ማእዘንት፡ κεφαλὴ γωνίας lapis angularislaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 117,21 ; Marci Evangelium.Marc. 12,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,42 ; ርእሰ፡ ማእዘንተ፡ ምኵራብ፡ πτερύγιον τοῦ ἱεροῦ Lucae evangelium.Luc. 4,9 ; ርእሰ፡ ምርፋቃት፡ ἡ πρωτοκλισία Matthaei Evangelium.Matth. 23,6 ; ርእሰ፡ ወርኅ፡ initium lunae crescentislaHenochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 73,4 ; ርእሱ፡ ለነገረ፡ ጥበብ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 37,2 ; vel absolute: አነ፡ ርእስ፡ ወማኅለቅት፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 22,13 ; etiam de tempore: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 40,2 ; Deuteronomium.Deut. 11,12 ; አመ፡ ርእሰ፡ ሠርቅ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 29,1 ; እምርእሰ፡ ሰንበት፡ እስከ፡ ተፍጻሜቱ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 23,8 .
ድምቡስ፡ dǝmbus Substantivumsubst. ወበድምቡስ፡ ዘወእቱ፡ በትረ፡ ኀጺን፡coi dembus, cioè bastoni di ferro,it 58:9-10 (ed.), Chronicle of ʿAmda ṢǝyonChron. Am. 24 59 (tr.)
Leslau
ድቡስ dǝbbus cluben, iron maceen, goaden 122a
rǝʾs
1) (Dillmann 5) beginningen ወካዕበ፡ ንጽሕፍ፡ ነገረ፡ ዘኃደግናሁ፡ ውስተ፡ ርእስ፡ እምአርእስተ፡ ምንባባት።We will resume writing the account we interrupted in the beginning of the chapters of the readingsen 51 § 92 (ed.), 29 § 92 (tr.)
Compounds
a) (Dillmann 3 b) ርእሰ፡ ጥቃቅናት፡ rǝʾsa ṭǝqāqqǝnāt Substantivumsubst. (title) ‘the chief of the youths’ (‘cf. liqä nǝʿusan 384 53 n. 105), videasvid. ጥቃቅናት፡
b) ርእሰ፡ ህበይ፡ rǝʾsa hǝbay literallylit. monkey’s headen a decorative element of Axumite architecture: a short beam placed horizontally across the wall with round ends ወቀስተ፡ ደመና፡ ፲። ወርእሰ፡ ህበይ፡ ፴፻ወ፰፻፲ወ፭።Les qasta damanā (arcs-en-ciel) sont au nombre de 10; les reʾesa hebay, 3,815;fr 7 l. 10 (ed.), 7 l. 17–18 (tr.) (It is described and illustrated in 18–19 , 121–122), videasvid. ሕበይ፡
Leslau
ርእሰ፡ ሀገር rǝʾsa hagar capitalen, videasvid. ሀገር፡ 216a
አሕጸጸ፡ ርእሶ ʾaḥṣaṣa rǝʾso he humiliated himselfen, videasvid. አሕጸጸ፡ 247b
et ድንቡስ፡ , not foundn. peregr.scilicetsc. دَبُّوسٌ , pluralisPl. ድቡሳት፡ et ድንቡሳት፡ , nec non pluralisPl.pluralisPl. ደባቢሳት፡ , clavalavel tudesla(capite ferreo praedita): አዘዘ፡ ከመ፡ ይዝብጥዎ፡ በድቡሳት፡ ዘኀጺን፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 8 ; ይዝብጥዎ፡ በድንቡሳት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 1 ; ድንቡሳት፡ ዘኀጺን፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 8 ; ዘበጥዎ፡ በደባቡሳተ፡ (sic est scriptum pro በደባቢሳተ፡ ) ኀጺን፡ ዲበ፡ አፉሁ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 27 ; in Sx. Enc. ejusdem diei ድንቡስ፡ ክቡድ፡ ; ድንቡሳት፡ ዘብርት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 26 ; ቀሠፍዎ፡ በድንቡሳት፡ በሊኃት፡ እስከ፡ ተሰብሩ፡ ገበዋቲሁ፡ ወቦኡ፡ ውስተ፡ ከርሡ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 12. ድምቡስ፡ dǝmbus Substantivumsubst. ወበድምቡስ፡ ዘወእቱ፡ በትረ፡ ኀጺን፡coi dembus, cioè bastoni di ferro,it 58:9-10 (ed.), Chronicle of ʿAmda ṢǝyonChron. Am. 24 59 (tr.)
Leslau
ድቡስ dǝbbus cluben, iron maceen, goaden 122a
et ድንቡስ፡ , not foundn. peregr.scilicetsc. دَبُّوسٌ , pluralisPl. ድቡሳት፡ et ድንቡሳት፡ , nec non pluralisPl.pluralisPl. ደባቢሳት፡ , clavalavel tudesla(capite ferreo praedita): አዘዘ፡ ከመ፡ ይዝብጥዎ፡ በድቡሳት፡ ዘኀጺን፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 8 ; ይዝብጥዎ፡ በድንቡሳት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 1 ; ድንቡሳት፡ ዘኀጺን፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 8 ; ዘበጥዎ፡ በደባቡሳተ፡ (sic est scriptum pro በደባቢሳተ፡ ) ኀጺን፡ ዲበ፡ አፉሁ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 27 ; in Sx. Enc. ejusdem diei ድንቡስ፡ ክቡድ፡ ; ድንቡሳት፡ ዘብርት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 26 ; ቀሠፍዎ፡ በድንቡሳት፡ በሊኃት፡ እስከ፡ ተሰብሩ፡ ገበዋቲሁ፡ ወቦኡ፡ ውስተ፡ ከርሡ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 12. ድምቡስ፡ dǝmbus Substantivumsubst. ወበድምቡስ፡ ዘወእቱ፡ በትረ፡ ኀጺን፡coi dembus, cioè bastoni di ferro,it 58:9-10 (ed.), Chronicle of ʿAmda ṢǝyonChron. Am. 24 59 (tr.)
Leslau
ድቡስ dǝbbus cluben, iron maceen, goaden 122a
et ድንቡስ፡ , not foundn. peregr.scilicetsc. دَبُّوسٌ , pluralisPl. ድቡሳት፡ et ድንቡሳት፡ , nec non pluralisPl.pluralisPl. ደባቢሳት፡ , clavalavel tudesla(capite ferreo praedita): አዘዘ፡ ከመ፡ ይዝብጥዎ፡ በድቡሳት፡ ዘኀጺን፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 8 ; ይዝብጥዎ፡ በድንቡሳት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 1 ; ድንቡሳት፡ ዘኀጺን፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 8 ; ዘበጥዎ፡ በደባቡሳተ፡ (sic est scriptum pro በደባቢሳተ፡ ) ኀጺን፡ ዲበ፡ አፉሁ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 27 ; in Sx. Enc. ejusdem diei ድንቡስ፡ ክቡድ፡ ; ድንቡሳት፡ ዘብርት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 26 ; ቀሠፍዎ፡ በድንቡሳት፡ በሊኃት፡ እስከ፡ ተሰብሩ፡ ገበዋቲሁ፡ ወቦኡ፡ ውስተ፡ ከርሡ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 12. ድምቡስ፡ dǝmbus Substantivumsubst. ወበድምቡስ፡ ዘወእቱ፡ በትረ፡ ኀጺን፡coi dembus, cioè bastoni di ferro,it 58:9-10 (ed.), Chronicle of ʿAmda ṢǝyonChron. Am. 24 59 (tr.)
Leslau
ድቡስ dǝbbus cluben, iron maceen, goaden 122a
et ድንቡስ፡ , not foundn. peregr.scilicetsc. دَبُّوسٌ , pluralisPl. ድቡሳት፡ et ድንቡሳት፡ , nec non pluralisPl.pluralisPl. ደባቢሳት፡ , clavalavel tudesla(capite ferreo praedita): አዘዘ፡ ከመ፡ ይዝብጥዎ፡ በድቡሳት፡ ዘኀጺን፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 8 ; ይዝብጥዎ፡ በድንቡሳት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 1 ; ድንቡሳት፡ ዘኀጺን፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 8 ; ዘበጥዎ፡ በደባቡሳተ፡ (sic est scriptum pro በደባቢሳተ፡ ) ኀጺን፡ ዲበ፡ አፉሁ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 27 ; in Sx. Enc. ejusdem diei ድንቡስ፡ ክቡድ፡ ; ድንቡሳት፡ ዘብርት፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 26 ; ቀሠፍዎ፡ በድንቡሳት፡ በሊኃት፡ እስከ፡ ተሰብሩ፡ ገበዋቲሁ፡ ወቦኡ፡ ውስተ፡ ከርሡ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 12. ድምቡስ፡ dǝmbus Substantivumsubst. ወበድምቡስ፡ ዘወእቱ፡ በትረ፡ ኀጺን፡coi dembus, cioè bastoni di ferro,it 58:9-10 (ed.), Chronicle of ʿAmda ṢǝyonChron. Am. 24 59 (tr.)
Leslau
ድቡስ dǝbbus cluben, iron maceen, goaden 122a
Substantivumsubst., m. , rarius fem. , pluralisPl. አፈው፡ , pluralisPl.pluralisPl. አፈዋት፡ [ פֶּה , فُوهٌ فَاهٌ فِيهٌ فَمٌ فُمٌ , ܦܰܘܡ ], in st. constr. et in Acc. አፈ፡ ; cumc.pronomen suffixumpron. suff. አፉየ፡ , አፉከ፡ , አፉሁ፡ caet. (ut Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 5,10 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,29 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,5 ; Jeremiae prophetia.Jer. 51,17 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 10,9 ), in Acc. አፋሁ፡ ( Matthaei Evangelium.Matth. 5,2 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,6 ; Actus apostolorum.Act. 10,34 Platt; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 5,18 ), አፋሃ፡ ( Apocalypsis Joannis.Apoc. 12,16 Platt), etiam አፈክሙ፡ ( Proverbiorum liber biblicus.Prov. 8,33 varia lectiovar.), at plerumque per ûla, ut: አፉየ፡ ( liber Jobi.Job 33,2 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,29 ; Judicum liber.Jud. 11,35 ), አፉከ፡ ( Judicum liber.Jud. 11,36 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,22 ), አፉክሙ፡ ( liber Jobi.Job 19,5 ), አፉሁ፡ , አፉሃ፡ ( Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 56,8 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 106,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,11 annotatioann.), አፉሆሙ፡ ( liber Jobi.Job 29,9 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,16 , al.),
1)osla(oris), tam brutorum ( rictusla, rostrumla): ተፈጽመ፡ አፈ፡ ኵሉ፡ አራዊት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; Danielis prophetia.Dan. 6,18 ; Danielis prophetia.Dan. 6,20 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 21,22 ; liber Jobi.Job 41,12 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,28 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,11 ; Matthaei Evangelium.Matth. 17,27 ; quam hominum: ውስተ፡ አፈ፡ በላዒ፡ Nahum.Nah. 3,12 ; Marci Evangelium.Marc. 7,15 ; አብቀዉ፡ አፉሆሙ፡ ላዕሌየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 21,13 ; Hezekielis prophetia.Hez. 2,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 9,12 ; በስዕመተ፡ አፉሁ፡ Canticum Canticorum.Cant. 1,2 ; አፈ፡ ራትዓን፡ ይመልእ፡ ሠሐቀ፡ liber Jobi.Job 8,21 ; አልቦሙ፡ መንፈሰ፡ ውስተ፡ አፉሆሙ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 134,17 ; ያበቁ፡ አፉሁ፡ እስከ፡ እዘኒሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,5 ; instrumentum loquendi ( στόμα , etiam γλῶσσα ) Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,11 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,15 ; ቃለ፡ አፉከ፡ liber Jobi.Job 15,6 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,26 ; liber Jobi.Job 32,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 49,2 ; Jesaiae prophetia.Jes. 59,21 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 40,30 ; ለአብዳን፡ ውስተ፡ አፉሆሙ፡ ልቦሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,26 ; ዘወጽአ፡ እምአፉነ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 51,17 ; አፈ፡ ረሲዓን፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 10,6 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 10,11 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 10,31 ; አፈ፡ ነኪር፡ ወአኮ፡ አፈ፡ ዚአከ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 27,2 ; Danielis prophetia.Dan. 4,28 ; ይነብብ፡ አፍ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 12,34 ; Jesaiae prophetia.Jes. 9,17 ; ከሠትኩ፡ አፉየ፡ liber Jobi.Job 33,2 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 15,5 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,2 ; ፈታሕኩ፡ አፉየ፡ Judicum liber.Jud. 11,35 ; ይፈጽም፡ አፉሆሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,29 ; ዘየዐቅብ፡ አፉሁ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 13,3 ; ትነሥእ፡ በአፉከ፡ ሥርዐትየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 49,17 ; n. 809 ታዐብዩ፡ አፉክሙ፡ liber Jobi.Job 19,5 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,15 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,22 ; ያሐሥሙ፡ አፉሆሙ፡ ላዕሌየ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,16 ; አፍ፡ ጥዑም፡ γλῶσσα εὔλαλος Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,5 ; በአፍ፡ ርኵስት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 5,4 ; አፍ፡ እኩይ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 4,24 ; በአሐዱ፡ አፍ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 15,6 . Nota etiam አፈ፡ ወርቅ፡ χρυσόστομος (cognomen Joannis Patriarchae Constantinopolitani) ut F.M. 2,11 al.
a) አፈ፡ በአፍ፡ osla( orela) ad osla(i.e. coram, nemine intercessore), ut: ይትናገሮ፡ አፍ፡ በአፍ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 39,4 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 12,8 ; Epistola Joannis II.2 Joh. 12 ; Epistola Joannis III.3 Joh. 14.
b) በአፈ፡ vel እምአፈ፡ ex orelaalicujus (eo dictante): ጸሐፈ፡ ባሮክ፡ በአፈ፡ (v. እምአፈ፡ ) ኤርምያስ፡ ኵሎ፡ ቃለ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 43,4 ; Jeremiae prophetia.Jer. 51,31 ; እምአፉሁ፡ አይድዐኒ፡ ኤርምያስ፡ ዘኵሎ፡ ነገረ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 43,18 .
c) እምአፉሁ፡ ex ore suolai.e. oratione extemporali: እለ፡ ይነግሩ፡ እምአፉሆሙ፡ ድንቀተ፡ ወኢቀደሙ፡ ጽሒፈ፡ Hom. Severiani in Cyrilli Alexandrini scripta (de recta fide; ad Reginas; ad Theodosium; colloquium cum Palladio; Homiliae; Epistolae).Cyr. f. 122 ; vel: e mente sua, ut: ይጌሥጾሙ፡ ኵሎ፡ አሚረ፡ ፩ ጊዜ፡ እመጻሕፍት፡ (e Bibliis) ወ ፩ ጊዜ፡ እምአፉሁ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 30.
d) አፍ፡ nonnumquam idem est quod ቃለ፡ አፍ፡ i.e. verbumla, sermola, jussuslaal., ut: Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 48,13 ; Deuteronomium.Deut. 19,15 ; Matthaei Evangelium.Matth. 18,16 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,2 ; ኵሉ፡ ይቁም፡ በአፈ፡ ዚአሆሙ፡ (sc. episcoporum) not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 227 ; አልቦሙ፡ ስርየት፡ ዘእንበለ፡ በአፉሆሙ፡ ለእለ፡ ሐመዩ፡ (nulla iis remissio est, nisi intercessione eorum, quibus maledixerunt) not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 230.
e)oslaalicujus i.e. oratorlavel interpreslaalicujus: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,16 ; ትከውን፡ ከመ፡ አፉየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 15,19 . Cfr. አፈ፡ ንጉሥ፡ in Isenb. lexiconlex.amh. p. 137. Etiam ubi de ore plurium agitur, non pluralisPl. አፈው፡ , sed SingularisSing. አፍ፡ frequentant, ut Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 11,33 ; Danielis prophetia.Dan. 6,18 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,18 al.
2)Varie transfertur:
c)caputlaclavae: ድንቡስ፡ ክቡድ፡ እንተ፡ አፉሁ፡ ኀጺን፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 27 Enc.
d)initiumla, ut: aurorae, አፈ፡ ጽባሕ፡ i.e. primum diluculumla, ὄρθρος Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,15 ; በአፈ፡ ጽባሕ፡ τὸ πρωΐ Regum liber biblicum III.3 Reg. 17,6 ; ዕቅበተ፡ ሌሊት፡ እንተ፡ አፈ፡ ጽባሕ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 14,24 ; እንተ፡ አፈ፡ ጽባሕ፡ primo diluculolanot able to find explanation in abbreviation listM.M. f. 105 ; vel: mortis, ut: በአፈ፡ ሞት፡ in extremisla, in agonela, Lud. sine auctore, auctoritateauct.
1)ʾafa Substantivumsubst. st.c. spokesman ofen
a) አፈ፡ መኰንን፡ ʾafa makʷannǝn (title) spokesman of the princeen ከመ፡ ኢይባእ፡ መኰንን፡ እመሂ፡ አፈ፡ መኰንን፡que personne ne puisse y entrer, ni le gouverneur, ni le procureur du gouverneurfr 32 l. 24–25 (ed.), 38 l. 2–3 (tr.); ወአፈ፡ መኰንን፡ ዘሚካኤል፡et le procureur du gouverneur, Za-Mikāʾelfr 48 l. 3 (ed.), 57 l. 24 (tr.), videasvid. መኰንን፡
b) አፈ፡ ሹም፡ ʾafa šum (title) chief’s spokesmanen ወበጽራዕሂ፡ ሥዩማኒሆሙ፡ ወዘታሕቴሆሙ፡ ኅዱግ፡ ወአፈ፡ ሹም፡ በስምዕ፡ ወበአንበሳ፡ ወበመዓር፡ ወበቀለታ፡ ወበሕዳድ፡ አሕረምነ፡ ከመ፡ ኢይባኡ፡፡Dans le Ṣerāʿ, nous avons défendu d’y entrer aux chefs des pays et à leurs subordonnés, les vicaires et les porte-parole des chefs, pour la cire, le lion, le miel, pour l’aumône et le ḥedādfr 40 l. 11–13 (ed.), 47 l. 23–26 (tr.), videasvid. ሹም፡
c) አፈ፡ ንቡረ፡ እድ፡ ʾafa nǝbura ʾǝd (title) spokesman of the nǝbura ʾǝden ለቀሰ፡ ገበዝ፡ ወለራቅማሰራ፡ ለአፈ፡ ንቡረ፡ እድ፡ ወለመጋቢ፡ ለሊቀ፡ አበው፡ ወለሊቀ፡ ዲያቆናት፡ ይኩን ጥብጣቤሆሙ፡ በበ ፲ ወ ፪፡let the whipping of the qäsä gäbäz, raqmasära, afä nǝburä ǝd, the mäggabi, the liqä abäw and the liqä diyaqonat be 12 eachen 84 (ed.), 58 (tr.); ወአፈ፡ ንቡረ፡ እድሂ፡ ክፍለ፡ ስምዖን፡le procureur (af) de nebura ed, Kefla Semʿonfr 28 l. 6–7 (ed.), 32 10–11 (tr.); እመቦ፡ ዘሄደ፡ ወዘተአገለ፡ ውጉዘ፡ ይኩን፡ በአፈ፡ ጴጥሮስ፡ ወጳውሎስ፡ ወበአፈ፡ አብ፡ ወወልድ፡ ወመንፈስ፡ ቅዱስ። እመሂ፡ ንቡረ፡ እድ፧ አው፡ አፈ፡ ንቡረ፡ እድ፡ ዘእንበለ፡ ማኅበር።S’il se trouve quelqu’un qui viole ou transgresse [cet acte], qu’il soit maudit par la bouche de Pierre et de Paul, et par la bouche du Père, du Fils et du Saint Esprit; même s’il s’agit du nebura ed ou du procureur (afa) du nebura ed, agissant sans l’autorisation de la communauté!fr 28 l. 16–19 (ed.), 32 l. 22–27 (tr.)
Cross-references: ● for ንቡረ፡ እድ፡ videasvid. ንቡር፡videasvid. እድ፡
d) አፈ፡ ወይዘሮ፡ ʾafa wayzaro (title) spokesman of the lady ወአፈ፡ ወይዘሮ፡au porte-parole de la princessefr 40 l. 6 (ed.), 47 l. 16–17 (tr.), videasvid. ወይዘሮ፡