Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

, fem. et m. , ድቀታት፡ casus^la, lapsus^la, ruina^la, ( exitium^la), hominis: ; ድቀት፡ ትጸንሖ፡ ; ነፅኀኒ፡ ድቀት፡ በዲበ፡ ድቀት፡ ; ድቀተ፡ ጸላኢየ፡ ; ; ያድኅን፡ ሥጋሁ፡ እምድቀት፡ ; እለ፡ ይትፌሥሑ፡ በድቀቱ፡ ለጻድቅ፡ ; ጽዋዐ፡ ድቀትኪ፡ ; ; (v. ድንቀት፡ ); ይከውኑ፡ ለድቀት፡ ኅሱር፡ ; καταστροφή ; ; muri, aedium, urbis: ; ; ; ; ; ; διάπτωσις .

a)clades^la, caedes^la: ; .

b)nomen morbi, παραπληξία (an apoplexia^la?) .

c)lapsus^lapeccantis: ታንሥኦ፡ እምድቀቱ፡ ከመ፡ ኢይማስን፡

d)casus^lai.e. res fortuita^la, subita^la, ( Zufall ድንቀት፡ ): እስመ፡ መተረ፡ ግብረተ፡ ድቀታት፡ እለ፡ ያርሕቃ፡ እምእግዚአብሔር፡

e)casus^la, i.e. eventum^la: ወናሁ፡ ይከውን፡ በብሊት፡ ድቀታት፡ በእንተ፡ ምግባር፡ ሥጋዊ፡ {es gibt im A.T. Fälle leiblicher Werke (im Gegensaz gegen geistliche)}

ድቀት

a)clades^la, caedes^la: ; .

b)nomen morbi, παραπληξία (an apoplexia^la?) .

c)lapsus^lapeccantis: ታንሥኦ፡ እምድቀቱ፡ ከመ፡ ኢይማስን፡

d)casus^lai.e. res fortuita^la, subita^la, ( Zufall ድንቀት፡ ): እስመ፡ መተረ፡ ግብረተ፡ ድቀታት፡ እለ፡ ያርሕቃ፡ እምእግዚአብሔር፡

ድንቀት

(inserta nasali formatum e ድቀት፡ ) casus^la ; deinde res fortuita^lavel subita^la( Zufall ), et in ድንቀተ፡ casu^la, forte^la, improviso^la, subito^la, in Prol. (ubi pro ድንተተ፡ legendum est ድንቀተ፡ ); ድንቀተ፡ ግብተ፡ እንዘ፡ ኢታአምር፡ improviso repente, ea nesciente, ; በጽሑ፡ ኀበ፡ ሰራዊተ፡ ዳራ፡ እምቅድመ፡ ጽባሕ፡ ድንቀተ፡ ; 196; እለ፡ ይነግሩ፡ እምአፉሆሙ፡ ድንቀተ፡ ( ex tempore^la) ወኢቀደሙ፡ ጽሒፈ፡ – : ድንቀት፡ ዘ፡ ድንገት፡ dənqat ‘It termine usato è ድንቀት che in questo caso significa appunto “all’improvviso”, come l’amarico e il tigrino ድንገት cf. 356 (2).’ 29 (141) n. 36

Leslau
ድንቀት dənqat chance^en 138a

ኅሱር

1)depressus^la, humilis^la, inferioris ordinis^la: ኅስርት፡ τεταπεινωμένη ; ; አብዝኀ፡ ኀሳራ፡ ለወለተ፡ ይሁዳ፡ ኅስርት፡ ; ἄτιμος ( ἔντιμος ክቡር፡ ) ; ; ኅሱረ፡ ነፍስ፡ humiliatus animo^la, F.M. 26,8.

2)miser^la, aerumnosus^la, infelix^la: ταλαίπωρος ; .

3)vilis^la, contemtus^la, probrosus^la, contumelia notatus^la: በእንተ፡ አልባሲሁ፡ ኅሱር፡ ; ድቀት፡ ኅሱር፡ πτῶμα ἄτιμον ; ረሰይኩክሙ፡ ኅሱራነ፡ ( ἐξουδενωμένους ) ; ወለት፡ አብድ፡ ኅስርተ፡ ትከውን፡ ( ἐν ἐλαττώσει ) .

4)sensu ethico, depravatus^la, perditus^la: ምግባሪክሙ፡ ሕሡም፡ ወኅሱር፡ ( διεφθαρμένος ) ; eodem modo intelligendum videtur ደብር፡ ኅሱር፡ ὄρός διεφθαρμένον ; ἀσύνδετος ; ( ምርዕት፡ ).

ዲበ

[sive a ደበበ፡ sive a ዴበ፡ propagata] antiquitus ዲቤ፡ (ut et ; et ) quae forma ante pronomina suff. semper retinetur ( gramm.§ 167,3), dein plerumque ዲበ፡

1) ዲበ፡ simplex: super^la, supra^la, in^la, plerumque ἐπί , de statu quietis et de motu (cum ላዕለ፡ multis in locis permutatur, sed proprie ab eo distinguitur, sicut ἐπί auf ab ὑπὲρ über , ita quidem, ut ዲበ፡ magis de iis quae in superiore rei parte posita sunt, ei insistunt vel incumbunt, minus de iis, quae rei imminent et super eam suspensa sunt, usurpetur: ዘይወግር፡ እብነ፡ ላዕሌሁ፡ ({über sich}) ትወርድ፡ ዲበ፡ ( auf ) ርእሱ፡ ; አዕረፈት፡ በረከት፡ ላዕለ፡ ያዕቆብ፡ ዲበ፡ ርእሱ፡ ): እብን፡ ዲበ፡ እብን፡ ; አግብርት፡ ዲበ፡ አፍራስ፡ ; ርእስኪ፡ ዘዲቤኪ፡ ; እደውኪ፡ ዲበ፡ ርእስኪ፡ ; ; መንፈሰ፡ ዚአየ፡ ውእቱ፡ ዘዲቤከ፡ ; ይነብር፡ ዲበ፡ መንበር፡ ; ; ያንብርዋ፡ ዲበ፡ ተቅዋማ፡ ; ; ቆመት፡ ዲበ፡ ምድር፡ ; ይሰክብ፡ n. 1104 ዲበ፡ ምስካቡ፡ ; ; ይርፍቁ፡ ዲበ፡ ሣዕር፡ ; እለ፡ የኀድሩ፡ ዲበ፡ የብስ፡ ; ይጼዐን፡ ዲበ፡ አድግ፡ ; አስመኩ፡ ዲቤከ፡ ; ያሰክምዎ፡ ዲበ፡ መታክፍቲሁ፡ ; ወድቀ፡ ዲበ፡ ኰኵሕ፡ ; ; ዲበ፡ ዘይወርድ፡ መንፈስ፡ ; ዲበ፡ ኰኵሕ፡ አሐንጽ፡ ; ; ዘይወዲ፡ እብነ፡ ዲበ፡ ሞጸፍ፡ ; ንሥኡ፡ አርዑትየ፡ ዲቤክሙ፡ ; ሶጠት፡ ዲበ፡ ርእስየ፡ ; ተክዕወ፡ ዲበ፡ ምድር፡ ; ወሀብኩ፡ መንፈስየ፡ ዲቤሁ፡ ; አፍሓመ፡ እሳት፡ ታስተጋብእ፡ ዲበ፡ ርእሱ፡ ; ; ጽሑፍ፡ ዲበ፡ ( ተድባብ፡ ); እንስሳ፡ ዘሀሎ፡ ዲበ፡ ምድር፡ ; .

a)post verba tegendi et vestiendi: ክዱን፡ እብን፡ ዲቤሁ፡ ; ; ; ; de vestibus alicui superindutis: ኢየሀሉ፡ ዲቤሆሙ፡ ፀምር፡ ; ሀሎ፡ ዲቤሁ፡ ልብስ፡ ጥቁብ፡ vel de tutela, qua quis protegitur ; ; vel precari pro^laaliquo ; .

b)de onere, quod est super aliquem: ጌጋይነ፡ ወኀጢአትነ፡ ዲቤነ፡ ውእቱ፡ ; ከብደ፡ ቀትል፡ ዲበ፡ ሳኦል፡ .

c)de potestate, qua quis superat alios: ነግሠ፡ ዲበ፡ ; ሤምኮ፡ ዲበ፡ ኵሉ፡ ; ; ; ; ኣመጽኦሙ፡ ዲቤኪ፡ ወየዐግቱኪ፡ ; ; et de praestantia .

d)nonnumquam: per^lavel trans superficiem^larei, {darüber hin}: ; ; ሐመር፡ ዲበ፡ ሞገድ፡ እንተ፡ ተሐውር፡ ; ፍኖተ፡ አርዌ፡ ምድር፡ ዲበ፡ ኰኵሕ፡ ; ሰፍሐ፡ እዴሁ፡ ዲበ፡ ባሕር፡ ; et passim ad^la, in^lavertere licet: እደዊሃ፡ ትሰፍሕ፡ ዲበ፡ ዘይበቍዕ፡ ἐπὶ τὰ συμφέροντα ; ከልብ፡ ዘይገብእ፡ ዲበ፡ ቂያኡ፡ ; ; ነፍኀ፡ ዲበ፡ ገጹ፡ መንፈሰ፡ ; ዕፃ፡ በጽሐ፡ ዲበ፡ ማትያስ፡ .

e)de imminendo et suspendendo rei: ( an ) ad^la, in^la: ነበረ፡ ዲበ፡ ዐዘቅት፡ ; በከየ፡ ዲበ፡ ክሳዱ፡ ; ኢይቢታ፡ ዲበ፡ መሳቅል፡ ; ተሰቅለ፡ ዲበ፡ ዕፅ፡ ; ረፈቀ፡ ዲበ፡ እንግድኣሁ፡ ; ; ከመ፡ እስልጥ፡ መቅሠፍትየ፡ ዲቤሆሙ፡ ἐν αὐτοῖς .

a)de causa: ob^la, de^la, ዲበ፡ ሀጕለ፡ ውሉዶሙ፡ ይግዕሩ፡ ; ተፈሥሐ፡ ; ; በከየ፡ ; ሠሐቀ፡ ; ተሳለቀ፡ ; ; ተምዐ፡ , al.

b)post verba confidendi: ; .

c)adversus^la, contra^la, in^la: ; ; ; ( εἰς ); ; ; ; ; ; ; ; ; ; ያነብሩ፡ መዓቅበ፡ ዲቤኪ፡ እንተ፡ ዐውድኪ፡ ; al.

d)addendo et cumulando: super^la, insuper^la, ad^la, ይዌስክ፡ ዓዲ፡ ዲቤሁ፡ ; ; ; ; መቅሠፍት፡ ዲበ፡ መቅሠፍት፡ ወጽልእ፡ ዲበ፡ ጽልእ፡ ( በዲበ፡ ); ወዲበ፡ ዝኒ፡ ወሰከ፡ ላዕለ፡ ሥጋሁ፡ ቅሥፈተ፡ Enc. II) Componitur cum aliis praepositionibus:

3) በዲበ፡ super^la, supra^la, in^la

a)post verba commorandi: በዲበ፡ ምድር፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ቀሡት፡ በዲበ፡ መትከፍታ፡ ; በዲበ፡ ምስካቢሆሙ፡ ; በዲበ፡ አንሕስት፡ ; ; በዲበ፡ ሠናይቱ፡ ለሰብእ፡ ተአዛዚ፡ ; ዘነበበ፡ በዲበ፡ ምሥዋዕ፡ .

b)adjiciendi et cumulandi: ወሰከ፡ ; ; ; ; ደገመ፡ ; ወይሌ፡ በዲበ፡ ወይሌ፡ ወድንጋፄ፡ በዲበ፡ ድንጋፄ፡ ; n. 1105 ድቀት፡ በዲበ፡ ድቀት፡ ; ; ; ሠናይት፡ በዲበ፡ በረከት፡ .

4) እምዲበ፡

a)desuper^la ; ; ; .

b)super^la .

5) እንተ፡ ዲበ፡

a)trans^laet super^la( über – hin , über – hinüber ) ; ; ይወግሩ፡ ርእሶ፡ እንተ፡ ዲበ፡ አረፍት፡ .

b)per^la: እንተ፡ ዲበ፡ ኵሉ፡ የሐውር፡ .

ድቀት

a)clades^la, caedes^la: ; .

b)nomen morbi, παραπληξία (an apoplexia^la?) .

c)lapsus^lapeccantis: ታንሥኦ፡ እምድቀቱ፡ ከመ፡ ኢይማስን፡

d)casus^lai.e. res fortuita^la, subita^la, ( Zufall ድንቀት፡ ): እስመ፡ መተረ፡ ግብረተ፡ ድቀታት፡ እለ፡ ያርሕቃ፡ እምእግዚአብሔር፡

ዐቢይ

, fem. ዐባይ፡ , m. ዐቢያን፡ , fem. ዐቢያት፡ , ዐበይት፡

1)magnus^la, bestia ; ; ; ; እብን፡ ዐበይት፡ ; ; ጥቅም፡ ዐቢይ፡ ; mons ; ሀገር፡ ዐባይ፡ ; arbor ; ብርሃናት፡ ዐበይት፡ ; domus ; ; cubiculum ; fluvius ; mare ; በረድ፡ ዐበይት፡ ; ; ዐበይት፡ መዋቅሕት፡ ; መጥባሕት፡ ዐቢይ፡ ; ሕዝብ፡ ዐቢይ፡ ; ; ዕሴት፡ ዐቢይ፡ ; ; ; ; በዓል፡ ዐቢይ፡ ; ; ተኣምራት፡ ዐቢያን፡ ወስቡሓን፡ ; ; ዐውያት፡ ዐበይት፡ ; ግብር፡ ዐበይት፡ ; እኪት፡ ዐበይት፡ ; ኵነኔ፡ ዐበይት፡ ; ; መቅሠፍት፡ ዐቢይ፡ ; ኀጢአት፡ ዐባይ፡ F.M. 6,1; caet.; raro junctum nominibus temporis, ut: ዐቢየ፡ ሰዓተ፡ .

a)vehemens^la, ut ventus: ; ; ; ዝናም፡ ዐቢይ፡ ; ድልቅልቅ፡ ዐቢይ፡ ; ማዕበል፡ ዐቢይ፡ ; ድቀት፡ ዐቢይ፡ ; ድንጋፄ፡ ; fletus ; ira ; timor ; gaudium ; tribulatio , al.

b)altus^la, de voce በዐቢይ፡ ቃል፡ ; Dan. apocr. 1,24; ; ; በዐቢይ፡ ፀዓዕ፡ ; ; ; de somno et tranquillitate: ናዋም፡ ዐቢይ፡ ὕπνος βαθύς ; ዛሕን፡ ዐቢይ፡ .

c)gravis^la, magni momenti^la: ዐቢይ፡ ዝነገር፡ ለነ፡ ; ; ; ; ; ; አኮ፡ ዐቢይ፡ ዝንቱ፡ ሊተ፡ እመ፡ አፍቀርክዎ፡ ; ዐቢይ፡ ውእቱ፡ ሊተ፡ እስመ፡ ዮሴፍ፡ሕያው፡ ; ; ; ; .

d)magnum vel magna i.e. magna facinora^la, magnalia^la: ይገብር፡ ዐቢየ፡ በኵለሄ፡ ; ገብረ፡ ዐቢያተ፡ ; ; ; .

e)magnus^la, de verbis insolentis vel superbi: አፉሁ፡ ይነብብ፡ ዐቢያተ፡ ; ; ; ዐቢይ፡ ነገር፡

f)Adv. ዐቢየ፡

α)valde^la ; ; .

β)alta^lavel clara voce^la: ስብኩ፡ ዐቢየ፡ .

2)de personis,

a)magnus^lapotentia, dignitate, opibus al.: ንጉሥ፡ ዐቢይ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; .

α)de Deo: ; ; ; ; ; .

β)de sacerdote summo^la: ካህን፡ ዐቢይ፡ ; ; al.

γ)nobilis^la, procer^la, primoris^la, princeps^la: ትሑት፡ ምስለ፡ ዐቢይ፡ ; ; ; ; ዐቢይ፡ ወንኡስ፡ ; ; ; ; δυνάστης ; ዐበይት፡ ሰብእ፡ n. 988 ; ዐበይት፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ዐበይተ፡ ተዓይን፡ ; ዐበይተ፡ ነገድክሙ፡ ; ; ዐቢያን፡ .

b)annis i.e. natu major^lavel maximus^la: አንተ፡ ዐቢይነ፡ πρεσβύτερος (crebrius ዘየዐቢ፡ ). Huc referenda videtur phrasis ዐቢይ፡ ክርስቲያን፡ Christiani^la( adulti^lavel maturi^la, ንኡስ፡ ክርስቲያን፡ catechumenis^lavel neophytis^la) ; ;

Cross-references: ● for ዐቢይ፡ ሕማም፡ ሕማም፡ (TraCES) ● for ዓቢየ፡ ክርስቲያን፡ ክርስቲያን፡ (TraCES)

እኩይ

(etiam እኵይ፡ ) et , fem. እኪት፡ (rarius እኪይት፡ ut in Herm.; L),

A)Adj. malus^la

1)vilis^la, futilis^la, foedus^laaspectu: ; ; ; ; ; ; .

2)noxius^la, perniciosus^la, malignus^la, de morbis, vulneribus, ulceribus: ; Lev.13,4; ; እኩይ፡ ደዌ፡ ; ; ; ; bestiis rapacibus: ; ; ( ὄφις ); ; aliis rebus ; ; ተዘከር፡ ከመ፡ እኩይ፡ ዐይነ፡ ሰብእ፡ ; .

3)adversus^la, molestus^la, gravis^la, sinister^la, miser^la: ነገር፡ እኩይ፡ ; ጽልመት፡ እኪት፡ σκότος δεινόν ; ቅኔ፡ et ኵነኔ፡ እኩይ፡ σκληρός ; እኩይ፡ ሞት፡ ሞታ፡ ; እኪት፡ ኀሳር፡ ; ድቀቶሙ፡ ለሰብእ፡ ኃጥኣን፡ እኩይ፡ ; ዕለት፡ እኪት፡ ; ; ; መዋዕል፡ እኩይ፡ ; ; ; ; ; እኪተ፡ መዋዕል፡ σκληρὰ ἡμέρᾳ .

4)ethice: pravus^la, nequam^la, malignus^la, improbus^la; de personis: ብእሲ፡ እኩይ፡ πονηρός ; ; እኩያን፡ ; ; ; ; ትውልድ፡ እኪት፡ ; κακός ; ; ; ; φαῦλος ; ብእሲት፡ እኪት፡ ; ; σκληρός ; λοιμός ; ; ἀσεβής ; ; እኩያነ፡ ልማድ፡ ወግዕዝ፡ ; መንፈስ፡ እኩይ፡ ; ጋኔን፡ እኩይ፡ ; ; de Satana ; ; ; de rebus, ut: ልብ፡ እኩይ፡ ( σκληρά ) ; ; ; በእኪት፡ ዐይን፡ ( ἀναιδεῖ ) ; እኩይ፡ ፍኖትከ፡ ; , ዘእኩይ፡ ምግባሩ፡ ; ነገር፡ እኩይ፡ ; ኅሊና፡ እኩይ፡ ; ፍትወት፡ እኪት፡ ; ትምክሕት፡ እኪት፡ ; ስም፡ እኩይ፡ nomen malum^lai.e. mali^la ; ; . — እኩይ፡ በኀበ፡ vel በቅድመ፡ ; ; vel ላዕለ፡ idem est quod displicens^laalicui.

B)sive እኩይ፡ sive እኪት፡ malum^la, እኩያት፡ ;

1)ethice

a)pravum^la, malitia^la, እኩይ፡ ; ; ; ; ; ; እኪት፡ ; ; ; ; ; ኵሉ፡ እኪት፡ ትንእስ፡ እምእኪት፡ ብእሲት፡ πᾶσα κακία ; ብዙኀ፡ እኪተ፡ ትሜህር፡ አጽርዖት፡ ; ; ; ; .

b)malum quod quis facit, loquitur, sentit: ገብሩ፡ እኩየ፡ በቅድሜየ፡ ; ; ; ; ; ይነቡ፡ ኵሎ፡ እኩየ፡ ; ; ትኄልዩ፡ እኩየ፡ ; ይፈድዩኒ፡ እኩየ፡ ; n. 789 ገቢረ፡ እኪት፡ ; ገበርተ፡ እኪት፡ ; ; ኢትግበራ፡ ለእኪት፡ ወኢይርከብከ፡ እኩይ፡ ; እስመ፡ ፪ እኩያተ፡ ገብሩ፡ ሕዝብየ፡ .

2)malum quod cui accidit: res adversae^la, calamitas^la, miseria^la, infortunium^la, እኩይ፡ ዐቢይ፡ ; ; ; ; እኪት፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ለእኪትክሙ፡ ( ut male sit vobis^la) ; ; በመዋዕለ፡ እኩያት፡ .

Cross-references: Adv. እኩየ፡ male^la ; በእኩይ፡ male^la, ut: እስከ፡ ይጠወይ፡ ሥጋሁ፡ በእኩይ፡ ; dolose^la ; ተናገሩ፡ ምስሌሆሙ፡ በእኩይ፡ — Voc. Ae.: እኩይ፡ ሕሡም፡ ብ፡ ቢስ።

ድቁስ

dormitans^la, semisomnis^la, somnolentus^la: ዘይነግሮ፡ ለድቁስ፡ νυστάζοντι ; ኢድቁስ፡ ወኢንዉም፡ ;

ድቁቅ

1)contusus^la, contritus^la, comminutus^la: ዕጣን፡ ዘድቁቅ፡ ; ; ; ድቁቅ፡ አግዕልት፡ .

2)minutus^la, tenuis^la, ; ; እነድቅ፡ በድቁቅ፡ ወአሐንጽ፡ በሕጹጽ፤ እጠበልል፡ በረቂቅ፡ ወኣነሥእ፡ በድኩም፡ (de Deo) ; de voce tenui^lavel exili^la: ድቁቅ፡ ቃሉ፡ Sx. (at in Sx. Enc. ደቂቅ፡ ).

ግብሱስ ደቂቅ ደቂቅ

1)gypsatus^la, calce obductus^la, κεκονιαμένος ; .

2)in gypsum^lavel calcem versus^lai.e. gypsum^la, calx^la: ከመ፡ ግብሱስ፡ (v. ግብስስት፡ ) ድቁቅ፡ ὡς κονίαν λεπτήν . – ad. Evang.: ግብሱስ፡ (v. ግብስሶ፡ ) ዘ፡ ፍርስ፡ ልቅልቅሂ፡ ይ፡

I)Adj., fem. ደቃቅ፡ , fem. ደቂቃት፡ et ደቃቃት፡ , ደቃውቅ፡ (quamquam raro, Lud. e Libr. Myst., አርዌ፡ col. 743)

1)comminutus^la, contusus^la, contritus^la, ; ገብሰስ፡ ደቂቅ፡ ; ; ትገብር፡ ደቃቀ፡ λεπτὰ ποιήσῃς ; ጼው፡ ደቃቅ፡ Sx. Enc.

2)minutus^la, parvus^la, pusillus^la, tenuis^la: ክነፍ፡ ደቃቅ፡ ወቀጠንት፡ ; አስናኒሁ፡ ደቃቅ፡ ወበሊኃት፡ ከመ፡ አስናነ፡ ከልብ፡ ; ይሣርር፡ ዲበ፡ ማይ፡ ወየሐንጽ፡ በደቃቅ፡ (de Deo) Lit. Joh. ( ድቁቅ፡ ); እንስሳ፡ ዐበይት፡ ምስለ፡ ደቃቅ፡ ; አብተር፡ ደቃቅ፡ ῥαβδία μικρά ; እለ፡ ደቃቅ፡ ንቅዐቶሙ፡ σχισμὰς μικρὰς ἔχοντες , ; እለ፡ ይፌጽሙ፡ ታሕጻጺተ፡ ደቂቃት፡ ኀጣውእ፡ ; አራዊት፡ ደቃቅ፡ insecta^la Enc.; አራዊት፡ ደቂቅ፡ ዘይሠርር፡ ; አሕባለ፡ ሥርው፡ ደቃቃት፡ ; ደቂቅ፡ ቃሉ፡ ( ድቁቅ፡ ) Enc.

II)Adj. et plerumque : parvus aetate^la, parvulus^la, adolescens^la, fem. ደቂቅት፡ sed nonnisi rarissime usurpatum, ut: ደቂቅት፡ ድንግልት፡ ; est nomen et ; autem raro formatur, ut: ደቃውቅ፡ f. 113,2, et ደቃውቃት፡ ( infra d).

1):

a)puer^la ; ; ወልድየ፡ ዓዲሁ፡ ደቂቅ፡ ውእቱ፡ .

b)filius^la .

a)parvuli^la, pueri^lacum puellis^la, adolescentes^la: νήπιοι ; ደቂቅ፡ ድኩማን፡ τὰ παιδία ἁπαλώτερα ; ; ; ፯ ደቂቅ፡ septem pueri (dormientes) ; ; Enc.; ፫ ደቂቅ፡ ( ) ; Cod. Mus. Brit. XXIX,24.

b)liberi: ከላእነ፡ ደቂቀነ፡ μικροὺς ἡμῶν ; ደቂቅየኒ፡ τὰ νήπιά μου ; παιδία , n. 1100 τέκνα ; ; ; ; ; ; ; ; ; ደቂቅ፡ ተባዕት፡ .

c)plerumque: filii^la( filiabus), : ; ደቂቀ፡ አሮን፡ et ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; , al. creberrime.

α) ደቂቀ፡ ደቂቅ፡ vel ውሉድ፡ nepotes^la ; ; ; : ; .

β)posteri^la, progenies^la: ደቂቀ፡ እስራኤል፡ ( ad et Oct. P. ); ; ; ደቂቀ፡ እጓለ፡ እመሕያው፡ ; ; አዳም፡ ወደቂቁ፡ Org.

γ)alumni^la, discipuli^la, asseclae^la, sodales^la: ደቂቀ፡ ነቢያት፡ ; ; ; ደቂቅየ፡ ; ; ; ደቂቀ፡ ጥበብ፡ ; ደቂቀ፡ ጋኔን፡ ; ደቂቁ፡ ለአቡነ፡ ተክለ፡ ሃይማኖት፡ ዘደብረ፡ ሊባኖስ፡ Matth. in ; Enc.; ደቂቁ፡ ለመርዓዊ፡ ; .

δ)participes^larei, praediti^lare ; .

ε)cives^la, incolae^la: ; ; f. 113,2; ደቂቀ፡ ሕዝብከ፡ populares^latui ; ደቂቅ፡ (sine dubio pro ደቂቀ፡ ሰማይ፡ ).

d)minores^la: ፲ወ፪ ደቂቀ፡ ነቢያት፡ XII prophetae minores, ; ; ደቃውቃት፡ ( ዐቢይ፡ ክርስቲያን፡ ) neophyti^la

e)famuli^la, servi^la(aliâs ደቅ፡ ): διάκονοι ; παιδάρια ; al.

f)pulli^laanimalium ; ; columbae

I)Adj., fem. ደቃቅ፡ , fem. ደቂቃት፡ et ደቃቃት፡ , ደቃውቅ፡ (quamquam raro, Lud. e Libr. Myst., አርዌ፡ col. 743)

1)comminutus^la, contusus^la, contritus^la, ; ገብሰስ፡ ደቂቅ፡ ; ; ትገብር፡ ደቃቀ፡ λεπτὰ ποιήσῃς ; ጼው፡ ደቃቅ፡ Sx. Enc.

1):

a)puer^la ; ; ወልድየ፡ ዓዲሁ፡ ደቂቅ፡ ውእቱ፡ .

b)filius^la .

c)plerumque: filii^la( filiabus), : ; ደቂቀ፡ አሮን፡ et ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; , al. creberrime.

α) ደቂቀ፡ ደቂቅ፡ vel ውሉድ፡ nepotes^la ; ; ; : ; .

β)posteri^la, progenies^la: ደቂቀ፡ እስራኤል፡ ( ad et Oct. P. ); ; ; ደቂቀ፡ እጓለ፡ እመሕያው፡ ; ; አዳም፡ ወደቂቁ፡ Org.

δ)participes^larei, praediti^lare ; .

ε)cives^la, incolae^la: ; ; f. 113,2; ደቂቀ፡ ሕዝብከ፡ populares^latui ; ደቂቅ፡ (sine dubio pro ደቂቀ፡ ሰማይ፡ ).

d)minores^la: ፲ወ፪ ደቂቀ፡ ነቢያት፡ XII prophetae minores, ; ; ደቃውቃት፡ ( ዐቢይ፡ ክርስቲያን፡ ) neophyti^la

e)famuli^la, servi^la(aliâs ደቅ፡ ): διάκονοι ; παιδάρια ; al.

f)pulli^laanimalium ; ; columbae

ድቁቅ

1)contusus^la, contritus^la, comminutus^la: ዕጣን፡ ዘድቁቅ፡ ; ; ; ድቁቅ፡ አግዕልት፡ .

ድቁቅ

1)contusus^la, contritus^la, comminutus^la: ዕጣን፡ ዘድቁቅ፡ ; ; ; ድቁቅ፡ አግዕልት፡ .

ገልዕ

( m. ), አግልዕት፡ (etiam አግዕልት፡ literis transpositis) et ገልዓት፡ [ جَلَعَ exuit^la, radices sub ገለወ፡ laudatas; amh. ገል፡ ]

1)cortex, crusta, testa^la, ut ovi, limacis, al. (Lud.): Macario sacerdoti stupri insimulato አሰሩ፡ ውስተ፡ ክሳዱ፡ ሐብለ፡ ወዲቤሁ፡ ሰቀሉ፡ ገልዓተ፡ ዘአጽለምዎሙ፡ በፍሕም፡ ወኮኑ፡ ይስሕብዎ፡ ለፌ፡ ወለፌ፡ ከመ፡ አብድ፡ ; አግልዕት፡ ;

2)testa^lai.e. vas figlinum^lavel pars ejus: ὄστρακον ; ብሩር፡ ዘይትወሀብ፡ ምስለ፡ ሕብል፡ ከመ፡ ገልዕ፡ ውእቱ፡ ; ; የብሰ፡ ሥጋሁ፡ ከመ፡ ገልዕ፡ ; ትጽሕፍ፡ ኅሊናሃ፡ ውስተ፡ ገልዕ፡ ድቁቅ፡ አግዕልት፡ vel ገልዕ፡ ; ከመ፡ ዘያስተጣብቅ፡ አግልዕተ፡ .

3)tabulae ligneae^la, quibus libri muniuntur, Lud. Greg.

ድቍንድቍ

securis^la, bipennis^la, πέλεκυς . [Etymon, si quidem a ደቀቀ፡ petendum est, instrumentum tundendo^lamagis vel minuendo^laquam dolando^laidoneum indicat]. — Voc^la. Ae^la.: ድቍንድቅ፡ ድንቍንቍ፡ ድቁድቍ፡ ዘ፡ ደንገፅር፡ ደንገጸር፡

ድቃስ

dormitatio^la, somnus^lavel sopor levis^la, somnolentia^la, ; ; ; ; ; ; ኢጥዕየ፡ ድቃስ፡ Rel. Bar.

ድቃት

dəqqāt powder^en, ‘polvere^it‘ አፍልሐ፡ ወርቅ፡ ወወደየ፡ ውስቴቱ፡ ድቃተ፡ ውእቱ፡ እብን ‘Fece luquefare l’oro e vi aggiunse la polvere di quella pietra.^it’ 88, 90 (tr., ed.)

ድንቅው

surdaster^la, tardus ingenio^la: ድንቅዋነ፡ እዝን፡ et ዕንቡዛነ፡ ልብ፡ ; ድንቅወ፡ (scriptum est ድቅወ፡ ) ኅሊና፡ M.M. f. 35; ኦድንቅው፡ compellatur haereticus, cui persuaderi non potest, M.M. f. 14; ድንቅወ፡ difficulter^lade audiendo: በእዘኒሆሙ፡ ድንቅወ፡ ሰምዑ፡ βαρέως ἤκουσαν ; . — Voc^la. Ae^la.: ድንቅው፡ ጽሙም፡ ጽሉል፡ ብ፡ ደንቆሮ፡

ድቍንድቍ

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose