Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

II,1centum efficere^la, centum numero reddere^la, Lud. sine ʾamʾata

Grébaut
አምአተ፡ ʾamʾata II,2 ያሜእት፡ , ያመእት፡ «faire cent^fr, centupler^fr» ― መቶ፡ አደረገ፡ Ms. BNFabb217, fol. 42r.
100

ወቦ፡ ዘወድቀ፡ ውስተ፡ ምድር፡ ሠናይ፡ ወፈርየ፡ ወአምአተ ‘And some fell on good soil and produced a crop – a hundred^en’ 136 (ed.)

Leslau
አምአተ ʾamʾata , () አምዐተ ʾamʿata give a hundred^en, make a hundred^en 324b

አስተናጽሐ

IV,3

1)interpurgare^la, expurgare^la, depurgare^la, repurgare^la, et rei purgandae et rei removendae

a)sensu physico vel levitico:

α)agrum vel vineam: ለዐጸደ፡ ወይን፡ ኢይከርይዋ፡ ወኢይገምድዋ፡ ወኢያስተናጽሕዋ፡ ዳእሙ፡ ይበቍል፡ ውስቴታ፡ ሦክ፡ ; n. 700eruncando^laherbam malam: ከመ፡ ብእሲ፡ ጠቢብ፡ ዘያስተናጽሕ፡ ሦክ፡ እምገራህቱ፡

β)interputando^lavites .

γ)lustrando^lalocum immundum

δ)detergendo^lasordes: Christus ኀፀቦሙ፡ ለአርዳኢሁ፡ ወመዝመዘ፡ እገሪሆሙ፡ በለንጽ፡ ወአስተናጽሐ፡ ርስሐተ፡ ሰኳንዊሆሙ፡ በእደዊሁ፡ .

ε)Infin. pure^lai.e. exacte^lavel nihilo relicto^lafacere aliquid: ከመ፡ ታስተናጽሕ፡ ቀሢመ፡ ; in

b)sensu ethico: ያሜክርዎ፡ ወያስተናጽሕዎ፡ እምአበሳሁ፡

2)purum declarare^laaliquid,

3)dilucidare^la, declarare^la, explanare^laalicui aliquid, .

አመከረ

II,2explorare^la, examinare^la, probare^la, experimento probare^la, tentare^la(in bonam et malam partem) δοκιμάζειν , πειράζειν ,

a)rei: እዝን፡ ነገረ፡ ያሜክር፡ ; ; በእሳት፡ ያሜክርዎ፡ ለወርቅ፡ ; ; ; ሶበ፡ አመከርኩ፡ ፍኖቶሙ፡ ; ; ; ; ; ; አሕጻሁ፡ ዲቤየ፡ አመከረ፡ .

b): መጽአት፡ ከመ፡ ታመክሮ፡ በ፡ ; ናሜክሮ፡ እመ፡ ይትዔገሥ፡ መንፈሱ፡ ; ; ታሜክሮ፡ በተግሣጽ፡ ; በብዝኀ፡ ነገር፡ ያሜክረከ፡ ; እምነ፡ ግዕዙ፡ ያሜክርዎ፡ ለሰብእ፡ ; አመክሮሙ፡ ለአግብርቲከ፡ ዐሡረ፡ መዋዕለ፡ ; ; አመኪሮ፡ ሰብእ፡ ርእሶ፡ ይብላዕ፡ ; ; ; . In specie dicitur de Deo, qui hominum animos examinat, explorat ; eosque probat vel tentat: ; ; ; ; ; ; ; de Satana, qui homines tentat ; ; Sx. Enc.; al.; de hominibus, qui (dubitantes) Deum tentant: ; ; ; ; .

ʾamakkara

Grébaut
አመከረ፡ ʾamakkara II,2 ያሜክር፡ , ያመክር፡ «faire donner la question^fr, éprouver par des supplices^fr» ― መከራ፡ አሰጠ፡ , አስፈተነ፡ , አስጠበሰ፡ Ms. BNFabb217, fol. 43r.
102

Leslau
አመከረ ʾamakkara causative of { መከረ makkara }; also test^en, try^en, tempt^en, examine^en, prove^en, explore^en 341a

አምከነ

II,1orbum facere^la, liberis privare^la: አምከነተኪ፡ መጥባሕት፡ ; . ʾamkana , ʾamakkana

Grébaut
አመከነ፡ ʾamakkana II,2 ያሜክን፡ , ያመክን፡ «rendre stérile^fr» ― አመከነ፡ Ms. BNFabb217, fol. 43r.
103

Leslau
አምከነ ʾamkana , ( 103) አመከነ፡ ʾamakkana causative of መከነ makana ; also deprive of children^en 339b

አመገበ

II,2(passim in libris mss. አምገበ፡ II,1ut Sx.; Imperf. ያመግብ፡ ) praeficere rebus gerendis^laaliquem, curam mandare^laalicui; administratorem^la, curatorem^la, procuratorem constituere^laaliquem; : መጋቢ፡ ዘአመገብዎ፡ F.M. 5,14; et ላዕለ፡ rei vel : ኢታመግብ፡ ነኪረ፡ ላዕለ፡ ቤትከ፡ ; ; ዘአመገብዎ፡ ላዕሌሆሙ፡ quem curatorem eorum^la(pupillorum) constituerunt^laF.N. 24,3, vel ዲበ፡ , ut: እግዚአብሔር፡ አመገበከ፡ ዲቤሆሙ፡ ትቅትል፡ ወታሕይው፡ ; vel ለ፡ ut ; vel በ፡ rei, ut: ለእመ፡ አመገቦ፡ ለብእሲ፡ በሠይጥ፡ F.N. 30, et በ፡ muneris ; (personae et muneris): ኣሜግቦ፡ ምግበከ፡ . – (In Catal. Codd. በእንተ፡ አመግቦ፡ de mandato^la(non: de feudo^la) vertendum est). ʾamaggaba

Grébaut
አመገበ፡ ʾamaggaba II,2 ያሜግብ፡ , ያመግብ፡ «préposer^fr, créer administrateur^fr» ― ሾመ፡ Ms. BNFabb217, fol. 47r.
114

Leslau
አመገበ ʾamaggaba appoint a guardian^en, appoint an administrator or an overseer^en, place in charge of^en 331b

አምጐጸ

II,1: ሊቃናተ፡ ኢታመጕጽ፡ πρεσβυτέρῳ μὴ ἐπιπλήξῃς et ዘያመጕጽ፡ ሊቃናተ፡ Notio ex his locis haud satis certe definiri potest ob ambiguitatem vocis ἐπιπλήσσειν , quae

1)incutere^la

2)increpare^la, objurgare^lasignificat. Collatis arab. verbis مَقَطَ percussit fuste; humi prostravit; iratus fuit^laalicui; وَقَذَ , وَقَطَ et وَقَظَ vehementer percussit, prostravit humi^la, وَقَذَ IV male affectum reliquit^laaliquem, verbo Aethiopico significatio vim inferre, insultare^laattribuenda fuerit. Ludolfus ait: „ objurgavit et quidem acriter^la.“ – : ታመጕጽ፡ ዘ፡ ታስተቈጥዕ፡ ; aliud^la: ታስተቃልል፡ ወቦእለሂ፡ ታስትት፡ ; aliud^la: ታጻላ።

ʾamgʷaṣa , አመጐጸ፡ ʾamagʷaṣa , ʾamaggʷaṣa , አመጐፀ፡ ʾamgaʷaḍa

Grébaut
አመጐጸ፡ ʾamaggʷaṣa II,2 ያሜጕጽ፡ , ያመጕጽ፡ «exciter à l’indignation^fr» ― አስቈጣ፡ Ms. BNFabb217, fol. 47r.
115

Leslau
አምጐጸ፡ ʾamgʷaṣa , (, ) አመጐጸ፡ ʾamagʷaṣa , አመጐፀ፡ ʾamgaʷaḍa same as መጐጸ magʷaṣa ; also causative 333a

አመጠነ

ʾamaṭṭana

Grébaut
አመጠነ፡ ʾamaṭṭana II,2 ያሜጥን፡ , ያመጥን፡ «faire proportionner^fr» ― አስለካ፡ Ms. BNFabb217, fol. 47v.
116

Leslau
አመጠነ ʾamaṭṭana ( 116) causative {of መጠነ maṭṭana } 372b

አመጸረ

ʾamaṣṣara

Grébaut
አመጸረ፡ ʾamaṣṣara II,2 ያሜጽር፡ , ያመጽር፡ «démanger^fr, faire gratter^fr, faire égratigner^en» ― አሳከከ፡ , አሟጨረ፡ Ms. BNFabb217, fol. 48r.
117

Leslau
አመጸረ ʾamaṣṣara ( 117) cause to scratch^en 370b

አምሀወ

II,1liquefacere^la, ceram, resinam, ʾamhawa

Grébaut
አምሀወ፡ ʾamhawa II,1 ያምሁ፡ «fondre^fr, liquéfier^fr» ― አቀለጠ፡ Ms. BNFabb217, fol. 32v.
73

Leslau
አምሀወ ʾamhawa melt^en (tr), liquefy^en, dissolve^en, make dwindle^en 334b

አምልኀ አምልኀ አምልኀ

ʾamlǝḫa

Grébaut
አምልኀ፡ ʾamlǝḫa II,1 ያመልኅ፡ , ያምልኅ፡ «faire dégainer^fr etc.» ― አስመዘዘ፡ Ms. BNFabb217, fol. 33r.
75

ʾamlǝḫa

Grébaut
አምልኀ፡ ʾamlǝḫa II,1 ያመልኅ፡ , ያምልኅ፡ «faire dégainer^fr etc.» ― አስመዘዘ፡ Ms. BNFabb217, fol. 33r.
75

ʾamlǝḫa

Grébaut
አምልኀ፡ ʾamlǝḫa II,1 ያመልኅ፡ , ያምልኅ፡ «faire dégainer^fr etc.» ― አስመዘዘ፡ Ms. BNFabb217, fol. 33r.
75

አምለከ

II,1Deum^lavel deos colere^la, pro Deo^lavel diis habere^la, divinis honoribus afficere^la, Dei vel deorum; σέβεσθαι ; ; ; ; λατρεύειν ከመ፡ ታምልኩ፡ ዕፀ፡ ወእብነ፡ ; ; ; ; ; እለ፡ ያመልኩ፡ ጣዖተ፡ εἰδωλολάτραι ; ; προσκυνεῖν (alias ሰገደ፡ ); ለ፡ ut: እለ፡ ያመልኩ፡ ለኢአሱስ፡ – HincInfin. አምልኮ፡ vel አምልኮት፡ εὐσέβεια religio^la, pietas^laerga Deum vel numen divinum: ; ; ; አምልኮትነ፡ ἡ εὐσέβεια ἡμῶν Cyr. ad ; vel ሥነ፡ አምልኮትክን፡ ἡ ὑμετέρα εὐσέβεια Cyr. ad ; vel ሠናይ፡ አምልኮ፡ εὐσέβεια ; አምልኮ፡ ጣዖት፡ idololatria^laSyn.; Enc. ʾamlaka

Grébaut
አምለከ፡ ʾamlaka II,1 ያመልክ፡ , ያምልክ፡ «adorer comme Dieu^fr» ― አመለከ፡ Ms. BNFabb217, fol. 33v.
76

Leslau
አምለከ ʾamlaka worship God^en, worship a deity^en, worship idols^en (denominative) 344a

አምሐወ

ʾamḥawa

Grébaut
አምሐወ፡ ʾamḥawa II,1 ያምሑ፡ «faire déraciner^fr» ― አስነቀለ፡ Ms. BNFabb217, fol. 35r.
79

Leslau
አምሐወ ʾamḥawa ( 79 ) causative {of መሐወ maḥawa } 337b

አምሐለ

II,1jurare facere vel jubere i.e.

1)jurejurando obstringere^la, ad jusjurandum adigere^la, jusjurandum exigere^laab aliquo vel deferre^laalicui, jurantis (de reliqua constructione I,1): ; ; ; ; አምሐሎ፡ በደመ፡ አቤል፡ ከመ፡ seq. ; ; በእንተ፡ rei ( de^la): አምሐሎሙ፡ በእንተ፡ አዕጽምቲሁ፡ ; ; አምሐሎሙ፡ ( ከመ፡ ) ይግበሩ፡ ; ይከውን፡ ጌጋዩ፡ ላዕለ፡ ዘአምሐሎ፡ culpa^la( jurisjurandi^la) in eo est, qui jusjurandum defert^laF.N. 43,5.

2)adjurare^la, obsecrare^la, obtestari^la, ; ; ; ; ; .

ʿamḥala

Grébaut
አምሐለ፡ ʿamḥala II,1 ያምሕል፡ «faire prêter serment^fr, conjurer^fr» ― አማለ፡ Ms. BNFabb217, fol. 34r.
78

Leslau
አምሐለ፡ ʿamḥala adjure^en, compel to swear^en 335b

አምሐረ

II,1misericordiam commovere^laalicui, miseratione permovere^laaliquem., : አምሐርዎ፡ ; ያምሕሩኒ፡ እሉ፡ አሕዛብ፡ ; ; . – : ad Evang.: አምሐርዎ፡ ዘ፡ አስኀዘንዎ። ʾamḥara

Grébaut
አምሐረ፡ ʾamḥara II,1 ያምሕር፡ «apitoyer^fr, inspirer pitié^fr, faire obtenir miséricorde^fr, faire pardonner^fr, obtenir pardon à un autre^fr, faire donner lʾaumône^fr» ― አሳዘነ፡ , አስማረ፡ , አስመጸወተ፡ Ms. BNFabb217, fol. 34v.
78

Leslau
አምሐረ ʾamḥara causative {of መሐረ maḥara } 336b

አማረ አማረ አማረ

ʾamāra , አምሐረ፡ ʾamḥara be beautiful^en ወገነታተሂ፡ ዘዘ፡ ዚአሁ፡ ፍረያት፡ ያምሕር፡ ለዘ፡ ርእዩ፡ ወያጽህቅ፡ ለዘ፡ ይበልዖ፡ ‘E anche i giardini con ogni genere di frutti erano belli per chi le vedeva e stimolavano chi li mangiava^it’ (ʻIl verbo ያምሕር per esprimere belezza in gəʼəz non esiste. ያምሕር da {} መሐረ o ምሕረ significa «misericordiam commovere, miseratione permovere» 157 . In realtà, ያምሕር è un «gəʼmarico» che deriva dall’amarico አማረ (scrito anche ዐማረ ), «essere bello, piacevole», 1122-23 .’ 55 (135) n. 58 ) ʾamāra , አምሐረ፡ ʾamḥara be beautiful^en ወገነታተሂ፡ ዘዘ፡ ዚአሁ፡ ፍረያት፡ ያምሕር፡ ለዘ፡ ርእዩ፡ ወያጽህቅ፡ ለዘ፡ ይበልዖ፡ ‘E anche i giardini con ogni genere di frutti erano belli per chi le vedeva e stimolavano chi li mangiava^it’ (ʻIl verbo ያምሕር per esprimere belezza in gəʼəz non esiste. ያምሕር da {} መሐረ o ምሕረ significa «misericordiam commovere, miseratione permovere» 157 . In realtà, ያምሕር è un «gəʼmarico» che deriva dall’amarico አማረ (scrito anche ዐማረ ), «essere bello, piacevole», 1122-23 .’ 55 (135) n. 58 ) ʾamāra , አምሐረ፡ ʾamḥara be beautiful^en ወገነታተሂ፡ ዘዘ፡ ዚአሁ፡ ፍረያት፡ ያምሕር፡ ለዘ፡ ርእዩ፡ ወያጽህቅ፡ ለዘ፡ ይበልዖ፡ ‘E anche i giardini con ogni genere di frutti erano belli per chi le vedeva e stimolavano chi li mangiava^it’ (ʻIl verbo ያምሕር per esprimere belezza in gəʼəz non esiste. ያምሕር da {} መሐረ o ምሕረ significa «misericordiam commovere, miseratione permovere» 157 . In realtà, ያምሕር è un «gəʼmarico» che deriva dall’amarico አማረ (scrito anche ዐማረ ), «essere bello, piacevole», 1122-23 .’ 55 (135) n. 58 )

አምሐረ

Leslau
አምሐረ ʾamḥara causative {of መሐረ maḥara } 336b

አምሀከ

ʾamhaka , ʾamḥaka

Grébaut
አምሐከ፡ ʾamḥaka II,1 ያምሕክ፡ «rendre clément^fr, render humain^fr, rendre doux^fr» ― አራራ፡ Ms. BNFabb217, fol. 34v.
79

Leslau
አምሀከ፡ ʾamhaka ( 79 ) causative {of መሀከ mahaka } 333b

አምኀፀ

II,1dolores parturientis sentire^laet pati^la: ጊዜ፡ ታምኅፅ፡ ትኬልሕ፡ Lud. e Mss. Colb. ʾamḫaḍa , አምሐፀ፡ ʾamḥaḍa

Grébaut
አምሐፀ፡ ʾamḥaḍa II,1 ያምሕፅ፡ «causer des douleurs d’accouchement, de coliques^fr; faire couper^fr» ― አስቈረጠው፡ Ms. BNFabb217, fol. 35r.
80

Leslau
አምኀፀ ʾamḫaḍa , () አምሐፀ ʾamḥaḍa suffer labor pains^en, () cause to suffer labor pains^en 338a

አምርሐ

II,1ut videtur monstrandam curare viam^la: አንተ፡ ( እግዚአብሔር፡ ) አምራሕከ፡ ጽድቀ፡ ወኀጢአተ፡ ወፈለጥከ፡ ብርሃነ፡ ወኀጢአተ፤ እኩየ፡ ወሠናየ፡ (si quidem lectio sana est). ʾamrǝḥa

Grébaut
አምርሐ፡ ʾamrǝḥa II,1 ያመርሕ፡ , ያምርሕ፡ «faire guider^fr» ― አስመራ፡ Ms. BNFabb217, fol. 36r.
82

Leslau
አምርሐ ʾamrǝḥa causative {of መርሐ marḥa } 358b

አምረረ

II,1

1)amarum reddere^la ;

2)amare^lavel acerbe agere^la: አምርር፡ በኪዮቶ፡ πίκρανον κλαυθμόν acerbe defleas eum^la ; ጸርኀ፡ በዐቢይ፡ ቃል፡ ወአምረረ፡ ጥቀ፡ .

3)dolore exacerbare^lai.e. moerore afficere^laet ira exacerbare^lai.e. irritare^laaliquem: አምረራ፡ ለነፍስየ፡ ; ; ከመ፡ ያምርሩኒ፡ በምግባረ፡ እደዊሆሙ፡ ; ; ; ; ; .

4)acerbe i.e. iracunde vel moeste agere, exacerbari^la, exasperari^lavel moerere^la: አምረሩ፡ (v. ተምዑ፡ ) ላዕለ፡ ኤርምያስ፡ ; (in plur. codd.); fortasse .

ʾamarara

Grébaut
አምረረ፡ ʾamarara II,1 ያመርር፡ , ያምርር፡ «rendre amer^fr, irriter^fr» ― አስመረረ፡ Ms. BNFabb217, fol. 36r.
83

Leslau
አምረረ ʾamarara embiter^en, grieve^en, provoke^en, affect deeply^en, exasperate^en, become embittered^en, () deprive^en, hold in low esteem^en 360a

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose