Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

et ዐቅራብ፡ Substantivumsubst., m. , pluralisPl. ዐቃርብት፡ [ עַקְרָב ܥܰܩܪܒܳܐ عَقْرَبٌ ] scorpiola
a)animal: ዘይጸብጥ፡ ዐቅረበ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,7 ; ዐቅራብ፡ ሶበ፡ ይነድፍ፡ ሰብአ፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,5 ; ዘነበ፡ ዐቅራብ፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,10 ; Lucae evangelium.Luc. 11,12 ; Mashafa Falasfa.Fal. f. 17 ( videasvid. sub ነደፈ፡ ); ዐቃርብት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 39,30 ; Hezekielis prophetia.Hez. 2,6 ; Deuteronomium.Deut. 8,15 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,3 ; Lucae evangelium.Luc. 10,19 ; Zephania prophetia.Zeph. 2,14 (ubi LXX habent χαμαιλεόντες καὶ ἐχῖνοι ).
b)flagelli genus globulis plumbeis cum aculeis incurvis munitum: Regum liber biblicum III.3 Reg. 12,11 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 12,14 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 10,11 .
c)signum zodiaci: ዐቅረብ፡ et እልዐቅረብ፡ , Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. ; not able to find explanation in abbreviation listCod. Mus. Brit. LXXXII, 4 . Voc. Ae.: ዐቅራብ፡ ዘ፡ ጊንጥ።
Substantivumsubst., vox architectonica, an fornixla, concameratiola(coll. אֲגֻדָּה إِجَادٌ )? ዐቅዶን፡ sc. ecclesiarum, Gadela Lalibela.Gad. Lal.
Substantivumsubst., vox architectonica, an fornixla, concameratiola(coll. אֲגֻדָּה إِجَادٌ )? ዐቅዶን፡ sc. ecclesiarum, Gadela Lalibela.Gad. Lal.
I,1[vicina sunt عَجَرَ et multae radices Arab. Syr. et Hebr., ab עק incipientes, quas enumeratas videas in Ges. thes. p. 1062 sub עָקַשׁ ] SubjunctivusSubj. ይዕቈር፡ , involverela, constringerela, colligarela: መኑ፡ የዐቊር፡ እሳተ፡ ውስተ፡ ሕፅኑ፡ ἀποδήσει Proverbiorum liber biblicus.Prov. 6,27 ; Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 5 Enc.; Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 12 Enc.; ወአሰርዎ፡ ዐቊሮሙ፡ ኵሎ፡ ወርቀ፡ ἔσφιξαν Regum liber biblicum IV.4 Reg. 12,10 ; የዐቊሮ፡ ለማይ፡ ዲበ፡ ደመና፡ δεσμεύων liber Jobi.Job 26,8 ; መኑ፡ ዐቈረ፡ ማያተ፡ በልብሱ፡ συνέστρεψε Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,27 ; ለዛቲ፡ ገነት፡ (horto comparatur collectio sententiarum) ትጸውራ፡ በእንግዳእከ፡ ወበልብከ፡ ተዐቊራ፡ Fal. (in proleg.); ሕንባባተ፡ ሮማን፡ በልብሱ፡ ዐቊሮ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 13 Enc.; Deus ይኤዝዝ፡ ደመናተ፡ ከመ፡ ይዕቈሩ፡ ወይጾሩ፡ ወይሰዱ፡ (sc. ማየ፡ ) ኀበ፡ ዘፈቀዱ፡ ያውርዱ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 171 ; የዐቊር፡ ማየ፡ (sc. seminis) በማሕፀን፡ Lit. Orth.; passim retinerela, cohiberela: ወሚመ፡ ደመናት፡ ይክሉኑ፡ ዐቊረ፡ ዝናም፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 4 ; ደመናት፡ ይዕቈሩ፡ ማያተ፡ Lit.
Substantivumsubst., pluralisPl.pluralisPl. መንፌያታት፡ , cribrumla, columla: ይጸውር፡ ማየ፡ በመንፌ፡ (miraculum Sancti cujusdam) not able to find explanation in abbreviation listGad. T.H. ; ዐቈሩ፡ ማየ፡ በመንፌ፡ ወኢተክዕወ፡ ማይ፡ not able to find explanation in abbreviation listM.M. f. 48 ; Gadela Za Michael.Gad. Za Mich. ; monachorum pars conficit መንፌያታተ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 189. Vocla. Aela.: መንፌ፡ ብ፡ ወንፊት፡
radixrad.incertae potestatis, quamquam e significationibus vocis ማዕበል፡ radici vim laborandilaet fabricandilainfuisse nescio an conjiciendum fuerit. inusitatusinus., componendum cum יָבַל ( وَبَلَ بَلَّ بَالَ ) fluerela, fluctuarela, undarela. inusitatusinus., componendum cum יָבַל ( وَبَلَ بَلَّ بَالَ ) fluerela, fluctuarela, undarela. ʿabala
Leslau
ዐበለ ʿabala (*) flowen 54a
ʿabala
Leslau
ዐበለ ʿabala (*) flowen 54a
pro ማዕበል፡ instrumentum ferreumlavideasvid. sub ዐበለ፡ fructusla, undaelavideasvid. sub ዐበለ፡ instrumentum ferreumlavideasvid. sub ዐበለ፡ mabʿal , መብዕል፡ mabʿǝl , pluralisPl. መባዕልት፡ mabāʿǝlt , መባዕላት፡ mabāʿǝlāt
Grébaut
መብዐል፡ mabʿal , መባዕልት፡ mabāʿǝlt «intrument quelconquefr» ― መስርያ፡ Ms. BNFabb217, fol. 39v.
94
Leslau
መብዐል mabʿal , መብዕል mabʿǝl (pluralisPl. መባዕልት፡ mabāʿǝlt , መባዕላት፡ mabāʿǝlāt ) ironen, toolen, axeen 84a
Cross-references: videasvid. also ማዕበል፡
Substantivumsubst.( m. ) scabieilavel lepraelaspecies, ψώρα Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,16 ; ዐበቅ፡ እኩይ፡ ( ἕλκος ?) Deuteronomium.Deut. 28,27 ; ደዌ፡ ሲሕ፡ ወዐበቅ፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 14 ; ኢዮብ፡ አመ፡ አኀዞ፡ ዐበቅ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 1 ; Deus ፈታኔ፡ ኢዮብ፡ በደዌ፡ ወበዐበቅ፡ Tabîba Tabîbân, carmen Aeth. 102 stropharum.Tab. Tab. 23, [ خَوَقٌ scabiesla?laan (sicut ቦክ፡ in quibusdam codicibus liber Jobi.Job 4,5 ) componendum cum בֹּהַק بَهَقٌ ] Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዐበቅ፡ ዘ፡ ሕከክ፡ (v. እከክ፡ ).
Substantivumsubst.( m. ) scabieilavel lepraelaspecies, ψώρα Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,16 ; ዐበቅ፡ እኩይ፡ ( ἕλκος ?) Deuteronomium.Deut. 28,27 ; ደዌ፡ ሲሕ፡ ወዐበቅ፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 14 ; ኢዮብ፡ አመ፡ አኀዞ፡ ዐበቅ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 1 ; Deus ፈታኔ፡ ኢዮብ፡ በደዌ፡ ወበዐበቅ፡ Tabîba Tabîbân, carmen Aeth. 102 stropharum.Tab. Tab. 23, [ خَوَقٌ scabiesla?laan (sicut ቦክ፡ in quibusdam codicibus liber Jobi.Job 4,5 ) componendum cum בֹּהַק بَهَقٌ ] Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዐበቅ፡ ዘ፡ ሕከክ፡ (v. እከክ፡ ).
Substantivumsubst.( m. ) scabieilavel lepraelaspecies, ψώρα Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,16 ; ዐበቅ፡ እኩይ፡ ( ἕλκος ?) Deuteronomium.Deut. 28,27 ; ደዌ፡ ሲሕ፡ ወዐበቅ፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 14 ; ኢዮብ፡ አመ፡ አኀዞ፡ ዐበቅ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 1 ; Deus ፈታኔ፡ ኢዮብ፡ በደዌ፡ ወበዐበቅ፡ Tabîba Tabîbân, carmen Aeth. 102 stropharum.Tab. Tab. 23, [ خَوَقٌ scabiesla?laan (sicut ቦክ፡ in quibusdam codicibus liber Jobi.Job 4,5 ) componendum cum בֹּהַק بَهَقٌ ] Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዐበቅ፡ ዘ፡ ሕከክ፡ (v. እከክ፡ ).
ʾabbazā , ዐበዛ፡ ʿabbazā 899a Substantivumsubst. ‘steward in charge of the cookhouse where ǝnǧarā-bread is made or of the brewhouse where ṭallā-beer or ṭäǧǧ-mead are made’ 1202a አበዛ፡ ተክለ፡ ማርያም፡ ዘግዝግዝያ፡l’abbazā Takla Māryām, de Gezgezyāfr 75 l. 18–19 (ed.), 90 l. 30 (tr.)
Comparative and etymological data
from Amharic አበዛ፡ ʾabbazā
nollelavideasvid. sub አበየ፡
I,1[ גָּבֵר valuitla, fortis fuitla; de prima radicis significatione videasvid.Ges. thes. p. 261] SubjunctivusSubj. ይግበር፡
2)transit., facerela,
c)conficerela, fabricarila, ut: arcam Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,14 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,6 ; ferramenta Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,22 ; vestes Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,3 ; vas Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; Jeremiae prophetia.Jer. 18,4 ; simulacrum Deuteronomium.Deut. 27,15 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; flagellum Evangelium Joannis.Joh. 2,15 ; varias n. 1160res Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25 -30; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 8,1 ; septum Genesis liber Pentateuchi.Gen. 33,17 ; hortos et piscinas Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,5 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,6 ; foveam Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,16 ; መዛግብተ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,34 ; libros Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,12 ; al.; cumc. እምነ፡ materiae: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,1 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,5 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,21 ; vel cumc.Genitivo: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 27,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,14 ; Hezekielis prophetia.Hez. 27,6 ; vel cumc.duplexdupl.Acc.: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 39,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 39,13 ; Jesaiae prophetia.Jes. 44,17 ; ትገብሮ፡ ( ለወርቅ፡ ) አክሊላተ፡ Zachariae prophetia.Zach. 6,11 .
g)exercerela, subigerela, Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 31,4 ; euphemistice: (aliquem) Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,5 ;
k)perficerela, peragerela, perpetrarela, ኢገበርከ፡ ሎቱ፡ መዐቶ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 28,18 ; ዘፈቀደ፡ በልቡ፡ ይገብር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,15 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,28 ; ገቢረ፡ ግበር፡ በከመ፡ አዘዝኩ፡ ( ἐπιτελέσεις ) Judith liber apocryphus.Judith 2,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 51,9 (omisso Objecto); Judicum liber.Jud. 11,39 ; መንክረ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 97,1 ; ዐበይተ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 70,21 ; Lucae evangelium.Luc. 1,49 ; ተኣምረ፡ Judicum liber.Jud. 6,17 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,23 ; ኀይላተ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 7,22 ; ግብረ፡ Evangelium Joannis.Joh. 5,36 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 4,5 ; ፈቃዶሙ፡ Marci Evangelium.Marc. 15,15 ; በቀለ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,12 ; Hezekielis prophetia.Hez. 25,11 ; ፍኖተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 41,6 ; judicium Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 5,48 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,27 ; ንፈቅድ፡ ትግበር፡ ለነ፡ ዘሰአልናከ፡ Marci Evangelium.Marc. 10,35 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,13 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,14 .
l)facerela, agerela: Matthaei Evangelium.Matth. 5,47 ; ምንተ፡ እግበር፡ Marci Evangelium.Marc. 10,17 ; Lucae evangelium.Luc. 3,10 ; ዘንተኑ፡ ገከርኪ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,13 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,14 ; ዘእገብር፡ አነ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,17 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 22,16 ; እምዝ፡ ፈጺሞ፡ እግዚአብሔር፡ ዘንተ፡ ኵሎ፡ ገቢረ፡ ያመጽእ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 10,12 ; ኢትግበር፡ ከመዝ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; ታአምር፡ ዘከመ፡ ገብሩ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,5 ; Matthaei Evangelium.Matth. 23,3 ; Lucae evangelium.Luc. 2,27 ; Evangelium Joannis.Joh. 14,31 ; ሠናየ፡ ገበርከ፡ bene egistilaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,9 ; 1 not able to find explanation in abbreviation listCor. 7,37 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 4,14 ; እንተ፡ ትኄይስ፡ ገብረ፡ ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,38 ; etiam sequensseq.SubjunctivusSubj., ut: ኢይገብር፡ የሀባ፡ ለካልእ፡ (non faciet ut eam det alii) Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,13 ; in specie
m)facere aliquid alicuilavel contra aliquemlai.e. praestarela, exhiberela, afficerela, agere cumlaaliquo, tractarelaaliquem, committere inlaaliquem, construitur cumc.c. ለ፡ , ut: ገቢረ፡ ሠናይ፡ ለጽኑስ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,27 ; ምንተ፡ እንከ፡ እግበር፡ ዓዲ፡ ለወይንየ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,44 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 14,31 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,44 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,32 ; Marci Evangelium.Marc. 5,19 ; Marci Evangelium.Marc. 5,20 ; Marci Evangelium.Marc. 7,12 ; Marci Evangelium.Marc. 10,51 ; Marci Evangelium.Marc. 15,8 ; Lucae evangelium.Luc. 6,27 ; Evangelium Joannis.Joh. 13,15 ; cumc. በ፡ , ut: በከመ፡ አቍሰሎ፡ ይገብሩ፡ ቦቱ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 24 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 22,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 6,1 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,2 ; Deuteronomium.Deut. 3,6 ; Deuteronomium.Deut. 4,3 ; Lucae evangelium.Luc. 23,31 ; cumc. ላዕለ፡ ( ergalavel contrala): ገብረ፡ ምሕረተ፡ ላዕለ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 64,4 ; Lucae evangelium.Luc. 10,37 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Dan. apocr. 1,61; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,9 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 34,7 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 40,14 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 14,11 ; Judicum liber.Jud. 15,11 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 31,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 15,21 ; cumc. ዲበ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,24 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,4 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 18 ; Actus apostolorum.Act. 9,13 ; cumc. ምስለ፡ pers.: Ruth liber biblicus.Ruth 2,11 ; Judicum liber.Jud. 15,3 ; Danielis prophetia.Dan. 1,13 ; Lucae evangelium.Luc. 1,72 ; cumc.Acc.personapers.vel rei: ሕዝበኒ፡ ግበር፡ ዘከመ፡ ፈቀድከ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 3,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,45 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 16,15 ; Deuteronomium.Deut. 31,4 ; Josuae liber.Jos. 8,2 .
o)adhiberela: ይደሉ፡ ከመ፡ ይግበሩ፡ ሎቱ፡ (sc. ለደዌ፡ ) ፈውሳተ፡ ልምሉማተ፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 3,3 ; ንሣእ፡ ኵሎ፡ ንዋየ፡ ዘውስቴቶን፡ ወግበር፡ ለሕንጸተ፡ አብያተ፡ ክርስቲያን፡ Lud.e not able to find explanation in abbreviation listVit. Theoph.
p)nonnumquam cumc.praepositiopraep.substituitur aliis verbis specialioribus, ut: ወይግበሩ፡ ውስተ፡ ማኅቶት፡ ቅብአ፡ (pro ይደዩ፡ ) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 20 ; ግበር፡ እዴከ፡ ዲበ፡ ዛቲ፡ ጻሕል፡ Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 158,4 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 159,1 ; F.M. 14,10 ( videasvid. sub ምራቅ፡ col. 898).
adjectivumadj., fem. ዐባይ፡ , pluralisPl.m. ዐቢያን፡ , fem. ዐቢያት፡ , cumc. ዐበይት፡
1)magnusla, bestia Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,27 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 12,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 12,14 ; Evangelium Joannis.Joh. 21,11 ; እብን፡ ዐበይት፡ Deuteronomium.Deut. 27,2 ; Marci Evangelium.Marc. 16,4 ; ጥቅም፡ ዐቢይ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,14 ; mons Jesaiae prophetia.Jes. 57,7 ; ሀገር፡ ዐባይ፡ Jonae prophetia.Jon. 1,2 ; arbor Matthaei Evangelium.Matth. 13,22 ; ብርሃናት፡ ዐበይት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,16 ; domus Jesaiae prophetia.Jes. 5,9 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 14,10 ; cubiculum Marci Evangelium.Marc. 14,15 ; fluvius Genesis liber Pentateuchi.Gen. 15,18 ; mare Numeri, liber Pentateuchi.Num. 34,6 ; በረድ፡ ዐበይት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 30,30 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 11,19 ; ዐበይት፡ መዋቅሕት፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,1 ; መጥባሕት፡ ዐቢይ፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 6,4 ; ሕዝብ፡ ዐቢይ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,18 ; ዕሴት፡ ዐቢይ፡ ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,35 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 6,6 ; Actus apostolorum.Act. 4,33 ; Lucae evangelium.Luc. 1,49 ; በዓል፡ ዐቢይ፡ Lucae evangelium.Luc. 14,16 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,17 ; ተኣምራት፡ ዐቢያን፡ ወስቡሓን፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 36,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 91,5 ; ዐውያት፡ ዐበይት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 85,6 ; ግብር፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 2 ; እኪት፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 23 ; ኵነኔ፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,9 ; መቅሠፍት፡ ዐቢይ፡ liber Jobi.Job 2,13 ; ኀጢአት፡ ዐባይ፡ F.M. 6,1; caet.; raro junctum nominibus temporis, ut: ዐቢየ፡ ሰዓተ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 20,41 .
d)magnum vel magna i.e. magna facinorala, magnaliala: ይገብር፡ ዐቢየ፡ በኵለሄ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,22 ; ገብረ፡ ዐቢያተ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 12,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 105,22 ; liber Jobi.Job 5,9 ; liber Jobi.Job 42,3 .
f)Adv. ዐቢየ፡
β)altalavel clara vocela: ስብኩ፡ ዐቢየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,5 .
2)de personis,
a)magnuslapotentia, dignitate, opibus al.: ንጉሥ፡ ዐቢይ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,14 ; Esther, liber biblicus (apocr.).Esth. apocr. 1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,3 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 19,32 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 5,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,19 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,26 ; Lucae evangelium.Luc. 1,15 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 4,14 .
b)annis i.e. natu majorlavel maximusla: አንተ፡ ዐቢይነ፡ πρεσβύτερος Jeremiae prophetia.Jer. 39,8 (crebrius ዘየዐቢ፡ ). Huc referenda videtur phrasis ዐቢይ፡ ክርስቲያን፡ Christianila( adultilavel maturila, oppositum, -o, -nituropp. ንኡስ፡ ክርስቲያን፡ catechumenislavel neophytisla) Constitutiones Apostolorum.Const. Ap. 34 ; Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 10 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,21 romanae editionisrom.
Cross-references: ● for ዐቢይ፡ ሕማም፡ videasvid. ሕማም፡ (TraCES) ● for ዓቢየ፡ ክርስቲያን፡ videasvid. ክርስቲያን፡ (TraCES)
adjectivumadj., fem. ዐባይ፡ , pluralisPl.m. ዐቢያን፡ , fem. ዐቢያት፡ , cumc. ዐበይት፡
1)magnusla, bestia Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,27 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 12,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 12,14 ; Evangelium Joannis.Joh. 21,11 ; እብን፡ ዐበይት፡ Deuteronomium.Deut. 27,2 ; Marci Evangelium.Marc. 16,4 ; ጥቅም፡ ዐቢይ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,14 ; mons Jesaiae prophetia.Jes. 57,7 ; ሀገር፡ ዐባይ፡ Jonae prophetia.Jon. 1,2 ; arbor Matthaei Evangelium.Matth. 13,22 ; ብርሃናት፡ ዐበይት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,16 ; domus Jesaiae prophetia.Jes. 5,9 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 14,10 ; cubiculum Marci Evangelium.Marc. 14,15 ; fluvius Genesis liber Pentateuchi.Gen. 15,18 ; mare Numeri, liber Pentateuchi.Num. 34,6 ; በረድ፡ ዐበይት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 30,30 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 11,19 ; ዐበይት፡ መዋቅሕት፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,1 ; መጥባሕት፡ ዐቢይ፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 6,4 ; ሕዝብ፡ ዐቢይ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,18 ; ዕሴት፡ ዐቢይ፡ ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,35 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 6,6 ; Actus apostolorum.Act. 4,33 ; Lucae evangelium.Luc. 1,49 ; በዓል፡ ዐቢይ፡ Lucae evangelium.Luc. 14,16 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,17 ; ተኣምራት፡ ዐቢያን፡ ወስቡሓን፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 36,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 91,5 ; ዐውያት፡ ዐበይት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 85,6 ; ግብር፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 2 ; እኪት፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 23 ; ኵነኔ፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,9 ; መቅሠፍት፡ ዐቢይ፡ liber Jobi.Job 2,13 ; ኀጢአት፡ ዐባይ፡ F.M. 6,1; caet.; raro junctum nominibus temporis, ut: ዐቢየ፡ ሰዓተ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 20,41 .
d)magnum vel magna i.e. magna facinorala, magnaliala: ይገብር፡ ዐቢየ፡ በኵለሄ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,22 ; ገብረ፡ ዐቢያተ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 12,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 105,22 ; liber Jobi.Job 5,9 ; liber Jobi.Job 42,3 .
f)Adv. ዐቢየ፡
β)altalavel clara vocela: ስብኩ፡ ዐቢየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,5 .
2)de personis,
a)magnuslapotentia, dignitate, opibus al.: ንጉሥ፡ ዐቢይ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,14 ; Esther, liber biblicus (apocr.).Esth. apocr. 1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,3 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 19,32 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 5,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,19 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,26 ; Lucae evangelium.Luc. 1,15 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 4,14 .
b)annis i.e. natu majorlavel maximusla: አንተ፡ ዐቢይነ፡ πρεσβύτερος Jeremiae prophetia.Jer. 39,8 (crebrius ዘየዐቢ፡ ). Huc referenda videtur phrasis ዐቢይ፡ ክርስቲያን፡ Christianila( adultilavel maturila, oppositum, -o, -nituropp. ንኡስ፡ ክርስቲያን፡ catechumenislavel neophytisla) Constitutiones Apostolorum.Const. Ap. 34 ; Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 10 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,21 romanae editionisrom.
Cross-references: ● for ዐቢይ፡ ሕማም፡ videasvid. ሕማም፡ (TraCES) ● for ዓቢየ፡ ክርስቲያን፡ videasvid. ክርስቲያን፡ (TraCES)
Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. አጽባእ፡ et አጽባእት፡ , nec non ጸብኣት፡ , pluralisPl.pluralisPl. አጽባኣት፡ , bellumla: ኮነ፡ ጸብእ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 21,20 ; አመ፡ ጸብአ፡ መኬማስ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 13,22 ; በእንተ፡ ዛቲ፡ ጸብእ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 27,4 ; በጽሐነ፡ ጸብእ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 1,20 ; በጸብእ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,43 ; በውስተ፡ ጸብእ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 23,8 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 11,34 ; ዘይገብር፡ ጸብአ፡ በሰንበት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 50 ; ኢትግበሩ፡ ጸብአ፡ ምስሌሁ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 37 ; Deuteronomium.Deut. 20,12 ; Deuteronomium.Deut. 20,20 ; ንዋየ፡ ጸብእ፡ F.M. 17,6; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 10,4 ; ዐበይተ፡ ጸብኣተ፡ ገበርከ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 22,8 ; አጽባእ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 5,3 ; አጽባእት፡ ብዙኅ፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 27 ; Judith liber apocryphus.Judith 5,18 ; የኀድጉ፡ አጽባኢሆሙ፡ (Laur.: አጽባቲሆሙ፡ ) Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 13,38 ; በእንተ፡ አጽባእት፡ velv. አጽባኣት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 35,8 ; Marci Evangelium.Marc. 13,7 .
a)expeditio bellicala: አተዉ፡ እምጸብእ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,14 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,21 ; ሖሩ፡ ጸብአ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,42 ; Judith liber apocryphus.Judith 1,11 ; ወጽአ፡ ጸብአ፡ Deuteronomium.Deut. 20,1 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 28,1 ; Judicum liber.Jud. 3,10 ; መድምም፡ አንተ፡ በኵሉ፡ ጸብእከ፡ ἐν στρατεύμασι πολέμου Judith liber apocryphus.Judith 11,8 .
d) ብእሴ፡ ጸብእ፡ mileslaSynaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 8 Enc.
ṣabʾ pluralisPl. ʾaṣbāʾǝt , ṣabʾāt ; armyen, armed forcesen ዝንቱ፡ ንጉሥ፡ ማእምር፡ ወለባዊ፡ በቀዳሚ፡ ዘመኑ፡ ሞአ፡ ጸብአ፡ ዓማፅያን፡ ወአስተራትዓ፡ መንግሥተ፡ ሥጋዌ።Ce roi, savant et intelligent, dans ses premiers temps vainquit la guerre des révoltés et redressa le royaume matérielfr’ (According to in the sentence above the translation of ጸብእ፡ as ‘guerre’ does not seem felicitous; he suggests ‘Heer’ i.e. ‘army’.) ወሶበ፡ ተኀየለት፡ ፀብኡ፡ ወበዝኁ፡ ሠርዊቱ፡ ቦአ፡ ውስቴቱ፡ ትዕቢት፡ Allorchè si fu rafforzato il suo esercito, e si furono accresciuti i suoi soldati, entrò in lui l’orgoglioit 11 l. 4-5 (ed); 21 l. 31-33 (tr.) ; for ዐውደ፡ ጸብእ፡ videasvid. ዐውድ፡ (TraCES)
Cross-references: for መካነ፡ ጸብእ፡ videasvid. መካን፡ (TraCES)
(nonnumquam ሐወልት፡ ) Substantivumsubst., plerumque fem. (Plur. ሐውላት፡ liber Jobi.Job 41,21 varia lectiovar.), proprie: lapis teres, deinde columnala, cippusla, lapis quivislain memoriam alicujus erectus vel positus, monumentumla(differt ab ዐምድ፡ ) στήλη Genesis liber Pentateuchi.Gen. 28,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,13 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,45 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,48 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 35,20 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 27 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 31 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 32 ; ሐውልተ፡ እብን፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,1 ; ሐውልተ፡ ጼው፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,26 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 10,5 ; አቀሙ፡ ሐውልተ፡ እብን፡ ዐቢይ፡ σωρὸν λίθων ἐστήλωσαν Regum liber biblicum II.2 Reg. 18,17 ; ምስካቡ፡ ሐውልት፡ (v. ሐውላት፡ ) ዐበይት፡ ἡ στρώμνη αὐτοῦ ὀβελίσκοι ὀξεῖς liber Jobi.Job 41,21 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ሐውልት፡ ብ፡ ትክል፡ ደንጋይ። adjectivumadj., fem. ዐባይ፡ , pluralisPl.m. ዐቢያን፡ , fem. ዐቢያት፡ , cumc. ዐበይት፡
1)magnusla, bestia Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,27 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 12,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 12,14 ; Evangelium Joannis.Joh. 21,11 ; እብን፡ ዐበይት፡ Deuteronomium.Deut. 27,2 ; Marci Evangelium.Marc. 16,4 ; ጥቅም፡ ዐቢይ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,14 ; mons Jesaiae prophetia.Jes. 57,7 ; ሀገር፡ ዐባይ፡ Jonae prophetia.Jon. 1,2 ; arbor Matthaei Evangelium.Matth. 13,22 ; ብርሃናት፡ ዐበይት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,16 ; domus Jesaiae prophetia.Jes. 5,9 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 14,10 ; cubiculum Marci Evangelium.Marc. 14,15 ; fluvius Genesis liber Pentateuchi.Gen. 15,18 ; mare Numeri, liber Pentateuchi.Num. 34,6 ; በረድ፡ ዐበይት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 30,30 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 11,19 ; ዐበይት፡ መዋቅሕት፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,1 ; መጥባሕት፡ ዐቢይ፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 6,4 ; ሕዝብ፡ ዐቢይ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,18 ; ዕሴት፡ ዐቢይ፡ ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,35 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 6,6 ; Actus apostolorum.Act. 4,33 ; Lucae evangelium.Luc. 1,49 ; በዓል፡ ዐቢይ፡ Lucae evangelium.Luc. 14,16 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,17 ; ተኣምራት፡ ዐቢያን፡ ወስቡሓን፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 36,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 91,5 ; ዐውያት፡ ዐበይት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 85,6 ; ግብር፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 2 ; እኪት፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 23 ; ኵነኔ፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,9 ; መቅሠፍት፡ ዐቢይ፡ liber Jobi.Job 2,13 ; ኀጢአት፡ ዐባይ፡ F.M. 6,1; caet.; raro junctum nominibus temporis, ut: ዐቢየ፡ ሰዓተ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 20,41 .
d)magnum vel magna i.e. magna facinorala, magnaliala: ይገብር፡ ዐቢየ፡ በኵለሄ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,22 ; ገብረ፡ ዐቢያተ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 12,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 105,22 ; liber Jobi.Job 5,9 ; liber Jobi.Job 42,3 .
f)Adv. ዐቢየ፡
β)altalavel clara vocela: ስብኩ፡ ዐቢየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,5 .
2)de personis,
a)magnuslapotentia, dignitate, opibus al.: ንጉሥ፡ ዐቢይ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,14 ; Esther, liber biblicus (apocr.).Esth. apocr. 1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,3 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 19,32 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 5,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,19 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,26 ; Lucae evangelium.Luc. 1,15 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 4,14 .
b)annis i.e. natu majorlavel maximusla: አንተ፡ ዐቢይነ፡ πρεσβύτερος Jeremiae prophetia.Jer. 39,8 (crebrius ዘየዐቢ፡ ). Huc referenda videtur phrasis ዐቢይ፡ ክርስቲያን፡ Christianila( adultilavel maturila, oppositum, -o, -nituropp. ንኡስ፡ ክርስቲያን፡ catechumenislavel neophytisla) Constitutiones Apostolorum.Const. Ap. 34 ; Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 10 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,21 romanae editionisrom.
adjectivumadj., fem. ዐባይ፡ , pluralisPl.m. ዐቢያን፡ , fem. ዐቢያት፡ , cumc. ዐበይት፡
1)magnusla, bestia Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,27 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 12,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 12,14 ; Evangelium Joannis.Joh. 21,11 ; እብን፡ ዐበይት፡ Deuteronomium.Deut. 27,2 ; Marci Evangelium.Marc. 16,4 ; ጥቅም፡ ዐቢይ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,14 ; mons Jesaiae prophetia.Jes. 57,7 ; ሀገር፡ ዐባይ፡ Jonae prophetia.Jon. 1,2 ; arbor Matthaei Evangelium.Matth. 13,22 ; ብርሃናት፡ ዐበይት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,16 ; domus Jesaiae prophetia.Jes. 5,9 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 14,10 ; cubiculum Marci Evangelium.Marc. 14,15 ; fluvius Genesis liber Pentateuchi.Gen. 15,18 ; mare Numeri, liber Pentateuchi.Num. 34,6 ; በረድ፡ ዐበይት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 30,30 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 11,19 ; ዐበይት፡ መዋቅሕት፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,1 ; መጥባሕት፡ ዐቢይ፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 6,4 ; ሕዝብ፡ ዐቢይ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,18 ; ዕሴት፡ ዐቢይ፡ ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,35 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 6,6 ; Actus apostolorum.Act. 4,33 ; Lucae evangelium.Luc. 1,49 ; በዓል፡ ዐቢይ፡ Lucae evangelium.Luc. 14,16 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,17 ; ተኣምራት፡ ዐቢያን፡ ወስቡሓን፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 36,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 91,5 ; ዐውያት፡ ዐበይት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 85,6 ; ግብር፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 2 ; እኪት፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 23 ; ኵነኔ፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,9 ; መቅሠፍት፡ ዐቢይ፡ liber Jobi.Job 2,13 ; ኀጢአት፡ ዐባይ፡ F.M. 6,1; caet.; raro junctum nominibus temporis, ut: ዐቢየ፡ ሰዓተ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 20,41 .
d)magnum vel magna i.e. magna facinorala, magnaliala: ይገብር፡ ዐቢየ፡ በኵለሄ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,22 ; ገብረ፡ ዐቢያተ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 12,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 105,22 ; liber Jobi.Job 5,9 ; liber Jobi.Job 42,3 .
f)Adv. ዐቢየ፡
β)altalavel clara vocela: ስብኩ፡ ዐቢየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,5 .
2)de personis,
a)magnuslapotentia, dignitate, opibus al.: ንጉሥ፡ ዐቢይ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,14 ; Esther, liber biblicus (apocr.).Esth. apocr. 1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,3 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 19,32 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 5,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,19 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,26 ; Lucae evangelium.Luc. 1,15 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 4,14 .
b)annis i.e. natu majorlavel maximusla: አንተ፡ ዐቢይነ፡ πρεσβύτερος Jeremiae prophetia.Jer. 39,8 (crebrius ዘየዐቢ፡ ). Huc referenda videtur phrasis ዐቢይ፡ ክርስቲያን፡ Christianila( adultilavel maturila, oppositum, -o, -nituropp. ንኡስ፡ ክርስቲያን፡ catechumenislavel neophytisla) Constitutiones Apostolorum.Const. Ap. 34 ; Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 10 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,21 romanae editionisrom.
ḥawǝlt , ḥawalt , pluralisPl. ḥawlāt , አሕዋልት፡ ʾaḥwālt
Grébaut
ሐውልት፡ ḥawǝlt , pluralisPl. አሕዋልት፡ ʾaḥwālt «pierre dresséefr, pyramidefr, obélisquefr, colonnefr» ― ትክል፡ , ድንጋይ፡ Ms. BNFabb217, fol. 26v.
56
Leslau
ሐውልት፡ ḥawǝlt (pluralisPl. ሐውላት፡ ḥawlāt , አሕዋላት፡ ʾaḥwālāt ) columnen, pillaren, steleen, obelisken, pyramiden, (Lt) calendaren 249a
Cross-references: ● for ዐቢይ፡ ሕማም፡ videasvid. ሕማም፡ (TraCES) ● for ዓቢየ፡ ክርስቲያን፡ videasvid. ክርስቲያን፡ (TraCES)
Cross-references: ● for ዐቢይ፡ ሕማም፡ videasvid. ሕማም፡ (TraCES) ● for ዓቢየ፡ ክርስቲያን፡ videasvid. ክርስቲያን፡ (TraCES)
adjectivumadj., fem. ዐባይ፡ , pluralisPl.m. ዐቢያን፡ , fem. ዐቢያት፡ , cumc. ዐበይት፡
1)magnusla, bestia Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,27 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 12,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 12,14 ; Evangelium Joannis.Joh. 21,11 ; እብን፡ ዐበይት፡ Deuteronomium.Deut. 27,2 ; Marci Evangelium.Marc. 16,4 ; ጥቅም፡ ዐቢይ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,14 ; mons Jesaiae prophetia.Jes. 57,7 ; ሀገር፡ ዐባይ፡ Jonae prophetia.Jon. 1,2 ; arbor Matthaei Evangelium.Matth. 13,22 ; ብርሃናት፡ ዐበይት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,16 ; domus Jesaiae prophetia.Jes. 5,9 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 14,10 ; cubiculum Marci Evangelium.Marc. 14,15 ; fluvius Genesis liber Pentateuchi.Gen. 15,18 ; mare Numeri, liber Pentateuchi.Num. 34,6 ; በረድ፡ ዐበይት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 30,30 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 11,19 ; ዐበይት፡ መዋቅሕት፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,1 ; መጥባሕት፡ ዐቢይ፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 6,4 ; ሕዝብ፡ ዐቢይ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,18 ; ዕሴት፡ ዐቢይ፡ ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,35 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 6,6 ; Actus apostolorum.Act. 4,33 ; Lucae evangelium.Luc. 1,49 ; በዓል፡ ዐቢይ፡ Lucae evangelium.Luc. 14,16 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,17 ; ተኣምራት፡ ዐቢያን፡ ወስቡሓን፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 36,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 91,5 ; ዐውያት፡ ዐበይት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 85,6 ; ግብር፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 2 ; እኪት፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 23 ; ኵነኔ፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,9 ; መቅሠፍት፡ ዐቢይ፡ liber Jobi.Job 2,13 ; ኀጢአት፡ ዐባይ፡ F.M. 6,1; caet.; raro junctum nominibus temporis, ut: ዐቢየ፡ ሰዓተ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 20,41 .
d)magnum vel magna i.e. magna facinorala, magnaliala: ይገብር፡ ዐቢየ፡ በኵለሄ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,22 ; ገብረ፡ ዐቢያተ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 12,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 105,22 ; liber Jobi.Job 5,9 ; liber Jobi.Job 42,3 .
f)Adv. ዐቢየ፡
β)altalavel clara vocela: ስብኩ፡ ዐቢየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,5 .
2)de personis,
a)magnuslapotentia, dignitate, opibus al.: ንጉሥ፡ ዐቢይ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,14 ; Esther, liber biblicus (apocr.).Esth. apocr. 1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,3 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 19,32 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 5,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,19 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,26 ; Lucae evangelium.Luc. 1,15 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 4,14 .
b)annis i.e. natu majorlavel maximusla: አንተ፡ ዐቢይነ፡ πρεσβύτερος Jeremiae prophetia.Jer. 39,8 (crebrius ዘየዐቢ፡ ). Huc referenda videtur phrasis ዐቢይ፡ ክርስቲያን፡ Christianila( adultilavel maturila, oppositum, -o, -nituropp. ንኡስ፡ ክርስቲያን፡ catechumenislavel neophytisla) Constitutiones Apostolorum.Const. Ap. 34 ; Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 10 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,21 romanae editionisrom.
Cross-references: ● for ዐቢይ፡ ሕማም፡ videasvid. ሕማም፡ (TraCES) ● for ዓቢየ፡ ክርስቲያን፡ videasvid. ክርስቲያን፡ (TraCES)
adjectivumadj., fem. ዐባይ፡ , pluralisPl.m. ዐቢያን፡ , fem. ዐቢያት፡ , cumc. ዐበይት፡
1)magnusla, bestia Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,27 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 12,3 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 12,14 ; Evangelium Joannis.Joh. 21,11 ; እብን፡ ዐበይት፡ Deuteronomium.Deut. 27,2 ; Marci Evangelium.Marc. 16,4 ; ጥቅም፡ ዐቢይ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,14 ; mons Jesaiae prophetia.Jes. 57,7 ; ሀገር፡ ዐባይ፡ Jonae prophetia.Jon. 1,2 ; arbor Matthaei Evangelium.Matth. 13,22 ; ብርሃናት፡ ዐበይት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,16 ; domus Jesaiae prophetia.Jes. 5,9 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 14,10 ; cubiculum Marci Evangelium.Marc. 14,15 ; fluvius Genesis liber Pentateuchi.Gen. 15,18 ; mare Numeri, liber Pentateuchi.Num. 34,6 ; በረድ፡ ዐበይት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 30,30 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 11,19 ; ዐበይት፡ መዋቅሕት፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,1 ; መጥባሕት፡ ዐቢይ፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 6,4 ; ሕዝብ፡ ዐቢይ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,18 ; ዕሴት፡ ዐቢይ፡ ad Hebraeos epistola.Hebr. 10,35 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 6,6 ; Actus apostolorum.Act. 4,33 ; Lucae evangelium.Luc. 1,49 ; በዓል፡ ዐቢይ፡ Lucae evangelium.Luc. 14,16 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,17 ; ተኣምራት፡ ዐቢያን፡ ወስቡሓን፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 36,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 91,5 ; ዐውያት፡ ዐበይት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 85,6 ; ግብር፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 2 ; እኪት፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 23 ; ኵነኔ፡ ዐበይት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,9 ; መቅሠፍት፡ ዐቢይ፡ liber Jobi.Job 2,13 ; ኀጢአት፡ ዐባይ፡ F.M. 6,1; caet.; raro junctum nominibus temporis, ut: ዐቢየ፡ ሰዓተ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 20,41 .
d)magnum vel magna i.e. magna facinorala, magnaliala: ይገብር፡ ዐቢየ፡ በኵለሄ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,22 ; ገብረ፡ ዐቢያተ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 12,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 105,22 ; liber Jobi.Job 5,9 ; liber Jobi.Job 42,3 .
f)Adv. ዐቢየ፡
β)altalavel clara vocela: ስብኩ፡ ዐቢየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,5 .
2)de personis,
a)magnuslapotentia, dignitate, opibus al.: ንጉሥ፡ ዐቢይ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,14 ; Esther, liber biblicus (apocr.).Esth. apocr. 1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,35 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 11,3 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 19,32 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 5,1 ; Matthaei Evangelium.Matth. 5,19 ; Matthaei Evangelium.Matth. 20,26 ; Lucae evangelium.Luc. 1,15 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 4,14 .
b)annis i.e. natu majorlavel maximusla: አንተ፡ ዐቢይነ፡ πρεσβύτερος Jeremiae prophetia.Jer. 39,8 (crebrius ዘየዐቢ፡ ). Huc referenda videtur phrasis ዐቢይ፡ ክርስቲያን፡ Christianila( adultilavel maturila, oppositum, -o, -nituropp. ንኡስ፡ ክርስቲያን፡ catechumenislavel neophytisla) Constitutiones Apostolorum.Const. Ap. 34 ; Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 10 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,21 romanae editionisrom.
Substantivumsubst., m. , sing.et collatio, -is vel collectivum, -ecoll.[huic voci comparari solent etymologi nomina propria שְׁבָא et סְבָא ; amh. ሰው፡ ] homola, hominesla, genus humanumla(rarius: aliquisla, virla): SingularisSing.ut Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,26 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,7 ; Jeremiae prophetia.Jer. 14,9 ; Jesaiae prophetia.Jes. 2,9 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,15 ; Jesaiae prophetia.Jes. 6,5 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 21,6 ; እምከመ፡ ሞተ፡ ሰብእ፡ ይከውን፡ ክፍለ፡ ዕፄ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,11 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,6 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,2 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 11,27 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,5 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,3 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 32,24 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,4 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,1 al.; ኵሉ፡ ሰብእ፡ ἕκαστος Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 16,14 ; ሐሳዊ፡ ሰብእ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,26 ; ሰብእ፡ ነባቢ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,3 ; virla: Evangelium Joannis.Joh. 7,22 ; Matthaei Evangelium.Matth. 14,21 . Coll., ut: በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ወበኀበ፡ n. 360 ሰብእ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,1 ; ሰብእ፡ ወእንስሳ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 35,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 140,5 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,4 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 8,4 ; እሉ፡ ሰብእ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 43,16 ; ሰብአ፡ ኖሎት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 43,32 ; አንትሙ፡ ሰብእ፡ አንትሙ፡ liber Jobi.Job 12,2 ; ዐበይት፡ ሰብእ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,1 ; ሰብእ፡ ምእመናን፡ Jesaiae prophetia.Jes. 8,2 ; ብዙኀ፡ ሰብእ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 43,4 ; ፈጠርክዋ፡ ለምድር፡ ወሰብአ፡ ዲቤሃ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 45,12 ; Marci Evangelium.Marc. 1,17 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,1 ; ἄνδρες ምስለ፡ ሰብኦሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 47,9 ; ፲ሰብእ፡ ምስሌሁ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 48,1 ; እምነ፡ ኵሉ፡ ሰብእ፡ ἐκ πάσης σαρκός Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,4 ; ὄχλος Marci Evangelium.Marc. 9,25 ; Marci Evangelium.Marc. 10,46 ; Marci Evangelium.Marc. 12,41 ; Lucae evangelium.Luc. 5,1 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 20,20 ; πλῆθος Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 14,20 . Crebro in statu constr.
a)domesticila, familiaresla, propinquila, cognatila: ሰብአ፡ ቤቱ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 35,2 ; ሰብአ፡ ቤተ፡ አቡሁ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 22,1 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 2,19 ; Amosi prophetia.Am. 6,10 ; ኵሉ፡ ሰብኡ፡ παῖδες Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,37 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,38 ; οἰκογενεῖς ሰብኡ፡ Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 3,1 ; ሰብኣ፡ οἱ παρ᾽ αὐτῆς not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,33 ; οἰκεῖοι Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 18,6 ; ሰብአ፡ ሃይማኖት፡ οἱ οἰκεῖοι τῆς πίστεως ad Galatas epistola Pauli.Gal. 6,10 .
b)incolaela, civesla, indigenaela, conterraneila: ሰብአ፡ ሀገር፡ Jesaiae prophetia.Jes. 6,11 ; Judith liber apocryphus.Judith 13,12 ; ሰብአ፡ ሀገርየ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,44 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,3 ; ብእሲ፡ ጠቢብ፡ ይሜህሮሙ፡ ጥበበ፡ ለሰብኡ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,23 ; ሰብአ፡ ብሔር፡ αὐτόχθων Jeremiae prophetia.Jer. 14,8 ; ሰብአ፡ ብሔሮሙ፡ πολῖται αὐτῶν Jesaiae prophetia.Jes. 36,23 ; ሰብአ፡ ብሔርከ፡ σὸς πολίτης Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,43 ; ሰብአ፡ ሀገር፡ πολῖται Proverbiorum liber biblicus.Prov. 11,12 ; formandis patronymicis: ሰብአ፡ ይሁዳ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 42,13 ; ሰብአ፡ ጢሮስ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 82,6 ; ሰብአ፡ ባቢሎን፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 13,3 ; ሰብአ፡ ጌት፡ Michaei prophetia.Mich. 1,10 ; ሰብአ፡ ግብጽ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 46,34 ; ሰብአ፡ ሮሜ፡ Actus apostolorum.Act. 16,21 ; ሰብአ፡ ቆሮንቶስ፡ ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 1,1 in tit.; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 1,1 in tit.
c)aliis substantivis junctum significat eum, qui ad aliquam rem pertinet, ejus peritus est, in ea versatur, al., ut: ሰብአ፡ ዐይን፡ σκοπός vel σκοποί speculatorlaJesaiae prophetia.Jes. 21,6 ; Hezekielis prophetia.Hez. 3,17 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 37,14 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 90 ; ሰብአ፡ ሐጽ፡ τοξόται sagittariilaJesaiae prophetia.Jes. 21,15 ; Judith liber apocryphus.Judith 2,15 ; ሰብአ፡ ሐጽ፡ ወሰብአ፡ ኲናት፡ Hezekielis prophetia.Hez. 23,34 ; ሰብአ፡ አፍራስ፡ equiteslaJeremiae prophetia.Jer. 4,29 ; Judith liber apocryphus.Judith 2,15 ; ሰብአ፡ ሰረገላት፡ Judith liber apocryphus.Judith 7,20 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 8,4 ; ሰብአ፡ ምሥያጥ፡ οἱ ἀγοραῖοι Actus apostolorum.Act. 17,5 ; ሰብአ፡ ሕግ፡ legis peritilaChron. Ax.; ሰብአ፡ ዜና፡ εὐαγγελίζοντες Nahum.Nah. 2,1 ; ሰብአ፡ አዝያዥ፡ auctores tabularum astronomicarumlaAbushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 11.
Cross-references: ● for ዐቢይ፡ ሕማም፡ videasvid. ሕማም፡ (TraCES) ● for ዓቢየ፡ ክርስቲያን፡ videasvid. ክርስቲያን፡ (TraCES)
sabʾ ወካዕበ፡ ጐለትኩ፡ ለሚካኤል፡ ዘድባርዋ፡ ጕልተ፡ ለሰብአ፡ ሰዓታት፡ ለደቂ፡ ኢታ፡ ለአባ፡ ዮሐንስ፡Encore, j’ai donné un fief à [l’église de] Mikāʾēl de Debārwā, aux gens [chargés de l’office] des Heures des Daqqi Itā, et à abbā Yoḥannes:fr 26 l. 29–30 (ed.), 30 l. 17–19 (tr.); ሠራዕክዎ፡ ለሊቃኖስ፡ አነ፡ ንጉሥ፡ ወናግ፡ ሰገድ፡ በዣን፡ ጽጌ፡ ዘውእቶሙ፡ ሰብአ፡ ሰዓታት፡ ዘገበዘ፡ አክሱም፡Moi, le roi Wanāg Sagad, j’ai établi Liqānos dans le nombre des žān ṣegē, qui sont les gens [chargés de l’office] des Heures dans la cathédrale d’Aksoumfr 38 l. 25–27 (ed.), 45 l. 24–26 (tr.); ንሕነኒ፡ አውገዝነ፡ በሥልጣነ፡ ጴጥሮስ፡ ወጳውሎስ፡ ዘእንበለ፡ ካህናት፡ ሰብአ፡ ማኅበር፡ ወበዓለ፡ ጕልት።nous défendons, sous peine d’excommunication, par la puissance de Pierre et de Paul, …, mais seulement les prêtres, qui appartienent à la communauté, et le maître du fief.fr 52 l. 2–3 (ed.), 62 l. 18–22 (tr.); ንሕነ፡ ሐደስነ፡ ወሠራዕነ፡ ወወሰነ፡ ወአውገዝነ፡ ከመ፡ ኢይሠየም፡ መኑሂ፡ እምባዕዳን፡ መኳንንት፡ ኀበ፡ ገብዘ፡ አክሱም፡ ቤተ፡ መንግሥትነ፡ ዘእንበለ፡ ሰብአ፡ ርስት፡ ዘተወልዱ፡ ውስቴታ።nous avons confirmé, établi, fixé et ordonné sous peine d’excommunication que personne d’entre les autres gouverneurs ne puisse être élu chef de la cathédrale d’Aksoum, siège de notre règne, [mais que le chef devait être choisi parmi les] habitants qui y ont des droits héréditaires et qui y sont nésfr 73 l. 17–20 (ed.), 88 l. 7–11 (tr.); ወረትእዎ፡ በብዙኅ፡ ንዋይ፡ ዘበልዓ፡ አምጺኦሙ፡ ሰብአ፡ ወግዕ፡ እለ፡ ነበሩ፡ በቀደምት፡ ነገሥት።Ils démontrèrent qu’on avait saisi des bien nombreux, en faisant venir les hommes qui connaissaient la loi et qui avaient été en charge au temps des rois précédents,fr 75 l. 14–15 (ed.), 90 l. 24–26 (tr.);
a) ሰብአ፡ ፋላት፡ sabʾa fālātpeople of omensenወኢመሠርየ፡ ወኢእምነ፡ ሰብአ፡ ፋላት፡or one who casts spells, or one of the people of omensen 18 l. 28 (ed.), 15 l. 9-10 (tr.), videasvid. ፋል፡
Grébaut
ሰብአ፡ ሃይማኖት፡ sabʾa hāymānot «les fidèles de la religionfr» ኢኮነ፡ ውእቱ፡ እምሰብአ፡ ሃይማኖት። 180. videasvid. ሃይማኖት፡
11
ሰብአ፡ ሥራይ፡ sabʾa śǝrāy augurefr, devinfr, videasvid. ሥራይ፡
128
ሰብአ፡ አሕማር፡ sabʾa ʾaḥmār «matelotsfr» ዛቲ፡ ልማድ፡ ተሠልጠት፡ ላዕለ፡ ሮማውያን፡ ከመ፡ ይጸሐፉ፡ ... ሰብአ፡ አሕማር፡ እለ፡ ይሐውሩ፡ በባሕር። 189, videasvid. ሐመር፡
64
Leslau
ሰብአ፡ ሀገር sabʾa hagar citizensen, videasvid. ሀገር፡ 216a
ሰብአ፡ ልቃሕ sabʾa lǝqqāḥ creditorsen, videasvid. ልቃሕ፡ 317a
ሰብአ፡ ምትሀት sabʾa mǝthat actorsen, videasvid. ምትሀት፡ 371b
Cross-references:
a) for ልሳነ፡ ሰብእ፡ videasvid. ልሳን፡ (Leslau)
[ אֶבֶן , ܐܰܒܢܳܐ ], m. et fem. , sing.et collatio, -is vel collectivum, -ecoll., pluralisPl. እበን፡ et አእባን፡ , pluralisPl.pluralisPl. አእባናት፡ ,
1)lapisla, Genesis liber Pentateuchi.Gen. 11,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,45 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 7,19 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 15,5 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 17,12 ; እብን፡ ዐበይት፡ Deuteronomium.Deut. 27,2 ; ዐበይት፡ እብን፡ ወሠናያት፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 6,2 ; እብን፡ ዐቢይ፡ 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 6,14 ; እብን፡ አሐተ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 7,12 ; ንሕንጽ፡ በእብን፡ Jesaiae prophetia.Jes. 9,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,16 ; liber Jobi.Job 14,19 ; Zachariae prophetia.Zach. 12,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 117,21 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,21 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,25 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,6 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,9 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 2,4 ; እበን፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,10 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 14,42 ; Deuteronomium.Deut. 27,5 ; Deuteronomium.Deut. 27,6 ; Josuae liber.Jos. 4,7 ; Josuae liber.Jos. 4,8 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 101,15 ; አእባን፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 10,9 ; አእባን፡ ዐበይት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 50,9 ; ዝንቱ፡ አእባን፡ Jeremiae prophetia.Jer. 50,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 3,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 4,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,60 ; ዘያሰግሉ፡ በአእባን፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 178 ; አእባናት፡ not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 9 ; እብነ፡ መከራ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 6,21 ; እብነ፡ ሞጸፍ፡ Zachariae prophetia.Zach. 9,15 ; አእባነ፡ ወርቅ፡ lapideslaauriferilaSynaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 8 ; st. constructo subjunctum vel in Genitivo: lapideusla, ut: ልበ፡ እብን፡ Hezekielis prophetia.Hez. 11,19 ; ጽላት፡ ዘእብን፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 32,15 ; Josuae liber.Jos. 5,2 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,6 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,20 .
a)lapislapretiosusla, gemmala: እብን፡ ክቡራት፡ በበሕበሪሆሙ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 29,2 ; እብነ፡ ስርድዮን፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,7 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 28,9 ; እብነ፡ ሰንፔር፡ liber Jobi.Job 28,6 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 3,12 ; አእባነ፡ ህንደኬ፡ gemmaelaIndicaelaLiber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 25 ; እብነ፡ አድማስ፡ n. 759adamaslaLiturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 172,2 ; Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 25 ; እብነ፡ ፈውስ፡ lapis collyriila(cfr. Apocalypsis Joannis.Apoc. 3,18 ) i.e. stibiumla, ut: በእብነ፡ ፈውስ፡ ኰሐሉኒ፡ ዐይነ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 24 Enc. ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 18,7 .
c)lapideslaponderisla, pondusla: እበን፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 19,36 in CG; እብነ፡ መዳልው፡ Hezekielis prophetia.Hez. 5,1 ; አእባነ፡ ቍናማት፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 16,11 .
d) እብነ፡ ኰኵሕ፡ σμυρίτης λίθος smyriteslaliber Jobi.Job 41,6 .
2)saxumla, rupesla, πέτρα liber Jobi.Job 22,24 ; አብን፡ ጽኑዕ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 60,2 ; እብን፡ ኰኵሕ፡ Deuteronomium.Deut. 8,15 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,33 ; πετροβόλος liber Jobi.Job 41,19 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: እብን፡ ብ፡ ደንጊያ፡
ʾǝbn
Leslau
እብነ፡ መረግድ ʾǝbna maragd emeralden, videasvid. መረግድ፡ 358a