Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

inusitatusinus.i.q. ٲَجَلَ conclusitla, continuitla, collegitla( مَٲْجَلٌ stagnumla, piscinala; مَعْقُلَةٌ fovealain qua aqua pluviae coërcetur). Radla. Abbla.: ዐቀለ፡ ዘ፡ ደነገገ።
inusitatusinus.i.q. ٲَجَلَ conclusitla, continuitla, collegitla( مَٲْجَلٌ stagnumla, piscinala; مَعْقُلَةٌ fovealain qua aqua pluviae coërcetur). Radla. Abbla.: ዐቀለ፡ ዘ፡ ደነገገ።
I,2et I,1[vicina sunt ሐከመ፡ , حَكَمَ coërcuitla, cohibuitla, retinuitla, حَقَنَ retinuitla, عَقَمَ sterilem reddiditla, عَكَمَ constrinxitla]
1)concluderela, incarcerarela: ወዐቀመ፡ ስምዖንሃ፡ ባሕቲቶ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 42 (Vers. lat.: ligavitla).
2)compescerela, coërcerela, continerela, moderarila: ጥዑይ፡ ንዋም፡ ለዘይዔቅማ፡ (v. ለዘየዐቅማ፡ ) ለከርሡ፡ (v. ለነፍሱ፡ ) ὕπνος ὑγιείας ἐπὶ ἐντέρῳ μετρίῳ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 34,20 ; ይዔቅም፡ ቃሎ፡ οἰκονομήσει τοὺς λόγους αὐτοῦ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 111,5 ; ተዐቅም፡ አፉከ፡ Lud. e Syn.
3)modumlarei facerelavel statuerela, certis terminis circumscriberela, definirela, praefinirela; በመስፈርት፡ ዘዐቀመ፡ ለነ፡እግዚአብሔር፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 10,13 ; Deo ባሕረ፡ ዐቀመ፡ ከመ፡ ኢትትዐደው፡ እምዐቅማ፡ Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 33 ; ዐቀመ፡ ዕድሜ፡ ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 1,10 ; Actus apostolorum.Act. 28,23 ; ዘዐቀመ፡ ለከ፡ Mashafa Falasfa.Fal. f. 27 ( videasvid. sub ወሰነ፡ ). liber Jobi.Job 39,21 pro ወየዐቅም፡ legendum est ወየዐምቅ፡ q.v.
I,2et I,1[vicina sunt ሐከመ፡ , حَكَمَ coërcuitla, cohibuitla, retinuitla, حَقَنَ retinuitla, عَقَمَ sterilem reddiditla, عَكَمَ constrinxitla]
1)concluderela, incarcerarela: ወዐቀመ፡ ስምዖንሃ፡ ባሕቲቶ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 42 (Vers. lat.: ligavitla).
2)compescerela, coërcerela, continerela, moderarila: ጥዑይ፡ ንዋም፡ ለዘይዔቅማ፡ (v. ለዘየዐቅማ፡ ) ለከርሡ፡ (v. ለነፍሱ፡ ) ὕπνος ὑγιείας ἐπὶ ἐντέρῳ μετρίῳ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 34,20 ; ይዔቅም፡ ቃሎ፡ οἰκονομήσει τοὺς λόγους αὐτοῦ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 111,5 ; ተዐቅም፡ አፉከ፡ Lud. e Syn.
3)modumlarei facerelavel statuerela, certis terminis circumscriberela, definirela, praefinirela; በመስፈርት፡ ዘዐቀመ፡ ለነ፡እግዚአብሔር፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 10,13 ; Deo ባሕረ፡ ዐቀመ፡ ከመ፡ ኢትትዐደው፡ እምዐቅማ፡ Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 33 ; ዐቀመ፡ ዕድሜ፡ ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 1,10 ; Actus apostolorum.Act. 28,23 ; ዘዐቀመ፡ ለከ፡ Mashafa Falasfa.Fal. f. 27 ( videasvid. sub ወሰነ፡ ). liber Jobi.Job 39,21 pro ወየዐቅም፡ legendum est ወየዐምቅ፡ q.v.
Substantivumsubst., plerumque m. , pluralisPl. ዕድሜያት፡ , tempus constitutumlavel condictumla, praefinitumla, Regum liber biblicum II.2 Reg. 20,5 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,14 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,71 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,1 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,5 ; ሄሮድያኖስ፡ ያአምር፡ ዕድሜሁ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 8,7 ; ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 5,1 ; በዕድሜሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 39,16 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 5,6 ; Lucae evangelium.Luc. 1,20 ; እስከ፡ ዕድሜሆሙ፡ Danielis prophetia.Dan. 7,12 ; በመዋዕለ፡ ዕድሜሁ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 30,8 ; Tobit, liber apocryphus.Tob. 10,1 ; በዕድሜ፡ መዋዕሊሁ፡ εἰς χρόνον τακτόν liber Jobi.Job 12,5 ; አኮ፡ ለዕድሜ፡ መዋዕል፡ Org.; በበ፡ ዕድሜሁ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 5,24 ; Jesaiae prophetia.Jes. 60,22 ; በጽሐ፡ ዕድሜሁ፡ Danielis prophetia.Dan. 7,22 ; Jeremiae prophetia.Jer. 27,26 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 101,14 ; Jesaiae prophetia.Jes. 8,22 ; ወሀብክዎ፡ ዕድሜ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 12,6 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 9,5 ; liber Jobi.Job 14,5 ; ለጽልመት፡ አዘዘ፡ ዕድሜሁ፡ liber Jobi.Job 28,3 ; አዝዝ፡ ዕድሜከ፡ στῆσον τὸν ὁρισμόν Danielis prophetia.Dan. 6,8 ; ዐቀሙ፡ ዕድሜ፡ መዋዕል፡ Actus apostolorum.Act. 28,23 romanae editionisrom.; ኢኀልቀ፡ ዕድሜሁ፡ ለራእይ፡ Danielis prophetia.Dan. 8,19 ; ያነውኅ፡ ለከ፡ ዕድሜከ፡ et ያስተኀልፍ፡ ዕድሜሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 29,5 ; ወርኅ፡ ዕድሜሁ፡ ውእቱ፡ ለኵሉ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,6 ; ዕድሜ፡ ሐዘን፡ (tempus luctus constitutum) F.N. 24,2.
b) ዕድሜያት፡ dies festila( מוֹעֲדִים ) Hezekielis prophetia.Hez. 46,11 versio novavers. nov.
I,1[ رَقَبَ ] SubjunctivusSubj. ይዕቀብ፡ , Imperat. ዕቀብ፡ (forma ዕቅብ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,6 in editione Laur. lapsu calami scripta videtur),
1)custodirela, cumc.Acc., Regum liber biblicum IV.4 Reg. 9,14 ; Jesaiae prophetia.Jes. 21,12 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,21 ; Lucae evangelium.Luc. 11,21 ; Actus apostolorum.Act. 22,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,36 ; gregem Lucae evangelium.Luc. 2,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,31 ; ኮነ፡ የዐቅብ፡ አባግዐ፡ አቡሁ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 4 ; urbem Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 126,2 ; portam Judith liber apocryphus.Judith 13,11 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 14,27 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 10,24 ; hortum Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,15 ; cumc. እምነ፡ ablaaliquo: የዐቅብ፡ ገነተ፡ እምአዕዋፍ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 13 ; ከመ፡ ይዕቀቡ፡ ዘርኦሙ፡ እምገጸ፡ ቋዓት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 47 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 157 ; homines: እለ፡ የዐቅቡኪ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 52,8 ; እመ፡ ብከ፡ አዋልደ፡ ዕቀቦን፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,24 ; ለወለትከ፡ አጽንዓ፡ ዐቂቦታ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,10 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 26,15 .
c)custodire aliquid i.e. caute utila, cautionem adhiberela( in Acht nehmende): ዕቀብ፡ እገሪከ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 4,17 ; ዐቂበ፡ ልሳን፡ Fal.; ዘየዐቅብ፡ አፉሁ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 13,3 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 21,23 ; sequensseq. ርእሶ፡ vel ነፍሶ፡ i.q. caverela: ዕቀቡ፡ ነፍሰክሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 17,21 ; Deuteronomium.Deut. 4,9 ; Deuteronomium.Deut. 4,15 ; ዐቀብኩ፡ ነፍስየ፡ ከመ፡ ኢይብላዕ፡ Tob.1,11; ዕቀቡ፡ ርእሰክሙ፡ እምነ፡ አማልክት፡ 1 Evangelium Joannis.Joh. 5,21 ; ከመ፡ ይዕቀቡ፡ ነፍሶሙ፡ እምዝሙት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 7.
d)rationemlavel curam haberelaalicujus, respicerela, colerela: ዕቀብ፡ እመከ፡ μὴ ὑπερίδῃς τὴν μητέρα σου ἐπιμελεῖσθαι Tobit, liber apocryphus.Tob. 4,3 ; ዕቀቢ፡ ያዕቆብሃ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 19 ; ἐπισκέπτεσθαι Jacobi epistola.Jac. 1,27 ; ἐπιμελεῖσθαι Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,21 ; ዕቀብ፡ ዐርከከ፡ στέρξον Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,17 .
2)observarela, attenderela, absoluteabs.Jesaiae prophetia.Jes. 42,20 ; cumc.Acc.rei: ዘየዐቅብ፡ ንፋሰ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 11,4 ; ዕቀብ፡ ፍናዊሃ፡ ἐνεδρεύειν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 14,22 ; ዕቀብ፡ አፈ፡ ንጉሥ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,2 ; ዘየዐቅብ፡ ተግሣጸ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 13,18 ; ዐቀበ፡ ኵሎ፡ ፍናውየ፡ liber Jobi.Job 33,11 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 106,43 ; in malam partem: callide attenderela, insidiarila, cumc.Acc.Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,15 ; ሶበ፡ አበስኩ፡ እምዐቀብከኒ፡ liber Jobi.Job 10,14 .
4)servarela, reservarela, asservarela: ዐቂብ፡ ( oppositum, -o, -nituropp. አውጽኦ፡ ) Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 3,6 ; cumc.Acc.: Jeremiae prophetia.Jer. 43,20 varia lectiovar.; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,36 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,60 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 12,37 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 13,33 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,51 ; ማሕፀንተ፡ F.N. 29; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 6,20 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,10 ; Evangelium Joannis.Joh. 12,7 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,17 .
a)in animo servare, memoria tenerela: ዐቀብኩ፡ ነገሮ፡ በልብየ፡ Danielis prophetia.Dan. 7,28 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,6 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,43 ; ዐቀቦ፡ ( ለሕልም፡ ) ውስተ፡ ልቡ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 1 apocr.; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,11 ; 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 21,12 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,14 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,1 .
α)peccata ( oppositum, -o, -nituropp.remissione): ዐቀብከ፡ ሊተ፡ ኀጢአተ፡ ንእስየ፡ liber Jobi.Job 13,26 ; M.M. f. 96.
β)reticerela: አብድ፡ ኢይክል፡ ዐቂበ፡ ነገር፡ ዘሰምዐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,17 .
b)conservarela: ዐቀብከ፡ ሎቱ፡ ዘንተ፡ ምሕረተ፡ 3 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 3,6 ዐቀበ፡ መራደ፡ Amosi prophetia.Am. 1,11 ; ዘዐቀበ፡ ፈሪሀ፡ እግዚአብሔር፡ ( κρατῶν ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,11 ; Judae epistola.Judae 6 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 16,15 ; Jacobi epistola.Jac. 1,27 ; omisso Acc., ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 4,3 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዐቀበ፡ ዘ፡ ጠበቀ።
I,1[ رَقَبَ ] SubjunctivusSubj. ይዕቀብ፡ , Imperat. ዕቀብ፡ (forma ዕቅብ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,6 in editione Laur. lapsu calami scripta videtur),
1)custodirela, cumc.Acc., Regum liber biblicum IV.4 Reg. 9,14 ; Jesaiae prophetia.Jes. 21,12 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,21 ; Lucae evangelium.Luc. 11,21 ; Actus apostolorum.Act. 22,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,36 ; gregem Lucae evangelium.Luc. 2,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,31 ; ኮነ፡ የዐቅብ፡ አባግዐ፡ አቡሁ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 4 ; urbem Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 126,2 ; portam Judith liber apocryphus.Judith 13,11 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 14,27 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 10,24 ; hortum Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,15 ; cumc. እምነ፡ ablaaliquo: የዐቅብ፡ ገነተ፡ እምአዕዋፍ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 13 ; ከመ፡ ይዕቀቡ፡ ዘርኦሙ፡ እምገጸ፡ ቋዓት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 47 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 157 ; homines: እለ፡ የዐቅቡኪ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 52,8 ; እመ፡ ብከ፡ አዋልደ፡ ዕቀቦን፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,24 ; ለወለትከ፡ አጽንዓ፡ ዐቂቦታ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,10 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 26,15 .
c)custodire aliquid i.e. caute utila, cautionem adhiberela( in Acht nehmende): ዕቀብ፡ እገሪከ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 4,17 ; ዐቂበ፡ ልሳን፡ Fal.; ዘየዐቅብ፡ አፉሁ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 13,3 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 21,23 ; sequensseq. ርእሶ፡ vel ነፍሶ፡ i.q. caverela: ዕቀቡ፡ ነፍሰክሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 17,21 ; Deuteronomium.Deut. 4,9 ; Deuteronomium.Deut. 4,15 ; ዐቀብኩ፡ ነፍስየ፡ ከመ፡ ኢይብላዕ፡ Tob.1,11; ዕቀቡ፡ ርእሰክሙ፡ እምነ፡ አማልክት፡ 1 Evangelium Joannis.Joh. 5,21 ; ከመ፡ ይዕቀቡ፡ ነፍሶሙ፡ እምዝሙት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 7.
d)rationemlavel curam haberelaalicujus, respicerela, colerela: ዕቀብ፡ እመከ፡ μὴ ὑπερίδῃς τὴν μητέρα σου ἐπιμελεῖσθαι Tobit, liber apocryphus.Tob. 4,3 ; ዕቀቢ፡ ያዕቆብሃ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 19 ; ἐπισκέπτεσθαι Jacobi epistola.Jac. 1,27 ; ἐπιμελεῖσθαι Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,21 ; ዕቀብ፡ ዐርከከ፡ στέρξον Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,17 .
2)observarela, attenderela, absoluteabs.Jesaiae prophetia.Jes. 42,20 ; cumc.Acc.rei: ዘየዐቅብ፡ ንፋሰ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 11,4 ; ዕቀብ፡ ፍናዊሃ፡ ἐνεδρεύειν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 14,22 ; ዕቀብ፡ አፈ፡ ንጉሥ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,2 ; ዘየዐቅብ፡ ተግሣጸ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 13,18 ; ዐቀበ፡ ኵሎ፡ ፍናውየ፡ liber Jobi.Job 33,11 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 106,43 ; in malam partem: callide attenderela, insidiarila, cumc.Acc.Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,15 ; ሶበ፡ አበስኩ፡ እምዐቀብከኒ፡ liber Jobi.Job 10,14 .
4)servarela, reservarela, asservarela: ዐቂብ፡ ( oppositum, -o, -nituropp. አውጽኦ፡ ) Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 3,6 ; cumc.Acc.: Jeremiae prophetia.Jer. 43,20 varia lectiovar.; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,36 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,60 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 12,37 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 13,33 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,51 ; ማሕፀንተ፡ F.N. 29; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 6,20 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,10 ; Evangelium Joannis.Joh. 12,7 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,17 .
a)in animo servare, memoria tenerela: ዐቀብኩ፡ ነገሮ፡ በልብየ፡ Danielis prophetia.Dan. 7,28 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,6 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,43 ; ዐቀቦ፡ ( ለሕልም፡ ) ውስተ፡ ልቡ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 1 apocr.; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,11 ; 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 21,12 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,14 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,1 .
α)peccata ( oppositum, -o, -nituropp.remissione): ዐቀብከ፡ ሊተ፡ ኀጢአተ፡ ንእስየ፡ liber Jobi.Job 13,26 ; M.M. f. 96.
β)reticerela: አብድ፡ ኢይክል፡ ዐቂበ፡ ነገር፡ ዘሰምዐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,17 .
b)conservarela: ዐቀብከ፡ ሎቱ፡ ዘንተ፡ ምሕረተ፡ 3 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 3,6 ዐቀበ፡ መራደ፡ Amosi prophetia.Am. 1,11 ; ዘዐቀበ፡ ፈሪሀ፡ እግዚአብሔር፡ ( κρατῶν ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,11 ; Judae epistola.Judae 6 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 16,15 ; Jacobi epistola.Jac. 1,27 ; omisso Acc., ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 4,3 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዐቀበ፡ ዘ፡ ጠበቀ።
ʿaqaba
Grébaut
ዐቀበ፡ ልቡና፡ ʿaqaba lǝbbunā «garder fidélitéfr» በእንተ፡ ዘሐነፁ፡ ማኅፈደ፡ ዐላውያነ፡ እግዚአብሔር፡ ወጻመዉ፡ ከንቶ፡ ሶበ፡ ሐለዩ፡ እኩየ፡ ወኤቦርሰ፡ ኢኀበረ፡ ምስሌሆሙ፡ ዳእሙ፡ ዐቀበ፡ ልቡናሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ ዘእንበለ፡ ድነት። 157, videasvid. ልቡና፡
35
Leslau
ዐቀበ ʿaqaba (yǝʿqab) guarden, stand guarden, watchen, keep watchen, keep safeen, safequarden, keepen, tenden (flocks), preserveen, take care ofen, care foren, take heeden, protecten, handle with careen, observeen (the law, a holiday) 66a
ʿaqaba
Grébaut
ዐቀበ፡ ልቡና፡ ʿaqaba lǝbbunā «garder fidélitéfr» በእንተ፡ ዘሐነፁ፡ ማኅፈደ፡ ዐላውያነ፡ እግዚአብሔር፡ ወጻመዉ፡ ከንቶ፡ ሶበ፡ ሐለዩ፡ እኩየ፡ ወኤቦርሰ፡ ኢኀበረ፡ ምስሌሆሙ፡ ዳእሙ፡ ዐቀበ፡ ልቡናሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ ዘእንበለ፡ ድነት። 157, videasvid. ልቡና፡
35
Leslau
ዐቀበ ʿaqaba (yǝʿqab) guarden, stand guarden, watchen, keep watchen, keep safeen, safequarden, keepen, tenden (flocks), preserveen, take care ofen, care foren, take heeden, protecten, handle with careen, observeen (the law, a holiday) 66a
(pro ልብውና፡ , male ልቦና፡ ) pluralisPl. ልቡናት፡
1)intelligentiala, prudentiala, peritiala σύνεσις Paralipomenon liber I.1 Par. 22,12 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 1,10 ; γνῶσις Jesaiae prophetia.Jes. 11,2 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 8,9 ; ጥበብ፡ ወአእምሮ፡ ወልቡና፡ በኵሉ፡ መጽሐፍ፡ Danielis prophetia.Dan. 1,17 .
2)menslaet ratiola: in Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 8 ; Cyr ad Theod. f.12 respondet graeco νοῦς vel ψυχὴ λογική quatenus medium tenet inter σάρξ et ὁ Λόγος ; ኢይበጽሕዎ፡ ( ለምስጢር፡ ) ልቡናት፡ menteslaFid. Jac. Bar. (cfr. ልብ፡ ).
3)attentiola, cautiola: መፍትው፡ ትግበሩ፡ በዓለ፡ ፋሲካ፡ በኵሉ፡ ጥያቄ፡ ወልቡና፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 30.
I,1[contiguum videtur ዐቀበ፡ , an وَقَى ?] SubjunctivusSubj. ይዑቅ፡
1)servarela, observarela: ነፍሶ፡ ዑቅ፡ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ διαφύλαξον liber Jobi.Job 2,6 ; ዑቅ፡ ትእዛዘ፡ ወግበር፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 77.
a)respicerela, attenderela, viderela, prospicerela, cumc.Acc.personapers.vel rei: ዑቀኒ፡ ἐπιγνῶναί με Ruth liber biblicus.Ruth 2,10 ; εἰδέναι ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 5,12 ; ዘኢየዐውቅ፡ ቤቶ፡ ይወርሶ፡ ነፋስ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 11,29 ; βλέπειν ad Colossenses epistola Pauli.Col. 4,17 ; diaconi ይዑቅዎሙ፡ ለእለ፡ አልቦሙ፡ (prospiciant iis qui nihil habent) p. 321; etiam cumc. ላዕለ፡ vel ለ፡ pers.: ዑቅኬ፡ ላዕለ፡ (v. ) ኢዮብ፡ προσέχειν liber Jobi.Job 2,3 .
b)caverela
α)aliquem vel aliquid i.e. vitarela, cumc.Acc.: ዑቅዎሙ፡ ለከለባት፡ βλέπετε τοὺς κύνας ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 3,2 ; ዘንተ፡ ዑቅ፡ ከመ፡ ኢታግብኦ፡ ለወልድየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,8 ; sequensseq. እምነ፡ rei, ut: ዑቅ፡ ርእሰከ፡ (v. ዑቅ፡ ) እምእኩይ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,20 .
β)providerela, viderela, cautionem adhiberela, sive addito ርእሶ፡ (proprie: semet custodirela) sive omisso; absoluteabsol.: ዑቅ፡ ርእሰከ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,2 ; Deuteronomium.Deut. 4,9 ; Deuteronomium.Deut. 8,11 ; Marci Evangelium.Marc. 13,9 ; Lucae evangelium.Luc. 17,3 ; ዑቅ፡ ወተዐቀብ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,13 ; ዑቂ፡ ወለብዊ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 3 ; ዑቁ፡ ወኢታፅርዑ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 7,23 ; cumc. በእንተ፡ rei ad Timotheum epistola I.1 Tim. 4,16 ; sequensseq. ኢ፡ cum SubjunctivusSubj.verbi ( nela): Deuteronomium.Deut. 4,23 ; Deuteronomium.Deut. 6,12 ; Deuteronomium.Deut. 11,16 ; Deuteronomium.Deut. 12,13 ; Deuteronomium.Deut. 12,19 ; Deuteronomium.Deut. 12,30 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,6 ; ዑቁ፡ ኢታርኅዉ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 17,3 ; Epistola Jeremiae, apocrypha.Ep. Jer. 4 ; ዑቅ፡ ኢያስሕቱከ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 41,10 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,1 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 29,24 ; Lucae evangelium.Luc. 21,34 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 12,25 ; raro sequensseq.Imperf., ut: ዑቅ፡ አልቦ፡ ዘትኄሊ፡ liber Jobi.Job 1,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 9,30 ; sequensseq. ከመ፡ cumc.SubjunctivusSubj.( utla): ዑቁ፡ ከመ፡ ትግበሩ፡ Deuteronomium.Deut. 27,1 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 8,5 ; sequensseq. ዮጊ፡ ኢ፡ ne fortelac. SubjunctivusSubj., Apocalypsis Joannis.Apoc. 19,10 Platt.
2)animadverterela, cognoscerela: ዑቅ፡ ከመ፡ „scito, quod“ Lud. e Vit. Pach. [quae verbi አወቀ፡ significatio in lingua Amh. tritissima est; conferascfr. נָצַר custodirela, at نظر ነጸረ፡ intuerila, aspicerela].
3)intrans.: notumla, manifestum esselavel fierila, apparerela: ድኅረ፡ የዐውቅ፡ እከይሁ፡ (nisi ያዐውቅ፡ ἐκφαίνει τὴν κακίαν legere malueris) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 14,7 ; አዕረፈ፡ ( ያሬድ፡ ማሕሌታዊ፡ ) በሰላም፡ ወመቃብሪሁሰ፡ ኢተዐውቅ፡ (ni ተዐውቀ፡ legendum est) Sx. not able to find explanation in abbreviation listGenb. 11 ; ናሁኬ፡ የዐውቅ፡ ከመ፡ („elucet“, ni ያዐውቅ፡ „indicat“ interpretandum est) M.M. f. 109.
videasvid. sub ዐቀበ፡ lǝbbunā , lǝbbǝwnā , lǝbbonā , pluralisPl. lǝbbunāt
Grébaut
ልቡና፡ lǝbbunā «intelligentiala, attentiola» Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 5.
34
Le mot ልቡና፡ présente divers sens : raison, compréhension, intelligence, raisonnement, fidélité, etc. Exemples :
ተወልጦተ፡ ልቡና፡ tawallǝṭota lǝbbunā «perte de la raisonfr», videasvid. ተወልጦት፡
ዐቀበ፡ ልቡና፡ ʿaqaba lǝbbunā «garder fidélitéfr», videasvid. ዐቀበ፡
መብርሄ፡ ልቡና፡ mabrǝhe lǝbbunā «flambeau de l’intelligencefr», videasvid. መብርሂ፡
ልቡና፡ lǝbbunā «espiritfr (Geist)» etc.
በእንተ፡ መንግሥተ፡ ዲዮቅልጥያኖስ፡ ግብጻዊ፡ ወምክንያተ፡ ተወልጦተ፡ ልቡናሁ፡ ወተሰዶቱ። 138; በእንተ፡ ዘሐነፁ፡ ማኅፈደ፡ ዐላውያነ፡ እግዚአብሔር፡ ወጻመዉ፡ ከንቶ፡ ሶበ፡ ሐለዩ፡ እኩየ፡ ወኤቦርሰ፡ ኢኀበረ፡ ምስሌሆሙ፡ ዳእሙ፡ ዐቀበ፡ ልቡናሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ ዘእንበለ፡ ድነት። 157; ወክርስቲያንሰ፡ ፍጹማን፡ ምእመናን፡ ኢይመስጡ፡ ካልአ፡ ሕገ፡ ዘእንበለ፡ ዘተሠርዐ፡ ሎሙ፡ በከመ፡ ባህሉ፡ ለዕዝራ፡ ነቢይ፡ መብርሄ፡ ልቡና። 183; አይ፡ ልቡና፡ ወአይ፡ ሐልዮ፡ ዘይክል፡ በጺሐ፡ ውስተ፡ ድንጋጌ፡ ውዳሴኪ። 35
35
Leslau
ልቡና lǝbbunā , ልቦና lǝbbonā understandingen, comprehensionen, intelligenceen, insighten, wisdomen, reasonen, reasoningen, prudenceen, attentionen, skillen, clevernessen
በልቡና ba-lǝbbunā attentivelyen 306a
አመንተወ፡ ልቡናሁ ʾamantawa lǝbbunāhu he deflecteden, he deviateden, he was undecideden, videasvid. አመንተወ፡ 352b
Substantivumsubst.[nescio an rectius scribendum sit ሖጻ፡ , quamquam in libris Mss. plerumque ኆጻ፡ reperitur; respondent حصىً glarcala, calculusla; حَصَبٌ glareala; lapidesla; ܚܨܳܨܳܐ et חָצָץ idemid., de quibus videasvid.Ges. thes. p. 511] m. (et fem. ), nomennom.gener. (coll.)
3)nonnumquam lapillus glareaela: Agathon monachus, quando cum aliis congrediebatur, ኮነ፡ ይወዲ፡ ኆጻ፡ ንስቲተ፡ ውስተ፡ አፉሁ፡ (paulo supra ኆጻ፡ እብነ፡ ) not able to find explanation in abbreviation listPhlx. qu. 69 ; not able to find explanation in abbreviation listPhlx. qu. 30. n. 607
(pro ልብውና፡ , male ልቦና፡ ) pluralisPl. ልቡናት፡
1)intelligentiala, prudentiala, peritiala σύνεσις Paralipomenon liber I.1 Par. 22,12 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 1,10 ; γνῶσις Jesaiae prophetia.Jes. 11,2 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 8,9 ; ጥበብ፡ ወአእምሮ፡ ወልቡና፡ በኵሉ፡ መጽሐፍ፡ Danielis prophetia.Dan. 1,17 .
2)menslaet ratiola: in Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 8 ; Cyr ad Theod. f.12 respondet graeco νοῦς vel ψυχὴ λογική quatenus medium tenet inter σάρξ et ὁ Λόγος ; ኢይበጽሕዎ፡ ( ለምስጢር፡ ) ልቡናት፡ menteslaFid. Jac. Bar. (cfr. ልብ፡ ).
3)attentiola, cautiola: መፍትው፡ ትግበሩ፡ በዓለ፡ ፋሲካ፡ በኵሉ፡ ጥያቄ፡ ወልቡና፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 30.
I,1[ رَقَبَ ] SubjunctivusSubj. ይዕቀብ፡ , Imperat. ዕቀብ፡ (forma ዕቅብ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,6 in editione Laur. lapsu calami scripta videtur),
1)custodirela, cumc.Acc., Regum liber biblicum IV.4 Reg. 9,14 ; Jesaiae prophetia.Jes. 21,12 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,21 ; Lucae evangelium.Luc. 11,21 ; Actus apostolorum.Act. 22,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,36 ; gregem Lucae evangelium.Luc. 2,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,31 ; ኮነ፡ የዐቅብ፡ አባግዐ፡ አቡሁ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 4 ; urbem Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 126,2 ; portam Judith liber apocryphus.Judith 13,11 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 14,27 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 10,24 ; hortum Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,15 ; cumc. እምነ፡ ablaaliquo: የዐቅብ፡ ገነተ፡ እምአዕዋፍ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 13 ; ከመ፡ ይዕቀቡ፡ ዘርኦሙ፡ እምገጸ፡ ቋዓት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 47 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 157 ; homines: እለ፡ የዐቅቡኪ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 52,8 ; እመ፡ ብከ፡ አዋልደ፡ ዕቀቦን፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,24 ; ለወለትከ፡ አጽንዓ፡ ዐቂቦታ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,10 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 26,15 .
c)custodire aliquid i.e. caute utila, cautionem adhiberela( in Acht nehmende): ዕቀብ፡ እገሪከ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 4,17 ; ዐቂበ፡ ልሳን፡ Fal.; ዘየዐቅብ፡ አፉሁ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 13,3 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 21,23 ; sequensseq. ርእሶ፡ vel ነፍሶ፡ i.q. caverela: ዕቀቡ፡ ነፍሰክሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 17,21 ; Deuteronomium.Deut. 4,9 ; Deuteronomium.Deut. 4,15 ; ዐቀብኩ፡ ነፍስየ፡ ከመ፡ ኢይብላዕ፡ Tob.1,11; ዕቀቡ፡ ርእሰክሙ፡ እምነ፡ አማልክት፡ 1 Evangelium Joannis.Joh. 5,21 ; ከመ፡ ይዕቀቡ፡ ነፍሶሙ፡ እምዝሙት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 7.
d)rationemlavel curam haberelaalicujus, respicerela, colerela: ዕቀብ፡ እመከ፡ μὴ ὑπερίδῃς τὴν μητέρα σου ἐπιμελεῖσθαι Tobit, liber apocryphus.Tob. 4,3 ; ዕቀቢ፡ ያዕቆብሃ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 19 ; ἐπισκέπτεσθαι Jacobi epistola.Jac. 1,27 ; ἐπιμελεῖσθαι Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,21 ; ዕቀብ፡ ዐርከከ፡ στέρξον Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,17 .
2)observarela, attenderela, absoluteabs.Jesaiae prophetia.Jes. 42,20 ; cumc.Acc.rei: ዘየዐቅብ፡ ንፋሰ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 11,4 ; ዕቀብ፡ ፍናዊሃ፡ ἐνεδρεύειν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 14,22 ; ዕቀብ፡ አፈ፡ ንጉሥ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,2 ; ዘየዐቅብ፡ ተግሣጸ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 13,18 ; ዐቀበ፡ ኵሎ፡ ፍናውየ፡ liber Jobi.Job 33,11 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 106,43 ; in malam partem: callide attenderela, insidiarila, cumc.Acc.Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,15 ; ሶበ፡ አበስኩ፡ እምዐቀብከኒ፡ liber Jobi.Job 10,14 .
4)servarela, reservarela, asservarela: ዐቂብ፡ ( oppositum, -o, -nituropp. አውጽኦ፡ ) Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 3,6 ; cumc.Acc.: Jeremiae prophetia.Jer. 43,20 varia lectiovar.; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,36 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,60 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 12,37 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 13,33 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,51 ; ማሕፀንተ፡ F.N. 29; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 6,20 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,10 ; Evangelium Joannis.Joh. 12,7 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,17 .
a)in animo servare, memoria tenerela: ዐቀብኩ፡ ነገሮ፡ በልብየ፡ Danielis prophetia.Dan. 7,28 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,6 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,43 ; ዐቀቦ፡ ( ለሕልም፡ ) ውስተ፡ ልቡ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 1 apocr.; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,11 ; 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 21,12 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,14 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,1 .
α)peccata ( oppositum, -o, -nituropp.remissione): ዐቀብከ፡ ሊተ፡ ኀጢአተ፡ ንእስየ፡ liber Jobi.Job 13,26 ; M.M. f. 96.
β)reticerela: አብድ፡ ኢይክል፡ ዐቂበ፡ ነገር፡ ዘሰምዐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,17 .
b)conservarela: ዐቀብከ፡ ሎቱ፡ ዘንተ፡ ምሕረተ፡ 3 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 3,6 ዐቀበ፡ መራደ፡ Amosi prophetia.Am. 1,11 ; ዘዐቀበ፡ ፈሪሀ፡ እግዚአብሔር፡ ( κρατῶν ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,11 ; Judae epistola.Judae 6 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 16,15 ; Jacobi epistola.Jac. 1,27 ; omisso Acc., ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 4,3 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዐቀበ፡ ዘ፡ ጠበቀ።
lǝbbunā , lǝbbǝwnā , lǝbbonā , pluralisPl. lǝbbunāt
Grébaut
ልቡና፡ lǝbbunā «intelligentiala, attentiola» Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 5.
34
Le mot ልቡና፡ présente divers sens : raison, compréhension, intelligence, raisonnement, fidélité, etc. Exemples :
ተወልጦተ፡ ልቡና፡ tawallǝṭota lǝbbunā «perte de la raisonfr», videasvid. ተወልጦት፡
ዐቀበ፡ ልቡና፡ ʿaqaba lǝbbunā «garder fidélitéfr», videasvid. ዐቀበ፡
መብርሄ፡ ልቡና፡ mabrǝhe lǝbbunā «flambeau de l’intelligencefr», videasvid. መብርሂ፡
ልቡና፡ lǝbbunā «espiritfr (Geist)» etc.
በእንተ፡ መንግሥተ፡ ዲዮቅልጥያኖስ፡ ግብጻዊ፡ ወምክንያተ፡ ተወልጦተ፡ ልቡናሁ፡ ወተሰዶቱ። 138; በእንተ፡ ዘሐነፁ፡ ማኅፈደ፡ ዐላውያነ፡ እግዚአብሔር፡ ወጻመዉ፡ ከንቶ፡ ሶበ፡ ሐለዩ፡ እኩየ፡ ወኤቦርሰ፡ ኢኀበረ፡ ምስሌሆሙ፡ ዳእሙ፡ ዐቀበ፡ ልቡናሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ ዘእንበለ፡ ድነት። 157; ወክርስቲያንሰ፡ ፍጹማን፡ ምእመናን፡ ኢይመስጡ፡ ካልአ፡ ሕገ፡ ዘእንበለ፡ ዘተሠርዐ፡ ሎሙ፡ በከመ፡ ባህሉ፡ ለዕዝራ፡ ነቢይ፡ መብርሄ፡ ልቡና። 183; አይ፡ ልቡና፡ ወአይ፡ ሐልዮ፡ ዘይክል፡ በጺሐ፡ ውስተ፡ ድንጋጌ፡ ውዳሴኪ። 35
35
Leslau
ልቡና lǝbbunā , ልቦና lǝbbonā understandingen, comprehensionen, intelligenceen, insighten, wisdomen, reasonen, reasoningen, prudenceen, attentionen, skillen, clevernessen
በልቡና ba-lǝbbunā attentivelyen 306a
አመንተወ፡ ልቡናሁ ʾamantawa lǝbbunāhu he deflecteden, he deviateden, he was undecideden, videasvid. አመንተወ፡ 352b
ʿaqaba
Grébaut
ዐቀበ፡ ልቡና፡ ʿaqaba lǝbbunā «garder fidélitéfr» በእንተ፡ ዘሐነፁ፡ ማኅፈደ፡ ዐላውያነ፡ እግዚአብሔር፡ ወጻመዉ፡ ከንቶ፡ ሶበ፡ ሐለዩ፡ እኩየ፡ ወኤቦርሰ፡ ኢኀበረ፡ ምስሌሆሙ፡ ዳእሙ፡ ዐቀበ፡ ልቡናሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ ዘእንበለ፡ ድነት። 157, videasvid. ልቡና፡
35
Leslau
ዐቀበ ʿaqaba (yǝʿqab) guarden, stand guarden, watchen, keep watchen, keep safeen, safequarden, keepen, tenden (flocks), preserveen, take care ofen, care foren, take heeden, protecten, handle with careen, observeen (the law, a holiday) 66a
I,1[ رَقَبَ ] SubjunctivusSubj. ይዕቀብ፡ , Imperat. ዕቀብ፡ (forma ዕቅብ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,6 in editione Laur. lapsu calami scripta videtur),
1)custodirela, cumc.Acc., Regum liber biblicum IV.4 Reg. 9,14 ; Jesaiae prophetia.Jes. 21,12 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,21 ; Lucae evangelium.Luc. 11,21 ; Actus apostolorum.Act. 22,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,36 ; gregem Lucae evangelium.Luc. 2,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,31 ; ኮነ፡ የዐቅብ፡ አባግዐ፡ አቡሁ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 4 ; urbem Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 126,2 ; portam Judith liber apocryphus.Judith 13,11 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 14,27 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 10,24 ; hortum Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,15 ; cumc. እምነ፡ ablaaliquo: የዐቅብ፡ ገነተ፡ እምአዕዋፍ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 13 ; ከመ፡ ይዕቀቡ፡ ዘርኦሙ፡ እምገጸ፡ ቋዓት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 47 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 157 ; homines: እለ፡ የዐቅቡኪ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 52,8 ; እመ፡ ብከ፡ አዋልደ፡ ዕቀቦን፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,24 ; ለወለትከ፡ አጽንዓ፡ ዐቂቦታ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,10 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 26,15 .
c)custodire aliquid i.e. caute utila, cautionem adhiberela( in Acht nehmende): ዕቀብ፡ እገሪከ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 4,17 ; ዐቂበ፡ ልሳን፡ Fal.; ዘየዐቅብ፡ አፉሁ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 13,3 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 21,23 ; sequensseq. ርእሶ፡ vel ነፍሶ፡ i.q. caverela: ዕቀቡ፡ ነፍሰክሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 17,21 ; Deuteronomium.Deut. 4,9 ; Deuteronomium.Deut. 4,15 ; ዐቀብኩ፡ ነፍስየ፡ ከመ፡ ኢይብላዕ፡ Tob.1,11; ዕቀቡ፡ ርእሰክሙ፡ እምነ፡ አማልክት፡ 1 Evangelium Joannis.Joh. 5,21 ; ከመ፡ ይዕቀቡ፡ ነፍሶሙ፡ እምዝሙት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 7.
d)rationemlavel curam haberelaalicujus, respicerela, colerela: ዕቀብ፡ እመከ፡ μὴ ὑπερίδῃς τὴν μητέρα σου ἐπιμελεῖσθαι Tobit, liber apocryphus.Tob. 4,3 ; ዕቀቢ፡ ያዕቆብሃ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 19 ; ἐπισκέπτεσθαι Jacobi epistola.Jac. 1,27 ; ἐπιμελεῖσθαι Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,21 ; ዕቀብ፡ ዐርከከ፡ στέρξον Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,17 .
2)observarela, attenderela, absoluteabs.Jesaiae prophetia.Jes. 42,20 ; cumc.Acc.rei: ዘየዐቅብ፡ ንፋሰ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 11,4 ; ዕቀብ፡ ፍናዊሃ፡ ἐνεδρεύειν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 14,22 ; ዕቀብ፡ አፈ፡ ንጉሥ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,2 ; ዘየዐቅብ፡ ተግሣጸ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 13,18 ; ዐቀበ፡ ኵሎ፡ ፍናውየ፡ liber Jobi.Job 33,11 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 106,43 ; in malam partem: callide attenderela, insidiarila, cumc.Acc.Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,15 ; ሶበ፡ አበስኩ፡ እምዐቀብከኒ፡ liber Jobi.Job 10,14 .
4)servarela, reservarela, asservarela: ዐቂብ፡ ( oppositum, -o, -nituropp. አውጽኦ፡ ) Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 3,6 ; cumc.Acc.: Jeremiae prophetia.Jer. 43,20 varia lectiovar.; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,36 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,60 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 12,37 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 13,33 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,51 ; ማሕፀንተ፡ F.N. 29; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 6,20 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,10 ; Evangelium Joannis.Joh. 12,7 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,17 .
a)in animo servare, memoria tenerela: ዐቀብኩ፡ ነገሮ፡ በልብየ፡ Danielis prophetia.Dan. 7,28 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,6 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,43 ; ዐቀቦ፡ ( ለሕልም፡ ) ውስተ፡ ልቡ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 1 apocr.; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,11 ; 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 21,12 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,14 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,1 .
α)peccata ( oppositum, -o, -nituropp.remissione): ዐቀብከ፡ ሊተ፡ ኀጢአተ፡ ንእስየ፡ liber Jobi.Job 13,26 ; M.M. f. 96.
β)reticerela: አብድ፡ ኢይክል፡ ዐቂበ፡ ነገር፡ ዘሰምዐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,17 .
b)conservarela: ዐቀብከ፡ ሎቱ፡ ዘንተ፡ ምሕረተ፡ 3 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 3,6 ዐቀበ፡ መራደ፡ Amosi prophetia.Am. 1,11 ; ዘዐቀበ፡ ፈሪሀ፡ እግዚአብሔር፡ ( κρατῶν ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,11 ; Judae epistola.Judae 6 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 16,15 ; Jacobi epistola.Jac. 1,27 ; omisso Acc., ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 4,3 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዐቀበ፡ ዘ፡ ጠበቀ።
ʿaqaba
Grébaut
ዐቀበ፡ ልቡና፡ ʿaqaba lǝbbunā «garder fidélitéfr» በእንተ፡ ዘሐነፁ፡ ማኅፈደ፡ ዐላውያነ፡ እግዚአብሔር፡ ወጻመዉ፡ ከንቶ፡ ሶበ፡ ሐለዩ፡ እኩየ፡ ወኤቦርሰ፡ ኢኀበረ፡ ምስሌሆሙ፡ ዳእሙ፡ ዐቀበ፡ ልቡናሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ ዘእንበለ፡ ድነት። 157, videasvid. ልቡና፡
35
Leslau
ዐቀበ ʿaqaba (yǝʿqab) guarden, stand guarden, watchen, keep watchen, keep safeen, safequarden, keepen, tenden (flocks), preserveen, take care ofen, care foren, take heeden, protecten, handle with careen, observeen (the law, a holiday) 66a
Substantivumsubst., fem. et m. , collatio, -is vel collectivum, -ecoll.et sing., pluralisPl. አብትር፡ , raro አብታር፡ ( Numeri, liber Pentateuchi.Num. 17,17 ),
2)baculusla, scipiola, pedumla, sceptrumla, Genesis liber Pentateuchi.Gen. 38,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 38,25 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 4,3 sequensseq.; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 17,17 sequensseq.; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 41 ; Michaei prophetia.Mich. 7,14 ; Zachariae prophetia.Zach. 11,7 sequensseq.; Hezekielis prophetia.Hez. 20,37 ; Hezekielis prophetia.Hez. 37, l6 sequensseq.; ዐቀበ፡ መርዔቶ፡ በበትሩ፡ Sx. not able to find explanation in abbreviation listMag. 27 Enc.; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 22,5 ; ኢትጹሩ፡ በትረ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 45 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,10 ; በትረ፡ ብርዕ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 29,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 36,6 ; ይሰብራ፡ ለበትረ፡ ኃጥኣን፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 33,23 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 48,3 ; በበትሩ፡ እንተ፡ወርቅ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 4,11 ; Esther, liber biblicus.Esth. 5,2 ; Esther, liber biblicus.Esth. 8,4 ; በትር፡ እንተ፡ ዲበ፡ ክሣዱ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 9,4 ; ይእኅዙ፡ በትረ፡ Epistola Jeremiae, apocrypha.Ep. Jer. 13 ; Jeremiae prophetia.Jer. 31,17 ; በትረ፡ ኀጺን፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 2,9 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 2,27 ; በትረ፡ ብርሃን፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 18 et Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 18 Enc.; baculus, quo frumentum excutitur Jesaiae prophetia.Jes. 28,27 ; fustislanot able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 13,26 ; ῥόπαλον Ρ rov. 25,18; fullonis በትረ፡ መሃፒል፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 27 Enc.; bacillumlaferreum በትረ፡ ኀጺን፡ (inter cruciatus instrumenta) Vit. Barb.; Sx.
3)virgala, baculusla, scipiolai.e. castigandi instrumenta: ዘይምሕክ፡ በትሮ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 13,24 ; liber Jobi.Job 9,34 ; ቍስለ፡ አብትር፡ var. Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,17 ; በትረ፡ መዐትየ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 10,5 ; Threni, liber biblicus.Thren. 3,1 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 4,21 .
4)tribusla, stirpslapopuli: እንተ፡ ትንእስ፡ በትረ፡ ነገዶሙ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 9,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,19 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,20 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 11,3 ; በትረ፡ ነገድ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 10 Enc. (Lud.); Org. n. 517
I,1[ رَقَبَ ] SubjunctivusSubj. ይዕቀብ፡ , Imperat. ዕቀብ፡ (forma ዕቅብ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,6 in editione Laur. lapsu calami scripta videtur),
1)custodirela, cumc.Acc., Regum liber biblicum IV.4 Reg. 9,14 ; Jesaiae prophetia.Jes. 21,12 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,21 ; Lucae evangelium.Luc. 11,21 ; Actus apostolorum.Act. 22,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,36 ; gregem Lucae evangelium.Luc. 2,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,31 ; ኮነ፡ የዐቅብ፡ አባግዐ፡ አቡሁ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 4 ; urbem Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 126,2 ; portam Judith liber apocryphus.Judith 13,11 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 14,27 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 10,24 ; hortum Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,15 ; cumc. እምነ፡ ablaaliquo: የዐቅብ፡ ገነተ፡ እምአዕዋፍ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 13 ; ከመ፡ ይዕቀቡ፡ ዘርኦሙ፡ እምገጸ፡ ቋዓት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 47 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 157 ; homines: እለ፡ የዐቅቡኪ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 52,8 ; እመ፡ ብከ፡ አዋልደ፡ ዕቀቦን፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,24 ; ለወለትከ፡ አጽንዓ፡ ዐቂቦታ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,10 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 26,15 .
c)custodire aliquid i.e. caute utila, cautionem adhiberela( in Acht nehmende): ዕቀብ፡ እገሪከ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 4,17 ; ዐቂበ፡ ልሳን፡ Fal.; ዘየዐቅብ፡ አፉሁ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 13,3 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 21,23 ; sequensseq. ርእሶ፡ vel ነፍሶ፡ i.q. caverela: ዕቀቡ፡ ነፍሰክሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 17,21 ; Deuteronomium.Deut. 4,9 ; Deuteronomium.Deut. 4,15 ; ዐቀብኩ፡ ነፍስየ፡ ከመ፡ ኢይብላዕ፡ Tob.1,11; ዕቀቡ፡ ርእሰክሙ፡ እምነ፡ አማልክት፡ 1 Evangelium Joannis.Joh. 5,21 ; ከመ፡ ይዕቀቡ፡ ነፍሶሙ፡ እምዝሙት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 7.
d)rationemlavel curam haberelaalicujus, respicerela, colerela: ዕቀብ፡ እመከ፡ μὴ ὑπερίδῃς τὴν μητέρα σου ἐπιμελεῖσθαι Tobit, liber apocryphus.Tob. 4,3 ; ዕቀቢ፡ ያዕቆብሃ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 19 ; ἐπισκέπτεσθαι Jacobi epistola.Jac. 1,27 ; ἐπιμελεῖσθαι Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,21 ; ዕቀብ፡ ዐርከከ፡ στέρξον Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,17 .
2)observarela, attenderela, absoluteabs.Jesaiae prophetia.Jes. 42,20 ; cumc.Acc.rei: ዘየዐቅብ፡ ንፋሰ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 11,4 ; ዕቀብ፡ ፍናዊሃ፡ ἐνεδρεύειν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 14,22 ; ዕቀብ፡ አፈ፡ ንጉሥ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,2 ; ዘየዐቅብ፡ ተግሣጸ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 13,18 ; ዐቀበ፡ ኵሎ፡ ፍናውየ፡ liber Jobi.Job 33,11 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 106,43 ; in malam partem: callide attenderela, insidiarila, cumc.Acc.Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,15 ; ሶበ፡ አበስኩ፡ እምዐቀብከኒ፡ liber Jobi.Job 10,14 .
4)servarela, reservarela, asservarela: ዐቂብ፡ ( oppositum, -o, -nituropp. አውጽኦ፡ ) Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 3,6 ; cumc.Acc.: Jeremiae prophetia.Jer. 43,20 varia lectiovar.; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,36 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,60 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 12,37 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 13,33 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,51 ; ማሕፀንተ፡ F.N. 29; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 6,20 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,10 ; Evangelium Joannis.Joh. 12,7 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,17 .
a)in animo servare, memoria tenerela: ዐቀብኩ፡ ነገሮ፡ በልብየ፡ Danielis prophetia.Dan. 7,28 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,6 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,43 ; ዐቀቦ፡ ( ለሕልም፡ ) ውስተ፡ ልቡ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 1 apocr.; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,11 ; 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 21,12 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,14 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,1 .
α)peccata ( oppositum, -o, -nituropp.remissione): ዐቀብከ፡ ሊተ፡ ኀጢአተ፡ ንእስየ፡ liber Jobi.Job 13,26 ; M.M. f. 96.
β)reticerela: አብድ፡ ኢይክል፡ ዐቂበ፡ ነገር፡ ዘሰምዐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,17 .
b)conservarela: ዐቀብከ፡ ሎቱ፡ ዘንተ፡ ምሕረተ፡ 3 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 3,6 ዐቀበ፡ መራደ፡ Amosi prophetia.Am. 1,11 ; ዘዐቀበ፡ ፈሪሀ፡ እግዚአብሔር፡ ( κρατῶν ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,11 ; Judae epistola.Judae 6 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 16,15 ; Jacobi epistola.Jac. 1,27 ; omisso Acc., ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 4,3 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዐቀበ፡ ዘ፡ ጠበቀ።
ʿaqaba
Grébaut
ዐቀበ፡ ልቡና፡ ʿaqaba lǝbbunā «garder fidélitéfr» በእንተ፡ ዘሐነፁ፡ ማኅፈደ፡ ዐላውያነ፡ እግዚአብሔር፡ ወጻመዉ፡ ከንቶ፡ ሶበ፡ ሐለዩ፡ እኩየ፡ ወኤቦርሰ፡ ኢኀበረ፡ ምስሌሆሙ፡ ዳእሙ፡ ዐቀበ፡ ልቡናሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ ዘእንበለ፡ ድነት። 157, videasvid. ልቡና፡
35
Leslau
ዐቀበ ʿaqaba (yǝʿqab) guarden, stand guarden, watchen, keep watchen, keep safeen, safequarden, keepen, tenden (flocks), preserveen, take care ofen, care foren, take heeden, protecten, handle with careen, observeen (the law, a holiday) 66a
et rarius ርዐየ፡ I,1[ רָעָה ܪܥܳܐ رَعَى ] Imperf. ይርዒ፡ et ይሬዒ፡ ( gramm.§ 92), SubjunctivusSubj. ይርዐይ፡ , Imperat. ረዐይ፡
1)pascerela, pastum ducerela, cumc.Acc.gregis: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,31 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,36 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 3,1 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 17,15 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 28 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 34 ; Canticum Canticorum.Cant. 1,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 61,5 ; Jeremiae prophetia.Jer. 38,10 ; Judith liber apocryphus.Judith 8,16 ; አነ፡ ረዐይኩከ፡ በውስተ፡ በድው፡ Hosea.Hos. 13,5 ; እርዕዮሙ፡ ውስተ፡ አድባረ፡ እስራኤል፡ n. 311Hezekielis prophetia.Hez. 34,13 ; Hezekielis prophetia.Hez. 34,14 ; ረዐዩ፡ ርእሶሙ፡ ወኢረዐዩ፡ አባግዕየ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 34,8 ; Hezekielis prophetia.Hez. 34,10 ; Lucae evangelium.Luc. 15,15 ; cumc. ውስተ፡ gregis Regum liber biblicum I.1 Reg. 16,11 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 17,34 ; absoluteabsol.Canticum Canticorum.Cant. 1,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 89,65 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 89,72 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,33 romanae editionisrom.Transl.: pascerelapopulum sicut gregem i.e. gubernarela, moderarila, regerelaPsalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 2,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 22,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 36,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 47,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 77,77 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 79,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 3,15 ; Hosea.Hos. 4,16 ; Michaei prophetia.Mich. 5,3 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 90,1 ; Evangelium Joannis.Joh. 21,15 ; Evangelium Joannis.Joh. 21,17 .
2)pascila(i.q. ተርዕየ፡ ): ወይሬዒ፡ (v. ወይትረዐይ፡ ) ላህም፡ ወድብ፡ ኅቡረ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 11,7 ; ረዐይክሙ፡ ውስተ፡ ሠናይ፡ ጺኦት፡ Hezekielis prophetia.Hez. 34,18 . In locis: ዘይሬዕያ፡ ወይዛወጋ፡ ለሙስና፡ ያጼእል፡ አባሁ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 28,7 ; ዘይርዒ፡ ዘማተ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 29,3 dubium est, utrum Aethiopes verbum transit. vel intransit. intelligant; Graecus habet ποιμαίνει (hebr. רָעָה delectari rela). Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዐቀበ፡ ረዐየ፡ ኖለወ፡ ብ፡ ጠበቀ፡
Substantivumsubst., fem. et m. , virginitaslaJudicum liber.Jud. 11,37 ; Judicum liber.Jud. 11,38 ; በእንተ፡ ምታ፡ ዘድንግልናሃ፡ Joelis prophetia.Joel 1,8 ; Lucae evangelium.Luc. 2,36 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 7,37 ; አርኰሰ፡ ድንግልናሃ፡ F.M. 6,8; Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 28 ( videasvid. sub አማናዊ፡ )
b)castitaslavel coelibatuslaviri: ዮሐንስ፡ ቅኑት፡ በድንግልና፡ Deg.; ዐቀበ፡ ኖኅ፡ ርእሶ፡ በድንግልና፡ ፭፻ ዓመተ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 19.
c)vitalavel status hominumla(sive virorum sive feminarum) virginitatemlaprofessarumla, Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 28 ; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 61.
Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ኪዳናት፡
1)stipulatiola, testamentumla, μαρτύρια 4 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 17,15 ( videasvid. ተካየደ፡ n. 1); ኪዳን፡ ዘጽኑዕ፡ διαθήκη ad Galatas epistola Pauli.Gal. 3,15 ; መጽሐፈ፡ ኪዳን፡ (sc. Herodis moribundi) Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 340 ; መጽሐፈ፡ ኪዳን፡ ዘእግዚእነ፡ ኢየሱስ፡ ክርስቶስ፡ inscriptus est libellus Aethiopicus (exstat in Bibliotheca Stuttgartiensi et in Abbadiana Cod. LI. XC. CIC); Maria ornatur epitheto ኪዳነ፡ ምሕረት፡ ( testamentum gratiaelavel misericordiaela), ut: ሰላም፡ ለኪ፡ ኪዳነ፡ ምሕረት፡ II Sal. Mar.; 87; etiam de libris V.T. et Novum TestamentumN.T.: ኪዳን፡ ብሊት፡ ወሐዳስ፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 5.
2)foedusla, pactumla, διαθήκη , et hominum et Dei: ኪዳንክሙ፡ ዘምስለ፡ ሲኦል፡ Jesaiae prophetia.Jes. 28,18 ; liber Jobi.Job 40,23 ; Hezekielis prophetia.Hez. 17,13 ; Deuteronomium.Deut. 7,2 ; ዛቲ፡ ይእቲ፡ ኪዳኖሙ፡ እንተ፡ ኀቤየ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 59,21 ; ነገረ፡ ኪዳን፡ Jeremiae prophetia.Jer. 11,2 sequensseq.; ሕገ፡ ኪዳኑ፡ ለእግዚአብሔር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 39,8 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 12,21 ; Deuteronomium.Deut. 4,31 ; ትእምርተ፡ ኪዳን፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,12 sequensseq.; ኪዳነ፡ ጼው፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 21 ; እሠይም፡ ለከ፡ ኪዳነ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 34,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 17,2 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 16,3 ; አነ፡ ሤምኩ፡ ኪዳነ፡ ኀበ፡ አበዊከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 41,13 ; እሁብ፡ ኪዳነ፡ ምስሌክሙ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,9 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 15 ; ኣቀውም፡ ኪዳነ፡ ምስሌከ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,18 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,17 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 15 ; አቀመ፡ ሎቱ፡ ኪዳነ፡ ሰላም፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 45,24 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 44,21 ; ኪዳነ፡ ተካየድኩ፡ ምስለ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 88,4 ; ኪዳን፡ እንተ፡ ተሠርዐት፡ ሎሙ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 30 ; እለ፡ ቦኡ፡ ውስተ፡ ኪዳን፡ Jeremiae prophetia.Jer. 41,10 ; ዐቀበ፡ ኪዳነ፡ Danielis prophetia.Dan. 9,4 ; ክሕዱ፡ ኪዳነ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 24,5 ; vel ነሠተ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 15, vel ኀደገ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 15, vel መነነ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 21 ; አይሁድ፡ እለ፡ መነኑ፡ ኪዳናተ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 33.
kidān (Dillmann 2) pactenpattoitወበረከቱ፡ ወጽንዐ፡ ትዕግሥቱ፡ ወሞገሰ፡ ኪዳኑ፡ የሀሉ፡ ምስሌነ፡La sua preghiera a la sua benedizione, la costanza delle sua pazienza e la grazia del suo kidān siano con noi.it 2 § 4 (ed.), 2 § 4 (tr.); ወተካየድኩ፡ ኪዳነ፡ ምስለ፡ ሰብአ፡ ይእቲ፡ ሀገር፡ ወይእቲ፡ ደብር፡ በቅድመ፡ ኢዮስያስ፡ አቡየ፡ ከመ፡ ኢይባዕ፡ ውስተ፡ ምድሮሙ፡ እመሂ፡ መኰንን፡ አው፡ አፈ፡ መኰንን፡J’ai fait un pacte avec les gens de ce pays et de ce couvent devant mon père Iyosyās, [en promettant] que personne n’entre dans leur terre, ni le gouverneur, ni le procureur (afa) du gouverneur,fr 26 l. 17–19 (ed.), 30 l. 2–5 (tr.) (‘«kidān»: propriamente «patto», come ben noto, è termine tecnico della agiografia etiopica; indica l’accordo stipulato tra Cristo ed il santo, in vita, sulla sua sorte terrena e post mortem, e sulle benedizioni concesse a coloro che pregheranno il santo e ne celebrerano il tazkār , la «commemorazione»; vd. CI-CII ; .’ 2 n. 9)
Leslau
ኪዳን kidān covenanten, pacten, treatyen, testimonyen, allianceen, willen, testamenten, promise made by God to the Virginen 301a
I,1[ رَقَبَ ] SubjunctivusSubj. ይዕቀብ፡ , Imperat. ዕቀብ፡ (forma ዕቅብ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,6 in editione Laur. lapsu calami scripta videtur),
1)custodirela, cumc.Acc., Regum liber biblicum IV.4 Reg. 9,14 ; Jesaiae prophetia.Jes. 21,12 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,21 ; Lucae evangelium.Luc. 11,21 ; Actus apostolorum.Act. 22,20 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,36 ; gregem Lucae evangelium.Luc. 2,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,31 ; ኮነ፡ የዐቅብ፡ አባግዐ፡ አቡሁ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 4 ; urbem Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 126,2 ; portam Judith liber apocryphus.Judith 13,11 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 14,27 ; Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 10,24 ; hortum Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,15 ; cumc. እምነ፡ ablaaliquo: የዐቅብ፡ ገነተ፡ እምአዕዋፍ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 13 ; ከመ፡ ይዕቀቡ፡ ዘርኦሙ፡ እምገጸ፡ ቋዓት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 47 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 157 ; homines: እለ፡ የዐቅቡኪ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 52,8 ; እመ፡ ብከ፡ አዋልደ፡ ዕቀቦን፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,24 ; ለወለትከ፡ አጽንዓ፡ ዐቂቦታ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,10 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 26,15 .
c)custodire aliquid i.e. caute utila, cautionem adhiberela( in Acht nehmende): ዕቀብ፡ እገሪከ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 4,17 ; ዐቂበ፡ ልሳን፡ Fal.; ዘየዐቅብ፡ አፉሁ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 13,3 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 21,23 ; sequensseq. ርእሶ፡ vel ነፍሶ፡ i.q. caverela: ዕቀቡ፡ ነፍሰክሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 17,21 ; Deuteronomium.Deut. 4,9 ; Deuteronomium.Deut. 4,15 ; ዐቀብኩ፡ ነፍስየ፡ ከመ፡ ኢይብላዕ፡ Tob.1,11; ዕቀቡ፡ ርእሰክሙ፡ እምነ፡ አማልክት፡ 1 Evangelium Joannis.Joh. 5,21 ; ከመ፡ ይዕቀቡ፡ ነፍሶሙ፡ እምዝሙት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 7.
d)rationemlavel curam haberelaalicujus, respicerela, colerela: ዕቀብ፡ እመከ፡ μὴ ὑπερίδῃς τὴν μητέρα σου ἐπιμελεῖσθαι Tobit, liber apocryphus.Tob. 4,3 ; ዕቀቢ፡ ያዕቆብሃ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 19 ; ἐπισκέπτεσθαι Jacobi epistola.Jac. 1,27 ; ἐπιμελεῖσθαι Genesis liber Pentateuchi.Gen. 44,21 ; ዕቀብ፡ ዐርከከ፡ στέρξον Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,17 .
2)observarela, attenderela, absoluteabs.Jesaiae prophetia.Jes. 42,20 ; cumc.Acc.rei: ዘየዐቅብ፡ ንፋሰ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 11,4 ; ዕቀብ፡ ፍናዊሃ፡ ἐνεδρεύειν Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 14,22 ; ዕቀብ፡ አፈ፡ ንጉሥ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,2 ; ዘየዐቅብ፡ ተግሣጸ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 13,18 ; ዐቀበ፡ ኵሎ፡ ፍናውየ፡ liber Jobi.Job 33,11 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 106,43 ; in malam partem: callide attenderela, insidiarila, cumc.Acc.Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,15 ; ሶበ፡ አበስኩ፡ እምዐቀብከኒ፡ liber Jobi.Job 10,14 .
4)servarela, reservarela, asservarela: ዐቂብ፡ ( oppositum, -o, -nituropp. አውጽኦ፡ ) Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 3,6 ; cumc.Acc.: Jeremiae prophetia.Jer. 43,20 varia lectiovar.; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,36 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,60 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 12,37 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 13,33 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,51 ; ማሕፀንተ፡ F.N. 29; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 6,20 ; Evangelium Joannis.Joh. 2,10 ; Evangelium Joannis.Joh. 12,7 ; not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,17 .
a)in animo servare, memoria tenerela: ዐቀብኩ፡ ነገሮ፡ በልብየ፡ Danielis prophetia.Dan. 7,28 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,6 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,43 ; ዐቀቦ፡ ( ለሕልም፡ ) ውስተ፡ ልቡ፡ Esther, liber biblicus.Esth. 1 apocr.; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 37,11 ; 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 21,12 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,14 ; Proverbiorum liber biblicus.Prov. 3,1 .
α)peccata ( oppositum, -o, -nituropp.remissione): ዐቀብከ፡ ሊተ፡ ኀጢአተ፡ ንእስየ፡ liber Jobi.Job 13,26 ; M.M. f. 96.
β)reticerela: አብድ፡ ኢይክል፡ ዐቂበ፡ ነገር፡ ዘሰምዐ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 8,17 .
b)conservarela: ዐቀብከ፡ ሎቱ፡ ዘንተ፡ ምሕረተ፡ 3 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 3,6 ዐቀበ፡ መራደ፡ Amosi prophetia.Am. 1,11 ; ዘዐቀበ፡ ፈሪሀ፡ እግዚአብሔር፡ ( κρατῶν ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,11 ; Judae epistola.Judae 6 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 16,15 ; Jacobi epistola.Jac. 1,27 ; omisso Acc., ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 4,3 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ዐቀበ፡ ዘ፡ ጠበቀ።
ʿaqaba
Grébaut
ዐቀበ፡ ልቡና፡ ʿaqaba lǝbbunā «garder fidélitéfr» በእንተ፡ ዘሐነፁ፡ ማኅፈደ፡ ዐላውያነ፡ እግዚአብሔር፡ ወጻመዉ፡ ከንቶ፡ ሶበ፡ ሐለዩ፡ እኩየ፡ ወኤቦርሰ፡ ኢኀበረ፡ ምስሌሆሙ፡ ዳእሙ፡ ዐቀበ፡ ልቡናሁ፡ ለእግዚአብሔር፡ ዘእንበለ፡ ድነት። 157, videasvid. ልቡና፡
35
Leslau
ዐቀበ ʿaqaba (yǝʿqab) guarden, stand guarden, watchen, keep watchen, keep safeen, safequarden, keepen, tenden (flocks), preserveen, take care ofen, care foren, take heeden, protecten, handle with careen, observeen (the law, a holiday) 66a