Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

(etiam ዐሠየ፡ ) I,1[quod nescio an cum עָשָׂה fecit^lacomponi possit] ይዕሲ፡ , (pro meritis) rependere^la, retribuere^la,

a)in bonam partem: remunerari^la, gratiam referre^la, : የዐስዮሙ፡ ለአዕርክቲሁ፡ ἀποδιδόντα χάριν τοῖς φίλοις ; ἀποτίσαι ; ἀνταποδώσει ; ; ; ἀμοιβὰς διδόναι ; rei: ትዕሲ፡ ዕሴተ፡ ሠናየ፡ Lit. Joh.; : የዐስየከ፡ ፍዳ፡ ጽድቅከ፡ ; ; ; ; እግዚአብሔር፡ የዐስየከ፡ ሠናይተ፡ ; የዐስየከ፡ ሙስብዒተ፡ ; ምንተ፡ ተዐስዮሙ፡ ህየንተ፡ ዘገብሩ፡ ለከ፡ ; ምንተ፡ ትክል፡ ዐስዮቶ፡ ለእግዚአብሔር፡ ; ; .

b)in malam: ዘየዐሲ፡ እኩየ፡ ህየንተ፡ ሠናይ፡ ; የዐስየከ፡ ቅሥተ፡ ወተስናነ፡ በንዋይከ፡ ; መርገመ፡ ወጽእለተ፡ የዐስየከ፡ ; ; .

I,2retribuere^la, ለ፡ pers. et rei: መንግሥተ፡ ሰማያት፡ ላቲ፡ ይዔሲ፡ እግዚአብሔር፡ Enc.; gratiose tribuere^la, donare^la: ለነዳያን፡ ምጽዋተ፡ ወለምስኪናን፡ ዘይዔሲ፡ Enc.

ዐሠየ

retribuere^lavid. sub ዐሰየ፡

ዐሳቢ

, mercenarius^la, mercede conductus^la, ; ; F.N. 36.

ዐሳባዊ

mercenarius^la, ; ዐሳባውያን፡

ዐሳባዊ

mercenarius^la, ; ዐሳባውያን፡

ዐሳብ

mercenarius^la, mercede conductus^la, μισθωτός , μίσθιος , ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ዐሳብ፡ ዘለለ፡ ዕለት፡ ; collective ; ተዐሳቢ፡ ወዐሳብ፡ F.N. 36.

ዐሳብ

mercenarius^la, mercede conductus^la, μισθωτός , μίσθιος , ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ዐሳብ፡ ዘለለ፡ ዕለት፡ ; collective ; ተዐሳቢ፡ ወዐሳብ፡ F.N. 36.

ዐሳዪ

remunerator^la: ኮነ፡ ዐሳዬ፡ ሕይወት፡ ለኵሎሙ፡ ; Deg.

ዐስቅ ዐስቅ ዐስቅ

ዐጽቅ፡ textura^laartificiosa^la, vestis varia^lavel versicolor^la, pretiosa^la: አልባሰ፡ ወርቅ፡ ወአልባሰ፡ ዐስቅ፡ τὴν βύσσον σὺν χρυσῷ καὶ ὑακίνθῳ συγκαθυφασμένα ; አልባሰ፡ ዐስቅ፡ ἱματισμὸν τὸν ποικίλον ; ; ; ክዳን፡ ዘሕብረ፡ ዐስቅ፡ χιτὼν ποικίλος ; ክዳኑ፡ ዘዐስቅ፡ ; ዘበዐስቅ፡ ποικιλτικά ; አልባስ፡ ዘተገብረ፡ በዐስቀ፡ ሜላት፡ πορφύρᾳ ἔργῳ ποικιλτοῦ ; ቅኑታን፡ ዐስቀ፡ ποικίλματα ; ዐስቅ፡ ወሜላት፡ ወሢራይ፡ ; ; ዐስቅ፡ ወሜላት፡ ; . textura^laartificiosa^la, vestis varia^lavel versicolor^la, pretiosa^la: አልባሰ፡ ወርቅ፡ ወአልባሰ፡ ዐስቅ፡ τὴν βύσσον σὺν χρυσῷ καὶ ὑακίνθῳ συγκαθυφασμένα ; አልባሰ፡ ዐስቅ፡ ἱματισμὸν τὸν ποικίλον ; ; ; ክዳን፡ ዘሕብረ፡ ዐስቅ፡ χιτὼν ποικίλος ; ክዳኑ፡ ዘዐስቅ፡ ; ዘበዐስቅ፡ ποικιλτικά ; አልባስ፡ ዘተገብረ፡ በዐስቀ፡ ሜላት፡ πορφύρᾳ ἔργῳ ποικιλτοῦ ; ቅኑታን፡ ዐስቀ፡ ποικίλματα ; ዐስቅ፡ ወሜላት፡ ወሢራይ፡ ; ; ዐስቅ፡ ወሜላት፡ ; . ʿask

Leslau
ዐስቅ ʿask , () ዐሥቅ ʿaśq thread^en, embroidery^en, many-colored garment^en, woven (embroidered) garment^en, () black felt cloak^en
ዘዐስቅ zaʿask many-colored^en 73a

Cross-references: for ሕብረ፡ ዐስቅ ሕብር፡ (Leslau)

ʿask

Cross-references: for ሕብረ፡ ዐስቅ ሕብር፡ (Leslau)

ሕብር ዐጽቅ

, m. et fem. , ሕበር፡ et ሕብራት፡

1)color^la: ሕብሩ፡ እሳተ፡ ይመስል፡ ; ዘዘ፡ ዚአሁ፡ ሕብረ፡ ጽጌሁ፡ 4,49; ; ; ሕብራት፡ colores^la ; ሕብራት፡ ቀይሓት፡ ; ሕብራቲሆሙ፡ ይመስል፡ መረግደ፡ Mavâs. 20; ጥበብ፡ እንተ፡ ብዙኅ፡ ሕበሪሃ፡ πολυποίκιλος ; de colore cutis ሕብረ፡ ሥጋሁ፡ ; ይገብእ፡ ሕብረ፡ ሥጋሁ፡ ; ሕብረ፡ ማእሱ፡ ; ; ; ሕብረ፡ ገጹ፡ ; ; ሕብር፡ ዘዳኅን፡ -16; ሕብረ፡ ለምጽ፡ ἁφὴ λεπρᾶς ; ; ; ዘሕብረ፡ ሐመድ፡ σποδοειδής ; ; ; ዘሕብረ፡ ዐሥቅ፡ ποικίλος versicolor^la ; ሕብረ፡ ሜላት፡ ወሕብረ፡ ለይ፡ ; እብን፡ ዘሕብረ፡ ወርቅ፡ χρυσόλιθος ; ; ሕብረ፡ ከብድ፡ vid. sub ከብድ፡ ; ሕብረ፡ ጸዳል፡ ልቡሳን፡ colore splendoris induti^laEnc.; በዓለ፡ ሕብር፡ infector^laF.N. 32.

2)varietas colorum.^laQuamquam enim varietas colorum^lanec non Adj. versicolor^laadjecto ብዙኅ፡ vel ዘዘዚአሁ፡ ( exempla, vel ዘዘዚአሁ፡ ሕብሩ፡ ποικίλως διηνθισμέναι ) vel adjecto በበ፡ ut: እብን፡ ክቡራት፡ በበሕበሪሆሙ፡ πολυτελεῖς ποικίλοι ; vel, ubi de vestibus agitur, adjecto ዘዐሥቅ፡ ( . exemplum) significatur, tamen ሕብር፡ et ሕበር፡ per se positum nonnumquam eandem significationem continet, ut: እብነ፡ ሕብር፡ gemma^lacoloris i.e. versicolor^la ; ትወድዩ፡ ላዕሌክሙ፡ ሕብረ፡ ፈድፋደ፡ እምድንግል፡ 98,2; ጥምዐተ፡ ሕበሪሁ፡ βάμματα ποικιλίας ; የኀድግኑ፡ ነምር፡ ሕበሪሁ፡ τὰ ποικίλματα αὐτῆς maculas^la חֲבַרְבֻּרוֹת ; ዘሕብር፡ τὰ ποικίλα ; ዘሕብር፡ ፍጥረቱ፡ ἔργον ποικιλτοῦ (at ad ኅብር፡ referendum est); እምኵሉ፡ ሕብር፡ varia^la διάφορα .

3)in genere species^la(esterna), forma^la εἶδος ; ὅρασις ; ዘሕብረ፡ በረድ፡ ὡς ὅρασις κρυστάλλου ; ሕሊናየ፡ ወሕብርየ፡ ἡ μορφή μου ; ኀበ፡ ሕብረ፡ ከይሲ፡ ወለጠ፡ ዘዓሣ፡ ራእየ፡ Enc.

ḥǝbr , ḥǝbar , ḥǝbrāt

Grébaut
ሕብር፡ ḥǝbr , ሕበር፡ ḥǝbar «couleur^fr, figure^fr, espèce^fr, apparence^fr» ― ቀለም፡ Ms. BNFabb217, fol. 24v.
ዘዘሕብር፡ zazzaḥǝbr «de diverses couleurs^fr» ይመጽኡ፡ ኀቤሆሙ፡ ምስለ፡ ኃጢአቶሙ፡ ዘዘኅብር። Hawi Ms. BNFet110, fol. 28rc.
51
ዘዘሕብር፡ zazzaḥǝbr chamarré de toutes les couleurs^fr. Renforce, sous l’action des particlues distributives ዘዘ፡ , le sens de ሕብር፡ seul mentionné par .
448
ሕብረ፡ ሰማይ፡ ḥǝbra samāy «sulfate de cuivre^fr» Ms. BNFabb217, fol. 24v, ሰማይ፡
51

Leslau
ሕብር ḥǝbr , ( ሕበር፡ ḥǝbar , ሕብራት፡ ḥǝbrāt ) color^en, ink^en, complexion^en, beauty^en, appearance^en, kind^en, spot^en, scurf^en (which turn the skin white), skin rash^en
ሕብረ፡ ሐመድ ḥǝbra ḥamad ash-colored^en, ሐመድ፡
ሕብረ፡ ዐስቅ ḥǝbra ʿasq of diverse colors^en, ዐስቅ፡
ሕብረ፡ ከብድ ḥǝbra kabd purple^en, ከብድ፡
ሕብረ፡ ሲራ ḥǝbra sirā (Lt) chess^en so called because of the colored pawns, ሲራ፡
ሕብረ፡ ሰማይ ḥǝbra samāy (*) vitriol blue^en, ሰማይ፡
ሕብረ፡ መጽርይ ḥǝbra maṣrǝy () rose^en, መጽርይ፡
ዘሕብር zaḥǝbr speckled^en
ዘዘሕብር zazzaḥǝbr ( 51) of diverse colors^en, multicolored^en
224b

, m. et fem. , አዕጹቅ፡ { etiam አዕጽቅት፡ in LV}, አዕጹቃት፡ [ ܥܶܕܩܳܐ عِذْقٌ ; semel scriptum inveni ዐስቅ፡ ]

1)ramus^la, ramulus^la, sarmentum^la, palmes^la, ኢሥርዎሙ፡ ወኢዐጽቆሙ፡ κλῆμα ; ዐጽቀ፡ ቈጽል፡ ; κλάδος ; κλῆμα ; አዕጹቅ፡ στέλεχος ; ; ; ; ; ; ; አዕጹቂሃ፡ ኢይፈርዩ፡ ; ኖኃ፡ አዕጹቂየ፡ ; ; ; ውስተ፡ አዕጹቂሃ፡ ; ; ; ; ; አዕጹቃት፡ ; ; አዕጹቃተ፡ ወይን፡

2)rami arte facti^la, i.e. brachia^lacandelabri ; , vel scapus cum brachiis^la, .

3)racemus^la, uvarum: ቈላተ፡ ዐጽቅ፡ φάραγξ βότρυος ; .

a)racemus uvarum passarum^la: ፻ ዐጽቀ፡ ዘቢብ፡ σταφίδες .

b)fasciculus^la(aliâs: massa^la) ficuum^la(aridarum): ንሣእ፡ ዐጽቀ፡ በለስ፡ παλάθην ἐκ συκῶν ; ; ክልኤ፡ አዕጹቀ፡ በለስ፡ δύο καλάθους συκῶν . (Legitne interpres παλάθας an κλάδους ?^la).

ዐስቅ

textura^laartificiosa^la, vestis varia^lavel versicolor^la, pretiosa^la: አልባሰ፡ ወርቅ፡ ወአልባሰ፡ ዐስቅ፡ τὴν βύσσον σὺν χρυσῷ καὶ ὑακίνθῳ συγκαθυφασμένα ; አልባሰ፡ ዐስቅ፡ ἱματισμὸν τὸν ποικίλον ; ; ; ክዳን፡ ዘሕብረ፡ ዐስቅ፡ χιτὼν ποικίλος ; ክዳኑ፡ ዘዐስቅ፡ ; ዘበዐስቅ፡ ποικιλτικά ; አልባስ፡ ዘተገብረ፡ በዐስቀ፡ ሜላት፡ πορφύρᾳ ἔργῳ ποικιλτοῦ ; ቅኑታን፡ ዐስቀ፡ ποικίλματα ; ዐስቅ፡ ወሜላት፡ ወሢራይ፡ ; ; ዐስቅ፡ ወሜላት፡ ; . ʿask

Cross-references: for ሕብረ፡ ዐስቅ ሕብር፡ (Leslau)

ዐስቅ

Cross-references: for ሕብረ፡ ዐስቅ ሕብር፡ (Leslau)

ዐስብ

m. et fem. (ut ; F.N. 36 ተዐደመ፡ )

1)merces^la, μισθός , mercenarii ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; comitis ; ; nutricis ; proditoris ; ዘእንበለ፡ ዐስብ፡ ἀμισθί .

a)stipendium^lamilitis ; sacerdotis .

b)salarium^la, honorarium^lamedici ; harioli ; interpretis somnii ( δωρεά ).

c)portorium^la: ዐስበ፡ ሐመር፡

d)merces^lavel pretium^la, quibus quid conducitur vel locatur: ; F.N. 36; ዐስበ፡ ኅድረት፡ F.N. 36; እሁበከ፡ ዐስበከ፡ (pro domicilio) ; ቤተ፡ ዐስብ፡

e)quaestus^lamercatura factus, ( עִזָּבוֹן ). 2) praemium^la ; ; ; ; ; . – : ዐስብ፡ ዘ፡ ሟያ፤ ዕሴት፡ ዘ፡ ዋጋ።

ዐስብ

m. et fem. (ut ; F.N. 36 ተዐደመ፡ )

1)merces^la, μισθός , mercenarii ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; comitis ; ; nutricis ; proditoris ; ዘእንበለ፡ ዐስብ፡ ἀμισθί .

a)stipendium^lamilitis ; sacerdotis .

b)salarium^la, honorarium^lamedici ; harioli ; interpretis somnii ( δωρεά ).

c)portorium^la: ዐስበ፡ ሐመር፡

d)merces^lavel pretium^la, quibus quid conducitur vel locatur: ; F.N. 36; ዐስበ፡ ኅድረት፡ F.N. 36; እሁበከ፡ ዐስበከ፡ (pro domicilio) ; ቤተ፡ ዐስብ፡

e)quaestus^lamercatura factus, ( עִזָּבוֹן ). 2) praemium^la ; ; ; ; ; . – : ዐስብ፡ ዘ፡ ሟያ፤ ዕሴት፡ ዘ፡ ዋጋ።

ዐስብ

m. et fem. (ut ; F.N. 36 ተዐደመ፡ )

1)merces^la, μισθός , mercenarii ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; comitis ; ; nutricis ; proditoris ; ዘእንበለ፡ ዐስብ፡ ἀμισθί .

a)stipendium^lamilitis ; sacerdotis .

b)salarium^la, honorarium^lamedici ; harioli ; interpretis somnii ( δωρεά ).

c)portorium^la: ዐስበ፡ ሐመር፡

d)merces^lavel pretium^la, quibus quid conducitur vel locatur: ; F.N. 36; ዐስበ፡ ኅድረት፡ F.N. 36; እሁበከ፡ ዐስበከ፡ (pro domicilio) ; ቤተ፡ ዐስብ፡

e)quaestus^lamercatura factus, ( עִזָּבוֹן ). 2) praemium^la ; ; ; ; ; . – : ዐስብ፡ ዘ፡ ሟያ፤ ዕሴት፡ ዘ፡ ዋጋ።

ህልው

, fem. ህሉት፡

1)qui est^la, existens^la: ፈጠረ፡ ፍጥረተ፡ ይኩን፡ ህልወ፡ ἔκτισεν εἰς τὸ εἶναι τὰ πάντα ; መድኀኒነ፡ ዘህልው፡ እምቅድመ፡ ዓለም፡ ; አምጣነ፡ ነፍስ፡ ህሉት፡ ውስተ፡ ሥጋ፡ ; ; ዘህልው፡ ἃ εἰσί , . Conjunctum cum እምነ፡ significat oriundus a^la: ነአምን፡ በመንፈስ፡ ቅዱስ፡ ከመ፡ ኢኮነ፡ ነኪረ፡ እምህላዌ፡ መለኮት፡ እስመ፡ እምአብ፡ ውእቱ፡ ህልው፡ καὶ γάρ ἐστιν ἐκ πατρὸς φυσικῶς

2)is qui vere est^la, verus^la, durans^la, stabilis^la: ንርአይ፡ ለእመ፡ ነገሩ፡ ህልው፡ εἰ οἱ λόγοι αὐτοῦ ἀληθεῖς ; ; ህልወ፡ ቃለ፡ ἀληθῆ λόγον ; አማን፡ ህልወ፡ እብለክሙ፡ ἐγὼ τὴν ἀλήθειαν λέγω ὑμῖν ; ዐስብ፡ ህልው፡ μισθὸς τῆς ἀληθείας ; πιστόν ; ዝንጓጔ፡ ህልው፡ cavillatio perpetua^la, ; ብዕል፡ ህልው፡ ወዕሴት፡ ዘይነብር፡ ለዓለም፡ Inde ህልወ፡ vel በህልው፡ vere^la, revera^la: አኮ፡ በህልው፡ ወአኮ፡ በጽድቅ፡ et ; ህልወ፡ ኮንኩ፡ ምስሌሆሙ፡

3)qui praesto est^la: እስመ፡ ዕበየ፡ ክሂሎትከ፡ ህልው፡ ኀቤከ፡ ዘልፈ፡ πάρεστί σοι ; qui adest^la: እመሰ፡ ኮንኩ፡ ህልወ፡ እምኢተፈጸመ፡ ሎሙዝ፡ si adfuissem, hoc iis non contigisset^la

4) τὸ δέον ዘህልው፡ 1 Platt ( ሀለወ፡ ).

hǝllǝw , fem. hǝllut

Grébaut
ህልው፡ hǝllǝw le vrai, ce qui est exact^fr ከሠተ፡ ለነ፡ ዓቢየ፡ ወመድምመ፡ ወህልወ። 189.
በህልው፡ réellement^fr, exactement^fr እኩሌ፡ ፀሩ፡ ለእግዚአብሔር፡ ኢየሱስ፡ ክርስቶስ፡ እለ፡ ይመይጥዎሙ፡ በህልው፡ ለእለ፡ አምኑ፡ በአማን፡ ቃል፡ ወበምግባር፡ ዝውእቱ፡ ኢየሱስ፡ ክርስቶስ። 193.
ዘበህልው፡ en ce qui concerne la vérité, l’exactitude^fr (m. à m.: le vrai). ናሁኬ፡ ኢተሐከይነ፡ በዘህልው፡ ስምዖ፡ ለእግዚእነ፡ ኢየሱስ፡ ክርስቶስ፡ ወእግዚእነ፡ ዘከመ፡ ገብረ፡ እንዘ፡ ንሬኢ፡ ሀለውነ፡ ወዘከመ፡ ዘለፈ፡ ሕሊናቲነ፡ በኀቤነ። 193.
3

Leslau
ህልው hǝllǝw (fem.) ህሉት hǝllut existing^en, who exists^en, who lives^en, that lasts^en, lasting^en, constant^en, that is present^en, who originates^en, that is true^en, that is exact^en
በህልው ba-hǝllǝw , ህልወ hǝllǝwa really^en, exactly^en, truly^en 218a

ሠናይ

, fem. ሠናይት፡ raro ሣኔት፡ ( ),

A) καλός

1)quod sensibus placet

a)formosus^la, pulcher^la, venustus^la, speciosus^la, de personis: ; ; ; ; ; ; ; ; ሠናይተ፡ ሥን፡ ወግዕዝ፡ ; ἀστεῖος ; ; ሠናይት፡ በራእይኪ፡ አንቲ፡ ; ሠናይት፡ ይእቲ፡ ራእያ፡ ; Dan. apocr. 1,31; ; ብእሲት፡ ሠናይት፡ εὔμορφος ; de animalibus ; ; de rebus: ሠናይ፡ ለርእይ፡ ; ; corona ; aedibus ; ; ornatu ሠናይ፡ ሰርጕ፡ ; margarita ; arbore ዕፀ፡ ዘይት፡ ሠናይት፡ εὐπρεπής ; sepulchris ( ὡραῖος ), al.

b)jucundus^la, suavis^la, gratus^la ; sapore ሠናይ፡ ለበሊዕ፡ ; ; ወይን፡ ሠናይ፡ ; መዓር፡ ሠናይ፡ ( τὸ ἄριστον prandium male versum est ሠናይት፡ ); olfactu ; ; ; auditu ቃል፡ ሠናይ፡ ; ሠናየ፡ ይትናገረከ፡ ; visu: ሠናይ፡ እገሪሆሙ፡ ( ὡραῖος ) ; .

2)bonus^la

a)praestans^la, egregius^la ; ; de terra ; ; ; , arbore, fructu ; ; pecude ; auro ; consilio ; judicio ; መክፈልት፡ ሠናይ፡ ; etiam n. 253de personis usurpatur in st. constr. nomine vel Infinitivo ut ሠናየ፡ ተልእኮ፡ bonus ministerio^laSx. Enc.; ሠናየ፡ ምክር፡ bonus consilio^laLud.; ሠናይቱ፡ ለሰብእ፡ pars optima hominum^la .

b)utilis^la, aptus^la, saluber^la: ; ; 1 ; ሠናይ፡ ብዒል፡ ; ; ኮነ፡ ሠናየ፡ seq. ; ; ; vel Infin. in vel Nom., ut: ሠናይ፡ ተሊዎቶ፡ (v. ተሊዎቱ፡ ) ለእግዚአብሔር፡ ; ; ; vel ለ፡ Infin., ut: ምስጢረ፡ መንግሥት፡ ሠናይ፡ ለኀቢእ፡ ; vel ሶበ፡ , ut: ሠናይ፡ ለሰብእ፡ ሶበ፡ ይነሥእ፡ አርዑቶ፡ ; ; vel እመ፡ , ut: ሠናይ፡ እመ፡ ተለውኪ፡ .

c)perfectus^lanumero, mensura, partibus ( multus^la, largus^la): መስፈርት፡ ሠናይ፡ ; ርሥእ፡ ሠናይ፡ ; ; ዐስብ፡ ሠናይ፡ .

d)laetus^la, faustus^la, prosper^la: ዜና፡ ሠናይ፡ ; ቃል፡ ሠናይ፡ ; ; ነፋስ፡ ሠናይ፡ ventus secundus^la ; መዋዕል፡ ሠናያት፡ ; ; ይትፌሥሑ፡ በሠናይ፡ ልብ፡ ; . Nota phrasin: ከመ፡ ይኩን፡ ሠናየ፡ ላዕሌነ፡ ut bene^lavel melius sit nobis^la ; ; ከመ፡ ሠናየ፡ ይኩንከ፡ Platt; quamquam crebrius dicunt: ከመ፡ ሠናይ፡ ይኩንክሙ፡ vid. sub B,3,b,A. –

e)sensu ethico

α)bonus^la, probus^la, honestus^la, rectus^la, rarius de personis, ut: ሠናይት፡ ለሠናያን፡ ተፈጥረት፡ ; crebro de rebus: ብእሲት፡ እንተ፡ ሠናይ፡ ልባ፡ ἄμωμος ; ሠናይ፡ ልብ፡ ; ግዕዝ፡ ሠናይ፡ ; ምግባር፡ ሠናይ፡ ; ; ; ኢኮነ፡ ሠናየ፡ ዝነገር፡ ; ; ; ; ሠናይ፡ ውእቱ፡ ሕግ፡ ; ; ; ; ; ; ሠናይ፡ ቅድመ፡ እግዚአብሔር፡ ; ; nonnumquam melior^la, ut: ኅሊናክሙ፡ ሠናየ፡ ግበሩ፡ ( βελτίω ποιήσατε ). – infra sub B,2. –

β)benignus^la, benevolus^la, mitis^la, de animo, dictis, al.: ; ሠናይ፡ ምሕረትከ፡ χρηστός ; ; ቃል፡ ሠናይ፡ ( εἰρηνικός ) ; ቃል፡ ሠናይ፡ ይኄይስ፡ እምውሂብ፡ .

f)rationi conveniens, rectus^la, verus^la: ሠናየ፡ ነበበ፡ σύνεσιν ἐφθέγξατο ; formula respondentis in colloquio: ሠናየ፡ ትቤ፡ εὖ λέγεις , εὖ ἔφης Cyr. ; Cyr. c. ; .

B), sive m. ሠናይ፡ , sive fem. ሠናይት፡

1)raro: pulchritudo^la ὡραιότης .

2)bonum^la, honestum^la, rectum^la, virtus^la, sensu ethico: እለ፡ ይብልዎ፡ ለሠናይ፡ እኩይ፡ ; ; ; እኪተኒ፡ ወሠናይተኒ፡ አርአዮሙ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; የሐውር፡ በሠናይ፡ ምስለ፡ እግዚአብሔር፡ ; ita sexcenties in variis libris; ἀρετή ; ἀρεταί .

3)bonum, quod alicui contigit:

a)beneficium^la: ገብረ፡ ሠናየ፡ vel ሠናይተ፡ ለ፡ pers. -5; ሠናይት፡ በዲበ፡ በረከት፡ χάρις ἐπὶ χάριτι ; ; ; ; .

b)bonum^la, res bona^la, sors bona^la, status bonus^la, salus^la; bona^la, opes^la, res secundae^la(Gut, Güter); et ሠናይ፡ et ሠናይት፡ et ሠናያት፡ , ; ; ; ; ; ; ነፍሱ፡ ውስተ፡ ሠናይ፡ ተኀድር፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ውስተ፡ እዴሆሙ፡ ሀለወት፡ ሠናይቶሙ፡ ; ; ሠናይትኒ፡ ወእኪትኒ፡ ; ; ; ; ዘሀሎ፡ ሠናያት፡ τὰ ὄντα ἀγαθά ; n. 254 እንተ፡ ትመጽእ፡ ሠናይት፡ ; ; ትካዝ፡ ሠናይት፡ ዐባይ፡ ይእቲ፡ tristitia magnum bonum est^la

α) ከመ፡ ሠናይ፡ ይኩንክሙ፡ ut bene sit vobis^la (v. ሠናየ፡ ); ; ; ; ; ; ; ከመ፡ ይኩን፡ ሠናይ፡ ለክሙ፡ ( supra A,2,d).

β) በሠናይ፡ ἐν ἀγαθοῖς ; ኮነ፡ በሠናይ፡ bene nobis fuit^la ; እመ፡ ነጸሮ፡ እግዚአብሔር፡ በሠናይ፡ εἰς ἀγαθά in salutem^la ; ; μετ᾽ εἰρήνης ; ; .

Cross-references:

1) ሠናይ፡ bene!^laformula approbantis, annuentis: ; (alias: ሠናየ፡ ትቤ፡ ).

2) ሠናየ፡ bene^la καλῶς ; ; ; ; ; ; ሠናየ፡ ገበርከ፡ bene fecisti^la ; ; ሠናየ፡ ዐቀባሃ፡ ; ሠናየ፡ ርኢከ፡ ; ; ሠናየ፡ ይጸጊ፡ ወሠናየ፡ ይጼኑ፡ ; ὀρθῶς ; ; εὖ ዘሠናየ፡ ይቀውም፡ εὐσταθοῦν ; ἡδέως libenter^la . – : ሠናይ፡ ዘ፡ በጎ።

śannāy , fem. śannāyt , śānet ; śannāyān , fem. sannāyāt

Grébaut
ሠናይ፡ śannāy , ሠናያን፡ śannāyān «bon^fr, beau^fr»; fem. ሠናይት፡ śannāyt , ሠናያት፡ sannāyāt ― መልካም፡ , ውብ፡ Ms. BNFabb217, fol. 53r.
132

Leslau
ሠናይ śannāy beautiful^en, good^en, fair^en, delightful^en, agreeable^en, glad^en (tidings), pleasing^en, proper^en, right^en, virtuous^en, prosperous^en, suitable^en; (Lt) beauty^en, goodness^en, favour^en
በሠናይ ba-sannāy well^en
ሠናየ sannāy-a well^en, finely^en, duly^en
ሠናያት śannāyāt good things^en, good works^en, good deeds^en, good^en (n), goodness^en
531b

Cross-references: for ገባሬ፡ ሠናያት፡ ገባሪ፡

ተዐደመ

III,2constitui^la, definiri^la, praefiniri^la, de tempore: በመዋዕል፡ ዘተዐደመ፡ F.N. 24,2; de aliis rebus, ut: ዐስብ፡ ዘተዐደመት፡ F.N. 36.

ዐስብ

m. et fem. (ut ; F.N. 36 ተዐደመ፡ )

1)merces^la, μισθός , mercenarii ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; comitis ; ; nutricis ; proditoris ; ዘእንበለ፡ ዐስብ፡ ἀμισθί .

a)stipendium^lamilitis ; sacerdotis .

b)salarium^la, honorarium^lamedici ; harioli ; interpretis somnii ( δωρεά ).

c)portorium^la: ዐስበ፡ ሐመር፡

d)merces^lavel pretium^la, quibus quid conducitur vel locatur: ; F.N. 36; ዐስበ፡ ኅድረት፡ F.N. 36; እሁበከ፡ ዐስበከ፡ (pro domicilio) ; ቤተ፡ ዐስብ፡

e)quaestus^lamercatura factus, ( עִזָּבוֹן ). 2) praemium^la ; ; ; ; ; . – : ዐስብ፡ ዘ፡ ሟያ፤ ዕሴት፡ ዘ፡ ዋጋ።

ሐነጸ

I,1[amh. ሐነጸ፡ et አነጸ፡ ; etymo convenire videtur cum حَصُنَ firmus, munitusque fuit^la, II firmavit, muro cinxit^la, (transpositis literis ነ et ጸ ); ሐጸረ፡ et ቈጸረ፡ ] ይሕንጽ፡

a)aedificare^la, exstruere^la, condere^la: ዘየሐንጽ፡ ቤቶ፡ በንዋየ፡ ልቃሕ፡ ; ሕንጹ፡ አብያተ፡ ; ; ሐኒጸ፡ ሀገር፡ ; ; ሐነጸ፡ ምሥዋዐ፡ ; ; ንሕንጽ፡ በእብን፡ ; ; ; ; ; ; ; ; .

b)superstruere^la, inaedificare^lavel obstruere^lalocum aedificio, muro: ኢትሕንጽ፡ ዘንተ፡ መካነ፡ ; ሐነጸ፡ ወዐጸወ፡ ፍኖትየ፡ .

c)restituere^la, reparare^la(domum, urbem vastatam): ከመ፡ ይሕንጹ፡ መዝበራ፡ ለጽዮን፡ ; ; .

d)superaedificare^la

2)domum alicui aedificare^la: ከመ፡ እሕንጾሙ፡ ; ; ; prolis: ከመ፡ ይሕንጽ፡ ለከ፡ ዘርአ፡ እምኔሃ፡ ; .

3)struere^la, statuere^la, stabilire^la: ወሐነጸ፡ ሥጋ፡ ህየንቴሃ፡ ; ለዓለም፡ አሐንጽ፡ ምሕረተ፡ ; ሐነጸ፡ ሥርዐተ፡ ማኅበር፡ regulam conventus statuit^la(Pachomius) Enc.; ዐስቦሙ፡ በሰማይ፡ ሐነጹ፡ mercedem suam in coelo stabilierunt^laEnc.

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose