Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

I,1[ دَفَنَ ; צָפַן ጽፍነት፡ טמן ] ይድፍን፡

1)operire^la, cooperire^la, obtegere^la, obruere^la( καλύπτειν , κατακαλύπτειν , ἐπικαλύπτειν ): ጽልመት፡ ደፈና፡ ለምድር፡ ; ; ደፈነኒ፡ ቆባር፡ ; ይደፍነኪ፡ ጸበል፡ ; ; ይደፍኖሙ፡ ዕፄያት፡ ; ; እደፍና፡ ለምድር፡ ; ደፈነቶ፡ ለምድር፡ ነፍስከ፡ ; ; ደፈንክምዎ፡ በአንብዕ፡ ለምሥዋዐ፡ እግዚአብሔር፡ ; ደፈና፡ ለጽልመት፡ Lud. e Lit. Jac. Sar. (at ደፍዐ፡ ); Enc.; de aquis n. 1135quae obruunt aliquem ; ደፈነከ፡ ማይ፡ እንዘ፡ ትነውም፡ ; κατακλύζειν ; : ደፈነኒ፡ ኀጢአት፡ ἡ ἀνομία με βαπτίζει .

a)obruere^lavel obstruere^laputeum, foveam: ; ; ዘይደፍን፡ ዐዘቅተ፡ ; አዘዞሙ፡ ይድፍኑ፡ ውእተ፡ መቃብረ፡ ; አዘዘ፡ ይድፍኑ፡ ግበባተ፡

b)occultare^la .

2)defodere^lasub humo, abscondere^la, obruere^la: ድፍኑ፡ ደመ፡ ; በደፊኖቱ፡ ( ለደም፡ ) ; በመሬት፡ ይደፍኖ፡ ; ንድፍን፡ ውስተ፡ ምድር፡ ብእሴ፡ ; ; እመ፡ ደፈንኩ፡ ወርቅየ፡ ውስተ፡ መሬት፡ ; ; ደፈነቶ፡ ( ለብሑእ፡ ) ውስተ፡ ሐሪፅ፡ ; mortuum .

3)recondere^la(in foveis subterraneis) frumentum: . 4) condere sub cinere^lapanem, placentam coquendi causa i.e. panem subcinericium coquere^la: ደፈነት፡ ናእት፡ ἔπεψεν ἄζυμα ( ዳፍንት፡ ).

ቀነተ

I,1[vicinum videtur قَمَطَ constrinxit fune^la, ( قَنَطَ impedivit^la); ad notionem constringendi^laet continendi^laetiam قَنِيتٌ , كَنِيتٌ , قَنَتَ , كَمَتَ referenda videntur. Alii comparaverint نَطَقَ II] ይቅንት፡ Imperat. ቅንት፡ (raro ቅነት፡ ), se^lavel sibi cingere^la, n. 444accingere^la, praecingere^la

a)cinguli, vestis, gladii, quo quis cingitur et ውስተ፡ membri cingendi: ; ህየንተ፡ ቅናቲኪ፡ ዘወርቅ፡ ሐብለ፡ (v. በሐብል፡ ) ቅንቲ፡ ; ዘትቀንት፡ አሐዱ፡ παραζώνην μίαν ; ቅንቱ፡ (v. ቅነቱ፡ ) ሠቀ፡ ; ; ; ; ; ; ቀነተት፡ ሠቀ፡ ውስተ፡ ሐቌሃ፡ ; ; ይቀንት፡ ጽድቀ፡ ውስተ፡ ሐቌሁ፡ ; ቀነታ፡ ( ለመጥባሕት፡ ) ውስተ፡ ሐቌሁ፡ ; ; .

b)membri cingendi et በ፡ cinguli vel vestis: ቅንት፡ ሐቌከ፡ ከመ፡ ብእሲ፡ ; 2; ; አጽኒዓ፡ ወቀኒታ፡ ሐቌሃ፡ ; Platt; ; ቀኒተክሙ፡ ሐቌክሙ፡ በጽድቅ፡ .

c)omisso Acc: ; ; ; ; በ፡ , ut: ቅንት፡ በልብሰ፡ ዐጌ፡ ወቀነትኩ፡ ልብሰ፡ ዐጌ፡ – : አጠቀ፡ ቀነተ፡ ገለደ፡ ብ፡ ታጠቀ።

ብልባሌ

vel በልባሌ፡ vestis detrita^la, vilis^la, pulla^la( saccus^la): ብልባሌ፡ ζῶσις σάκκου ; ኣቀንተክሙ፡ በልባሌ፡ (v. ብልባሌ፡ ) ውስተ፡ ሐቌክሙ፡ ; አቅንቶሙ፡ ብልባሌ፡ ; ; Lud. e Mss. Colb. — Voc^la. Ae^la: ብልባሌ፡ ዘ፡ ጨርቅ።

ሐዝሐዝ

1)locus glareosus^la, glarea^la(cfr. حَزِيزٌ locus salebrosus^la) ውስተ፡ ሐዝሐዝ፡ የሐዩ፡ ἐν μέσῳ χαλίκων ; ያሰጥሞ፡ ሐዝሐዘ፡ ፈለግ፡ χάλικες χειμάρρου 21,33;

2)lacuna^la, stagnum^la(cfr. حِسْيٌ ) Ssal. Req. – : ዐምዐም፡ ሐዝሐዝ፡ ምዕኖ፡ ዘ፡ ረግረግ፡ ; aliud^la: ሐዝሐዝ፡ ረግረግ፡ ዐምዐም፡ ዘ፡ የቄጠማ፡ ወኸ።

ḥazḥaz , ሕዝሕዝ፡ ḥǝzḥǝz , ኀዝኀዝ፡ ḫazḫaz , ሐዝሐዛት፡ ḥazḥazāt

Grébaut
ሐዝሐዝ፡ ḥazḥaz , ሐዝሐዛት፡ ḥazḥazāt «marais^fr, marécage^fr, terrain marécageux^fr» ― ረግረግ፡ Ms. BNFabb217, fol. 27v.
58

Leslau
ሐዝሐዝ ḥazḥaz , (Lt) ሕዝሕዝ ḥǝzḥǝz , () ኀዝኀዝ ḫazḫaz flint^en, gravel^en, place full of gravel^en, swamp^en, pool^en, muddy place^en, clod^en 253b

Cross-references: also ምዕኖ፡

ሐዲስ

, fem. ሐዳስ፡ , m. ሐዲሳን፡ , fem. ሐዲሳት፡ et ሐዳሳት፡ , ሐደስት፡

1)novus^la, recens^la: folia ; ficus Rel. Bar.; vinum ; ተክለ፡ ዘይት፡ ሐዲስ፡ ; frumentum (hornum ከራሚ፡ ) ; ገብረት፡ ዳፍንተ፡ ሐዳሰ፡ እምሥርናይ፡ ሐዲስ፡ ; plaustrum ; vestis 3 ; ; funis ; uter ; domus ; በድን፡ ሐዲስ፡ (nondum putridum) Enc.; ጦማረ፡ ክርታስ፡ ሐዲስ፡ ; እገብር፡ ኵሎ፡ ሐዲሰ፡ ; ይከውን፡ ሰማይ፡ ሐዲሰ፡ ወምድርኒ፡ ሐዲሰ፡ ; ; ; ; ዐርክ፡ ሐዲስ፡ ወይን፡ ሐዲስ፡ ; ካልእ፡ ሐዲስ፡ ንጉሥ፡ ; ስብሐት፡ ሐዲስ፡ ; ; ስም፡ ሐዲስ፡ ; ሥርዐት፡ ሐዲስ፡ ; ; ሥርዐት፡ ሐዳስ፡ ; ልብ፡ ሐዲስ፡ ወመንፈስ፡ ሐዲስ፡ ; ውስተ፡ ሐዲስ፡ ሕይወት፡ ; ሐዳሳት፡ (leg. ሐደስት፡ ) እሙንቱ፡ በሃይማኖት፡ In specie notanda sunt:

a) ሕግ፡ ሐዲስ፡ vel ሐዳስ፡ (vel ሥርዐት፡ ሐዲስ፡ ) testamentum novum^laF.M. 4,2; ሰብአ፡ ሐዲስ፡ ሕግ፡ ( Christiani^la)

b)biblia Novi Testamenti ሐዲስ፡ ቀኖና፡ ; መጻሕፍተ፡ እግዚአብሔር፡ ዘሐዲስ፡ ; vel ሐዲስ፡ ወብሉይ፡ N. et V.T.^laOrg.; vel ሐዲሳት፡ (sc. መጻሕፍት፡ ) ወብሉያት፡ id.

c) ሐዲሳን፡ እለ፡ ተጠምቁ፡ νεόφυτοι novi^la, modogeniti^la ; item ሐዲስ፡ ሕዝብ፡ , ሐዲሳነ፡ ሕዝብ፡ Syn.; sed etiam competentes^la(baptismum) hoc eodem nomine appellare licet: በእንተ፡ ሐዲስ፡ ሕዝብ፡ እለ፡ ይፈቅዱ፡ ይጠመቁ፡ Syn. ( ንኡስ፡ ).

d)junior^la, alter^la, ut: እንጦንዮስ፡ ሐዲስ፡ ; ማርቆስ፡ ሐዲስ፡ ;

e) ሐደስት፡ primitiae^la: በአውራኀ፡ ሐደስት፡ .

2)novus^lai.e. inauditus^la ሐዲስ፡ ዘነገርኩ፡ አነ፡ ; ; ; ሐዲሳት፡ res novae^la ; ሐዳሳት፡ ለለ፡ ጽባሑ፡ ; አፅምኦ፡ ዘሐዲስ፡ .

ḥaddis , fem. ḥaddās , m. ḥaddisān , fem. ḥaddisāt , ḥaddāsāt

Grébaut
ሐዲስ፡ ḥaddis , ሐዲሳን፡ ḥaddisān «neuf^fr, nouveau^fr» ― { fem. } ሐዳስ፡ ḥaddās , ሐዳሳት፡ ḥaddāsāt «neuve^fr, nouvelle^fr» ― አዲስ፡ Ms. BNFabb217, fol. 29r.
63

Leslau
ሐዲስ ḥaddis ( fem. ḥaddās ) new^en, recent^en, junior^en, the New Testament^en
ሐዲስ፡ ወብሉይ፡ ḥaddis wabǝluy Old and New Testaments^en, ብሉይ፡ 225b
ሐዲሰ፡ ሃይማኖት፡ ḥāddisa hāymānot neophyte^en, ሃይማኖት፡ 221b

Cross-references:

a) for ሐዲስ፡ ሥርዐት፡ ሥርዐት፡ (Leslau)

b) for ሕግ፡ ሓዲስ ሕግ፡ (Leslau)

ሐጹር

1)locus circumseptus^la, septum^la: ገብረ፡ ሎቱ፡ ሐጹረ፡ ሎቱሂ፡ ወለእንስሳሁ፡ .

2)id quo aliquid circumdatur: sepes^la, moenia^la, propugnaculum^la, munitio^la: ማይ፡ ሐጹራ፡ (v. ሕጹራ፡ ) ὕδωρ κύλῳ αὐτῆς ; περίβολος ; ከመ፡ ይኩኑክሙ፡ ሐጹረክሙ፡ ; ሐጹራ፡ (v. አሕጹራ፡ ) τὰ συστήματα αὐτῶν ; sepes, quae igni violari potest F.N. 37.

3)circumvallatio^la, vallum^la: ውስተ፡ ሐጹሩ፡ ἐν τῇ περιοχῇ αὐτοῦ ; በሐጹር፡ ወበጥቅም፡ ( χαρακοβολία ) 17,17; χαράκωσις ; ሕጽሩ፡ ሐጹረ፡ ውስተ፡ ሀገር፡ οἰκοδομήσατε χάρακα .

ḥaṣur

Grébaut
ሐጹር፡ ḥaṣur «enceinte^fr, circonvallation^fr» ― አጥር፡ Ms. BNFabb217, fol. 30v.
67

Leslau
ሐጹር ḥaṣur fenced-in place^en, fence^en, wall^en, hedge^en, enclosure^en, rampart^en, mound^en, trench^en
ሐጹረ፡ መስቀል ḥaṣura masqal Rampart of the Cross^en, a group of short poems for the days of the week, see 87ff; መስቀል፡ 247b

ሕንቅርት

[sine dubio a ነቀረ፡ , quae ( נָקַר , ܢܩܰܪ , نَقَرَ ) plerumque fodit^la, excavavit^lasignificat, sed in lingua arab. etiam de sonis^lausurpatur: sonum edidit allisa ad palatum superius lingua^la,^la نَقْرَانٌ poppysmus similisve sonus; amh. አንቀር፡ non tantum caverna^la, sed etiam epiglottis^la, እንቍራሪት፡ rana^la; praterea huc pertinet נָחַר , ܢܚܰܪ , نَخَرَ ንኅረ፡ ronchissavit^la, ምንኀር፡ antlia^la; ኀ enim et ቀ፡ permutari solent].

1)fornax^la( aeraria^la), focus liquatorius^la(ab anhelitu vel roncho follium dictus, quasi ab አንቀረ፡ vel አንኀረ፡ ) ይወድዮ፡ ( ለወርቅ፡ ) ውስተ፡ ሕንቅርት፡ ማእከለ፡ እሳት፡ ; ደዮ፡ ( ለብሩር፡ ) ውስተ፡ ሕንቅርት፡ ወፍትኖ፡ ( χωνευτήριον ) . – (inter monetarum nomina): ከውር፡ ወሕንቅርት፡ ዘ፡ መፍልሐ፡ ወርቅ፡ . – (De significatione etiam كُورٌ focus ferrarii^laet follis^la).

2)struma^la(amh. እንቅርት፡ id.) ሕንቅርት፡ ዘወጽአ፡ በክሣዱ፡ M.F. (quia struma difficulter et quasi cum roncho anhelare facit).

ሕንቅርት

2)struma^la(amh. እንቅርት፡ id.) ሕንቅርት፡ ዘወጽአ፡ በክሣዱ፡ M.F. (quia struma difficulter et quasi cum roncho anhelare facit).

ሕፅን

[ חֹצֶן حِضْنٌ ] Plur. ሕፀን፡ ( )

1)margo circumdans^la አብጽሕዎ፡ ውስተ፡ ሕፅነ፡ ርእሰ፡ ደብር፡ ἕως τῆς ὀφρύος τοῦ ὄρους

2)gremium^la, sinus^la

a)corporis: አንበሮሙ፡ ውስተ፡ ሕፅኑ፡ ἐναγκαλισάμενος αὐτά ; ; ; እለ፡ ተወልዱ፡ ላዕለ፡ ሕፅኑ፡ ( ἐπὶ μηρῶν ) ; κόλπος ውስተ፡ ሕፅነ፡ እሞሙ፡ ; ; apocr.; ያመጽእዎሙ፡ n. 138 ለደቂቅኪ፡ ውስተ፡ ሕፅኖሙ፡ ; ; ; ; ; ; ብእሲተ፡ ሕፅንከ፡ ; ውስተ፡ ሕፅነ፡ አብርሃም፡ ወይስሐቅ፡ ወያዕቆብ፡ ; ; ኀባእኩ፡ ውስተ፡ ሕፅንየ፡ ነገሮ፡ ; ; ; ; ኣገብእ፡ ሎሙ፡ ውስተ፡ ሕፅኖሙ፡ ኀጢአቶሙ፡ ; ; ; .

b)vestis ;

c)maris: ሕፅነ፡ ባሕር፡ ; ሕፅነ፡ ልሳን፡

3)nutritio^la, tutela^la: ወለት፡ እንተ፡ ሀለወት፡ ውስተ፡ ሕፅነ፡ ወላድያኒሃ፡ F.N. 24,3; ዘውስተ፡ ሕፅን፡ ወምግብ፡ F.N. 40. – : ሕፅን፡ ወመንቅዕት፡ ዘ፡ ብብት።

ḥǝḍn , ḥǝḍan
(Dillmann 2) ሕፅነ፡ ደብር፡ ḥǝḍǝna dabr ‘the bosom of the mountains’; the lowland layer of the mountains ወእምድኅረዝ፡ አመ፡ ፳ወ፬፡ ለወርኀ፡ ታኅሣሥ፡ ተንሥአ፡ ዝንቱ፡ ንጉሥ፡ መዋኢ፡ እምከተማሁ፡ ዘኅፅነ፡ ደብር። ወወፅአ፡ ኀበ፡ ከተማሁ፡ ዘመልዕልት፡ ኀበ፡ ሀለዉ፡ ጐዓዝ። ‘Ensuite, le 24 du mois tāḫsās, le roi victorieux partit du campement (établi) au milieu de la montagne et alla au campement d’en haut, où étaient les bagages^fr’ 98 l. 1–3 (ed.), 111 l. 17–19 (tr.)

Grébaut
ሕፀን፡ ḥǝḍan «sein^fr» ― ዕቅፍ፡ Ms. BNFabb217, fol. 31r.
68

Leslau
ሕፅን ḥǝḍn , ሕፀን፡ ḥǝḍan , () ሕጽን፡ bosom^en, womb^en, lap^en, embrace^en, tutelage^en, guardianship^en, midst^en, middle^en, (, KG) armpit^en, afterbirth^en 226b

ሕፅን

[ חֹצֶן حِضْنٌ ] Plur. ሕፀን፡ ( )

1)margo circumdans^la አብጽሕዎ፡ ውስተ፡ ሕፅነ፡ ርእሰ፡ ደብር፡ ἕως τῆς ὀφρύος τοῦ ὄρους

2)gremium^la, sinus^la

b)vestis ;

c)maris: ሕፅነ፡ ባሕር፡ ; ሕፅነ፡ ልሳን፡

Grébaut
ሕፀን፡ ḥǝḍan «sein^fr» ― ዕቅፍ፡ Ms. BNFabb217, fol. 31r.
68

አርፈቀ

II,1reclinare^lavel accumbere^laad mensam facere^la, ; ; ያረፍቆሙ፡ ; ውስተ፡ ሕፅኑ፡ አንበረከ። ዲበ፡ እንግድዓሁ፡ አርፈቀከ፡ (Christus Joannem) Deg.; (Christus) ያርፍቀነ፡ ውስተ፡ ሕፅኑ፡ ለመርዓዊ፡ Mavâs. 11. ʾarfaqa

Leslau
አርፈቀ ʾarfaqa causative {of ረፈቀ rafaqa } 463b

ሐፀነ

(etiam per ጸ ) I,1[i.q. حَضَنَ incubavit ova; in ulnas cepit puerum; educavit; removit, impedivit^la; vicina ሐጸረ፡ q.v. et حَصَنَ ( ሐነጸ፡ ); notio prima est in circumdando et tuendo^la] ይሕፅን፡ (rarius ይሕፀን፡ ),

1)sinu fovere^la, in manibus gestare^la, ut: ውስተ፡ ሕፅን፡ ኢሐፀኑኪ፡ ( ἐν σπαργάνοις οὐκ ἐσπαργανώθης ) .

2)nutrire^la, nutricare^la, educare^laparvulos, pueros ( τρέφειν ἐκτρέφειν τροφεύειν ).

a)de hominibus, qui nutriunt

α)infantes lactentes^la, θηλάζειν ( lactare^la): ተሐፅን፡ ሳራ፡ ሕፃነ፡ ; ; ; ; ; እለ፡ የሐፅና፡ αἱ θηλάζουσαι ; እንተ፡ ተሐፅኖ፡ ወታጠብዎ፡ ; እንተ፡ ሐፀነተኒ፡ ( ἡ συλλαβοῦσά με ) .

β)pueros^lain genere: አሐፅኖ፡ እምንእሱ፡ ; ; ; ; ወለት፡ እንተ፡ ሐፀና፡ παῖς θρεπτή alumna ejus^la ; ; መፍትው፡ ሕዝበ፡ ክርስቲያን፡ እለ፡ አልቦሙ፡ ውሉድ፡ ይሕፅንዎሙ፡ ለእጓለ፡ ማውታ፡

γ)senes: የሐፅኖ፡ ለሢበትኪ፡ .

δ)animalia .

ε)capillum^la(alere): ለዕደው፡ ኢይደልዎሙ፡ ሐፂኖቱ፡ ወጸፊሮቱ፡ ለሥዕርቶሙ፡ F.N. 51.

b)de Deo: አምላክ፡ ዘሐፀነክሙ፡ ; ; .

c)de animalibus, in spec. de avibus ( fovere^la, incubare^la, nidulari^la, nutrire^la): ተሐፅን፡ ውስተ፡ መሬት፡ ( እጐሊሃ፡ ) ἐπὶ χοῦν θάλψει ; ርግብ፡ እለ፡ የሐፅና፡ ውስተ፡ ኰኵሕ፡ νοσσεύουσαι ; ከመ፡ ዖፍ፡ እንተ፡ ተሐቅፍ፡ አንቆቅሆ፡ ወተሐፅን፡ እጐሊሃ፡ እስከ፡ ሶበ፡ ይሰርራ፡

d)de inanimatis: ማይ፡ የሐፅኖ፡ ( ለዕፅ፡ ) .

ḥaḍana , ḥaṣana

Grébaut
ሐፀነ፡ ḥaḍana የሐፅን፡ , ይሕፅን፡ «élever^fr, nourrir^fr, allaiter^fr» ― አሳደገ፡ Ms. BNFabb217, fol. 31r.
67

Leslau
ሐፀነ ḥaḍana (yǝḥḍǝn) hold in the lap^en, nurse^en, nourish^en, suckle^en, feed^en, rear^en, bring up^en, train^en, educate^en, foster^en, take care of^en (one’s young) 226b

ዚአየ

, ዚአከ፡ , ዚአሁ፡ al., እንቲአየ፡ , እንቲአከ፡ al., እሊአየ፡ al. sunt tres formae notae Genitivi, cum suffixis , proprie mei^la(ad m. relatum ዚአየ፡ , ad fem. እንቲአየ፡ , ad እሊአየ፡ ), tui^la, sui^lavel ejus^la( gramm.§ 105,b); vice pronominum possessivorum funguntur: meus^la, tuus^la, noster^la, vester^la, suus^lavel ejus^la, eorum^la, nonnumquam proprius^la, et crebro usurpantur, cum ubi Genitivus pronominum personalium postulatur separatus neque alii nomini subjunctus, tum pro , si quidem orationis vis quaedam in pronomen intenta est.

1)Formae dictae plerumque ponuntur nudae,

a)ubi poss. Subjectum ( ; ) vel Praedicatum enunciationis est: ኵሉ፡ ዘታሕተ፡ ሰማይ፡ ዚአየ፡ ውእቱ፡ ; እንተ፡ ኢኮነት፡ እንቲአከ፡ quae non tua est ; ዚአየ፡ ውእቱ፡ አፍላግ፡ ; ; ; ; ; ከመ፡ እሊአከ፡ ንሕነ፡ ; ; ; ; ; .

b)ubi statui constructo vel praepositioni subjunctum est: ኀዲገ፡ ዚአየ፡ τὸ καταλιπεῖν σε ἐμέ ; ; በእበደ፡ ዚአሁ፡ ; ለሊሁ፡ ደረግም፡ ነፍሰ፡ እንቲአሁ፡ ; ; ; ; ; አዐቅብ፡ ነፍሰ፡ እንቲአሁ፡ ; ; ; ; ; Platt; ዐውደ፡ ዚአሁ፡ ; n. 1033 ወኮነ፡ ስብሓቲነ፡ ከመ፡ ዚአሆሙ፡ ; እምዚአየ፡ ἐκ τοῦ ἐμοῦ ; ውስተ፡ ዚአሁ፡ εἰς τὰ ἴδια ; ዐቢይ፡ እምነ፡ ዚአሆሙ፡ μείζων τῆς αὐτῶν ; ለእሊአሁ፡ ; ; .

c)nec non

α)ubi suo nomini ad quod pertinet praemissum est: እንቲአየ፡ ልብ፡ ἐμὴ καρδία ; እንቲአሆሙ፡ ሕይወቶሙ፡ .

β)vel post nomen pronomine suff. praeditum, ubi hoc pronomen emphaseos causa repetendum est: ወዓዲ፡ ነፍሶሂ፡ እንቲአሁ፡ vitam suam sui ipsius ; .

γ)aliâs quoque, ut: በአተ፡ ካዕበት፡ እንቲአሁ፡ (pro በአተ፡ ካዕበት፡ በአተ፡ እንቲአሁ፡ ) .

2)Rarius formae ዚአየ፡ , ዚአከ፡ al. ዘ፡ praemittitur: qui mei^la, tui^laal. est^lai.e. meus^la, tuus^la, ut: ዘዚአየ፡ ምክር፡ ἐμαὶ βουλαί ; እወቅስ፡ ዘዚአየሂ፡ ጽድቅየ፡ ወዘዚአኪሂ፡ ጌጋየኪ፡ ; ዝሰ፡ ኵሉ፡ ዘዚአየ፡ ; ; ; maxime ubi neutro meum^la, tuum^laal. exponendum est, ut: እለ፡ ዘዚአሆሙ፡ ይዘርዑ፡ τὰ ἴδια σπείροντες ; ዘዚአከ፡ τὰ σά ; .

3) ዚአሁ፡ , ዚአሃ፡ al.

a)praemisso ለለ፡ vel ዘዘ፡ vim distributivam nanciscitur: suus cujusque vel cuique^la, varius^la, multimodus^la, varii generis^la, ዘለለ፡ ዚአሁ፡ ሕማሞሙ፡ quorum morbi sui cujusvis^lai.e. varii erant^la ; አልበሶሙ፡ ኀይለ፡ ዘዘዚአሆሙ፡ καθ ʼ ἑαυτούς ; በበአምሳለ፡ ገጹ፡ ያርእየከ፡ ዘዘ፡ ዚአሁ፡ ; ብእሲ፡ ዘዘዚአሁ፡ ሖረ፡ በፍኖቱ፡ ; ; ውስተ፡ መለያልዩ፡ ዘዘዚአሆሙ፡ ; ቃሎሙ፡ ዘዘዚአሆሙ፡ ; ; ; 50; ; ; ዘዘ፡ ዚአነ፡ ; ዘዘዚአክሙ፡ ; ; διάφορος ; ; ; ποικίλος ; ; ; ; ; ዘዘዚአሁ፡ ትምህርት፡ ποικιλτικὴ ἐπιστήμη .

b)praemisso ዘዘ፡ (sc. nota Genitivi duplicata) vim reciprocationis nanciscitur, et cum verbis dirimendi^lajunctum significat: ab invicem^la, alius ab alio^la, ይፈልጦሙ፡ ዘዘዚአሆሙ፡ ; ተፋለጡ፡ ዘዘዚአሆሙ፡ ; አስተራሕቅዎሙ፡ ዘዘዚአሆሙ፡ .

መሰለ ሀለወ

I,2assimilare^lai.e.

1)comparare^la, aequiparare^la: n. 172 በመኑ፡ ትሜስልዎ፡ (var. ታስተማስልዎ፡ ) ለእግዚአብሔር፡ .

2)effigiare^la, figurare^la, formare^la(ad similitudinem exempli): ገብሮ፡ ወመሰሎ፡ ; ይሜስል፡ ጽቡረ፡ በእደዊሁ፡ ; ገለፎ፡ ወመሰሎ፡ በአምሳለ፡ ሰብእ፡ ; ; ; .

3)similitudinem instituere^la, parabolas^lavel aenigmata^lavel proverbia^lavel dictoria proponere^la: መሰለ፡ ሎሙ፡ ἐν παραβολαῖς ἔλεγεν αὐτοῖς ; ; ውስተ፡ መስሎ፡ ነገር፡ ኢይሄልዉ፡ ; ምንተ፡ ዘይሜስሉ፡ በብሔረ፡ እስራኤል፡ ; ; መስል፡ ምሳሌ፡ ነገር፡ ; ይሜስሉ፡ ላዕሌሁ፡ ; ይሜስሉ፡ ላዕሌክሙ፡ ምሳሌ፡ ; ; ; ; እሜስል፡ ለክሙ፡ አምሳለ፡ ( πρόβλημα ) ; (at ምስል፡ ( I,1) አምሳሊከ፡ ); .

I,2(rarius per ሐ et ኀ ) Imperf. ይሄሉ፡ , የሀሉ፡ , ሀሊው፡ ( ), ሀልዎ፡ et ሀልዎቶ፡ ; in Perf. 3 masc. praeter formam ሀለወ፡ etiam forma contracta ሀሎ፡ usitatissima est ( gramm.p. 142 2), nec non in 3 fem. ሀሎት፡ efferri et scribi potest ( ). Sed erravit J. Ludolfus, cum inter formas ሀሎ፡ et ሀለወ፡ significationis discrimen interesse censeret (in 1 et 2), nam omnibus fere in locis, ubi ሀለወ፡ vel ሀሎ፡ occurrit, diversi libri mss. utramque formam promiscue usurpatam exhibent. [Radicem ሀለወ፡ comparandam propono cum arab. حَالَ ( حَول ) et substantivo حَالٌ ; eodem modo literae radic. secundae et tertiae ordo permutatus est inter ኀለወ፡ et خال ( خَول ), ኀለየ፡ et خال ( خَيْل ), al. Sed quamvis prima radicis significatio in vertendo, mutando, circumagendo^lasit, tamen miro quodam genii linguae innati lusu verbo notio existendi^laaddicta est, alteri autem verbo ኮነ፡ , cujus notio prima a stando^lapetita est, significatio oriendi, fiendi, accidendi^lacontigit. Amh. sonat አለ፡ ]. Significat:

1)esse^la, existere^la. Neque tamen ad praedicatum cum subjecto copulandum adhiberi solet, sed existentiam subjecti nudam ponit, aut absolute, aut tamquam in aliquo loco, statu, tempore, actione versantis: ሀሎ፡ ፩ ብእሲ፡ ; . ኢትፍቱ፡ ሀልዎ፡ ምስሌሆሙ፡ . ሀሎኩ፡ ውስተ፡ ባቢሎን፡ ; በአምጣነ፡ ሀለውኩ፡ ; ኢትፍራህ፤ ሀሎኩ፡ ምስሌከ፡ ; n. 4 ; ; እግዚኦ፡ ሀሎከ፡ ማእከሌነ፡ ; ይከውኑ፡ ከመ፡ ዘኢሀለዉ፡ ; ውስተ፡ እዴሆሙ፡ ሀለወት፡ ሠናይቶሙ፡ ; ኵሎሙ፡ እለ፡ ሀለዉ፡ ዲበ፡ ምድር፡ .

a)Creberrime ipsum Perf. ሀለወ፡ notionem temporis praesentis suggerit: አንበሳ፡ ሀሎ፡ ውስተ፡ ፍኖት፡ λέων ἐν ταῖς ὁδοῖς ; አይቴ፡ ሀሎ፡ ubi est?^la ; ; ; ; አነ፡ ውእቱ፡ ዘሀሎ፡ ἐγώ εἰμι ὁ ὤν ; ሀለወ፡ ወኢሀለወ፡ ἦν καὶ οὐκ ἔστι ; sed haud minus frequenter ሀለወ፡ tempore praeterito vertendum est: ጸሐፍ፡ ኵሎ፡ ነገረ፡ ዘሀሎ፡ ውስተ፡ ክርታስ፡ ; ሀሎኩ፡ አነ፡ ኀበ፡ ፈለግ፡ ; ; ; ; ; . Imperfectum tempus futurum significat: ወለዓለምኒ፡ ትሄሉ፡ ; ; ; ; ; sed etiam de tempore praesenti usurpatur: ዘሀሎ፡ ወይሄሉ፡ ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν ; ; የኀልፍ፡ ከመ፡ ጽላሎት፡ ወኢይሄሉ፡ እንከ፡ . De enuntiationibus conditionalibus conferre licet exempla ; ; ; ኀበ፡ ሀሎ፡ ደመና፡ ህየ፡ ሀሎ፡ መንፈስ፡ ; et al.

b)Construi potest cum loci: ሀለዉ፡ ሐቅለ፡ erant in agro^la ; ; ; ; 2 ; እንዘ፡ ሀሎ፡ ዐጸደ፡ ሞቅሕ፡ . .

c)Nonnunquam ope verbi ሀለወ፡ praedicatum subjecto copulatur; quod si fit, praedicatum in ponere licet ( gramm.p. 346): ለዘ፡ ሀለወ፡ ድልወ፡ ei, qui paratus fuerit^la ; ; sed notio existendi huic verbo tam firmiter inhaeret ut praedicatum appositionis instar saepius in Nomt. ponatur: ሀለወ፡ ድፉን፡ ; ; ወእሙንቱሂ፡ ሀለዉ፡ ቅዉማን፡ al.

d)Aethiopes verbum ሀለወ፡ cum Imperfecto alius verbi componunt, ut durationem actionis denotent, sive in tempus praeteritum incidat: ሀሎኩ፡ እሰክብ፡ dormiebam^la ; ; ; ; ; ; ; ; ; sive in Praesens: ሀሎ፡ ይነብር፡ በየማነ፡ እግዚአብሔር፡ , vel praesens instans: ይመጽእ፡ ሀሎ፡ venturus est^la ; ትሠጠም፡ ሀለወት፡ ; ሀለወት፡ ትወልድ፡ ; sive in futurum አንተ፡ ሀለወት፡ ትትፌጸም፡ ; Platt; ዘይከውን፡ ሀሎ፡ . Simili modo cum alius verbi Infinitivo verbali coniungitur, eodem sensu: ሀሉ፡ ተወኪለከ፡ ἴσθι πεποιθώς et al.; nec non እንዘ፡ Imperf. sequi potest: በኵሉ፡ መዋዕለ፡ ሕይወትየ፡ ሀለውኩ፡ እንዘ፡ እዜከሮ፡ ለእግዚአብሔር፡

e)Opponitur ዘሀሎ፡ id quod est^lai.e. praesens^laei quod venturum vel futurum est ( ዘይመጽእ፡ , ዘይሄሉ፡ , ዘይከውን፡ ) ; ( τὰ ἐνεστῶτα ) , quamquam aliis in locis ዘሀሎ፡ id, quod factum est^la τὸ γεγονός , significat, .

f)Theologis et philosophis ሀልዎ፡ et ሀልዎት፡ est existentia^la, essentia^la, ut እግዚአብሔር፡ አምጻኤ፡ ኵሉ፡ ዓለም፡ እምኀበ፡ ኢሀልዎ፡ ኀበ፡ ሀልዎ፡ Deus qui totum mundum^la ἐκ τοῦ μὴ εἶναι εἰς τὸ εἶναι perducit^laFal. f. 83; እግዚአብሔር፡ ለሰብእ፡ እምሀልዎ፡ አግብኦ፡ ውስተ፡ ሞት፡ ; Hippocrates et Galenus docent: ነፍስሰ፡ ኢትሄሉ፡ ዘእንበለ፡ ዳእሙ፡ በሀልዎተ፡ ሥጋ፡ ወተኀልፍ፡ በኅልፈታ፡ ሀልዎታት፡ entia^la( τὰ γεγονότα ) saepissime in Chrys., ut

2)instare^la, futurum esse^la: ክልኤቱ፡ ዓመት፡ ኀለፈ፡ ዘረኃብ፡ ወዓዲ፡ ሀሎ፡ ኀምስቱ፡ ዓመት፡ ; . Construi solet cum , verbi, ut conveniat Graeco μέλλειν Infin. n. 5( gramm.p. 138): እለ፡ ሀለዎሙ፡ ይእመኑ፡ ቦቱ፡ οἱ μέλλοντες πιστεύειν ἐπ᾽ αὐτῷ ; ; ; ; ; ; vel simplici Futuro Graeco: ; ; ; ; . Haud raro ሀልዎ፡ post verbi collocatur; ያእምርዎ፡ ሀለዎሙ፡ ; ; ; . Sed multis aliis in locis haec phrasis Graeco δεῖ seq. Infin., Latino oportet^la, necesse est^larespondet, quippe cum ሀለወ፡ cum conjunctum significare possit convenit ei, ut^lavel oportet^la( infra ). Ita legitur: ሀለወክሙ፡ ትትወለዱ፡ δεῖ ὑμᾶς γεννηθῆναι ; ; ; ; . Etiam ከመ፡ subjunctivo praeponere licet: ሀለወኒ፡ ከመ፡ እዜንዎን፡ Rarius libri et mss. et impressi in hac phrasi pro verbi Imperf. praebent: ሀለዎ፡ ይትሌዐል፡ Caeterum non modo ሀለወ፡ cum , sed etiam verbum ሀለወ፡ personaliter flexum, Subjunctivo praepositum, idem significare potest: ዘሀለወ፡ ይኩን፡ ; ; ; ሀሎነ፡ ኵልነ፡ ንብጻሕ፡ ; Polygl., ሀለውነ፡ ንሕምም፡ { : Weninger, Verbalsystem^lap. 271, n. 430}.

3)exstare^la, reperiri^la, esse^la: እስመ፡ ሀሎ፡ ዘያሐምም፡ ἔστι γὰρ ὁ ταπεινῶν ; ሀለወ፡ ዘይብዕል፡ በብዝኀ፡ ጠዊዕ፡ ; ; ; ; ; ; ልሂቅኒ፡ ወአእሩግኒ፡ በኀቤነ፡ ሀለወ፡ ; ; ; ; ; ኢሀሎኑ፡ ህየ፡ ዐቃቤ፡ ሥራይ፡ ; ኢሀለወት፡ ኀበ፡ እጓለ፡ እመሕያው፡ οὐχ εὑρέθη ; ; ኵሉ፡ ዝንቱ፡ ኢሀለወ፡ ኀበ፡ ጻድቃን፡ haec omnia apud justos non reperiuntur^la( accidunt^la) ; ሀሎ፡ ኀቤከ፡ πάρεστί σοι , subest tibi^la, .

4)durare^la, manere^la, vivere^la, esse^la: ዘይሄሉ፡ ለዓለም፡ μένων εἰς αἰῶνα ; ; ዘሀለወ፡ ዘልፈ፡ 1 ; ወአንተሰ፡ ትሄሉ፡ σὺ δὲ διαμένεις ; አብያተ፡ ጻድቃን፡ ይሄልዉ፡ οἶκοι δικαίων παραμένουσι ; ; ሕሊና፡ ልብከ፡ ኢይሄሉ፡ ; ኢይሄሉ፡ በመሐላሁ፡ jusjurandum non servat^la ; ሀልዎትከ፡ በዝ፡ ἀντέχεσθαι ἐν τούτῳ ; ሀልዉ፡ በመንፈስ፡ ቅዱስ፡ ; ኢትሄሉ፡ ለዓለም፡ οὐ κατοικηθήσεται εἰς τὸν αἰῶνα ; ; ; perdurare^la ; opponitur ተሀጕለ፡ ; nonnunquam synonymum est verbo ሐይወ፡ ut ወቦ፡ እለሂ፡ ሀለዉ፡ እስከ፡ ይእዜ፡ ; እመ፡ ሀሎኩ፡ ትሬኢ፡ ወእመ፡ ሐየውከ፡ ታአምሮ፡ , nec non ይሄሉ፡ በተስፋ፡ κατασκηνώσει ἐπ᾽ ἐλπίδι .

5)versari in aliqua re^la: ውስተ፡ መስሎ፡ ነገር፡ ኢይሄልዉ፡ ; እንዘ፡ ሀለወት፡ ውስተ፡ ማሕምመ፡ ወሊድ፡ ; ኢሳይያስ፡ ሀሎ፡ በራእየ፡ እግዚእ፡ .

6)se habere^la(de valetudine, conditione, caet.), quo sensu ኮነ፡ usitatius est: ከመ፡ ይስማዕ፡ ዜናሃ፡ ዘከመ፡ ሀለወት፡ ; ናአምር፡ ዘከመ፡ ሀለዉ፡ πῶς ἔχουσι ; እፎ፡ ሀሎከ፡ quomodo vales?^laLud.

7)adesse^la, praesentem esse^la: ኢሀሎ፡ ምትየ፡ ውስተ፡ ቤቱ፡ πάρεστι ; ; ; ; ለእመ፡ ኢሀሎኩ፡ ἀπὼν ; ; ሀልዎ፡ በሥጋ፡ παρουσία τοῦ σώματος ; ; ; ; ; በሀልዎተ፡ ሰብእ፡ coram hominibus^la ; ኵልነ፡ እለ፡ ሀሎነ፡ ዝየ፡ omnes qui adsumus^la ; ለኵሎሙ፡ እለ፡ ሀለዉ፡ omnibus, qui aderant^la

8)Ubi subjunctum habet, ሀለወ፡ pariter ac ኮነ፡ significare potest: convenit ei^la, decet eum^la, cadit in eum^la, ut እመቦ፡ ዘስሕተ፡ ውስተ፡ ዘከመዝ፡ ግብር፡ ሀለዎ፡ n. 6 ንስሓ፡ ፫ ዓመት፡ ፍጹም፡ poenitentia triennii integri ei injungenda est^la b. Ita saepissime cum Subjunctivo verbi construitur, supra Etiam sine pronomine subjuncto eundem sensum habet : ዘኢሀሎ፡ τὰ μὴ δέοντα (Platt: ዘኢህልው፡ ).

massala

Grébaut
መሰለ፡ massala I,2 ይሜስል፡ , ይመስል፡ «parler en parboles^fr, faire des portraits, des figures, des statues, des formes^fr» ― በምሳሌ፡ ተናገረ፡ , ምስል፡ሰራ፡ Ms. BNFabb217, fol. 37v.
87

Leslau
መሰለ massala compare^en, liken^en, form^en, make a form^en, fashion^en, make an image^en, make a statue^en, make idols^en, use a parable^en, speak in parables or in proverbs^en (most of these meanings are denominatives either from ‘mǝsl’ or ‘mǝssāle’) 365a–b

Cross-references: also ሀልዎ፡ (TraCES)

መስኅነት

, formae insolitae (si quidem lectio sana est), culina^la(an: refectorium^la?): አልቦ፡ ዘያመጽእ፡ መብልዐ፡ ድውያን፡ (sc. monachorum) ውስተ፡ መስኅነተ፡ አኀው፡ (sc. validorum) ሶበ፡ ያበስሉ፡ ሎሙ፡ አላ፡ ይግበሩ፡ ሎሙ፡ ለድውያን፡ እንተ፡ ባሕቲቶሙ፡ Reg. Pach.

ወረወ

I,1et I,2[ יָרָה ] I,1 ይውሩ፡ jacere^la, conjicere^la, injicere^la, ejicere^la, dejicere^la, projicere^la, abjicere^la, praecipitare^la, ወርዎ፡ እብን፡ ; አሕባለ፡ ወረዉ፡ ሊተ፡ ; ይዌርዉ፡ አልባሲሆሙ፡ ; ወርዉኒ፡ (v. ውርዉኒ፡ ) ውስተ፡ ባሕር፡ ; ; ; ትዌርዋ፡ ውስተ፡ ፈለግ፡ ; ; ይዌርዎን፡ ውስተ፡ ቀላየ፡ ባሕር፡ ለአበሳነ፡ ; መሬተኪ፡ ውስተ፡ ቀላየ፡ ባሕር፡ ይዌሩ፡ ; ; እስመ፡ ገደፍዎ፡ ወወረውዎ፡ ውስተ፡ ብሔር፡ ἐξεῤῥίφη καὶ ἐξεβλήθη εἰς τὴν γῆν ; ; ወረዎ፡ ( በድኖ፡ ) ውስተ፡ መቃብረ፡ ደቂቀ፡ ሕዝብ፡ ; ይውርውዎሙ፡ ; ከመ፡ ይውርዎሙ፡ (v. ይወርዎሙ፡ ) ማእከለ፡ ባሕር፡ ; ትዌርዎሙ፡ ማእከለ፡ እሳት፡ ; ወወረውዋ፡ ማእከለ፡ መስፈርት፡ ; እዌሩ፡ ላዕሌሆሙ፡ መሥገርትየ፡ ; አኮ፡ በጽድቅነ፡ ዘንዌሩ፡ ሣህለነ፡ ቅድሜከ፡ ; se ipsum: ወረወ፡ ነፍሶ፡ እመልዕልተ፡ ሉዓሌ፡ ወሞተ፡ ; projicere leoni aliquem Enc. (Lud.); jaculari^la: ይዌሩ፡ አፍሓመ፡ እሳት፡ . – : ወረወ፡ ደርበየ፡ ብ፡ ወረወረ።

ተደፍነ

III,1operiri^la, obrui^la, abscondi^lavel se abscondere^la, defodi^la, ( sepeliri^la), ተደፍኑ፡ ውስተ፡ ምድር፡ ἐνεπάγησαν ; ዐይንየ፡ ተደፍነት፡ κατεπόθη ; ማይ፡ ይደፈን፡ በማእከለ፡ ምድር፡ ; ንደፈንኑ፡ ኅቡረ፡ ውስተ፡ መሬት፡ ; ውስተ፡ መቃብር፡ እስከ፡ ኅቡረ፡ ተደፍኑ፡ Enc.;

ጾረ

I,1[vic. סְבַר ܣܰܝܒܰܪ ܣܰܘܒܰܪ ܣܟܰܠ (at צַוּאר cum צִיר componendum videtur)] ይጾር፡ et ይጹር፡ , portare^la, gestare^la, bajulare^la, ferre^la, : ; ; ; ; ይኄይስ፡ ትጾር፡ ኆጻ፡ ወጼወ፡ ; ; ; ; ; ; syrma alicujus apocr.; ጹሩ፡ ላቲ፡ (ei) ; ጾረ፡ ኀጣውኢነ፡ ; ; ጾሮ፡ በሥዕርተ፡ ርእሱ፡ ; ዲበ፡ መታክፍት፡ ; ; ውስተ፡ መታክፍ፡ ; በመትከፍት፡ ; ; ;

a)ferre^laarma: እለ፡ ይጸውሩ፡ አስይፍተ፡ ; ይጸውሩ፡ ወላትወ፡ ወንዋየ፡ ሐቅል፡ ; .

b)gerere^lavestimenta, ornamenta, iis uti^la: ; ; 1 ; ; ; ኢትጹሩ፡ በትረ፡

c)manu habere^laaliquid: ; ; ; ; ኵሎሙ፡ ይጸውሩ፡ ማዕጠንተ፡ εἶχεν ἐν τῇ χειρί .

d)gestare^lain utero: ; .

e)gerere^la, habere^lain animo: ኢትጹር፡ ቂመ፡ ውስተ፡ ልብከ፡ ; ኵልክሙ፡ ኢትጹሩ፡ እኩየ፡ በልብክሙ፡ ለቢጽክሙ፡ ; ኢትትቀየሙ፡ ቢጸክሙ፡ ወኢትጹሩ፡ ሎሙ፡ እከየ፡ .

f)sustentare^la: ጾር፡ ርሥኣኒሁ፡ ለአቡከ፡ ἀντιλαβοῦ .

g)tolerare^la, perferre^la, sustinere^la, aliquid: ስእንኩ፡ ጸዊሮቶ፡ ; ; ; ; ; aliquem: ; ; ; ; .

h)deferre^la: Paulus ይሑር፡ ወይጹር፡ ስምየ፡ በውስተ፡ አሕዛብ፡ ; .

i)vehere^lanave: ወይቤሎ፡ እንድርያስ፡ ( ለሊቀ፡ ሐመር፡ ) አነ፡ እስእለከ፡ ከመ፡ ትጹረነ፡ ወይቤሎ፡ ኦሆ፡ ወአዕረጎሙ፡ – : ጾረ፡ ዘ፡ ተሸከመ።

መትሕት

, ( መትሐት፡ Polygl.)

A)pars^lavel locus inferior^lavel infimus^la: ውስተ፡ መትሕተ፡ እሳት፡ ; adjectivi instar substantivo apponi potest: (Simeon) ነበረ፡ ውስተ፡ መካን፡ ልዑል፡ እምሀገር፡ ወዮሐናኒ፡ ወእሊአሁ፡ ውስተ፡ መካን፡ መትሕት፡ ; ባሕር፡ መትሕት፡ Enc. In specie: pars ima terrae, inferna^la: በመትሕተ፡ ምድር፡ ; ; ዘመትሕት፡ infernus^la ; መትሕት፡ ታሕቲት፡ ima inferorum^la,

B)Adv.: infra^la, subter^la, subtus^la, deorsum^la ; .

Cross-references: : sub^la, infra^la; pronomina suffixa sive per vocalem ê^lasive sine ea interposita assumit;

b) በመትሕተ፡ ; ; ; ; ; በመትሕቴየ፡ .

c) እስከ፡ መትሕተ፡ ;

d) እመትሕተ፡ .

መንሠግ

et መንሥግ፡ , , መናሥግት፡ , vectis^la, repagulum^la, pessulus^la, obex^la, claustrum^la, μοχλός ; ; ; ; ; ; ; ; እለ፡ አልቦሙ፡ ማዕጾ፡ ወኢመንሥገ፡ ወኢመዝግሐ፡ ; ; ; ; ; ; እመ፡ ወደይከ፡ ማዕጾ፡ ወመንሥገ፡ ላዕለ፡ አፉከ፡ ; ; መንሠገ፡ ሲኦል፡ πέταυρον ᾅδου ; ; ይሞቅሐከ፡ ወይወስደከ፡ n. 640 ውስተ፡ መንሥገ፡ ሲኦል፡ ; κλεῖθρον እደ፡ መንሥግ፡ ; መዓጹት፡ ወመናሥግት፡ ; : Christus natus est መናሥግተ፡ ዘድንግል፡ ኢያርኂዎ፡ Voc. Ae.^la: መናሥግት፡ ብ፡ መቆለፎች፡ ( aliud^la: መመካከት፡ ; aliud^la: በ፪መቀራቅርት፡ ).

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose