Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

m. (raro fem. ut ), ክልኤቲ፡ fem. , ክልኤተ፡ ( gramm.§ 158), duo^la, duae^la, : ; ; ; ; ክልኤቱ፡ እምኔክሙ፡ ; ; ክልኤተ፡ አውራኅ፡ ; appositum aliis nominibus: ደቂቁ፡ ክልኤቱ፡ ; ወካልኣን፡ ከልኤቱ፡ ዕደው፡ ; ; ; ; ክልኤቲ፡ አነስት፡ ; ክልኤቲ፡ ኀጣውእ፡ ; ክልኤተ፡ አባግዐ፡ ; ; ክልኤተ፡ ዕደወ፡ ; ዐሠርተ፡ ወክልኤተ፡ አሕዛበ፡ ; ; ; ክልኤቱ፡ እሙንቱ፡ እለ፡ ያመጽእዋ፡ ለኀጢአት፡ δύο εἴδη ; እሉ፡ ክልኤቱ፡ ይጸንሑኪ፡ δύο ταῦτα ; ውስተ፡ መዝሙር፡ ዘክልኤቱ፡ in^lapsalmo^lasecundo^la .

a)repetitum vel praefixo በበ፡ , ለለ፡ , bini^la: ክልኤተ፡ ክልኤተ፡ ; ; በበክልኤቱ፡ ; ; .

b)passim respondet: duplex^la, anceps^la, bipartitus^la: ኵሉ፡ በበ፡ ክልኤቱ፡ አሐዱ፡ አሐዱ፡ በበዚአሁ፡ ; ዘክልኤቱ፡ ቃሉ፡ δίγλωσσος ; ; ; ኃጥእ፡ ዘክልኤቱ፡ ግዕዙ፡ ; በክልኤቱ፡ ልብ፡ ; ወእንተ፡ ክልኤቲ፡ ውእቱ፡ ; ተሠጠ፡ ወክልኤተ፡ ኮነ፡ . – [Amh. ሁለት፡ ].

ክልኤቱ

a)repetitum vel praefixo በበ፡ , ለለ፡ , bini^la: ክልኤተ፡ ክልኤተ፡ ; ; በበክልኤቱ፡ ; ; .

ኀጢአት

( gramm.§ 127,1, a), m. et fem. , et , ኀጣውእ፡ et ኀጣይእ፡ ( ad et ; gramm.§ 140,3,a

1)rarissime defectus^la, penuria^la: ኀጣይእከ፡ ἡ πτωχεία σου ;

2)plerumque: peccatum^la

a)in quatenus vel animi habitus vel summa peccatorum est, peccandi consuetudo^la, impietas^la, peccata^la ; ; ; ; ; quare ኀጢአት፡ crebro usurpator, ubi Graecus pluralem habet: ἁμαρτίαι ; ; ; ; ; ; ; ἀνομίαι ; ἀσέβειαι ; παραπτώματα ; ኀጢአትነ፡ ወጌጋይነ፡ αἱ πλάναι καὶ αἱ ἀνομίαι ; በእንተ፡ ኀጢአተ፡ ከናፍር፡ διὰ φαυλισμὸν χειλέων ; πονηρία ; ἀσέβεια ; .

b)in et : quatenus significat singulas peccandi actiones, peccatum^la( delictum^la, crimen^la), ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ክልኤቲ፡ ኀጣይእ፡ ; አብዕልተ፡ ኀጣውእ፡ ንኡሳት፡ possessores^la(i.e. rei) peccatillorum^la, ; ገብረ፡ ኀጢአተ፡ ; ; ; al.; ኀጢአት፡ እንተ፡ አበሰ፡ ባቲ፡ ; ; ኀጢአት፡ እንተ፡ አበሰ፡ ; ; ኀጢአተ፡ ይከውኖ፡ ; ይነሥእ፡ ኀጢአቶ፡ ; ይድኅን፡ እምኀጢአት፡ ἀθῶος ἔσθαι .

3)sacrificium pro peccato^la(vel pro delicto^la) oblatum^lainterpretes verterunt (sc. መሥዋዕት፡ ) ዘበእንተ፡ ኀጢአት፡ vel ዘኀጢአት፡ ( ἁμαρτία ) ; ; ; ; ; ; ; ; ( πλημμέλεια ) (quamquam plurimis in locis πλημμέλεια ንስሓ፡ versum et ab ἁμαρτία ኀጢአት፡ distinctum est); ἱλασμός . Etiam ኀጢአት፡ nudum (neque ዘ፡ neque ዘበእንተ፡ praemisso) hoc sensu usurpator, ut . n. 622

ፀመረ አድረገ

I,1et I,2[cui Lud. et Ges. סַמֵּר سَمَّرَ clavis configere^lacomparaverunt, at quaeritur, annon cum ፀመመ፡ , ፀመደ፡ componendum sit; amh. ጨመረ፡ adjecit^la] I,1 ይፅምር፡ , affigere^la, configere^la, connectere^la: እፀምሮ፡ (v. እፅምሮ፡ ) በምድር፡ በምዕር፡ ; እፄምሮ፡ ውስተ፡ አረፍት፡ ; ፀመረቶ፡ ምስለ፡ ምድር፡ ; ትፄምሮን፡ (v. ትፀምሮን፡ et ትዴምሮን፡ ) ለክልኤሆን፡ συνάψεις ; ኢትፀምር፡ አሰረ፡ (v. አስረ፡ et አሲረ፡ ) ክልኤቲ፡ ኀጣይእ፡ ኅቡረ፡ ኢታድርግ፡ μὴ καταδεσμεύσῃς δὶς ἁμαρτίαν ; συνέζευξεν Platt. II,1connectere^la, complicare^la, jungere^la, aptare^la: ኢትፀምር፡ አሰረ፡ (v. አሲረ፡ ) ክልኤቲ፡ ኀጣይእ፡ ኅቡረ፡ ኢታድርግ፡ (v. ኢታድርክ፡ ) μὴ καταδεσμεύσῃς δὶς ἁμαρτίαν ; equos currui ; አኮ፡ በአፍራስ፡ ውስተ፡ ባእስ፡ አድሪጎ፡ በአልጓሚሁ፡ οὐχ ἵππον εἰς μάχην ὁπλίσας εὐχάλινον Cyr. ad — ad Cyr.: አድሪጎ፡ ዘ፡ በቁሙ፡ ቦዘይቤ፡ ደርገ።

ሐረፀ

vel ሐረጸ፡ (etiam per ኀ ) I,1[i.q. עָרַס (in עֲרִיסָה farina crassior^la), הִגרִיס comminuit^la, ܓܪܺܝܣܳܐ גְּרִיס comminutus^la, جَرَشَ comminuit in partes grossiores^la] ይሕርፅ፡

1)conterere^la, comminere^la ሐረፆ፡ ወአድቀቆ፡ κατήλεσεν αὐτὸν λεπτόν ; λεπτύνειν ; ; ; ; ; ተሐርፅ፡ እምኔሁ፡ ድቁቀ፡ ; hostes ; ( ἐκτρίβειν ); ( συνεκτρίβειν ); ንሣእ፡ ዐጽቀ፡ በለስ፡ ወሕርፅ፡ τρῖψον ; ያደክም፡ አድባረ፡ ወየሐርፅ፡ አውግረ፡ ( ἁλοήσεις ) .

2)In specie mola frangere^lavel comminuere^la, molere^la: ክልኤቲ፡ የሐርፃ፡ በ፩ ማሕረፅ፡ ( ἀλήθουσαι ) ; ; ; ; ; ; አንስት፡ የሐርፃ፡ τρίβουσι σταῖς . – : ሐረፀ፡ ደሐየ፡ ዘ፡ ፈጨ።

ጽሌ

(sec. Lud.: ጽላ፡ ) , fem. et m. , ጽላት፡ [amh. ጽላ፡ sine dubio pro ጽላዕ፡ , a صلع , cui potestas calvitiei^laet glabritatis^lainest; ( צְלָעוֹת hebr.?)] tabula^la,

a)in qua quid insculpitur, inscribitur, pingitur, lapidea, metallica, al.: ጽሌ፡ ; ; ግሉፍ፡ ውስተ፡ ጽሌ፡ ልቦሙ፡ ; ; ኢኮነ፡ ይእቲ፡ ጽሌ፡ ዘእብን፡ ዘእንበለ፡ ጽሌ፡ ልብ፡ Cyr. de r. fid. f. 37; ክልኤቲ፡ ጽላት፡ ዘእብን፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ጽላተ፡ ሰማይ፡ ; n. 1256 ጽላተ፡ ብርት፡ ; ጽላተ፡ ብሩር፡ ; ጽላት፡ tamquam pro tabula pictoria^lausurpatum est.

b)lignea i.e. assis^la, asser^la: ተሰጥመት፡ ሐመር፡ ወተሰቅለ፡ አሐቲ፡ ብእሲት፡ እምጽላተ፡ ሐመር፡

ክልኤ

[c. terminatione Dualis ( gramm.§ 131) formatum e ክልእ፡ i.e. כֶּלֶא , proprie: seclusio^la, sejunctio^la, separatio^la, deinde res^laseparata^la, unde כִּלְאַיִם duae^lares^ladiversae^la, Ges. thes. p. 684; كِلَا كِلْتَا ambo^la]

1), femininis, rarius masculinis junctum ( gramm.§ 158): duo^la, duae^la; ejus character est ፪ , usurpatur absolute: ክልኤ፡ ይሄልዉ፡ ; ; ; et aliis nominibus appositum: ክልኤ፡ አንስት፡ ; ; ክልኤ፡ እጐላት፡ ; ; ክልኤ፡ ደቂቅ፡ ; ክልኤ፡ ባሕታዊያን፡ ; ክልኤ፡ ዘይት፡ ; ክልኤ፡ አብትር፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; .

a)par^la( jugum^la): ክልኤ፡ አእዱግ፡ .

b) ለክልኤ፡ bifariam^la, dis-^la, ut: ተወሠረ፡ ለክልኤ፡ ; .

c)passim respondet: duplex^la, δισσός , ut: በክልኤ፡ ልብ፡ ἐν καρδίᾳ δισσῇ ; መላፄ፡ በሊኅ፡ ዘክልኤ፡ አፉሁ፡ (cujus ora duo i.e.) δίστομος ; ዘክልኤ፡ ልቡ፡ δίψυχος ; episcopus ኢይኩን፡ ዘክልኤ፡ ልቡ፡ ወዘክልኤ፡ ልሳኑ፡ ; ድንግልናኪ፡ ክልኤ፡ ዘውሣጤ፡ ወ ( ዘ ) አፍአ፡ Enc.

2)ambo^la, uterque^la,

a) ክልኤ፡ አጥባትኪ፡ ; ; ምስለ፡ ክልኤ፡ አዋልዲሃ፡ ; ክልኤ፡ ድቂቆ፡ .

α): ክልኤሆሙ፡ ἀμφότεροι ; ወፅኣ፡ ክልኤሆን፡ ኅቡረ፡ ; ; ; ; ክልኤነ፡ 1 ; ; de rebus; ክልኤሆሙ፡ እምውስተ፡ አፍ፡ ይወጽኡ፡ ; ; ; ; ይእዜ፡ ይመጽኡ፡ እሉ፡ ክልኤሆሙ፡ ላዕሌኪ፡ .

β)aliis nominibus appositum; ክልኤሆሙ፡ ደቂቁ፡ ; ክልኤሆን፡ እራሓተ፡ እደዊሁ፡ 1 ; ; ; ; . – Pro ክልኤሆሙ፡ passim reperitur ክልኤዎሙ፡ , ut n. 821

ክልኤ

a)par^la( jugum^la): ክልኤ፡ አእዱግ፡ .

b) ለክልኤ፡ bifariam^la, dis-^la, ut: ተወሠረ፡ ለክልኤ፡ ; .

2)ambo^la, uterque^la,

a) ክልኤ፡ አጥባትኪ፡ ; ; ምስለ፡ ክልኤ፡ አዋልዲሃ፡ ; ክልኤ፡ ድቂቆ፡ .

ኀበ

relativum, (etiam ኀቤ፡ in antiquioribus libris, ut ), ubi^la, quo^la( gramm.§ 161, b et § 201). n. 595Usurpatur ut in enunciationibus relativis ita in interrogativis aliunde pendentibus, ut: ኢተዐውቀ፡ ኀበ፡ ነበረ፡ ; ርእዩ፡ ኀበ፡ የኀድር፡ ; ሰምዐ፡ ሳኦል፡ ኀበ፡ ሀሎ፡ ዳዊት፡ . Ubi relative usurpator, pro correlato demonstrativo habet ህየ፡ , ut: ኀበ፡ ሀሎኩ፡ አነ፡ ህየ፡ ይሄሉ፡ ዘይትለአከኒ፡ ; ; ; vel ዝየ፡ , ut: . Referri potest ad nomen vel loci vel personae vel rei praemissum, ut እመካን፡ ኀበ፡ e loco^la, ubi^la, ; ; ; ; ; እምላዕሉ፡ እምኀበ፡ አቡሃ፡ ለብርሃን፡ ኀበ፡ አልቦ፡ ተውላጠ፡ παρ᾽ ᾧ , et hoc nomen ab relativo ኀበ፡ ita attrahi potest, ut in constructione verbo enuntiationis relativae subjungatur: ወሀገረኒ፡ ኀበ፡ ቦእክሙ፡ εἰς ἣν δ᾽ ἂν πόλιν εἰςέρχησθε ; (Platt: ወሀገርኒ፡ ); ምድረ፡ ኀበ፡ ኣመጽእ፡ ኵናተ፡ γῆ ἐφ᾽ ἣν ἂν ἐπάγω . Sed etiam ubi nomen, ad quod refertur, non memoratum est, ኀበ፡ locum habet et latine vertitur ibi^la, ubi^la: እንበር፡ ኀበ፡ ረከብኩ፡ ; ሐቅል፡ ውእቱ፡ ኀበ፡ ሀለውነ፡ ; ኀበ፡ ኀደርኪ፡ አኀድር፡ , vel eo^la, ubi^la: ኀበ፡ አልቦ፡ ረድኤተ፡ እወስደከ፡ ; ; ; vel eo^la, quo^la ኀበ፡ ሖርኪ፡ አንቲ፡ አሐውር፡ Ruth l,16; ይወፅእ፡ ካሞስ፡ ኀበ፡ ያፈልስዎ፡ ; ; nec numquam elliptice (omisso nomine loci^la) ponitur pariter atque in sermone Latino, ut: ኢረከበት፡ ኀበ፡ ታዐርፍ፡ እግራ፡ non invenit^la( locum^la) ubi quiescere sineret pedem^la ; ; . (Nota: መካን፡ ኀበ፡ (pro እምኀበ፡ ) ወፃእክሙ፡ ; et ዘእንበለ፡ እሑር፡ ኀበ፡ ( eo^la, unde^la) ኢይገብእ፡ ). Praeterea in ipsa enunciatione relativa adverbium ኀበ፡ pronomen demonstrativum ህየ፡ vel praepositionem cum (quamquam aliquot vocabulis ab ipso separata) sibi subjungere amat, ut: መካን፡ ኀበ፡ ኖመ፡ ህየ፡ locus ubi dormivit^la ; ቤት፡ ኀበ፡ ተሰምየ፡ ስምየ፡ ውስቴቱ፡ domus in qua^la, ; ; ; ; ; in specie, ubi ኀበ፡ quo^lasignificat: ; ; ; ; . — Nonnumquam ኀበ፡ ubicumque^la, quocumque^lavertere licet ut ; ; ; ; quamquam aliis in locis, ubi accuratius loquuntur, ኵለሄ፡ vel ኵሉ፡ praemittitur, ut: ተሐውር፡ ኵለሄ፡ ኀበ፡ ፈነውኩከ፡ ; በኵሉ፡ ኀበ፡ ሀለዉ፡ . — Geminare licet ኀበ፡ , ut: ኀበ፡ ኀበ፡ magis magisque eo^la, ubi^la . — De ቦኀበ፡ alicubi^la, uspiam^la, et de ቦኀበ፡ — ቦኀበ፡ ali^laâs^la— ali^laâs^la ቦ፡ — Etiam huic adverbio relativo ኀበ፡ variae praepositiones praeponuntur, ut: በኀበ፡ ubi^la ; ; ; ; ; vel ad nomina rerum vel personarum relatum: in quo^la, ut: ሰረገላ፡ በኀበ፡ ይጼአን፡ currus in quo^lavehitur^la ; መላእክት፡ በኀበ፡ ሀለዉ፡ ምጥዋነ፡ angeli quibus traditi sunt^la ; ; vel ibi ubi^la ; ; ; vel ubicumque^la . እምኀበ፡ vel እምነ፡ ኀበ፡

1)unde^la( ibi unde^la, eo unde^la) ; ; ; ቦብሔር፡ እምኀበ፡ ይወፅእ፡ ብሩር፡ ; ; ; ; .

2)inde ubi^la ; ; ተንሥአት፡ እምኀበ፡ ወድቀት፡ ; ἐκ τοῦ τόπου οὗ ; ; . እንተ፡ ኀበ፡ a qua parte^la, per quem^la(locum), ubi^la: እንተ፡ ኀበ፡ ኢተሐዘበ፡ ያሠግሮ፡ οὗ ; ኢያአምር፡ እንተ፡ ኀበ፡ ይመጽኦ፡ ኀጢአት፡ πόθεν ; n. 596 አናቅጽ፡ እንተ፡ ኀበ፡ ይበውኡ፡ ἐν αἷς ; ክልኤ፡ ፍናው፡ እንተ፡ ኀበ፡ ትበውእ፡ ; ( ); የሐንጽ፡ እንተ፡ ኀበ፡ ይነድፉ፡ βελοστάσεις . — Caeterum pro እንተ፡ ኀበ፡ etiam ኀበ፡ እንተ፡ legitur: ኀበ፡ እንተ፡ (v. እንተ፡ ኀበ፡ ) ኢተሐዘብከ፡ . Etiam alias praepositiones sibi praepositas fert, ut: መልዕልተ፡ ኀበ፡ supra ubi^la, , እስከ፡ ኀበ፡ ይገብእ፡ (pro እስከ፡ አመ፡ ) usque ubi^la 9.

መካን

, m. et fem. (ut ; ; ), መካናት፡ [ مَكَانٌ ] locus^la, τόπος ; ; Gen.13,3; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; በዛቲ፡ መካን፡ ቅድስት፡ ; ; ; ; መካነ፡ እንተ፡ ኀበ፡ ግዕዙ፡ ኢትሑር፡ ህየ፡ ; ከመ፡ ኢይቁም፡ ውስተ፡ መካንከ፡ ; እሁቦሙ፡ በቤትየ፡ መካነ፡ ዘይሰመይ፡ ; ; መካን፡ ዘለዓለም፡ ; መካነ፡ ደይን፡ ; መካን፡ ኀበ፡ እቀውም፡ ; መካን፡ ኅቡእ፡ ; ; ; መካናት፡ ብሩሃን፡ ; መካናት፡ ሠናያት፡ ; ; ክልኤ፡ መካናት፡ አሐቲ፡ ለሕይወት፡ ወአሐቲ፡ ለሞት፡ (pro viis^la) Lud. comm. hist. p. 315 n. 48.

a)spatium^la ; እስመ፡ አልቦሙ፡ መካነ፡ ; ; ራሕበ፡ መካናቲሆሙ፡ .

b)locus^lai.e. occasio^la: እንዘ፡ ትሁብ፡ ኪያሆሙ፡ መካነ፡ ለንስሓ፡ ἐδίδους τόπον μετανοίας .

c)locus habitationis^la, regio^la, terra^la, sedes^la: ; ; በዝንቱ፡ መካን፡ ; ለዛቲ፡ መካን፡ ; ; ; ; መካናት፡ ; ;

d)plaga^la: እምአርባዕቱ፡ መካን፡ .

e)locus^lavel caput^lalibri, .

f)in arithmetica: locus^lai.e. numerus^la, ( ደመረ፡ ).

g)et st.c. መካነ፡ in loco^la ; loco i.e. pro ; . – Voc. Ae.:^la መካን፡ ዘ፡ ቦታ።

makān , makānāt
መካን፡ makān ‘luogo proprio^it’ ሰደኒ፡ ኀባ፡ መካኑ፡ ለአባ፡ መጣዕ፡ ኀበ፡ ተቀበረ፡ አዕፅማቲሂ፡ ወኀበ፡ አውፅአ፡ ማየ፡ በማዕተቡ፡ ‘Portami nel luogo proprio di ʾabbā Maṭāʿ, dove sono sepolte le sue ossa e dove fece scaturire l’acqua con il suo signacolo^it’ 78 § 196 (ed.), 49 § 196 (tr.) (‘«luogo proprio»: il termine è makān , «luogo», ma anche «luogo specifico, sede» (vd. 865, ed in contesto monastico il luogo eletto ove il monaco organizza la propria attività e quella dei suoi seguaci, dunque quasi «sede»; in questo senso, nella trad. lo si è quasi sempre reso con «luogo proprio».’ 49 n. 10); መካነ፡ ጸብእ፡ makāna ṣabʾ battlefield^en ወአልቦ፡ እምኃያላነ፡ ዝንቱ፡ ንጉሥ፡ ዘኢቀተለ፡ በበ፪ወበበ፫እምነ፡ መለሳይ፡ እስከ፡ መልአ፡ አብድንቲሆሙ፡ በውእቱ፡ መካነ፡ ፀብእ። ‘il n’est pas un des guerriers du roi qui n’ait tué deux ou trois des musulmans (malasāy), à ce point que le champ de bataille fut rempli de leurs cadavres^fr’ 41 l. 2-3 (ed.), 47 l. 29-32 (tr.), ለእለኒ፡ ተረክቡ፡ በመካነ፡ ፀብእ፡ አንገፍዎሙ፡ ከመ፡ ቈጽል፡ ‘on arracha comme des feuilles ceux qui furent trouvés sur le champ de bataille^fr’ 119 l. 4-5 (ed.), 135 l. 19-20 (tr.), ጸብእ፡

Grébaut
መካን፡ makān «lieu^fr» ― ቦታ፡ , ስፍራ፡ Ms. BNFabb217, fol. 43r.
103

Leslau
መካን makān ( መካናት makānāt ) place^en, space^en, room^en, occasion^en
መካነ፡ makāna in the place (of)^en
መካናት፡ makānāt ( of መካን makān ) oratory^en 299b

Cross-references: for አጽንዐ፡ መካነ፡ አጽንዐ፡

ምእት

numerale [ מֵאָה ܡܳܐܐ مِأَيَةٌ , amh. መቶ፡ ] አምኣት፡ (pro quo male nonnumquam አእማት፡ scriptum reperitur) centum^la; centuria^la. Ejus character est ፻ . Quamvis primitus substantivi vis habeat, tamen ምእት፡ rem numeratam plerumque non per st. constr. c. sibi subjungit, sed adjectivorum instar appositione sibi conjungit: ምእት፡ ክረምት፡ ; ኀረዩ፡ ምእተ፡ ብእሴ፡ ; ; . Numeri centenarii compositi praepositis numeralium unionum plerumque formis masc. formantur: በስድስቱ፡ ምእት፡ ዲናረ፡ ብሩር፡ ; ; ; ; ; . ; ክልኤ፡ ምእት፡ . Mille^laet numeros millenarios compositos Aethiopes numeris denariis voci ምእት፡ praepositis denotare solent: ዐሠርቱ፡ ምእት፡ χίλιοι mille^la ; ; ; ; ዐሠርቱ፡ ምእት፡ ዓመት፡ ; ; ; ; ; ; ; አርብዓ፡ ምእት፡ 4000 ; ኀምሳ፡ ምእት፡ 5000 ; ; ; . Res numerata plerumque in , rarius in ponitur, ut ; . – አምኣት፡ est: ; ይገብር፡ ሣህለ፡ ለአምኣት፡ ወለአእላፍ፡ ; መላእክተ፡ አምኣት፡ ἑκατόνταρχοι ; ፲ወ፪ አምኣት፡ Enc. mǝʾt , ምዕት፡ mǝʿǝt

Grébaut
ምእት፡ mǝʾǝt , አምኣት፡ ʾamʾāt «cent^fr, ፻^gez , 100^fr » ― መቶ፡ Ms. BNFabb217, fol. 42r.
100
አሠርቱ ፡ ምእት፡ ʾaśartu mǝʾǝt «mille^fr» ― ሽሕ፡ Ms. BNFabb217, fol. 42r., ዐሠርቱ፡
101

Leslau
ምእት mǝʾǝt , ( አምኣት ʾamʾāt ), ምዕት፡ mǝʿǝt hundred^en, century^en 324b

Cross-references: for ሐቤ፡ ምእት፡ ሐቢ፡

ክልኤ

a)par^la( jugum^la): ክልኤ፡ አእዱግ፡ .

b) ለክልኤ፡ bifariam^la, dis-^la, ut: ተወሠረ፡ ለክልኤ፡ ; .

2)ambo^la, uterque^la,

a) ክልኤ፡ አጥባትኪ፡ ; ; ምስለ፡ ክልኤ፡ አዋልዲሃ፡ ; ክልኤ፡ ድቂቆ፡ .

ስን

, m. et fem. , ስነን፡ et አስናን፡ [ שֵׁן ܫܶܢ سِنٌّ ] dens^la

a)hominum, animalium: ፅርስ፡ ወስን፡ ; ( ጥረስ፡ ); ; ; ; ; አስናኒሃ፡ ጽኑዕ፡ ; ጸርሱ፡ ስነኒሆሙ፡ ; ; ሐቀዩ፡ ስነኒሆሙ፡ ; ሰበረ፡ ስነንየ፡ ; ; ስነነ፡ ዐንበሳ፡ ስነኒሃ፡ ; ዖደ፡ ለስነኒሁ፡ ግርማ፡ ; ስነነ፡ አራዊተ፡ ምድር፡ ; ስነነ፡ አክይስት፡ ; . አስናን፡ duplex dentium series^la: ክልኤ፡ አስናን፡

b)instrumentum: fuscinae ; serrae ስነነ፡ ሞሰርት፡ – : አስናን፡ ብ፡ ጥርሶች።

ክልኤ

a)par^la( jugum^la): ክልኤ፡ አእዱግ፡ .

b) ለክልኤ፡ bifariam^la, dis-^la, ut: ተወሠረ፡ ለክልኤ፡ ; .

2)ambo^la, uterque^la,

a) ክልኤ፡ አጥባትኪ፡ ; ; ምስለ፡ ክልኤ፡ አዋልዲሃ፡ ; ክልኤ፡ ድቂቆ፡ .

ክልኤ

a)par^la( jugum^la): ክልኤ፡ አእዱግ፡ .

b) ለክልኤ፡ bifariam^la, dis-^la, ut: ተወሠረ፡ ለክልኤ፡ ; .

2)ambo^la, uterque^la,

a) ክልኤ፡ አጥባትኪ፡ ; ; ምስለ፡ ክልኤ፡ አዋልዲሃ፡ ; ክልኤ፡ ድቂቆ፡ .

ክልኤ

a)par^la( jugum^la): ክልኤ፡ አእዱግ፡ .

b) ለክልኤ፡ bifariam^la, dis-^la, ut: ተወሠረ፡ ለክልኤ፡ ; .

2)ambo^la, uterque^la,

a) ክልኤ፡ አጥባትኪ፡ ; ; ምስለ፡ ክልኤ፡ አዋልዲሃ፡ ; ክልኤ፡ ድቂቆ፡ .

ዐጽቅ

, m. et fem. , አዕጹቅ፡ { etiam አዕጽቅት፡ in LV}, አዕጹቃት፡ [ ܥܶܕܩܳܐ عِذْقٌ ; semel scriptum inveni ዐስቅ፡ ]

1)ramus^la, ramulus^la, sarmentum^la, palmes^la, ኢሥርዎሙ፡ ወኢዐጽቆሙ፡ κλῆμα ; ዐጽቀ፡ ቈጽል፡ ; κλάδος ; κλῆμα ; አዕጹቅ፡ στέλεχος ; ; ; ; ; ; ; አዕጹቂሃ፡ ኢይፈርዩ፡ ; ኖኃ፡ አዕጹቂየ፡ ; ; ; ውስተ፡ አዕጹቂሃ፡ ; ; ; ; ; አዕጹቃት፡ ; ; አዕጹቃተ፡ ወይን፡

2)rami arte facti^la, i.e. brachia^lacandelabri ; , vel scapus cum brachiis^la, .

3)racemus^la, uvarum: ቈላተ፡ ዐጽቅ፡ φάραγξ βότρυος ; .

a)racemus uvarum passarum^la: ፻ ዐጽቀ፡ ዘቢብ፡ σταφίδες .

b)fasciculus^la(aliâs: massa^la) ficuum^la(aridarum): ንሣእ፡ ዐጽቀ፡ በለስ፡ παλάθην ἐκ συκῶν ; ; ክልኤ፡ አዕጹቀ፡ በለስ፡ δύο καλάθους συκῶν . (Legitne interpres παλάθας an κλάδους ?^la).

ክልኤ

a)par^la( jugum^la): ክልኤ፡ አእዱግ፡ .

b) ለክልኤ፡ bifariam^la, dis-^la, ut: ተወሠረ፡ ለክልኤ፡ ; .

2)ambo^la, uterque^la,

a) ክልኤ፡ አጥባትኪ፡ ; ; ምስለ፡ ክልኤ፡ አዋልዲሃ፡ ; ክልኤ፡ ድቂቆ፡ .

እግር

, fem. et m. [ רֶגֶל , ܪܶܓܠܳܐ , رِجْلٌ ; in dialecto Mandaeorum ܥܶܓܪܳܐ ; in dialecto Arabum vulgari إِجْر ; quamquam etiam radicis ረገለ፡ : vestigium superest in ሰረገላ፡ q.v.], እገር፡ rarius አእጋር፡ ,

1)pes^la: ኢየኀልፍ፡ እንተ፡ ህየ፡ እግረ፡ ሰብእ፡ ወእንስሳ፡ ; bestiarum ; ክልኤ፡ እግር፡ ; ርቱዕ፡ እገሪሆሙ፡ ; ዘአርባዕቱ፡ እግሩ፡ vel እገሪሁ፡ quadrupes^la ; ; ዘብዙኅ፡ እገሪሁ፡ multipes^la ; hominum: ኪደተ፡ እግረ፡ ብእሲ፡ ; ከመ፡ እግር፡ ሙቁሕ፡ ; እግር፡ ፅዉስ፡ ; ; ; ; ; ; ወይቀውማ፡ እገሪሁ፡ ; እገሪሆሙ፡ ይረውጻ፡ ; ወድቀ፡ ውስተ፡ እገሪሃ፡ ለዮዲት፡ ; ; ; ; ; ; ኀበ፡ እገሪሁ፡ ad pedes ejus^la ; ; ; አእጋር፡ ; ; ; ; በእግር፡ pede^la ; Platt; ; በእግሩ፡ ; ; በእገሪሆሙ፡ ; እንተ፡ እግር፡ pede^la ; ; በእግረ፡ ዚአየ፡ in pedibus^lai.e. vestigiis meis^la ; በእግረ፡ ደቂቅ፡ pedibus^lai.e. gressibus puerorum^la ; ዘበእግር፡ pedes^la .

2)Varie transfertur:

a)pes^lasellae ; literae ( ስሑብ፡ ).

b)imum^larei: ታሰክቦ፡ ለግኑዝ፡ ኀበ፡ እግረ፡ ታቦት፡

c)pes^la, nomen mensurae, ut: ለጽላሎት፡ በግንቦት፡ ፳ወ፩ እግር፡ ወመንፈቀ፡ እግር፡ , in Appendice Codicis Cyrilli ( in the library of the Eastindia House), creberrime.

d)„ pes^laclavis: እግረ፡ መራኁት፡ , Mss. Colb., incertum quid sibi velit“ Lud.

e)radius^lasolis: በእግረ፡ አሚር፡ ὑπὸ ἀκτίνων ἡλίου ; እገሪሃ፡ ለፀሓይ፡ ; ; ; በረቀ፡ ሥጋሆሙ፡ ከመ፡ እግረ፡ ፀሓይ፡ ; Lud. e Mss. Colb. [cfr. पाद; alii Semitae frequentant קֶרֶן ].

f) እግረ፡ ሐመር፡ prora^la ( ርእሰ፡ ሐመር፡ puppis^la ) si quidem lectio bona est. — Voc^la. Ae^la.: አእጋር፡ ብ፡ እግሮች።

ʾǝgr እግር፡ ዛቍኔ፡ ʾǝgr zāqʷǝne እግር፡ ዘቍኔ፡ ʾǝgr zaqʷǝne (title ?) meaning unknown እግር፡ ዛቍኔ፡ ሙሴ፡ ‘le eger zāquenē,^fr’ 27 l. 13 (ed.), 31 l. 8 (tr.); ወእግር፡ ዛቍኔ፡ ጋሞ፡ ‘l’eger zāquenē, Gāmmo^fr’ 36 l. 14 (ed.), 43 l. 1 (tr.); እግር፡ ዘቍኔ፡ ተክሌ፡ ‘l’eger zaquenē, Taklē^fr’ 33 l. 15 (ed.), 38 l. 31 (tr.), ዛቍኔ፡

ክልኤ

a)par^la( jugum^la): ክልኤ፡ አእዱግ፡ .

b) ለክልኤ፡ bifariam^la, dis-^la, ut: ተወሠረ፡ ለክልኤ፡ ; .

2)ambo^la, uterque^la,

a) ክልኤ፡ አጥባትኪ፡ ; ; ምስለ፡ ክልኤ፡ አዋልዲሃ፡ ; ክልኤ፡ ድቂቆ፡ .

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose