Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

I,1[amh. አለበ፡ ; حَلَبَ mulsit lac,^la ܚܠܰܒ munxit, emunxit, lac suxit^la] ይሕልብ፡ mulgere^lalac, animal: ከመ፡ ሐሊብ፡ ሐለብከኒ፡ ; ; ሕልብ፡ ሐሊበ፡ ወይከውነከ፡ ለስደ፡ ; (hebr. ); እንዘ፡ ተሐልብ፡ ለነ፡ ሐሊበ፡ ሕይወት፡ Const. Ap.; የሐልቦሙ፡ ለእንስሳ፡ ወይገብር፡ ግብነተ፡ ḥalaba

Grébaut
ሐለበ፡ ḥalaba I,1 የሐልብ፡ , ይሕልብ፡ «traire^fr» ― አለበ፡ Ms. BNFabb217, fol. 19v.
42

Leslau
ሐለበ ḥalaba (yǝḥlǝb) milk^en (v.) 229a

ሐሠር

(amh. አሠር፡ ) , plerumque m. , ,

1)culmus aridus^la, stipula^la, sarmenta^lavel ramalia arida^la: leviathano est^la እብን፡ ከመ፡ ሐሠር፡ ( χόρτος ) ; καλάμη (igne conflagranda) ; ሐሠር፡ ይቡስ፡ ἄγρωστις ξηρά ; φρύγανα ; ; ; ; ከምረ፡ ሐሠር፡ στυππεῖον συνηγμένον ; ; κάρφος ; .

2)palea^la, gluma^la( ἄχυρον , ἄχυρα ): ሐሠር፡ ለገቢረ፡ ግንፋል፡ ; ከመ፡ የአልዱ፡ ብርዐ፡ ለሐሠር፡ ; ; ; ; ከመ፡ ሐሠር፡ ዘቅድመ፡ ገጸ፡ ነፋስ፡ ; ; ; ( ሥርናይ፡ ); pabulum pecuarium: ; ; .

ተነግፈ

III,1

1)excuti^la, decuti^la, ; ; ቈጽል፡ ዘይትነገፍ፡ እምነፋስ፡ ( κινούμενον ) ; ከመ፡ ሐሠር፡ ይትነገፍ፡ አቅሥቲሆሙ፡ .

2)decidere^la, defluere^la, de foliis, floribus, fructibus: ; ; ; ተነግፈ፡ ቈጽሉ፡ ; ; ; ; .

3)folia sua dejicere^la, foliis nudari^la( sich entlauben^de): ዕፀው፡ ዘኢይትነገፉ፡ — Voc. Ae.: ተነግፈ፡ ዘ፡ ረገፈ።

ሀርበደ

quadril. I [cognatum cum አብደ፡ q.v., أَبِدَ iratus^laet efferatus fuit^la, أَبَدَ ferum evasit animal^la, عَرْبَدَ pravum et malignum se ostendit^la] furere et refractarium esse^la: ከመ፡ እጐልት፡ እንተ፡ ተሀረብድ፡ ሀርበደ፡ ኤፍሬም፡ ὡς δάμαλις παροιστρῶσα παροίστρησεν Ἰσραηλ ; scortatio efficit hominem^la ከመ፡ ሐረውያ፡ ዘሀርበደ፡ instar apris furentis^la, ( Ludolfus^laex conjectura: volutavit se in coeno^la). – : ሐርበደ፡ ዘ፡ አበደ፡ harbada

Grébaut
ሐርበደ፡ ḥarbada quadrl. I, የሐርብድ፡ , የሐርብድ፡ «être fou furieux^fr (Abyssins); être inquiet^fr, aller çà et là sans savoir où^fr» ― አበደ፡ , አረበደ፡ Ms. BNFabb217, fol. 22v.
48

Leslau
ሀርበደ harbada , (, ) ሐርበደ ḥarbada be violently mad^en, be maddened^en, be furious^en, tremble with fear^en, () be spoiled^en, behave in a fashion not in keeping with one’s true condition^en, () wallow in mire^en 219a

አንገርገረ

1)se volutare^la, volutari^la: ናንገርግር፡ በተፋቅሮ፡ ἐγκυλισθῶμεν ; ; sponsa ዘታንገረግር፡ በተዛውዖ፡ Lud. e Mss. Colb.; ወድቀ፡ ውስተ፡ ምድር፡ ወአንገርገረ፡ እንዘ፡ ይበኪ፡ ; አንገርግሮት፡ ( አልኰመ፡ ); አንገርገረ፡ ውስተ፡ ምድር፡ ; አንገርገረ፡ ታሕተ፡ እገሪሁ፡ ; de serpente ; ከመ፡ ሐራውያ፡ ዘይኔጽር፡ ታሕተ፡ ወያጸንን፡ እመንገለ፡ ከርሡ፡ ወያንገረግር፡ ውስተ፡ ጸብር፡ κάτω νεύουσι πρὸς τὴν γαστέρα κύπτοντες καὶ τῷ βορβόρῳ ἐγκαλινδούμενοι

2)facere ut se volutet^laaliquis: እኩይ፡ ጋኔን፡ አኀዞ፡ ወያንገረግሮ፡ ; diabolus አውደቃ፡ ወአንገርገራ፡ ; ; pastor አንገርገሮሙ፡ ( ለአባግዒሁ፡ ድውያን፡ ) ውስተ፡ ውእቱ፡ መሬት፡ (cui medica salubritas inerat) – : አንገርገረ፡ ዘ፡ ተንኮባለለ።

ምዕስብና

caelibatus^laet viduatus^la, ( viduitas^la): ኢይክሉ፡ ምዕስብና፡ ; ጳጳስ፡ sit caelebs vel unius tantum uxoris vir ከመ፡ ሕማማተ፡ ዘምዕስብና፡ ይጠይቅ፡ ; χηρεία ; ; mǝʿǝssǝbǝnnā

Grébaut
ምዕስብና፡ mǝʿǝssǝbǝnnā «veuvage^fr» ― ብችኝነት፡ Ms. BNFabb217, fol. 44r.
106

Leslau
ምዕስብና mǝʿǝssǝbǝnnā widowhood^en, celibacy^en, state of being a divorcée^en 327b

መላጼ

(nonnumquam መላጺ፡ ) m. et fem. ( ); መላጽያት፡ et መላጼያት፡ ( ; ; M.M. f. 214); novacula^la, culter tonsoris^la: ξυρόν ; ; ; ( σίδηρος ); ; መላጼ፡ ቀራጺ፡ . Usurpatur de quovis cultro acutiori^la: ከመ፡ መላጼ፡ በሊሕ፡ ዘክልኤ፡ አፉሁ፡ ῥομφάια ; ረሰዮ፡ አፉየ፡ ከመ፡ መላጼ፡ ; ; de ψήφῳ ; de cultro medici: ከመ፡ ጠቢብ፡ ዐቃቤ፡ ሥራይ፡ ዘይጠብሕ፡ በመላጼ፡ – : መላጼ፡ ዘ፡ ምላጭ።

ወዓሊ

, et , ወዐልት፡ et ወዓልያን፡ stator^la, apparitor^la, stipator^la, satelles^la, viator^la, lictor^la, miles^la: πράκτωρ ; ὑπηρέται ወዓሊ፡ ; ; ወዓልያን፡ ; ῥαβδοῦχοι ; ; ὑπηρέται τοῦ βασιλέως ( ወዓሊ፡ et ወዓልያን፡ ); λειτουργοί ከመ፡ መልአከ፡ አሕዛብ፡ ከማሁ፡ ወዓሊሁ፡ ; ኢይትዐበይ፡ ረድእ፡ ላዕለ፡ መምህሩ፡ ወኢወዓሊ፡ ላዕለ፡ ነጋሢ፡ ; οἱ παρατρέχοντες ወዐልት፡ ; ἄγγελοι (regis) ; ; ; ἄρσις ; ἑκατόνταρχοι vel χιλίαρχοι ; τριστάτης ; ; στρατιῶται ወዐልት፡ ; συστρατιώτης ዘምስሌየ፡ ወዓሊ፡ ; ; ; ; crebro in Sx.; minister^la( Aufwärter ) prophetae: ወዓልየ፡ ረሰይኩከ፡ ; . – : ወዓሊ፡ ቍልዔ፡ ዘ፡ ሎሌ፡ waʿāli lieutenant^en, ‘luogotenente^it’ ወገብረ፡ ውእቱ፡ ወዓሊ፡ በከመ፡ አዘዞ፡ ሊቁ፡ ወመልአ፡ እምውእቱ፡ ማይ፡ ፵፡ ንዋየ፡ ልሕኵት፡ ‘Il luogotenente fece come il suo comandante gli aveva ordinato, e di quell’acqua riempì quaranta vasi fittili^it’ 110 § 278 (ed.) , 63 § 278 (tr.) ;

Leslau
ወዓሊ፡ waʿāli guard^en, retainer^en, attendant^en, servant^en, partisan^en, official^en, executioner^en, soldier^en 602b

መሬት

(sine dubio pro መሪት፡ vel መራት፡ ), [amh. ], m. et fem. : „terra omnis generis, quae artefacta in pulverem et madefacta in lutum seu coenum resolvitur“ (Lud.),

1)pulvis terrae^la, humus^la, γῆ ; አንተ፡ መሬት፡ ; ታገብአኒ፡ ውስተ፡ መሬት፡ ; ; ከመ፡ እኩን፡ መሬተ፡ ; መሬት፡ ወሐመድ፡ ; ; ኰኵሕ፡ ኀበ፡ አልቦ፡ መሬተ፡ ; ; ; ; ; ; ; χοῦς ; ; ; ; ወደዩ፡ መሬተ፡ ውስተ፡ ርእሶሙ፡ ; ; ; ከመ፡ መሬት፡ ንሕነ፡ ; ; χῶμα መሬተ፡ ምድር፡ ; ረሰይኮን፡ ለአህጉር፡ መሬተ፡ ; እለ፡ ይነውሙ፡ ውስተ፡ መሬተ፡ ምድር፡ . – Est unum e quatuor elementis ጠባይዕ፡

2)lutum^la, argilla^la, creta figularis^la, calx praeparata^la, ( mortarium^la) πηλός : አብያተ፡ መሬት፡ ; ሥጋክሙ፡ መሬት፡ (alias ጽቡር፡ ); κονία መሬት፡ ጸዐዳ፡ ; ; χοῦς , qui in aedificiis exstruendis adhibetur ; (saepius).

3)ramenta^la, rudus^la, ut lapidum caesorum ( ምጽራብ፡ ); aedificiorum dirutorum .

4)coenum^la, stercus^la, κοπρία ; 4 ; ; ; ; .

maret , መሬታት፡ maretāt

Grébaut
መሬት፡ maret , መሬታት፡ maretāt «terrain^fr, champ^fr, poussière^fr, terre^fr, terreau^fr» ― መሬት፡ Ms. BNFabb217, fol. 36v.
85

Leslau
መሬት፡ maret earth^en, dust of the ground^en, dirt^en, soil^en, clay^en, plaster^en, dung^en
መሬት፡ ጸዓዳ maret ṣaʿādā plaster^en, clay^en 361a

ምብያት

locus pernoctandi^la, mansio^la: ከመ፡ መርዔት፡ ውስተ፡ ምብያቲሁ፡ ; ምብያቲከ፡ ἡ ἀνάπαυσίς σου ; ምብያተ፡ እንስሳ፡ Lud. e Mss. Colb.

ምርግ

, መርግ፡ , ምራግ፡ tectorium^la, calx tectoria^la, crusta^la(parietis): ከመ፡ መርገ፡ (v. ምራገ፡ ) አረፍት፡ ἀλοιφή ; አይቴ፡ ምርግክሙ፡ ዘመረግሙ፡ ; ምርገ፡ አረፍት፡ κονίαμα ; መርገ፡ ኆጻ፡ ውስተ፡ አረፍት፡ ; መርገ፡ አረፍት፡ Org. mǝrg , marg , mǝrāg

Grébaut
መርግ፡ marg «matière à enduire^fr, boue^fr» ― ጭቃ፡ Ms. BNFabb217, fol. 37r.
87

Leslau
ምርግ , መርግ marg , ምራግ mǝrāg (, ) plaster^en, white lime^en, coating^en, (Lt) morass^en 357b

ዐረየ

I,2, rarius I,1[vic. ዐረቀ፡ et ዐረከ፡ ]

1)Intransit. I,1et I,2; I,1 ይዕሪ፡

a)aequum^la, planum esse^lavel fieri^la: ወይዕሪ፡ ምድር፡ εἰς ὁμαλισμὸν τῆς γῆς ; የዐሪ፡ ፍኖተ፡ መብእስ፡ ; አድባር፡ ወአውግር፡ ይቴሐቱ፡ ወአፍላግ፡ ወመዓምቅት፡ ይዔርዩ፡ ወይከውኑ፡ መጽያሕተ፡

b)aequalem^la, aequabilem esse^lavel fieri^la, aequari^la, exaequari^la, passim adverbiis aequaliter^la, aequabiliter^lavertendum: እስከ፡ ይልህቅ፡ ወይዔሪ፡ ጽሕምክሙ፡ ; ይዔሪ፡ መዓልት፡ ወሌሊት፡ አመ፡ ፳ወ፭ ለወርኀ፡ መጋቢት፡ ; ; ኵሉ፡ ዐረየ፡ ወኅቡረ፡ ዐለወ፡ ; ; እስመ፡ መልክእ፡ ለመልክኡ፡ ይዔሪ፡ ወአርአያ፡ ለአርአያሁ፡ Cyr. ad

c)congruere^la, convenire^la, consentire^la: ምስለ፡ ብሉይ፡ ኢየዐሪ፡ ; ዕሩያነ፡ ምክር፡ ለክሒድ፡ ወኢይዔርዩ፡ ለምክር፡ ሠናይ፡ ; ሶበ፡ ዘመሩ፡ ወሶበ፡ ዐረዩ፡ ኵሎሙ፡ በ፩ ቃል፡ ; .

2)Transit. I,2

a)exaequare^la, complanare^la: ዐርዩ፡ መጽያሕቶ፡ ; ; ; እዔርያ፡ (v. ኣዔርያ፡ ) .

b)unire^la, conciliare^la: ከመ፡ ተዐርዩ፡ ልበ፡ ὁμόφρονες ; ዐርዮ፡ ግዕዝ፡ ὁμόνοια ; ዐርዮ፡ ὁμόνοια ; እስመ፡ ኮነ፡ ዐርዮ፡ በማእከሎሙ፡

c)idem facere^lavel pati cum^laaliquo; passim adverbiis simul^la, unâ cum^lavertendum: እምከመ፡ ዐረይነ፡ ሕማመ፡ ንዔሪ፡ ክብረ፡ ; ; ; ; .

d)aequiparare^la, ut videtur: ከመ፡ መቅሠፍተ፡ ልሳን፡ ንዔሪ፡ በኵሉ፡ እኩይ፡ μάστιξ γλώσσης πᾶσιν ἐπικοινωνοῦσα – Voc. Ae.^la: ይዔሪ፡ ዘ፡ ይትአከል፡ ; ዐረዩ፡ ዘ፡ አስተካከሉ።

ማዕበል

(crebro መብዐል፡ nec non መብዕል፡ scriptum) et ማዕበልት፡ , , plerumque m. , መዓብል፡ , መዓብልት፡ et ማዕበላት፡ ( ), crebro መባዕልት፡ et መባዕላት፡ scriptum,

1)instrumentum^la, utensile^la: ( ማሕረፅ፡ ) መብዐለ፡ (v. መብዕለ፡ ) ነፍስ፡ ውእቱ፡ instrumentum animae i.e. ad vitam necessarium ; መብዐለ፡ (v. መብዕለ፡ ) ሜኮኖት፡ τὰ συγκλείσματα τῶν μεχωνώθ .

2)in specie instrumentum ferreum^la(a fabro ferrario confectum): አዕይንቲሁ፡ ይጤይቅ፡ ኵሎ፡ አምሳለ፡ መብዐል፡ ὁμοίωμα σκεύους ; ዘከመ፡ ያስተሤኒ፡ መብዐሎ፡ ወምንሀቦ፡ ; ut

a) ὀδούς dens^la .

b) σκεῦος σιδηροῦν ማዕበለ፡ ኀጺን፡ .

c)telum^la, jaculum^la, sagitta^la, መዓብሊሆሙ፡ በሊኅ፡ τὰ βέλη ὀξέα ; ማዕበል፡ በሊኅ፡ ልሳኖሙ፡ βολὶς τιτρώσκουσα ; etiam ubi Gr. βολίδες habet, Aethiopes autem voci ማዕበል፡ (quasi fluctus^lasignificaret) ያሰጥሙ፡ addiderunt; ትወጽእ፡ ማዕበልት፡ (v. መዓብልት፡ ) ከመ፡ መብረቅ፡ βολίς . [Cfr. مِعْوَلٌ instrumentum ferreum acuminatum^la, quo saxa finduntur; مِعْبَلَةٌ cuspis lata et longa^la, sagitta lata cuspide praedita^la; مِغْوَلٌ instrumentum quo perditur^la; cuspis longa^la, ensis tenuis^la.].

d)catenae^la, tormenta^la, ; ; ( etiam መብልኅ፡ ). – : ማዕበል፡ ብ፡ በለው፡ ሰይፍ፡ የቦሂ፡ ይ። n. 984

mabʿal , mabʿal , mabʿǝl , māʿǝbalt , maʿābǝl , maʿābǝlt , māʿǝbalāt
ምብዓል፡ məbʿāl material^en አልብየ፡ ምብዓል፡ በዘ፡ እትጌበር፡ ቀለመ፡ ወርቅ። ‘Non ho materiali con cui preparare il color d’oro^it’ 87, 89 (ed., tr.)

Cross-references: also መብዐል፡

ምንኀር

vel መንኀር፡ (Lud. መንኅር፡ emendare voluit)

1)antlia^la, haustrum^la[cfr. نَاعُورةٌ , ܢܳܥܽܘܪܳܐ ] ከመ፡ መንኀር፡ ምንኀር፡ ቦእኩ፡ ውስተ፡ ገነት፡ ( ὑδραγωγός ) .

2)follis^la, Th. Petr. ad . – Voc. Ae.^la(ad Sir.): ምንኀር፡ ዘ፡ ፋፋታ፡ (v. ፈፍሐት፡ ) ምንጭይሂ፡ ይ፡ ; aliud^la: ውሒዝ፡ ምንኀር፡ ፈለግ፡ ተከዚ፡ ዘ፡ ፈሳሽ።

mǝnḫar channel^en, ‘canale^it’ ንግባእ፡ ኀበ፡ ውዳሴሁ፡ ለአፈ፡ ወርቅ፡ ለምንኀረ፡ ጽድቅ፡ ‘Ci addentriamo nella lode di colui che ha la bocca dʼoro, canale di giustizia^itʼ 102 (182) l. 3 (ed.); 103 (183) l. 3-4 (tr.) (‘L’agiografo usa ምንኀር፡ un termine abbastanza raro e non chiarissimo.’ 103 (183) n. 74 )

Leslau
mǝnhār ምንሃር , manhar መንሀር ( ), mǝnḫar ምንኀር , manḫar መንኀር ( ) ʻirrigation channel^en, machine for drawing water^en, pump^en, conduit^en, ( ) waterfall^en, spring^en ( ) afterbirth^en

መንኮኮት ዖደ

axis^la, ከመ፡ መንኮኮት፡ እንተ፡ ተዐውድ፡ ὡς ἄξων στρεφόμενος . I,1[ עִוֵּד circumdedit^la; عَادَ vertit^la, mutavit^la; reversus est^la, II assuefecit^la( ܥܳܕ ); أَاد incurvavit^la, inflexit^la; significationis continuandi^laet durandi^la, quae et ipsa huic radici inerat, vestigium relictum est in ዓዲ፡ q.v.] ይዑድ፡

1)se vertere^la, circumverti^la: ከመ፡ መንኮኮት፡ እንተ፡ ተዐውድ፡ ὡς ἄξων στρεφόμενος ; ( ማዕጾ፡ ).

2)circumire^la, ambire^la, obire^la, ዖድኩ፡ ἐκύκλωσα ; የዐውድ፡ ዐውደ፡ κυκλοῖ κυκλῶν ; ዖድኩ፡ እንዘ፡ አኀሥሣ፡ περιῄειν ; ዖደ፡ ዐዋዲ፡ ; የዐውድ፡ ይንግር፡ ለከ፡ ዘወሀበከ፡ ; ; ለ፡ loci: ; ንዑድ፡ ለዝ፡ መኅፈድ፡ ; ውስተ፡ loci: ; ዖደ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ደወሎሙ፡ ; መዓቅብት፡ ይዑዱ፡ ውስተ፡ ኢየሩሳሌም፡ ; እንተ፡ ውስተ፡ , ut: ዖዳ፡ እንተ፡ ውስተ፡ ቈላት፡ ἐκύκλωσαν τὴν φάραγγα ; loci: ; ; ; ; ዑዲ፡ ሀገረ፡ ; የዐውድ፡ ምሥዋዐ፡ ; ዖድኩ፡ ባሕቲትየ፡ አጽናፈ፡ ምድር፡ ( γῦρον οὐρανοῦ ἐκύκλωσα μόνη ) .

a)circumire^lalocum, ad eum vitandum, ; ; ( ዐዊዶት፡ ).

b)obire^lai.e. peragrare^la: ; ; እለ፡ ፈነወ፡ እግዚአብሔር፡ ይዑድዋ፡ ለምድር፡ ; እንተ፡ .

c)circumvagari^la: ሰራሕኪ፡ በዐዊድ፡ ταῖς πολυοδίαις ; ( per^la) 1 Platt.

d)circumcurrere^la: ( አምጣኒሃ፡ ) የዐውድ፡ ጥቅማ፡ ; አምጣን፡ ዘየዐውዶ፡ ( circuitus^la, circumferentia^la, linea circumcurrens^la) ;

e)ambire^la, i.e. quaerere^la, .

3)cingere^la, circumdari^la( circumstare^la, circumvenire^la, circumsedere^la), : ዖድዋ፡ περιεκύκλωσαν αὐτήν ; ; ; ; ዑዳ፡ περιχαράκωσον αὐτήν ; ዖዶ፡ ለስነኒሁ፡ ግርማ፡ ; ; ; ; በሓውርት፡ ዘየዐውድዎሙ፡

4)Componitur cum aliis verbis ad significandum circum-^la, ut: ይዑዱ፡ ይትቀፈሉ፡ κύκλῳ κατηργυρωμέναι .

ሠረጸ

et ሠርጸ፡ I,1[amh. ; vicinum est ሥርው፡ radix; nec non שָׁרַץ , Ges. thes. p. 1482; Ges. thes. p. 1483] ይሥርጽ፡ et ይሥረጽ፡

1)pullulare^la, germinare^la, gemmas^laet folia agere^la, de plantis: ይሠርጽ፡ ሥርዎሙ፡ ; ( ዘርእ፡ ) ሠረጸ፡ ; ዕፀው፡ ሠርጹ፡ ; በትር፡ ትሠርጽ፡ ; ; ; ; ከመ፡ ይሥረጹ፡ Rel. Bar.; ከመ፡ ትሥርጽ፡ , ትሥረጽ፡ ; ; ሠረጸ፡ ፍሬሃ፡ ከመ፡ ቆዐ፡ ቀምሕ፡ ; ቈጽል፡ ዘይሠርጽ፡ ; ; ; de aliis rebus: lepra ሠርጸ፡ ለምጽ፡ ውስተ፡ ፍጽሙ፡ ; corpore ; ossibus ; veritate ; fide ; hominibus ; ; rei: ሠረጽኩ፡ ሞገሰ፡ βλαστήσασα χάριν .

2)in specie procedere^la, de processione Spiritus S. a Patre: ሠረጻ፡ እምአብ፡ ; ከመ፡ መንፈስ፡ ቅዱስ፡ ሠረጸ፡ እምአብ፡ ወነሥአ፡ እምወልድ፡ Fid. Jac. Bar. ( . III, 5 n. 29 Comm.).

śaraṣa , śarṣa , ሠረፀ፡ saraḍa

Grébaut
ሠረጸ፡ śaraṣa I,1 ይሠርጽ፡ , ይሥርጽ፡ «germer^fr, sortir^fr, procéder^fr» ― ወጣ፡ Ms. BNFabb217, fol. 51v.
129

Leslau
ሠረጸ śaraṣa , ሠርጸ śarṣa (yǝsraṣ), ሠረፀ፡ saraḍa germinate^en, blossom^en, shoot forth^en, sprout^en, burgeon^en, bud^en, proceed^en (Holy Ghost from the Father), arise^en, (Lt) conceive^en, think out^en 535a

ነጸረ

I,2[amh. ; نَظَرَ ; נָצַר ܢܛܰܪ ( نطر ) custodivit^la, observavit^la]

1)spectare^la, intueri^la

a): በከመ፡ አዕይንቲከ፡ ይኔጽራ፡ βλέπουσι ; ከመ፡ መዋቲኑ፡ ትኔጽር፡ ወትሬኢ፡ ; ነጽር፡ ወርኢ፡ ኀሳረነ፡ ; ; .

α)spectatorem esse^la( zusehen^de): አበዊሆሙኒ፡፡ ይኔጽሩ፡

β)speculari^la: ዘይኔጽር፡ σκοπός .

b)vel variis praepositionibus

α)aspicere^la, inspicere^la, : ; ኢነጸርክዋ፡ ለድንግል፡ ; ነጽረነ፡ ; ; ; ዘይኔጽር፡ ደመና፡ ; ነጺርየ፡ ገጸክሙ፡ ; ኢይኔጽር፡ ምግባሮሙ፡ ለኃጥኣን፡ ; ; Hen.81,1; ነጽሮቶ፡ ; ; ; ውስተ፡ .

β)conspicere^la .

γ)circumspicere^la: ነጽሪ፡ ዐውደኪ፡ ; .

δ)oculos convertere in^laaliquem vel aliquid: ነጸረ፡ ለፌ፡ ወለፌ፡ ; ; ኀበ፡ , ut: ይኔጽራ፡ አዕይንቲሁ፡ ኀበ፡ ቅዱስ፡ እስራኤል፡ ; ; ; ; ; ; ኢንኔጽር፡ ኀበ፡ ዝየ፡ Chrys. ; ውስተ፡ , ut: ነጽር፡ ውስተ፡ ሰማይ፡ ; ; ; .

ε)suspicere^la: ነጸረ፡ ሰማየ፡ ( ἀναβλέψας εἰς ) ; ; ; ; ስእንኩ፡ ነጽሮ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ሰማየ፡ ; ;

ζ)despicere^la: ትኔጽሩ፡ ላዕለ፡ ውስተ፡ ሰማይ፡ ወታሕተ፡ ውስተ፡ ምድር፡ ; ; እምሰማይ፡ ; .

η)oculis prosequi^la, retro respicere^la: ነጸረ፡ ይኅሬሁ፡ ; ; .

θ)spectatorem adesse^larei: ካህናት፡ ኢይኔጽሩ፡ ተውኔተ፡ ወኢዘፈነ፡ F.M. 32,7.

ι)cum voluptate intueri^laaliquid: .

κ)prospicere super^laaliquid, perlustrare^la, መልዕልተ፡ l; ዲበ፡ .

λ)contemplari^la, observare^la: እለ፡ ያሰግሉ፡ ለኪ፡ ወይኔጽሩ፡ ሰማየ፡ οἱ ἀστρολόγοι οὐρανοῦ .

μ)de rebus inanimatis: spectare^laregionem, ut: ልሳን፡ እንተ፡ ትኔጽር፡ መንገለ፡ ሰሜን፡ ; ; አንቀጽ፡ ዘይኔጽር፡ ደቡበ፡ ; ; .

ν)ex adverso esse^laalicui, ለ፡ ( ተናጸረ፡ ). n. 702

a)respicere^la, curare^la, rationem habere^la, 1 ; ; ውስተ፡ ; በ፡ , ut: ነጺሮ፡ በናእሰ፡ መዋዕሊሁ፡ ወልህቅናሁ፡ respectu habito sive adolescentiae sive senectutis ejus^laF.M. 10,3.

b)animum attendere^lavel advertere ad^laaliquid, προσέχειν , ንባበ፡ ዚአየ፡ ነጽር፡ ; ; ; ; ውስተ፡ .

c)considerare^la, deliberare^la( نظر في ): ሰአልዎ፡ ከመ፡ ያስተጋብእ፡ ማኅበረ፡ ከመ፡ ይነጽሩ፡ በእንተ፡ ክሕደቶሙ፡ ለእሉ፡ ፫ ከሓድያን፡ — Voc. Ae.: ነጸረ፡ ወርእየ፡ ዘ፡ ሐየ፡ ; aliud^la: ነጸረ፡ ርእየ፡ አስተሐየጸ፡ ብ፡ ተመለከተ።

አኵስሐ

II,1stercus edere^la, excrementa egerere^la, cacare^la: አኵስሑ፡ እልኩ፡ አዕዋፍ፡ ውዑየ፡ ውስተ፡ አዕይንትየ፡ ; ; ተሀውከ፡ ከርሡ፡ (Arii) ወወጽአ፡ ጽምሚተ፡ ወሖረ፡ ውስተ፡ ዐጸደ፡ ምኵሳሑ፡ ወነበረ፡ ከመ፡ ያኵስሕ፡ ; ከመ፡ መዝብር፡ ዘኵሉ፡ ያኰስሕ፡ (v. ያኰስሖ፡ ) ውስቴቱ፡ .

መድፍን

( m. ), መዳፍንት፡

1)thesaurus^la:

a)sub terra vel alibi reconditus, θησαυρός ; ከመ፡ መድፍን፡ ክቡት፡ ; ; ረኪበ፡ መድፍን፡ ; ; ; ; .

b)in quo quid reconditur, promptuarium^la .

2)monumentum sepulchrale^la, σκόπελον .

ቃፍ

scopus^laquem jaculando petunt, ubi in quibusdam codicibus verba: ከመ፡ መጠራ፡ explanantur verbis ከመ፡ ቃፍ፡

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose