Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

vel ሰዓት፡ , fem. et m. , ሰዐታት፡ vel ሰዓታት፡ [ שָׁעָה ܫܳܥܳܐ سَاعَةٌ Ges. thes. p. 1455; amh. ሰዓት፡ et ሳት፡ ]

1)hora^la: ; መስየ፡ ወድአ፡ ሰዓት፡ ; ; ; ; መንፈቀ፡ ሰዓት፡ ἡμιώριον ; በአይ፡ ሰዓት፡ ; ኵሎ፡ vel ኵላ፡ ሰዐተ፡ ; ; ; በኵሉ፡ ሰዓት፡ ; ጌሠመ፡ በዛቲ፡ ሰዓት፡ ; መጠነ፡ አሐቲ፡ ሰዓት፡ ; በዛቲ፡ ሰዓት፡ ; ዕለት፡ ወሰዓት፡ ; ጊዜ፡ ሰዐተ፡ ተሱዓት፡ ; እስከ፡ ተሱዐት፡ ሰዓት፡ ; በስድስቱ፡ ሰዓት፡ ; ; ; ጊዜ፡ ሣልስ፡ ሰዓት፡ ; ; በከየ፡ ሰዐተ፡ ነዋኀ፡ ; ዐቢየ፡ ሰዓተ፡ ; እለ፡ ያሰግሉ፡ ውስተ፡ ሰዐታት፡ ወዕለት፡ ወለያልይ፡ ; de horis precum canonicis -13. De horis nocturnis vel vigiliis^la: φυλακαί ሰዐታት፡ ; ; ከመ፡ ይዕቀቡ፡ ሰዐታተ፡ ደብተራ፡ ; ; እምሰዐተ፡ ጽባሕ፡ ἀπὸ τῆς φυλακῆς πρωίας ; በቀዳሚት፡ ሰዓት፡ ; ; .

2)momentum temporis^la, pars temporis^la, etiam minutissima: እምውእቱ፡ ሰዓት፡ ; ሖረ፡ በሰዐቱ፡ extemplo^la, illico^la ; ; ለሰዐትከ፡ πρὸς ὥραν ; ለሰዓት፡ πρόσκαιρος ; -

3)tempus^lain genere; tempus statutum^la, certum^la, festum^la: ሰዐተ፡ መንሱት፡ ; ; በአሐቲ፡ ሰዓት፡ ἐν μιᾷ ἡμέρᾳ ለለ፡ ሰዐቱ፡ καθ᾽ ὥραν ; ሠለስተ፡ ሰዐተ፡ ዘበዓልክሙ፡ τρεῖς καιρούς ; n. 390 ደኃሪት፡ ሰዓት፡ ይእቲ፡ ; እምቅድመ፡ ሰዓቱ፡ πρὸ ὥρας ; እምሰዐት፡ እስከ፡ ሰዐት፡ ; ለምንት፡ ይረስዖን፡ እግዚአብሔር፡ ለሰዓታትየ፡ .

አስተሰናአወ

(nonnumquam per ሳና vel ሰነ፡ vel ነዓ scriptum) IV,3

1)pacem conciliare^lainter plures, concordes reddere^la: እንተ፡ ታስተሰናኡ፡ εἰρηνική pacifica^la ; መኑ፡ ያስተሰናእዎሙ፡ ለአክልብት፡ ምስለ፡ አዝእብት፡ ; ወልደ፡ እግዚአብሔር፡ አስተሰናአወ፡ ዐናብስተ፡ ምስለ፡ ዳንኤል፡

2)pacem jungere^lacum aliquo, : ኢታስተሰናእውዎሙ፡ (v. ኢትሰናአውዎሙ፡ ) οὐκ ἐκζητήσετε εἰρήνην αὐτῶν .

3)consentire^lavel congruere facere^la, consensum efficere^la: አስተሰናአዎሙ፡ በበይናቲሆሙ፡ ; እለ፡ ያስተሰናእዉ፡ ለግብረ፡ ዝሙት፡ ( conspirantes^lavel colludentes fornicationi committendae^la) F.M. 6,13.

አስተናገረ

IV,3

1)loqui facere^la, loquendi facultatem praebere^la: መንፈሰ፡ እግዚአብሔር፡ ዘያስተናግረኒ፡ ; Christus አስተናገረ፡ በሃማነ፡ vel አፈ፡ በሃማን፡ Lud. e Ssal. Req.; Sancti አስተናገሩ፡ ምዉተ፡ ; እለ፡ ያስተናግሩ፡ በመቃብር፡ (omisso )

a)disertum reddere^la: አኮ፡ ዓመታት፡ ዘያስተናግራ፡ .

b)loquacem^la, lingua promtum facere^la: ለኵሉ፡ በከብድ፡ ያስተናግሮሙ፡ ( ወይን፡ ) .

2)„ loqui pro^laaliquo, ut videtur“, Lud. e Ssal. Req.

አጣዐወ

II quadril.

1)hariolari^lavel alia superstitionis pravae genera sectari^la: እለ፡ ያጣዕዉ፡ በከርሥ፡ ἐγγαστριμύθοι ; እለ፡ ይትሜረዩ፡ ወእለ፡ ያሰግሉ፡ ወእለ፡ ያጣዕዉ፡ (sequuntur XVII superstitionis genera)

2)idola colere^la, idololatriam exercere^la: አጣዐወ፡ ወአምለከ፡ አማልክተ፡ ነኪር፡ ; ; ; n. 1244Infin. አጣዕዎ፡ idololatria^la ; magia ይመርሕ፡ ውስተ፡ አጣዕዎ፡ ; ኢታስግሉ፡ ወኢታጣዕዉ፡

ተቀደሰ

III,2reflex. et

1)sanctum haberi^la, sanctum se praestare^la ; ; ; እትቄደስ፡ ብኪ፡ ; ሶበ፡ ተቀደስኩ፡ በላዕሌክሙ፡ ; ተቀደስከ፡ በኀቤነ፡ .

2)sanctum reddi^la, sanctificari^la ; ; ; ; ; ውእቱ፡ እምከርሠ፡ እሙ፡ ተቀደሰ፡ ይኩን፡ ነቢየ፡ ; ; ; ; ; ; ; እምነ፡ ut: ይትቄደስ፡ ምድር፡ እምኵሉ፡ አበሳ፡ ; ለ፡ ;

3)se purificare^lavel sanctificare^la ; እለ፡ ይትቄደሱ፡ οἱ ἀγνιζόμενοι

4)consecrari^la, ritu sacro inaugurari^la, dedicari^la: ካህናት፡ እለ፡ ተቀደሱ፡ ; ; ቤተ፡ ክርስቲያን፡ ዘተቀደሰት፡

5)sanctum praedicari^la, Lit. Chr.

ተናገደ

III,3

1)hinc illinc proficisci^la, peregrinari^la, hospitari^la: ተናግዶቱ፡ ለአብርሃም፡ ; እለ፡ ይትናገዱ፡ አኀው፡ ἐπιξενούμενοι ἀδελφοί II

2)negotiandi causa peregrinari^la, mercaturam facere^la: ዕደው፡ ጽሑፋን፡ ወሠየጥ፡ እለ፡ ይትናገዱ፡ ወያመጽኡ፡ ሎቱ፡ ; ሥርዐተ፡ ተናግዶ፡ ወረባሕ፡ F.N. in proleg. (p. 4); ምጽዋት፡ ተናግዶ፡ አምላካዊት፡ ረባሒት፡ ይእቲ፡ F.N. 16.

ተጋነየ

III,3se submittere coram^laaliquo, ut: ነገር፡ ዘይትጋነይ፡ ὑποπίπτουσα (submissa) .

a)supplicare^la, vel ለ፡ pers.: እትጋነያ፡ ለብእሲትየ፡ ἱκέτευον ; እንዘ፡ ይትጋነይ፡ ለከ፡ ወይየውሀከ፡ ; ; .

b)confiteri^la: peccatum, culpam, ἐξαγορεύειν ; በእንተ፡ ኀጢአት፡ ; ; Trinitatem, በ፡ M.M. f. 11 ( ግጻዌ፡ ).

c)poenitentiam agere^la, veniam^ladelicti petere^la, gratiam^laalicujus supplicare^la: ተጋነይ፡ ሶበ፡ ትኤብስ፡ ἐπιστροφήν ; ነስሕ፡ ወተጋነይ፡ ; እምከመ፡ ተጋነይከ፡ ይሰሪ፡ ለከ፡ ኀጢአተከ፡ δεηθέντος σου ; ተጋነዩ፡ συδέθητε ; ; በእንተ፡ vel እንበይነ፡ peccati: ተጋነይ፡ በእንተ፡ ዘስሕትከ፡ ἐντράπηθι ; ዘይትጋነይ፡ በእንተ፡ ጌጋዩ፡ ἀποστρέφων ἀπό ; ተጋነይ፡ እንበይነ፡ ዘቅድም፡ ጌጋይከ፡ δεήθητι ; ; Lit. Chrys.; ለ፡ ejus, cujus gratia petitur: ተጋነየ፡ ለገጸ፡ እግዚአብሔር፡ ; እለ፡ ይትጋነዩ፡ ሎቱ፡ οἱ ἐπιστρέφοντες ἐπ᾿ αὐτόν ; ; ; እንዘ፡ ይትጋነይ፡ ላቲ፡ ; vel ኀበ፡ vel ቅድመ፡ pers.: ተጋነየ፡ ኀቤሆሙ፡ ; ተጋነዩ፡ ወሰገዱ፡ ቅድሜሆሙ፡ ; .

d)humiles gratias agere^la, humili et grato animo celebrare^laDeum: ተጋንዮ፡ ; ἐξομολογεῖσθαι ; ; . – Voc. Ae^la: ተጋነየ፡ ዘ፡ አሠመረ።

ተጋደለ

III,3luctari^la, colluctari^la, conflictari^la, certare^la, vel ምስለ፡ pers.: 25; ; ; ይትጋደሉ፡ (v. ይትቃተሉ፡ ) ( παλαίειν ); ኢይመጽኡ፡ ይትጋደሉከ፡ εἰς παλαίωσιν ; ተጋድሎ፡ ; ዘይትጋደል፡ agonista^la, athleta^la ; Platt; እንዘ፡ ይትጋደሉ፡ διαπληκτιζόμενοι ; አዘዞሙ፡ ለሰብእ፡ ተጋድሎቶሙ፡ (sc. feras in theatro)

a)Transfertur in luctam^lavel certamen^laChristianorum contra peccatum, tentationes, cupiditates, difficultates, in agomen martyrum, in disciplinam vel exercitationes ascetarum: ; ; ከመ፡ ትትጋደል፡ ሠናየ፡ ገድለ፡ ; ; ; ; ; ተጋደለ፡ በንስሓ፡ ; እለ፡ ይትጋደሉ፡ ምስለ፡ ሕማማት፡ ; n. 1201 ምስለ፡ ንዋም፡ Enc. (vide sub ተርሙስ፡ ); ተጋደልዋ፡ ለኀጢአት፡ ; ተጋድሎታ፡ ለፍትወት፡ F.N. 24,5; Sx. Enc.; ነበረት፡ ፲ወ፪ ዓመተ፡ እንዘ፡ ትትጋደሎ፡ ለንዋም፡ Sx. ; እምብዝኀ፡ ተጋድሎ፡ ገድለ፤ በአምሳለ፡ ነፋስ፡ ኮነ፡ ሥጋሁ፡ ቀሊለ፡ Enc; ; ( ተፀምደ፡ ); ተጋደሉ፡ ሰማዕት፡ በጻማ፡ ወበምንዳቤ፡ Mavâs. 9, al. crebro.

b)de certamine bellico: ; ; ንትጋደል፡ ለፀቢኦቶሙ፡ እስከ፡ ንመውት፡ ; reges ይትጋደልዎ፡ ለጸላኢ፡ Lud. e Vit. Sanct.

c)contendere^la, vires intendere^la: monachum insectationibus obnoxium ይትጋደል፡ አበ፡ ምኔት፡ ለአድኅኖቱ፡ F.N. 10.

አርያም

Plur. ( gramm.§ 131,2), ( ) አርያማት፡

1)(loca) excelsa^la, sublimia^la( ὕψος , ὑψηλόν , ὑψηλά , ὕψιστον , ὕψιστα ) ; እለ፡ ይነብሩ፡ ውስተ፡ አርያም፡ ; ከመ፡ ያስርር፡ ውስተ፡ አርያም፡ እጐሊሁ፡ ; in specie: coelum excelsum^la ; ; ; ; ; ; ; ; ልበስ፡ ኀይለ፡ አርያም፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; አርያማት፡ Lit. Orth. („In specie accipiunt Aethiopes de coelo summo^la, quod habent pro throno Dei et sede beatorum“ Lud.).

2)Est nomen hymnorum generis cujusdam^lain Deg. saepissime obvium; et locum e quem ibidem

d)laudavimus; d’

ነዓዊ

, ነዓዊያን፡ ( ነዓውያን፡ ) et ነዐውት፡

1)venator^la, auceps^la: ; ; ; ነዓዌ፡ አራዊት፡ ; ለምንት፡ ኮንከ፡ ነዓዌ፡ አራዊት፡ ; እፌኑ፡ ብዙኃነ፡ ነዓዊያነ፡ ; እለ፡ ይንዕዉ፡ ነዐውት፡ ; Enc.

2)venatorius^la: መሥገርት፡ ነዓዊት፡ (c. Lud. annot.); ; — : ነዓዊ፡ ዘ፡ ሐዳኝ።

ዋሐየ

I,3

1)obambulare^la, circumvagari^la, ይስሐቅ፡ ይዋሒ፡ ውስተ፡ ገዳም፡ διεπορεύετο ; እለ፡ ይዋሕዩ፡ οἱ περικυκλοῦντες ;

2)in specie, obire perlustrandi causa^la, lustrare^la, inspicere^la, invisere^la, visitare^la, recognoscere^la: የሐውር፡ ይስሐቅ፡ ወይዋሒ፡ ጥሪቶ፡ ; ; ( ኰስተረ፡ ); እለ፡ ይፈቅዱ፡ ዋሕየ፡ (Infin.) ወምርዓየ፡ οἱ τῆς προστασίας δεόμενοι Chrys. ; ውቱረ፡ ይዋሕየኒ፡ ነጾራር፡ ; ዋሕዮሙ፡ (episcope) ለኃጥኣን፡ መዓልተ፡ ወሌሊተ፡ ; ; in specie de Deo, qui homines perlustrat puniendi causa (sicut פָּקַד ): punire^la, animadvertere in^laaliquem, vel vel rei, ἐπισκέπτεσθαι , እስመ፡ ይዋሒ፡ ἐπισκοπὴ γὰρ ἔσται ; በዝኑ፡ ኢይዋሒኑ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ዋሕይ፡ ወሐተታ፡ ἐπισκοπή ; እዋሕያ፡ በበትር፡ ለኀጢአቶሙ፡ ; እዋሕዮሙ፡ ; ; . – Voc. Ae.: ይዋሒ፡ (v. ይውሒ፡ ) ዘ፡ ይጠብቅ፡ ; aliud: ይዋሕዮ፡ ዘ፡ ይጎበኘው፡ ; aliud: እዋሕያ፡ ብ፡ አሳዝናታለሁ።

ስርግው

, fem. ስርጉት፡ comtus^la, ornatus^la: ድንግል፡ እንተ፡ ስርጉት፡ በወርቅ፡ ; ; ቤተ፡ ክርስቲያን፡ n. 349 ስርጉት፡ ከመ፡ መርዓት፡ ; ስርግዋት፡ ; ; ስርግዋን፡ በወርቅ፡ ; ስርግዋን፡ በንዋየ፡ ሐቅል፡ θυρεοφόροι ; እለ፡ ስርግዋን፡ በፍቅርኪ፡ ; በጽጌ፡ Sx. Enc.; ኮንኩ፡ ስርግወ፡ በመንፈስ፡ ; ስርግው፡ ንድቁ፡ ; ብእሲ፡ ባዕል፡ ሐነጸ፡ ቤተ፡ ስርግወ፡ ወብሩሀ፡

ስጡም

demersus^la, submersus^la, obrutus^la: ማሕጼ፡ ስጡም፡ Enc.; እለ፡ ስጡማን፡ በግብረ፡ ዓለም፡ ; እለ፡ ስጡማን፡ በኀጢአት፡ ውስተ፡ ዐምዓመ፡ ኀጢአት፡

ስጡም

አስተዳጐጸ

IV,3, raro አስተደጐጸ፡ IV,1, facere ut sese invicem aculeis quasi pungant i.e. calumniando inimicitias movere^lavel dissidia serere^lavel in genere calumniari^la, falso criminari^la, ( obtrectare^la): ያስተዳጕጽ፡ ማእከለ፡ አዕርክት፡ ἐμβάλλει διαβολὴν ἀνὰ μέσον εἰρηνευόντων ; እትፈደዮሙ፡ ወኣስተዳጕጾሙ፡ (v. ኣስተደጕጾሙ፡ (v. በከመ፡ ምግባሮሙ፡ ) τὰ διαβούλια ( τὴν διαβολήν ?) ἀνταποδώσω αὐτοῖς ; ልሳን፡ ዐማፂ፡ ዘያስተዳጕጽ፡ ኀበ፡ ንጉሥ፡ βασιλεῖ διαβολῆς γλώσσης ἀδίκου ; እለ፡ ኢያስተዳጕጻ፡ μὴ διαβόλους ; .

ይርባሕ

, rarius የርባሕ፡ ( FH), plerumque ያርብሕ፡ , ( gramm.§ 113), et , እለ፡ ያርብሕ፡ ( gramm.§ 140 s. f.), gigas^la, gigantes^la: γίγας ; ; ; ; ; γίγαντες ሥጋ፡ ያርብሕ፡ ትብልዑ፡ ; ; in vel ያርብሐ፡ ut (G); , vel ይርባሕ፡ sive ያርብሕ፡ (tanquam indeclinabile) FH; በንእሱ፡ ቀተለ፡ ይርባሕ፡ ; እለ፡ ያርብሕ፡ vel ይርባሕ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; . – : ያርብሕ፡ ብ፡ አርበኛ፡ ; aliud^la: ያርብሕ፡ ዘ፡ ኀይለኛ፡ አዛልሂ፡ ውእቱ።

አስገለ

II,1divinare^la, ominari^la, augurari^la, hariolari^la, μαντεύεσθαι ; ; ያሰግሉ፡ ከንቶ፡ ; ከመ፡ ያስግል፡ ሰገለ፡ ; እለ፡ ያሰግሉ፡ እምልቦሙ፡ ; እለ፡ ያሰግሉ፡ ለክሙ፡ ; οἰωνίζεσθαι ; እለ፡ ያሰግሉ፡ ለኪ፡ ወይኔጽሩ፡ ሰማየ፡ οἱ ἀστρολόγοι τοῦ οὐρανοῦ ; ዘያሰግሉ፡ ( τῶν κληδονισμῶν ) ; እለ፡ ያሰግሉ፡ በእሳት፡ ወበማይ፡ ወበአዕዋም፡ ወበአእባን፡ ; በኮከብ፡ ወበእሳት፡ ;

አጠወቀ

II,2comprimere^la, premere^la, affligere^la, ; እለ፡ ያጤውቁክሙ፡

ፍዮአዮሳን

nomen sectae: እለ፡ ይኄልዩ፡ ወይብሉ፡ ከመ፡ ወልደ፡ እግዚአብሔር፡ ብእሲ፡ ውእቱ፡ ወተወልደ፡ በፍትወተ፡ ሥጋ፡ በሩካቤ፡ ዮሴፍ፡ ወማርያም፡

እቱት

, fem. እትት፡ , remotus^la, amotus^la, sejunctus^la, distans^la, ረከበት፡ እብነ፡ እቱተ፡ እምውስተ፡ አፈ፡ መቃብር፡ ἠρμένος ; ወእቱት፡ አረፍተ፡ ቤቱ፡ διάστημα ἐν τῷ τοίχῳ ; fem. እትት፡ Enc.; ምንባበ፡ መጻሕፍት፡ ይኩን፡ እቱተ፡ ሕቀ፡ እምነ፡ ምሥዋዕ ; እምነ፡ et spatii: ; – Adv. እቱተ፡ separatim^la, seorsum^la: ይኩም፡ እቱተ፡ እምነ፡ ብእሲቱ፡ F.M. 14,9; ( ቅሡፈ፡ col. 422); ትነብር፡ ምስሌየ፡ እቱተ፡ ἐχόμενός μου καθήσῃ ; እለ፡ ይነብሩ፡ እቱተ፡ ምስለ፡ ንጉሥ፡ .

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose