Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

Substantivumsubst., pluralisPl. አፅርቅት፡ [amh. ጭርቅ፡ ; vicinusvic.II ጠረቀ፡ ; Lud. comparavit صَرَقٌ i.e. ጸሪቅ፡ ; Ewald Jahrb. der bibl. not able to find explanation in abbreviation listWissensch. VIII p. 192 ܪܽܘܩܥܳܐ רְקַע رقع ; at videasvid. ድርግሓ፡ ] panniculusla, pannila, pars vestis laceraela: ῥάκος Matthaei Evangelium.Matth. 9,16 romanae editionisrom.; ፀርቀ፡ ትክቶ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 64,6 ; ῥάκος καταμηνίων Esther, liber biblicus.Esth. 4 apocr.; Org.; ይከድን፡ ሥጋሁ፡ በፀርቅ፡ ብሉይ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 30 Enc. ; ዘፀርቅ፡ pannosusla ῥακά Matthaei Evangelium.Matth. 5,22 ; ወነሥአ፡ እምህየ፡ አፅርቅተ፡ ብሉየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 45,11 ; ይለብስ፡ ሥጡጠ፡ ወአፅርቅተ፡ ኵሉ፡ ነዋሚ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 23,21 ; Jeremiae prophetia.Jer. 13,7 ( videasvid. sub ብጻል፡ ); ለብሰ፡ አልባሰ፡ አፅርቅት፡ ከመ፡ ነዳያን፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 14 ; ፈሐቁ፡ ቍስሎ፡ በአፅርቅተ፡ ጸጕር፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 10 Enc. ; አፅርቅተ፡ ሠቅ፡ Lud. e Vit. Theoph.; በአፅርቅት፡ ልህቁ፡ ἐν σπαργάνοις Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 7,4 ; ጠብለልዎ፡ (sc. Eliam infantem) በእሳት፡ ህየንተ፡ አፅርቅት፡ ዘይጠበልሉ፡ ባቲ፡ ሕፃናተ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 1 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 173,4 ; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 3.
(passim ጸጉር፡ scriptum) Substantivumsubst., m. et fem. [vic. ሥዕርት፡ שֵׂעָר شَعْرٌ , videasvid.Ges. thes. p. 1335; Tuch. de Aeth. linguae sonorum sibil. natura p. 10 coparandum censet شجر stirpem; parum congrua sunt quae not able to find explanation in abbreviation listDietrich Semit. Wortforschung p. 128 conjecit]
1)pililacorporis animalium:
a)hominum
α) ጸጕረ፡ ርእስ፡ capilluslaHenochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 106,2 ; Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 20 ; ጸጕረ፡ ርእስክሙ፡ ኵሎን፡ ኍሉቃት፡ Matthaei Evangelium.Matth. 10,30 .
β)barbae: ኢትንሣእ፡ እምጸጕረ፡ ጽሕምከ፡ F.N. 11.
γ)oculorum: monachus sibi evellebat ጸጕረ፡ ቀራንብቲሁ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 13.
δ)corporis: ርእሶሂ፡ ወጸጕሮሂ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 7,20 .
2)pennaelaet plumaelaavium: Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 1,16 ; aquila ምሉአ፡ ጸጕር፡ Hezekielis prophetia.Hez. 17,3 varia lectiovar.; ጸጕረ፡ ጣዎስ፡ Constitutiones Apostolorum.Const. Ap. 52.
3)fibraelapalmae: አባ፡ ጳውሊ፡ indutus erat ልብሰ፡ ዘጸጕረ፡ በቀልት፡ not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 2 ; አበዊነ፡ (monachi) ይለብሱ፡ አልባሰ፡ ጸጕር፡ ዘብቍልት፡ (sic) Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 19.
Substantivumsubst., pluralisPl. አፅርቅት፡ [amh. ጭርቅ፡ ; vicinusvic.II ጠረቀ፡ ; Lud. comparavit صَرَقٌ i.e. ጸሪቅ፡ ; Ewald Jahrb. der bibl. not able to find explanation in abbreviation listWissensch. VIII p. 192 ܪܽܘܩܥܳܐ רְקַע رقع ; at videasvid. ድርግሓ፡ ] panniculusla, pannila, pars vestis laceraela: ῥάκος Matthaei Evangelium.Matth. 9,16 romanae editionisrom.; ፀርቀ፡ ትክቶ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 64,6 ; ῥάκος καταμηνίων Esther, liber biblicus.Esth. 4 apocr.; Org.; ይከድን፡ ሥጋሁ፡ በፀርቅ፡ ብሉይ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 30 Enc. ; ዘፀርቅ፡ pannosusla ῥακά Matthaei Evangelium.Matth. 5,22 ; ወነሥአ፡ እምህየ፡ አፅርቅተ፡ ብሉየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 45,11 ; ይለብስ፡ ሥጡጠ፡ ወአፅርቅተ፡ ኵሉ፡ ነዋሚ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 23,21 ; Jeremiae prophetia.Jer. 13,7 ( videasvid. sub ብጻል፡ ); ለብሰ፡ አልባሰ፡ አፅርቅት፡ ከመ፡ ነዳያን፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 14 ; ፈሐቁ፡ ቍስሎ፡ በአፅርቅተ፡ ጸጕር፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 10 Enc. ; አፅርቅተ፡ ሠቅ፡ Lud. e Vit. Theoph.; በአፅርቅት፡ ልህቁ፡ ἐν σπαργάνοις Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 7,4 ; ጠብለልዎ፡ (sc. Eliam infantem) በእሳት፡ ህየንተ፡ አፅርቅት፡ ዘይጠበልሉ፡ ባቲ፡ ሕፃናተ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 1 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 173,4 ; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 3.
II,1
1)jacere facere i.e. intermitterelaaliquid, desinerela, cessarela, feriarilaa re, cumc.Acc.rei: ዘያፈቅር፡ ውሉዶ፡ ኢያፀርዕ፡ (v. ኢያጸብእ፡ ) ተግሣጸ፡ ἐνδελεχήσει Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,1 ; ኢናፅርዕ፡ ቅኔ፡ እደዊነ፡ ወኢንትሀከይ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 13 ; ያፅርዕ፡ ግብረ፡ ( ኑኀ፡ ዓመት፡ ) F.M. 6,2; ከመ፡ ኢያፅርዕ፡ ተቀንዮ፡ ቅድመ፡ ሥጋሁ፡ ለአዳም፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 15 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 19 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 90 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 108 ; n. 1329Satanas homines impellit ለአፅርዖ፡ ጸሎት፡ Org.; cumc. እምነ፡ rei: ከመ፡ ኢያፅርዕ፡ ሰብእ፡ እምገቢረ፡ ሕንጸት፡ Jsp. p. 330; ኢታፅርዕ፡ እምትእዛዝየ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 221 ; absoluteabs.: peccavi ወአሐተ፡ ዕለተ፡ ኢያፅራዕኩ፡ Org.; እንበለ፡ አፅርዖ፡ sinelaintermissionela, Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 2 Enc.
a)desiderela, desidemla, otiosum essela: ብዙኀ፡ እኪተ፡ ትሜህር፡ አፅርዖት፡ ἀργία desidialaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,37 .
b)morando praetermitterela, negligerela: እፎ፡ ትትሀከዩ፡ ወታፀርዑ፡ ቅኔ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ ( versäumet den Gottesdienstde) Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 12.
2)cessare facerelai.e.
a)impedirela, praepedirela, distinerela: ዘአፅርዐ፡ እስራኤል፡ ὁ ἐμποδοστάτης Ἰσραηλ Paralipomenon liber I.1 Par. 2,7 ; ዑቁ፡ ወኢታፅርዑ፡ ቤተ፡ አምላከ፡ ሰማይ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 7,23 ; ( ሀካይ፡ ) ያፀርዕ፡ ኵሎ፡ በኀሳረ፡ ሀኬቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,1 ; cumc.duplexdupl.Acc.: አፅርዕዎሙ፡ ሕንጻ፡ ἐνεπόδιζον Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 4,4 .
b)arcerela, retinerela: አፅርዕ፡ እክለከ፡ ከመ፡ ኢይንሣእ፡ ውእቱ፡ ἐμπόδισον Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,5 .
c)finemlafacerelavel imponerelarei: ታፅርዑ፡ ባህለ፡ (disceptationi) ብናጥስ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 12 Enc. ; ወጠነት፡ ገድላ፡ በአፅርዖ፡ ንዋም፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 24.
d)in specie: abolerela, abrogarelalegem, consuetudinem al., Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 3,31 ; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 13,14 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 3 ; ሕግ፡ ብሊት፡ አፅርዐት፡ ላዕሌነ፡ ተዋስቦ፡ ወላድያን፡ F.M. 5,3; F.M. 8,1; ኢየሱስ፡ አፅርዐ፡ ምሒለ፡ F.M. 22,1; አፅርዐ፡ ትእዛዘ፡ Lud. e Vit. Pach.; Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 50.
e)abstraherela: መንፈስ፡ ቅዱስ፡ ኢያፀርዕ፡ ትሥልስቶ፡ እምህላዌ፡ አብ፡ ወወልድ፡ not able to find explanation in abbreviation listAthan. de Trin.
g)feriari facerelavel sinerela,
α)sinere ut desidiae se dedatlaaliquis: ለእመ፡ አፅራዕኮሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,34 .
β)facere ut otiosala(vel inferaxla) jaceatlaterra: ለምንት፡ ታፀርዕ፡ ለነ፡ ምድረ፡ καταργεῖ Lucae evangelium.Luc. 13,7 .
II,1
1)jacere facere i.e. intermitterelaaliquid, desinerela, cessarela, feriarilaa re, cumc.Acc.rei: ዘያፈቅር፡ ውሉዶ፡ ኢያፀርዕ፡ (v. ኢያጸብእ፡ ) ተግሣጸ፡ ἐνδελεχήσει Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,1 ; ኢናፅርዕ፡ ቅኔ፡ እደዊነ፡ ወኢንትሀከይ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 13 ; ያፅርዕ፡ ግብረ፡ ( ኑኀ፡ ዓመት፡ ) F.M. 6,2; ከመ፡ ኢያፅርዕ፡ ተቀንዮ፡ ቅድመ፡ ሥጋሁ፡ ለአዳም፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 15 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 19 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 90 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 108 ; n. 1329Satanas homines impellit ለአፅርዖ፡ ጸሎት፡ Org.; cumc. እምነ፡ rei: ከመ፡ ኢያፅርዕ፡ ሰብእ፡ እምገቢረ፡ ሕንጸት፡ Jsp. p. 330; ኢታፅርዕ፡ እምትእዛዝየ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 221 ; absoluteabs.: peccavi ወአሐተ፡ ዕለተ፡ ኢያፅራዕኩ፡ Org.; እንበለ፡ አፅርዖ፡ sinelaintermissionela, Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 2 Enc.
a)desiderela, desidemla, otiosum essela: ብዙኀ፡ እኪተ፡ ትሜህር፡ አፅርዖት፡ ἀργία desidialaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,37 .
b)morando praetermitterela, negligerela: እፎ፡ ትትሀከዩ፡ ወታፀርዑ፡ ቅኔ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ ( versäumet den Gottesdienstde) Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 12.
2)cessare facerelai.e.
a)impedirela, praepedirela, distinerela: ዘአፅርዐ፡ እስራኤል፡ ὁ ἐμποδοστάτης Ἰσραηλ Paralipomenon liber I.1 Par. 2,7 ; ዑቁ፡ ወኢታፅርዑ፡ ቤተ፡ አምላከ፡ ሰማይ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 7,23 ; ( ሀካይ፡ ) ያፀርዕ፡ ኵሎ፡ በኀሳረ፡ ሀኬቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,1 ; cumc.duplexdupl.Acc.: አፅርዕዎሙ፡ ሕንጻ፡ ἐνεπόδιζον Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 4,4 .
b)arcerela, retinerela: አፅርዕ፡ እክለከ፡ ከመ፡ ኢይንሣእ፡ ውእቱ፡ ἐμπόδισον Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,5 .
c)finemlafacerelavel imponerelarei: ታፅርዑ፡ ባህለ፡ (disceptationi) ብናጥስ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 12 Enc. ; ወጠነት፡ ገድላ፡ በአፅርዖ፡ ንዋም፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 24.
d)in specie: abolerela, abrogarelalegem, consuetudinem al., Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 3,31 ; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 13,14 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 3 ; ሕግ፡ ብሊት፡ አፅርዐት፡ ላዕሌነ፡ ተዋስቦ፡ ወላድያን፡ F.M. 5,3; F.M. 8,1; ኢየሱስ፡ አፅርዐ፡ ምሒለ፡ F.M. 22,1; አፅርዐ፡ ትእዛዘ፡ Lud. e Vit. Pach.; Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 50.
e)abstraherela: መንፈስ፡ ቅዱስ፡ ኢያፀርዕ፡ ትሥልስቶ፡ እምህላዌ፡ አብ፡ ወወልድ፡ not able to find explanation in abbreviation listAthan. de Trin.
g)feriari facerelavel sinerela,
α)sinere ut desidiae se dedatlaaliquis: ለእመ፡ አፅራዕኮሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,34 .
β)facere ut otiosala(vel inferaxla) jaceatlaterra: ለምንት፡ ታፀርዕ፡ ለነ፡ ምድረ፡ καταργεῖ Lucae evangelium.Luc. 13,7 .
Substantivumsubst., pluralisPl. አፅርዕት፡ ,
1)intermissiola, cessatiola: ዘእንበለ፡ ፅርዕ፡ Lud. e Vit. Greg. Arm.
2)otium inersla, desidiala: ይትሜሀራ፡ አፅርዕተ፡ ad Timotheum epistola I.1 Tim. 5,13 .
3)inanitasla, n. 1330inutilitasla: ኢይኩን፡ ቃልክሙ፡ ፅርዐ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 35 (si quidem lectio sana nec ፅሩዐ፡ legendum est).
Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ሕንጻት፡
1)aedificatiolaEzrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 4,51 ; አፅርዕዎሙ፡ ሕንጻ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 4,4 ; ተፀርዐ፡ ሕንጻ፡ (v. ሕንጸት፡ ) 4,24.
2)structurala, aedificiumlaHezekielis prophetia.Hez. 40,5 ; Hezekielis prophetia.Hez. 42,5 versio novavers. nov.; ውሉድ፡ ወሕንጻ፡ ሀገር፡ ያዐብዩ፡ ስመ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 40,19 ; ከመ፡ ንድቀ፡ ክረምት፡ ሕንጻሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 21,8 ; ሕንጻሁ፡ ለምኵራብ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 24,1 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 78 sequensseq.; አኮ፡ ለሰብእ፡ ዛቲ፡ ሕንጻ፡ ዘእንበለ፡ ለእግዚአብሔር፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 29,1 ; ሕንጻት፡ aedificialaChrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 32 ; አንትሙ፡ ሕንጻ፡ እግዚአብሔር፡ አንትሙ፡ ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 3,9 ; ad Ephesios epistola Pauli.Eph. 2,21 . Notandum est, pro ሕንጻ፡ etiam formam ሕንጼ፡ reperiri ut in Gadela Za Michael.Gad. Za Mich. , potissimum ante pronomenpron.suffixa, ut አመ፡ ሕንጼሃ፡ ለኢየሩሳሌም፡ Deg. pluries; Synaxaria; sequuntur nomina mensium HedarSx. Hed. 26.
II,1
1)jacere facere i.e. intermitterelaaliquid, desinerela, cessarela, feriarilaa re, cumc.Acc.rei: ዘያፈቅር፡ ውሉዶ፡ ኢያፀርዕ፡ (v. ኢያጸብእ፡ ) ተግሣጸ፡ ἐνδελεχήσει Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,1 ; ኢናፅርዕ፡ ቅኔ፡ እደዊነ፡ ወኢንትሀከይ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 13 ; ያፅርዕ፡ ግብረ፡ ( ኑኀ፡ ዓመት፡ ) F.M. 6,2; ከመ፡ ኢያፅርዕ፡ ተቀንዮ፡ ቅድመ፡ ሥጋሁ፡ ለአዳም፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 15 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 19 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 90 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 108 ; n. 1329Satanas homines impellit ለአፅርዖ፡ ጸሎት፡ Org.; cumc. እምነ፡ rei: ከመ፡ ኢያፅርዕ፡ ሰብእ፡ እምገቢረ፡ ሕንጸት፡ Jsp. p. 330; ኢታፅርዕ፡ እምትእዛዝየ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 221 ; absoluteabs.: peccavi ወአሐተ፡ ዕለተ፡ ኢያፅራዕኩ፡ Org.; እንበለ፡ አፅርዖ፡ sinelaintermissionela, Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 2 Enc.
a)desiderela, desidemla, otiosum essela: ብዙኀ፡ እኪተ፡ ትሜህር፡ አፅርዖት፡ ἀργία desidialaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,37 .
b)morando praetermitterela, negligerela: እፎ፡ ትትሀከዩ፡ ወታፀርዑ፡ ቅኔ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ ( versäumet den Gottesdienstde) Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 12.
2)cessare facerelai.e.
a)impedirela, praepedirela, distinerela: ዘአፅርዐ፡ እስራኤል፡ ὁ ἐμποδοστάτης Ἰσραηλ Paralipomenon liber I.1 Par. 2,7 ; ዑቁ፡ ወኢታፅርዑ፡ ቤተ፡ አምላከ፡ ሰማይ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 7,23 ; ( ሀካይ፡ ) ያፀርዕ፡ ኵሎ፡ በኀሳረ፡ ሀኬቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,1 ; cumc.duplexdupl.Acc.: አፅርዕዎሙ፡ ሕንጻ፡ ἐνεπόδιζον Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 4,4 .
b)arcerela, retinerela: አፅርዕ፡ እክለከ፡ ከመ፡ ኢይንሣእ፡ ውእቱ፡ ἐμπόδισον Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,5 .
c)finemlafacerelavel imponerelarei: ታፅርዑ፡ ባህለ፡ (disceptationi) ብናጥስ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 12 Enc. ; ወጠነት፡ ገድላ፡ በአፅርዖ፡ ንዋም፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 24.
d)in specie: abolerela, abrogarelalegem, consuetudinem al., Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 3,31 ; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 13,14 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 3 ; ሕግ፡ ብሊት፡ አፅርዐት፡ ላዕሌነ፡ ተዋስቦ፡ ወላድያን፡ F.M. 5,3; F.M. 8,1; ኢየሱስ፡ አፅርዐ፡ ምሒለ፡ F.M. 22,1; አፅርዐ፡ ትእዛዘ፡ Lud. e Vit. Pach.; Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 50.
e)abstraherela: መንፈስ፡ ቅዱስ፡ ኢያፀርዕ፡ ትሥልስቶ፡ እምህላዌ፡ አብ፡ ወወልድ፡ not able to find explanation in abbreviation listAthan. de Trin.
g)feriari facerelavel sinerela,
α)sinere ut desidiae se dedatlaaliquis: ለእመ፡ አፅራዕኮሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,34 .
β)facere ut otiosala(vel inferaxla) jaceatlaterra: ለምንት፡ ታፀርዕ፡ ለነ፡ ምድረ፡ καταργεῖ Lucae evangelium.Luc. 13,7 .
II,1
1)jacere facere i.e. intermitterelaaliquid, desinerela, cessarela, feriarilaa re, cumc.Acc.rei: ዘያፈቅር፡ ውሉዶ፡ ኢያፀርዕ፡ (v. ኢያጸብእ፡ ) ተግሣጸ፡ ἐνδελεχήσει Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,1 ; ኢናፅርዕ፡ ቅኔ፡ እደዊነ፡ ወኢንትሀከይ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 13 ; ያፅርዕ፡ ግብረ፡ ( ኑኀ፡ ዓመት፡ ) F.M. 6,2; ከመ፡ ኢያፅርዕ፡ ተቀንዮ፡ ቅድመ፡ ሥጋሁ፡ ለአዳም፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 15 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 19 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 90 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 108 ; n. 1329Satanas homines impellit ለአፅርዖ፡ ጸሎት፡ Org.; cumc. እምነ፡ rei: ከመ፡ ኢያፅርዕ፡ ሰብእ፡ እምገቢረ፡ ሕንጸት፡ Jsp. p. 330; ኢታፅርዕ፡ እምትእዛዝየ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 221 ; absoluteabs.: peccavi ወአሐተ፡ ዕለተ፡ ኢያፅራዕኩ፡ Org.; እንበለ፡ አፅርዖ፡ sinelaintermissionela, Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 2 Enc.
a)desiderela, desidemla, otiosum essela: ብዙኀ፡ እኪተ፡ ትሜህር፡ አፅርዖት፡ ἀργία desidialaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,37 .
b)morando praetermitterela, negligerela: እፎ፡ ትትሀከዩ፡ ወታፀርዑ፡ ቅኔ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡ ( versäumet den Gottesdienstde) Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 12.
2)cessare facerelai.e.
a)impedirela, praepedirela, distinerela: ዘአፅርዐ፡ እስራኤል፡ ὁ ἐμποδοστάτης Ἰσραηλ Paralipomenon liber I.1 Par. 2,7 ; ዑቁ፡ ወኢታፅርዑ፡ ቤተ፡ አምላከ፡ ሰማይ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 7,23 ; ( ሀካይ፡ ) ያፀርዕ፡ ኵሎ፡ በኀሳረ፡ ሀኬቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,1 ; cumc.duplexdupl.Acc.: አፅርዕዎሙ፡ ሕንጻ፡ ἐνεπόδιζον Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 4,4 .
b)arcerela, retinerela: አፅርዕ፡ እክለከ፡ ከመ፡ ኢይንሣእ፡ ውእቱ፡ ἐμπόδισον Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 12,5 .
c)finemlafacerelavel imponerelarei: ታፅርዑ፡ ባህለ፡ (disceptationi) ብናጥስ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 12 Enc. ; ወጠነት፡ ገድላ፡ በአፅርዖ፡ ንዋም፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 24.
d)in specie: abolerela, abrogarelalegem, consuetudinem al., Ascensio Isaiae ed. Laurence 1819. 8°.Asc. Jes. 3,31 ; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 13,14 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 3 ; ሕግ፡ ብሊት፡ አፅርዐት፡ ላዕሌነ፡ ተዋስቦ፡ ወላድያን፡ F.M. 5,3; F.M. 8,1; ኢየሱስ፡ አፅርዐ፡ ምሒለ፡ F.M. 22,1; አፅርዐ፡ ትእዛዘ፡ Lud. e Vit. Pach.; Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 50.
e)abstraherela: መንፈስ፡ ቅዱስ፡ ኢያፀርዕ፡ ትሥልስቶ፡ እምህላዌ፡ አብ፡ ወወልድ፡ not able to find explanation in abbreviation listAthan. de Trin.
g)feriari facerelavel sinerela,
α)sinere ut desidiae se dedatlaaliquis: ለእመ፡ አፅራዕኮሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,34 .
β)facere ut otiosala(vel inferaxla) jaceatlaterra: ለምንት፡ ታፀርዕ፡ ለነ፡ ምድረ፡ καταργεῖ Lucae evangelium.Luc. 13,7 .
II,1infirmarela, debilitarela, languidum redderela: ሕምዝ፡ እንተ፡ ታፀብስ፡ አባለ፡ ወትቀጠቅጥ፡ አዕፅምተ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 25 ; ebriosus አፅበሰ፡ ኅሊናሁ፡ በኀይለ፡ ወይን፡ M.M. f. 229; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 6.
II,1infirmarela, debilitarela, languidum redderela: ሕምዝ፡ እንተ፡ ታፀብስ፡ አባለ፡ ወትቀጠቅጥ፡ አዕፅምተ፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 25 ; ebriosus አፅበሰ፡ ኅሊናሁ፡ በኀይለ፡ ወይን፡ M.M. f. 229; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 6.
Substantivumsubst., pluralisPl. ፅበን፡ et አፅባን፡ ansalavel annulusla, quibus arca foederis gestabatur [cognatum videtur cum radixrad. ፀበጠ፡ , collatio, -is vel collectivum, -ecoll.talm. בֵּית הַצְבִיטָה ] δακτύλιος Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,15 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,27 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,24 ; ( videasvid.annotatioann.ad locum); in C Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 37,3 secundumsec.Hebr.; not able to find explanation in abbreviation listSx. Jac. 9 Enc. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ፅብን፡ ዘ፡ አእጋረ፡ ታቦት፡ Substantivumsubst., fem. et m. , pluralisPl. አጻብዕ፡ [ אֶצְבַּע ܨܶܒܥܳܐ أِصْبَعٌ ; de etymo videasvid.Ges. thes. p. 1148] digitusla,
d)annulusla, Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,15 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,26 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 25,27 in FH (alias ሕለቃተ፡ አጻብዕ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 27,4 ), in caeteris ፅበን፡ vel አፅባን፡ Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: አጻብዕ፡ ዘ፡ ጻቶች።
I,1[pro ለዐዐለ፡ , ዐልዐለ፡ vid. gramm.§ 71 a, α עָלָה ascenditla, ܥܰܠܺܝ extulitla, عَلَا altus,laexcelsus fuitla, ⲁⲗⲉ ascenderela] altumla, superioremla, excelsum essela: እንዘ፡ ለሊሁ፡ ይልዕል፡ እምሰማይ፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 16 ; አልቦ፡ ባዕድ፡ ዘይልዕል፡ n. 55 እምኔሁ፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 11 ; አፅባእ፡ ዕፅብት፡ ዘይልዕል፡ እምኀይሉ፡ Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 140 ; በእንተ፡ አውስቦ፡ ራብዕት፡ ወዘይልዕል፡ እምኔሃ፡ quartae et suprala(sc. quintae, sextae etc.) F.N. 24,2.
II,1concipere facerela, gravidarela, praegnantem redderela, fetarela: sexagenaria concipere non potest, ብእሲሰ፡ ይክል፡ አፅንሶ፡ ወአቅሞ፡ ዘርእ፡ እምድኅረ፡ ፷ ዓመት፡ F.M. 5,7; ኢይክል፡ ተራክቦ፡ ምስለ፡ ብእሲቱ፡ ወኢአፅንሶ፡ F.M. 12,5; not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 67.
ʾaḍgǝʿa verbumv. II, 1 ‘bettende xxxiva ; Kebra Nagast; numerus significat sectiones.Kebr. Nag. 57,3 63b l. 17; 140a l. 12 (ed.)
Leslau
(Lt) ʾaṣgǝʿa make resten, layen, cause to reclineen 148b
Substantivumsubst., pluralisPl.(sine dubio a ፅፍሮ፡ ) distinguendum videtur ab አጽፋር፡ , et interpretandum taeniaelavel articulila: taenia vermis ex alvo Lalibelae ejectus ፶ አፅፋር፡ habuisse refertur, Gadela Lalibela.Gad. Lal.
II scaturire facerela, fontemlavel fontes aperirela: n. 1347 ኣፈለፍል፡ ማእከለ፡ ገዳም፡ ἀνοίξω πηγάς Jesaiae prophetia.Jes. 41,18 .
I,1; raro ኀፍረ፡ [i.q. חָפֵר ܚܦܰܪ خَفِرَ , amh. አፈረ፡ ; vicinusvic. חמר خمر ( videasvid. ሐመረ፡ )] SubjunctivusSubj. ይኅፈር፡ n. 626
1)erubescerela, rubore suffundila, puderela, absoluteabs., ut Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,25 ; ዘኢየኀፍር፡ ὁ ἀπολωλεκώς αἰσχύνην Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 29,14 ; ዘየኀፍር፡ αἰσχυντηρός pudibunduslaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 35,10 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 3 ; ተኀፍሩ፡ ወኀፊረ፡ ኢኀፈሩ፡ (var. ኢኀፍሩ፡ ) Jeremiae prophetia.Jer. 6,15 ; ወኀፍረተ፡ ኢኀፈሩ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 8,11 (vers. alt.); ኅፈሩኬ፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 4 ; construitur cumc.c.Acc.personapers.Marci Evangelium.Marc. 8,38 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 4,14 romanae editionisrom.; ዘኢየኀፍር፡ ገጸ፡ ጻድቃን፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 28,21 ; ኢየኀፍር፡ ገጸ፡ ἀναιδὴς προςώπῳ Danielis prophetia.Dan. 8,23 ; cumc. እምነ፡ pers.: እመ፡ ኀፈርኩ፡ እምብዙኅ፡ ሰብእ፡ ተናህየ፡ በኀቤሆሙ፡ liber Jobi.Job 31,34 ; ኢየኀፍር፡ እምእጓለ፡ እመሕያው፡ liber Jobi.Job 32,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 27,12 ; cumc.Acc.Infin.: ኀፈሩ፡ ነጊረ፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,11 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,16 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 2,11 ; Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 86 ; ስኢለ፡ አኀፍር፡ Lucae evangelium.Luc. 16,3 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,26 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,25 , vel nominis verbalis, ut: ኀፈርኩ፡ ስእለቶ፡ ለንጉሥ፡ ኀይለ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 8,22 ; vel sequensseq.SubjunctivusSubj.verbi: አኀፍር፡ ኣንሥእ፡ ገጽየ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 9,6 ; liber Jobi.Job 19,3 , vel sequensseq. እስመ፡ , ut: ኢትፍርሂ፡ እስመ፡ ተኀፈርኪ፡ ወኢትኅፈሪ፡ እስመ፡ ጸአሉኪ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 54,4 , vel እንዘ፡ , ut: ኢየኀፍር፡ ምስለ፡ ዘአልቦቱ፡ ነፍስ፡ እንዘ፡ ይትናገር፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 13,17 ; nec non cumc. በእንተ፡ , vel እንበይነ፡ rei: ad Timotheum epistola II.2 Tim. 1,8 ; ad Timotheum epistola II.2 Tim. 1,16 ; እንበይነ፡ ዝንቱሰ፡ ባሕቱ፡ ኢትኅፈር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 42,1 sequensseq.
2)revererila, vererila( ἐπαισχύνεσθαι , ἐντρέπεσθαι , εὐλαβεῖσθαι , nonnumquam φοβεῖσθαι ), absoluteabs., ut: ኢኀፈረት፡ οὐκ ἐφοβήθη Jeremiae prophetia.Jer. 3,8 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,22 ; cumc.Acc.personapers.vel rei: Matthaei Evangelium.Matth. 21,37 ; Marci Evangelium.Marc. 12,6 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 12,9 ; ተአቢ፡ ኀፊሮትየ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 10,3 ; ኅፈሩ፡ እንከ፡ ቃልየ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 41,16 ; liber Jobi.Job 13,25 (var.); ዘኢየኀፍር፡ ገጸ፡ ክቡር፡ liber Jobi.Job 34,19 ; vel cumc. እምነ፡ , ut: ኢንኅፈር፡ እምሢበተ፡ ልሂቅ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 2,10 ; F.N. 43,8.
Substantivumsubst., ut videtur amh., [i.q. עָפָר ], pulvisla, humus siccala, M.F.
I,1[notio prima est manum contraxitlaet manu corripuitla; videasvid. קָמַץ et קָפַץ , ܩܦܰܣ , قَبَضَ , قَمَزَ , قَمَشَ ; ܩܦܰܣ pugillusla, קֹמֶץ pugillus, manipulusla; قُمْزَةٌ manipulusla; deinde propius ad nostram radicem accedunt: حَمَشَ I II congregavit, collegitla; ܐܰܚܡܶܣ arripuitla; proxime حَفَشَ propulit, abegit, asportavit fluxuslarem. Amh. ሀፈሰ፡ et አፈሰ፡ corraderela].
1)comprehenderela, arriperela: ወሐፈሥዎ፡ በድኖ፡ ለሳኦል፡ ἔλαβον Paralipomenon liber I.1 Par. 10,12 .
2)abriperela, auferrela, propellerela, de vento et procella: ዐውሎ፡ ዘየሐፍሦ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 17,13 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,19 ; የሐፍሦሙ፡ ነፋስ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 57,13 ; Jesaiae prophetia.Jes. 64,6 ; Jeremiae prophetia.Jer. 30,10 ; Hezekielis prophetia.Hez. 13,13 . ( not able to find explanation in abbreviation listEtiam Job 13,25 ትሐፍሰኒ፡ pro ተኀፍረኒ፡ ).
ḥafaśa
Grébaut
ሐፈሠ፡ ḥafaśa I,1 የሐፍሥ፡ , ይሕፍሥ፡ «balayerfr (vent), emporterfr» ― ጠረገ፡ , ዘገነ፡ Ms. BNFabb217, fol. 31r.
68
N.B. ― «Ce verbe a une signification un peu difficile à rendre. Pour un monceau de blé, de monnaie, etc., «prenez-en», dit-on. On se jette là-dessus et on entrâine dans sa robe avec les deux mains autant qu’on en peut emporter. Voilà ce qu’on exprime avec ሐፊሥ፡ . Ainsi fait le vent qui emporte quelque chose d’amoncelé». (Note de Just d’Urbin).
69
Leslau
ሐፈሠ ḥafaśa rake upen, sweep upen, scatter as chaffen, carry awayen (specifically an amount held in two hands), take a handfulen 227a
radixrad.inusitatusinus., eadem quaee.q. أَفَكَ invertitla, הָפַךְ vertitla, evertitla, convertitla.