Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

(i.e. allâ^la) particula adversativa [simili modo composita atque إِلاَّ , gramm.§ 168,6]

a)plerumque praevia negatione: sed^la, ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; al.; post non tantum^la አላ፡ – ሂ፡ vel አላ፡ – ኒ፡ sed etiam^la ; Platt, vel አላ፡ – ዓዲ፡ , vel አላ፡ ; .

b)sine praevia negatione: sed^la, at^la, verum enim vero^la(crebrius ወባሕቱ፡ ) ; ; ; አላ፡ ባሕቱ፡ Cyr. c. ; Lud. ex Hist. VII Puer.

ዝኩ

et ዝክቱ፡ demonstr. ille^la, iste^la( gramm.§ 146,1,b). Compositum est ex ዝ፡ et ኩ፡ , quare nonnumquam particula brevissima ሰ፡ inter ዝ፡ et ኩ፡ inseritur, ut: ዳኅንኑ፡ n. 1057 ዝሰኩ፡ አቡክሙ፡ ; ዝሰኩ፡ ዘምስሌከ፡ Deg. –

1)Ejus formae sunt

α) ዝኩ፡ m. , raro fem. ( ; ዝኩ፡ አንስት፡ ^b); ዝኰ፡ ( Platt; Platt; Platt; ; ; var; var; ; ; var; ; ), vel ዝኩ፡ ( ; ; ; ); fem. እንትኩ፡ ( ; ; እንትኩ፡ ራእይ፡ እንተ፡ ርእየ፡ ); እንትኩ፡ vel እንትኰ፡ vel እንተኩ፡ .

β) እልኩ፡ ( ; ; ; ; ; ; ).

α) ዝኵቱ፡ et plerumque ዝክቱ፡ m. ( ; ; ; ; al. crebro), ዝኵተ፡ vel ዝክተ፡ ( ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ዝኵተ፡ Org.); fem. እንታክቲ፡ ; ; ; 1 ; ; ; ; ; ; ), እንታክተ፡ nondum reperi.

β) እልኵቱ፡ vel እልክቱ፡ ( ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; al.; እለኵቱ፡ ); እልክተ፡ ( ; ); fem. etiam እላክቱ፡ .

2)Usurpatur

a)ad demonstranda remotiora: ille^la, iste^la, ἐκεῖνος , ut: እንታክቲ፡ ምድር፡ ; በእንታክቲ፡ ዕለት፡ ; ; ; አብትረ፡ እልኩ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ዝኩ፡ ዘ፡ .

α)opponuntur ዝ፡ vel ዝንቱ፡ hic^la, alter^laet ዝኩ፡ vel ዝክቱ፡ ille^la, alter^la, ut: ለእሉ፡ መንገለ፡ እልክቱ፡ ; ; ^b,25; ; ; ; ; ; ; ; ; ; vel እልክቱ፡ – እሉ፡ ; rarius ዝክቱ፡ – ዝክቱ፡ ἡ μὲν – ἑτέρα δέ ; ዝኵቱ፡ – ውእቱ፡ iste^la– ille^la

β)ille^lai.e. futurus^la, venturus^la: አንተኩ፡ τὴν μέλλουσαν ; ; ; .

γ)contemtim: ; ; .

b)ad demonstrandam personam vel rem modo memoratam et notam: is^la, ut: ህየንተ፡ ደመ፡ ዝክቱ፡ ἀντὶ τοῦ αἵματος αὐτοῦ ; ኵሎሙ፡ እልክቱሰ፡ ; ዝኩ፡ ዘ፡ is qui^la ; ; ዝኩ፡ ዘይለብስ፡ ; ; ; ; እልክቱ፡ እለ፡ ፡ ; quare creberrime articulo Graecorum definito ὁ ἡ τό respondet: ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ለዝኩ፡ ዘመጽአ፡ τὸν ἥκοντα ; ; ; , al. sexcenties.

c)Pro neutro Latinorum accipitur: ; አላ፡ ባሕቱ፡ ጠይቅ፡ ዝክተ፡ ዘይብሉ፡ Cyr. c. ; ; ; .

ብሁል

dictus^la: አላ፡ ብሁል፡ ሊተ፡ ከመ፡ አነ፡ ዘእሁብ፡

ተዋደደ

III,3committi^la, concinne conjungi^la, coaptari^lavel apte coagmentari^la: በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ትትዋደዶ፡ ብእሲት፡ ለብእሲ፡ ἁρμόζεται ; ወተዋደደ፡ ኵሉ፡ አረፍት፡ (hebr. ); Platt.

a)congruere^la: ኢትትዋደዶ፡ ለአብድ፡ ከናፍር፡ መሃይምንት፡ ; ant.; አላ፡ ተዋደደ፡ ወተደለወ፡ ዝንቱ፡ ስም፡ ለዘበሥጋ፡ ተወልደ፡ ἥρμοσε δὲ τοῦτο τὸ ὄνομα μόνῳ τῷ al., Cyr. c.

b)bene compositum esse^la: ductu et auspiciis Simeonis Hasmonaei ሠነየ፡ ንብረቶሙ፡ ( ለአይሁድ፡ ) ወተዋደደ፡ ; ሶበ፡ ተዋደደ፡ ትእዛዙ፡ (imperium ejus) hostibus devictis ተዋደደ፡ ነገርነ፡ ወረትዐ፡ መንግሥትነ፡

በቍል

, በቍላት፡ بَقْلٌ proventus terrae i.e. planta^la, herba^la, olus^la: ከመ፡ በቍላት፡ ዘይሠርጹ፡ (ubi hebr. שׁית hoc nomine versum est); በቍላት፡ φυτά et ; carnem non edit አላ፡ አሕማላተ፡ በቍላት፡ ; አላ፡ ይሴሰይ፡ በቍላተ፡ ምድር፡ ; በቍላት፡ ቀታልያን፡ plantae veneniferae^la . — (Quod Lud. statuit, አብቍልት፡ vimina^la, virgulta flexibilia^la, errore nititur; etenim legitur: ፍትሓ፡ ለመንፈስየ፡ አቡየ፡ አብቍልታ፤ በማእሰረ፡ ጌጋይ፡ ዘልፈ፡ ኢታንብር፡ ሙቅሕታ፤ ; hoc interpretatus est ligamenta animae meae^la; sed አብቍልታ፡ est, nam Acta hujus diei in Sx. exhibent: በዛቲ፡ ዕለት፡ ስምዐ፡ ኮነ፡ ብፁዕ፡ አብቍልታ፡ , ኮነ፡ እምዘመደ፡ ክቡራን፡ ዘሀገረ፡ እንጽና፡ ).

አስተጻንዐ

IV,3, rarius አስተጸንዐ፡ IV,1et IV,2

1)firmiter^la

a)stabilire^la, solidare^la, constabilire^la: ፩ ምስለ፡ ካልኡ፡ አስተጸንዖሙ፡ (v. አስተጻንዖሙ፡ ) ለሠናይ፡ ; ቅዱሳን፡ አስተጻንዑ፡ መሠረተ፡ እምነታ፡ ለኢትዮጵያ፡ ; አቀሙ፡ ቤተ፡ ንግሥከ፡ ወአስተጻንዑ፡ ድዳ፡ ; ፈቀደ፡ ያስተጸንዕ፡ ምዕማዲሁ፡ ( sub ምዕማድ፡ ).

b)adstringere^la, constringere^la:

c)communire^la: አስተጸንዖሙ፡ (v. አስተጻንዖሙ፡ ) ፈድፋደ፡ 2 . n. 1291

2)confirmare^la

a)aliquid rationibus i.e. comprobare^la: ወያስተጻንዕ፡ ዘንተ፡ በብሂሎቱ፡ F.N. in Prol.

b)ratum facere^la: ያስተጻንዑ፡ ፍኅረተ፡ በቅድመ፡ ፪ ካህናት፡ በአንብሮተ፡ እድ፡ ወበመስቀል፡ ወበሕልቀት፡ F.N. 24,3.

c)audaciam^la, animum^la, robur addere^la, confortare^la: ዘያስተጻንዑ፡ ዐበይቶሙ፡ ወአኀዊሆሙ፡ ; ዘንተ፡ ይቤ፡ ከመ፡ ያስተጻንዖሙ፡ παραθαῤῥύνειν ; ;

a)vires contendere^lavel colligere^la: አላ፡ አስተጸንዐ፡ (v. አስተጻንዐ፡ ) ወአኀዘ፡ ይትቃተሎ፡ .

b)robur facere^la: ከመ፡ ያስተጻንዕ፡ τοῦ ἐνισχῦσαι .

c)intendere^labrachia: አስተጻንዐ፡ መዝራዕቶ፡ ወአቈልቈለ፡ ኲናቶ፡

ወ

inseparabilis praefixa [ וְ ܘ , وَ فَ ]

1)copulativa: et^la, que^la, atque^la; copulandis et verbis et sententiis inservit, neque graeco καί , τε tantum sed etiam δέ crebro respondet, ut ; al.

a)passim: et^la– quidem^la, .

b)cum^la: ከመ፡ ይሑር፡ ውእቱ፡ ወዕቅብቱ፡ ut iret (is et concubina ejus) cum concubina sua ; .

c)ubi enunciationi principali enunciationes secundariae, quibus status vel conditio alicujus describitur, subjunguntur, usurpatur vel ወ፡ simplex ; ; ; vel ወ – ሰ፡ ; 1 ; ; ; ( gramm.§ 200,1).

d)etiam^la, quoque^la, potissimum in sententiis negativis ( nec^la) ; ; ; ; ; ወኢአሐዱ፡ ; ; ; ; ; ወኢመኑ፡ ; ዲበ፡ወኢምንት፡ .

e) ወ – ወ፡ et – et^la lin. 1; ; ወኢ፡ – ወኢ፡ nec – nec^la ; ; ; ; አላ፡ ወ – ኒ፡ sed etiam^la ( ተደንገለ፡ ).

f)vel^la, ἢ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; 19; ሠለስተ፡ ሳሌዳ፡ ወአርባዕተ፡ .

2)consecutiva: et statim^la, tum^la, ut^la, igitur^la, ዓዲ፡ ሰቡዕ፡ መዋዕል፡ ወኣመጽእ፡ ; n. 881 ከመ፡ ሰማዕከ፡ ሕልመ፡ ወፈከርከ፡ ; ሶበ፡ ይኔጽር፡ ወይሬኢ፡ cum suspiceret (statim) videbat^la ; ; ; ; ወአእሚሮሙ፡ ወመጽኡ፡ ; ; ቅረበኒ፡ ወእግስስከ፡ ut te tangam^la ; ; ; ; ; ሚመጠነ፡ ትሁቡኒ፡ ወአነ፡ ለክሙ፡ ኣገብኦ፡ ; ኢትግበራ፡ ለእኪት፡ ወኢይርከብከ፡ እኩይ፡ ne^la ; ወአይድዐኒ፡ dic mihi igitur^la ; .

3)adversativa: autem^la, sed^la, : ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ኢትኩን፡ ነፋቄ፡ ወእመን፡ (Platt: አላ፡ እመን፡ ) . – etiam ሂ፡ , ኒ፡ , ሰ፡ , እመ፡ , አው፡ , ሚመ፡ , ኑ፡

እማሬ

, እማርያት፡ , monstratio^la, significatio^la, demonstratio^la, indicium^la, ostentum^la: personae S. Trinitatis ኢያስተርእዩ፡ ለንጻሬ፤ ወኢይትሌበዉ፡ ለእማሬ፡ M.M. f. 52; ዕንባቆም፡ ነቢይ፡ ወልደ፡ ዳኮር፡ ነገደ፡ ኅሬ፤ ሥራዌ፡ ዘሕዝበ፡ አይሁድ፡ እንዘ፡ ይኤምር፡ እማሬ፤ Enc.; (retributiones terrenae non sunt retributio ipsa) አላ፡ እማሬ፡ ባሕቲቱ፡ ወምሳሌ፡ ዘኵነኔ፡ ; እማርያት፡ demonstrationes^laF.N. 43,6; testator ይጽሐፍ፡ ውስቴታ፡ (in testamento) እማሬ፡ ዕለታ፡ F.N. 41,1; ዜና፡ እማሬ፡ (ostentorum vel prodigiorum) ዘአስተርአየ፡ በእንተ፡ ንስተተ፡ መቅደስ፡

ደበርቢር

clivulus^la(arte factus), qui dorsi instar n. 1103eminet idemque dorsi adminiculum^laest ( Rückenwand ): monachi ይኑሙ፡ እንዘ፡ ኢይሰክቡ፡ (ne cubantes dormiant) አላ፡ ከመ፡ እንተ፡ አትራኖስ፡ ዘንድቅ፡ ይግበሩ፡ ደበርቢረ፡ ወውስቴቱ፡ ይነጽፉ፡ አልባሲሆሙ፡ ወይሰክቡ፡ (dormient) ንቡረ፡ Reg. Pach.

ቀደወ

I,1[ قَدَا significatum specialem boni odoris saporisque fuit^lahabet; vicina videntur قَزَزٌ a rebus impuris sibi cavens^la, elegans^la, politus^la, قَزْوٌ abstinentia a rebus impuris^la, nec non قَدَسَ ( ቀደሰ፡ ) purus fuit^la; aliae linguae frequentant: זׇכַךְ זָכָה ܕܟܳܐ زَكَا ] purum^la, candidum^la, nitidum esse^la: ኢቀደወ፡ ኅሊናሁ፡ (Judae Ischariotae) አላ፡ ከመ፡ ዛሕለ፡ ብርት፡ ኮነ፡ .

ተቃሐወ

III,3(etiam ተቀሐወ፡ et Imperf. ይትቀሐው፡ pro ይትቃሐው፡ scriptum, gramm.§ 48)

1)aemulari^la, mutua aemulatione certare^lavel concertare^la, contendere^laad aliquid, zelo prosequi^laaliquem, in bonam partem: ይትቃሐዉ፡ በምግባረ፡ ትሩፋት፡ ; ; ይትቃሐው፡ በገድለ፡ ዝንቱ፡ አባ፡ ; ; ; ለ፡ rei ; ; ለ፡ pers. ; ምስለ፡ ; : አላ፡ ከመ፡ ይትቃሐዎሙ፡ ለነሀብተ፡ ብሩር፡ ἀντερείδεται ; አጋቶንሃ፡ እንዘ፡ ይትቃሐው፡ ፈጹመ፡ Sx. Enc.

2)in malam partem: invidere^la, zelotypum esse^la, ኢትትቃሐው፡ እኩያነ፡ ζηλοῦν ; ብእሲት፡ ኢትትቃሐው፡ ምስለ፡ ምታ፡ (nisi hoc ad n. 3 referre malueris).

3)pertinaciter et acerbius concertare^la, contentiosum esse^la, rixari^la: ለእመ፡ ተቃሐወ፡ በዝንቱ፡ ἐπιμένων si pertinaciter insistit^la ; ተቃሕዎት፡ ἔρις et ἐριθεία et Platt; ጋእዝ፡ ወተቃሕዎ፡ ; c ምስለ፡ , ut: ኢትትቃሐው፡ ምስለ፡ ዘይብዕለከ፡ μὴ ἔριζε ; c ለ፡ pers. 35. – : ተቀሐወ፡ ዘ፡ ተፈካከረ፡ ; aliud^la: ተቀሐዉ፡ ዘ፡ ተከራከሩ።

ንዱድ

1)accensus^la, ardens^la, ; non ignem sacrificalem Deus poscit, አላ፡ ኩን፡ ንዱደ፡ በእሳተ፡ መንፈስ፡ ( ቅዱስ፡ ) ከመ፡ ታውዕያ፡ ለፍትወት፡ እኪት፡

2)inustus^la, adustus^la: ንዱዳነ፡ ልብ፡ κεκαυτηριασμένοι τὴν ἰδίαν συνείδησιν .

ወ

inseparabilis praefixa [ וְ ܘ , وَ فَ ]

1)copulativa: et^la, que^la, atque^la; copulandis et verbis et sententiis inservit, neque graeco καί , τε tantum sed etiam δέ crebro respondet, ut ; al.

a)passim: et^la– quidem^la, .

b)cum^la: ከመ፡ ይሑር፡ ውእቱ፡ ወዕቅብቱ፡ ut iret (is et concubina ejus) cum concubina sua ; .

d)etiam^la, quoque^la, potissimum in sententiis negativis ( nec^la) ; ; ; ; ; ወኢአሐዱ፡ ; ; ; ; ; ወኢመኑ፡ ; ዲበ፡ወኢምንት፡ .

e) ወ – ወ፡ et – et^la lin. 1; ; ወኢ፡ – ወኢ፡ nec – nec^la ; ; ; ; አላ፡ ወ – ኒ፡ sed etiam^la ( ተደንገለ፡ ).

f)vel^la, ἢ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; 19; ሠለስተ፡ ሳሌዳ፡ ወአርባዕተ፡ .

ተደንገለ

III,1( ) virginitatem servare^la, in virginitate perseverare^la, virgineo modo vivere^la: coelestis voluptas promissa est non tantum ለደናግል፡ ( ταῖς παρθένοις ) አላ፡ ወለነፍሳትኒ፡ እለ፡ ተደንገላ፡ ταῖς ψυχαῖς ταῖς παρθένοις ; Maria ዘተደንገለት፡ Enc.; ዘተደንገለ፡ (de viro) M.M. f. 341; ተደንግሎ፡ status virginitatis^la ; Enc.;

ዓዲ ዓዲ

[ut videtur, primitus Adj. ( gramm.§ 163,2), terminatione î^laformatum ex ዓድ፡ i.e. עוֹד , quod proprie continuationem^laet iterationem^lasignificans in Adv. abiit; de radice ejusque significationibus supra ዖደ፡ ]

1)ratione habita temporis praeteriti: adhuc^la, etiamnum^la( etiamtum^la), ; ; ; ዓዲ፡ ብየ፡ ነገር፡ ኀቤየ፡ ; n. 1009plerumque cum pronominibus suffixis ad Subjectum enunciationis relatis: ዓዲሆሙ፡ ሕዝብ፡ ይሠረዉ፡ ἔτι ὁ λαὸς κατεφθείρετο ; እንዘ፡ ዓዲነ፡ ሕያዋን፡ ንሕነ፡ ; እደ፡ እግዚአብሔር፡ ዓዲሃ፡ ልዕልት፡ ; ወልድየ፡ ዓዲሁ፡ ደቂቅ፡ ውእቱ፡ ; ዓዲየ፡ ጽኑዕ፡ አነ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; .

a)cum particula negativa: adhuc non^la, nondum^la, መዋዕል፡ እለ፡ ዓዲ፡ ኢበጽሐ፡ ; ዓዲ፡ ኢኀልቀ፡ ዕድሜሁ፡ ; ; ; ; ; ; ; vel : ዓዲየ፡ ኢነሣእኩ፡ ; ; ; .

b)nonnumquam ዓዲ፡ pronomine (neutr.) suff. ሁ፡ augetur: ዓዲሁ፡ ኢትሌብዉኑ፡ adhuc non intelligitisne? (aliter 15,16 ubi ሁ፡ nota interrog. est); እስከ፡ ዓዲሁ፡ ኢ፡ usque adhuc non^lai.e. nondum^la

2)ratione habita temporis futuri: adhuc^la, porro^la, amplius^la, diutius^la: ተዐገሡ፡ ዓዲ፡ ኀሙሰ፡ መዋዕለ፡ ; ተዐገሠኒ፡ ዓዲ፡ ኅዳጠ፡ ; ; ዓዲ፡ ኅዳጥ፡ ወይቈርር፡ ; ዓዲ፡ ኅዳጠ፡ ; ; ዓዲ፡ እስከ፡ ፲ወ፭ ዓመት፡ ትጠፍእ፡ መንግሥት፡ ; እፎ፡ ዓዲ፡ (v. እንከ፡ ) ትቈስሉ፡ ; ዓዲ፡ እረድአከ፡ ; ; ; ; ; ; እንከ፡ ዓዲ፡ .

a)cum negatione pro ዓዲ፡ ኢ፡ frequentant ኢ፡ እንከ፡

b)nonnumquam iterum^la, rursus^la( noch einmal ), ; ; ; ; .

3)de accessione rei alicujus ad aliquid: adhuc^la, praeterea^la, insuper^la, etiam^la: ወወለደት፡ ዓዲ፡ ፱ ደቂቀ፡ ; ይዌስክ፡ ዓዲ፡ ዲቤሁ፡ ; ; ; ; ; Platt; εἶτα ; οὐ μόνον δὲ ἀλλὰ καί ; ፶ ዕደው፡ ወዓዲ፡ አንስት፡ Enc.; crebro ወዓዲ፡ ; ; ; ; ; ; ; F.N. 15.

a) ሂ፡ vel ኒ፡ , etiam^la, adeo^la( sogar ): ወዓዲ፡ ኪያሁኒ፡ ይመስለከ፡ ከመ፡ ዘበዲበ፡ ምድር፡ ረከብከ፡ ; ; ; .

b)tamen^la( noch immer ): ; ወዓዲ፡ ኢ፡ .

c)imo^la, imo vero^la, potius^la( vielmehr ): ኢታጠነቅቁ፡ ፈጽሞ፤ ዓዲ፡ የዐቢ፡ እምኵሉ፡ ዝንቱ፡ ; ; ^b; አላ፡ ዓዲ፡ ; ዘእንበለ፡ ዓዲ፡ .

d)in specie post non tantum^lausitatur ዓዲ፡ sed etiam^la, sive ዓዲ፡ simplex, ut ; ; ; ; , sive ዓዲ፡ – ኒ፡ vel ሂ፡ vel ወዓዲ፡ – ኒ፡ ; ; ; ; sive አላ፡ ዓዲ፡ ; ; vel ዳእሙ፡ ዓዲ፡ ( ባሕቲት፡ et ዳእሙ፡ et ክመ፡ ). – : ዓዲ፡ ዘ፡ አሁን።

a)cum negatione pro ዓዲ፡ ኢ፡ frequentant ኢ፡ እንከ፡

b)nonnumquam iterum^la, rursus^la( noch einmal ), ; ; ; ; .

a) ሂ፡ vel ኒ፡ , etiam^la, adeo^la( sogar ): ወዓዲ፡ ኪያሁኒ፡ ይመስለከ፡ ከመ፡ ዘበዲበ፡ ምድር፡ ረከብከ፡ ; ; ; .

b)tamen^la( noch immer ): ; ወዓዲ፡ ኢ፡ .

c)imo^la, imo vero^la, potius^la( vielmehr ): ኢታጠነቅቁ፡ ፈጽሞ፤ ዓዲ፡ የዐቢ፡ እምኵሉ፡ ዝንቱ፡ ; ; ^b; አላ፡ ዓዲ፡ ; ዘእንበለ፡ ዓዲ፡ .

በቍል

ደደቀ

I,2(passim etiam I,1ni I,3emendare malueris) accidere^la, incidere^la, intercidere^la, casu et fortuito fieri^la[cognatum cum ወድቀ፡ ]: ደደቀ፡ በውእቱ፡ አዝማን፡ ባእስ፡ ማእከለ፡ አይሁድ፡ ወማእከለ፡ አርማንያ፡ ; እምድኅረ፡ ፪፻ ዓመት፡ ደደቀ፡ ፀብእ፡ ዐቢይ፡ ; ; ውእቱ፡ ረኃብ፡ ደደቀ፡ በ፲ወ፫ ዓመተ፡ መንግሥቱ፡ ; እመ፡ ደደቀ፡ ብጽሐተ፡ ነግድ፡ ( si accidit ut hospes adveniat^la) ; regem non petivimus አላ፡ ደደቀ፡ ( casu factum est^la) ; multi homines pereunt በደዲቅ፡ ( casu^la) ከመ፡ ወዲቅ፡ እመካናት፡ ልዑላት፡ ; ደደቀ፡ ሰዓት፡ Lud. e Mss. Colb.;

a)accidere alicui^la: ታገብኦ፡ ውስተ፡ እደ፡ ዘይዴድቆ፡ (v. ዘይዴደቆ፡ ) εἰς χεῖρας πτώσεως αὐτοῦ ; ለእመ፡ ይደድቆ፡ ( I,1) ሞት፡ ; እመቦ፡ ካህን፡ ( ዘ ) ደደቆ፡ በንዋም፡ ዘኮነ፡ እምዝንየት፡

b)incidere in aliquid^lavel aliquem^la: ጽኑዐ፡ ልብ፡ ኢይዴድቅ፡ (v. pro ኢይዳደቅ፡ ) ሠናየ፡ σκληροκάρδιος οὐ συναντᾷ ἀγαθοῖς ; ወአዘዘ፡ ላቲ፡ ( ለብርሃን፡ ) ዘደደቃ፡

c)cadere in aliquem^la: ለነሂ፡ ይደድቀነ፡ ( I,1) ዝንቱ፡ ምሳሌ፡ (in nos quoque cadit haec similitudo) Lud. e Mss. Colb.

ገንጰለ

quadril. I [vicinum ቀለበ፡ et قلب ] 1)

1)pervertere^la, detorquere^la(in contrarium): እንዘ፡ ይገነጵሉ፡ ጽድቀ፡ ውስተ፡ ኢመፍትው፡ περιτρέποντες Cyr. c. ; ፈድፋደ፡ ይዔምፁ፡ በዝንቱ፡ ገንጲሎሙ፡ ጽድቀ፡ በሐሰቶሙ፡ ἀδικοῦσι παροχετεύοντες τὴν ἀλήθειαν , Cyr. c. Hinc ገንጵሎት፡ perversio^laet ገንጵሎተ፡ e perversione i.e. e contrario^la: ex eorum sententia non Verbum incarnatum est, አላ፡ ገንጵሎተ፡ (v. ገንጵሊተ፡ ) ገሃደ፡ ተለዐለ፡ ብእሲ፡ ውስተ፡ ክብረ፡ መለኮት፡ ἀλλ ʼ ἔκ γε τῶν ἐναντίων , Cyr. c.

2)invertere^la, subvertere^laut summa ima fiant: ; ገንጰለ፡ መናብርቲሆሙ፡ – Voc. Ae.^la: ገንጰለ፡ ዘ፡ ገለበጠ፡

ወሰደ

I,1[fortasse primitus ponere, שִׁית , יָסַד ] ይውስድ፡ ( ; ) et ይስድ፡ ( ; ; ; ; ), at plerumque ይሰድ፡ , Imperat. ስድ፡ ( ; ; ; ) et ሰድ፡ (Dan. apocr. 13,34; ; ), ducere^laet ferre^lacum compositis ( bringen^de),

1)ducere^la: ፍኖት፡ እንተ፡ ትወስድ፡ ውስተ፡ ሀጕል፡ ; ; et ኀበ፡ pers.: ወሰድዋ፡ ኀበ፡ ፈርዖን፡ ; ; ውስተ፡ loci: ወሰድናሁ፡ ውስተ፡ ገነተ፡ ኤዶም፡ ; ስደኒ፡ እስኩ፡ ውስተ፡ ደወሎሙ፡ ; crebro loci: ይስዳኒ፡ ደብረ፡ መቅደስከ፡ ; ወሰዱከ፡ ቤተ፡ ፈርዖን፡ ; ; ወሰደኒ፡ ኢየሩሳሌም፡ ; ; ; .

a)abducere^la, deducere^la, ut: supplicio afficiendum ; captivos ; ይወስዶሙ፡ ለመኳንንተ፡ ምድር፡ ; ; et ኀበ፡ pers.: ; ; loci: ወሰድዎሙ፡ ብሔረ፡ ፋርስ፡ በግብር፡ ; ; ኀበ፡ አልቦ፡ ረድኤተ፡ ይወስደከ፡ .

b)perducere^la, ; .

c)inducere^la, adducere^la: ከመ፡ እስዶሙ፡ ውስተ፡ ምድር፡ ሠናይት፡ ; ; ይስዶ፡ እግዚኡ፡ ቤተ፡ ምኵናን፡ ; etiam de rebus, ut: non sponte hoc facimus አላ፡ ግብር፡ (necessitas) ይወስደነ፡ ኀበ፡ ዝንቱ፡ ; praemissa syllogismi ይወስድ፡ ኀበ፡ ዝንቱ፡ Abush.

2)ferre^la: ገልዕ፡ በዘ፡ ይወስዱ፡ እሳተ፡ ; et ለ፡ (aliquid alicui): ; ; ; ; ; vel ኀበ፡ ad^la , vel ውስተ፡ , vel loci: ወሰዶ፡ ብሔረ፡ ከነዓን፡ ; ; .

a)afferre^la: ; .

b)offerre^la: et ለ፡ , ; አፍቀረ፡ ወሲደ፡ ለጣዖት፡ ; ያፈቅሩ፡ ወሲደ፡ ሐፍሠ፡ ዘቢብ፡

c)efferre^la: ይወስድዎ፡ ውስተ፡ መቃብሩ፡ ; ; .

d)secum ferre^la, ; ከመ፡ ይውስዱ፡ አዕጽምቲሆሙ፡

e)tollere^la: ወሰደኒ፡ ውስተ፡ አየር፡ ዘሳብዕ፡ ሰማይ፡ .

f)auferre^la, tollere^la, ; ἐξῶσαν εἰς ; አይቴ፡ ይወስዳ፡ መስፈርተ፡ αποφέρουσι ; ; ወሰደኒ፡ መንፈስ፡ ገዳመ፡ ; ; ወሰድዎ፡ ውስተ፡ ሕፅነ፡ አብርሃም፡ .

g)immittere^la: ኢትሰድ፡ ልበከ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ነገር፡ .

አሌ

interj. dolentis vel minantis: vae^la[ אַלְלַי ; אָלַל ألَّ יָלַל ; etiam ወይሌ፡ ] ለ፡ , I አሌ፡ ሊተ፡ ; ; ; ( አሌ፡ ሊተ፡ አነ፡ ); ; ; ; et አሌልየ፡ Lud. e Vit. Dan.; አሌለነ፡ vel አሌ፡ ለነ፡ ; ; II m. አሌ፡ ለከ፡ FH; fem. አሌ፡ ለኪ፡ ; ; ; m. አሌ፡ ለክሙ፡ vel አሌለክሙ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; III m. አሌ፡ ሎቱ፡ ; , plerumque አሌሎ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; etiam አሌ፡ ሎ፡ ለሞተ፡ ዐማፅያን፡ ; fem. አሌላ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; m. አሌ፡ ሎሙ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; fem. አሌሎቶን፡ , vel አሌሎን፡ ; ; vel አሌ፡ ሎን፡ . – : አሌሎ፡ ዘ፡ ወይ፡ ለሕንሱ።

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose