Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

I,1[potestas radicis prima fuisse videtur protendila, extendila, sive sich strecken, unde נוּחַ sich hinstrecken quiescendi causa i.e. quiescerela, نَائِخَةٌ terra longinquala; vicina: نَحَا tetenditlaaliquem versus, نَحْوٌ et نَاحِيَةٌ tractusla, nec non نَاهَ eminuitla, elata fuit resla] SubjunctivusSubj. ይኑኅ፡
1)extendila, protendila: ኖኃ፡ አዕጹቅየ፡ ἐξέτεινα κλάδους μου Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,16 .
2)longumlavel longioremlaesselavel fierila, diuturnum essela, in longum se producerelavel protrahila, prolixum fierila; de tempore: ይነውኅ፡ መዋዕለ፡ ሕይወቱ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,13 ; Deuteronomium.Deut. 4,40 ; Deuteronomium.Deut. 5,30 ; እመኒ፡ ኖኀ፡ መንበርቶሙ፡ ውስተ፡ ምድር፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 3,17 ; ኖኀ፡ ደዌሃ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 272 ; ሶበ፡ ኖኀ፡ ፀብእ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 349 ; ሶበ፡ ኖኀ፡ ነገር፡ ማእከሌሆሙ፡ ( colloquium corumla) Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 291 ; si omnia enumeraremus, ናሁ፡ ይነውኅ፡ ነገር፡ F.M. 27,7; በእፎ፡ ዕለት፡ እምዕለት፡ ትነውኅ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,7 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 72,9 .
3)procerumla, altumlavel altiorem esselavel fierila, eminerela: ኖኅኩ፡ ከመ፡ በቀልት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 24,14 ; ወኖኀ፡ ቆማ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 19,11 ; Hezekielis prophetia.Hez. 31,14 ; ኖኀ፡ ሠርፁ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 31,5 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 26,3 ; cumc. እምነ፡ compar.: Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,23 ; ፩ ይነውኅ፡ እምካልኡ፡ Danielis prophetia.Dan. 8,3 ; ኖኀ፡ እምሥዕርትየ፡ ጌጋይየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 37,4 ; Maʃshafa Genzat.Genz. f. 6 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 71,16 ; cumc.Acc.et rei comparatae et mensurae: ዘይነውኆ፡ ካዕበቶ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 50,2 .
4)residerela, requiescerela(sicut נוּחַ ): ይንበር፡ ይኅድር፡ ወይኑኅ፡ Lit. Joh.; not able to find explanation in abbreviation listM.M. f. 308 ; ኢያረምም፡ ወኢይነውሕ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 2,46 varia lectiovar. n. 673
I,3auferrela, abriperelaaliquem: ናሁ፡ ይናሥኦሙ፡ ዐውሎ፡ ለኵሎሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 57,13 in Laurence, Henochi, IV Ezrae, Asc. Jesaiae librorum editor.Cod. Laur.(caet.: ይነሥኦሙ፡ ).
III,1
1)latrocinarila, praedarila: ወያበውእ፡ (sic) ሰራቂ፡ ኀቤሁ፡ ወይትፈየት፡ ወይሰልብ፡ በፍኖት፡ Hosea.Hos. 7,1 ; Infin.: ተፈይቶ፡ በኅቡእ፡ Lud. e Syn.
2)diripiendumladarila: ናሁ፡ ይእዜ፡ ትትፈየቲ፡ ወለተ፡ ፈያት፡ Michaei prophetia.Mich. 4,14 versio novavers. nov.
et ስሕጠ፡ I,1SubjunctivusSubj. ይስሕጥ፡ [ ܫܰܚܶܛ , שִׁחֵת , سَحَتَ ] laederela, violarela, offenderela, nocerela, malum inferrela: n. 333 ኢሰሐጦሙ፡ οὐκ ἐλύπησεν αὐτούς not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 3,26 ; ኢሰሐጥዎ፡ ለዳንኤል፡ παρηνώχλησαν Danielis prophetia.Dan. 6,18 ; ἐλυμήνατο Danielis prophetia.Dan. 6,22 ; ἅπτεσθαι Genesis liber Pentateuchi.Gen. 26,11 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 5,18 ; ἀδικεῖν Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 104,13 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 11,5 ; δυναστεῦσαι ኢኀደገ፡ ይስሐጦሙ፡ ሰብእ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 16,21 ; ኢትስሐጥዎሙ፡ ἐάσατε αὐτούς Actus apostolorum.Act. 5,38 ; Actus apostolorum.Act. 5,13 ; varia lectiovar.; violare feminam, virginem: አልቦ፡ ዘይስሕጥ፡ οὐκ ἔστιν ἐπίβουλος Regum liber biblicum III.3 Reg. 5,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 16,7 varia lectiovar.; violare feminam, virginem: ኢትስሐጥ፡ ብእሲተ፡ ባዕድ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 9,3 ; ኢትስሐጣ፡ ለድንግል፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 9,5 ; in re bellica: ናሁ፡ ይእዜ፡ እሙንቱ፡ ሰሐጡነ፡ ወመጽኡ፡ ያውጽኡነ፡ እምርስትነ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 20,11 ; መኑ፡ ይቀድም፡ ስሒጠ፡ ወመኑ፡ ያስተአኅዝ፡ ቀትለ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 20,14 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ሰሐጠ፡ ዘ፡ ነካ፡ ; aliudla: ለከፈ፡ ስሕወ፡ (sic pro ስሕጠ፡ ) ጐድዐ፡ ብ፡ ነካ።
I,1[ كَثَّ كَثُفَ ] SubjunctivusSubj. ይግዝፍ፡ , crassumla, spissumla( densumla) esselavel fierila, crassescerela: አጽባዕትየ፡ ይገዝፍ፡ ወትጸንዕ፡ እምሐቌ፡ አቡየ፡ παχύτερος Paralipomenon liber II.2 Par. 10,10 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 12 a,10; παχύνεσθαι Deuteronomium.Deut. 32,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,28 varia lectiovar.; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,5 ; translatetransl.de corde hominis contumacislavel obfirmatila: Actus apostolorum.Act. 28,27 romanae editionisrom.; Matthaei Evangelium.Matth. 13,15 ; ይገዝፉ፡ አልባቢሆሙ፡ Liber Maccabaeorum ficticius.Macc. f. 5 ; ናሁ፡ ገዝፈ፡ አልባቢክሙ፡ ወኮነ፡ ከመ፡ አእባን፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 364 ; ከመ፡ ኢይግዝፍ፡ ልቡ፡ ወኢይጽልም፡ አእምሮቱ፡ F.N. 5. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ገዝፈ፡ ዘ፡ ደነደነ።
participiumpart.et Substantivumsubst., m. et fem. ( Judith liber apocryphus.Judith 15,13 ), pluralisPl. መሳፍንት፡ , pluralisPl.pluralisPl. መሳፍንታት፡ (1 par. 26,26)
1)princepsla, praefectusla, moderatorla, gubernatorla, procerla, optimasla, praesesla, antistesla, satrapala, duxla, al., ἄρχων Genesis liber Pentateuchi.Gen. 25,16 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 41,18 ; ἡγούμενος Jeremiae prophetia.Jer. 46,3 ; Judith liber apocryphus.Judith 5,5 ; ወይእቲ፡ መስፍኖን፡ ለአንስት፡ ኵሎን፡ Judith liber apocryphus.Judith 15,13 ; Hezekielis prophetia.Hez. 21,15 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,6 ; ἡγεμονεύων Lucae evangelium.Luc. 2,2 ; ἡγεμών Genesis liber Pentateuchi.Gen. 36,15 sequensseq.; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 67,30 ; Paralipomenon liber I.1 Par. 1,51 ; መሳፍንተ፡ ኀይል፡ Jeremiae prophetia.Jer. 47,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,18 ; Lucae evangelium.Luc. 20,20 ; τύραννος liber Jobi.Job 2,11 ; ἀρχηγός Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 5,1 ; Paralipomenon liber I.1 Par. 26,26 ; σατράπης Danielis prophetia.Dan. 6,1 ; Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 3,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,8 ; μεγιστᾶνες Jesaiae prophetia.Jes. 34,12 ; Jeremiae prophetia.Jer. 25,17 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 6,15 ; στρατηγός Jeremiae prophetia.Jer. 28,23 ; Jeremiae prophetia.Jer. 28,28 ; Judith liber apocryphus.Judith 5,2 ; χιλίαρχος , ἑκατόνταρχος Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,14 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,48 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 18,13 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 22,7 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 18,1 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 11,9 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 11,10 ; Zachariae prophetia.Zach. 9,7 ; Zachariae prophetia.Zach. 12,5 ; Lucae evangelium.Luc. 23,47 ; መስፍነ፡ ኀምሳ፡ πεντηκόνταρχος Jesaiae prophetia.Jes. 3,3 (var.); moderator concentus musici, Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 34 ( videasvid. sub ቃና፡ ).
2)in specie: judiceslaIsraelitarum ( הַשֹּׁפְטִים ) Judicum liber.Jud. 2,18 sequensseq.; Ruth liber biblicus.Ruth 1,1 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 23,22 ; Actus apostolorum.Act. 13.20 ; ኦሪት፡ ዘመሳፍንት፡ liber Judicumla. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: መስፍን፡ ብ፡ ደጅ፡ አዝማች።
masfǝn (Dillmann 1) ወእንዘ፡ መስፍንነ፡ መፍቀሬ፡ እግዚአብሔር፡ ደጅ፡ አዝማች፡ ዘማርያም፡et pendant que notre prince était le daǧ azmāč Za-Māryām, chérissant le Seigneurfr 49 l. 10–11 (ed.), 59 l. 4–5 (tr.); ናሁ፡ ጸሐፍነ፡ ካህናተ፡ ጽዮን፡ ታሪከ፡ ሥልጣኑ፡ ወኃይሉ፡ ለመስፍነ፡ መሳፍንት፡ ደጅ፡ አዝማች፡ ወልደ፡ ሥላሴ፡voici que nous, les prêtres de Ṣyon, nous allons écrire l’histoire de la puissance et de la force du prince des princes, le daǧ azmāč Walda Sellāsē,fr 80 l. 12–14 (ed.), 96 l. 23–25 (tr.); እሎንተ፡ ፱አህጕራት፡ እመቦ፡ ዘሄደ፡ ወዘተዓገለ፡ እመሂ፡ ሥዩመ፡ ጸድያ፡ ወእመሂ፡ መስፍነ፡ ትግሬ፡ ውጉዝ፡ ለይኩን፡ በአፈ፡ ጴጥሮስ፡ ወጳውሎስ፡S’il se trouve quelqu’un qui viole ou opprime ces 9 pays, fût-ce le chef du Ṣadyā ou le prince du Tegrē, maudit soit-il par la bouche de Pierre et de Paul!fr 49 l. 24–26 (ed.), 59 l. 19–21 (tr.)
Substantivumsubst., pluralisPl. ሥልጣናት፡
1)potestasla, facultasla, auctoritasla, potentiala, ἐξουσία Matthaei Evangelium.Matth. 7,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 9,8 ; Judae epistola.Judae 25 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,19 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 13,12 ; ኢይክል፡ ገቢረ፡ ሥልጣነ፡ ፈቃድየ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 10 ; ይእኅዝ፡ ሥልጣነ፡ κρατήσει εὐχερῶς Proverbiorum liber biblicus.Prov. 12,24 ; construitur cumc.c. ለ፡ , ut: ለሕይወት፡ ወለሞት፡ ሥልጣን፡ ብከ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 16,13 ; cumc. ላዕለ፡ Apocalypsis Joannis.Apoc. 20,6 ; cumc. ዲበ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 10,1 ; sequensseq.SubjunctivusSubj.verbi Apocalypsis Joannis.Apoc. 9,3 ; Evangelium Joannis.Joh. 1,12 ; construitur cumc.c. ከመ፡ seq. SubjunctivusSubj.Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 25,4 ; cumc.Infin., ut: ሥልጣን፡ ብነ፡ ( ከመ፡ ለ ) ገቢረ፡ ኵሉ፡ ርኵስ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 7,10 . Magistratus nominatur እለ፡ በሥልጣናት፡ qui in officiisla(sc. constituti sunt) Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 168,2 ; Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 18.
śǝlṭān , pluralisPl. ሥልጣናት፡ śǝlṭānāt
person in power ? ሥልጣንሂ፡ ፍጎ፡ ገብረ፡ መድኅን፡ ካህሱ፡ ክንፉ፡ ወለተ፡ ጊዮርጊስ፡ ወለተ፡ ጐብለል፡Le selṭān était Fego Gabra Madḫen, Kāhsu, Kenfu, Walatta Giyorgis fille de Guablalfr 51 l. 26–27 (ed.), 62 l. 11–12 (tr.); ናሁ፡ ጸሐፍነ፡ ካህናተ፡ ጽዮን፡ ታሪከ፡ ሥልጣኑ፡ ወኃይሉ፡ ለመስፍነ፡ መሳፍንት፡ ደጅ፡ አዝማች፡ ወልደ፡ ሥላሴ፡ ዘሥሉጥ፡ ዲበ፡ ሥልጣናት፡ ወእግዚእ፡ ዲበ፡ አጋእዝት፡voici que nous, les prêtres de Ṣyon, nous allons écrire l’histoire de le puissance et de la force du prince des princes, le daǧ azmāč Walda Sellāsē, puissant sur les puissances, maître sur les maîtresfr 80 l. 12–15 (ed.), 96 l. 24–26 (tr.)
Grébaut
ሥልጣን፡ śǝlṭān , pluralisPl. ሥልጣናት፡ śǝlṭānāt «pouvoirfr, autoritéfr, un des ordres angéliques :fr potestatesla, Sultanfr» ― Ms. BNFabb217, fol. 49v.
123
Leslau
ሥልጣን śǝlṭān dominionen, authorityen, jurisdictionen, poweren 530a
Substantivumsubst.teneritaslaanimi, lenitasla, mansuetudola, προσήνεια Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 30 ; ናሁ፡ ጸንዐ፡ ርኅራኄነ፡ ላዕለ፡ ውሉዶሙ፡ ( ለውሉድየ፡ ) Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 335 ; ርኅራኄ፡ ወየውሀት፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 326 ; አጽንዕዎ፡ (lapsum) በቃል፡ ዘርኅራኄ፡ F.M. 2,11; ሃይማኖትነ፡ (fides christiana) ሃይማኖተ፡ ምሕረት፡ ወሣህል፡ ወርኅራኄ፡ F.M. 15,3. rǝḫrāḫe , ርህራሄ፡ rǝhrāhe
Grébaut
ርህራሄ፡ rǝhrāhe «douceurfr, tendressefr, clémencefr» ― መራራት፡ Ms. BNFabb217, fol. 55v.
141
Leslau
ርኅራኄ rǝḫrāḫe tendernessen, compassionen, gentlenessen, clemencyen 468a
I,1[vis radicis prima in duritielaet firmitatelaest, (cfr. etiam צוּנָמָא et ܨܽܘܢܳܡܳܐ et أَصْنَتَ ); significatus solertiaelaet strenuitatisla( صَنَّانٌ صنع ܨܢܥ ضَنَنٌ ) derivatus est] SubjunctivusSubj. ይጽናዕ፡ firmum esselavel fierila,
1)durum essela
b)severum essela: በመዋዕለ፡ አጽዋም፡ በዘይጸንዕ፡ ቀኖናሁ፡ እምዘገብረ፡ ኀጢአተ፡ በካልእተ፡ መዋዕላት፡ F.M. 1,4.
c)arduumla, difficilem essela, et comparative difficiliorem esselaalicui, cumc.pronomen suffixumpron. suff.: ኢትኅሥሥ፡ ዘይጸንዐከ፡ χαλεπωτέρα σου Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,21 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 84,3 .
2)firmarila, confirmarila: ከመ፡ በመልሕቅ፡ ይጸንዕ፡ ሐመር፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 26 Enc. ; ጸንዐት፡ መንግሥቱ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 2,35 ; Hezekielis prophetia.Hez. 69,19 ; ἐστερεώθη (condensari?)laJesaiae prophetia.Jes. 51,6 .
b)ratum essela, valerela: ኢይጸንዕ፡ ቃሉ፡ (sc. testamenti) F.N. 41,4; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 69,29 .
c)certum essela, constarela: ለእመ፡ ጸንዐት፡ ዛቲ፡ ወተግህደት፡ F.M. 2,11; ናሁ፡ ጸንዐ፡ በኀበ፡ ማእምራን፡ ከመ፡ ቍርባን፡ በጸሎተ፡ ካህን፡ ይከውን፡ ሥጋሁ፡ ለኢየሱስ፡ F.M. 26,7.
e)constarela, perseverarela: እመ፡ ትጸንዕ፡ ὑπομείνῃς liber Jobi.Job 22,21 ; እመ፡ ጸንዑ፡ እምድኅረዝ፡ ላዕለ፡ ስምዐ፡ ከዊን፡ ( darauf beharren, Zeugen sein zu wollende) F.N. 43,7.
f)munitumla, tutum essela: ትጸንዕ፡ ሀገርየ፡ ἀσφάλεια Jesaiae prophetia.Jes. 18,4 .
3)viribus firmarila, corroborarila, valentiorem fierila, de radicibus: ይጸንዕ፡ ሥረዊሆሙ፡ Hosea.Hos. 14,5 ; Jeremiae prophetia.Jer. 17,8 ; planta: Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,26 ; de membris infantis: ለምንት፡ ጸንዓ፡ ብረክየ፡ liber Jobi.Job 3,12 ; claudi Actus apostolorum.Act. 3,7 ; እመ፡ ጸንዑ፡ ἐὰν ἀνδρωθῶσι liber Jobi.Job 27,14 ; ከመ፡ ይብልዑ፡ ወይጽንዑ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 24 ; መንፈሶሙ፡ ትጸንዕ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 45,3 ; Lucae evangelium.Luc. 1,80 ; Lucae evangelium.Luc. 2,40 ; Actus apostolorum.Act. 16,5 .
a)adolescerela: ወልድየ፡ ዓዲሁ፡ ደቂቅ፡ ውእቱ፡ ወኢጸንዐ፡ παιδάριον ἁπαλόν Paralipomenon liber I.1 Par. 22,5 ; ἁδρύνεσθαι Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 2,10 .
b)invalescerela, ingravescerela: ማይ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 7,18 ; ረኃብ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,10 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 43,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 52,6 ; ጸንዐ፡ ላዕሌሆሙ፡ ቀትል፡ κατίσχυσεν αὐτούς Jesaiae prophetia.Jes. 42,25 .
4)fortemla, validumla, potentem esselavel se praeberela: ጸንዐት፡ እድ፡ እንተ፡ ቀሠፈተኒ፡ κραταιός liber Jobi.Job 30,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 4,9 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 26,8 ; ሀገር፡ ይጸንዕ፡ በጥበቢሆሙ፡ ለሊቃውንት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 10,3 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 16,4 ; ትጸንዕ፡ ἰσχύσεις Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,1 ; ለምንት፡ ይጸንዑ፡ (v. ያጸንዑ፡ ) እለ፡ ያቴክዙኒ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 15,18 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 9,20 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,6 ; ጸንዐ፡ ቃል፡ እግዚአብሔር፡ Actus apostolorum.Act. 19,20 ; ἐγκρατεύεσθαι ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 9,25 Platt (male).
a)confortarila, fortilaanimo esselavel imperterritola: n. 1289 ጽናዕ፡ በጸጋሁ፡ ad Timotheum epistola II.2 Tim. 2,1 ; ጽናዕ፡ ἴσχυε Paralipomenon liber I.1 Par. 28,10 ; ጽናዕ፡ ወትባዕ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 28,20 ; Deuteronomium.Deut. 31,6 ; Josuae liber.Jos. 10,25 ; 1 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 2,1 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 30,6 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 10,12 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 13,28 ; ይጽናዕ፡ ልብከ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 81,7 ; saepe de manibus quae confortantur (ex usu Hebr.): Judicum liber.Jud. 7,11 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 2,7 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 16,21 ; ጽንዑ፡ እደው፡ ፅቡሳን፡ Jesaiae prophetia.Jes. 35,3 ; ጸንዖሙ፡ እደዊሆሙ፡ ለሠናይ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 12,18 .
c)praevalerela, superiorem fierila, obtinerela, sive absoluteabs.: ወጸንዐ፡ ዳዊት፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,8 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 17,50 ; Josuae liber.Jos. 17,13 ; sive cumc. እምነ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 10,11 ; ወቃለ፡ ንጉሥኒ፡ ጸንዐ፡ ወፈድፋደ፡ እምቃለ፡ ኢዮአብ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 21,4 ; vel cumc. ላዕለ፡ , ut: ጸንዐ፡ ላዕሌሁ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 27,5 ; Judicum liber.Jud. 6,2 ; vel ዲበ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,7 .
d)valerela: ብዕል፡ ኢይጸንዕ፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ (divitiae nihil valent apud Deum), p. 318 nomenn.58.
e)gravemla, vehementemlavel graviorem essela: ሶበ፡ ጸንዐ፡ ላዕሌሆሙ፡ ዕግተት፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 297 ; F.M. 13 ( videasvid.sub ዕዳ፡ ).
ṣanʿa stayen, remainen (in one place) ወእምውእቱ፡ ጊዜ፡ እስከ፡ ዮም፡ ጸንዓ፡ ስፍራ፡ በውእቱ፡ መካን።Depuis lors jusqu’aujourd’hui, le campement est resté fixé dans cet endroitfr 137 l. 31-32 (ed.) , 156 l. 31-32 (tr.)
, ነው፡ , ነይ፡ , singulae cum pronominibus suffixis, sunt tres formae adverbii cujusdam demonstrativi ( gramm.§ 160,a), quod eccela, enlasignificat הִנֵּה , הֵן إِنَّ . Forma
A) ና፡ nonnisi ante pronomen suffixumpron. suff.III personapers.m. singularisSing. ሁ፡ occurrit, scilicetsc. ናሁ፡ (proprie: ecce eumlavel idla, deinde) eccela, enla(numero et genere eorum, qui vel quae monstrantur, haud distinctis): ናሁ፡ ውእቱ፡ በእዴክሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 45,5 ; ናሁዝ፡ አሠር፡ liber Jobi.Job 5,27 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 4,13 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,4 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 16,22 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 4,8 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 13,27 ; ናሁ፡ አመትከ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,41 ; Matthaei Evangelium.Matth. 15,22 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 13,9 ; ናሁ፡ ጽዮን፡ Jesaiae prophetia.Jes. 33,20 ; ናሁ፡ ሠናይ፡ ወናሁ፡ አዳም፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 132,1 ; ናሁ፡ መሰግላን፡ በጽሑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 2,1 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 12,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 43,12 ; ናሁ፡ ፅንስት፡ አንቲ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,3 ; Deuteronomium.Deut. 1,10 ; ናሁ፡ ወሀብኩካሁ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 23,11 ; Matthaei Evangelium.Matth. 23,34 ; ናሁ፡ ርእዩ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 6,2 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 6,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,5 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 51,27 ; ናሁ፡ አነ፡ ኣበልዖሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 11,11 ; Jeremiae prophetia.Jer. 16,9 ; Jeremiae prophetia.Jer. 16,16 ; aliâs sexcenties; ናሁኬ፡ liber Jobi.Job 1,12 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 5,17 ; ἄρα οὖν ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,16 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,18 ; ናሁ፡ ዓሥር፡ ዝንቱ፡ en jam per decem viceslaNumeri, liber Pentateuchi.Num. 14,22 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,28 ; Deuteronomium.Deut. 8,4 ; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 12,14 .
B) ነው፡ nonnisi ante pronomen suffixumpron. suff.III personapers.fem. singularisSing. ሃ፡ locum tenet, scilicetsc. ነዋ፡ (proprie: en eamlavel idla, deinde in genere) ecce, enla, (quare ናሁ፡ et ነዋ፡ fere promiscue usurpantur): ነዋ፡ ንጉሥኪ፡ በጽሐ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 62,11 ; ነዋ፡ አምላክክሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 40,9 ; ነዋ፡ ዕሤቱ፡ ምስሌሁ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 40,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 25,9 ; Asc. Jesaiae prophetia.Jes. 9,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 51,6 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 11,5 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 23,19 ; Evangelium Joannis.Joh. 19,5 ; Evangelium Joannis.Joh. 19,26 ; Lucae evangelium.Luc. 17,23 al.
Cross-references: ነይ፡ usurpatur ante pronomen suffixumpron. suff.(exceptis pronomenpron.II personapers.m. et fem. singularisSing.et pluralisPl.), scilicetsc.
c) ነዮ፡ en eumlaEncomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 2 Enc. (rhythmi finalis causa), sed rarissima est haec forma; ejus loco usitata est forma ናሁ፡
II,1
1)fulgerelavel splendere facerela: ናሁ፡ ፀሓይ፡ ጽድቅ፡ ዘሞኦ፡ ለሞት፡ ያበርቅ፡ ጸዳሎ፡ በላዕሌነ፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 4.
2)fulminarela; de Deo እግዚአብሔር፡ አብረቅ፡ መብረቀ፡ 2 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 22,15 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 143,7 ; translatetransl.fulmina emitterelavel fulminis instar emitterela, አራዊት፡ እለ፡ እምውስተ፡ ዐይኖሙ፡ ጸዋገ፡ ቀለምጽጸ፡ ያበርቁ፡ (v. ይበርቁ፡ ) Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 11,19 .
, ነው፡ , ነይ፡ , singulae cum pronominibus suffixis, sunt tres formae adverbii cujusdam demonstrativi ( gramm.§ 160,a), quod eccela, enlasignificat הִנֵּה , הֵן إِنَّ . Forma
A) ና፡ nonnisi ante pronomen suffixumpron. suff.III personapers.m. singularisSing. ሁ፡ occurrit, scilicetsc. ናሁ፡ (proprie: ecce eumlavel idla, deinde) eccela, enla(numero et genere eorum, qui vel quae monstrantur, haud distinctis): ናሁ፡ ውእቱ፡ በእዴክሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 45,5 ; ናሁዝ፡ አሠር፡ liber Jobi.Job 5,27 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 4,13 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 5,4 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 16,22 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 4,8 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 13,27 ; ናሁ፡ አመትከ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,41 ; Matthaei Evangelium.Matth. 15,22 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 13,9 ; ናሁ፡ ጽዮን፡ Jesaiae prophetia.Jes. 33,20 ; ናሁ፡ ሠናይ፡ ወናሁ፡ አዳም፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 132,1 ; ናሁ፡ መሰግላን፡ በጽሑ፡ Matthaei Evangelium.Matth. 2,1 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 12,2 ; Jeremiae prophetia.Jer. 43,12 ; ናሁ፡ ፅንስት፡ አንቲ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,3 ; Deuteronomium.Deut. 1,10 ; ናሁ፡ ወሀብኩካሁ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 23,11 ; Matthaei Evangelium.Matth. 23,34 ; ናሁ፡ ርእዩ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 6,2 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 6,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,5 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 51,27 ; ናሁ፡ አነ፡ ኣበልዖሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 9,15 ; Jeremiae prophetia.Jer. 11,11 ; Jeremiae prophetia.Jer. 16,9 ; Jeremiae prophetia.Jer. 16,16 ; aliâs sexcenties; ናሁኬ፡ liber Jobi.Job 1,12 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 5,17 ; ἄρα οὖν ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,16 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,18 ; ናሁ፡ ዓሥር፡ ዝንቱ፡ en jam per decem viceslaNumeri, liber Pentateuchi.Num. 14,22 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,28 ; Deuteronomium.Deut. 8,4 ; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 12,14 .
B) ነው፡ nonnisi ante pronomen suffixumpron. suff.III personapers.fem. singularisSing. ሃ፡ locum tenet, scilicetsc. ነዋ፡ (proprie: en eamlavel idla, deinde in genere) ecce, enla, (quare ናሁ፡ et ነዋ፡ fere promiscue usurpantur): ነዋ፡ ንጉሥኪ፡ በጽሐ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 62,11 ; ነዋ፡ አምላክክሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 40,9 ; ነዋ፡ ዕሤቱ፡ ምስሌሁ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 40,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 25,9 ; Asc. Jesaiae prophetia.Jes. 9,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 51,6 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 11,5 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 23,19 ; Evangelium Joannis.Joh. 19,5 ; Evangelium Joannis.Joh. 19,26 ; Lucae evangelium.Luc. 17,23 al.
Cross-references: ነይ፡ usurpatur ante pronomen suffixumpron. suff.(exceptis pronomenpron.II personapers.m. et fem. singularisSing.et pluralisPl.), scilicetsc.
c) ነዮ፡ en eumlaEncomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: SaneSx. Sen. 2 Enc. (rhythmi finalis causa), sed rarissima est haec forma; ejus loco usitata est forma ናሁ፡
I,1[ פתח ܦܬܚ فتح ] SubjunctivusSubj. ይፍታሕ፡
2)solverela, exsolverela, resolverela, vincula: መኑ፡ ፈትሐ፡ ማእሰሮ፡ liber Jobi.Job 39,5 ; Jesaiae prophetia.Jes. 58,6 ; Actus apostolorum.Act. 22,30 ; cingulum: ኢይፈትሑ፡ ቅናቶሙ፡ ( እምሐቌሆሙ፡ ) Jesaiae prophetia.Jes. 5,27 ; frenum Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 46,4 ; vestes: ኢንፈትሕ፡ አልባሲነ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 14,23 ; calceum: Ruth liber biblicus.Ruth 4,7 ; sigillum Apocalypsis Joannis.Apoc. 5,2 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 6,3 ; crinem: አንስት፡ ሶበ፡ ይጠመቃ፡ ሥዕርቶን፡ ይፍትሓ፡ Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 26 ; corrigiam Marci Evangelium.Marc. 1,7 ; ፍታሕ፡ አሣእኒከ፡ እምእገሪከ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 20,2 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 3,5 ; Josuae liber.Jos. 5,15 ; Actus apostolorum.Act. 7,33 ; anathema, fascinum Matthaei Evangelium.Matth. 16,19 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 8,3 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 95,4 ; vinctum vinculis: Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 22 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; ናሁ፡ ፈታሕኩከ፡ እምነ፡ መዋቅሕቲከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 47,4 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 104,18 ; Jesaiae prophetia.Jes. 14,17 ; Judith liber apocryphus.Judith 6,14 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,2 ; Evangelium Joannis.Joh. 11,44 ; ፈታሕኮኑ፡ እምሕማም፡ liber Jobi.Job 39,2 .
a)remissum redderela: ይፈትሕ፡ እደወ፡ ሰብእ፡ ἐκλύει Jeremiae prophetia.Jer. 45,4 .
b)solverela, dissolverela, resolverela, i.e.
α)discinderela, dirumperela, irritum facerela: ከመ፡ ይፍታሕ፡ ግብሮ፡ ለጋኔን፡ Epistola Joannis I.1 Joh. 3,8 romanae editionisrom.; ፈቲሐ፡ ፍኅረት፡ F.N. 24,3; ብእሲት፡ ዘኀደገት፡ ምታ፡ ወትፈትሕ፡ ሰብሳበ፡ ዘሕግ፡ not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 78 ; praeceptum Matthaei Evangelium.Matth. 5,19 .
β)intermitterela: ፍታሕ፡ ጾመከ፡ በሰንበት፡ Expositio Fidei Nicenae, pars Sinodi.Exp. Fid. Nic.
d)absolverelaaliquem in judicio vel a peccato: ፍትሖሙ፡ ወስረይ፡ ኀጢአቶሙ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 68 ; Reg. Pach.; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 160,3 .
3)controversiam dirimere i.e. jus dicerela, judicarela, dijudicarela, ፍትሑ፡ እስኩ፡ ለሊክሙ፡ liber Jobi.Job 13,8 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 ; cumc. ለ፡ litigantium: ዘይፈትሕ፡ ለነ፡ liber Jobi.Job 9,33 (coll. Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,5 ); cumc.Acc.litigantium: Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 18,16 ; cumc. ማእከለ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,5 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,53 ; Judicum liber.Jud. 11,27 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 24,13 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 24,16 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,3 ; cumc.Acc.sententiae: ፍትሑ፡ ፍትሐ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 21,12 ; Jesaiae prophetia.Jes. 59,4 ; 3 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 3,28 ; ይፈትሑ፡ ርቱዐ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 8,15 ; Lucae evangelium.Luc. 7,43 ; Evangelium Joannis.Joh. 7,24 .
a)jus dicerelavel judicium facerelaalicui i.e. ei jus redderela, ejus jus tuerila, cumc. ለ፡ pers.: አልቦ፡ ዘይፈትሕ፡ ሊተ፡ liber Jobi.Job 19,7 ; ፈቲሕ፡ ለጻድቅ፡ liber Jobi.Job 36,17 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 32,22 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 35,16 ; ፍትሑ፡ ለእጓለ፡ ማውታ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 1,17 ; Jesaiae prophetia.Jes. 49,4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 51,22 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,28 ; Danielis prophetia.Dan. 7,22 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 7,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 53,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 81,3 ; ፍታሕ፡ ሊተ፡ ፍትሕየ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 20,12 ; vel ፍትሐኪ፡ እፈትሕ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 49,25 ; cumc. እምነ፡ ablaaliquo vindicare juslaalicui: ፍታሕ፡ ሊተ፡ እምኔሆሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 11,20 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 18,19 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 18,31 .
c)sententiam pronuntiarelacontra aliquem, cumc. ላዕለ፡ , ut: ፈትሐ፡ ላዕሌሃ፡ Lud. ex Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 5 Enc.
d)decernerela, sancirela, de legislatore: እግዚአብሔር፡ ፈትሐ፡ በሕግ፡ ብሊት፡ ከመ፡ ይምሐል፡ ብእሲ፡ በጽድቅ፡ F.M. 22,1; nec non de lege ipsa: ሕግ፡ ብሊት፡ ፈትሐት፡ (lege Veteris Testamenti sancitum est) ከመ፡ ይቅትሉ፡ ወሕግሰ፡ ሐዳስ፡ ኢፈትሐት፡ ከመዝ፡ F.M. 4,2.
et ናህክ፡ Substantivumsubst., gemitusla, στεναγμός , ነሀክ፡ ( Laurence, Henochi, IV Ezrae, Asc. Jesaiae librorum editor.Cod. Laur., caeteri ናህክ፡ et ናእክ፡ ) Jesaiae prophetia.Jes. 51,11 ; ብዙኅ፡ ናህክየ፡ (v. ነሀክየ፡ ) Threni, liber biblicus.Thren. 1,22 . et ናህክ፡ Substantivumsubst., gemitusla, στεναγμός , ነሀክ፡ ( Laurence, Henochi, IV Ezrae, Asc. Jesaiae librorum editor.Cod. Laur., caeteri ናህክ፡ et ናእክ፡ ) Jesaiae prophetia.Jes. 51,11 ; ብዙኅ፡ ናህክየ፡ (v. ነሀክየ፡ ) Threni, liber biblicus.Thren. 1,22 .
Substantivumsubst.requiesla, tranqullitasla, levatiola, in specie animae peccatorum absolutae, i.e. paxla, solamenla, Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2 ; defunctorum beatorum Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 380 ; ሀባ፡ ናህየ፡ ወዕረፍተ፡ ለዛቲ፡ ነፍስ፡ Genz. f. 25; አልብየ፡ ናህይ፡ (ait anima peccatoris defuncti) not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 256 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 262 ; Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 1 Enc. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ናህይ፡ ወናሕፅ፡ ዘ፡ ዕረፍት፡
Substantivumsubst.requiesla, tranqullitasla, levatiola, in specie animae peccatorum absolutae, i.e. paxla, solamenla, Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2 ; defunctorum beatorum Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 380 ; ሀባ፡ ናህየ፡ ወዕረፍተ፡ ለዛቲ፡ ነፍስ፡ Genz. f. 25; አልብየ፡ ናህይ፡ (ait anima peccatoris defuncti) not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 256 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 262 ; Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 1 Enc. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ናህይ፡ ወናሕፅ፡ ዘ፡ ዕረፍት፡
III,1
1)conjungila, admiscerilaconstruitur cumc.c.Acc., ut in coelis estla ናህይ፡ ወኢይዴመሮ፡ መርድእ፡ (legas መርዕድ፡ ) ወኢይትሐወሎ፡ ጻማ፡ ወድካም፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 380 ; ተሐወለ፡ ምክረ፡ communi consilio usus estlaEnc. In specie
2)communionemla, societatemla, commercium inirela, haberelavel colerela, conviverela, conversarilacum aliquo (et in communi vitae consuetudine et in rebus sacris): construitur cumc.c. ምስለ፡ pers.: Evangelium Joannis.Joh. 4,9 romanae editionisrom.; Actus apostolorum.Act. 10,28 romanae editionisrom.; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 5,11 ; ይደሉ፡ ንዕቀብ፡ ርእሰነ፡ ወኢንትሐወል፡ ምስለ፡ ኃጥኣን፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 4 ; ኢትትሐወል፡ ምስለ፡ ብእሴ፡ ደም፡ Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 6 ; n. 113not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 187 ; not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 208 ; cumc. ኀበ፡ pers., ይትሐወሉ፡ ኀቤሁ፡ ad causam ejus se applicueruntlaMacc. f. 15; cumc.Acc.personapers.: ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 3,14 ; ኢትትሐወሉ፡ ዕልዋነ፡ ሃይማኖት፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 140. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: ተቶስሐ፡ ተሐወለ፡ ዘ፡ ተቀላቀለ፡ vid. etiam scholion ad ተከንሰ፡ ; Voc. ad Epist. Pauli: ኢትትሐወሉ፡ ዘ፡ ኢትብልዑ፡ ወቦዘ፡ ኢትኅበሩ።
, ናሖም፡ Nahum.
Substantivumsubst., plerumque m. ,
1)cerebrumla: ሄጶ፡ ውስተ፡ ፍጽሙ፡ ወረከቦ፡ ናላሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,4 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 17,49 ; በእንተዝ፡ ሐነጸ፡ ፈጣሪሁ፡ ክበበ፡ ዐጽም፡ ከመ፡ እንተ፡ እብን፡ በዲበ፡ ናላ፡ ዘይከውን፡ ጸወነ፡ ወምጽላለ፡ ወአስተጻንዖ፡ ከመ፡ ኢይሰቈር፡ ወኢያንቀልቅል፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 5 ; ናላ፡ ልምሉም፡ ውእቱ፡ በግዕዘ፡ ጠባይዕ፡ ( φύσει ἁπαλός ) Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 5 ; እስከ፡ ይውሕዝ፡ ናላሁ፡ እምአንፉ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 19 ; Gadela Tacla-Zion.Gad. T. Zion ; ይቤልዎ፡ ለሰሎሞን፡ አይቴ፡ መካነ፡ ልቡና፤ ይቤ፡ በናላ፡ Mashafa Falasfa.Fal. f. 62 ; factus est ዝንጉዕ፡ በአማስኖ፡ ናላሁ፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 32 .