Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

perforatus^la ኅርው፡ , ኀረወ፡ col. 588. , ut videtur cognatum cum ኀረወ፡ q.v. , cujus significatio prima est cavare^la, fodere^la; ኀረወ፡ q.v. – Hincnomen traxisse videtur ሐራውያ፡ porcus^la, ut qui terram suffodiat et eruat ( عِفْرٌ ). Et mihi quidem hoc etymon magis placet, quam si quis ሐራውያ፡ vel ad خَرِئَ , amh. ሐራ፡ , hebr. חֲרָאִים (quia porcus stercus effodit et in coeno se volutat) vel ad خَرَّ , خَرْخَرَ نَخَرَ ንሕረ፡ (ob grunnitum porci) referre voluerit. [fortasse pro ግራው፡ , referendum ad חוּר ( ኀረወ፡ ), כּוּר ( ኮረ፡ ), עוּר غار ( ዖረ፡ ), קוּר , quibus potestas fodiendi^laet cavandi^lainest] favus^la; semper conjunctum cum መዓር፡ , መዓረ፡ ግራ፡ et usurpatum pro κηρός cera^la: ; ; ; ; ; ; etiam መዓረግራ፡ , ut: በከመ፡ መዓረግራ፡ የኀትም፡ ሰብእ፡ በማኅተመ፡ ወርቅ፡ ὥσπερ εἰ κηρῷ τις ἐμπήξει σφραγῖδα χρυσῆν , Cyr. de r. fid. f. 51. – : መዓረ፡ ግራ፡ ዘ፡ ሠምዕ፡ ምስለ፡ መዓርሂ፡ ይ፡ gǝrā

Grébaut
ግራ፡ gǝrā favus^la, gâteau ou gaufre de miel^fr Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 135.
332

Leslau
ግራ gǝrā honeycomb^en
መዓረ፡ ግራ maʿāra gǝrā beeswax^en lit. ‘sweetness of the honeycomb’, መዓር፡ 200

ኀርየ ኄረ

et ኀረየ፡ I,1[cogn. c. ኄር፡ q.v.; arab. خَارَ praehabuit^la, praetulit^la, elegit^la; בָּחַר elegit^la, مَخَر VIII elegit meliores^laet መከረ፡ q.v.] ይኅረይ፡ (raro ይኅሪ፡ ) eligere^la, seligere^la, deligere^la, praeferre^la, ( optare^la): የኀሪ፡ ሠናየ፡ ወይሜንን፡ እኩየ፡ ; ; ; ; ; ; n. 589 ይኅረዩ፡ ሎሙ፡ አሐደ፡ ; አንተ፡ ተኀሪ፡ ወአኮ፡ አነ፡ ; ዘኀርየ፡ እምውስቴቱ፡ ; ዕፀ፡ ዘኢይነቅዝ፡ የኀሪ፡ ሎቱ፡ ; ( ኀሪዮ፡ ); ; ( ኅረዩ፡ ኅርዩ፡ ሊቃውንተ፡ ) ; αἱρετίζειν ; crebro de Deo, qui elegit Israelem, sanctos, urbem sacram, al.: ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ኀሪይክሙ፡ ἡ ἐκλογὴ ὑμῶν ; ἡ κατ᾽ ἐκλογὴν πρόθεσις ; praedicati, ut: ኪያሁ፡ የኀሪ፡ እግዚአብሔር፡ ሎቱ፡ ሕዝበ፡ vel ለ፡ , ut: ሕዝብ፡ ዘኀረየ፡ ሎቱ፡ ለርስቱ፡ ; ; cum በ፡ vel እምነ፡ eorum, e quibus vel inter quos eligitur, ut: ኀረይኩ፡ ዘርአ፡ ያዕቆብ፡ በኵሉ፡ ; ኪያሁ፡ ኀረየ፡ እምነ፡ ኵሉ፡ ሰብእ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; , et እምነ፡ ejus, cui praefertur, ut: ለሊሁ፡ ኀረየ፡ ከዊነ፡ ሰይጣን፡ እምይኩን፡ ሊቀ፡ መላእክት፡ ipse Satanas esse maluit quam archangelus^la, ; እለ፡ የኀርዩ፡ ዕለታተ፡ እምዕለታት፡ F.M. 15. — Nonnumquam latine vertere licet delectari^lavel approbare^la, ut: አኮኬ፡ ዘንተ፡ ጾመ፡ ዘኀረይኩ፡ ; quam significationem ubi habet, etiam በ፡ , ut: ኢኀረየቦሙ፡ iis non delectatus est^la, – : ኀረየ፡ ዘ፡ መረጸ፡ , cogn. cum ኀረየ፡ et ኀየሰ፡ q.v.; arab. خَارَ praehabuit^la, praetulit^la, elegit^la.

ኀርየ

ምእት

numerale [ מֵאָה ܡܳܐܐ مِأَيَةٌ , amh. መቶ፡ ] አምኣት፡ (pro quo male nonnumquam አእማት፡ scriptum reperitur) centum^la; centuria^la. Ejus character est ፻ . Quamvis primitus substantivi vis habeat, tamen ምእት፡ rem numeratam plerumque non per st. constr. c. sibi subjungit, sed adjectivorum instar appositione sibi conjungit: ምእት፡ ክረምት፡ ; ኀረዩ፡ ምእተ፡ ብእሴ፡ ; ; . Numeri centenarii compositi praepositis numeralium unionum plerumque formis masc. formantur: በስድስቱ፡ ምእት፡ ዲናረ፡ ብሩር፡ ; ; ; ; ; . ; ክልኤ፡ ምእት፡ . Mille^laet numeros millenarios compositos Aethiopes numeris denariis voci ምእት፡ praepositis denotare solent: ዐሠርቱ፡ ምእት፡ χίλιοι mille^la ; ; ; ; ዐሠርቱ፡ ምእት፡ ዓመት፡ ; ; ; ; ; ; ; አርብዓ፡ ምእት፡ 4000 ; ኀምሳ፡ ምእት፡ 5000 ; ; ; . Res numerata plerumque in , rarius in ponitur, ut ; . – አምኣት፡ est: ; ይገብር፡ ሣህለ፡ ለአምኣት፡ ወለአእላፍ፡ ; መላእክተ፡ አምኣት፡ ἑκατόνταρχοι ; ፲ወ፪ አምኣት፡ Enc. mǝʾt , ምዕት፡ mǝʿǝt

Grébaut
ምእት፡ mǝʾǝt , አምኣት፡ ʾamʾāt «cent^fr, ፻^gez , 100^fr » ― መቶ፡ Ms. BNFabb217, fol. 42r.
100
አሠርቱ ፡ ምእት፡ ʾaśartu mǝʾǝt «mille^fr» ― ሽሕ፡ Ms. BNFabb217, fol. 42r., ዐሠርቱ፡
101

Leslau
ምእት mǝʾǝt , ( አምኣት ʾamʾāt ), ምዕት፡ mǝʿǝt hundred^en, century^en 324b

Cross-references: for ሐቤ፡ ምእት፡ ሐቢ፡

ኀርየ

ኀረደ

jugulare^la ሐረደ፡

ኀረጸ

i.q. ቀረጸ፡ incidere^la, insculpere^la: ጸሓፊ፡ ወዘየኀርጽ፡ F.N. 23.

ቀረፀ ሐረጸ ቀረጸ

et ቈረፀ፡ I,1etiam per ጸ , [ قَرَصَ , scidit^la, abscidit^la, قَرَضَ ( قَرَطَ , قَرَظَ ) secuit^la, abscidit^la, ܩܪܰܛ , amh. ቈረጠ፡ ; ቀረጸ፡ et ኀረጸ፡ ] ይቅርፅ፡ vel ይቍርፅ፡

1)abscindere^la, abscidere^la, resecare^la, ቀረፀ፡ እዝኖ፡ ; ኢትቍርፅ፡ እምኔከ፡ አባለ፡ ዘርእ፡ (membrum genitale) ; ኢይቅርፅ፡ ጽፈሪሁ፡ ;

2)tondere^la: ቅርፂ፡ ርእሰኪ፡ (v. ቍርፅ፡ ) ; ; ; ; ኢታንኅ፡ ሥዕርተ፡ ርእስከ፡ አላ፡ ዳእሙ፡ ቅርፅ፡ ; ; በግዕ፡ ቅድመ፡ ዘይቀርፆ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; እምነ፡ ቀዳሚ፡ ዘቀርፅኩ፡ ( πρωτοκουρία ) .

incidere^la, insculpere^la ኀረጸ፡ et ቈረጸ፡ I,1[i.q. ኀረጸ፡ ; amh. ቀረጠ፡ et ቀረጸ፡ insculpere^la; ቀረፀ፡ q.v. nec non חרץ ; arab. قَرَصَ non tantum scidit^la, abscidit^lased etiam pupugit^lapulex] incidere^la, insculpere^la: ለኵሎሙ፡ አሕዛብ፡ ሀለዎሙ፡ ምግባራት፡ ዘልማድ፡ ዘትሤኒ፡ በኀቤክሙ፡ ወቦ፡ ዘትከውን፡ ኀሳረ፡ በኀበ፡ ካልኣኒሃ፡ ከመ፡ ቀሪጸ፡ ገጽ፡ በኀበ፡ ኢትዮጵየ፡ ወኖባ፡ ( p. 240) ወከመ፡ ተላጽዮ፡ ጽሕም፡ በኀበ፡ አፍርንጅ፡ F.N. 51; ረከበ፡ መጽሐፈ፡ ዘቈረጹ፡ ቀደምት፡ ውስተ፡ ኰኵሕ፡

ኀረፀ

comminuere^la ሐረፀ፡

ኀረፈ

, חָרַף , خَرَفَ decerpsit collegitque^lafructus.

ሐረፈ

decerpere^la ኀረፈ፡

ኀረፋ

pituita^la ሐረፋ፡

ማኅተም ኀረወ

, plerumque m. , መኃትምት፡ ( መኃትም፡ ) et ማኅተማት፡

1)claustrum^la: እንዘ፡ ኢያርኁ፡ ማኅተመ፡ ድንግልና፡ Lit.; ይወድዮሙ፡ ( ለኃጥኣን፡ ) ውስተ፡ ማኅተመ፡ ረሲዓን፡ (i.e. in infernum) Ssal. Req.

2)sigillum^laet (is, quo imprimitur sigillum) annulus signatorius^la, ; ; l ; ዘኀተምኪ፡ በ፯መኃትምት፡ Rel. Bar.; መሣንቅ፡ በማኅተሞን፡ ; Dan. apocr. 13,14; ዳኅንኑ፡ ማኅተም፡ ; ማኅተመ፡ ጽድቅ፡ ; መኑ፡ ይሠይም፡ ማኅተመ፡ ጥበብ፡ ዲበ፡ ከናፍርየ፡ ; δακτύλιος ; ; ; ምጽዋቱ፡ ለሰብእ፡ ከመ፡ ማኅተም፡ ምስሌሁ፡ σφραγίς ; ; γλύμμα vel ἐκτύπωμα σφραγῖδος ዐይነ፡ ማኅተም፡ ; ; ; አርአያ፡ ማኅተም፡ ; γλύφειν γλύμματα σφραγίδων ኀሪወ፡ ማኅተም፡ .

a)imago impressa^la: መብርሄያት፡ ወማኅተማት፡ C ( אוּרִים וְתֻמִּים )

b)character^la, signum^la, χάραγμα (aliâs ትእምርት፡ );

c)signaculum^la( σφραγίς ) i.e. chrisma inunctum, quo confirmantur baptizati: ማኅተመ፡ እግዚአብሔር፡ ዘውእቱ፡ ቅብአ፡ ሜሮን፡ ቅዱስ፡ F.M. 28,1; et quodvis aliud signaculum^la, quo aliquis obsignatus est, ut: ኢያፍርሁኒ፡ ቀታልያኒሃ፡ ለነፍስ፤ እስመ፡ ማኅተምየ፡ ደምከ፡ ቅዱስ፤ Enc.

3)opus typis expressum^la, ut: ንሕነ፡ ገበርነ፡ ዘንተ፡ ማኅተመ፡ ወኀተምነ፡ መጻሕፍተ፡ f. 76; f. 157.

I,1[vicinae sunt חוּר ( خار in quibusdam derivatis), خَرَبَ خَرِمَ , quibus significatio perforandi^laconvenit, nec non ከረየ፡ q.v.; accedit radix خَرَتَ perforavit^la, ܚܪܰܬ excavavit^la; aravit^la( חרשׁ ), חָרַת insculpsit^la(quae media interest inter verba familiae חיּר et familiae חרט חרשׁ חרץ al.)] proprie; perforare^la( ኅርው፡ , ኅርወት፡ ), in specie: caelare^la, sculpere^la: እለ፡ ይገልፉ፡ ወየኀርዉ፡ ዐይነ፡ ማኅተም፡ οἱ γλύφοντες γλύμματα σφραγίδων ; ኀሪወ፡ ማኅተም፡ ib.; ubi pro ( እብን፡ ) ዘኀረዮ፡ ( ኬንያ፡ ) legendum esse ዘኀረዎ፡ jam Lud. bene conjecit.

ኀርየ

ልዉስ

et ልውስ፡ : subactus^la, depstus^la: ልዉስ፡ በቅብእ፡ ; ; ; ; ; ; ኀሪጽ፡ ልዉስ፡ ;

ኀሪፍ

[i.q. חֹרֶף tempus, quo poma carpunt, auctumnus^la; auctumnus cum hieme^la; خَرِيفٌ auctumnus^la; annus^la] annus praesens^la, vulgo currens^la: ኅድጋ፡ ኀሪፈኒ፡ ἄφες αὐτὴν καὶ τοῦτο τὸ ἔτος . – : ኀሪፍ፡ ዘ፡ ዘንድሮ፡

ኀሪፍ

ኀራስ ኀራስ

et fem. , ኀራሳት፡ , foetum enixa^la, parturiens^la, quae peperit^la, puerpera^la, (de hominibus et animalibus): ድብ፡ ኀራስ፡ ; ኀራሳት፡ ; ብእሲት፡ ኀራስ፡ ; ; cavete እምኀራስ፡ ወትክት፡ et fem. , ኀራሳት፡ , foetum enixa^la, parturiens^la, quae peperit^la, puerpera^la, (de hominibus et animalibus): ድብ፡ ኀራስ፡ ; ኀራሳት፡ ; ብእሲት፡ ኀራስ፡ ; ; cavete እምኀራስ፡ ወትክት፡ ḫarās , ሐራስ፡ ḥarās , ኀራሠ ḫarāś , ḫarāsāt , ሐራሳት፡ ḥarāsāt

Grébaut
ሐራስ፡ ḥarās , ሐራሳት፡ ḥarāsāt «accouchée^fr (puerpera^la)» ― አራስ፡ Ms. BNFabb217, fol. 22r.
47

Leslau
ኀራስ ḫarās , () ሐራስ ḥarās , () ኀራሠ ḫarāś who is with child or with young^en 264a

ḫarās , ሐራስ፡ ḥarās , ኀራሠ ḫarāś , ḫarāsāt , ሐራሳት፡ ḥarāsāt

Grébaut
ሐራስ፡ ḥarās , ሐራሳት፡ ḥarāsāt «accouchée^fr (puerpera^la)» ― አራስ፡ Ms. BNFabb217, fol. 22r.
47

Leslau
ኀራስ ḫarās , () ሐራስ ḥarās , () ኀራሠ ḫarāś who is with child or with young^en 264a

ኀራስ ኀራስ

Grébaut
ሐራስ፡ ḥarās , ሐራሳት፡ ḥarāsāt «accouchée^fr (puerpera^la)» ― አራስ፡ Ms. BNFabb217, fol. 22r.
47

Leslau
ኀራስ ḫarās , () ሐራስ ḥarās , () ኀራሠ ḫarāś who is with child or with young^en 264a

ḫarās , ሐራስ፡ ḥarās , ኀራሠ ḫarāś , ḫarāsāt , ሐራሳት፡ ḥarāsāt

Grébaut
ሐራስ፡ ḥarās , ሐራሳት፡ ḥarāsāt «accouchée^fr (puerpera^la)» ― አራስ፡ Ms. BNFabb217, fol. 22r.
47

Leslau
ኀራስ ḫarās , () ሐራስ ḥarās , () ኀራሠ ḫarāś who is with child or with young^en 264a

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose