Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

I,1[i.q. מָצָא , ܡܛܳܐ , Ges. thes. p. 813; amh. መጣ፡ ] ይምጻእ፡

1)venire^la( ἥκειν , ἔρχεσθαι , παραγίνεσθαι ): ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; al. sexcenties; እምነ፡ loci, unde quis venit: ; ; ; ; ; ; ውስተ፡ loci, ad vel in quem venit: ኀበ፡ pers.: ; ; ; ; ; ; ; ; ; ላዕለ፡ super^la(supervenire alicui) ; ; ; ; ; contra^la ; loci ; ; ; (supervenire alicui, invadere aliquem, venire alicui): ; ; ; ; ; መጽአኒ፡ መንፈስ፡ ἦλθέ μοι . – Neque de personis tantum sed etiam de rebus inanimatis usurpatur: እምከመ፡ መጽአ፡ ነፋስ፡ ; መጽኡ፡ ወሓይዝት፡ ; ሕልም፡ ; ; ምንዳቤ፡ ; መቅሠፍት፡ ; መጥባሕት፡ ; ጽራኅ፡ al.

a)in specie dicitur de tempore: ; ይመጽእ፡ መዋዕል፡ ; ; ; ዘይመጽእ፡ venturus^lai.e. futurus^la ; ( ዘኀለፈ፡ ); ዘይመጽእ፡ ወዘይከውን፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; .

b) መጽአ፡ seq. በ፡ venire cum re^la(ea praeditum vel eam apportantem): ; ; ; .

c) በልብ፡ in mentem venire: ኢይመጽኦሙ፡ በልቦሙ፡ , vel sine በልብ፡ ut: ይመጽአነ፡ ካልእ፡ ኅሊና፡ ; a.

2)nonnumquam provenire^la, nasci^la, oriri^la: መጽአ፡ ረኃብ፡ ἐγένετο ; ; ትውልድ፡ ይመጽእ፡ ; ; (v. ወፅአ፡ ); ; ; አእምሩ፡ ከመ፡ ፍርሀተ፡ ገጽ፡ ይመጽእ፡ እምነሢአ፡ አምኃ፡ .

3)ad exitum venire^la, evenire^la, impleri^la, de propositis, desideriis, vaticiniis: ትምጻእ፡ ምክረ፡ ቅዱሰ፡ እስራኤል፡ ; ; ; (alias: በጽሐ፡ , ኮነ፡ ).

maṣʾa

Grébaut
መጽአ፡ maṣʾa I,1 ይመጽእ፡ , ይምጻእ፡ «venir^fr» ― መጣ፡ Ms. BNFabb217, fol. 48r.
118

Leslau
መጽአ maṣʾa (yǝmṣāʾ) come^en, happen to^en, occur to^en, come upon^en, arise^en; (with the acc) overtake^en
ዘይመጽእ zayǝmaṣṣǝʾ future^en 369b

ሠረቀ

I,1[ شَرَقَ זָרַח , ܕܢܰܚ ; amh. i.q. aeth., de prima notione ሠርሐ፡ ] ይሥርቅ፡

1)oriri^la, exoriri^la, de sideribus: ; ; ; ; ፀሓይ፡ ሠሪቃ፡ ትጸልም፡ ; ; ; ሠሪቆ፡ ፀሓይ፡ ; ; ኢትሥርቂ፡ ; ; ; de aliis rebus, quae diei instar illucescunt: ትሠርቅ፡ ሕይወትከ፡ ከመ፡ መዓልት፡ ; እገብር፡ ሐዲሰ፡ ዘይእዜ፡ ይሠርቅ፡ ; ; ; ; .

2)nasci^la, de nova luna^la: አመ፡ ሠረቀ፡ ሳብዕ፡ ወርኅ፡ . Inde ab illis temporibus, quibus Aethiopes initia mensium a noviluniis ducere solebant, significat incipere^la, de mensibus, ut: ታኅሣሥ፡ ለእመ፡ ሠረቀ፡ በሠሉስ፡ calendae Tachsâs si inciderint in feriam tertiam^laComp. Aeth.; በ፪ዓመተ፡ መንግሥቱ፡ ሠረቀ፡ መስከረም፡ በዕለተ፡ ሰኑይ፡

3)in genere: illucescere^la, lucere^la, splendere^la: ብርሃን፡ ሠረቀ፡ ላዕሌሆሙ፡ λάμψει (v. በርሀ፡ ) ( ); ; – : ሠረቀ፡ ብ፡ ብቅ፡ አለ።

śaraqa

Grébaut
ሠረቀ፡ śaraqa I,1 ይሠርቅ፡ , ይሥርቅ፡ «se lever^fr (asters)» ― ወጣ፡ , ብቅ፡ አለ፡ Ms. BNFabb217, fol. 50v.
126

Leslau
ሠረቀ śaraqa (yǝśrǝq) rise^en (stars, sun, new moon), arise^en, shine forth^en, spring forth^en, begin^en (month, year) 534b

ምክዕቢት

, rarius መክዕቢት፡ vel መክዕብት፡ ( ; ), ምክዒቢት፡ ( , ), መክዐቢት፡ (Did. ), , ምክዕቢታት፡ ( ),

1)duplum^la: በምክዕቢተ፡ ቅጥቃጤ፡ ቀጥቅጦሙ፡ ; 1 ; Did. ; .

a)pro adjectivo: duplus^la, ምክዕቢት፡ ውእቱ፡ ኀይሎን፡ ; ;

b) ምክዕቢተ፡

α)dupliciter^la, bifariam^la: ; ኵሉ፡ መክዕቢተ፡ ፩፩ ቅድመ፡ ካልኡ፡ ; ; ; ትሠርዕዎ፡ ምክዕቢተ፡ ; ; ኃጥእ፡ ዘክልኤቱ፡ ግዕዙ፡ ወምክዕቢተ፡ የሐውር፡ ; .

β)secundo^la, iterum^la,

γ)bis^la, ; .

2)Aliis nominibus numeralibus additum, significat -plum^la, -plex^la, -pliciter^la: መኮኖ፡ ምእተ፡ ምክዕቢተ፡ et factum est ei centuplum^la ; ፯ ምክዕቢታተ፡ ትምህርት፡ septplus^la ; ; ; ; ; ; ካዕበተ፡ ምክዕቢተ፡ ; ብዙኀ፡ ምክዕቢተ፡ multipliciter^la .

ሠርዐ

I,1[amh. ሠራ፡ , i.q. شَرَعَ ; primitus significare videtur protendere^la, deinde ad lineam disponere^la, ordinare^la] ይሥራዕ፡

1)disponere^la, struere^la, instruere^la, ordinare^la, ornare^la: laqueos ዘሠርዐ፡ መሥገርተ፡ ; ; ; aciem ሠርዐ፡ ሰራዊቶ፡ (Titus) ; ትሠርዕ፡ አሕፃ፡ ዐውዳ፡ τάξεις τὰς βελοστάσεις κύκλῳ ; populos ይሠርዖሙ፡ ለአሕዛብ፡ ; mensam (sternere), cibos ሥርዑ፡ ማእደ፡ ; ; ; ; Dan. apocr. 13,14; ; ; ; ; ; ; ; ብዙኀ፡ ሠርዑ፡ ውስቴቱ፡ ( ለማእድ፡ ) ; ; lucernas ; καταρτίζειν ; ordinare domum i.e. curare rem domesticam (de moribundo): ሥራዕ፡ ቤተከ፡ ; ; ; librum (disponere): ስንክሳር፡ ዘሠርዑ፡ አበዊነ፡ Sx. Mag. in proleg.; ያሬድ፡ ሠርዐ፡ ማሕሌተ፡ ለለዘመኑ፡

2)instituere^la, statuere^la, constituere^la, condere^la, sancire^la, praefinire^la, praecipere^la: ሠራዕኩ፡ ኆፃ፡ ወሰነ፡ ለባሕር፡ ; መኑ፡ ሠርዐ፡ አምጣኒሃ፡ ; ሠርዖሙ፡ ፍናዊሆሙ፡ ; ; ለኵነኔ፡ ሠራዕካሁ፡ ; ዐቅመ፡ ሠርዐት፡ ለልሳና፡ ; ሥራዕ፡ ሊተ፡ ዘይትፈቀድ፡ σύνταξόν μοι τὰ δέοντα ; (c. pro ); ሠርዐ፡ ጸባሕተ፡ ላዕሌሆሙ፡ ; አርዑተ፡ ላዕሌሁ፡ ; ምክያደ፡ ; ውስተ፡ ዐቢይ፡ ሕዝብ፡ እሠርዐከ፡ አነ፡ ; in specie: leges, instituta, ritus, foedera: ; ; ሕግ፡ ዘሠራዕኩ፡ ለአበዊሆሙ፡ ; ; ; ; እሠርዕ፡ ለቤተ፡ እስራኤል፡ ሥርዐተ፡ ሐዲሰ፡ διαθήσομαι δαιθήκην ; ; ; እሠርዖሙ፡ ሥርዐተ፡ ዘለዓለም፡ ; ; ; praedestinare ; institutis ornare: ነበርነ፡ አሐተኔ፡ ወሠራዕነ፡ ቤተ፡ ክርስቲያን፡

3)administrare^la, dispensare^la, διοικεῖν ; ; ; .

śarʿa

Grébaut
ሠርዐ፡ śarʿa I,1 ይሠርዕ፡ , ይሥራዕ፡ «ordonner^fr, décréter^fr, statuer^fr, établir^fr, régler^fr, faire des lois, des ordonnances^fr, disposer^fr, préparer la table^fr, travailler^fr, réglementer^fr» ― ሠራ፡ Ms. BNFabb217, fol. 51r.
127

Leslau
ሠርዐ śarʿa (yǝśrāʿ) set^en, set forth^en, set in order^en, set^en (the table), establish^en, establish order^en, arrange^en, institute^en, enact^en, prepare^en, ordain^en, decree^en, stipulate^en, legislate^en, promulgate^en, prescribe^en, make regulations^en, regulate^en, make a covenant^en, make a testament^en, administer^en (the Eucharist) 532b

ርእስ

[ רוֹשׁ ܪܺܝܫܳܐ رَأَسَ , amh. ራስ፡ ] m. , rarius fem. (ut ; de capite corporis), አርእስት፡ (semel, in Cod. CXLI reperi ርእሳን፡ , sed alii habent ርኡሳን፡ ), አርእስታት፡

1)caput^lacorporis hominum et animalium ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ርእስ፡ ወዘነብ፡ ; አልቦ፡ ርእስ፡ ዘየአኪ፡ እምርእሰ፡ አርዌ፡ ምድር፡ ; ; ; et aliis in locis innumeris; መካን፡ ዘይመትሩ፡ ውስቴቱ፡ አርእስታተ፡

a)synecdochice pro capillo^la, non tantum in locutione: ተላጸየ፡ ርእሶ፡ ut ; sed etiam ፀፈረት፡ ርእሳ፡ .

b)pro corpore^lavel vita^la: ዐቀብተ፡ ርእሱ፡ οἱ φυλάσσοντες τὸ σῶμα αὐτοῦ ; . {

c)caput^lametallicum clavae, ( ዝቡጥ፡ ; in Actis pro አርእስተ፡ ኀጺን፡ legitur ድንቡሳት፡ }.

2)suff. : ipse^la(ubi verbo vel nomini vel praepositioni subjunctum est; ubi ipse^laSubjectum est, ለለ፡ utuntur): ለልየ፡ ሰባሕኩ፡ ርእስየ፡ me ipsum^la ; ; ; ; ; ; ; ; ; ቤተ፡ ርእሱ፡ ; ; ; ; ; ; ለርእሶሙ፡ ἑαυτοῖς ; ; እመ፡ አሕመምከ፡ ርእሰከ፡ ; ; ኣአምር፡ ርእስየ፡ ከመ፡ መሬት፡ አነ፡ ; ኢትኩን፡ ጠቢበ፡ ዘበርእስከ፡ παρὰ σεαυτῷ ; ; ; ያገብኡ፡ ርእሶሙ፡ ኀቤከ፡ ; ; ኢይክል፡ ርእሶ፡ ረዲአ፡ ; ኢታዐቢ፡ ርእሰከ፡ ; ; ; ይበቍዕ፡ ለርእሱ፡ ; ; ; ; ; ; ; ለለ፡ ርእሶሙ፡ ; etiam de rebus inanimatis ; . Omisso Platt. Nota

a) በርእሶሙ፡ sua sponte^la n. 295vel suo ingenio^la( በትእዛዝየ፡ ) ; .

b) በርእሱ፡ አው፡ በመጽሐፈ፡ መልእክቱ፡ praesens aut per literas^la .

a)de rebus: summum^la, supremum^la( cacumen^la, vertex^la, culmen^la, fastigium^la) montis ; ; ; ; ; ; ; ; arboris ; scalae ; ; turris ; moenium አርእስተ፡ ጥቅም፡ ; manuum pedumque ; ; stelae ; columnae ( capitulum^la) ; ; ; ; ; literae ( ስሑብ፡ ); nec non absolute, ut: ውስተ፡ ርእስ፡ ነዋህ፡ ἐπ᾽ ἄκρου μετεώρου .

b)de personis: summus^la, caput^la, princeps^la( ርኡስ፡ ) ; ; ; ; ; ; ; ; ; ርእሰ፡ ካህናት፡ , ርእሰ፡ ዲያቆናት፡ archipresbyter^la, archidiaconus^la ; ጴጥሮስ፡ ርእሰ፡ ሐዋርያት፡ ; ርእሰ፡ ሀገርነ፡ .

4)summa^la, κεφάλαιον , orationis (sec. ); ( ἀνακεφαλαιοῦνται ); pecuniae ; (cfr. etiam ርእሰ፡ ማዕገቶሙ፡ ); ርእሱ፡ ለኵነኔ፡ .

5)pars anterior^la, frons^la, principium^la, initium^la: ትሠይመኒ፡ ውስተ፡ ርእሰ፡ ሕዝብ፡ ; ርእሰ፡ ፍኖት፡ ; ; ; ርእሰ፡ ማእዘንት፡ κεφαλὴ γωνίας lapis angularis^la ; ; ; ርእሰ፡ ማእዘንተ፡ ምኵራብ፡ πτερύγιον τοῦ ἱεροῦ ; ርእሰ፡ ምርፋቃት፡ ἡ πρωτοκλισία ; ርእሰ፡ ወርኅ፡ initium lunae crescentis^la ; ርእሱ፡ ለነገረ፡ ጥበብ፡ ; vel absolute: አነ፡ ርእስ፡ ወማኅለቅት፡ ; etiam de tempore: ; ; አመ፡ ርእሰ፡ ሠርቅ፡ ; እምርእሰ፡ ሰንበት፡ እስከ፡ ተፍጻሜቱ፡ .

6)caput^lalibri, pericope^la, summarium^la, titulus^la: አርእስተ፡ ነገሩ፡ ( ለወንጌል፡ ) { 0295N.F. rom.}; ; ( ); አርእስተ፡ ምንባብ፡ περικοπαί in rom; ( tituli lectionum^la, lectiones^la); ; . – አርእስቲሁ፡ ለፀሓይ፡ capita^la( circuitus^la) solis^laejus stationes^lasignificare videntur ; .

rǝʾs

1) (Dillmann 5) beginning^en ወካዕበ፡ ንጽሕፍ፡ ነገረ፡ ዘኃደግናሁ፡ ውስተ፡ ርእስ፡ እምአርእስተ፡ ምንባባት። ‘We will resume writing the account we interrupted in the beginning of the chapters of the readings^en’ 51 § 92 (ed.), 29 § 92 (tr.)

Compounds

a) (Dillmann 3 b) ርእሰ፡ ጥቃቅናት፡ rǝʾsa ṭǝqāqqǝnāt (title) ‘the chief of the youths’ (‘cf. liqä nǝʿusan 384’ 53 n. 105), ጥቃቅናት፡

b) ርእሰ፡ ህበይ፡ rǝʾsa hǝbay monkey’s head^en a decorative element of Axumite architecture: a short beam placed horizontally across the wall with round ends ወቀስተ፡ ደመና፡ ፲። ወርእሰ፡ ህበይ፡ ፴፻ወ፰፻፲ወ፭። ‘Les qasta damanā (arcs-en-ciel) sont au nombre de 10; les reʾesa hebay, 3,815;^fr’ 7 l. 10 (ed.), 7 l. 17–18 (tr.) (It is described and illustrated in 18–19 , 121–122), ሕበይ፡

Leslau
ርእሰ፡ ሀገር rǝʾsa hagar capital^en, ሀገር፡ 216a
አሕጸጸ፡ ርእሶ ʾaḥṣaṣa rǝʾso he humiliated himself^en, አሕጸጸ፡ 247b

ሀለወ

I,2(rarius per ሐ et ኀ ) Imperf. ይሄሉ፡ , የሀሉ፡ , ሀሊው፡ ( ), ሀልዎ፡ et ሀልዎቶ፡ ; in Perf. 3 masc. praeter formam ሀለወ፡ etiam forma contracta ሀሎ፡ usitatissima est ( gramm.p. 142 2), nec non in 3 fem. ሀሎት፡ efferri et scribi potest ( ). Sed erravit J. Ludolfus, cum inter formas ሀሎ፡ et ሀለወ፡ significationis discrimen interesse censeret (in 1 et 2), nam omnibus fere in locis, ubi ሀለወ፡ vel ሀሎ፡ occurrit, diversi libri mss. utramque formam promiscue usurpatam exhibent. [Radicem ሀለወ፡ comparandam propono cum arab. حَالَ ( حَول ) et substantivo حَالٌ ; eodem modo literae radic. secundae et tertiae ordo permutatus est inter ኀለወ፡ et خال ( خَول ), ኀለየ፡ et خال ( خَيْل ), al. Sed quamvis prima radicis significatio in vertendo, mutando, circumagendo^lasit, tamen miro quodam genii linguae innati lusu verbo notio existendi^laaddicta est, alteri autem verbo ኮነ፡ , cujus notio prima a stando^lapetita est, significatio oriendi, fiendi, accidendi^lacontigit. Amh. sonat አለ፡ ]. Significat:

1)esse^la, existere^la. Neque tamen ad praedicatum cum subjecto copulandum adhiberi solet, sed existentiam subjecti nudam ponit, aut absolute, aut tamquam in aliquo loco, statu, tempore, actione versantis: ሀሎ፡ ፩ ብእሲ፡ ; . ኢትፍቱ፡ ሀልዎ፡ ምስሌሆሙ፡ . ሀሎኩ፡ ውስተ፡ ባቢሎን፡ ; በአምጣነ፡ ሀለውኩ፡ ; ኢትፍራህ፤ ሀሎኩ፡ ምስሌከ፡ ; n. 4 ; ; እግዚኦ፡ ሀሎከ፡ ማእከሌነ፡ ; ይከውኑ፡ ከመ፡ ዘኢሀለዉ፡ ; ውስተ፡ እዴሆሙ፡ ሀለወት፡ ሠናይቶሙ፡ ; ኵሎሙ፡ እለ፡ ሀለዉ፡ ዲበ፡ ምድር፡ .

a)Creberrime ipsum Perf. ሀለወ፡ notionem temporis praesentis suggerit: አንበሳ፡ ሀሎ፡ ውስተ፡ ፍኖት፡ λέων ἐν ταῖς ὁδοῖς ; አይቴ፡ ሀሎ፡ ubi est?^la ; ; ; ; አነ፡ ውእቱ፡ ዘሀሎ፡ ἐγώ εἰμι ὁ ὤν ; ሀለወ፡ ወኢሀለወ፡ ἦν καὶ οὐκ ἔστι ; sed haud minus frequenter ሀለወ፡ tempore praeterito vertendum est: ጸሐፍ፡ ኵሎ፡ ነገረ፡ ዘሀሎ፡ ውስተ፡ ክርታስ፡ ; ሀሎኩ፡ አነ፡ ኀበ፡ ፈለግ፡ ; ; ; ; ; . Imperfectum tempus futurum significat: ወለዓለምኒ፡ ትሄሉ፡ ; ; ; ; ; sed etiam de tempore praesenti usurpatur: ዘሀሎ፡ ወይሄሉ፡ ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν ; ; የኀልፍ፡ ከመ፡ ጽላሎት፡ ወኢይሄሉ፡ እንከ፡ . De enuntiationibus conditionalibus conferre licet exempla ; ; ; ኀበ፡ ሀሎ፡ ደመና፡ ህየ፡ ሀሎ፡ መንፈስ፡ ; et al.

b)Construi potest cum loci: ሀለዉ፡ ሐቅለ፡ erant in agro^la ; ; ; ; 2 ; እንዘ፡ ሀሎ፡ ዐጸደ፡ ሞቅሕ፡ . .

c)Nonnunquam ope verbi ሀለወ፡ praedicatum subjecto copulatur; quod si fit, praedicatum in ponere licet ( gramm.p. 346): ለዘ፡ ሀለወ፡ ድልወ፡ ei, qui paratus fuerit^la ; ; sed notio existendi huic verbo tam firmiter inhaeret ut praedicatum appositionis instar saepius in Nomt. ponatur: ሀለወ፡ ድፉን፡ ; ; ወእሙንቱሂ፡ ሀለዉ፡ ቅዉማን፡ al.

d)Aethiopes verbum ሀለወ፡ cum Imperfecto alius verbi componunt, ut durationem actionis denotent, sive in tempus praeteritum incidat: ሀሎኩ፡ እሰክብ፡ dormiebam^la ; ; ; ; ; ; ; ; ; sive in Praesens: ሀሎ፡ ይነብር፡ በየማነ፡ እግዚአብሔር፡ , vel praesens instans: ይመጽእ፡ ሀሎ፡ venturus est^la ; ትሠጠም፡ ሀለወት፡ ; ሀለወት፡ ትወልድ፡ ; sive in futurum አንተ፡ ሀለወት፡ ትትፌጸም፡ ; Platt; ዘይከውን፡ ሀሎ፡ . Simili modo cum alius verbi Infinitivo verbali coniungitur, eodem sensu: ሀሉ፡ ተወኪለከ፡ ἴσθι πεποιθώς et al.; nec non እንዘ፡ Imperf. sequi potest: በኵሉ፡ መዋዕለ፡ ሕይወትየ፡ ሀለውኩ፡ እንዘ፡ እዜከሮ፡ ለእግዚአብሔር፡

e)Opponitur ዘሀሎ፡ id quod est^lai.e. praesens^laei quod venturum vel futurum est ( ዘይመጽእ፡ , ዘይሄሉ፡ , ዘይከውን፡ ) ; ( τὰ ἐνεστῶτα ) , quamquam aliis in locis ዘሀሎ፡ id, quod factum est^la τὸ γεγονός , significat, .

f)Theologis et philosophis ሀልዎ፡ et ሀልዎት፡ est existentia^la, essentia^la, ut እግዚአብሔር፡ አምጻኤ፡ ኵሉ፡ ዓለም፡ እምኀበ፡ ኢሀልዎ፡ ኀበ፡ ሀልዎ፡ Deus qui totum mundum^la ἐκ τοῦ μὴ εἶναι εἰς τὸ εἶναι perducit^laFal. f. 83; እግዚአብሔር፡ ለሰብእ፡ እምሀልዎ፡ አግብኦ፡ ውስተ፡ ሞት፡ ; Hippocrates et Galenus docent: ነፍስሰ፡ ኢትሄሉ፡ ዘእንበለ፡ ዳእሙ፡ በሀልዎተ፡ ሥጋ፡ ወተኀልፍ፡ በኅልፈታ፡ ሀልዎታት፡ entia^la( τὰ γεγονότα ) saepissime in Chrys., ut

2)instare^la, futurum esse^la: ክልኤቱ፡ ዓመት፡ ኀለፈ፡ ዘረኃብ፡ ወዓዲ፡ ሀሎ፡ ኀምስቱ፡ ዓመት፡ ; . Construi solet cum , verbi, ut conveniat Graeco μέλλειν Infin. n. 5( gramm.p. 138): እለ፡ ሀለዎሙ፡ ይእመኑ፡ ቦቱ፡ οἱ μέλλοντες πιστεύειν ἐπ᾽ αὐτῷ ; ; ; ; ; ; vel simplici Futuro Graeco: ; ; ; ; . Haud raro ሀልዎ፡ post verbi collocatur; ያእምርዎ፡ ሀለዎሙ፡ ; ; ; . Sed multis aliis in locis haec phrasis Graeco δεῖ seq. Infin., Latino oportet^la, necesse est^larespondet, quippe cum ሀለወ፡ cum conjunctum significare possit convenit ei, ut^lavel oportet^la( infra ). Ita legitur: ሀለወክሙ፡ ትትወለዱ፡ δεῖ ὑμᾶς γεννηθῆναι ; ; ; ; . Etiam ከመ፡ subjunctivo praeponere licet: ሀለወኒ፡ ከመ፡ እዜንዎን፡ Rarius libri et mss. et impressi in hac phrasi pro verbi Imperf. praebent: ሀለዎ፡ ይትሌዐል፡ Caeterum non modo ሀለወ፡ cum , sed etiam verbum ሀለወ፡ personaliter flexum, Subjunctivo praepositum, idem significare potest: ዘሀለወ፡ ይኩን፡ ; ; ; ሀሎነ፡ ኵልነ፡ ንብጻሕ፡ ; Polygl., ሀለውነ፡ ንሕምም፡ { : Weninger, Verbalsystem^lap. 271, n. 430}.

3)exstare^la, reperiri^la, esse^la: እስመ፡ ሀሎ፡ ዘያሐምም፡ ἔστι γὰρ ὁ ταπεινῶν ; ሀለወ፡ ዘይብዕል፡ በብዝኀ፡ ጠዊዕ፡ ; ; ; ; ; ; ልሂቅኒ፡ ወአእሩግኒ፡ በኀቤነ፡ ሀለወ፡ ; ; ; ; ; ኢሀሎኑ፡ ህየ፡ ዐቃቤ፡ ሥራይ፡ ; ኢሀለወት፡ ኀበ፡ እጓለ፡ እመሕያው፡ οὐχ εὑρέθη ; ; ኵሉ፡ ዝንቱ፡ ኢሀለወ፡ ኀበ፡ ጻድቃን፡ haec omnia apud justos non reperiuntur^la( accidunt^la) ; ሀሎ፡ ኀቤከ፡ πάρεστί σοι , subest tibi^la, .

4)durare^la, manere^la, vivere^la, esse^la: ዘይሄሉ፡ ለዓለም፡ μένων εἰς αἰῶνα ; ; ዘሀለወ፡ ዘልፈ፡ 1 ; ወአንተሰ፡ ትሄሉ፡ σὺ δὲ διαμένεις ; አብያተ፡ ጻድቃን፡ ይሄልዉ፡ οἶκοι δικαίων παραμένουσι ; ; ሕሊና፡ ልብከ፡ ኢይሄሉ፡ ; ኢይሄሉ፡ በመሐላሁ፡ jusjurandum non servat^la ; ሀልዎትከ፡ በዝ፡ ἀντέχεσθαι ἐν τούτῳ ; ሀልዉ፡ በመንፈስ፡ ቅዱስ፡ ; ኢትሄሉ፡ ለዓለም፡ οὐ κατοικηθήσεται εἰς τὸν αἰῶνα ; ; ; perdurare^la ; opponitur ተሀጕለ፡ ; nonnunquam synonymum est verbo ሐይወ፡ ut ወቦ፡ እለሂ፡ ሀለዉ፡ እስከ፡ ይእዜ፡ ; እመ፡ ሀሎኩ፡ ትሬኢ፡ ወእመ፡ ሐየውከ፡ ታአምሮ፡ , nec non ይሄሉ፡ በተስፋ፡ κατασκηνώσει ἐπ᾽ ἐλπίδι .

5)versari in aliqua re^la: ውስተ፡ መስሎ፡ ነገር፡ ኢይሄልዉ፡ ; እንዘ፡ ሀለወት፡ ውስተ፡ ማሕምመ፡ ወሊድ፡ ; ኢሳይያስ፡ ሀሎ፡ በራእየ፡ እግዚእ፡ .

6)se habere^la(de valetudine, conditione, caet.), quo sensu ኮነ፡ usitatius est: ከመ፡ ይስማዕ፡ ዜናሃ፡ ዘከመ፡ ሀለወት፡ ; ናአምር፡ ዘከመ፡ ሀለዉ፡ πῶς ἔχουσι ; እፎ፡ ሀሎከ፡ quomodo vales?^laLud.

7)adesse^la, praesentem esse^la: ኢሀሎ፡ ምትየ፡ ውስተ፡ ቤቱ፡ πάρεστι ; ; ; ; ለእመ፡ ኢሀሎኩ፡ ἀπὼν ; ; ሀልዎ፡ በሥጋ፡ παρουσία τοῦ σώματος ; ; ; ; ; በሀልዎተ፡ ሰብእ፡ coram hominibus^la ; ኵልነ፡ እለ፡ ሀሎነ፡ ዝየ፡ omnes qui adsumus^la ; ለኵሎሙ፡ እለ፡ ሀለዉ፡ omnibus, qui aderant^la

8)Ubi subjunctum habet, ሀለወ፡ pariter ac ኮነ፡ significare potest: convenit ei^la, decet eum^la, cadit in eum^la, ut እመቦ፡ ዘስሕተ፡ ውስተ፡ ዘከመዝ፡ ግብር፡ ሀለዎ፡ n. 6 ንስሓ፡ ፫ ዓመት፡ ፍጹም፡ poenitentia triennii integri ei injungenda est^la b. Ita saepissime cum Subjunctivo verbi construitur, supra Etiam sine pronomine subjuncto eundem sensum habet : ዘኢሀሎ፡ τὰ μὴ δέοντα (Platt: ዘኢህልው፡ ).

Cross-references: also ሀልዎ፡ (TraCES)

ፈተነ

I,1[ فتن ] ይፍትን፡

1)scrutari^la, perscrutari^la, explorare^la, investigare^la, pervestigare^la, ut domos, urbes, terram, thesauros, abscondita al.: እፈትና፡ ለኢየሩሳሌም፡ በማኅቶት፡ ; ፍትንዋ፡ ከመ፡ በአት፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; እንዘ፡ ይፈትን፡ ንዋዮሙ፡ ; aliquem: ; animum alicujus: ; ; ዘይፈትን፡ ልበ፡ ወኵልያተ፡ ; ; ; ; ; ; : ፍትን፡ ; ; በእንተ፡ , ut: ለኀሢሥ፡ ወለፈቲን፡ በእንተ፡ ኵሉ፡ (v. ለኵሉ፡ ) ዘተገብረ፡ ; እስኩ፡ ፍትን፡ ለሊከ፡ በልብከ፡ በአይቴ፡ ይቀልል፡ አበሳ፡ በዲበ፡ ምድር፡ ወሚመ፡ …

a)speculari^la, .

b)per^laspeculatores^laexplorare^laterram, urbem: ; ከመ፡ ይፍትን፡ ሀገረ፡ ; (?).

c)scrutando^laassequi^la .

2)tentare^la, probare^la, examinare^la, igne metalla aliasve res: ; ኣረስኖሙ፡ ወእፈትኖሙ፡ ; ; ; ለንዋየ፡ ለብሓ፡ እሳት፡ ይፈትኖ፡ ; aliquem auri instar: ፈተነኒ፡ ከመ፡ ወርቅ፡ ; ; ; scientiam alicujus: ; candidatum ; : ይፍትንዎ፡ ሕገገ፡ (sc. num legum peritus sit necne) .

a)Deum tentare^la, ; .

b)experiri^la, experimentum^lafacere^larei: ትሡዕኑ፡ ( ለጣዖታት፡ ) ወሚመ፡ ትፈትንኑ፡ ኵነኔየ፡ (interrogat judex martyrem)

ምቅዋም

, ምቅዋማት፡

1)locus standi^la, ubi quis stat^lavel commoratur^la; statio^la; locus^la; ቆመ፡ በበምቅዋሞሙ፡ ( στάσις ) ; በበምቅዋማቲሆሙ፡ ( φυλακαί ); ቆመ፡ ፀሓይ፡ ወወርኅ፡ በበምቅዋሞሙ፡ ; ; ኢትምርሖ፡ ፍኖተ፡ ፀጋም፡ ምቅዋመ፡ አጣሊ፡ ርጉማን፡ ዳእሙ፡ ምርሖ፡ መንገለ፡ የማን፡ ምቅዋመ፡ አባግዒከ፡ ቡሩካን፡ ; in ecclesia sit ዐጸደ፡ ምቅዋም፡ ለካህናት፡ ; ምቅዋምከ፡ ዘልዑል፡ መዓርጋ፡ ; ምድረ፡ ምቅዋም፡ (terra, ubi quis aliquamdiu commoratur, Lud. ex) Enc.; (si quae mulier in judicium venire noluerit,) ትሢም፡ ላቲ፡ ህየንቴሃ፡ ዘይቀውም፡ በምቅዋማ፡ .

2)statumen^la, basis^la, fundamentum^la: ምቅዋማት፡ altaris hebr. in Oct. aeth. P. ; ἐσχάρα .

3)stagnum^la, ምቅዋመ፡ ማይ፡ ; ; ; መርሕብ፡ ቅድመ፡ ምቅዋመ፡ ማይ፡ πύλη τοῦ ὕδατος .

4)commoratio^la, mansio^la .

5)sectio^la, caput^lalibri (i.q. ምዕራፍ፡ ): ወላዕለ፡ ኵሉ፡ ምቅዋም፡ ኍልቍ፡ (Lud. in comm. hist. p. 305 exhibet ምቅዋመ፡ ኍልቍ፡ , male).

ተሠርሐ

III,2prosperari^la, secundari^la, prospere perficere^la, felicem successum habere^la, de hominibus eorumque viis et operibus, al.: ; ከመ፡ ትሠርሑ፡ ; ; ; ተሠርሐ፡ ሕዝብ፡ በኵሉ፡ ; ትሤራሕ፡ በኵሉ፡ ፍኖትከ፡ ; ; ; ከመ፡ ይሠራሕ፡ ለነ፡ ፍኖትነ፡ ; ወልድየ፡ ተሠራሕ፡ ; ; taśarrǝḥa , ተሰርሐ tasarrǝḥa

Grébaut
ተሠርሐ፡ taśarrǝḥa III,2 ይሤራሕ፡ , ይሠራሕ፡ «prospérer^fr, être illustre^fr» ― ተቀናና፡ , ( ተቀናነ፡ ), ተበራ፡ Ms. BNFabb217, fol. 50v.
125

Leslau
ተሠርሐ taśarrǝḥa , () ተሰርሐ tasarrǝḥa prosper^en, succeed^en, be successful^en 533b

ሠነየ

I,2

1)formosum^la, speciosum^la, pulchrum esse^lavel fieri^la: ሠባሕኪ፡ ወሠነይኪ፡ ጥቀ፡ ; ; ይሤኒ፡ ላሕዩ፡ ; ሕሥምት፡ እንተ፡ ሠነየት፡ deformis quae formosa est^la ; comparative እምነ፡ , ut: ሠነየ፡ ራእዮሙ፡ እምነ፡ , et , ut: ትሤንያ፡ ἀγαθωτέρα ὑπὲρ αὐτήν . (Pro ተሠነየ፡ se exornare^la 11).

2)bonum^lai.e. probum^lavel egregium^la, praestantem^la, vel bene se habentem^lavel utilem^la, commodum esse^lasive fieri^la; expedire^la, decere^la: ቦ፡ ብእሲት፡ እንተ፡ ትሤኒ፡ እምብእሲት፡ ; ኢይሤኒ፡ ኅሊናሁ፡ τεκταίνει κακά ; በእላ፡ ሠለስቱ፡ ሠነይኩ፡ ὡραίσθην ; ዘይሤኒ፡ ወይን፡ ; ለባዕልኒ፡ ወለነዳይኒ፡ ልቡ፡ ይሤኒ፡ ; በእከየ፡ ገጽ፡ ይሤኒ፡ ልብ፡ ; እንተ፡ ትሤኒ፡ τὰ κάλλιστα ; ይሤኒ፡ (var. pro ይኄይስ፡ ) ሐዊረ፡ ቤተ፡ ላሕ፡ እምሐዊረ፡ ቤተ፡ ግዝዕ፡ ; ከመ፡ ትሠኒ፡ ( ዕረፍት፡ ) ላዕሌኪ፡ ; ኢይሤኒ፡ ከመ፡ ይኩን፡ አዳም፡ ባሕቲቱ፡ F.N. 24,1; እመ፡ ሠነየ፡ ቅድሜከ፡ ለመጺእ፡ (v. መጺአ፡ ) ምስሌየ፡ si tibi bonum videtur^la ; ; vel እመ፡ ይሤንየክሙ፡ hist. ; እመ፡ ይሤንዮሙ፡ ለሰማዕያን፡ si placuerit auditoribus^laLud. e Mss. Colb.; ይሤንየከኑ፡ (v. ሠናይኑ፡ ለከ፡ ) እመ፡ num te decet?^la .

śannaya

Grébaut
ሠነየ፡ śannaya I,2 ይሤኒ፡ , ይሠኒ፡ «être bon ou beau^fr (dans tout les sens)» ― አማረ፡ Ms. BNFabb217, fol. 52v.
132

Leslau
ሠነየ śannaya be beautiful^en, be good^en, seem good^en, be well^en, be fine^en, be excellent^en, be fitting^en, be appropriate^en; with suffix pronouns: appear good^en, be good for^en, please^en 531b

ነፀረ

(etiam per ጸ ) I,1et I,2[vid. ሠረጸ፡ et طرّ ] dirumpere^la, abrumpere^la, discutere^la: ለጽኑሳት፡ ነፀሮን፡ (v. ሠጸሮን፡ ) ἀνέῤῥηξεν ; ነፂረ፡ እኔፅራ፡ ለመንግሥትከ፡ እምነ፡ እዴከ፡ διαῤῥήξω ; ; ትነጽር፡ (v. ትኔጽር፡ , ትሤጽር፡ ) ሕፃናቲሆሙ፡ τὰ νήπια αὐτῶν ἐνσείσεις . — Rad. Abb.: ነጸረ፡ ዘ፡ ለየ።

ትሥልስት

1)triplum^la, triplex ordo^la: ትሥልስት፡ ገጾሙ፡ ὄψις τρισσή ; ኵሎሙ፡ በትሥልስት፡ πάντες τρισσοί ; ትሥልስተ፡ τρισσῶς ; ዘሞኪ፡ ትሥልስተ፡ (v. ትሥልስተኪ፡ ) .

2)numerus^la n. 233ternarius^la, in specie trinitas^la(de Deo) ; ሀሎ፡ እግዚአብሔር፡ በመንግሥቱ፤ እግዚአብሔር፡ በትሥልስተ። እግዚአብሔር፡ በመለኮቱ፡ Lit. Diosc.; እመቦ፡ ዘይፈልጦ፡ ለእግዚአብሔር፡ እምትሥልስቱ፡ ውጉዝ፡ ውእቱ፡ Fid. Jac. Bar.; ትሥልስተ፡ መለኮት፡ M.M. f. 8.

tǝślǝst

Grébaut
ትሥልስት፡ tǝślǝst «le nombre trois^fr, tiers abyssin^fr» ― ሲሶ፡ Ms. BNFabb217, fol. 49v.

Leslau
ትሥልስት tǝślǝst Trinity^en, threefold^en, three times as many^en
ትሥልስት፡ እድ tǝślǝst ʾǝd third part^en, እድ፡
ትሥልስታት፡ tǝślǝstāt triad^en 530a

ትሥልስት

tǝślǝst

Grébaut
ትሥልስት፡ tǝślǝst «le nombre trois^fr, tiers abyssin^fr» ― ሲሶ፡ Ms. BNFabb217, fol. 49v.

ትሥልስት

tǝślǝst

Grébaut
ትሥልስት፡ tǝślǝst «le nombre trois^fr, tiers abyssin^fr» ― ሲሶ፡ Ms. BNFabb217, fol. 49v.

ትሥልስት

tǝślǝst

Grébaut
ትሥልስት፡ tǝślǝst «le nombre trois^fr, tiers abyssin^fr» ― ሲሶ፡ Ms. BNFabb217, fol. 49v.

ትሥልስት ትሥልስት

tǝślǝst

Grébaut
ትሥልስት፡ tǝślǝst «le nombre trois^fr, tiers abyssin^fr» ― ሲሶ፡ Ms. BNFabb217, fol. 49v.

tǝślǝst

Grébaut
ትሥልስት፡ tǝślǝst «le nombre trois^fr, tiers abyssin^fr» ― ሲሶ፡ Ms. BNFabb217, fol. 49v.

ትሥልስት እድ

, m. et fem. , እደው፡ et አእዳው፡ [ יָד ܝܰܕ ܐܺܝܕܳܐ يَدٌ (etiam أَدٌ ), amh. እጅ፡ ; etiam ውእደ፡ ] እድ፡ pronomina suff. per ê^lasibi annectit, ut እዴየ፡ , እዴሆሙ፡ , caet. ( gramm.§ 154,d),

1)manus^la(cum brachio), ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ውስተ፡ እዴሁ፡ ፍሕም፡ ; ደይ፡ እዴከ፡ ላዕለ፡ እዴየ፡ ; ዘእሱር፡ እዴሁ፡ ዘየማን፡ ; ; ; , alias sexcenties; ጸሐፍኩ፡ በእዴየ፡ manu propria^la ; ጸሐፈ፡ ክታበ፡ በእዴሁ፡ ; ሰፍሐ፡ እደ፡ ለነዳይ፡ ; ; አእዳው፡ maxime in libris inferioris aetatis, ut I Sal. ; F.M. 26,8; quamquam passim etiam in Bibliis, ut . In specie significatur manu

a)fides: ወሀቡ፡ እደ፡ ይስድዱ፡ አንስቲያሆሙ፡ ; መጥወኒ፡ እዴከ፡ ወመጠዎ፡ እዴሁ፡ .

b)dexteritas: በከመ፡ እዴሁ፡ ከማሁ፡ ክብሩ፡ .

c)auxilium et instrumenta: ; እደ፡ እግዚአብሔር፡ ሀለወት፡ ምስሌሁ፡ ; ኢይጻምዋ፡ እደው፡ ባቲ፡ ; ዘእንበለ፡ እድ፡ ; ; inde በእደ፡ vel በእደወ፡ per^la, ope^la, opera^laalicujus: ተፈነወ፡ ቃል፡ በእዴየ፡ ; ; ዘነገረ፡ እግዚአብሔር፡ በእደ፡ ኤርምያስ፡ ; ; ; ; ; አምኑ፡ በእደዊሃ፡ ( ad fidem perducti sunt per eam^la) ; ; .

d)ductus, unde ላዕለ፡ እደ፡ vel ዲበ፡ እደ፡ ( على يد ) sub auspiciis^la, ductus^laalicujus: Platt; ወአምነ፡ ጢሞቴዎስ፡ ዲበ፡ እደዊሁ፡ ለጳውሎስ፡ ;

e)possessio: አልብየ፡ ወስተ፡ እዴየ፡ ; ; ; .

f)vis^laet potestas^la: ውስተ፡ እዴሁ፡ ኵሉ፡ ሕያው፡ ; ኵሉ፡ በእደ፡ እግዚአብሔር፡ ; ; ; ወሀብኩክሙ፡ ውስተ፡ እዴክሙ፡ ; ; : እወድቅ፡ ውስተ፡ እዴሆሙ፡ ; ; አትሕቲ፡ ርእሰኪ፡ ታሕተ፡ እዴሃ፡ ; አድኅነኒ፡ እምነ፡ እዴሁ፡ ; ; ; ; ; etiam ante nomina bestiarum rerumque inanimatarum: ውስተ፡ እደ፡ ኵናት፡ ; ; ; ; ; .

g)robur, potentia: በእድ፡ ጽንዕት፡ : ; እድ፡ ጽቡስ፡ ; ኵሉ፡ እድ፡ ይደክም፡ .

a)brachium^lahominis, βραχίων l,32 (ubi ὠμός መዝራዕት፡ ) n. 799; ከመ፡ ድጕልማ፡ ውስተ፡ እደ፡ የማን፡ ; አውቃፍ፡ ለእደዊሃ፡ .

b)armus bestiarum^la, manus^laquarumdam bestiarum: βραχίων (at መዝራዕት፡ ); χείρ ዘየሐውር፡ በእደዊሁ፡ ; ላጽቄት፡ ዘበእደዊሁ፡ የሐውር፡ .

3)manus^laarte factae vel brachia^laarte facta:

a)manubrium^la: እደ፡ መንሥግ፡ .

b)manica^la,

α)vinculum manus: በእደ፡ ሰናስለ፡ ኀጺን፡ ἐν χειροκέδαις σιδηραῖς ;

β)chirotheca^la, vel tegumentum digitorum: ገብሩ፡ አምሳለ፡ እድ፡ ወአጻብዕ፡ ዘኀጺን፡ ; በእደወ፡ ኀጺን፡ እንዘ፡ ይጸፍዕ፡ ገጾ፡

c)axis^larotae, ; .

d)ut videtur, specillum^la: እድ፡ ዘኀጺን፡ ዘየሐትት፡ ዘውስተ፡ ከርሥ፡ (cruciatus instrumentum)

e)monumentum^la(quatenus manus instar indicat aliquid) .

f)brachia^la(fulcra lateralia) solii .

g)prominentia^la .

4)pars^la(sicut יָד ): ፲ እድ፡ , ፱ እድ፡ δέκα μέρη , ἐννέα μέρη ; የኀልቅ፡ ክልኤ፡ እድ፡ ወይተርፍ፡ ሣልስት፡ እዴሃ፡ ; ; ; ; ; ; ; ብርሃነ፡ ዚአሁ፡ ፯ እደ፡ ያበርህ፡ እምዘወርኅ፡ (septies lucidior erit quam) ; numeralia ordinalia in st. constr. voci እድ፡ praeponi solent, ut: ሣልስተ፡ እዴሃ፡ ለምድር፡ tertia^la( partis^lai.e.) pars terrae^la ; ; ; ; 2 ; ; ; ውስተ፡ ሣልስተ፡ እደ፡ መንግሥትየ፡ ; ; ለዝኩ፡ ሳብዕተ፡ እድ፡ ; , quamquam etiam occurrit: ራብዕት፡ እዴሃ፡ ለምድር፡ ; ; al.; in : ትሰቲ፡ ሳድስተ፡ እዴሃ፡ ለኢን፡ ; ; —

5)latus^la: መንገለ፡ እደ፡ ማየ፡ ባሕር፡ ; በእደ፡ ባሕር፡ ; በእደ፡ አቡሁ፡ ( ወእደ፡ et ውእደ፡ ).

6)locus^la, deinde in st. constr. relative usurpatur, (quamquam ወእደ፡ vel ውእደ፡ magis frequentatur),

a) እደ፡ quο loco^la, ubi^la{ cfr. Hebr. יָד חָזִית (ubicumque conspexeris) }, ut: እደ፡ እውዕል፡ ወእበይት፡ Lud. ex Org.

b) በእደ፡ quο loco^la, ubi^la, ut: በኵሉ፡ መካናት፡ በእደ፡ ገብሩ፡

c) እምእደ፡ e loco ubi^la, ut: መጽአ፡ ኀቤሃ፡ ፩ ወሬዛ፡ እምእደ፡ (v. እምውእደ፡ ) ይትኀባእ፡ ( ወእደ፡ et ውእደ፡ ). — Locus Asc. Jes. ubi Laurentius እድ፡ longitudo^lavertit, dubius videtur (an: duodecim palmas et quatuor…latus?)

tǝślǝst

Grébaut
ትሥልስት፡ tǝślǝst «le nombre trois^fr, tiers abyssin^fr» ― ሲሶ፡ Ms. BNFabb217, fol. 49v.

ʾǝd

a) for ምልአ፡ እድ፡ ምልእ፡ (Leslau)

b) for ትሥልስት፡ እድ፡ ትሥልስት፡ (Leslau)

c) for ሣልስተ፡ እድ፡ ሣልስ፡

d) for አፈ፡ ንቡረ፡ እድ፡ አፍ፡ (TraCES)

ትሥልስት

tǝślǝst

Grébaut
ትሥልስት፡ tǝślǝst «le nombre trois^fr, tiers abyssin^fr» ― ሲሶ፡ Ms. BNFabb217, fol. 49v.

እድ

a)fides: ወሀቡ፡ እደ፡ ይስድዱ፡ አንስቲያሆሙ፡ ; መጥወኒ፡ እዴከ፡ ወመጠዎ፡ እዴሁ፡ .

b)dexteritas: በከመ፡ እዴሁ፡ ከማሁ፡ ክብሩ፡ .

e)possessio: አልብየ፡ ወስተ፡ እዴየ፡ ; ; ; .

g)robur, potentia: በእድ፡ ጽንዕት፡ : ; እድ፡ ጽቡስ፡ ; ኵሉ፡ እድ፡ ይደክም፡ .

a)brachium^lahominis, βραχίων l,32 (ubi ὠμός መዝራዕት፡ ) n. 799; ከመ፡ ድጕልማ፡ ውስተ፡ እደ፡ የማን፡ ; አውቃፍ፡ ለእደዊሃ፡ .

b)armus bestiarum^la, manus^laquarumdam bestiarum: βραχίων (at መዝራዕት፡ ); χείρ ዘየሐውር፡ በእደዊሁ፡ ; ላጽቄት፡ ዘበእደዊሁ፡ የሐውር፡ .

3)manus^laarte factae vel brachia^laarte facta:

a)manubrium^la: እደ፡ መንሥግ፡ .

b)manica^la,

α)vinculum manus: በእደ፡ ሰናስለ፡ ኀጺን፡ ἐν χειροκέδαις σιδηραῖς ;

β)chirotheca^la, vel tegumentum digitorum: ገብሩ፡ አምሳለ፡ እድ፡ ወአጻብዕ፡ ዘኀጺን፡ ; በእደወ፡ ኀጺን፡ እንዘ፡ ይጸፍዕ፡ ገጾ፡

c)axis^larotae, ; .

d)ut videtur, specillum^la: እድ፡ ዘኀጺን፡ ዘየሐትት፡ ዘውስተ፡ ከርሥ፡ (cruciatus instrumentum)

e)monumentum^la(quatenus manus instar indicat aliquid) .

f)brachia^la(fulcra lateralia) solii .

g)prominentia^la .

5)latus^la: መንገለ፡ እደ፡ ማየ፡ ባሕር፡ ; በእደ፡ ባሕር፡ ; በእደ፡ አቡሁ፡ ( ወእደ፡ et ውእደ፡ ).

6)locus^la, deinde in st. constr. relative usurpatur, (quamquam ወእደ፡ vel ውእደ፡ magis frequentatur),

a) እደ፡ quο loco^la, ubi^la{ cfr. Hebr. יָד חָזִית (ubicumque conspexeris) }, ut: እደ፡ እውዕል፡ ወእበይት፡ Lud. ex Org.

b) በእደ፡ quο loco^la, ubi^la, ut: በኵሉ፡ መካናት፡ በእደ፡ ገብሩ፡

ʾǝd

a) for ምልአ፡ እድ፡ ምልእ፡ (Leslau)

b) for ትሥልስት፡ እድ፡ ትሥልስት፡ (Leslau)

c) for ሣልስተ፡ እድ፡ ሣልስ፡

d) for አፈ፡ ንቡረ፡ እድ፡ አፍ፡ (TraCES)

ትሥልስት

tǝślǝst

Grébaut
ትሥልስት፡ tǝślǝst «le nombre trois^fr, tiers abyssin^fr» ― ሲሶ፡ Ms. BNFabb217, fol. 49v.

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose