Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

, sine dubio a በፀወ፡ et radicibus sub በፀወ፡ laudatis haud multum differens. , sine dubio a በፀወ፡ et radicibus sub በፀወ፡ laudatis haud multum differens.

በፀወ

I,1[ בָּטָא effutivit^la( בַּדִים commenta^la); ܒܕܰܐ effutivit^la, deliravit^la, at arab. بَطُؤَ tardus fuit^la; بَدَّ II lassus fuit^lavel dormitavit^lasedens sed non dormivit] obdormire^la, dormitare^la: ብላዕ፡ ሣዕረ፡ ወልበስ፡ ሣዕረ፡ ወብፀው፡ ዲበ፡ ሣዕር፡ – : በፀወ፡ ነጸፈ፡ ብ፡ አነጸፈ፡ በፀወሰ፡ አንቀለፋሂ፡ ይ፡ ( ).

ፀጋም

, m. et fem. , et , sinister^la, laevus^la: ብእሲ፡ እመ፡ ኮነ፡ ፀጋመ፡ እድ፡ ( linkshändig^de) F.N. 9,1.

a)manus sinistra^la, addito እድ፡ , ut: በፀጋሙ፡ እዴሁ፡ ; plerumque omisso እድ፡ , ut: ልቡ፡ ለአብድ፡ ውስተ፡ ፀጋሙ፡ ; ; ; ; ; .

b)latus sinistrum^la, pars sinistra^la, .

α) እድ፡ እንተ፡ ፀጋም፡ manus sinistra^la ; ; ; vel እዴሁ፡ ዘፀጋም፡ .

β) በፀጋም፡ a sinistra^lavel በፀጋመ፡ a sinistra alicujus^la ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; Platt; vel እምፀጋመ፡ ; ; n. 1337 ; እምፀጋም፡ .

γ) ኀበ፡ ፀጋመ፡ ad sinistram alicujus^la ; ለፀጋም፡ sinistrorsum^la: ; ; ; ; ; ; , vel ፀጋመ፡ ; .

ḍagām

Cross-references: for ብሕት፡ ወደድ፡ ዘፀጋም፡ ቢትወደድ፡

ፀጋም

, m. et fem. , et , sinister^la, laevus^la: ብእሲ፡ እመ፡ ኮነ፡ ፀጋመ፡ እድ፡ ( linkshändig^de) F.N. 9,1.

a)manus sinistra^la, addito እድ፡ , ut: በፀጋሙ፡ እዴሁ፡ ; plerumque omisso እድ፡ , ut: ልቡ፡ ለአብድ፡ ውስተ፡ ፀጋሙ፡ ; ; ; ; ; .

b)latus sinistrum^la, pars sinistra^la, .

α) እድ፡ እንተ፡ ፀጋም፡ manus sinistra^la ; ; ; vel እዴሁ፡ ዘፀጋም፡ .

β) በፀጋም፡ a sinistra^lavel በፀጋመ፡ a sinistra alicujus^la ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; Platt; vel እምፀጋመ፡ ; ; n. 1337 ; እምፀጋም፡ .

γ) ኀበ፡ ፀጋመ፡ ad sinistram alicujus^la ; ለፀጋም፡ sinistrorsum^la: ; ; ; ; ; ; , vel ፀጋመ፡ ; .

ḍagām

Cross-references: for ብሕት፡ ወደድ፡ ዘፀጋም፡ ቢትወደድ፡

ፀጋም

, m. et fem. , et , sinister^la, laevus^la: ብእሲ፡ እመ፡ ኮነ፡ ፀጋመ፡ እድ፡ ( linkshändig^de) F.N. 9,1.

a)manus sinistra^la, addito እድ፡ , ut: በፀጋሙ፡ እዴሁ፡ ; plerumque omisso እድ፡ , ut: ልቡ፡ ለአብድ፡ ውስተ፡ ፀጋሙ፡ ; ; ; ; ; .

b)latus sinistrum^la, pars sinistra^la, .

α) እድ፡ እንተ፡ ፀጋም፡ manus sinistra^la ; ; ; vel እዴሁ፡ ዘፀጋም፡ .

β) በፀጋም፡ a sinistra^lavel በፀጋመ፡ a sinistra alicujus^la ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; Platt; vel እምፀጋመ፡ ; ; n. 1337 ; እምፀጋም፡ .

γ) ኀበ፡ ፀጋመ፡ ad sinistram alicujus^la ; ለፀጋም፡ sinistrorsum^la: ; ; ; ; ; ; , vel ፀጋመ፡ ; .

ḍagām

Cross-references: for ብሕት፡ ወደድ፡ ዘፀጋም፡ ቢትወደድ፡

በፃውዕ

አንቅሀ

II,1expergefacere^la, excitare^la, suscitare^la, dormientem: ; ; አንቅሆ፡ ለእግዚእነ፡ ; ; አንቅሆ፡ እምዐቢይ፡ ንዋም፡ ለዘይነውም፡ ; ; አንቃህከነ፡ እምነ፡ ንዋም፡ Deg. (in hymno matutino); feram cubantem ; .

a)de animo: ; ; ከመ፡ ያንቅሆሙ፡ vel ከመ፡ ያንቅህ፡ ልቦሙ፡ Chrys. (crebro).

b)resuscitare^lamortuos: ; Rel. Bar.; አንቅሀ፡ በድነ፡ Sx. Enc.

c)de necromantia: evocare^lavel suscitare^lamortuum vel pythonem 1 ; ; ; ; እለ፡ ያነቅሁ፡ ( ያነቅሃ፡ ) በፃውዐ፡ .

በፃውዕ በፃውዕ

(a በፂዕ፡ vel በፂዐት፡ ; gramm.§ 140,3, a), rarius በፅውዕ፡ vel በፅዋዕ፡ , በፃውዓት፡ , somnia^lavel commenta hariolorum^la, in specie ventriloquorum^lavel pythonicorum^la: ዘይገብር፡ ስብዐ፡ ወመቅሰመ፤ ሐረሰ፡ ወበፅዋዕ፡ (sic) ; እለ፡ ያነቅሃ፡ በፅውዐ፡ (v. ያነቅሁ፡ በፃውዕ፡ ) ἐγγαστρίμυθοι ; ዘበፃውዕ፡ ἐγγαστρίμυθος ; እለ፡ በፃውዕ፡ ; በፃውዓት፡ እለ፡ በፃውዕ፡ ; ትቀድኁ፡ ለበፃውዕ፡ (v. ለእለ፡ በፃውዕ፡ ) libatis pythonibus^la(v. pythonicis^la) τῇ τύχῃ . (a በፂዕ፡ vel በፂዐት፡ ; gramm.§ 140,3, a), rarius በፅውዕ፡ vel በፅዋዕ፡ , በፃውዓት፡ , somnia^lavel commenta hariolorum^la, in specie ventriloquorum^lavel pythonicorum^la: ዘይገብር፡ ስብዐ፡ ወመቅሰመ፤ ሐረሰ፡ ወበፅዋዕ፡ (sic) ; እለ፡ ያነቅሃ፡ በፅውዐ፡ (v. ያነቅሁ፡ በፃውዕ፡ ) ἐγγαστρίμυθοι ; ዘበፃውዕ፡ ἐγγαστρίμυθος ; እለ፡ በፃውዕ፡ ; በፃውዓት፡ እለ፡ በፃውዕ፡ ; ትቀድኁ፡ ለበፃውዕ፡ (v. ለእለ፡ በፃውዕ፡ ) libatis pythonibus^la(v. pythonicis^la) τῇ τύχῃ .

በፃውዕ

ተወድአ

III,2

1)perfici^la, absolvi^la, consummari^la, ad finem perduci^la: እስከ፡ ይትዌዳእ፡ ኵሉ፡ እከይ፡ ; ይትዌዳእ፡ ዕለተ፡ ሕይወቶሙ፡ ; ; ይትዌዳእ፡ ዓለም፡ Lud. e Libr. Myst.

2)absumi^la, consumi^la ἐξανηλώμεθα ; ; ; ; መዛግብተ፡ እክል፡ ወሥርናይ፡ ይትወዳእ፡ ( III,1?) በፃፄ፡ ወበነቀዝ፡

3)deficere^la, evanescere^la, de aqua ; ተወድአ፡ ወርቅነ፡ ἐκλέλοιπεν ; ፍሥሓ፡ ዘኢይትዌዳእ፡

ፅምው

tranquillus^la,

a)rarius de rebus vel locis: ውስተ፡ መካን፡ ግሑሥ፡ ወፅምው፡ ;

b)plerumque de animo: sedatus^la, modestus^la, ἡσύχιος ; የውህ፡ ውእቱ፡ ወፅምው፡ ; ; ፅምው፡ በቃሉ፡ ወራትዕ፡ በልሳኑ፡ Lud. e Syn.; ፅምው፡ በኅሊናሁ፡ Lud. e Vit. Joh. Cam.; ፅምዋን፡ (monachi) Lud. e Vit. Sam.

c) በፅምው፡ in tranquillo^lai.e. tranquille^la, sedate^la, modeste^la: μετὰ ἡσυχίας ; ; ; ንብረቱ፡ ይኩን፡ በፅምው፡ እንዘ፡ ኢያበዝኅ፡ ሠሐቀ፡ ወዘውዐ፡ Clem. f. 239; አላ፡ በፅምው፡ (v. በጸሐምው፡ በጸሕም፡ , cum scholio margin.: በችር፡ ሕባር፡ ) ወበየውሀት፡ ἐπιεικέστερον δὲ καὶ μετὰ ἠπιότητος

d) ፅምወ፡ tranquille^la, sedate^la: presbyteri የቀውሙ፡ ፅምወ፡ Lud. Comm. hist. p. 323; ወባሕቱ፡ ሀለወት፡ ፅምወ፡ Hom. Chrys.

ḍǝmǝw

Cross-references: for በህዱእ፡ ወፅምው፡ ህዱእ፡ (Grébaut)

ዘውዕ

(passim ዛውዕ፡ scriptum)

1)sermones inanes^lavel ludicri^la, nugae^la, fabulae^la; lascivia^la, petulantia^la, ἀδολεσχίαι ; ዘውዐ፡ ነገር፡ ዘይፈጥሩ፡ γενεαλογίαις ἀπεράντοις Platt; ነገረ፡ ዘውዕ፡ Lud. e Ssal. Req.; አውግረ፡ ዘውዕ፡ (v. ዛውዕ፡ ) βωμοὶ τοῦ γέλωτος ; እመቦ፡ ዘይትረከብ፡ በሠሐቅ፡ ወበዛውዕ፡ ይገሥጾ፡ ዲያቆን፡ ወይረስዮሙ፡ n. 1061 ያርምሙ፡ (sc. inter sacra celebranda) ; poenitens se removeat a rebus mundanis እንዘ፡ ኢያብዝኅ፡ ሠሐቀ፡ ወዘውዐ፡ ; ዘውዕ፡ inter notas impiorum enumeratur ; baptizandus dicat: እክሕደከ፡ ሰይጣን፡ ወኵሎ፡ ሥልጣነከ፡ ወኵሎ፡ ዛውዐከ፡ ወኵሎ፡ ፍትወተከ፡ ወኵሎ፡ ምግባረከ፡ ; .

2){ occupatio otiosa, nugatoria^la, ut በፅርዐተ፡ ዘውዑ፡ ἐν ἐπιμελείᾳ ἀργίας αὐτοῦ in Abb. LV; ወወሀበ፡ ለእለ፡ ምስሌሁ፡ በጕሃን፡ ወዘውዕ፡ μυστήρια καὶ τελετάς in Abb. LV}

በፃውዕ

በፅዐ

, sine dubio a በፀወ፡ et radicibus sub በፀወ፡ laudatis haud multum differens.

በጽዐ

vel በፅዐ፡ I,1[vis radicis prima est in secando^la, abscidendo^la( בָּצַע , بَضَعَ al., ቤጸ፡ ); hincderivatur significatus secernendi^la, decernendi^la, definiendi^la(cfr. significatones radicum גָּזַר גְּזַר גָּדַד ); amharice occurrunt quaedam derivata) ይብጻዕ፡

1)definire^la, aestimare^lapretium rei ( τιμήσεται ) ; ; nescio an eodem modo exponendus sit locus: ለእመ፡ ኢበጻዕኩ፡ ለኢየሩሳሌም፡ በቀዳሜ፡ ትፍሥሕትየ፡ ἐὰν μὴ προανατάξωμαι τὴν I ερουσαλημ , si non^lalocum costituero^laHierosolymis^lain^lavel ab initio gaudii mei^la .

2)in specie: separare aliquid in Dei usum (cfr. ዘበፅዐ፡ ብፅዐተ፡ ἀφαιρῶν ἀφαίρεμα ) vel praefinire aliquid Deo sacrum i.e. vovere^la ; እንበለ፡ ትብጻዕ፡ አስተዳሉ፡ በጽዓቲከ፡ ; ለ፡ Dei: ; ; ; በጻዕከ፡ ሊተ፡ ብጽዓተ፡ ; ; ዘአዕበየ፡ በጺዐ፡ ብጽዓተ፡ ; ; ; ; ; 2 Reg, 15,8; ; ; ; rei: ; ; ; ዘበጽዐት፡ ርእሳ፡ ለእግዚአብሔር፡ F.M. 6,12; verbi: በጻዕነ፡ ንጹም፡ ; በጻዕከ፡ ትሕንጽ፡ ; vel ከመ፡ : ብእሲት፡ ዘበጽዐት፡ ከመ፡ ኢትትወሰብ፡ F.M. 5,16.

ፅግም

pars sinistra^la, latus sinistrum^la: እምፅግም፡ ; በፅግምክን፡ ; ; ዘፅግሞሙ፡ ; ይምነ፡ ወፅግመ፡ ; በነዲፍ፡ በይምን፡ ወበፅግም፡ (jaculando et dextra et sinistra) .

በ

praepos. insepar. [ בְּ , ܒ , بِ ]; Pron, suff. ብየ፡ (etiam ቢየ፡ ; ; in ; al.), ብነ፡ , ብከ፡ ብኪ፡ ብክሙ፡ ብክን፡ , m. ቦ፡ (ut ) vel ቦቱ፡ , fem. ባ፡ vel ባቲ፡ , m. ቦሙ፡ fem. ቦን፡ vel ቦቶን፡ vel ቦንቱ፡ ( ; ; ; ).

1)de loco,

a)in quo quid est vel esse cogitatur: in^la, በቤተ፡ መቅደስ፡ in templo^la ; በጽጕ፡ in plateis^la ; በሰማያት፡ in coelis^la ; በምድር፡ ; በኵሉ፡ በሓውርት፡ ; በቤተ፡ ሞቅሕ፡ ; መጽአ፡ በፍኖተ፡ ጽድቅ፡ ; በብሔረ፡ ግብጽ፡ ; በሐቅል፡ ; በጌራራ፡ ; ; በመቅፁት፡ ; ይቤ፡ በልቡ፡ ; በመንፈሰ፡ ዚአሁ፡ ; በህየ፡ ; 21; በዝየ፡ ; በአይቴ፡ ; በዳግም፡ secundo loco^la ; በሣልስ፡ tertio loco^la ; አምጽእዎ፡ በዐራቱ፡ ኀቤየ፡ ; ቦቱ፡ ሀለውነ፡ ; .

α)nonnumquam in^lai.e. super^la: በአንሕስት፡ ; ቁም፡ በእገሪከ፡ ; ; ትሰክብ፡ በገቦከ፡ ዘጸጋም፡ .

β)vel per^la: የዐርጉ፡ ወይወርዱ፡ ቦቱ፡ ( ለሰዋስው፡ ) ; ዘይጸወር፡ በአንቀጽ፡ ; ; በስቍረተ፡ መርፍእ፡ ገመለ፡ አኅለፈ፡ Enc.

b)in quem quid movetur vel immittitur, in^la; ወደቁ፡ በገጽየ፡ ; ወሰዱ፡ ለዳዊት፡ ርእሶ፡ በኬብሮን፡ ; ንግሮሙ፡ በእዝኖሙ፡ ; ሞቅሖ፡ በቤተ፡ ሞቅሕ፡ ; .

c)cui quid vicinum vel propinquum est, in^la, ad^la, apud^la, juxta^la( an ): በመንገድ፡ ; በፈለገ፡ ኮቦር፡ ; ; በኆኅት፡ ; በዝ፡ ደብር፡ ; ; ; ንበር፡ በየማንየ፡ ; ; ገጸ፡ በገጽ፡ facie ad faciem^la ; ዐይነ፡ በዐይን፡ ; hincpost verba apprehendendi: አኀዘኒ፡ በድማሕየ፡ ; አጽናዕኩከ፡ በየማንከ፡ ; adjungendi: ይእስሩ፡ በክሣዱ፡ ማሕረፀ፡ ; ይፅምድዎሙ፡ ለአፍራስ፡ በሰረገላ፡ ; adhaerendi ; offendendi ; .

2)de tempore ita ut respondeant

a)in^lavel Ablativus: በካልእ፡ ዓመት፡ ; በውእቱ፡ መዋዕል፡ ; በአይ፡ ሰዓት፡ ; በሣልስት፡ ዕለት፡ ; በይእቲ፡ ሌሊት፡ ; በጽባሕ፡ ; በኵሉ፡ ሰዓት፡ ; በቀዳሚ፡ ; በዝ፡ ጊዜ፡ ; በጊዜሃ፡ ; በደኃሪ፡ ንፍኀተ፡ ቀርን፡ ; n. 479 በበዓሎሙ፡ ለአይሁድ፡ ; በሀልዎ፡ ዚአየ፡ ኀቤክሙ፡ ; በቀዳሚ፡ ንብረቶሙ፡ .

b)per^lavel Accusativus: በኵሉ፡ መዋዕሊሁ፡ ዘሐይወ፡ l ; ; በዝ፡ ኵሉ፡ ኢሀሎኩ፡ በኢየሩሳሌም፡ ; ;

c)intra^la, post^la ; ; በብዙኅ፡ መዋዕል፡ .

d) በሳብዕት፡ septima vice^la ; በሣልስ፡ tertia vice^la ; በምዕር፡ ; .

3)Transfertur ad

a)statum vel conditionem, in quibus quis vel quid versatur aliquidve facit: ይወፅእ፡ እምህየ፡ በሰላም፡ ; አዐቅበከ፡ በኵሉ፡ ፍኖትከ፡ ; በዳኅን፡ ; ይኩን፡ ንብረትነ፡ በኵሉ፡ ጽድቅ፡ ; ሕየው፡ በፍሥሓ፡ ; በኢያእምሮ፡ ; በትፍሥሕት፡ ; ; ; በምንዳቤየ፡ ; አንስት፡ ይንበራ፡ በገቢረ፡ ሠናይ፡ ; በዕረፍት፡ ይሄሉ፡ ; ቦቱ፡ ሑሩ፡ ; ; .

b)res, quibus quis vel quid circumdatur, vestitur, ornatur: ይመጽኡ፡ በአልባሰ፡ አባግዕ፡ ; ; ; ; ንትዐጸፍ፡ በዝንቱ፡ τοῦτο περιβάλωμεν ; ለበጥዎ፡ በወርቅ፡ ; ቀፈልዎ፡ በብሩር፡ ; ይሜግቡ፡ በጽድቅ፡ መንበሮ፡ ; ይኬልለከ፡ በሣህሉ፡ .

c)comitatum et societatem: cum^la, ; ; ; ጾርዎ፡ መላእክት፡ ነፍሶ፡ ወሰረሩ፡ ባቲ፡ እስከ፡ አርያም፡ ; ይረውጹ፡ በመጻሕፍተ፡ ንጉሥ፡ 2 ; ; ከመ፡ ትምጻእ፡ ላዕሌየ፡ በበትር፡ ወበእብን፡ ; ; ; ; ; ባሕር፡ በምልአ፡ ; በፈሪሀ፡ እግዚአብሔር፡ .

α)de cantu et instrumentis musicis, ad^laquorum sonum cantant vel saltant: አኀዙ፡ ይዝፍኑ፡ በማሕሌተ፡ እግዚኦሙ፡ ; ; ; .

β)cum^laalqa re i.e. ea non obstante^la( licet^la): ; ; ; በኵሉ፡ ዝንቱ፡ ; ወበዝኒ፡ ኢፈራህክሙኒ፡ ; ; ; ; .

d)materiam, qua vel e qua quid fit: በእበን፡ ትነድቅ፡ ምሥዋዐ፡ ; ንሕንጽ፡ በእብን፡ ; ሰብአ፡ ፈጠርከ፡ በንስቲት፡ ነጠብጣብ፡

e)instrumentum, quo quis utitur: ope^la, auxilio^lavel Ablativus, የሐውር፡ በክነፈ፡ ነፋስ፡ ; ከመ፡ በሐብል፡ የአኀዝዎ፡ ; ትገብር፡ ባቲ፡ ( ለበትር፡ ) ተኣምረ፡ ; ; ; ቀተልኮ፡ በኲናት፡ ; በበትር፡ ይዘብጥዎ፡ ; ይትዋነዩ፡ በዕንዚራት፡ ; ወገሮሙ፡ በእብን፡ ; ባቲ፡ ንባርኮ፡ ; ይትሜከር፡ በፍትወተ፡ ዚአሁ፡ ; በዘክሮ፡ 2 ; al. innumeris in locis, nam frequentissimus est hic praepositionis usus. In specie nota: ሰትየ፡ በገይብ፡ bibit e poculo^la ; ; በመጥባሕትከ፡ ሕየው፡ gladio tuo vive^lai.e. vitam sustenta^la ; ; ዘመዉ፡ በአንስቲያ፡ ; .

f)auctorem, a^laquo vel per^laquem quid fit: ብየ፡ ነገሥት፡ ይነግሡ፡ ; ከመ፡ ትትዐየሮ፡ ለእግዚአብሔር፡ በሐዋርያቲከ፡ ; ዘቦቱ፡ ይመጽእ፡ መንሱት፡ ; ; ; ; ኵሉ፡ ቦቱ፡ ኮነ፡ ; saepius post verba passiva, ut ; ; ; .

g)causam efficientem: ሞተ፡ በቍር፡ ; ; ይመጽእ፡ ሕልም፡ በብዙኅ፡ መከራ፡ ; ትውዕዩ፡ በእሳት፡ .

h)causam remotiorem: ob^la, propter^la, ; ; ; ያረምሙ፡ በምክረ፡ ዚአየ፡ ; ይትባረክ፡ በዘርእከ፡ ; conjunctum Infin., ut: በኀጢአ፡ ንዋይ፡ ; በፈሪህ፡ quod timent^la al.; n. 480post verba gaudendi: በዝ፡ ትትፈሥሑ፡ ; ; mirandi: አንከረ፡ በሕይወቱ፡ (quod adhuc vivus erat) ; fastidiendi ; ; pudefiendi ; invidendi: ኢትቅናእ፡ በፍናዊሆሙ፡ .

i)pretium, quo quid acquiritur, venditur, fit ( pro^la), ; ; ; ; ; ; ; ; ; ሐነጸ፡ አብያተ፡ ክርስቲያናት፡ በውእቱ፡ ወርቅ፡ ; post verba ulciscendi et remunerandi: እትበቀሎሙ፡ በኀጢአቶሙ፡ ; የዐስየከ፡ ተስናነ፡ በንዋይከ፡ .

k)auctoritatem, qua nixus vel missus quis agit: በትእዛዘ፡ እግዚአብሔር፡ ; በቃለ፡ እግዚአብሔር፡ ; በስመ፡ እግዚአብሔር፡ ; በመባሕተ፡ መኑ፡ ; በመንፈስ፡ ቅዱስ፡ ይቤ፡ .

l)numen, per^laquod quis jurat vel obsecrat: ( መሐለ፡ ); ( ረገመ፡ ); በደሙ፡ ለአቤል፡ ጻድቅ፡ (obsecro vos) ; ; በእግዚአብሔር፡ ኢትሚጠኒ፡ per Deum! ne me rejicias!^la

m)argumentum, e quo cognoscunt, et normam, ad quam metiuntur, aestimant, comparant: ex^la, secundum^la, pro^la, cum^la, በዝንቱ፡ ናአምር፡ ; ; ; በሕገ፡ ሙሴ፡ κατὰ τὸν νόμον ; በኍልቈ፡ መዋዕል፡ ዘ፡ ; ; በሥምረትከ፡ ; በፍትወተ፡ ልቦሙ፡ ; በእግረ፡ ደቂቅ፡ ነሐውር፡ ; ንግበር፡ ሰብአ፡ በአርአያነ፡ ወበአምሳሊነ፡ ; ኅዳጥ፡ በኍልቍ፡ ; ; በላዕከ፡ እክለ፡ በመዳልው፡ ; ያገምር፡ ፪ በመስፈርተ፡ ዘርእ፡ ; ; ኑኁ፡ ዕሥራ፡ በእመት፡ ; ; ይትሜሰል፡ በሰይጣን፡ ,1; ተዐርዮ፡ በ፡ ; ኀብረ፡ በ፡ Nota etiam: ፭፻ በ፭፻ ርቡዕ፡ (longitudine) quingentos^laad^lavel per^laquingentos^la(latitudine) ; .

n)rationem et modum: ይሰርሕ፡ ሎቱ፡ በጥበብ፡ ወበጽንዕ፡ ; በኵሉ፡ ልብየ፡ ; ; ዘሰአልክሙ፡ በጸሎት፡ ; ; በእፎ፡ ; ; በአይቴ፡ ; ; creberrime substantivis, infinitivis et participiis praefixum adverbia efficit: ኰነነ፡ በዐመፃ፡ ; በግፍዕ፡ ; ጸርኀ፡ በዐቢይ፡ ቃል፡ ; በእግር፡ ; በ፩ አፍ፡ ; በጸጋ፡ ; በጕሕሉት፡ ; በጽድቅ፡ ; በርስት፡ ; በሐሰት፡ ; በፈቃድ፡ ,3; በጽርዕ፡ gracce^la ; በሠናይ፡ ; በንጹሕ፡ ; በሕሡም፡ ; በኅቡእ፡ ; በፍጡን፡ ; በጽሚት፡ , al.

o)denique usurpatur ad objecta, in quibus versatur vel ad quae pertinet ( c) actio, variis verbis subjungenda:

α) ምሁር፡ በ፡ peritus rei^la ; ይጠብቡ፡ በግብሮሙ፡ ; በኪኖሙ፡ ; ሥሉጥ፡ በ፡ ἐξουσίαν ἔχων ἐν ; ተሠርሐ፡ በኵሉ፡ .

β) ርእየ፡ በ፡ adspicere^la ; ነጺሮ፡ በናእሰ፡ መዋዕሊሁ፡ ratione habita juventutis ejus^laF.M. 10,3; ተናገረ፡ በ፡ de^la ; ; ; ; አልቦ፡ ዘአእመረ፡ ቦሙ፡ ( wußte um sie ) 2 .

γ) አምነ፡ vel ተወከለ፡ በ፡ ; ; ; ; ሐሰወ፡ በ፡ ; ክሕደት፡ በእግዚአብሄር፡ ;

δ) ረኵሰ፡ በ፡ ; ; ተቀደሰ፡ በ፡ ; እሴባሕ፡ በ፡ ; ሠምረ፡ በ፡ ; ተዐቅፈ፡ በ፡ .

ε)( contra^la): አሕሠመ፡ በ፡ ; ንግሩ፡ ብየ፡ ; አስማዕኩ፡ ብከ፡ ; ሶበ፡ ተአዘዘ፡ ቦሙ፡ ስነነ፡ አክይስት፡ ; ትትቈናደዩ፡ ብየ፡ ; n. 481 ዘእገብር፡ በፈርዖን፡ ; .

p)de በ፡ penes^lamox sub በ፡ ; . — Permultis aliis praepositionibus et conjunctioni ከመ፡ q.v., praeponi solet በ፡

ፈርሀ

I,1[amh. ፈራ፡ ; ei Ges. in thes. p. 1122 comparavit فَرّ , نَفَر fugit^la, fugax^la, pavidus fuit^la, sed etiam יָרֵא et وَرُعَ cognata videntur] ይፍራህ፡

1)timere^la, metuere^la, ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ኢይፍራህኪ፡ (suff. ) ልብኪ፡ ; ; ; ; ; ; ; ፈሪህየ፡ ሖርኩ፡ ; ; al.; ; ፈርሁ፡ ዐቢየ፡ ፍርሀተ፡ ; ; rei vel : ; ; ; ፈርህዎ፡ ለእግዚአብሔር፡ ዐቢየ፡ ፍርሀተ፡ ; ; ምንተ፡ እፈርህ፡ እንከ፡ ; ; ; ; ; ኢፈሪሆ፡ መዐተ፡ ንጉሥ፡ ; vel እምነ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; ; vel እምቅድመ፡ ; ; .

a) ለ፡ ejus, cui^latimemus: ; vel ላዕለ፡ ; ፈርሀ፡ ላዕለ፡ ነፍሱ፡ እምእኁሁ፡ ; ; ለእመ፡ ፈርሀት፡ ላዕሌሁ፡ በእንተ፡ ደዌ፡ F.M. 27,3; vel በእንተ፡ de^laaliquo: ለእመ፡ ይፈርሁ፡ በእንቲአሁ፡ ሞተ፡ F.N. 3.

b)Infin.: ; ; ; ; ; ; n. 1352 ; ; ; ; ; ; vel ከመ፡ seq. : አርመምኩ፡ ፈሪህየ፡ ከመ፡ እንግር፡ ዘእኄሊ፡ .

c)ubi Latine sequitur ne^la, Aethiopice sequitur ከመ፡ ኢ፡ : ; ; ; Chrys. passim; raro Imperf.: እፈርህ፡ ከመ፡ ኢይሌቡ፡ ; vel ኢ፡ : እፈርህ፡ ኢይሙት፡ ; ብዙኃን፡ እለ፡ ኢይሌቅሑ፡ በፈሪህ፡ (v. በፈሪሀ፡ ) ኢይህጐሉ፡ ወኢይጸዐሉ፡ ; ; vel ከመ፡ : እፈርህ፡ በእንቲአክሙ፡ ከመ፡ ትክዐዉ፡ ደመ፡ ; vel እንዳዒ፡ ለእመ፡ ; praemisso ዮጊ፡ ; vel ዮጊ፡ ኢ፡ .

2)vereri^la, revereri^la, : ገብር፡ ይፈርህ፡ እግዚኦ፡ ; አባሁ፡ ; ; ; ; ; ; in specie Deum: ሥርዋ፡ ለጥበብ፡ ፈሪሀ፡ እግዚአብሔር፡ (timor^lavel reverentia Dei^lai.e. pietas)^la ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; ; በእንተ፡ ፈሪሆትከ፡ ; ; ; ; ; ; ; ; al.

Search

Input

Keys Combinations

Hold and choose