Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

Substantivumsubst.m. et fem. , umbrala, liber Jobi.Job 4,16 ; liber Jobi.Job 7,1 ; liber Jobi.Job 8,9 ; liber Jobi.Job 14,2 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 6,12 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,12 ; Canticum Canticorum.Cant. 2,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 101,12 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 143,5 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 4,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 38,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 6,4 ; Threni, liber biblicus.Thren. 4,20 ; Jonae prophetia.Jon. 4,5 ; ታሕተ፡ ጽላሎተ፡ ዕፅ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 6,13 ; Actus apostolorum.Act. 5,15 ; ገብረ፡ ጽላሎተ፡ umbram jecitlaliber Jobi.Job 15,29 ; ዘይፀብጥ፡ ጽላሎተ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 31,2 ; divinatio e ጽላሎት፡ vetatur not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 178.
a) ዘቦ፡ ጽላሎተ፡ κατάσκιος umbrosusla, opacusla: ዖም፡ ዘቦ፡ ጽላሎተ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 2,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 17,2 varia lectiovar.; Hezekielis prophetia.Hez. 20,28 .
d)tutelala, σκιά , በጽላሎቱ፡ ነሐዩ፡ Threni, liber biblicus.Thren. 4,20 ; σκέπη በጽላሎተ፡ ክነፊከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 62,8 ; ውስተ፡ ጽላሎቱ፡ ለአምላክ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 90,1 ; Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 9 ; ከመ፡ እኩን፡ ታሕተ፡ ትእዛዝከ፡ ወጽላሎትከ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 20.
e)umbraculumla, tabernaculumla, tectumla, σκηνή Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 26,9 ; σκήνωμα Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,1 ; ጽላሎተ፡ ቤትየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 131,3 ; አብእ፡ ነዳየ፡ ወአኅድሮ፡ ውስተ፡ ጽላሎትከ፡ (v. ጽላሎተ፡ ቤትከ፡ ) Jesaiae prophetia.Jes. 58,7 .
Substantivumsubst.m. et fem. , umbrala, liber Jobi.Job 4,16 ; liber Jobi.Job 7,1 ; liber Jobi.Job 8,9 ; liber Jobi.Job 14,2 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 6,12 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,12 ; Canticum Canticorum.Cant. 2,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 101,12 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 143,5 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 4 ; Jesaiae prophetia.Jes. 4,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 38,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 6,4 ; Threni, liber biblicus.Thren. 4,20 ; Jonae prophetia.Jon. 4,5 ; ታሕተ፡ ጽላሎተ፡ ዕፅ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 6,13 ; Actus apostolorum.Act. 5,15 ; ገብረ፡ ጽላሎተ፡ umbram jecitlaliber Jobi.Job 15,29 ; ዘይፀብጥ፡ ጽላሎተ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 31,2 ; divinatio e ጽላሎት፡ vetatur not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 178.
a) ዘቦ፡ ጽላሎተ፡ κατάσκιος umbrosusla, opacusla: ዖም፡ ዘቦ፡ ጽላሎተ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 2,20 ; Jeremiae prophetia.Jer. 17,2 varia lectiovar.; Hezekielis prophetia.Hez. 20,28 .
d)tutelala, σκιά , በጽላሎቱ፡ ነሐዩ፡ Threni, liber biblicus.Thren. 4,20 ; σκέπη በጽላሎተ፡ ክነፊከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,9 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 62,8 ; ውስተ፡ ጽላሎቱ፡ ለአምላክ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 90,1 ; Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 9 ; ከመ፡ እኩን፡ ታሕተ፡ ትእዛዝከ፡ ወጽላሎትከ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 20.
e)umbraculumla, tabernaculumla, tectumla, σκηνή Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 26,9 ; σκήνωμα Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 14,1 ; ጽላሎተ፡ ቤትየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 131,3 ; አብእ፡ ነዳየ፡ ወአኅድሮ፡ ውስተ፡ ጽላሎትከ፡ (v. ጽላሎተ፡ ቤትከ፡ ) Jesaiae prophetia.Jes. 58,7 .
Substantivumsubst.pluralispl. ብጻላት፡ parsla( lacerala) rei lacerataela(Fetzen): ረከብኩ፡ ብጻላቲሃ፡ (v. ብጽላቲሃ፡ velv. በጽላቲሃ፡ ) ወአጽርቅቲሃ፡ ዘለምንትሂ፡ ኢይበቍዕ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 13,7 .
velv. በጽላት፡ vid. sub ብጻል፡
nomen actionisn. act.et Substantivumsubst., m. et fem.
1)obscuratiola,
a)defectusla, eclipsisla, solis: ጸልመት፡ ፀሓይ፡ ሶበ፡ ርእየት፡ ፈጣሪሃ፡ ስቁለ፡ ወኮነ፡ መጠነ፡ ጽልመታ፡ እምጊዜ፡ ፮ ሰዓት፡ እስከ፡ ጊዜ፡ ፱ ሰዓት፡ Sx. not able to find explanation in abbreviation listMag. 27.
b)deminutio luminislalunae: Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 74,3 ; quare dies mensium inde a quinto decimo መዋዕለ፡ ጽልመት፡ nominantur, et quatuordecim posteriores mensium dies inde a ጽልመት፡ numerantur sicut quatuordecim priores a ሠርቅ፡ ut: አመ፡ ዐሡሩ፡ ለጽልመተ፡ አይሉል፡ πέμπτῃ καὶ εἰκάδι τοῦ Ἐλούλ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 16,15 ; አመ፡ ተሱዑ፡ ለጽልመት፡ εἰκοστῇ καὶ τετάρτῃ τοῦ μηνός Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 19,1 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 7,11 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,4 ; ( Genesis liber Pentateuchi.Gen. 8,14 ;) Numeri, liber Pentateuchi.Num. 10,11 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 25,27 ; Zachariae prophetia.Zach. 1,7 ; Haggaei prophetia.Hagg. 2,1 ; Haggaei prophetia.Hagg. 2,10 ; Haggaei prophetia.Hagg. 2,18 ; Haggaei prophetia.Hagg. 2,20 ; Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 7,5 ; Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 9,5 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 10,9 ; 4 Esr. in subscr.; Judith liber apocryphus.Judith 2,1 .
2)tenebraela: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,2 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,4 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 1,5 ; ግሩም፡ ጽልመት፡ ወዐቢይ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 15,12 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 10,21 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 10,22 ; Jesaiae prophetia.Jes. 5,20 ; ጸልመት፡ ጽፉቅ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,30 ; Jesaiae prophetia.Jes. 8,22 ; Jesaiae prophetia.Jes. 45,7 ; Jesaiae prophetia.Jes. 58,10 ; Jesaiae prophetia.Jes. 59,9 ; Jesaiae prophetia.Jes. 60,1 ; Jeremiae prophetia.Jer. 23,12 ( γνόφος ); Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,13 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,31 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,21 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,10 ; ፍናወ፡ ጽልመት፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 2,13 ; በጽልመት፡ ሰርከ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,9 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,13 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,16 ; liber Jobi.Job 5,14 ; liber Jobi.Job 15,30 ; liber Jobi.Job 23,17 ( fem. ); liber Jobi.Job 28,3 ; liber Jobi.Job 38,19 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 7,31 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,21 ; ጽልመት፡ ይእቲ፡ ለገጽ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 25,23 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,27 ; Evangelium Joannis.Joh. 8,12 ; Evangelium Joannis.Joh. 12,35 ; Evangelium Joannis.Joh. 12,46 ; እንዘ፡ ዓዲሁ፡ ጽልመት፡ Evangelium Joannis.Joh. 20,1 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 13,12 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 2,8 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 2,9 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 2,10 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 2,11 .
a)Ubi in Genitivo positum est, vel Praedicati vice fungitur: tenebricosusla, tenebrosusla: አድባረ፡ ጽልመት፡ σκοτεινά Jeremiae prophetia.Jer. 13,16 ; ሥጋከ፡ ጽልመተ፡ ይከውን፡ Matthaei Evangelium.Matth. 6,23 ; Lucae evangelium.Luc. 11,34 ; Lucae evangelium.Luc. 11,36 .
b) ጽልመት፡ ብሔር፡ tenebrae suntlaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 23,18 ( videasvid. ብሔር፡ ).
Substantivumsubst.vesperala, vesperusla, tempus vespertinumla( ἑσπέρα , δείλη ) መስዋዕተ፡ ሰርክ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 140,3 ; እምሰርኩ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 12,18 ; እምንግህ፡ እስከ፡ ሰርክ፡ Ruth liber biblicus.Ruth 2,7 ; liber Jobi.Job 4,20 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,26 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 11,24 sequensseq.; Regum liber biblicum I.1 Reg. 14,24 ; ወፍና፡ ሰርክ፡ ውእቱ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 23,24 ; ለፍና፡ ሰርክ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 6,13 ; vesperelavel vesperila በሰርክ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 31,33 ; በበሰርክ፡ Paralipomenon liber II.2 Par. 13,11 ; vel in Acc. ሰርከ፡ , ut: በጽልመት፡ ሰርከ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 7,9 ; ሰርከ፡ ወነግሀ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 54,19 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 58,7 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 89,6 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 16,12 ; Jacobi epistola.Jac. 5,7 ; ሰርከ፡ ሰንበት፡ Matthaei Evangelium.Matth. 28,1 ; ሰርከ፡ ሰርከ፡ ትበልዕ፡ Judith liber apocryphus.Judith 12,9 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,47 ; ፍና፡ ሰርክ፡ sub vesperumlaNumeri, liber Pentateuchi.Num. 9,3 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 3,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 19,1 ; Hezekielis prophetia.Hez. 33,22 ; Esther, liber biblicus.Esth. 2,14 . [An a שָׁחַר nigrescerela?]
I,2transferrelavel conferrelaculpam in aliquem, convincerelaaliquem criminis ( videasvid.II,1): አልቦ፡እኩየ፡ ዘበጽሑ፡ ሎቱ፡ ( ἐπιφέρειν ) Actus apostolorum.Act. 25,18 romanae editionisrom.; ጌጋይ፡ በዘ፡ ኢይክሉ፡ በጺሖቶ፡ ἃ οὐκ ἴσχυον ἀποδεῖξαι (quocum attingere facere non poterant; nisi malueris I,1: quocum ad eum pervenire non poterant) Actus apostolorum.Act. 25,7 Platt. I,1[Aethiopibus tritissimum, caeteris inusitatum; non variatione radicis መጽአ፡ , מָצָא ortum videtur; an ad פָּגַשׁ נָגַשׁ ( הִשִּׂיג ?) referendum?] SubjunctivusSubj. ይብጻሕ፡
2)
a)de tempore: venissela, venirela, appeterela, adessela: በጽሐት፡ ዕለተ፡ እግዚአብሔር፡ πάρεστι Joelis prophetia.Joel 2,1 ; ወበጽሐ፡ ሳብዕ፡ ወርኅ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 18,1 ; ናሁ፡ ይበጽሕ፡ መዋዕል፡ Jeremiae prophetia.Jer. 40,14 versio novavers. nov.; አመ፡ ትበጽሕ፡ ይኃሪትከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,32 ; ዘእንበለ፡ ይብጽሖሙ፡ ጊዜ፡ ሞቶሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,29 ; በጽሐ፡ጊዜ፡ ዘርእ፡ ለዘሪእ፡ Kuf.11; n. 546 በጽሐ፡ ዕድሜ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 7,2 ; Hezekielis prophetia.Hez. 7,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,13 .
c)nonnumquam: provectum essela: ዳዊት፡ ልህቀ፡ ወበጽሐ፡ መዋዕሊሁ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 23,1 ; በጽሐ፡ ( ዓለም፡ ) ውስተ፡ ዓሥር፡ ( ክፍል፡ ) Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,9 .
3)pervaderela: በጽሐ፡ ስሙ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ምድር፡ Josuae liber.Jos. 6,27 ; ጼናሁ፡ የሐውር፡ ወይበጽሕ፡ ነዊኀ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 32,4 .
4)attingerela, pertingerela, pertinerela, cumc. እስከ፡ Deuteronomium.Deut. 1,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,4 ; ይበጽሕ፡ ( ማይ፡ ) እስከ፡ ክሣድ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 8,7 versio alteravers. alt.; ትበጽሕ፡ ( መንግሥትየ፡ ) እስከ፡ አጽናፈ፡ በሓውርት፡ Esther, liber biblicus.Esth. 3,13 apocr.; Judith liber apocryphus.Judith 7,3 ; cumc. ውስተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 17,2 ; cumc.Acc.: ይበጽሕ፡ ደመናተ፡ ርእሱ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 31,3 ; ኑኁ፡ በጽሐ፡ ሰማየ፡ (v. እስከ፡ ሰማይ፡ ) Danielis prophetia.Dan. 4,17 ; በጽሐኒ፡ ማይ፡ እስከ፡ ነፍስየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,1 .
a)prope accederela, prope abessela: በጽሐ፡ እስከ፡ ለሞት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 38,1 ; በጽሐ፡ ለሞት፡ ( እስከ፡ ለሞት፡ Platt) ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,27 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,30 ; Jesaiae prophetia.Jes. 53,8 .
b)attingerelai.e. assequila, cumc.Acc., ዘእንበለ፡ ይበጽሑ፡ ምድረ፡ ግብ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,24 ; ለጻድቃን፡ ኢትበጽሖሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,22 ; ኢትበጽሕዎ፡ οὐ μὴ γὰρ ἐφίκησθε Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,30 ; አመ፡ በጽሐ፡ ፵ ዓመተ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 15,7 ; mente: እፎ፡ እበጽሕ፡ ፍናዊከ፡ Lud. e V.S.; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 3.
5)supervenirelaalicui, invaderela, attingerelaaliquem, obvenirela, evenirela, acciderelaalicui, cumc.Acc.personapers.: መዋዕለ፡ ተጽናስ፡ በጽሐኒ፡ προέφθασέ με liber Jobi.Job 30,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,13 ; ἐπέπεσεν αὐτούς Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,15 ; እስከ፡ በጽሖሙ፡ ፍዳሆሙ፡ ἐλθῃ ἐπ᾽ αὐτούς Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,25 ; Jesaiae prophetia.Jes. 63,4 ; ከመ፡ ትብጻሕከ፡ በረከቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,15 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,70 ; በጽሐቶሙ፡ አምሳል፡ ዘመሰሉ፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,22 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 108,7 ; ምንዳቤ፡ በጽሐኪ፡ not able to find explanation in abbreviation listLit. Cyr. ; ኀበ፡ ሞት፡ ኢይበጽሖ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 27 Enc. ; cumc. ላዕለ፡ pers. Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,14 .
6)obtingerela, contingerela, de sorte et de rebus sorte divisis, cumc. ላዕለ፡ pers. Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 14,41 ; cumc.Acc.Josuae liber.Jos. 18,11 ; Josuae liber.Jos. 19,1 ; ለከ፡ ይበጽሐከ፡ ርስታ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,12 ; cumc. ለ፡ , ut: መክፈልት፡ ቡርክት፡ በጽሐት፡ ለሴም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 8 ; venditione Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,27 .
7)in arithmetica: evenirelai.e. efficila, colligila(cfr. بَلَغَ , مَبْلَغٌ ) Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 74,10 sequensseq.; ዘበጽሐ፡ እምትድምርት፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 30. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: በጽሐ፡ ዘ፡ ደረሰ፡
II,1
1)pervenire facere
a)adducerela, ducerela, deducerela, cumc.Acc.personapers.Marci Evangelium.Marc. 13,11 ; cumc.Acc.loci: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 12,15 ; ፈነወ፡ ሰብአ፡ ፈረስ፡ ያብጽሕዎሙ፡ ኢየሩሳሌም፡ Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 5,2 ; cumc.praepositiopraep. ውስተ፡ , ut: ብእሲት፡ ኄርት፡ ሠናይ፡ መክፈልታ፡ ወታበጽሖ፡ ለፈራሄ፡ እግዚአብሔር፡ ውስተ፡ መክፈልቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,3 ; cumc. ኀበ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 47,2 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 30,15 ; Judith liber apocryphus.Judith 10,15 ; ወሰደኒ፡ ኢየሩሳሌም፡ ወአብጽሐኒ፡ ኀበ፡ አንቀጽ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 8,3 .
β)mira est versio ἐκδου θυγατέρα አብጽሓ፡ ለወለትከ፡ በዐቅማ፡ ወዕቀባ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,25 .
b)afferrela, perferrela, epistolam Regum liber biblicum IV.4 Reg. 5,6 ; አብጽሐ፡ መጽሐፈ፡ ኀበ፡ ባሮክ፡ Reliquiae Baruch.Rel. Bar. ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 331 ; nuntium: ትክልኑ፡ እላንተ፡ ነገረ፡ አብጽሖ፡ ኀበ፡ ኤርምያስ፡ ውስተ፡ ባቢሎን፡ Reliquiae Baruch.Rel. Bar. ; n. 547alias res, ut: አዘዘ፡ በአብጽሖተ፡ ቃራራ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 339.
c)de viis, causis: ducerela, ferrela, inducerela, adducerelaad aliquid: ስምዐ፡ ሐሰት፡ ላዕለ፡ ነፍስ፡ ዘያበጽሕ፡ ለሞት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 26,5 ; ያበጽሕ፡ ለሞት፡ ሐዘን፡ ወትካዝ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,19 ; ደኃሪታ፡ ( ለፍኖት፡ ) ታበጽሕ፡ ውስተ፡ ሲኦል፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 14,12 ; መዐት፡ ያበጽሕ፡ ኀበ፡ ቀቲል፡ Faus Manfasâwi; numerus significat sectiones et capita.F.M. 4,1 .
d)adducerelaad finem: ከመ፡ ለፍጻሜ፡ ያብጽሕ፡ ወይግበር፡ ኵሎ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 29,19 .
2)appeterelavel appropinquarelafacerela: አቅረብኪ፡ መዋዕለኪ፡ ወአብጻሕኪ፡ ዕድሜ፡ ዓመትኪ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 22,4 .
3)
a)attingere facerela(vel eveherelaaliquem adla): ያበጽሕዎ፡ እስከ፡ ደመና፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 13,23 .
b)assequi facerela, cumc.Acc.et ኀበ፡ rei, ut: አብጻሕክዎ፡ ኀበ፡ ዘተመነየ፡ Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 338.
c)omisso objecto (sicut in Latino ad annum C perduxitlaet in Germano es auf 100 Jahre bringende): perducerelai.e. pervenire adla, assequila, cumc. ኀበ፡ , ut: ኢያብጻሕኩ፡ ኀበ፡ ሥርዐቱ፡ ad gradum ejus nondum pervenilaEncomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TeqemtSx. Teq. 13 ; cumc.Acc., ut: እንተ፡ ኢያብጽሐት፡ መጠነ፡ አካል፡ (aliis in locis በጽሐት፡ ) maturam aetatem non assecutalaFetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 24,3 ; ሶበ፡ አብጽሐ፡ ዝኩ፡ ሕፃን፡ ዐቅመ፡ ውርዛዌ፡ Synaxaria; sequuntur nomina mensium HamlêSx. Haml. 26.
4)
a)referrelavel deferrelaaliquid ad aliquem i.e. indicarela, nuntiarela: ናብጽሕ፡ ለከ፡ ὑποδεικνύομέν σοι Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 2,20 .
b)facere ut aliquid redundet ex aliqua re i.e. argumentis efficerela, demonstrarela, probarela, convincerela: ለእመ፡ አብጻሕክሙ፡ ሊተ፡ ከመ፡ ቤል፡ ይበልዕ፡ ἐὰν δείξητε ὅτι not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 13,9 ; ἐπιδεικνύναι Actus apostolorum.Act. 18,28 ; παρατίθεσται Actus apostolorum.Act. 17,3 ; συμβιβάζειν Actus apostolorum.Act. 9,22 Platt; ኢይክሉ፡ አብጽሖ፡ ሊተ፡ በዘ፡ ኵሉ፡ ዘያስተዋድዩኒ፡ Actus apostolorum.Act. 24,13 romanae editionisrom.; Actus apostolorum.Act. 25,18 Platt.
nomen actionisn. act.et Substantivumsubst., fem. et m. , pluralisPl. ውሳንያት፡ vel ውሳኔያት፡ ,
1)definitiola,
a)praescriptumla: ዝንቱ፡ ወሳኔ፡ ሕግ፡ ይደሉ፡ ላዕለ፡ ኵሉ፡ F.M. 5,5; ውሳኔያተ፡ ሕግ፡ Gadela Karazûn.Gad. Kar. ; እመቦ፡ ዘተዐደወ፡ ላዕለ፡ ዝንቱ፡ ግብር፡ እምውሳንያት፡ ዘወሰኑ፡ ሎቱ፡ F.M. 5,3; ውሳንያት፡ እንተ፡ ወሰንዋ፡ አበው፡ ቀደምት፡ Fid. Jac. Bar.; ውሳኔ፡ ሥጋዊ፡ (definitio poenae corporalis) F.M. 5,3.
b)pretii (in emtione et venditione) F.N. 33.
c)finitiolanotionis, verbi ( Definition ): በእንተ፡ ውሳኔ፡ ፍኅረት፡ F.N. 24,3; በእንተ፡ ውሳኔ፡ አውስቦ፡ F.N. 24,4.
2)determinatiola, terminatiola, circumscriptiola, finisla: ውሳንያተ፡ አምዳር፡ vel ምድር፡ (agrorum) F.N. in Proleg. et F.N. 27; ለሕገ፡ ኦሪት፡ ቦቱ፡ ወሰን፡ ወለዛቲሰ፡ ( ሕግ፡ ) አልባቲ፡ ውሳኔ፡ Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 19 ; በጽሐት፡ በምዕር፡ ኀበ፡ ውሳኔ፡ (ad finem pervenit) Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 13.
I,1[Aethiopibus tritissimum, caeteris inusitatum; non variatione radicis መጽአ፡ , מָצָא ortum videtur; an ad פָּגַשׁ נָגַשׁ ( הִשִּׂיג ?) referendum?] SubjunctivusSubj. ይብጻሕ፡
2)
a)de tempore: venissela, venirela, appeterela, adessela: በጽሐት፡ ዕለተ፡ እግዚአብሔር፡ πάρεστι Joelis prophetia.Joel 2,1 ; ወበጽሐ፡ ሳብዕ፡ ወርኅ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 18,1 ; ናሁ፡ ይበጽሕ፡ መዋዕል፡ Jeremiae prophetia.Jer. 40,14 versio novavers. nov.; አመ፡ ትበጽሕ፡ ይኃሪትከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,32 ; ዘእንበለ፡ ይብጽሖሙ፡ ጊዜ፡ ሞቶሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,29 ; በጽሐ፡ጊዜ፡ ዘርእ፡ ለዘሪእ፡ Kuf.11; n. 546 በጽሐ፡ ዕድሜ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 7,2 ; Hezekielis prophetia.Hez. 7,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,13 .
c)nonnumquam: provectum essela: ዳዊት፡ ልህቀ፡ ወበጽሐ፡ መዋዕሊሁ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 23,1 ; በጽሐ፡ ( ዓለም፡ ) ውስተ፡ ዓሥር፡ ( ክፍል፡ ) Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,9 .
3)pervaderela: በጽሐ፡ ስሙ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ምድር፡ Josuae liber.Jos. 6,27 ; ጼናሁ፡ የሐውር፡ ወይበጽሕ፡ ነዊኀ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 32,4 .
4)attingerela, pertingerela, pertinerela, cumc. እስከ፡ Deuteronomium.Deut. 1,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,4 ; ይበጽሕ፡ ( ማይ፡ ) እስከ፡ ክሣድ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 8,7 versio alteravers. alt.; ትበጽሕ፡ ( መንግሥትየ፡ ) እስከ፡ አጽናፈ፡ በሓውርት፡ Esther, liber biblicus.Esth. 3,13 apocr.; Judith liber apocryphus.Judith 7,3 ; cumc. ውስተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 17,2 ; cumc.Acc.: ይበጽሕ፡ ደመናተ፡ ርእሱ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 31,3 ; ኑኁ፡ በጽሐ፡ ሰማየ፡ (v. እስከ፡ ሰማይ፡ ) Danielis prophetia.Dan. 4,17 ; በጽሐኒ፡ ማይ፡ እስከ፡ ነፍስየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,1 .
a)prope accederela, prope abessela: በጽሐ፡ እስከ፡ ለሞት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 38,1 ; በጽሐ፡ ለሞት፡ ( እስከ፡ ለሞት፡ Platt) ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,27 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,30 ; Jesaiae prophetia.Jes. 53,8 .
b)attingerelai.e. assequila, cumc.Acc., ዘእንበለ፡ ይበጽሑ፡ ምድረ፡ ግብ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,24 ; ለጻድቃን፡ ኢትበጽሖሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,22 ; ኢትበጽሕዎ፡ οὐ μὴ γὰρ ἐφίκησθε Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,30 ; አመ፡ በጽሐ፡ ፵ ዓመተ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 15,7 ; mente: እፎ፡ እበጽሕ፡ ፍናዊከ፡ Lud. e V.S.; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 3.
5)supervenirelaalicui, invaderela, attingerelaaliquem, obvenirela, evenirela, acciderelaalicui, cumc.Acc.personapers.: መዋዕለ፡ ተጽናስ፡ በጽሐኒ፡ προέφθασέ με liber Jobi.Job 30,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,13 ; ἐπέπεσεν αὐτούς Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,15 ; እስከ፡ በጽሖሙ፡ ፍዳሆሙ፡ ἐλθῃ ἐπ᾽ αὐτούς Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,25 ; Jesaiae prophetia.Jes. 63,4 ; ከመ፡ ትብጻሕከ፡ በረከቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,15 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,70 ; በጽሐቶሙ፡ አምሳል፡ ዘመሰሉ፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,22 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 108,7 ; ምንዳቤ፡ በጽሐኪ፡ not able to find explanation in abbreviation listLit. Cyr. ; ኀበ፡ ሞት፡ ኢይበጽሖ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 27 Enc. ; cumc. ላዕለ፡ pers. Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,14 .
6)obtingerela, contingerela, de sorte et de rebus sorte divisis, cumc. ላዕለ፡ pers. Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 14,41 ; cumc.Acc.Josuae liber.Jos. 18,11 ; Josuae liber.Jos. 19,1 ; ለከ፡ ይበጽሐከ፡ ርስታ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,12 ; cumc. ለ፡ , ut: መክፈልት፡ ቡርክት፡ በጽሐት፡ ለሴም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 8 ; venditione Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,27 .
7)in arithmetica: evenirelai.e. efficila, colligila(cfr. بَلَغَ , مَبْلَغٌ ) Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 74,10 sequensseq.; ዘበጽሐ፡ እምትድምርት፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 30. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: በጽሐ፡ ዘ፡ ደረሰ፡
Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. ጊዜያት፡ [adjecta vocali êlaformatum sicut ዕድሜ፡ , sive etymon cum Ges. in thes. p. 991 a جاز transiitla, sive a גזז גזה al. secarela, dividerela, definirelapetieris]
1)tempusla
a)definitumla, statutumla, certumla, καιρός Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 3,1 -9; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 7,17 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,5 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,6 ; እስከ፡ ተኀልፍ፡ ጊዜሃ፡ ( ለመዐት፡ ) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 1,23 ; ዘእንበለ፡ ይብጻሕ፡ ጊዜሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,24 ; ቀርበ፡ ጊዜነ፡ Threni, liber biblicus.Thren. 4,19 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 26,18 ; መዋዕለ፡ ጊዜሁ፡ Marci Evangelium.Marc. 13,33 ; በዝንቱ፡ ጊዜ፡ በካልእት፡ ዓመት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 17,21 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,14 ; ጊዜ፡ ዘርእ፡ ለዘሪእ፡ በጽሐ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 11 ; ጊዜ፡ ገሚድ፡ Canticum Canticorum.Cant. 2,12 ; liber Jobi.Job 38,32 ; በበ፡ ጊዜ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 6 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,14 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 9,37 ; cumc.pronomenpron.suff. sive personapers.sive neutr.: ጊዜሁ፡ tempus ejus i.e. ei definitum: Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,47 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 1,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,28 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,29 ; Matthaei Evangelium.Matth. 24,45 ; Marci Evangelium.Marc. 1,15 ; Lucae evangelium.Luc. 4,13 ; Lucae evangelium.Luc. 12,42 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 13,11 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 4,5 .
α)diei i.e. horala, horaela, ( vigiliala): በጊዜ፡ መሥዋዕተ፡ ሰርክ፡ Danielis prophetia.Dan. 9,21 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 9,5 ; ጊዜ፡ ምሳሕ፡ Ruth liber biblicus.Ruth 2,14 ; not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,13 ; n. 1197 ውእተ፡ ጊዜ፡ αὐτῇ τῇ ὥρᾳ Danielis prophetia.Dan. 4,30 ; Deuteronomium.Deut. 18,6 ; ጊዜ፡ ብርሃን፡ , ጊዜ፡ ምሴት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 49 ; እስመ፡ ጊዜ፡ ቀትር፡ ውእቱ፡ Rel. Bar.; not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,7 ; ዘጊዜ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 9,16 ; 3 Regum libri biblici I, II, III, IV.Reg. 20,6 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 9,18 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 10,4 ; በጊዜ፡ ጽባሕ፡ ἐν φυλακῇ τῇ ἑωθινῇ Regum liber biblicum I.1 Reg. 11,11 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,52 romanae editionisrom.; መጽሐፈ፡ ጊዜያት፡ horariumlaCod. Mus. Brit. XXXIV.
b)justumla, idoneumla, opportunumla: ኢኮነ፡ ጊዜሁ፡ ለሐኒጸ፡ ቤተ፡ እግዚአብሔር፡ Haggaei prophetia.Hagg. 1,2 ; Haggaei prophetia.Hagg. 1,4 (seq. ከመ፡ cumc.SubjunctivusSubj.); በጊዜ፡ πρὸς καιρόν Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 10,17 ; እስከ፡ ትረክብ፡ ጊዜሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 1,24 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 20,6 ; ኵሎ፡ በጊዜሁ፡ ወበዐቅሙ፡ ግበር፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 35,11 ; በጽሐ፡ ጊዜሁ፡ በዘታነሥእ፡ ርስተከ፡ Judith liber apocryphus.Judith 13,5 .
c)tempuslain genere vel temporis parslaquaedam: Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 90,5 ; ጊዜ፡ ወድድቅ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,11 ; ጊዜ፡ ምንዳቤ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,20 ; ጊዜ፡ እኩይ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 9,12 ; ጊዜያት፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 7,18 ; Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 8,8 . በጊዜ፡ ሰዓት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 62 ; በጊዜሃ፡ ለይእቲ፡ ዕለት፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 17,26 . Crebro nomini ጊዜ፡ in st.c. posito tota enunciatio subjungitur; latine: tempus quola, ut: እስከ፡ ጊዜ፡ ያሰፍጣ፡ καιρὸν τοῦ ἀπατῆσαι αὐτήν Judith liber apocryphus.Judith 12,16 ; እምጊዜ፡ የዐርግ፡ ጎሕ፡ ἀπὸ ἀναβάσεως τοῦ ὄρθρου Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 14,21 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 18,3 ; ያአምሩ፡ ጊዜ፡ ይወጽኡ፡ ወይበውኡ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 8,7 ; በጽሐት፡ ዕለቶሙ፡ ወጊዜ፡ ይትቤቀልዎሙ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 27,27 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 30,17 ; ሶበ፡ ኮነ፡ ጊዜ፡ ይዕረብ፡ ፀሓይ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 15,17 ; አይ፡ ጊዜ፡ ሐይወ፡ Evangelium Joannis.Joh. 4,52 romanae editionisrom.( videasvid.etiam not able to find explanation in abbreviation listNr. 2, f).
2)Usurpatur ad exprimenda varia adverbia et particulas:
c) ጊዜ፡ in Acc.et st.c. vice praepositionis temporalis fungitur (pro Abl. Latinorum), ut: ጊዜ፡ ስሱ፡ ሰዓት፡ Lucae evangelium.Luc. 23,44 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,52 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,53 .
e) ለጊዜሁ፡ vel ለጊዜሃ፡ in praesensla, in tempuslavel ad tempusla, temporariusla: ለጊዜሁ፡ εἰς τὸ παρόν ad Hebraeos epistola.Hebr. 12,11 ; πρὸς καιρόν ( oppositum, -o, -nituropp. እምድኅሬሁ፡ ) Proverbiorum liber biblicus.Prov. 5,3 ; ለጊዜሃ፡ πρόσκαιρος Matthaei Evangelium.Matth. 13,21 ; Marci Evangelium.Marc. 4,17 .
f)Relative usurpatur ( videasvid.not able to find explanation in abbreviation listNr. 1 ):
α) ጊዜ፡ vel በጊዜ፡ quo temporela, quumla, quandocumquela, simulacla: ጊዜ፡ ጸዋዕከኒ፡ liber Jobi.Job 14,15 ; ጊዜ፡ ይገብር፡ ὁπότε liber Jobi.Job 26,14 ; ጊዜ፡ ይሰክብ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 40,5 ; ጊዜ፡ ይወፅኣ፡ ἡνίκα Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,11 ; ὅταν Marci Evangelium.Marc. 14,7 ; ጊዜ፡ ሠርዐ፡ ሕገ፡ F.M. 8,1; ጊዜ፡ ፈቀደ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 5 Enc. ; በጊዜ፡ ሰምዐት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 112 ; በጊዜ፡ ይትመዓዕ፡ ይከውኖ፡ ድቀቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 1,22 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,4 Platt.
β) እንተ፡ ጊዜ፡ (sec. Lud. etiam አመ፡ ጊዜ፡ ) quo temporela, quumla: እንተ፡ ጊዜ፡ ያዐርፍ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 34,3 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 123,2 .
g) በአሐዱ፡ ጊዜ፡ quodam temporela, aliquandola, Lud.
h) ጊዜ፡ ጊዜ፡ tum – tumla, modo – modola, aliâs – aliâsla, Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 32 ; Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 59 ; quater repetitum Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 72 ; etiam ጊዜያተ፡ ጊዜያተ፡ id., Philexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 178.
3)tempus i.e. vicisla, vicesla: ጊዜ፡ ፫ ሰዓት፡ καιροὺς τρεῖς (ternis horis quotidie) Danielis prophetia.Dan. 6,10 ; በዝ፡ ጊዜ፡ hac in rela, hac in vicelaExodus, liber Pentateuchi.Ex. 9,14 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 8,28 ; ካልአ፡ ጊዜ፡ alio temporela, iterumlaActus apostolorum.Act. 17,32 Platt; ፬ ጊዜያተ፡ quaterlaEzrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 16,4 varia lectiovar.; n. 1198 ከመዝ፡ ገብረ፡ ሠለስተ፡ ጊዜ፡ terlaDidascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 29 ; Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 159,4 ; ይትነፋሕ፡ ቀርን፡ ፫ ጊዜ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 156 ; ፭ ጊዜያተ፡ quinquieslaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 28 ; ፵ ጊዜ፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 46 ; በዙኀ፡ ጊዜ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 24 ; ብዙኀ፡ ጊዜያተ፡ saepenumerolaF.M. 24,1; Chrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 26 ; በ፩ ጊዜ፡ una vicela, semellaChrysostomi homiliae} in epistolam ad Hebraeos; citatur secundum numerous homiliarum vel Tagsâʃsorum.Chrys. ho. 17 ; አየ፡ ጊዜ፡ ወስፍነ፡ ጊዜ፡ quando et quoties?laPhilexius; numerus significat quaestiones.Phlx. 238 ; በጊዜ፡ እምጊዜያት፡ aliquandolaJosippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 326 (ex Arabismo).
gize
Grébaut
ጊዜ፡ ሕማማት፡ gize ḥǝmāmāt La Semaine Saintefr, videasvid. ሕማም፡ (Grébaut)
45
Substantivumsubst.
1)finisla, terminusla, ultimumla, extremumla: ጥንት፡ ወማኅለቅት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 19,15 ; አልቦ፡ ማኅለቅተ፡ ለሰላሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 9,7 ; ማኅለቅት፡ ዓለም፡ (v. ዘመን፡ ) Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,16 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,29 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 7,10 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 7,12 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 11,15 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 12,35 ; Danielis prophetia.Dan. 8,19 ; Danielis prophetia.Dan. 12,6 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 4,7 ; ማኅለቅተ፡ ፍቅርየ፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 3,51 ; በቅድሜሁ፡ አልቦ፡ ማኅለቅት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 39,11 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 58,3 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 7,3 ; Lucae evangelium.Luc. 1,33 ; ዘአልቦ፡ ማኅለቅት፡ infinituslaEzrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 1,10 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 4,47 ; Baruchi liber apocryphus.Bar. 3,25 ; ማኅለቅቱሰ፡ ሕይወት፡ ዘለዓለም፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 6,22 ; πέρας τοῦ λόγου Danielis prophetia.Dan. 7,28 ; ማኅለቅቱ፡ ለጽድቀ፡ ኦሪት፡ τέλος νόμου Danielis prophetia.Dan. 10,4 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 1,5 ; de loco: ማኅለቅተ፡ ባሕር፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 138,8
2)summala, summa summarumla: ወማኅለቅቱ፡ ለኵሉ፡ ነገር፡ ውእቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,27 ; not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 3,8 .
3)exitiumla, interneciola: ኢይገብር፡ ማኅለቅተ፡ ለእሉ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 4,27 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,10 ; Jeremiae prophetia.Jer. 26,28 ; Nahum.Nah. 1,9 ; በጽሐቶሙ፡ ማኅለቅቶሙ፡ ለሕዝብየ፡ Amosi prophetia.Am. 8,2 ; Hezekielis prophetia.Hez. 30,3 .
I,1[Aethiopibus tritissimum, caeteris inusitatum; non variatione radicis መጽአ፡ , מָצָא ortum videtur; an ad פָּגַשׁ נָגַשׁ ( הִשִּׂיג ?) referendum?] SubjunctivusSubj. ይብጻሕ፡
2)
a)de tempore: venissela, venirela, appeterela, adessela: በጽሐት፡ ዕለተ፡ እግዚአብሔር፡ πάρεστι Joelis prophetia.Joel 2,1 ; ወበጽሐ፡ ሳብዕ፡ ወርኅ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 18,1 ; ናሁ፡ ይበጽሕ፡ መዋዕል፡ Jeremiae prophetia.Jer. 40,14 versio novavers. nov.; አመ፡ ትበጽሕ፡ ይኃሪትከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,32 ; ዘእንበለ፡ ይብጽሖሙ፡ ጊዜ፡ ሞቶሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,29 ; በጽሐ፡ጊዜ፡ ዘርእ፡ ለዘሪእ፡ Kuf.11; n. 546 በጽሐ፡ ዕድሜ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 7,2 ; Hezekielis prophetia.Hez. 7,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,13 .
c)nonnumquam: provectum essela: ዳዊት፡ ልህቀ፡ ወበጽሐ፡ መዋዕሊሁ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 23,1 ; በጽሐ፡ ( ዓለም፡ ) ውስተ፡ ዓሥር፡ ( ክፍል፡ ) Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,9 .
3)pervaderela: በጽሐ፡ ስሙ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ምድር፡ Josuae liber.Jos. 6,27 ; ጼናሁ፡ የሐውር፡ ወይበጽሕ፡ ነዊኀ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 32,4 .
4)attingerela, pertingerela, pertinerela, cumc. እስከ፡ Deuteronomium.Deut. 1,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,4 ; ይበጽሕ፡ ( ማይ፡ ) እስከ፡ ክሣድ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 8,7 versio alteravers. alt.; ትበጽሕ፡ ( መንግሥትየ፡ ) እስከ፡ አጽናፈ፡ በሓውርት፡ Esther, liber biblicus.Esth. 3,13 apocr.; Judith liber apocryphus.Judith 7,3 ; cumc. ውስተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 17,2 ; cumc.Acc.: ይበጽሕ፡ ደመናተ፡ ርእሱ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 31,3 ; ኑኁ፡ በጽሐ፡ ሰማየ፡ (v. እስከ፡ ሰማይ፡ ) Danielis prophetia.Dan. 4,17 ; በጽሐኒ፡ ማይ፡ እስከ፡ ነፍስየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,1 .
a)prope accederela, prope abessela: በጽሐ፡ እስከ፡ ለሞት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 38,1 ; በጽሐ፡ ለሞት፡ ( እስከ፡ ለሞት፡ Platt) ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,27 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,30 ; Jesaiae prophetia.Jes. 53,8 .
b)attingerelai.e. assequila, cumc.Acc., ዘእንበለ፡ ይበጽሑ፡ ምድረ፡ ግብ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,24 ; ለጻድቃን፡ ኢትበጽሖሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,22 ; ኢትበጽሕዎ፡ οὐ μὴ γὰρ ἐφίκησθε Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,30 ; አመ፡ በጽሐ፡ ፵ ዓመተ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 15,7 ; mente: እፎ፡ እበጽሕ፡ ፍናዊከ፡ Lud. e V.S.; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 3.
5)supervenirelaalicui, invaderela, attingerelaaliquem, obvenirela, evenirela, acciderelaalicui, cumc.Acc.personapers.: መዋዕለ፡ ተጽናስ፡ በጽሐኒ፡ προέφθασέ με liber Jobi.Job 30,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,13 ; ἐπέπεσεν αὐτούς Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,15 ; እስከ፡ በጽሖሙ፡ ፍዳሆሙ፡ ἐλθῃ ἐπ᾽ αὐτούς Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,25 ; Jesaiae prophetia.Jes. 63,4 ; ከመ፡ ትብጻሕከ፡ በረከቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,15 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,70 ; በጽሐቶሙ፡ አምሳል፡ ዘመሰሉ፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,22 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 108,7 ; ምንዳቤ፡ በጽሐኪ፡ not able to find explanation in abbreviation listLit. Cyr. ; ኀበ፡ ሞት፡ ኢይበጽሖ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 27 Enc. ; cumc. ላዕለ፡ pers. Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,14 .
6)obtingerela, contingerela, de sorte et de rebus sorte divisis, cumc. ላዕለ፡ pers. Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 14,41 ; cumc.Acc.Josuae liber.Jos. 18,11 ; Josuae liber.Jos. 19,1 ; ለከ፡ ይበጽሐከ፡ ርስታ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,12 ; cumc. ለ፡ , ut: መክፈልት፡ ቡርክት፡ በጽሐት፡ ለሴም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 8 ; venditione Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,27 .
7)in arithmetica: evenirelai.e. efficila, colligila(cfr. بَلَغَ , مَبْلَغٌ ) Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 74,10 sequensseq.; ዘበጽሐ፡ እምትድምርት፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 30. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: በጽሐ፡ ዘ፡ ደረሰ፡
Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. አጽባእ፡ et አጽባእት፡ , nec non ጸብኣት፡ , pluralisPl.pluralisPl. አጽባኣት፡ , bellumla: ኮነ፡ ጸብእ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 21,20 ; አመ፡ ጸብአ፡ መኬማስ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 13,22 ; በእንተ፡ ዛቲ፡ ጸብእ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 27,4 ; በጽሐነ፡ ጸብእ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 1,20 ; በጸብእ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,43 ; በውስተ፡ ጸብእ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 23,8 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 11,34 ; ዘይገብር፡ ጸብአ፡ በሰንበት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 50 ; ኢትግበሩ፡ ጸብአ፡ ምስሌሁ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 37 ; Deuteronomium.Deut. 20,12 ; Deuteronomium.Deut. 20,20 ; ንዋየ፡ ጸብእ፡ F.M. 17,6; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 10,4 ; ዐበይተ፡ ጸብኣተ፡ ገበርከ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 22,8 ; አጽባእ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 5,3 ; አጽባእት፡ ብዙኅ፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 27 ; Judith liber apocryphus.Judith 5,18 ; የኀድጉ፡ አጽባኢሆሙ፡ (Laur.: አጽባቲሆሙ፡ ) Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 13,38 ; በእንተ፡ አጽባእት፡ velv. አጽባኣት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 35,8 ; Marci Evangelium.Marc. 13,7 .
a)expeditio bellicala: አተዉ፡ እምጸብእ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,14 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,21 ; ሖሩ፡ ጸብአ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,42 ; Judith liber apocryphus.Judith 1,11 ; ወጽአ፡ ጸብአ፡ Deuteronomium.Deut. 20,1 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 28,1 ; Judicum liber.Jud. 3,10 ; መድምም፡ አንተ፡ በኵሉ፡ ጸብእከ፡ ἐν στρατεύμασι πολέμου Judith liber apocryphus.Judith 11,8 .
d) ብእሴ፡ ጸብእ፡ mileslaSynaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 8 Enc.
ṣabʾ pluralisPl. ʾaṣbāʾǝt , ṣabʾāt ; armyen, armed forcesen ዝንቱ፡ ንጉሥ፡ ማእምር፡ ወለባዊ፡ በቀዳሚ፡ ዘመኑ፡ ሞአ፡ ጸብአ፡ ዓማፅያን፡ ወአስተራትዓ፡ መንግሥተ፡ ሥጋዌ።Ce roi, savant et intelligent, dans ses premiers temps vainquit la guerre des révoltés et redressa le royaume matérielfr’ (According to in the sentence above the translation of ጸብእ፡ as ‘guerre’ does not seem felicitous; he suggests ‘Heer’ i.e. ‘army’.) ወሶበ፡ ተኀየለት፡ ፀብኡ፡ ወበዝኁ፡ ሠርዊቱ፡ ቦአ፡ ውስቴቱ፡ ትዕቢት፡ Allorchè si fu rafforzato il suo esercito, e si furono accresciuti i suoi soldati, entrò in lui l’orgoglioit 11 l. 4-5 (ed); 21 l. 31-33 (tr.) ; for ዐውደ፡ ጸብእ፡ videasvid. ዐውድ፡ (TraCES)
Cross-references: for መካነ፡ ጸብእ፡ videasvid. መካን፡ (TraCES)
I,1[Aethiopibus tritissimum, caeteris inusitatum; non variatione radicis መጽአ፡ , מָצָא ortum videtur; an ad פָּגַשׁ נָגַשׁ ( הִשִּׂיג ?) referendum?] SubjunctivusSubj. ይብጻሕ፡
2)
a)de tempore: venissela, venirela, appeterela, adessela: በጽሐት፡ ዕለተ፡ እግዚአብሔር፡ πάρεστι Joelis prophetia.Joel 2,1 ; ወበጽሐ፡ ሳብዕ፡ ወርኅ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 18,1 ; ናሁ፡ ይበጽሕ፡ መዋዕል፡ Jeremiae prophetia.Jer. 40,14 versio novavers. nov.; አመ፡ ትበጽሕ፡ ይኃሪትከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,32 ; ዘእንበለ፡ ይብጽሖሙ፡ ጊዜ፡ ሞቶሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,29 ; በጽሐ፡ጊዜ፡ ዘርእ፡ ለዘሪእ፡ Kuf.11; n. 546 በጽሐ፡ ዕድሜ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 7,2 ; Hezekielis prophetia.Hez. 7,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,13 .
c)nonnumquam: provectum essela: ዳዊት፡ ልህቀ፡ ወበጽሐ፡ መዋዕሊሁ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 23,1 ; በጽሐ፡ ( ዓለም፡ ) ውስተ፡ ዓሥር፡ ( ክፍል፡ ) Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,9 .
3)pervaderela: በጽሐ፡ ስሙ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ምድር፡ Josuae liber.Jos. 6,27 ; ጼናሁ፡ የሐውር፡ ወይበጽሕ፡ ነዊኀ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 32,4 .
4)attingerela, pertingerela, pertinerela, cumc. እስከ፡ Deuteronomium.Deut. 1,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,4 ; ይበጽሕ፡ ( ማይ፡ ) እስከ፡ ክሣድ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 8,7 versio alteravers. alt.; ትበጽሕ፡ ( መንግሥትየ፡ ) እስከ፡ አጽናፈ፡ በሓውርት፡ Esther, liber biblicus.Esth. 3,13 apocr.; Judith liber apocryphus.Judith 7,3 ; cumc. ውስተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 17,2 ; cumc.Acc.: ይበጽሕ፡ ደመናተ፡ ርእሱ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 31,3 ; ኑኁ፡ በጽሐ፡ ሰማየ፡ (v. እስከ፡ ሰማይ፡ ) Danielis prophetia.Dan. 4,17 ; በጽሐኒ፡ ማይ፡ እስከ፡ ነፍስየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,1 .
a)prope accederela, prope abessela: በጽሐ፡ እስከ፡ ለሞት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 38,1 ; በጽሐ፡ ለሞት፡ ( እስከ፡ ለሞት፡ Platt) ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,27 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,30 ; Jesaiae prophetia.Jes. 53,8 .
b)attingerelai.e. assequila, cumc.Acc., ዘእንበለ፡ ይበጽሑ፡ ምድረ፡ ግብ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,24 ; ለጻድቃን፡ ኢትበጽሖሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,22 ; ኢትበጽሕዎ፡ οὐ μὴ γὰρ ἐφίκησθε Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,30 ; አመ፡ በጽሐ፡ ፵ ዓመተ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 15,7 ; mente: እፎ፡ እበጽሕ፡ ፍናዊከ፡ Lud. e V.S.; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 3.
5)supervenirelaalicui, invaderela, attingerelaaliquem, obvenirela, evenirela, acciderelaalicui, cumc.Acc.personapers.: መዋዕለ፡ ተጽናስ፡ በጽሐኒ፡ προέφθασέ με liber Jobi.Job 30,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,13 ; ἐπέπεσεν αὐτούς Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,15 ; እስከ፡ በጽሖሙ፡ ፍዳሆሙ፡ ἐλθῃ ἐπ᾽ αὐτούς Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,25 ; Jesaiae prophetia.Jes. 63,4 ; ከመ፡ ትብጻሕከ፡ በረከቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,15 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,70 ; በጽሐቶሙ፡ አምሳል፡ ዘመሰሉ፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,22 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 108,7 ; ምንዳቤ፡ በጽሐኪ፡ not able to find explanation in abbreviation listLit. Cyr. ; ኀበ፡ ሞት፡ ኢይበጽሖ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 27 Enc. ; cumc. ላዕለ፡ pers. Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,14 .
6)obtingerela, contingerela, de sorte et de rebus sorte divisis, cumc. ላዕለ፡ pers. Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 14,41 ; cumc.Acc.Josuae liber.Jos. 18,11 ; Josuae liber.Jos. 19,1 ; ለከ፡ ይበጽሐከ፡ ርስታ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,12 ; cumc. ለ፡ , ut: መክፈልት፡ ቡርክት፡ በጽሐት፡ ለሴም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 8 ; venditione Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,27 .
7)in arithmetica: evenirelai.e. efficila, colligila(cfr. بَلَغَ , مَبْلَغٌ ) Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 74,10 sequensseq.; ዘበጽሐ፡ እምትድምርት፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 30. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: በጽሐ፡ ዘ፡ ደረሰ፡
mǝnnuy , fem. ምኒት፡ mǝnnit ; pluralisPl. ምኑያን፡ mǝnnuyān , fem. ምኑያት፡ mǝnnuyāt
Grébaut
ምኑይ፡ mǝnnuy , pluralisPl. ምኑያን፡ mǝnnuyān «celui qui est pris d’un vif désirfr» ― የሚምኝ፡ Ms. BNFabb217, fol. 41v.
ምኒት፡ mǝnnit fem. , pluralisPl. ምኑያት፡ mǝnnuyāt «celle qui souhaitefr» ― የምትምኝ፡ Ms. BNFabb217, fol. 41v.
ምኑይ፡ mǝnnuy desiréfr, convoitéfr በጽሐኒ፡ ዝንቱ፡ መጽሐፍ፡ ምኑይ፡ ጥቀ። Vatican City, Biblioteca Apostolica Vaticana, Aeth. 95, fol. 1v.
99
Leslau
ምኑይ፡ mǝnuy {sic}, fem. ምኒት፡ mǝnit {sic} ( 99 ) who wishes ardentlyen, wished foren, desireden, desirousen 352b
I,1[i.q. מָצָא , ܡܛܳܐ , videasvid.Ges. thes. p. 813; amh. መጣ፡ ] SubjunctivusSubj. ይምጻእ፡
1)venirela( ἥκειν , ἔρχεσθαι , παραγίνεσθαι ): Genesis liber Pentateuchi.Gen. 27,35 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,8 ; Matthaei Evangelium.Matth. 3,13 ; Matthaei Evangelium.Matth. 3,14 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,11 ; Lucae evangelium.Luc. 13,35 ; Lucae evangelium.Luc. 14,20 ; Lucae evangelium.Luc. 19,16 ; Evangelium Joannis.Joh. 5,43 ; Evangelium Joannis.Joh. 10,8 ; Evangelium Joannis.Joh. 8,42 ; al. sexcenties; construitur cumc.c. እምነ፡ loci, unde quis venit: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 34,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 8,11 ; Lucae evangelium.Luc. 13,29 ; Lucae evangelium.Luc. 22,52 ; Evangelium Joannis.Joh. 4,47 ; cumc. ውስተ፡ loci, ad vel in quem venit: ኀበ፡ pers.: Evangelium Joannis.Joh. 3,23 ; Evangelium Joannis.Joh. 6,37 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 1,13 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 34,6 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,16 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 9,1 ; Jesaiae prophetia.Jes. 38,1 ; Jesaiae prophetia.Jes. 39,3 ; Matthaei Evangelium.Matth. 21,5 ; cumc. ላዕለ፡ superla(supervenire alicui) Jesaiae prophetia.Jes. 47,9 ; Jesaiae prophetia.Jes. 47,11 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 41,1 ; Apocalypsis Joannis.Apoc. 3,3 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 30,12 ; contralaKufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 37 ; cumc.Acc.loci Genesis liber Pentateuchi.Gen. 24,5 ; Jeremiae prophetia.Jer. 47,4 ; Danielis prophetia.Dan. 1,1 ; cumc.Acc.personapers.(supervenire alicui, invadere aliquem, venire alicui): liber Jobi.Job 3,5 ; liber Jobi.Job 3,6 ; Jesaiae prophetia.Jes. 47,11 ; Jeremiae prophetia.Jer. 5,12 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 3,17 ; መጽአኒ፡ መንፈስ፡ ἦλθέ μοι Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 7,7 . Neque de personis tantum sed etiam de rebus inanimatis usurpatur: እምከመ፡ መጽአ፡ ነፋስ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,18 ; መጽኡ፡ ወሓይዝት፡ Matthaei Evangelium.Matth. 7,27 ; ሕልም፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 13,8 ; ምንዳቤ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 10,3 ; መቅሠፍት፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 60,25 ; መጥባሕት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 5,12 ; ጽራኅ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 18,21 al.
b) መጽአ፡ seq. በ፡ venire cum rela(ea praeditum vel eam apportantem): Epistola Joannis I.1 Joh. 4,2 ; Epistola Joannis I.1 Joh. 5,6 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 13,1 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 70,17 .
c)cumc. በልብ፡ in mentem venire: ኢይመጽኦሙ፡ በልቦሙ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 65,17 , vel sine በልብ፡ ut: ይመጽአነ፡ ካልእ፡ ኅሊና፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 3 ; conferascfr.Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 27 a.
2)nonnumquam provenirela, nascila, oririla: መጽአ፡ ረኃብ፡ ἐγένετο Ruth liber biblicus.Ruth 1,1 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 19,8 ; ትውልድ፡ ይመጽእ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 1,4 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 1,4 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 5,14 (v. ወፅአ፡ ); Evangelium Joannis.Joh. 1,9 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 3 ; አእምሩ፡ ከመ፡ ፍርሀተ፡ ገጽ፡ ይመጽእ፡ እምነሢአ፡ አምኃ፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 43,3 .
3)ad exitum venirela, evenirela, implerila, de propositis, desideriis, vaticiniis: ትምጻእ፡ ምክረ፡ ቅዱሰ፡ እስራኤል፡ Jesaiae prophetia.Jes. 5,19 ; Jesaiae prophetia.Jes. 42,9 ; liber Jobi.Job 6,8 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 1 (alias: በጽሐ፡ , ኮነ፡ ).
I,1[Aethiopibus tritissimum, caeteris inusitatum; non variatione radicis መጽአ፡ , מָצָא ortum videtur; an ad פָּגַשׁ נָגַשׁ ( הִשִּׂיג ?) referendum?] SubjunctivusSubj. ይብጻሕ፡
2)
a)de tempore: venissela, venirela, appeterela, adessela: በጽሐት፡ ዕለተ፡ እግዚአብሔር፡ πάρεστι Joelis prophetia.Joel 2,1 ; ወበጽሐ፡ ሳብዕ፡ ወርኅ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 18,1 ; ናሁ፡ ይበጽሕ፡ መዋዕል፡ Jeremiae prophetia.Jer. 40,14 versio novavers. nov.; አመ፡ ትበጽሕ፡ ይኃሪትከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,32 ; ዘእንበለ፡ ይብጽሖሙ፡ ጊዜ፡ ሞቶሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,29 ; በጽሐ፡ጊዜ፡ ዘርእ፡ ለዘሪእ፡ Kuf.11; n. 546 በጽሐ፡ ዕድሜ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 7,2 ; Hezekielis prophetia.Hez. 7,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,13 .
c)nonnumquam: provectum essela: ዳዊት፡ ልህቀ፡ ወበጽሐ፡ መዋዕሊሁ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 23,1 ; በጽሐ፡ ( ዓለም፡ ) ውስተ፡ ዓሥር፡ ( ክፍል፡ ) Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,9 .
3)pervaderela: በጽሐ፡ ስሙ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ምድር፡ Josuae liber.Jos. 6,27 ; ጼናሁ፡ የሐውር፡ ወይበጽሕ፡ ነዊኀ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 32,4 .
4)attingerela, pertingerela, pertinerela, cumc. እስከ፡ Deuteronomium.Deut. 1,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,4 ; ይበጽሕ፡ ( ማይ፡ ) እስከ፡ ክሣድ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 8,7 versio alteravers. alt.; ትበጽሕ፡ ( መንግሥትየ፡ ) እስከ፡ አጽናፈ፡ በሓውርት፡ Esther, liber biblicus.Esth. 3,13 apocr.; Judith liber apocryphus.Judith 7,3 ; cumc. ውስተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 17,2 ; cumc.Acc.: ይበጽሕ፡ ደመናተ፡ ርእሱ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 31,3 ; ኑኁ፡ በጽሐ፡ ሰማየ፡ (v. እስከ፡ ሰማይ፡ ) Danielis prophetia.Dan. 4,17 ; በጽሐኒ፡ ማይ፡ እስከ፡ ነፍስየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,1 .
a)prope accederela, prope abessela: በጽሐ፡ እስከ፡ ለሞት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 38,1 ; በጽሐ፡ ለሞት፡ ( እስከ፡ ለሞት፡ Platt) ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,27 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,30 ; Jesaiae prophetia.Jes. 53,8 .
b)attingerelai.e. assequila, cumc.Acc., ዘእንበለ፡ ይበጽሑ፡ ምድረ፡ ግብ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,24 ; ለጻድቃን፡ ኢትበጽሖሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,22 ; ኢትበጽሕዎ፡ οὐ μὴ γὰρ ἐφίκησθε Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,30 ; አመ፡ በጽሐ፡ ፵ ዓመተ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 15,7 ; mente: እፎ፡ እበጽሕ፡ ፍናዊከ፡ Lud. e V.S.; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 3.
5)supervenirelaalicui, invaderela, attingerelaaliquem, obvenirela, evenirela, acciderelaalicui, cumc.Acc.personapers.: መዋዕለ፡ ተጽናስ፡ በጽሐኒ፡ προέφθασέ με liber Jobi.Job 30,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,13 ; ἐπέπεσεν αὐτούς Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,15 ; እስከ፡ በጽሖሙ፡ ፍዳሆሙ፡ ἐλθῃ ἐπ᾽ αὐτούς Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,25 ; Jesaiae prophetia.Jes. 63,4 ; ከመ፡ ትብጻሕከ፡ በረከቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,15 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,70 ; በጽሐቶሙ፡ አምሳል፡ ዘመሰሉ፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,22 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 108,7 ; ምንዳቤ፡ በጽሐኪ፡ not able to find explanation in abbreviation listLit. Cyr. ; ኀበ፡ ሞት፡ ኢይበጽሖ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 27 Enc. ; cumc. ላዕለ፡ pers. Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,14 .
6)obtingerela, contingerela, de sorte et de rebus sorte divisis, cumc. ላዕለ፡ pers. Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 14,41 ; cumc.Acc.Josuae liber.Jos. 18,11 ; Josuae liber.Jos. 19,1 ; ለከ፡ ይበጽሐከ፡ ርስታ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,12 ; cumc. ለ፡ , ut: መክፈልት፡ ቡርክት፡ በጽሐት፡ ለሴም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 8 ; venditione Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,27 .
7)in arithmetica: evenirelai.e. efficila, colligila(cfr. بَلَغَ , مَبْلَغٌ ) Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 74,10 sequensseq.; ዘበጽሐ፡ እምትድምርት፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 30. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: በጽሐ፡ ዘ፡ ደረሰ፡
I,1[Aethiopibus tritissimum, caeteris inusitatum; non variatione radicis መጽአ፡ , מָצָא ortum videtur; an ad פָּגַשׁ נָגַשׁ ( הִשִּׂיג ?) referendum?] SubjunctivusSubj. ይብጻሕ፡
2)
a)de tempore: venissela, venirela, appeterela, adessela: በጽሐት፡ ዕለተ፡ እግዚአብሔር፡ πάρεστι Joelis prophetia.Joel 2,1 ; ወበጽሐ፡ ሳብዕ፡ ወርኅ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 18,1 ; ናሁ፡ ይበጽሕ፡ መዋዕል፡ Jeremiae prophetia.Jer. 40,14 versio novavers. nov.; አመ፡ ትበጽሕ፡ ይኃሪትከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,32 ; ዘእንበለ፡ ይብጽሖሙ፡ ጊዜ፡ ሞቶሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,29 ; በጽሐ፡ጊዜ፡ ዘርእ፡ ለዘሪእ፡ Kuf.11; n. 546 በጽሐ፡ ዕድሜ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 7,2 ; Hezekielis prophetia.Hez. 7,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,13 .
c)nonnumquam: provectum essela: ዳዊት፡ ልህቀ፡ ወበጽሐ፡ መዋዕሊሁ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 23,1 ; በጽሐ፡ ( ዓለም፡ ) ውስተ፡ ዓሥር፡ ( ክፍል፡ ) Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,9 .
3)pervaderela: በጽሐ፡ ስሙ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ምድር፡ Josuae liber.Jos. 6,27 ; ጼናሁ፡ የሐውር፡ ወይበጽሕ፡ ነዊኀ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 32,4 .
4)attingerela, pertingerela, pertinerela, cumc. እስከ፡ Deuteronomium.Deut. 1,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,4 ; ይበጽሕ፡ ( ማይ፡ ) እስከ፡ ክሣድ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 8,7 versio alteravers. alt.; ትበጽሕ፡ ( መንግሥትየ፡ ) እስከ፡ አጽናፈ፡ በሓውርት፡ Esther, liber biblicus.Esth. 3,13 apocr.; Judith liber apocryphus.Judith 7,3 ; cumc. ውስተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 17,2 ; cumc.Acc.: ይበጽሕ፡ ደመናተ፡ ርእሱ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 31,3 ; ኑኁ፡ በጽሐ፡ ሰማየ፡ (v. እስከ፡ ሰማይ፡ ) Danielis prophetia.Dan. 4,17 ; በጽሐኒ፡ ማይ፡ እስከ፡ ነፍስየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,1 .
a)prope accederela, prope abessela: በጽሐ፡ እስከ፡ ለሞት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 38,1 ; በጽሐ፡ ለሞት፡ ( እስከ፡ ለሞት፡ Platt) ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,27 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,30 ; Jesaiae prophetia.Jes. 53,8 .
b)attingerelai.e. assequila, cumc.Acc., ዘእንበለ፡ ይበጽሑ፡ ምድረ፡ ግብ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,24 ; ለጻድቃን፡ ኢትበጽሖሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,22 ; ኢትበጽሕዎ፡ οὐ μὴ γὰρ ἐφίκησθε Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,30 ; አመ፡ በጽሐ፡ ፵ ዓመተ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 15,7 ; mente: እፎ፡ እበጽሕ፡ ፍናዊከ፡ Lud. e V.S.; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 3.
5)supervenirelaalicui, invaderela, attingerelaaliquem, obvenirela, evenirela, acciderelaalicui, cumc.Acc.personapers.: መዋዕለ፡ ተጽናስ፡ በጽሐኒ፡ προέφθασέ με liber Jobi.Job 30,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,13 ; ἐπέπεσεν αὐτούς Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,15 ; እስከ፡ በጽሖሙ፡ ፍዳሆሙ፡ ἐλθῃ ἐπ᾽ αὐτούς Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,25 ; Jesaiae prophetia.Jes. 63,4 ; ከመ፡ ትብጻሕከ፡ በረከቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,15 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,70 ; በጽሐቶሙ፡ አምሳል፡ ዘመሰሉ፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,22 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 108,7 ; ምንዳቤ፡ በጽሐኪ፡ not able to find explanation in abbreviation listLit. Cyr. ; ኀበ፡ ሞት፡ ኢይበጽሖ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 27 Enc. ; cumc. ላዕለ፡ pers. Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,14 .
6)obtingerela, contingerela, de sorte et de rebus sorte divisis, cumc. ላዕለ፡ pers. Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 14,41 ; cumc.Acc.Josuae liber.Jos. 18,11 ; Josuae liber.Jos. 19,1 ; ለከ፡ ይበጽሐከ፡ ርስታ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,12 ; cumc. ለ፡ , ut: መክፈልት፡ ቡርክት፡ በጽሐት፡ ለሴም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 8 ; venditione Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,27 .
7)in arithmetica: evenirelai.e. efficila, colligila(cfr. بَلَغَ , مَبْلَغٌ ) Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 74,10 sequensseq.; ዘበጽሐ፡ እምትድምርት፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 30. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: በጽሐ፡ ዘ፡ ደረሰ፡
maṣʾa
Grébaut
መጽአ፡ maṣʾa I,1 ይመጽእ፡ , ይምጻእ፡ «venirfr» ― መጣ፡ Ms. BNFabb217, fol. 48r.
118
Leslau
መጽአ maṣʾa (yǝmṣāʾ) comeen, happen toen, occur toen, come uponen, ariseen; (with the acc) overtakeen
ዘይመጽእ zayǝmaṣṣǝʾ futureen 369b
I,1[Aethiopibus tritissimum, caeteris inusitatum; non variatione radicis መጽአ፡ , מָצָא ortum videtur; an ad פָּגַשׁ נָגַשׁ ( הִשִּׂיג ?) referendum?] SubjunctivusSubj. ይብጻሕ፡
2)
a)de tempore: venissela, venirela, appeterela, adessela: በጽሐት፡ ዕለተ፡ እግዚአብሔር፡ πάρεστι Joelis prophetia.Joel 2,1 ; ወበጽሐ፡ ሳብዕ፡ ወርኅ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 18,1 ; ናሁ፡ ይበጽሕ፡ መዋዕል፡ Jeremiae prophetia.Jer. 40,14 versio novavers. nov.; አመ፡ ትበጽሕ፡ ይኃሪትከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,32 ; ዘእንበለ፡ ይብጽሖሙ፡ ጊዜ፡ ሞቶሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,29 ; በጽሐ፡ጊዜ፡ ዘርእ፡ ለዘሪእ፡ Kuf.11; n. 546 በጽሐ፡ ዕድሜ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 7,2 ; Hezekielis prophetia.Hez. 7,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,13 .
c)nonnumquam: provectum essela: ዳዊት፡ ልህቀ፡ ወበጽሐ፡ መዋዕሊሁ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 23,1 ; በጽሐ፡ ( ዓለም፡ ) ውስተ፡ ዓሥር፡ ( ክፍል፡ ) Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,9 .
3)pervaderela: በጽሐ፡ ስሙ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ምድር፡ Josuae liber.Jos. 6,27 ; ጼናሁ፡ የሐውር፡ ወይበጽሕ፡ ነዊኀ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 32,4 .
4)attingerela, pertingerela, pertinerela, cumc. እስከ፡ Deuteronomium.Deut. 1,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,4 ; ይበጽሕ፡ ( ማይ፡ ) እስከ፡ ክሣድ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 8,7 versio alteravers. alt.; ትበጽሕ፡ ( መንግሥትየ፡ ) እስከ፡ አጽናፈ፡ በሓውርት፡ Esther, liber biblicus.Esth. 3,13 apocr.; Judith liber apocryphus.Judith 7,3 ; cumc. ውስተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 17,2 ; cumc.Acc.: ይበጽሕ፡ ደመናተ፡ ርእሱ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 31,3 ; ኑኁ፡ በጽሐ፡ ሰማየ፡ (v. እስከ፡ ሰማይ፡ ) Danielis prophetia.Dan. 4,17 ; በጽሐኒ፡ ማይ፡ እስከ፡ ነፍስየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,1 .
a)prope accederela, prope abessela: በጽሐ፡ እስከ፡ ለሞት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 38,1 ; በጽሐ፡ ለሞት፡ ( እስከ፡ ለሞት፡ Platt) ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,27 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,30 ; Jesaiae prophetia.Jes. 53,8 .
b)attingerelai.e. assequila, cumc.Acc., ዘእንበለ፡ ይበጽሑ፡ ምድረ፡ ግብ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,24 ; ለጻድቃን፡ ኢትበጽሖሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,22 ; ኢትበጽሕዎ፡ οὐ μὴ γὰρ ἐφίκησθε Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,30 ; አመ፡ በጽሐ፡ ፵ ዓመተ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 15,7 ; mente: እፎ፡ እበጽሕ፡ ፍናዊከ፡ Lud. e V.S.; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 3.
5)supervenirelaalicui, invaderela, attingerelaaliquem, obvenirela, evenirela, acciderelaalicui, cumc.Acc.personapers.: መዋዕለ፡ ተጽናስ፡ በጽሐኒ፡ προέφθασέ με liber Jobi.Job 30,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,13 ; ἐπέπεσεν αὐτούς Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,15 ; እስከ፡ በጽሖሙ፡ ፍዳሆሙ፡ ἐλθῃ ἐπ᾽ αὐτούς Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,25 ; Jesaiae prophetia.Jes. 63,4 ; ከመ፡ ትብጻሕከ፡ በረከቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,15 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,70 ; በጽሐቶሙ፡ አምሳል፡ ዘመሰሉ፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,22 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 108,7 ; ምንዳቤ፡ በጽሐኪ፡ not able to find explanation in abbreviation listLit. Cyr. ; ኀበ፡ ሞት፡ ኢይበጽሖ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 27 Enc. ; cumc. ላዕለ፡ pers. Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,14 .
6)obtingerela, contingerela, de sorte et de rebus sorte divisis, cumc. ላዕለ፡ pers. Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 14,41 ; cumc.Acc.Josuae liber.Jos. 18,11 ; Josuae liber.Jos. 19,1 ; ለከ፡ ይበጽሐከ፡ ርስታ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,12 ; cumc. ለ፡ , ut: መክፈልት፡ ቡርክት፡ በጽሐት፡ ለሴም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 8 ; venditione Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,27 .
7)in arithmetica: evenirelai.e. efficila, colligila(cfr. بَلَغَ , مَبْلَغٌ ) Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 74,10 sequensseq.; ዘበጽሐ፡ እምትድምርት፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 30. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: በጽሐ፡ ዘ፡ ደረሰ፡
praepositiopraep.frequentissima [e.q. על , ܥܰܠ , عَلَى , amh. ላይ፡ ]; pronomenpron.suffixa per êlasibi subjungit, ut ላዕሌየ፡ , ላዕሌከ፡ caet. ( gramm.§ 167,3)
1)superla, suprala( ἐπὶ et ὑπέρ ), et de statu quietis et de motu in superiorem loci partem: ቆመ፡ ዕዝራ፡ ላዕለ፡ መከየድ፡ ዘዕፅ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 18,4 ; አዕረፈት፡ በረከት፡ ላዕለ፡ ያዕቆብ፡ ዲበ፡ ርእሱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 44,23 ; ከመ፡ ይኅድር፡ ፍርሀተ፡ ዚአሁ፡ ላዕሌክሙ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 20,20 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,17 ; ተጽእነ፡ ላዕለ፡ ኪሩቤል፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,12 ; ሰጥሐ፡ ላዕለ፡ expandere superlaRegum liber biblicum II.2 Reg. 17,19 ; ሐጸረ፡ ላዕለ፡ circumsepire superlai.e. sepimento munirelaLiber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,24 ; ተዐየነ፡ ላዕለ፡ obsiderelaRegum liber biblicum IV.4 Reg. 25,1 ; መጽአ፡ መንፈሰ፡ እግዚአብሔር፡ ላዕሌየ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 2,2 ; መንፈሰ፡ እግዚአብሔር፡ ላዕሌክሙ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 8,9 ; ad Corinthios epistola Pauli I.1 Cor. 3,16 ; መጽአ፡ ሞት፡ ላዕለ፡ ኵሉ፡ ሰብእ፡ ad Romanos epistola Pauli.Rom. 5,12 ; ነጸረ፡ ላዕለ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 4,4 ; ዘይወግር፡ እብነ፡ ላዕሌሁ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,5 ; ዘረወ፡ ላዕለ፡ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 26,30 ; ዘርአ፡ ላዕለ፡ n. 57Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 18,20 ; saepius መጽአ፡ vel በጽሐ፡ ላዕለ፡ supervenit alicuila, ei acciditlaut Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,14 ; Matthaei Evangelium.Matth. 10,13 ; etiam de transeundo super aliquid usurpatur ላዕለ፡ (alias እንተ፡ ላዕለ፡ ) ut ላዕሌየ፡ ኀለፈ፡ መቅሠፍትከ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 87,17 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 13,3 . In specie dicitur
a)de vestibusla, quae alicui superindutae sunt, quas gestat: Ruth liber biblicus.Ruth 3,15 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 18,4 ( ዐጽፍ፡ ዘላዕሌሁ፡ ); Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 38,2 .
b)de re gravi, quae onerilaest super aliquo; videasvid. ከብደ፡ , ዕፁብ፡ ; ኮነት፡ እዴሁ፡ ላዕለ፡ ኢሎፍሊ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 7,13 ; ትሕዝብተ፡ ሞት፡ ላዕለ፡ ኵሉ፡ እጓለ፡ እመሕያው፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 40,2 ; inde de debitolaet officiola, quod alicui incumbit: ለእመ፡ ክህደ፡ ተለቃሒ፡ ዘቦ፡ ላዕሌሁ፡ ዕዳ፡ Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 27 ; ዘሀለወ፡ ላዕሌሁ፡ ልቃሕ፡ qui mutuum debetla, Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 27 ; እስመ፡ ላዕሌከ፡ ዝነገር፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 10,4 ; ዘላዕሌሁ፡ ማኅተም፡ ἦν ἐπὶ τοῦ δακτυλίου Tobit, liber apocryphus.Tob. 1,22 ; videasvid. ሕሩም፡ et ተሐረመ፡ ; deinde ላዕለ፡ እደ፡ ብእሲ፡ vel ላዕለ፡ nudum significat ejus munerela, eo ducela, sub ejus auspiciisla: ላዕለ፡ እዴሁ፡ δι᾽ αὐτοῦ not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 1,21 Platt; (Hierosolyma diruta sunt imperante Vespasiano) ላዕለ፡ እደ፡ ወልዱ፡ ጢጦስ፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 19 ; ላዕለ፡ ይታመር፡ ἐν χειρὶ Ἰθάμαρ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 4,33 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 7,8 ; ላዕለ፡ እምሔው፡ ይትዐቀብ፡ ὑπὸ ἐπιτρόπους ἐστί ad Galatas epistola Pauli.Gal. 4,2 .
c)de superaddendo adlaaliquid: Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 5,16 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 27,13 ; ከመ፡ ኢትንሣእ፡ ብእሲተ፡ ላዕሌሆን፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,50 .
d)ut in sermone arab., de conditionela, cui pactum superinstruitur: ወተካየዶ፡ ላዕለዝ፡ et sub hac conditione foedus cum eo fecitlaJosippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 312.
e)ex adversola, e regionela(ductum de imminendo super rem) Genesis liber Pentateuchi.Gen. 2,14 .
f)de imperio inlaalios et de praestantia superlaalios, ut: ነግሠ፡ ላዕለ፡ q.v., ተሠይመ፡ ላዕለ፡ q.v.; ቆመ፡ ላዕለ፡ Ruth liber biblicus.Ruth 2,5 ; Ruth liber biblicus.Ruth 2,6 ; አንተ፡ ኩን፡ ላዕለ፡ ኵሉ፡ ቤትየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 41,40 ; ሤሞ፡ ላዕለ፡ 41,33; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 10,14 sequensseq.; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 18,2 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 20,23 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 20,24 ; በእንተ፡ ክብረ፡ ቀሲስ፡ ላዕለ፡ ካልኣን፡ de praestantia sacerdotis super aliosla, Can. Niceni. Pars Synodi. Numerus significat canones.Can. Nic. 18.
g)rarius de objecto sermonis ( dela): ላዕሌክሙ፡ ተነበየ፡ περὶ ὑμῶν de vobisla, Matthaei Evangelium.Matth. 15,7 ; ግሙራ፡ ኢተሰምዐ፡ ነገር፡ ዘከመዝ፡ ላዕለ፡ ሶስና፡ not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,27 , scilicet ubi sermo de aliquo idem est ac sermo contra aliquem; inde ሠሐቀ፡ et ተሳለቀ፡ ላዕለ፡ q.v. ገብረ፡ ኵነኔ፡ ላዕለ፡ q.v.
h)rarius de causa ( obla, propterla ἐπὶ cumc.Dat.): ኢትትላጸዩ፡ ርእሰክሙ፡ ላዕለ፡ ዘሞተ፡ ἐπὶ νεκρῷ Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 21,5 ; Michaei prophetia.Mich. 1,16 ; Regum liber biblicum II.2 Reg. 1,24 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 24,26 .
2)confinii et propinquitatis vim habet adla, apudla, inla(germ. andeet beide): ላዕለ፡ ባሕር፡ ad marelaJosuae liber.Jos. 16,3 ; አልቦ፡ ሥርወ፡ ላዕሌሁ፡ in eolaMatthaei Evangelium.Matth. 13,21 ; እመ፡ ኀባእኮ፡ ላዕሌከ፡ παρὰ σεαυτῷ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 2,1 ; ከመ፡ ኣርኢ፡ ኀይልየ፡ ላዕሌከ፡ ἔν σοι ad Romanos epistola Pauli.Rom. 9,17 ; ብንያም፡ በከየ፡ ላዕለ፡ ክሣዱ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 45,14 ; saepius ኀደረ፡ ላዕለ፡ ብእሲ፡ ubi Graecus habet ἔν τινι ut ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,17 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 7,18 ; ad Colossenses epistola Pauli.Col. 2,9 ; ሚላዕሌነ፡ τί πρὸς ἡμᾶς Matthaei Evangelium.Matth. 27,4 ; Evangelium Joannis.Joh. 21,22 ; Evangelium Joannis.Joh. 21,23 .
3)de fine, in quem actione intenditur: inla, adla, maxime contrala, adversuslaet ergala( Dat. commodilaet incommodila); frequentissimus est his praepositionis usus: እመ፡ መላሕከ፡ መጥባሕተ፡ ላዕለ፡ ዐርክከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 22,21 ; ይሔልዩ፡ እኩየ፡ ላዕለ፡ እግዚአብሔር፡ liber Jobi.Job 1,5 ; ንብብ፡ ቃለ፡ ላዕለ፡ እግዚአብሔር፡ liber Jobi.Job 2,9 ; ዐርገ፡ ላዕለ፡ አህጉር፡ Jesaiae prophetia.Jes. 36,1 ; ናሁ፡ አነ፡ ላዕሌከ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 21,13 ; እደዊሁ፡ ላዕለ፡ ኵሉ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 16,12 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 50,20 ; እለ፡ የኀሥሡ፡ ላዕለ፡ እግዚእየ፡ እኪተ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 18,4 ; ቆሙ፡ ላዕሌየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 3,6 ; praeterea videasvid.verba አሕሠመ፡ , አስምዐ፡ , ገብረ፡ , አበሰ፡ , ጌገየ፡ , ተምዕዐ፡ , verba dimicandilaet alia; in bonam partem: ዘንተ፡ ጽድቀ፡ ግበሪ፡ ላዕሌየ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,13 ; ያሤኒ፡ ላዕሌኪ፡ Judith liber apocryphus.Judith 10,16 ; ግበሩ፡ ምጽዋተ፡ ወምሕረተ፡ ላዕለ፡ ቢጽክሙ፡ Zachariae prophetia.Zach. 7,9 ; ይከውን፡ ሣህል፡ ላዕሌሆሙ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 1,8 ; ይጼሊ፡ ላዕሌከ፡ ὑπέρ σου Genesis liber Pentateuchi.Gen. 20,7 ; Dat.ut: n. 58 በእንተ፡ ምንት፡ ገብረ፡ እግዚአብሔር፡ ላዕሌነ፡ ዘንተ፡ ἡμῖν Jeremiae prophetia.Jer. 5,19 ; ከመ፡ ትሠኒ፡ ላዕሌኪ፡ ἵνα εὖ γένηταί σοι Ruth liber biblicus.Ruth 3,1 ; ኄራነ፡ ኮኑ፡ ላዕሌነ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 25,15 . Dicunt: እኩይ፡ ላዕሌየ፡ mihi displicetlaKoheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,17 ; ተኈለቈት፡ ኀጢአት፡ ላዕለ፡ ኵሉ፡ peccatum omnibus annumeratum estlaad Romanos epistola Pauli.Rom. 5,12 ; ጸሐፈ፡ ላዕለ፡ assignare alicuilaLucae evangelium.Luc. 16,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 10,8 . ላዕለ፡ creberrime componitur cum et እንተ፡ et እምነ፡
I,1[Aethiopibus tritissimum, caeteris inusitatum; non variatione radicis መጽአ፡ , מָצָא ortum videtur; an ad פָּגַשׁ נָגַשׁ ( הִשִּׂיג ?) referendum?] SubjunctivusSubj. ይብጻሕ፡
2)
a)de tempore: venissela, venirela, appeterela, adessela: በጽሐት፡ ዕለተ፡ እግዚአብሔር፡ πάρεστι Joelis prophetia.Joel 2,1 ; ወበጽሐ፡ ሳብዕ፡ ወርኅ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 18,1 ; ናሁ፡ ይበጽሕ፡ መዋዕል፡ Jeremiae prophetia.Jer. 40,14 versio novavers. nov.; አመ፡ ትበጽሕ፡ ይኃሪትከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,32 ; ዘእንበለ፡ ይብጽሖሙ፡ ጊዜ፡ ሞቶሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,29 ; በጽሐ፡ጊዜ፡ ዘርእ፡ ለዘሪእ፡ Kuf.11; n. 546 በጽሐ፡ ዕድሜ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 7,2 ; Hezekielis prophetia.Hez. 7,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,13 .
c)nonnumquam: provectum essela: ዳዊት፡ ልህቀ፡ ወበጽሐ፡ መዋዕሊሁ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 23,1 ; በጽሐ፡ ( ዓለም፡ ) ውስተ፡ ዓሥር፡ ( ክፍል፡ ) Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,9 .
3)pervaderela: በጽሐ፡ ስሙ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ምድር፡ Josuae liber.Jos. 6,27 ; ጼናሁ፡ የሐውር፡ ወይበጽሕ፡ ነዊኀ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 32,4 .
4)attingerela, pertingerela, pertinerela, cumc. እስከ፡ Deuteronomium.Deut. 1,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,4 ; ይበጽሕ፡ ( ማይ፡ ) እስከ፡ ክሣድ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 8,7 versio alteravers. alt.; ትበጽሕ፡ ( መንግሥትየ፡ ) እስከ፡ አጽናፈ፡ በሓውርት፡ Esther, liber biblicus.Esth. 3,13 apocr.; Judith liber apocryphus.Judith 7,3 ; cumc. ውስተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 17,2 ; cumc.Acc.: ይበጽሕ፡ ደመናተ፡ ርእሱ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 31,3 ; ኑኁ፡ በጽሐ፡ ሰማየ፡ (v. እስከ፡ ሰማይ፡ ) Danielis prophetia.Dan. 4,17 ; በጽሐኒ፡ ማይ፡ እስከ፡ ነፍስየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,1 .
a)prope accederela, prope abessela: በጽሐ፡ እስከ፡ ለሞት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 38,1 ; በጽሐ፡ ለሞት፡ ( እስከ፡ ለሞት፡ Platt) ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,27 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,30 ; Jesaiae prophetia.Jes. 53,8 .
b)attingerelai.e. assequila, cumc.Acc., ዘእንበለ፡ ይበጽሑ፡ ምድረ፡ ግብ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,24 ; ለጻድቃን፡ ኢትበጽሖሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,22 ; ኢትበጽሕዎ፡ οὐ μὴ γὰρ ἐφίκησθε Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,30 ; አመ፡ በጽሐ፡ ፵ ዓመተ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 15,7 ; mente: እፎ፡ እበጽሕ፡ ፍናዊከ፡ Lud. e V.S.; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 3.
5)supervenirelaalicui, invaderela, attingerelaaliquem, obvenirela, evenirela, acciderelaalicui, cumc.Acc.personapers.: መዋዕለ፡ ተጽናስ፡ በጽሐኒ፡ προέφθασέ με liber Jobi.Job 30,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,13 ; ἐπέπεσεν αὐτούς Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,15 ; እስከ፡ በጽሖሙ፡ ፍዳሆሙ፡ ἐλθῃ ἐπ᾽ αὐτούς Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,25 ; Jesaiae prophetia.Jes. 63,4 ; ከመ፡ ትብጻሕከ፡ በረከቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,15 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,70 ; በጽሐቶሙ፡ አምሳል፡ ዘመሰሉ፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,22 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 108,7 ; ምንዳቤ፡ በጽሐኪ፡ not able to find explanation in abbreviation listLit. Cyr. ; ኀበ፡ ሞት፡ ኢይበጽሖ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 27 Enc. ; cumc. ላዕለ፡ pers. Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,14 .
6)obtingerela, contingerela, de sorte et de rebus sorte divisis, cumc. ላዕለ፡ pers. Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 14,41 ; cumc.Acc.Josuae liber.Jos. 18,11 ; Josuae liber.Jos. 19,1 ; ለከ፡ ይበጽሐከ፡ ርስታ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,12 ; cumc. ለ፡ , ut: መክፈልት፡ ቡርክት፡ በጽሐት፡ ለሴም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 8 ; venditione Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,27 .
7)in arithmetica: evenirelai.e. efficila, colligila(cfr. بَلَغَ , مَبْلَغٌ ) Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 74,10 sequensseq.; ዘበጽሐ፡ እምትድምርት፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 30. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: በጽሐ፡ ዘ፡ ደረሰ፡
I,1[Aethiopibus tritissimum, caeteris inusitatum; non variatione radicis መጽአ፡ , מָצָא ortum videtur; an ad פָּגַשׁ נָגַשׁ ( הִשִּׂיג ?) referendum?] SubjunctivusSubj. ይብጻሕ፡
2)
a)de tempore: venissela, venirela, appeterela, adessela: በጽሐት፡ ዕለተ፡ እግዚአብሔር፡ πάρεστι Joelis prophetia.Joel 2,1 ; ወበጽሐ፡ ሳብዕ፡ ወርኅ፡ Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 18,1 ; ናሁ፡ ይበጽሕ፡ መዋዕል፡ Jeremiae prophetia.Jer. 40,14 versio novavers. nov.; አመ፡ ትበጽሕ፡ ይኃሪትከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 30,32 ; ዘእንበለ፡ ይብጽሖሙ፡ ጊዜ፡ ሞቶሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 27,29 ; በጽሐ፡ጊዜ፡ ዘርእ፡ ለዘሪእ፡ Kuf.11; n. 546 በጽሐ፡ ዕድሜ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 7,2 ; Hezekielis prophetia.Hez. 7,6 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 6,13 .
c)nonnumquam: provectum essela: ዳዊት፡ ልህቀ፡ ወበጽሐ፡ መዋዕሊሁ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 23,1 ; በጽሐ፡ ( ዓለም፡ ) ውስተ፡ ዓሥር፡ ( ክፍል፡ ) Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,9 .
3)pervaderela: በጽሐ፡ ስሙ፡ ውስተ፡ ኵሉ፡ ምድር፡ Josuae liber.Jos. 6,27 ; ጼናሁ፡ የሐውር፡ ወይበጽሕ፡ ነዊኀ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 32,4 .
4)attingerela, pertingerela, pertinerela, cumc. እስከ፡ Deuteronomium.Deut. 1,28 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 18,4 ; ይበጽሕ፡ ( ማይ፡ ) እስከ፡ ክሣድ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 8,7 versio alteravers. alt.; ትበጽሕ፡ ( መንግሥትየ፡ ) እስከ፡ አጽናፈ፡ በሓውርት፡ Esther, liber biblicus.Esth. 3,13 apocr.; Judith liber apocryphus.Judith 7,3 ; cumc. ውስተ፡ Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 17,2 ; cumc.Acc.: ይበጽሕ፡ ደመናተ፡ ርእሱ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 31,3 ; ኑኁ፡ በጽሐ፡ ሰማየ፡ (v. እስከ፡ ሰማይ፡ ) Danielis prophetia.Dan. 4,17 ; በጽሐኒ፡ ማይ፡ እስከ፡ ነፍስየ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 68,1 .
a)prope accederela, prope abessela: በጽሐ፡ እስከ፡ ለሞት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 38,1 ; በጽሐ፡ ለሞት፡ ( እስከ፡ ለሞት፡ Platt) ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,27 ; ad Philippenses epistola Pauli.Phil. 2,30 ; Jesaiae prophetia.Jes. 53,8 .
b)attingerelai.e. assequila, cumc.Acc., ዘእንበለ፡ ይበጽሑ፡ ምድረ፡ ግብ፡ Danielis prophetia.Dan. 6,24 ; ለጻድቃን፡ ኢትበጽሖሙ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,22 ; ኢትበጽሕዎ፡ οὐ μὴ γὰρ ἐφίκησθε Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 43,30 ; አመ፡ በጽሐ፡ ፵ ዓመተ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 15,7 ; mente: እፎ፡ እበጽሕ፡ ፍናዊከ፡ Lud. e V.S.; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 3.
5)supervenirelaalicui, invaderela, attingerelaaliquem, obvenirela, evenirela, acciderelaalicui, cumc.Acc.personapers.: መዋዕለ፡ ተጽናስ፡ በጽሐኒ፡ προέφθασέ με liber Jobi.Job 30,27 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 16,13 ; ἐπέπεσεν αὐτούς Genesis liber Pentateuchi.Gen. 14,15 ; እስከ፡ በጽሖሙ፡ ፍዳሆሙ፡ ἐλθῃ ἐπ᾽ αὐτούς Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 47,25 ; Jesaiae prophetia.Jes. 63,4 ; ከመ፡ ትብጻሕከ፡ በረከቱ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 3,8 ; Jesaiae prophetia.Jes. 28,15 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 8,70 ; በጽሐቶሙ፡ አምሳል፡ ዘመሰሉ፡ not able to find explanation in abbreviation list2 Petr. 2,22 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 108,7 ; ምንዳቤ፡ በጽሐኪ፡ not able to find explanation in abbreviation listLit. Cyr. ; ኀበ፡ ሞት፡ ኢይበጽሖ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TerrSx. Ter 27 Enc. ; cumc. ላዕለ፡ pers. Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 8,14 .
6)obtingerela, contingerela, de sorte et de rebus sorte divisis, cumc. ላዕለ፡ pers. Regum liber biblicum I.1 Reg. 10,21 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 14,41 ; cumc.Acc.Josuae liber.Jos. 18,11 ; Josuae liber.Jos. 19,1 ; ለከ፡ ይበጽሐከ፡ ርስታ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 6,12 ; cumc. ለ፡ , ut: መክፈልት፡ ቡርክት፡ በጽሐት፡ ለሴም፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 8 ; venditione Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 25,27 .
7)in arithmetica: evenirelai.e. efficila, colligila(cfr. بَلَغَ , مَبْلَغٌ ) Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 74,10 sequensseq.; ዘበጽሐ፡ እምትድምርት፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 30. Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: በጽሐ፡ ዘ፡ ደረሰ፡