Get involved
report issue

Search Help

Search

This app is built with exist-db, and uses Lucene as the standard search engine. This comes with several options available. A full list is here

Below very few examples.

sample result
* *custodir* add wildcards to unlimit your string search
? custodir? Will find any match for the position with the question mark.
~ ምሕረትከ~ Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
"" "ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡" Will find the exact string contained between quotes.
() (verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ Will find one of the two between brackets and the other string.

Input

If you want to transcribe some fidal into latin or update your transcription, you can have a go with our transcription tools.

If you are using the keyboard provided, please note that there are four layers, the normal one and those activated by Shift, Alt, Alt+Shift.

Normal and Shift contain mainly Fidal. Alt and Alt-Shift diacritics.

To enter letters in Fidal and the diacritics with this keyboard, which is independent of your local input selection, you can use two methods.

Orthographic variants of the Ethiopic language are searched as a standard if not otherwise specified. The following are the options considered by the search engine.

  • 's','s', 'ḍ'
  • 'e','ǝ','ə','ē'
  • 'w','ʷ'
  • 'ʾ', 'ʿ'
  • '`', 'ʾ', 'ʿ' (note that you can use the tick if you are not sure about the two, but none will be inferred for you)
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ', 'ሃ', 'ሓ', 'ኃ'
  • 'ሀ', 'ሐ', 'ኀ'
  • 'ሁ', 'ሑ', 'ኁ'
  • 'ሂ', 'ሒ', 'ኂ'
  • 'ሄ', 'ሔ', 'ኄ'
  • 'ህ', 'ሕ', 'ኅ'
  • 'ሆ', 'ሖ', 'ኆ'
  • 'ሠ','ሰ'
  • 'ሡ','ሱ'
  • 'ሢ','ሲ'
  • 'ሣ','ሳ'
  • 'ሥ','ስ'
  • 'ሦ','ሶ'
  • 'ሤ','ሴ'
  • 'ጸ', 'ፀ'
  • 'ጹ', 'ፁ'
  • 'ጺ', 'ፂ'
  • 'ጻ', 'ፃ'
  • 'ጼ', 'ፄ'
  • 'ጽ', 'ፅ'
  • 'ጾ', 'ፆ'
  • 'አ', 'ዐ', 'ኣ', 'ዓ'
  • 'ኡ', 'ዑ'
  • 'ኢ', 'ዒ'
  • 'ኤ', 'ዔ'
  • 'እ', 'ዕ'
  • 'ኦ', 'ዖ'

Some examples

  • If you search Taammera, you will not find Taʾammǝra or Taʿammera but only Taammera. Try Ta`ammera instead or use the keyboard provided to enter aleph and ayn.
  • If you are searching for Yāʿǝqob, you will not have a lot of luck searching Yaqob, unless some kind cataloguer has actually added it into the data as simplified spelling form. Try instead entering Yaqob~0.5 which is a fuzzy search, this will return also Yāʿǝqob. Also Ya`eqob is fine for example.

Keys Combinations

With this method you use keys combinations to trigger specific characters. Click here for a list of the available combos. This can be expanded, do not hesitate to ask (click here to post a new issue).

Hold and choose

If you hold a key optional values will appear in a list. You can click on the desiderd value or use arrows and enter to select it. The options are the same as those activated by combinations.

With this method you do not have to remember or lookup combos, but it does take many more clicks...

Substantivumsubst.subtilitasla, viri doctissimi et gnarissimi Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 288 ; እምጥንቃቄ፡ ከሐክ፡ (ultra subtilitatem i.e.) nimiâ subtilitatela, Cyr. ad not able to find explanation in abbreviation listTheod. f. 13 ; በጥንቃቄ፡ minutimla, accuratissimela, ut: በጥንቃቄ፡ ንኅሥሥ፡ λεπτῶς βασανιζέσθω Cyr. c. Pall. f. 80; Lit. Orth.
a)summa et exacta diligentiala, scrupulositasla: በጥንቃቄ፡ μετ᾽ ἀκριβείας Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 12,21 ; ይንግር፡ ድዉይ፡ ኀጣውኢሁ፡ ለካህን፡ በጥንቃቄ፡ ( scrupulosela) not able to find explanation in abbreviation listKedr f. 39.
b)exacta convenientiala, perfecta harmoniala: Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 75,2 ; ፈጠረ፡ ሰማየ፡ በጥንቃቄ፡ Ssal. Reg.; ዘቅዱሳት፡ መጻሕፍት፡ ጥንቃቄ፡ ያማስኑ፡ τῶν ἱερῶν γραμμάτων τὸ ἀκριβὲς παραφθείροντες Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 83.
adjectivumadj.rel, ad ጸዳይ፡ pertinens i.e. ( autumnalisla, aestivusla, nec non) vernusla: በጥንተ፡ ሐመል፡ ዘውእቱ፡ ዕሪና፡ ጸዳያዊ፡ (aequinoctium vernum) Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 53 ; pascha ዘይከውን፡ በዘመነ፡ ተዐርዮ፡ ጸዳያዊ፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 38.
Substantivumsubst.initiumla, principiumla, primordiumla, exordiumla, de tempore, spatio et quavis re: ዘአልቦ፡ ጥንተ፡ መዋዕሊሁ፡ ad Hebraeos epistola.Hebr. 7,3 ; Chrys. creberrime; ጥንት፡ ወማኅለቅት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 19,15 ; እምጥንቱ፡ እስከ፡ ተፍጻሜቱ፡ Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 3,11 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,16 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 14,24 ; Actus apostolorum.Act. 11,4 ; Lucae evangelium.Luc. 1,3 ; አኀዙ፡ እምጥንት፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 1,2 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 26,2 ; አልብነ፡ ጥንት፡ ወኢተፍጻሜት፡ (Deus loquitur) not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 47 ; ጥንተ፡ ኵሉ፡ Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 14,27 ; ርኢኩ፡ ዐቢየ፡ ማዕምቀ፡ ጽልመት፡ ዘአልቦ፡ ጥንት፡ ወኢተፍጻሜት፡ Clem. f. 53; በጥንተ፡ ነገር፡ ወበደኃሪታ፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 13 ; primitiaela( ἀπαρχή ) ad Romanos epistola Pauli.Rom. 16,5 .
part.
1)perspicaxla, argutusla, prudensla: ጥዩቅ ብእሲ፡ n. 1247 ὁρατικός Proverbiorum liber biblicus.Prov. 22,29 ; πανοῦργος Proverbiorum liber biblicus.Prov. 28,2 .
2)subtilisla, accuratusla: አምሳል፡ ጥዩቅ፡ (var. pro ጥንቁቅ፡ ) παροιμίαι ἀκριβεῖς Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 18,29 ; አይድዐኒ፡ ፍካሬሁ፡ ጥዩቀ፡ τὴν ἀκρίβειαν Danielis prophetia.Dan. 7,16 ; adverbium, adverbialiteradv. ጥዩቀ፡
a)subtiliterla, accuratela, diligenterla, penitusla: እለ፡ ይኄልዩ፡ ጥዩቀ፡ διανοουμένους φρόνησιν Danielis prophetia.Dan. 1,4 ; ἀκριβῶς ad Thessalonicenses epistola Pauli I.1 Thess. 5,2 ; Matthaei Evangelium.Matth. 2,8 ; Lucae evangelium.Luc. 1,3 ; τελείως (ut videtur) not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 1,13 .
3)exploratusla, certusla, indubitatusla, evidensla, Deuteronomium.Deut. 13,15 ; βέβαιος Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 11 ; ለአከቶ፡ ይስማዕ፡ ጥዩቀ፡ ነገረ፡ μαθεῖν τὸ ἀκριβές Esther, liber biblicus.Esth. 4,5 ; ዕለት፡ ጥይቅት፡ Lit. Orth.; Deus factus est ሰብአ፡ ጥዩቀ፡ Lud. ex Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaggabitSx. Mag. 1 Enc.; adverbium, adverbialiteradv. ጥዩቀ፡
a)pro certola, certela: አእምሩ፡ ጥዩቀ፡ Actus apostolorum.Act. 4,10 .
b)evidenterla: ጥዩቀ፡ ጥቀ፡ σαφῶς σφόδρα Deuteronomium.Deut. 27,8 ; ጥዩቀኬ፡ ወገሃደ፡ Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 66, al. Idem est በጥዩቅ፡ Lud.
Substantivumsubst.subtilitasla, ratio rei certala, exploratala, verala, ἀκριβασμός Judicum liber.Jud. 5,15 ; Didascalia Apostolorum; numerus significat capita.Did. 1 ; በጥይቅና፡ accuratela, certola: አእምሩ፡ ዘንተ፡ በጥይቅና፡ H.A. not able to find explanation in abbreviation listNr. 30 ; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2.
I,2[ فَصَلَ dissecuitla, disjunxitla, separavitla; פִּצֵל decorticavitla; بَصَّلَ nudavitladetrahendolacorticem, rasitla] lacerarela, dilacerarela, discerperela: ከለባት፡ ይቤጽልዎሙ፡ εἰς διασπασμόν Jeremiae prophetia.Jer. 15,3 .
Substantivumsubst., plerumque m. , pluralisPl. አቅላም፡ , pluralisPl.pluralisPl. አቅላማት፡ (Org.
2)graphiariumla, calamariumla, ቀለመ፡ ጸሓፊ፡ በሐቌሁ፡ ( קֶסֶת ) Hezekielis prophetia.Hez. 9,2 versio novavers. nov.; Lud. comm. hist. p. 499 n. 26.
3)ductus calamila p. 502 n. 37.
a)atramentumla, color scriptoriusla[sicut in lingua Amh.]: ገቢረከ፡ ደመከ፡ ቀለመ፡ ወዐጽመከ፡ ብርዐ፡ Deg.; ጽሑፍ፡ በቀይሕ፡ ቀለም፡ , በጸሊም፡ ቀለም፡ Abushakeri opus chronographicum; numerus significat capita.Abush. 46 ; (pictura in veste apparuit) እንበለ፡ ቀለም፡ ( sine colorelapicta) Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: TahsasSx. Tachs. 22 Enc.
Substantivumsubst., collatio, -is vel collectivum, -ecoll.et singularissing., [i.q. בֶּצֶל ܒܶܨܠܳܐ بَصَلٌ ] cepala, bulbusla, τὰ κρόμμυα Numeri, liber Pentateuchi.Num. 11,5 ; ኢይባርኩ፡ ላዕለ፡ በጸል፡ F.N. 17. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: በጸል፡ ዘ፡ ቱማ።
Substantivumsubst., collatio, -is vel collectivum, -ecoll.et singularissing., [i.q. בֶּצֶל ܒܶܨܠܳܐ بَصَلٌ ] cepala, bulbusla, τὰ κρόμμυα Numeri, liber Pentateuchi.Num. 11,5 ; ኢይባርኩ፡ ላዕለ፡ በጸል፡ F.N. 17. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: በጸል፡ ዘ፡ ቱማ።
et ጸሐወ፡ I,1[ صَحَا et صَحِىَ ; ܨܰܚܘܳܐ ] SubjunctivusSubj. ይጽሐው፡
1)serenum esselavel fierila, de coelo; impers.: አኀዘ፡ ያንጠብጥብ፡ ዝናም፡ ወእምዝ፡ ጽሕወ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MiyazyaSx. Mij. 24.
2)evigilarela, expergiscila, in specie: e crapula, crapulam exhalarela, sobrium essela: ጽሕወ፡ እምወይኑ፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 9,24 ; ሶበ፡ ጸሐዉ፡ እምወይኖሙ፡ Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 3,22 ; ንጽሐው፡ እምንዋመ፡ ስካር፡ M.M. f. 229; ጸሐዉ፡ (Imperat.) እምስካረ፡ ወይን፡ ἐκνήψατε Cyr. c. not able to find explanation in abbreviation listPall. f. 85 ; ሶበ፡ እጽሑ፡ እምንዋም፡ Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 4 ; ጸሐዉ፡ (Imperat.) በጸሎት፡ νήψατε not able to find explanation in abbreviation list1 Petr. 4,7 . Vocabularium Aethiopicum, -a -aVoc. Ae.: ጽሕወ፡ ዘ፡ በ፪ ነቅሀ፡ ገለጸ።
quadril. II
1)noctem transigerelaet noctu facerelaaliquid: ያሌሊ፡ (Platt ያሌልይ፡ ) በጸሎት፡ διανυκτερεύων ἐν τῇ προςευχῇ Lucae evangelium.Luc. 6,12 ; አሌልዮ፡ ጸሎት፡ noctem precando transigerelaChrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 14.
2)antelucanis horis surgerelavel facerelaaliquid: በጽባሕ፡ ተንሥአ፡ ወአሌለየ፡ ጥቀ፡ ወጺኦ፡ Marci Evangelium.Marc. 1,35 ; አሌለየ፡ ገይሰ፡ Lucae evangelium.Luc. 24,1 ; አሌለየ፡ እምህየ፡ በነግህ፡ ወአጽአነ፡ አድጎ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. p. 68. Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.: አሌለየ፡ ዘ፡ ማለደ፡ በሌሊት፡ ; aliudla: ጌሠ፡ አሌለየ፡ ዘ፡ ማለደ። n. 53
(etiam ስእለ፡ Lud.) I,1[ שָׁאַל ܫܶܐܠ سَأَلَ ] SubjunctivusSubj. ይስአል፡ , rogarela
1)rarius: interrogarela, percontarila: ይስእልዎሙ፡ ለአማልክት፡ Jesaiae prophetia.Jes. 19,3 ; ሖረት፡ ትስአል፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ Genesis liber Pentateuchi.Gen. 25,22 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 21,5 .
2)plerumque: peterela, rogarela, poscerela, postularela, expeterela( αἰτεῖν , δεῖσθαι , ἀξιοῦν , ἐρωτᾶν , ζητεῖν ); Matthaei Evangelium.Matth. 7,7 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,8 ; Evangelium Joannis.Joh. 16,26 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 12,6 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 39,5 ; cumc.Acc.personapers.liber Jobi.Job 5,8 ; Jeremiae prophetia.Jer. 11,14 ; Regum liber biblicum IV.4 Reg. 2,9 ; Lucae evangelium.Luc. 16,27 ; cumc.Acc.rei: አልቦ፡ ዘይስእል፡ ዳኅናኪ፡ Jeremiae prophetia.Jer. 15,5 ; ሰአል፡ ዘትፈቅድ፡ Ezrae liber apocryphus (Graecus)1 Esr. 4,12 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 12,17 ; Matthaei Evangelium.Matth. 27,58 ; cumc.duplexdupl.Acc.Deuteronomium.Deut. 15,8 ; Josuae liber.Jos. 14,12 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 20,4 ; Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 2,10 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,9 ; Matthaei Evangelium.Matth. 7,10 ; Marci Evangelium.Marc. 6,24 ; nec non cum ኀበ፡ , በኀበ፡ , እምኀበ፡ , እምነ፡ pers., ut: ይስእሉ፡ ኀበ፡ እግዚአብሔር፡ ሲሳዮሙ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 103,22 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,14 ; Jacobi epistola.Jac. 1,5 ; ኢትስአል፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ መንግሥተ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 7,4 ; liber Jobi.Job 6,25 ; Jesaiae prophetia.Jes. 7,11 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 8,10 ; ክልኤተ፡ ነገረ፡ እስእል፡ እምኀቤከ፡ Proverbiorum liber biblicus.Prov. 24,30 ; Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 48 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 62,9 ; እስእል፡ እምኔክሙ፡ ስእለተ፡ Judicum liber.Jud. 8,24 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 2,8 ; sequensseq. ከመ፡ et SubjunctivusSubj.Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 13,6 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 38,14 ; vel SubjunctivusSubj.sine ከመ፡ , ut: እፎ፡ ትስእሎ፡ ይስረይ፡ ለከ፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 28,4 ; Marci Evangelium.Marc. 7,26 ; cumc. በእንተ፡ rei Epistola Joannis I.1 Joh. 5,16 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 51,14 ; cumc. ለ፡ pers. ( alicuila) Regum liber biblicum I.1 Reg. 12,17 ; ሰአል፡ ለከ፡ ትእምርተ፡ በኀበ፡ እግዚአብሔር፡ Jesaiae prophetia.Jes. 7,11 ; Regum liber biblicum III.3 Reg. 3,5 ; Jeremiae prophetia.Jer. 11,14 . In specie
b)intercederela, deprecarila, cumc. ለ፡ vel በእንተ፡ pers.: ስኢል፡ ለኃጥኣን፡ ኀበ፡ ልዑል፡ Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 6,77 ; ad Romanos epistola Pauli.Rom. 15,30 ; ሰአሉ፡ ለነ፡ ስርየተ፡ ኀጢአት፡ እምኀበ፡ አብ፡ Mavâs’et; numerus significant sections.Mavâs. 20 ; ሰአል፡ ወጸሊ፡ በእንቲአነ፡ Mavâs’et; numerus significant sections.Mavâs. 13 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 15,2 ; Henochi liber, Aethiopice, ed. Dillmann 1851. 4°.Hen. 16,2 .
3)mendicarela, non tantum sequensseq. ምጽዋተ፡ , ut Lucae evangelium.Luc. 18,35 ; ሕይወቱ፡ ለነዳይ፡ n. 376 ስኢለ፡ ምጽዋት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 31,25 ; Fetḥa Nagast; numeri significant capita capitumque partes.F.N. 43,12 ; sed etiam absoluteabsol., ut: እንዘ፡ ይስእሉ፡ ወያስተፍዕሙ፡ liber Jobi.Job 30,4 ; ይገብእ፡ ውስተ፡ ስኢል፡ ἐπιδεὴς γίγνεται Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 34,4 ; ኢታፍቅራ፡ ለስኢል፡ ( mendicatiola) Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 40,28 ; Lucae evangelium.Luc. 16,3 ; Evangelium Joannis.Joh. 9,8 ; cumc.Acc.personapers.(mendicando adire aliquem): ዘይስእለከ፡ ἐπιδεής Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 4,1 . ( Deuteronomium.Deut. 25,1 ሰአሉ፡ ለዘይፀውግ፡ καταγιγνώσκουσι τοῦ ἀσεβοῦς , etiamsi cum Ludolfo ተሰአሉ፡ emendaveris, et inquirite in improboslaverteris, vix sensum tolerabilem praebebit. Videtur lectio corrupta: in codice C አዕሉ፡ et in Abbadiano CXVII አዕሱ፡ legitur, de qua lectione videasvid. sub ዐለወ፡ ). Voc. Ae.: ሰአለ፡ ተንበለ፡ አስተበቍዐ፡ ዘ፡ ለመነ።
participiumpart.
1)additusla, adjectusla, Abush. crebro; ተብህለ፡ ከመ፡ ሀሎ፡ በአሐቲ፡ እምዘመደ፡ አንስት፡ ዐጽም፡ ውሱክ፡ ውስተ፡ ኀፍረተ፡ ሥጋሃ፡ ለብእሲት፡ ዘይከልእ፡ ተራክቦ፡ ምስሌሃ፡ ለአቅሞ፡ ዘርእ፡ F.M. 12,11.
2)auctusla: በጸሎት፡ ዘተግሁ፡ ወበአስተብቍዖት፡ ውሱክ፡ Sx. not able to find explanation in abbreviation listHaml. 1 Enc.
participiumpart.tranquillusla,
b)plerumque de animo: sedatusla, modestusla, ἡσύχιος Jesaiae prophetia.Jes. 66,2 ; የውህ፡ ውእቱ፡ ወፅምው፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 42 ; Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 14 ; ፅምው፡ በቃሉ፡ ወራትዕ፡ በልሳኑ፡ Lud. e Syn.; ፅምው፡ በኅሊናሁ፡ Lud. e Vit. Joh. Cam.; ፅምዋን፡ (monachi) Lud. e Vit. Sam.
c) በፅምው፡ in tranquillolai.e. tranquillela, sedatela, modestela: μετὰ ἡσυχίας ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 3,12 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 2,2 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 2,11 ; ንብረቱ፡ ይኩን፡ በፅምው፡ እንዘ፡ ኢያበዝኅ፡ ሠሐቀ፡ ወዘውዐ፡ Clem. f. 239; አላ፡ በፅምው፡ (v. በጸሐምው፡ velv. በጸሕም፡ , cum scholio margin.: በችር፡ ሕባር፡ ) ወበየውሀት፡ ἐπιεικέστερον δὲ καὶ μετὰ ἠπιότητος Esther, liber biblicus (apocr.).Esth. apocr. 3.
d)adverbium, adverbialiteradv. ፅምወ፡ tranquillela, sedatela: presbyteri የቀውሙ፡ ፅምወ፡ Lud. Comm. hist. p. 323; ወባሕቱ፡ ሀለወት፡ ፅምወ፡ Hom. Chrys.
ḍǝmǝw
Cross-references: for በህዱእ፡ ወፅምው፡ videasvid. ህዱእ፡ (Grébaut)
participiumpart.tranquillusla,
b)plerumque de animo: sedatusla, modestusla, ἡσύχιος Jesaiae prophetia.Jes. 66,2 ; የውህ፡ ውእቱ፡ ወፅምው፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 42 ; Maʃshafa Kidân Za-egziena IjasusKid. f. 14 ; ፅምው፡ በቃሉ፡ ወራትዕ፡ በልሳኑ፡ Lud. e Syn.; ፅምው፡ በኅሊናሁ፡ Lud. e Vit. Joh. Cam.; ፅምዋን፡ (monachi) Lud. e Vit. Sam.
c) በፅምው፡ in tranquillolai.e. tranquillela, sedatela, modestela: μετὰ ἡσυχίας ad Thessalonicenses epistola Pauli II.2 Thess. 3,12 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 2,2 ; ad Timotheum epistola I.1 Tim. 2,11 ; ንብረቱ፡ ይኩን፡ በፅምው፡ እንዘ፡ ኢያበዝኅ፡ ሠሐቀ፡ ወዘውዐ፡ Clem. f. 239; አላ፡ በፅምው፡ (v. በጸሐምው፡ velv. በጸሕም፡ , cum scholio margin.: በችር፡ ሕባር፡ ) ወበየውሀት፡ ἐπιεικέστερον δὲ καὶ μετὰ ἠπιότητος Esther, liber biblicus (apocr.).Esth. apocr. 3.
d)adverbium, adverbialiteradv. ፅምወ፡ tranquillela, sedatela: presbyteri የቀውሙ፡ ፅምወ፡ Lud. Comm. hist. p. 323; ወባሕቱ፡ ሀለወት፡ ፅምወ፡ Hom. Chrys.
ḍǝmǝw
Cross-references: for በህዱእ፡ ወፅምው፡ videasvid. ህዱእ፡ (Grébaut)
Substantivumsubst., m. et fem. , pluralisPl. አጽባእ፡ et አጽባእት፡ , nec non ጸብኣት፡ , pluralisPl.pluralisPl. አጽባኣት፡ , bellumla: ኮነ፡ ጸብእ፡ Regum liber biblicum II.2 Reg. 21,20 ; አመ፡ ጸብአ፡ መኬማስ፡ Regum liber biblicum I.1 Reg. 13,22 ; በእንተ፡ ዛቲ፡ ጸብእ፡ Jesaiae prophetia.Jes. 27,4 ; በጽሐነ፡ ጸብእ፡ Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 1,20 ; በጸብእ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 17,43 ; በውስተ፡ ጸብእ፡ Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 23,8 ; ad Hebraeos epistola.Hebr. 11,34 ; ዘይገብር፡ ጸብአ፡ በሰንበት፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 50 ; ኢትግበሩ፡ ጸብአ፡ ምስሌሁ፡ Kufâle sive Liber Jubilaeorum Aethiopice, ed. A. Dillmann 1859. 4°; citantur capita libri; nonnumquam, praemisso p., paginae.Kuf. 37 ; Deuteronomium.Deut. 20,12 ; Deuteronomium.Deut. 20,20 ; ንዋየ፡ ጸብእ፡ F.M. 17,6; ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 10,4 ; ዐበይተ፡ ጸብኣተ፡ ገበርከ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 22,8 ; አጽባእ፡ Regum liber biblicum III.3 Reg. 5,3 ; አጽባእት፡ ብዙኅ፡ Chrysostomi Tagsâʃs.Chrys. Ta. 27 ; Judith liber apocryphus.Judith 5,18 ; የኀድጉ፡ አጽባኢሆሙ፡ (Laur.: አጽባቲሆሙ፡ ) Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 13,38 ; በእንተ፡ አጽባእት፡ velv. አጽባኣት፡ Jeremiae prophetia.Jer. 35,8 ; Marci Evangelium.Marc. 13,7 .
a)expeditio bellicala: አተዉ፡ እምጸብእ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,14 ; Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,21 ; ሖሩ፡ ጸብአ፡ Numeri, liber Pentateuchi.Num. 31,42 ; Judith liber apocryphus.Judith 1,11 ; ወጽአ፡ ጸብአ፡ Deuteronomium.Deut. 20,1 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 28,1 ; Judicum liber.Jud. 3,10 ; መድምም፡ አንተ፡ በኵሉ፡ ጸብእከ፡ ἐν στρατεύμασι πολέμου Judith liber apocryphus.Judith 11,8 .
d) ብእሴ፡ ጸብእ፡ mileslaSynaxaria; sequuntur nomina mensium GenbôtSx. Genb. 8 Enc.
ṣabʾ pluralisPl. ʾaṣbāʾǝt , ṣabʾāt ; armyen, armed forcesen ዝንቱ፡ ንጉሥ፡ ማእምር፡ ወለባዊ፡ በቀዳሚ፡ ዘመኑ፡ ሞአ፡ ጸብአ፡ ዓማፅያን፡ ወአስተራትዓ፡ መንግሥተ፡ ሥጋዌ።Ce roi, savant et intelligent, dans ses premiers temps vainquit la guerre des révoltés et redressa le royaume matérielfr’ (According to in the sentence above the translation of ጸብእ፡ as ‘guerre’ does not seem felicitous; he suggests ‘Heer’ i.e. ‘army’.) ወሶበ፡ ተኀየለት፡ ፀብኡ፡ ወበዝኁ፡ ሠርዊቱ፡ ቦአ፡ ውስቴቱ፡ ትዕቢት፡ Allorchè si fu rafforzato il suo esercito, e si furono accresciuti i suoi soldati, entrò in lui l’orgoglioit 11 l. 4-5 (ed); 21 l. 31-33 (tr.) ; for ዐውደ፡ ጸብእ፡ videasvid. ዐውድ፡ (TraCES)
Cross-references: for መካነ፡ ጸብእ፡ videasvid. መካን፡ (TraCES)
et ብዒዛ፡ (etiam per , ) Substantivumsubst., pluralisPl. ብዕዛት፡ vel ብዒዛት፡ nomen instrumenti musici, ut videtur cornulavel bucinaelavel lituilaspecies (secundum Ludolfum „cornu genus tenue et longum, quod inflari solet, sic dictum ab animali ብዕዛ፡ “). Saepius cum ቀርን፡ conjunctum reperitur, ut: በአቅርንት፡ ወበብዕዛ፡ ἐν σάλπιγξι καὶ ἐν κερατίναις Paralipomenon liber II.2 Par. 15,14 ; Gadela Adam (in UBTaeth27).Gad. Ad. f. 138 ; በጸናጽል፡ ወበዕንዚራ፡ ወበቃለ፡ ቀርን፡ ወብዕዛ፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 25,1 ; ወምስሌሁ፡ መዘምራን፡ እለኒ፡ በጸናጽል፡ ወእለኒ፡ በከበሮ፡ወእለኒ፡ በብእዛ፡ ወበአቅርንት፡ Paralipomenon liber I.1 Par. 13,8 . Sed ut in locis modo laudatis Paralipomenon liber I.1 Par. 13,8 ; Paralipomenon liber I.1 Par. 25,1 pro κινύραις vel νάβλαις substitutum videtur, ita in aliis quoque locis variis varia instrumentorum nomina Graeca respondent: በብዕዛ፡ የዐነዝሩ፡ ἐν κινύρᾳ 1 Paralipomenon libri I et II.Par. 25,3 ; በከበሮ፡ ወበብዕዛ፡ ἐν νάβλαις καὶ κινύραις Paralipomenon liber II.2 Par. 5,12 ; Paralipomenon liber II.2 Par. 29,25 ; በውእቱ፡ አቅርንት፡ ወብኢዛት፡ (v. ወብዕዛት፡ ) ወበጸናጽል፡ ወበመሓልይ፡ ( ἐν ὀργάνοις ?) Paralipomenon liber II.2 Par. 5,13 ; ቃለ፡ ቀርን፡ ወዕንዚራ፡ ወመሰንቆ፡ ወብዕዛ፡ ወማሕሌት፡ ( σύριγξ an σαμβύκη ?) Danielis prophetia.Dan. 3,5 sequensseq., unde interpretes nomina instrumentorum musicorum negligentissime vertisse elucet. Aliâs quoque occurrit, ut Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 3 ; አርጋኖን፡ ወብዕዛ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 18. Donique Vocabularium Aethiopicum, -a -a.Voc. Ae.in alium errorem abeunt et cymbalumlavel tintinnabulumlainterpretantur: ብዕዛ፡ ዘ፡ ጸናጽል፡ ; aliudla: ናብሊስ፡ ብእዛ፡ ብ፡ ቃጭል፡ ብዕዛሰ፡ ጸናጽልሂ፡ ይ፡
I,1calerela, incalescerela; sudarela. [Arab. هَوْفٌ , هُوفٌ , هَيفٌ ventus calidusla, fervidusla, هَائِفٌ , هَيُوفٌ valde et cito sitiensla] ፈተወት፡ ትትሐፀብ፡ እስመ፡ ሀፈወት፡ quia caluitla(Susanna) not able to find explanation in abbreviation listDan. apocr. 1,15 ( ὅτι καῦμα ἦν ); እስከ፡ የሀፍዉ፡ donec caleantlavel sudentla, Reg. Pach.; ሀፈዉ፡ sudaveruntla, Gad. Ad.; (Christus) ጾመ፡ ወጸለየ፤ ደክመ፡ ወሀፈወ፤ ወተዐገሠ፡ ኀሳረ፡ ወሐመ፡ ወሞተ፡ Maʃshafa Genzat.Genz. f. 147 ; በጸዊረ፡ መስቀሉ፡ ሀፈወ፡ (Christus), Lit. orth.; ሀፊው፡ M.M. f. 98. hafawa , ሐፈወ ḥafawa
Grébaut
ሀፈወ፡ hafawa I,1 «suerfr» ― ወዛ፡ Ms. BNFabb217, fol. 11v.
15
Leslau
ሀፈወ hafawa , () ሐፈወ ḥafawa be hoten, get heateden, sweaten, perspireen 215b
Substantivumsubst.( m. ), pluralisPl. ጸዳላት፡ splendorla, fulgorla, claritasla, nitorla, φέγγος Habacuci prophetia.Hab. 3,4 ; Amosi prophetia.Am. 5,20 ; ጸዳለ፡ ብርሃን፡ φέγγος Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 7,10 ; liber Jobi.Job 22,29 varia lectiovar.; Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 2 ; λαμπρότης Jesaiae prophetia.Jes. 60,3 ; Jesaiae prophetia.Jes. 59,9 varia lectiovar.; ጸዳለ፡ ከዋክብት፡ ብሩሃን፡ ἄστρων ἔκλαμπροι φλόγες Sapientia Salomonis, apocr.Sap. 17,5 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 6,14 ; Josippon vel Pseudojosephus, Josephi Ben Gorion Historia Judaeorum.Jsp. p. 377 ; ( videasvid. sub ጸደለ፡ ) Liturgiae in N. T. romano impressae; numeri significant folia et columnas.Lit. 171,4 ; ኵሎሙ፡ ሰማያት፡ ጸዳል፡ ወብርሃን፡ not able to find explanation in abbreviation listClem. f. 3 ; oculi: አጽለመት፡ ጸዳላ፡ ለዐይኑ፡ Encomia Synaxarii, Actis singulorum dierum addita; citantur secundum menses et dies: MaskaramSx. Masc. 25 Enc.; nitorlaflorum Organon Mariae, numerus significat lectionem.Org. 6.
a)nimbuslaseu fulgor circum capita sanctorum, Lud. e not able to find explanation in abbreviation listSx. Patr. 8 Enc.
b)splendoreslai.e. res splendidaela: መኑ፡ ፈጠሮሙ፡ ለፀሓይ፡ ወለወርኅ፡ ወለከዋክብት፡ ወለጸዳላት፡ ወለብርሃናት፡ Synodos.Syn. p. 348.
c)oculorum lumenlavel luminalaigne quasi micantia: ወይጸልማ፡ እለ፡ ይሬእያ፡ በጸዳል፡ (v. በጸዳላት፡ ) αἱ βλέπουσαι ἐν ταῖς ὀπαῖς Koheleth (Ecclesiastes), liber biblicus.Koh. 12,3 .
I,1[arm. בּוּת ܒܳܬ , arab. بَاتَ ( بَيتٌ )] SubjunctivusSubj. ይቢት፡
1)pernoctarela, noctem transigerela, alicubi noctu manerelavel deversarilavel commorarilavel cubitum irela: ቤትኩ፡ ወወዐልኩ፡ እንዘ፡ እጸብት፡ ad Corinthios epistola Pauli II.2 Cor. 11,25 ; ቤትኩ፡ እንዘ፡ እጼሊ፡ Hermae pastor, Aethiopice, ed. d’Abbadie 1860. 8°.Herm. p. 86 ; በይእቲ፡ ሌሊት፡ ቤትኩ፡ ሥኡብየ፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 2,9 ; ዘአሕጸጸ፡ ድራሮ፡ ይበይት፡ ጥዑየ፡ ሥጋሁ፡ Mashafa Falasfa.Fal. f. 56 ; ቤተት፡ ወኖመት፡ Judith liber apocryphus.Judith 12,5 ; Regum liber biblicum I.1 Reg. 9,25 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 23,18 ; Judicum liber.Jud. 19,6 ; Judicum liber.Jud. 19,10 ; cumc.nominibus temporis: Numeri, liber Pentateuchi.Num. 22,8 ; ቤቱ፡ ክልኤሆሙ፡ በይእቲ፡ ሌሊት፡ Tobit, liber apocryphus.Tob. 8,9 ; ትበይት፡ ሌሊተ፡ውስተ፡ ዖም፡ Jesaiae prophetia.Jes. 21,13 ; Ruth liber biblicus.Ruth 3,13 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,74 ; cumc.nominibus loci: Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,40 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 31,54 ; Exodus, liber Pentateuchi.Ex. 22,26 ; Leviticus, liber Pentateuchi.Lev. 14,47 ; Psalmi, ex editione Ludolfi.Ps. 54,7 ; Ezrae et Nehemiae libri canonici.2 Esr. 14,22 ; Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 14,26 ; አልቦ፡ ንብረተ፡ ዘኀበ፡ መሲዮ፡ ይበይት፡ Liber Siracidae (Ecclesiasticus).Sir. 36,31 ; liber Jobi.Job 8,17 ; liber Jobi.Job 15,28 ( εἰσέλθοι ); Ruth liber biblicus.Ruth 3,14 ; Ezrae Apocalypsis; citatur secundum capita et commata editionis Laurentianae.4 Esr. 10,73 ; Lucae evangelium.Luc. 9,12 ; de cohabitationelaconjugum: ቤትኩ፡ ምስሌኪ፡ በሕግ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 16,8 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,15 ; Genesis liber Pentateuchi.Gen. 30,16 ; de bestiis: ይበይታ፡ ህየ፡ Hezekielis prophetia.Hez. 34,14 ; ይቢት፡ ውስተ፡ ቤትከ፡ liber Jobi.Job 39,9 ; de avibus ( nidularila): ይበይት፡ ውስተ፡ በአታተ፡ ኰኵሕ፡ liber Jobi.Job 39,27 ; liber Jobi.Job 39,28 .
2)raro: permanerela, subsisterelain genere, በጸጋሁ፡ ተፈጥረ፡ ኵሉ፡ ወበኂሩቱ፡ ይበይት፡ Lith. Orth. n. 535