Lexicon Linguae Aethiopicae

	sample	result
*	custodir	add wildcards to unlimit your string search
?	custodir?	Will find any match for the position with the question mark.
~	ምሕረትከ~	Will make a fuzzy search. you can decide also how much fuzzy, by saying for example ምሕረትከ~0.9 which will match only 90% similar terms.
""	"ምሕረትከ፡ ይትኖለወኒ፡"	Will find the exact string contained between quotes.
()	(verbo OR notionem) AND ይትኖለወኒ	Will find one of the two between brackets and the other string.

I,1[i.q. خَلَقَ laevigavit i.e. formavit, finxit, creavit^la; Ges. thes. p. 483. etiam ኀልቀ፡ ] ይልሐኵ፡ fingere^la(ex luto), formare^la, creare^la, ( πλάσσειν ): እደዊከ፡ ገብራኒ፡ ወለሐኳኒ፡ ; ይልሕኵ፡ እምውስተ፡ ውእቱ፡ ጽቡር፡ አምላከ፡ ; ለሐኮሙ፡ ἔπλασσεν αὐτούς ; በአርአያሁ፡ ለሐኰነ፡ ; አዳም፡ ዘለሐከ፡ (II ) በአርአያከ፡ Hymn. Mus. Brit. LIV, 7, d; ዘለሐኮ፡ ለሰብእ፡ ዘእንበለ፡ ሙስና፡ ; etiam de effingendis animo cogitationibus: መፍትው፡ ለነ፡ ዘልፈ፡ ንልሐኵ፡ ውስተ፡ አልባቢነ፡ ተዘክሮ፡ እግዚአብሔር፡ ወፈሪሀ፡ ስሙ፡ I,1[i.q. خَلَقَ laevigavit i.e. formavit, finxit, creavit^la; Ges. thes. p. 483. etiam ኀልቀ፡ ] ይልሐኵ፡ fingere^la(ex luto), formare^la, creare^la, ( πλάσσειν ): እደዊከ፡ ገብራኒ፡ ወለሐኳኒ፡ ; ይልሕኵ፡ እምውስተ፡ ውእቱ፡ ጽቡር፡ አምላከ፡ ; ለሐኮሙ፡ ἔπλασσεν αὐτούς ; በአርአያሁ፡ ለሐኰነ፡ ; አዳም፡ ዘለሐከ፡ (II ) በአርአያከ፡ Hymn. Mus. Brit. LIV, 7, d; ዘለሐኮ፡ ለሰብእ፡ ዘእንበለ፡ ሙስና፡ ; etiam de effingendis animo cogitationibus: መፍትው፡ ለነ፡ ዘልፈ፡ ንልሐኵ፡ ውስተ፡ አልባቢነ፡ ተዘክሮ፡ እግዚአብሔር፡ ወፈሪሀ፡ ስሙ፡ I,1[i.q. خَلَقَ laevigavit i.e. formavit, finxit, creavit^la; Ges. thes. p. 483. etiam ኀልቀ፡ ] ይልሐኵ፡ fingere^la(ex luto), formare^la, creare^la, ( πλάσσειν ): እደዊከ፡ ገብራኒ፡ ወለሐኳኒ፡ ; ይልሕኵ፡ እምውስተ፡ ውእቱ፡ ጽቡር፡ አምላከ፡ ; ለሐኮሙ፡ ἔπλασσεν αὐτούς ; በአርአያሁ፡ ለሐኰነ፡ ; አዳም፡ ዘለሐከ፡ (II ) በአርአያከ፡ Hymn. Mus. Brit. LIV, 7, d; ዘለሐኮ፡ ለሰብእ፡ ዘእንበለ፡ ሙስና፡ ; etiam de effingendis animo cogitationibus: መፍትው፡ ለነ፡ ዘልፈ፡ ንልሐኵ፡ ውስተ፡ አልባቢነ፡ ተዘክሮ፡ እግዚአብሔር፡ ወፈሪሀ፡ ስሙ፡ I,1[i.q. خَلَقَ laevigavit i.e. formavit, finxit, creavit^la; Ges. thes. p. 483. etiam ኀልቀ፡ ] ይልሐኵ፡ fingere^la(ex luto), formare^la, creare^la, ( πλάσσειν ): እደዊከ፡ ገብራኒ፡ ወለሐኳኒ፡ ; ይልሕኵ፡ እምውስተ፡ ውእቱ፡ ጽቡር፡ አምላከ፡ ; ለሐኮሙ፡ ἔπλασσεν αὐτούς ; በአርአያሁ፡ ለሐኰነ፡ ; አዳም፡ ዘለሐከ፡ (II ) በአርአያከ፡ Hymn. Mus. Brit. LIV, 7, d; ዘለሐኮ፡ ለሰብእ፡ ዘእንበለ፡ ሙስና፡ ; etiam de effingendis animo cogitationibus: መፍትው፡ ለነ፡ ዘልፈ፡ ንልሐኵ፡ ውስተ፡ አልባቢነ፡ ተዘክሮ፡ እግዚአብሔር፡ ወፈሪሀ፡ ስሙ፡ laḥakʷa

Grébaut
ለሐኰ laḥakʷa I,1 «finxit ex luto^la, formavit^la» ይልሕኵ፡ , ይልሐኵ፡ ― ፈጠረ፡ , ሰራ፡ Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 3.
ለሐኰ laḥakʷa I,1 ይልሕኵ፡ , ይልሐኵ፡ «former^fr, créer^fr; faire de la vaisselle^fr» ― ሰራ፡ , ፈጠረ፡ ; ሸኽላ፡ ሰራ፡ Ms. BNFabb217, fol. 12v. Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 3.
22

Leslau
ለሐኰ laḥakʷa (yǝlḥakʷ) fashion^en, form^en, mold^en, create^en, shape^en, ( 22) make earthenware^en 310b

laḥakʷa

Leslau
ለሐኰ laḥakʷa (yǝlḥakʷ) fashion^en, form^en, mold^en, create^en, shape^en, ( 22) make earthenware^en 310b

laḥakʷa

Leslau
ለሐኰ laḥakʷa (yǝlḥakʷ) fashion^en, form^en, mold^en, create^en, shape^en, ( 22) make earthenware^en 310b

laḥakʷa

Leslau
ለሐኰ laḥakʷa (yǝlḥakʷ) fashion^en, form^en, mold^en, create^en, shape^en, ( 22) make earthenware^en 310b

ለብሐ

, , لَبَكَ miscuit^la(alicam cum melle), subegit^la( لَبَقَ ). In lingua aeth. vocabula inde derivata de fingendo ex argilla^lausurpantur, quae notio hujus radicis angustioribus terminis circumscripta est, quam notio verbi ለሐኰ፡ .

ለሐወ

ለሐወ ለዐት

notionem planctus^laet luctus^lahabet; respondent نَاحَ ( نَوْح ), נָהָה , ܢܗܳܐ (Dubito an وَلِهَ huc referendum sit.) Stirps I,1non usitata fuisse videtur. Quamvis enim in libris mss. scriptio ለሐወ፡ (pro ላሐወ , gramm.§ 48,4) vulgatissima sit, tamen Imperf. et ubique ይላሑ፡ ( ይለሑ፡ ), non ይልሑ፡ et ይልሐው፡ formata occurrunt. legitur quidem ትበኪዩ፡ ወትልሐዉ፡ ; sed cum subjunctivus ab hoc loco alienus sit, non potest non errore typographi pro ወትላሕዉ፡ exscriptum esse. (v. ላዐት፡ ) capulus^lagladii . – De etymo suspicor, permutatis liberis ለ et ነ (sicut in ለሐወ፡ , ለትኀ፡ ) ለዓት፡ repetendum esse a voce ለዐተ፡ i.q. نَعَثَ cepit manu^larem (cogn. cum نَعَشَ elevavit^la, sustulit^la).

ጠዋይ

, m. et fem. , curvus^la, incurvus^la, tortus^la, tortuosus^la, sinuosus^la, inflexus^la, pravus^la, perversus^la, physice: ቀስት፡ ጠዋይ፡ ; ; ዕፅ፡ ጽኑዕ፡ ወጠዋይ፡ σκολιόν ; አርትዕ፡ ኵሎ፡ ጠዋየ፡ ; ; ጠዋይ፡ ፍኖቶሙ፡ ዘየሐውሩ፡ ; ለሐዊር፡ ፍኖተ፡ ጠዋየ፡ ወመብእሰ፡ ; ; ; n. 1241; ፍናው፡ ጠዋያት፡ ; ; ; ቈላት፡ ዕሙቃት፡ ወጠዋያት፡ ; አእባን፡ ጠዋያት፡ ; ; ethice: homo στρεβλός ; σκολιός ; እፌኑ፡ ሎቱ፡ ጠወያነ፡ ወይጠውይዎ፡ κλίνοντας καὶ κλινοῦσιν αὐτόν ; ጠዋያነ፡ ሃይማኖት፡ Lud. e Syn.; ብእሲ፡ ጠዋይ፡ (v. pro ጠዋዒ፡ βάσκανος ) ; ልብ፡ ጠዋይ፡ ; ጠዋይ፡ ኅሊና፡ σκολιοί λογισμοί ; ግብር፡ ጠዋይ፡ ( ርቱዕ፡ ) ; ነገር፡ ጠዋይ፡ .

a)neutr.: pravum^la, perversum^la: ይነብብ፡ አፉከ፡ ጠዋየ፡ σκολιά ; ; σκολιόν .

b)prave^la, torte^la, dolose^la: ጠዋየ፡ የሐውር፡ δολίως πορεύσεται . – scholion ad ቂቁይ፡

ኅቡር ተላዊ

conjunctus^la, consociatus^la: ኅቡር፡ ምስሌነ፡ በዛቲ፡ ጸጋ፡ ; Judas Ischariotes እንዘ፡ ኅቡር፡ ምስሌነ፡ ( ለሐዋርያት፡ ) ውስተ፡ ፩ቅኔ፡ተሀጕለ፡ ; ኅቡረ፡ ህላዌ፡ ὁμοούσιος ; ; ኅቡረ፡ መንበር፡ σύνθτρονος ; ኅቡረ፡ ካህንየ፡ συλλειτουργός μου ; ኅቡራነ፡ ግዕዝ፡ ejusdem ingenii et indolis^la, . — Creberrime usitatur ኅቡረ፡ una^la, simul^la(eodem loco, tempore), conjunctim^la, pariter^la, unanimiter^la: ἅμα ; ; ; ; ; ; ; ምስሌሆሙ፡ ኅቡረ፡ ; ὁμοῦ ; ; ; ἀμφότερα ; ἐπὶ τὸ αὐτό ; ; ; ሶበ፡ ይሄልዉ፡ አኀው፡ ኅቡረ፡ ; ; ; ; ὁμοθυμαδόν ; ; ; ; ; (v. ኅብረተ፡ ) ; እንዘ፡ ሀለዉ፡ ኵሎሙ፡ ኅቡረ፡ አሐተኔ፡ ; ኵሉ፡ ኅቡረ፡ συμπάς ; ; ; ; κοινῇ ; ὁμοίως ; ፀመረ፡ vel አድረገ፡ ኅቡረ፡ . , fem. ተላዊት፡ , m. ተላውያን፡ , ተለውት፡ , n. 552

1)sequens^la, secutor^la: ተላዊያን፡ ለኀበ፡ ቃሉ፡ qui verbum ejus sequuntur^la ; ተለውተ፡ እሠሮሙ፡ ለተንባላት፡ .

2)sectator^la, discipulus^la: እፎኑ፡ ትከውን፡ ተላዌሁ፡ እንዘ፡ ኢትተልዎ፡ ; ; ተላውያነ፡ ቤተ፡ ጣዖት፡ ; Enc.; Dionysius Arcopagita ተላዊሆሙ፡ ለሐዋርያት፡ Haim. Ab.; ecclesia Abyssinica ተላዊተ፡ ሮምያ፡ in epilogo.

3)successor^la: episcopi ተላውያኒሆሙ፡ ( ለሐዋርያት፡ ) F.M. 2,10; F.N. 4.

4)conveniens^la( ἀκόλουθος ): ዝንቱ፡ ግብር፡ ኢኮነ፡ ተላዌ፡ ለሕገ፡ ጠባይዕ፡ ( νόμῳ φύσεως )

ነቅሀ

I,1[amh. ነቃ፡ ; نَقِهَ convaluit^laa morbo, intellexit^la; at evigilare^lacaeteri habent sub יָקַץ يَقِظَ ] ይንቃህ፡

1)evigilare^la, expergisci^la, somno: ነቅሀ፡ እምንዋሙ፡ ; ; ; ; ; ነቃህኩ፡ ; ; ንቃህ፡ ; ነቂሆ፡ ተንሥአ፡ ; ; ; ; ( ὀρθρίζειν ); ( ἐξέστη ); ; ሶበ፡ ይነቅሁ፡ ( ἐξαναστάντες ); ( ἀναστάντες ), ; ኖመ፡ ባዕል፡ ወአልቦ፡ ነቂህ፡ ; ; e morte ; .

2)convalescere^laa morbo: አመ፡ ነቅሀ፡ እምደዌሁ፡ ዘቀብጸ፡ n. 644 ቀብጸ፡ እምኔሃ፡ ተስፋ፡ ፈውስ፡

3)de animo: exsuscitari^la, sobrium et alacrem^la, cautum^la, attentum esse^la, vigilare^la: ሶበ፡ ሰምዐት፡ ቃሎ፡ ( ለሐዋርያ፡ ) ነቅሀት፡ በልባ፡ ; ንንቃህ፡ γρηγορῶμεν ; ንቃህ፡ ወጥበብ፡ በኵሉ፡ νῆφε ἐν πᾶσιν ; ; al. ( νήφειν ); ይንቅሁ፡ እመሥገርተ፡ ሰይጣን፡ ἀνανήψωμεν ἐκ τῆς παγίδος ; ለእመ፡ ነበርከ፡ ምስለ፡ ማእምራን፡ ትጋህኬ፡ ወንቃህ፡ ከመ፡ ትስማዕ፡ ቃሎሙ፡

ለሐየ ለሐየ ለሐየ

ludere^la ለሐየ፡ I,1nitidum^la, pulchrum^la, venustum esse^la[zab. ܠܚܘܝܐ venustas^laGes. thes. p. 751; vicina sunt لاَحَ ( لَوْحٌ ) splenduit, micuit^la; ܠܚܳܐ abstersit^la] እስመ፡ ትልሂ፡ ይእቲ፡ በሥን፡ እምፀሓይ፡ ( εὐπρεπεστέρα ἡλίου ) et Lit. Epiph.; ሰላም፡ ለገጽኪ፡ ዘጥቀ፡ ይልሂ፡ I,1nitidum^la, pulchrum^la, venustum esse^la[zab. ܠܚܘܝܐ venustas^laGes. thes. p. 751; vicina sunt لاَحَ ( لَوْحٌ ) splenduit, micuit^la; ܠܚܳܐ abstersit^la] እስመ፡ ትልሂ፡ ይእቲ፡ በሥን፡ እምፀሓይ፡ ( εὐπρεπεστέρα ἡλίου ) et Lit. Epiph.; ሰላም፡ ለገጽኪ፡ ዘጥቀ፡ ይልሂ፡ laḥaya , ልሕየ፡ lǝḥya , ልህየ፡ lǝhya

Grébaut
ልሕየ፡ lǝḥya I,1 ይልሒ፡ , ይልሐይ፡ «être beau^fr, être joli^fr» ― አማረ፡ Ms. BNFabb217, fol. 15v.
ለሐየ፡ laḥaya I,1 «formosus fuit^la» ― አማረ፡ Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 4.
24

Leslau
ለሐየ laḥaya (yǝlḥay), ( 24) ልሕየ፡ lǝḥya , ( ) ልህየ፡ lǝhya be pretty^en, be beautiful^en, be shiny^en, have a sheen^en (skin)
( 224 wrongly renders Amh. ወዛ፡ wazzā (translation of ልሕየ፡ lǝḥya ) by ‘perspire’; it also means ‘be pretty’)
312a

laḥaya , ልሕየ፡ lǝḥya , ልህየ፡ lǝhya

ለሐየ ለሐሰ ለሐየ ለሀየ ልሕየ

ludere^la ለሐየ፡ I,1[amh. ላሰ፡ ; i.q. لَحِسَ , لَهَسَ , لَسَّ , לָחַשׁ , לָחַךְ , לָקַק ] ይልሐስ፡

1)lingere^la, lambere^la: ለሐሰ፡ ከለባት፡ ደሞ፡ ; ; ከለባት፡ ይልሕሱ፡ ቍሰሊሁ፡ ; ይልሕሱ፡ ጸበለ፡ እገሪኪ፡ ; ይልሕሱ፡ መሬተ፡ ; እሳት፡ ለሐሰት፡ መሬተ፡ ; ኢትልሐስ፡ መጻብኅተ፡ .

2)(exserta lingua) siti fatiscere^la( lechzen ): ይልሕስ፡ ልሳኖሙ፡ በጽምእ፡ ; ከመ፡ ይልሕስ፡ ጽሙእ፡ ወይሰቲ፡ እምነ፡ ኵሉ፡ ማይ፡ ; እንዘ፡ እልሕስ፡ ሰራኅኩ፡ ; .

3)mutire^la, mussitare^la γρύζειν (coll. לָחַשׁ susurravit^la, sibilavit^la, et ለሖሰሰ፡ ): ከልብ፡ ጥቀ፡ ኢይልሕሶሙ፡ በልሳኑ፡ ; አልቦ፡ ዘለሐሶሙ፡ በልሳኑ፡ ( per dativum exponere licet); ከልብ፡ ኢይልሕስ፡ በልሳኑ፡ በቅድሜከ፡ . – Hincquadril. ለሖሰሰ፡ q.v. – Vicinum est ለስሐ፡ q.v.

I,1nitidum^la, pulchrum^la, venustum esse^la[zab. ܠܚܘܝܐ venustas^laGes. thes. p. 751; vicina sunt لاَحَ ( لَوْحٌ ) splenduit, micuit^la; ܠܚܳܐ abstersit^la] እስመ፡ ትልሂ፡ ይእቲ፡ በሥን፡ እምፀሓይ፡ ( εὐπρεπεστέρα ἡλίου ) et Lit. Epiph.; ሰላም፡ ለገጽኪ፡ ዘጥቀ፡ ይልሂ፡ nitidum esse^la ለሐየ፡ laḥasa

Grébaut
ለሐሰ፡ laḥasa I,1 «lécher^fr» ― ላሰ፡ Ms. BNFabb217, fol. 12v. Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 3.
22

Leslau
ለሐሰ፡ laḥasa (yǝlḥas), () ልሕሰ፡ lǝḥsa lick^en, be parched (with thirst) and thrust out the tongue to lick^en; () ለሐሰ፡ laḥasa = Amh. አማረ amarä be pretty^en is strange; possibly a misprint for ለሐየ፡ laḥaya 311a

laḥaya , ልሕየ፡ lǝḥya , ልህየ፡ lǝhya

lǝḥya

Cross-references: for ልሕየ፡ ለሐየ፡

አነበየ

II,2( )

1)prophetam constituere^laaliquem: ለሐጌ፡ ነቢይ፡ ዘአነበይኮ፤ ትርሲተ፡ ቤት፡ ዘአርአይኮ፡ Cod. Mus. Brit. LIV,7.

2)prophetare^la: ሆሴዕ፡ ተነበየ፡ በእንተ፡ ሃይማኖቶሙ፡ ለደቂቀ፡ እስራኤል፡ ወአነበየ፡ ወይቤ፡

ለሐጸ

I,1decorticare^la, glubere^la[amh. ላጠ፡ لَحَتَ , لَحَى , لَخَصَ II; חָלַץ , ܚܠܰܨ , خَلَعَ خَلَصَ et حَلَزَ ] virgas ; ሥረዊሁ፡ ይረምጹ፡ በእሳት፡ ወይልሕጹ፡ M.F. laḥaṣa , ለሕጸ፡ lǝḥṣa , ለሐፀ፡ laḥaḍa

Grébaut
ለሐጸ፡ laḥaṣa I,1 ይልሕጽ፡ ይልሐጽ፡ «écorcer^fr» ― ላጠ፡ Ms. BNFabb217, fol. 13v. Ms. Roma, Biblioteca Nazionale Centrale di Roma, Orientale 134, p. 4.
24